ZONDAG 22 MEY 1853.
ZEVENDEN JAERGANG. Nr 350.
CLIQUE SUUM ELK HET ZYNE.
AELST, den 21 Mey 1855.
HET BELGISCH LEGER.
Dit blad Yerschynt des Zaterdags in den namiddag onder de
dagteekening van den daerop volgenden Zondag.Den prys der
inschryving, by trimester, is bcpaeld op 1 fr. 50 c., dien der
annoncen op 20 centimen den dra kregel. De persoonen die
voor een geheel jaer inschryven, mogen alle dry maenden kos
teloos eene annonce van 10 drukregelen in ons blad doen plael-
sen. Indien iemand regtveerdige klaglen of.gegronde rekla-
mcn in 't algemeen belang te doen heeft, hy mag op onze onpar-
tydigheyd rekenen; aen deze zullen wy plaets in onze kolon-
nen verleenen en dezelve ondersteunen.Dit weekblad ia!
CUIQUE AUUM.
verder gewagen van alle brochuren, schriften, boeken, prin
ten, etc. waervan een afdruksel aen deszelfs opsteller zal wor
den toegezonden.Denamen der persoonen die ons cenige
stukken zouden begceren mede te deelen, zullen geheym ge
houden worden, cu zy wy in regie gedwongen w ierden dezelve
te doen kennen. Geene stukken waervan wy de opstellers niet
kennen, zullen in ons blad opgenomen worden. Men
word verzogl alle artikels, annoncen, geld etc. vraglvry toe te
zenden De redactie van dit blad gelast zich met al wat den
druk aengael.
DEN DENDEEBODE
*T is onder die zinspreuk dat den Denderbode, sedert
zyne inrigting, de kuyperyën, de intriguën, de fopperyën
van eene vaderlands- en vrylieydsverdrukkende party heeft
ontmaskerd en bestreden. 'T is onder die zinspreuk dat hy
zal voortgaen al tierden de liberaters-francmagons nog zoo
hard en al keken zy nog zoo leelyk, de bedrogmiddels, de
leugens en listige streken moeten gehekeld en in 't licht
gebragt worden, opdat deze welke er zouden konnen door
lyden, zouden beschut zyn, en opdat de bewerkers in
d'opinie van 't publiek loon naer werken zouden ontvangen.
'T is aldus dat de kwakzalvery van den fameusen eitoyen
van Arras, Rogier, in volle daglicht komt geplaetst te
worden. Dien vremdeiing ontwarende dat, sedert de ontgoo
cheling der nieuwe politiekdagen, meest al zyne werken
op hunne juyste weerde geschat worden, heeft zich door
eenige makkers die hv, ten koste van 't land, begunstigd
en met weldaden overladen had, doen uytroepen als den
eersten uytvinder dor yzeren wegen in Bclgiën. Dadelvk
deden de franeinagonsbladen met geheele kolonnen wierook
ter eere van Rogier opstygen. Volgens die verslaefde tolken,
was Rogier deu man die, door de uvtvinding der yzeren
wegen, eene groote ontwikkeling aen nyverheyd, aen koop
handel, aen landbouw, aen kunsten en voortgang had
gegeven volgens die bladen, was Rogier den man over
welken het land mogt trotsch zyn, omdat zynen uytge-
streklen scheppingsgeest en diepgrondig vernuft Bclgiën,
door de yzeren spoorlynen, op den weg des voorspoeds en
vooruytgangs gebragt hadden met. een woord, volgens die
bladen, was Rogier den held welken de Belgen door de
yzeren wegen had gelukkig gemackt en op der. eersten rang
der volkeren geplaetst
Maer is't niet jammer dat M. A. Gendebien die buyten-
sporige loftuy tingen niet hebbe konnen verdragen en, door
•ffiricle stukken, is komen bewyzen dat er aen Rogier van
al die lofluytingen niets toekwa'm, vermits M. Gendebien,
in zyne hoedanighevd van bestuerder der openbare werken,
onder het voorloopig gouvernement, de eerste studiën van
den yzeren weg heeft bevolen en derzelver eerste uytvoering.
niet door den franschman Rogier, maer wel door den Belg
De Theux is bevolen en voltrokken geweest? Ja, dit is
jammer, maer 't is nog jammerder voor Rogier dat er voor
al zyne gewaende invoeringen en nieuwe uytvindingen,
waermede hy 't land uyt het ongeluk wilde trekken, niet
meer eerbied mag of kan bestaen, vermits er voor Belgiën
geen het minste nut is uyt voortgesproten maer slegts
gediend heeft om de openbare beschimping te doen ontstaen
en tevens eenige liberale slimmerikken te mesten.
BEWYZE1V VAN DEES GEZEGDE:
Wat voordeel heeft 't land getrokken uyt de verplette
rende geldsommen die Rogier zoo mildelyk naer 't hoofd
geworpen heeft van zoogenoemde schryvers en artisten,
zoo als den opsteller der Indépendance, schryver van de
Histoire de la Belgique, die voor zyn partydig, "onvolmaekt
en verknoeyd werk vier a .vyf duyzend franks opge
streken beeft 16
Wat doordeel trekt Belgiën nu uyt dien grooten hoop
duyzcnde franks die Rogier geschonken heeft aen eeneu
schilder cm een verfkot te maken en twee schilderykens
te koopen.
Wat profyt heeft 't land genoten uyt den aenkoop van
het fameus schip Le Président Het heeft er verscheyde
millioenen aen verloren en bovendien is het nog het voor
werp der spotteriry geworden voor de naburige volken en
byzonderlyk voor Lngeland, 'tgeen in Rogier ecnen aenkoo-
per en terzelver tyd eenen fel gefopten minister heeft
gevonden
Wat voordeel hebben wy getrokken uyt die honderd
duyzend franken die Rogier aen de gendsche bloemekens-
kweekers gegeven heeft om eenige bloemekcns met de
namen van Rogiera amabtlisRogiera CastaRogicra regia,
Rogiera admirabilis etc. te betitelen.
Wat profyt heeft 't land getrokken uyt die vragten goud
die Rogier geschonken heeft aen zekere bankroeliers, onder
titel van nieuwe nyverheden te bevoordeeligen Evlaes de
bedrogene koopmans en leveranciers weten het bestdie
«enschen waren in goede trouw omdat die gunstelingen
met zulke overgroole sommen goede affairens moesten doen,
terwyl zy integendeel de groote fopmachien op koopmans
en leveranciers zoo sterk deden werken, dat er menigen
door gepletlerd is.
Wat nut hebben de Belgen getrokken uyt de groote
sommen die den vremdrling van Arras besteed heeft aen de
onnoozele zuygerleggery
Wat nut of voordeel is er ontstaen uyt de dwaze reuzen
feesten, uyt dc bclagchelyke campagne van Linthout, uyt
de racp- knol- patat- verkens- en kalfexposiliën, die zoo j
ontzettend veel geld hebben gekost
Wat nutmaer onze vragen zouden geheel ons blad
en nog zes andere bladen vullen, moesten wy voort gaen
egter konnen wy maer mocyelyk verdragen dat hy, na al
die kwakzalveryën, dan in de kamer nog den poesjenel
durft komen spelen en de Belgen, om zoo le zeggen,
in 't gezigt spouwen.
VERREGAENDE ONBESCHAEMDIIEYD.
Als wy bovendien overwegen wat al ruïnerende geld
sommen Rogier, zonder toestemming der kamer, en dus
op eene onwettige wyze, ten spyte der constitutie; heeft
aen kant gezet, dan konnen wy er niet over dat dien vrem-
den kwakzalver hier door een geveynsd patriotismus eene
kolon wilt opregten aen de grondwet die hy zoo deerlyk
miskend en overtreden heeft, en voor welkers verheerlyking
hy durft aendringen op 't oogenblik zelfs dat hy ze met de
voeten trapt.
Over eenige dagen deed M. De Man hem klaer zien dat
hy ongrondwettiglyk gehandeld had in de gelduytgaven
die hy, buyten zynen budget, gedaen had om nieuwe ge
bouwen aen de veeai'tsenysehool te voegen. Met zvne ge-
woonelyke onbeschoflheyd antwoordde Rogier dat hv de
gebouwen nuttig, en noodig geoordeeld had om den be
stuerder der school beter te logerenEn dan onmidde-
lyk nadien, 0111 de aendagt van deze ongrondweltigheyd
af te keeren, dreef den vremdeiing de schuemlelooshcyd
zoo verre, van aen den minister te durven vragen wanneer
hy de kongreskolon zou voltrekkenMaer de kamer
ontwaerde seffens die onbesrhaemde takfick en wierp op
Rogier eene» ldik van verachting die er egter afliolste
gelyk den stok afbptst van den ezel als hy zynen zak afge
worpen heeftDoeh, hoe lang zal de belgische natie
nog moeten verdragen dat dergelvkon kerel niet alleen
hare wetten helpt maken, maer voordurend jaerlyks acht
a negen duyzend franken uyt hare uytgepiitle schatkist
blvft opstryken
De volkskamer heeft de verledene week eene gewiglige
stemming uytgebragt, deze namelyk dal het belgisch leger
van 80 op 1Ó0 duyzend man zal gebragt worden. Dei» moed
ontbreekt ons daeromlrent lange artikels te sehryven
sedert de inrigting van den Uender-bude zyn onze gevoelens
ten dien opzigte gekend en by die zelfde gevoelens blyveu
wy, te weten dat wy dit groot leger niet zonden begeeren
omdat het te schroomelyk veel geld kost en omdat integen
deel de schulden van 't land zoo sehrikkelyk groot zyn,
dat wy de gespaerzaemheyd als de cenigè redplank van
onzen geldelykcn toestand aenzicn.
Doch, wy konnen met de handen geen yzer breken, dit
is al wederom eene van die voltrokkene maer niettemin
noodlottige daadzaken waartegen een vrngteloos beklag
zich komt verdooven. Nogtans, daer den oorlogsbudget
daerdoor noodzakelyk van 27 op 52 millioenen zal moeten
gebragt worden konnen wy niet nalaten den vurigen
wensch uyt te drukken en Iuydop te vragen
lo
Dat er van die verplcltcrede som toch een goed
gebruyk zou gemaekt worden zoodal het voortaan niet
meer gebeure gelyk het tot dusverre altyd gegaan is, dat
namelyk dc uvtgeputle Belgen altyd hoopen millioenen
gaven zonder dat er iels deliniticvelyk en volkomen!vk
georganiseerd was, en dat het oorlogsmateriaal, in plaets
dat men het late vervallen en teenemuel onbruvkbaor
worden, in goeden staet hcrstelle, v(Maneerdere en wel
onderhoude.
Hiertoe zyn byzondcre kennissen noodig, hiertoe zyn
buytengewoone talenten en ondervinding onontheerlyk, en
daerom sporen wy het gouvernement ten slerksten aen
deze talenten, kennissen en ondervinding neerstiglyk op de
zoeken zelfs tot by den vremden, rnogten ze in ons land
niet gevonden worden.
J jw 17 L1
w «ai/U. Eene tweede zaek die in aen-
gelcgenheyd voor het goed gebruyk der millioenen niet
moet wyken, is de zedelykheyd. die onder de troepen moet
bewerkt en aengemoedigd worden. Wy hebben wel verde
digers van 't land noodig, maer nnodiger is het dat ons
leger geene school van zedeloosbeyd zy. Dit zal voorzeker
van den jongen milicien, van den 'jongeling niet afhangen
die wel opgekweekt uyt zyn ouders huys komt en zich met
eenen keer in die nieuwe cn gevaerlyke kazernwercld moet
werpen; hel zyn dus de oversten en officieren die deze
gewiglige zorg moeten ter herte nemen.
De wyzigingen aen de militiewet toegebragt, en byzon
derlyk de verlenging van den diensttvd zyn eene reden te
meer opdat er voor de zedelykheyd dei' troepen eene
waarborg gezocht worde. Den eeuigen of den nood/.akelyk-
sten grondsteen der zedelykheyd, is den godsdienst, 't is
het onderhouden en vergemakkelyken van de godsdienstige
pligten en dit byzonderlyk als er geene wettige beletsels
bestaen.
Ons leger is zonder aen de regimenten vastgehegle
aelnioesseniers; Yrankryk heeft onlangs, tol groote blyd-
schap der natie, een aelmoessenierschap op eenen grooten
voet voor 't leger ingerigl, omdat het weet dat een leger
zonder zeden en zonder gevoelen van godsdienst geene
goede soldaten bevat. En waerorn zou men 't zelve hier niet
konnen doen Waerorn zou elk regiment zynen by/.onderen
priester niet konnen hebben Ziet men origelukkiglvk niet
alle dagen dat er miliciens zyn die het ouderlyk iniys ver
lateet eenen goeden grond van godsdienst en zedelyk
heyd, en als zv lerugkeeren in hert en ziel bedorven zyn
Weet en ondervind men niet dagelyks dat vele soldaten
het hert goed hebben om des zondags mis te hooren en
andere godsdieustpligten te kwyten, des morgens uyt de
kazernen niet mogen gaen, terwyl het htm des namiddags
vry staet naer herbergen en kroegen te loopen enz. enz.
Onder het Hollandsch bestuer was den zondag geheet
vry gelaten voor den soidaet, er waren noch inspectiën noch
buytengewoone diensten te doen in alle garnisoenen was
er eene mis die byzonderlyk voor de troepen gelezen wierd
en waer zy zich in corps heen begaven. Wy willen niet
zeggen dat de soldaten, met het mes op de'keel, naer de
kerk moeien gedreven worden, neen liet zoude hun gansch
vry staen te gaen of niet te gaen, inacr men zou daertoe
geen geweld moeien gebmyken, de enkele opwekkingen,
de godsdienstige onderrigtingen, de vaderlyke vermaningen
van den byzonderen militairen priester zouden daertoe
vergenoegen en de schoonste vruchten dragen. Dat men
het wel wete, het aenhooren van Gods woord, de weldaden
en gratiën die den godsdienst in zich zeiven bevat, de goede
vermaningen van den priester, de goede verstandhouding
tussehen de militare overheden cn de geestelyken zyn alleen
in staet om het leger voor de 9/io te verbeteren. W'v weten
wel dat al de soldaten geene paters en kwezelaars moeten
noch konnen zyn, maer wat wy ook weten, is dat zy al
christenen konnen en moeten zyn die hunne pligten kwvten,
en dat aldus de brave ouders niet meer zouden hoeven te
sidderen en te weenen als zy hunne welopgekweekte zonen
naer de kazernen zien vertrekken. Wy geven dit gedagt ter
overweging aen wieit het aengaet.
A RAEG. ys er nu een(! nieuwe organisatie
van T leger gaet bewerkt worden, vragen wy ten derden
dat die schreeuwende misbrityken zouden ophouden waer-
iloor zommige groote mannen zich verryken en waervoor
de arme lastenbetiders onder kommer, arbeyd en zweet
moeten gebukt gaen. Om van daeg maer over eene ophoo
ping van winstgevende ambten te spreken, zullen wv hier
eenen blik werpen op deplaels van inspecteur generaal van
den gezond hevdsdienst des legers die door M. Vleminckx
bediend word. Dezen ambtenaar trekt ten titel van jaer-
wedde de ronde som van elf duyzend 500 franks. Die
sommc is zoo hoog gebragt, omdat men veronderstelt dat.
M. Vleminckx al zynen tyd noodig heeft om die plaets wel
en behoorlvk te. bedienen, want anders zou het eene schan-
dige verkwisting zyn zulke verpletterende somme aen dit
ambt vast te hegten. Maer de vraeg is nil of M. Vleminckx
al zynen tyd daeraen besteden moet De volgende daed-
zaken gaen bewyzen dat neen
Buyten de elf duyzend 500 franks die M. Vleminckx, aks
inspecteur van den gezondheydsdienst uyt den oorlogs-
budget trekt, geniet hy 2" uyt den budget van het inwendige
