ZONDAG 5 APRIL 1885.
ZEVENDEN JAERGANG. Nr 545.
AELST, den 2 April 1853.
s.i novH i »-JOKi:i>i9i:s i>f.9.b:isi:< <„>i c.
KIESHERVORMING
MF Konfralerseen oog iu 'Izevl!
Dit blad verschynt des Zaterdags in den namiddag onder de
dagteekening van den dacrop volgenden Zondag.Den prys der
inschryving, by trimester, is bcpaeld op 1 fr. 50 c., dien der
annoncen op 20 een li men den drukregel. De persooncn die
voor een geheel jacr inschryven, mogen alle dry maenden kos
teloos eene annonce van 10 drukregelen in ons blad doen plaet-
sen. Indien iemand regtveerdige klagten of gegronde rekla-
men in 't algemeen belang te doen heeft, hy mag op onze onpar-
tydigheyd rekenen; aen deze zullen wy plaets in onze kolon-
nen verleenen en dezelve ondersteunen. Dit weekblad zal
UIQUE SUUM.
verder gewagen van alle brochuren, schriften, boeken, prin
ten, etc. waervan een afdruksel aen deszelfs opsteller zal wor
den toegezonden.Denamen der persoonen die ons eenige
stukken zouden begeeren mede te deelen, zullen geheytn ge
houden worden, ten zy wy in regie gedwongen wierden dezelve
te doen kennen. Geene stukken waervan wy de opstellers niet
kennen, zullen in ons blad opgenomen worden. Men
word verzogt alle artikels, annoncen, geld etc. vraglvry toe te
zenden De redactie van dit blad gelast zich met al wat den
druk aengacl.
DEN DENDEHBODE
Zyne Iloogweerdigheyd den Bisschop van Gend, aenge-
spoord dooi' een voortrcfFelyk gevoel van vaderlandsliefde
en heylige dankbaerheyd voor de hemelsche gunst waer-
mede ons land begiftigd is, komt, ter gelegenheyd der
meerderjaerwording van onzen welbeminden erfprins, .Mgr.
den Hertog van Bruband, eene bisschoppelyke bulle uyt te
veerdigen die, onder alle betrekken, hoogst merkweerdig
is. Wy willen noch moeten ons in ydele loftuytingen over
dit belangryk stuk nytlalen, het kenschetst zyn eygen
zeiven zoo klaer, dat wy ons by deszelfs enkele afkondi
ging mogen bepalen, doch er al de aendugt onzer landge
noten moeten op inroepen. Leest dan, Belgen, herleest en
overweegt dit stuk, het zal u troost en blydschap geven,
het zal uwe hoop op de toekomst doen vestigen.
Door de bcrmliertigheyd Gods en de genode van den H. Aposlo-
lyken Stoel, Bisschop van Gend, lluys-Prelael van X. H. den Paus
en Assistent by den pauslyken Troon, aen de Gceslelykheyd en
andere Geloovigen van ons Bisdom, zaliglieyd en zegen in onzen
Heer Jesus-Cbrislus.
Zeer lieve Broeders,
Glorie, zegen en dankzegging zy aen den Heer, die
altyd voor ons den Vader der bermhertigheden is en den
God van allen troost. Hy heeft de gebeden gehoord die gy
gestort hebt, Z. L. B., en die gy nog dagelyks stort aen
den voet zyner heylige autareu voor het welzyn van onze
Prinsen en van den onverganglyken troon, waer toe zy
door de hand van God geleyd is, heelt onze godvruchtige
Koningin, eeuwig voorwerp van onze tranen en rouw-
klagten, gewaekt over liaer koninglyk huysgezin.
Hy is ons bewaerd gebleven dien welbeminden koning,
wiens wysheyd Europa bewondert en die tweemael Bel-
giën tegen regeringsloösheyd en ondergang behouden
heeften in de schaduw van zynen troon zyn als jonge
olyfboomen zyne edele kinderen opgewassen, wier uytmun-
tende hoedanigheden dagelyks meer en meer de hoop des
volks beantwoorden. Getrouw aen de dierbaerste wen-
schen van eene stervende moeder en van hunnen door-
luchtigen vader, hebben zy niet zoo zeer behertigd als die
kennis van die goddelyke wet die de zielen heyligt en
waervan den propheet zegt, dat den jongeling met liaer
zyne wegen leert verbeteren en meer dan de gryzaerds
verstandig word. Met de menschelyke wetenschappen,
en voor die, hebben onze prinsen de wetenschap der
Heyltgen geleerd die niet vergaet als alles vergaet, die
den voorspoed versierd met goédaerdigheyd en gema-
tigheyd, en den tegenspoed met standvastigheyd en
sterkte. Alsmen hen ziet in 'tmidden hunner medeborgers,
wie is niet. aengedaen door die edele gespraekzaemheyd
en die volmaekte eenvoudigheyd, die zoo overeenstemmig
is met onzen hmdaerd en die de goedlieyd zelve zoo veel
aenzien byzet? Men gevoelt er de waerheyd van de spreuk
des Wyzen gelyk den dauw de hitte matigt, is een
vriendelyk woord meer dan een geschenk.
Ja 1 onze gebeden zyn verhoord, Z. L. B. wy moeten
vooral het heden bekennen, daer dc uer nadert op welke
den weerdigen erfgenaem der kroon, Z. K. H. den Hertog
van Braband, den ouderdom bereykt die door 's lands
grondwet vastgesteld is voor de meerderjariglieyd des
Konings. Die gelukkige gebeurtenis geeft aen de opvolging
meer zekerheyd en meer bestendigheyd aen den troon
zy is voor onze grondwet eene nieuwe waerborg. Moeten
wy dan ons hert ten hemel verheffen en 't gebed van den
propheet herhalen Deus judicium tuum'Regi da etjustitiam
luam Filio regis. Geef aen den Koning, 6 Heer de gereg-
tigheyd uwer oordeelen, en aen den Zoon des Konings
het licht uwer regtveerdigheyd. 'T is zy die den troon
bevestigt, en die de toekomst van het Vaderland verzekert.
Het Vaderland 1 hoe veel grootmoedige gevoelens
optwaken op dien nacm hoe rampzalig is den' mensch,
indien hy met een hert door lage driften verwelkt, niet
dan met eene koele onverschilligheyd aen den grond
denkt die zyne wieg gedragen heeft en de asch bedekt
zyner vaderen Den Christenen is hertelyk zyn geboorte
land aengekleefd al de liefde die hy zich zeiven, zyne
bloedverwanten en vrienden toedraegt, vereenigt en
versmilt zich inderdaed in de liefde des Vaderlands hy
is dan her*yd, zoo als de heldhaftige Machabeën, en goed
en bloed voor het zelve des noods ten besten te geven.
Ook heeft hot godsdienstig Belgiën altyd onder zyne
schitterendste eerteekenen de vurige Vaderlandsliefde
zyner zonen gerekend en God zy dank die edelmoedige
verkleefdheyd aen het heyl des Vaderlands is niet ver
nietigd in 't hert der Belgen. Is er een ander bewys van
noodig dan hunnen zoo ongedwongen als algemeenen
geestdrift 0111 de gebeurtenis te vieren die wy aenkon-
digen Er is in onze gewesten noch stad, nocli dorp,
noch gehucht, die niet met blydschap den dag begroet
der meerderjarigheyd van Z. iv. H., onzen erfprins, als
eenen nieuwen onderpand van eene lollyke vryheyd, van
orde, van vrede, van duerzaemheyd onzer instellingen.
Indien wy niet leenemael deel kénnen nemen, in al de
de feesten'die ter dezer gelegenheyd bereyd worden
Z. L. B., wy vereenigen ons uyt gnuscher hert met de
vreugd der bevolking wy nemen tcit vollen deel in hare
gevoelens van gehechtheyd en dankbaerheyd voor ons
koninglyk stamhuys en wy wenschen het te zien verryken
met al den zegen des Hemels.
God geve in 't bezonder dat den jongen Vorst, die
't voorwerp is dezer vreugdebetooningen, alle dagen nieuw
licht en nieuwe deugden bekome 1 God geve dat men
eensdags. hem zeggen mag 't gene Hiram schreef aen
Salomon Om dat God zyn volk bemid heeft, heeft hy
u tot zynen koning verkoren gelofd zy den God van
Israël die hemel en aerde geschapen heelt, en aen David
zoo wyzen, zoo bekwamen, zoo oordeelkundigen en voor-
zigtigen zoon gegeven heeft. Wy verhopen dat de
goddelyke Voorzienigheyd, die altyd zoo liefderyk is voor
ons, hem nog lange jaren oenen getrouwen leydsman
behouden zal in zynen vader en Koning, die heter dan
eenigen meester hem zal de moeyelyke konst leéren van
de volkeren te bestieren. Wy onderwyl, ueêrgeknield
voor den autaer van den Genen door wien de koningen
heerschen, zullen voor onzen doorluchtigen Koning en
voor onzen jongen Prins, het gebed vernieuwen door
welk de H. Kerk de hemelsche gunsten voor de vorsten
afsmeektWeest hem, Heereen borstharnas tegen
den vyand in den stryd en eenen helm in den tegenspoed;
dat hy door uwe wysheyd gewapend in den voorspoed,
altyd veylig schuyle onder den schild uwer bsscherming.
Dat zyn volk hem altvd zyne trouw beware, dat de voor-
naemsten des ryks eensgezind zyn, dat zy de liefde be
minnen, en vyandig aen alle begeerlykheyd, spreken en
te wérk gaen volgens de waerheyd en geregtighcyd. Dat
zoo liet volk, den vorst toebetrouwd, met een hert en
eene ziel, vermenigvuUiige, opdat het altyd zegeprale in
den stryd, en zich verblyde in den vrede.
Ten dien eynde bevelen wy als volgt
Den Zondag, 10 april, zal na dc Hoogmis, den Te Deum
gezongen worden tot dankzegging in de voornaemste
kerk van iedere stad of gemeente van ons Bisdom. Dc
burgerlyke en militaire overheden zullen er toe uytge-
noodigd worden.
En zal onzen tegenwoordigen Bevelbrief afgekondigd
worden in het parochiael sermoen, den Zondag van
Beloken Paschen.
Gegeven te Gend, den lü Maert, feestdag van den H.
Joseph, patroon van Belgiën, 1885.
t Ludovicls-Josf.piius, Bisschop van Gend.
Op bevel Zyner Doorluchtige Hoogweerdigheyd,
F. Saudan, Kan.-Secret.
--rir-c-cx; 1... ■-
De franemayonslogiën zyn zoo. benauwd van de kiesher-
vorming, zy vreezen zoodanig dat de buytenkiezers hun
kiesregt met het zelfde gemak als dc kiezers der steden
zullen konnen waernemen, en dat aldus veel, ja zeer veel
intrigued, gewoldenaryën en bedrog zullen vervdeld wor
den, de logiémannen, zeggen wy, dug)en die hervorming
zoo zeer, dat zy er niet kannen van slapen, en gedurig alle
slacli van knyperyön in 'I werk stellen om de talrvke peti
tiën, die ten voordeele der hervorming mier de kamers
komen, te verhinderen of te verydelen
Wy hebben gezien welke onvermocvelyke poogingen
door de logiën aengewend zyn om een tegcnpctitiuiinemeut
te doen gaen, maer wy hebben ook gezien dat dit legen-
petitiounemenl mislukt en de intrigue, tot schande der
klubsparty, er van ontdekt is. Over cenige dagen heeft de
francmagonsklick eene andere intrigue in 't werk gesteld.
Zie hier hoe
Voorziende dat de zaek der petitiën in de commissie der
toekomende maend zou verhandeld worden, heeft dc klubs
party al gedaen wat zy konde opdat geenen barer leden in
de sectiën zou afwezig geweest zyn om de leden der petitie
commissie te kiezen. Ofschoon verscheydene conservateurs
aen de zitting dec sectiën ontbraken, nog hebben de con
servateurs vier leden op zes in de commissie gekregen
zoodanig dat de meerderheyd der commissie aen de wen
schen der petitionnarissen voordeelig is, en dat men geen
zins twytfeit of den eersten verslaggever der petitiën, M.
Jaques, zal nogmaels herkozen worden om het verslag te
doen. Maer indien men den Vaderlander mag gelooven, zou
den voorstel, welken daeromtrent door de commissie zal
gedaen worden, zicli bepalen by eene enkele verzending
liaer den minister met verzoek van uytlegging
En wat mag men van 's ministers antwoord verwagten
M. H. DeBrouckere, met zynen diplomatieken flegme en
met dien tact welken hy bezit, zal zeggen dat het vraegstuk
van de hervorming der kieswet ernstig is, dut dit vraegstuk
een ryp onderzoek vcreysclit, dat de tydsomstandigheden
in welke wy verkeeren, ons tot groote omzigtigheyd ver-
pligten, dat men de grootste zorg moet aenwenden om
geene verdeeldheyd te doen ontstueu, dal de goede over
eenkomst en de opregte verzoening meer dan oovt noodig
zyn geworden, dat men zicli aen erge gevolgen zóu konnen
blootstellen met spoedige maetrégelen van hervorming te
nemen, en dat er geenen spoed vereyst word, aengezien de
hervorming toch maer in juny 1884, wanneer de helft der
kamer moet vernieuwd worden, zou konnen ten uytvoer
gebragt worden. Den minister van buytenlandsche zaken
zal er byvoegen, dat, voor wat hem aéngaet, hy met de
grootste onpartydigheyd de zaek zal onderzoeken, en dat
hy den uytslag van zyn onderzoek zal doen kennen; dat hy
van nu af mag verklaren dat het ministerie aen zyne plig-
ten niet zal te kort blyven, en dat het met moed en regt-
zinnigheyd zich zal welen Ie verklaren, enz. enz.
Wy denken niet dat de conservateurs zich met die prul
len zullen laten paeyö», integendeel wy verhopen vastelyk
dat zy hunne pligten stiptclyk zullen volbrengen en eys-
schen dat de voornaemste schikking onzer grondwet eyn-
delyk eene daedzakelyke waerheyd worde, die niet meer
gedooge dat de kiesgeregtigden in bevoorregtte en verstoo-
telingen verdeeld zyn, die niet meer gedooge dat het ge-
lieyligde kiesregt siegts aen eene vaderlandshatende kliek
diene 0111 hare belangen van partygeest, uytsluyting, volks-
bederf en afpersing te bevoordeéligen. Wy hopen, zeggen
wy, dat, als de conservateurs den francmaconstrek van
't ministerie zullen gewaer worden, zy dadelyk zullen ge-
bruyk maken van I11111 initiatiefregt en zelve de hervor
mingswet zullen voordragen. 'T is hier het geval dit regl
te gebrtiyken of 't is er niet noodig.
llet is gekeild dat de redens van uytstel siegts gesteund
zyn op de vrees van aen de joden te mishagen, uyt vrees
van de franciuaconsparty tegen 't kabinet te Verbitteren,
want wy konnen niet denken dal de ministers francmayons
zyn, om niet te willen dat de grondwet zoo wel ten voor
deele der buytenkiezers als der stedelyke kiezers nageleefd
wordeEn dan nog, al ware het aldus, het zou eene
dubbele reden zyn voor de kamer van haer initiatiefregt
te gebruyken en den voorstel te,doen zelfs tydens deze
sessie.
Indien de zaek moest verschoven wordenmen zou deze
handelwvze moeten' aenzien als eene belediging tegen het
petitieregt, als eene schandelyke miskenning der constitu-
limirtehi regten van het tali vkste deel der natie. Het land
zal dus met ons overeenstemmen dat, indien het gouverne
ment. met eenen kalen uytvlugt voor den dag komt om het
gehevligd petitieregt te verydelen. het de pligt en de
strenge pligt is der bedaerdó party aen T ministerie' den
nyper op den neus te zetten, met haer initiatiefregt te
gebriivken.... Want, dat men er wel aen denke, de ge-
lieyme taktiek der logiën is van in Belgiën liet regt van
petitionnefeu te vernietigen, zy willen de Inyde klagten dei-
natie tegen 't kwaed dat zy'aen 't land toebrengen, ver-
smagten om aldus gemakkelyker haer werk van vernieling
legen godsdienst, koningdom en vaderland voort te zetten.