WERKEN VAN DEN H. ALPHONSUS DE LIfiUORI.
PILLEKENS.
en verdere geestelykheden rich by de andere overheden
gevoegd om hunne gelukwensehingen aen den Koning en
den Prins toe te sturen. Immers, de terugkomst van den
Koning is eenen zegetocht geweest die hem diep getroffen
heeft. De Belgen hebben nogmaels willen toonen hoe zeer
zy aen hunnen vorst verkleefd zyn en hoe vurig zy het
koninglyk stamhuys beminnen dit hebben zv doen uyt-
schynen in zulker wyze, dat Koning Leopold vry mag
zeggen dat er in ganseh Europa geenen vorst is wiens troon
zoo vast door de liefde des volks onderschraegd is.
Dynsdag heeft het gouvernement aen Senaet en Volks
kamer van wege den Koning de officiële lyding medegedeeld
van het aenstaende huwelyk des Hertogs van Braband met
de Aertsherlogin Maria Henriea van Ooslenryk. Deze tyding
is met den levendigsten geestdrift onder hel üaverend bravo
geroep onthaeld geweest.
Senaet en Kamer hebben dadelyk besloten in corpora
den Koning en den jeugdigen Prins naer het paleys te
gaen gelukwenschen.
Zoo haest dit besluyt ter kennis des Koningswas gekomen,
heeft Z. M. geen oogenblik gewacht aen de twee wetgevende
Kamers te laten weten dat bv haer des anderdags zou
ontvangen hebben, iels wat dan ook is geschied.
De Presidenten van Senaet en Kamer hebben in hunne
respective redevoeringen de verschilligQ beweegreden aen-
gehaeld waerop 's lands gelukwensehingen aen Koning en
Prins gesteund waren. Den Koning zionlyk aengedaen,
heeft op die redevoeringen met goedheyd geantwoord en
door zyne woorden niet weynig bygedi agen om den alge-
meeneu geestdrift nog te vermeerderenDeze gebeur
tenissen zyn van aerd 0111 ons beroemd Belgiën eenen grooten
luysler by te zetten, hopen wy dat den Heer dit huwelyk
zal zegenen en ei- aen 'l land de vruchten van vrede,
stevigheyd, eendragt en geluk laten uyt plukken.
Hel is met een levendig gevoelen van voldoening dat wy
aen de vlaemsche katholykcn in 't algemeen, zonder uytzoif-
dering van eenigen levensstaet, mogen aenkoiiiligcn dat
eerlang de volledige verzameling dei' geestelyke of godvruch
tige werken van den H. Alphonsus de Liguóri in 't vlaemsch
gaen uytgegeven worden.
Den naein noemen van dien zoo geleerden als heyligen
bisschop, zal by de ininnaers van het godvruchtig leven, by
de strevers naer geestelyke volmacktheyd vergenoegen 0111
hunne blydschap te' verwekken veel meerder zal die
blydschap zyn, als zy zullen vernemen dat GEHEEL dien
zoo ryken schat van godvruehtigheyd, die ongelukkiglyk
inaer al te lang in de onverstaenbare italiaensche tael ver
borgen heeft gelegen, thans door eenen eerw. pater
Redemptorist, welken deze tael volkomen machtig is, in het
vlaemsch gaet overgebragt en voor elkeen toeganglvk
gemaekt worden.
Hel is den eerw. P. J. A. Juten die deze tack op zich
genomen heeft wy juvehen aen dit besluyt met des te meer
dankbaerheyd toe, omdat meest al de vlaemsche werken
van den 11. Alphonsus uyt l'ransche teksten zyn overgebragt,
welke teksten krielende van onnauwkeurigheden of oney-
gene gedachten, noodzakelyk dan ook de zeilde misslagen
aen de vlaemsche vertaling hebben ingeënt. Van deze fevlen
zullen de nieuwe werken gezuyverd zyn, omdat den eerw.
Pater Juten regtstreeks den italiaenschen tekts ter over
zetting kan aenvatten.
Wy bevelen deze uytgaven aen de ernstige aendaeht van
priesters en ouders, onderwyzers en onderwyzeressen,
oversten en onderdanen, immers aen de katholyke in 't alge
meen elk zal er, volgens staet en conditie, de ware
zielenspys in vinden, de nuttige en noodige onderrichtingen,
die den gelukzaligen en hoogst geleerden bisschop zoo wel,
zoo treffend, zoo vadcrlyk aen de verschillige levenstalen
der maetschappy heeft weten toe te passen.
Den geringen prys waervoor die kostbare werken eerlang
zullen verkrygbaer zyn, geven ons de verzekering dat den
arbeyd van den achtbaren Pater Juten met eenen allerbesten
uytslag zal bekroond worden.
"Men kan bv al de voornaemste boekhandelaers des ryks
als ook ten bureele van den Denderbode inschryvcn.
Het Verbond van Aelsl is gedurig len prooy aen de schrik
beelden der inkwisilie. Den konfrater ziet doer zynen liberatersbril
niet anders dan brandstapels, pynbanken, nyplaugen, verscbeur-
wielen, messen, priemen, poignards, dolken, bylen, pistolen,
ziedende olieketels, moordkuylcn, donkere kotenen meerandere
voorwerpen breeder in plakbrieven beschreven. En wat wilt onzen
konfrater met dit alles te kennen geven zal iemand vragen
En wy moeten antwoorden dal hy daermeè de klerikalen wilt
bevechten, met aen zyne dungezueyde lezers wvs te maken dat
men dit alles zou te vreezen hebben, indien de klerikalen aen
t roer geraekten..Wal dunkt ul. geëerde lezers, van zulke
scherpe argumenten? In onze jonge jaren inaekte men ons benauwd
van de bloedkaros, van Kledden den walerduyvel of van hantje
Pek, dit is vcrslaenbaer voor kinderen, maer dat liet Verbond
dergelyke prullen aen groote inenschen poogt op te vyzen, dit
beetcn wv met de lezers lagehen
Het Verbond vertelt dat wy ons kwaed maken omdat het
bladje onze schryfwyze in zyne klauwen brandmerkt!!!!!
O gy onnoozelen Tist, gy, ons kwaed maken Gv, ons
brandmerken!!!Weet wel, konfralcr, dat er andere jannen
moeten afkomen dan gy om ons kwaed te maken, en dat gy
niemand anders kont brandmerken dan u eygon zeiven dit hebt
gy reeds zoo overvloedig gedaen, dal een trenelyk man u niet meer
durft salueren uyt vrees van d'nigemecne verachting in te loopen.
Den konfralcr uyt de Kerkeslrael kondigt de lyst af van al
de misdadigers die in 400 jaren lyds gerecht zyn geworden, en hy
zegt dal zulks de vrucht was van de klerikale onverdraegzaemheyd.
Dit lyslje luyd aldus 55,652 levendig verbrand 18,049 in beel
tenis verbrand 258,214 tot de galeyêu veroordeeld te samen,
541,921Wy zouden aen't Verbond eens willen vragen of
de heyligschendende joden, die te Brussel in de kerk gebroken
zyn, het tabernakel in stukkeu geslagen en er de ciborie uyt
gestolen hebben en dan, na ecne braspartv, de 1111. Iloslien
doorsteken en met de voeten getrapt, ook onder die levendig
verbrandde gerekend zyn Indien zy niet ïpedegerekeud ^zyn, wy
zouden aen den konlïater doen opmerken dal hy er nog eenige by
zyn getal zou hebben konnen voegen, maer hem tevens aenzeggen
dal, moest hy zulke schelmstukken bedryven en waren wy zyuen
rechter, zyne magere hespen dermate zouden gerookt worden, dat
den meest verhongerden wolf geene goeste zou hebben om er van
le proeven
Maer, Denderbodezal ons iemand vragen, hoe wilt gy op
zulken dommen zeever antwoorden Wy zeggen dal wy dit slechts
doen omdat wy willen loonen dal wy het Verbond op alle lerreynen
konuen volgen. Konfralcr, gy meynt nu den vogel afgeschoten
te hebben, maer wy zullen u eens een pilleken opgeven 'l geen
voorzeker zal ellokl doen als gy hel durft nemen. Wy zuilen van
de jaren dertien en veertien honderd niet klappen, maer slechts
eene halve eeuw achieruytgaen om u van uwe fanatieke ziekte
te genezen. Luyslerl dan wel konfralcr
Tydens het schrikbewind en de groote slaelsomwcnteling van
Vrankryk, die door de liberalers-francmaQous-vollairianeu en
anderen se hu rl'l i gen goddcloozen bucltl is vcrooizaekt, bewerkt en
uylgevoerd, zyn er acht inillioeueii 526 duyzend 476 menschen-
levcns cpgeolï'erdHonderde duyzende zyn geguillotineerd;
honderde duyzende verdronken honderde duyzende in kerkers
en moordkuylcn verhongerd of van schrik gestorven; honderde
duy/.endc als kanouvleesch opgevretenmet duyzende priesters
en duyzende die verdacht waren kalholyk té zyn, in ballingschap
of naer de galeyën gezonden waer zy aen armoede, aen mishande
lingen, aen martelingen gestorven zynImmers, konfraler,
had gy een zierken versland, gy zoud die oude potjes gedekt laten
om ons niet te dwingen u onder den neus te douwen dal uwe
kliek den sleerl is van Bobespierre en consoorlen die al deze
gruweelen bedreven hebben, welkers principen gy bclyd en nu
wederom aen 't volk poogt in te plantenOnthoud wat wy u
zeggen, konfraler, die principen zullen u ongelukkig maken als
gy er byhlvflzy zullen u wel eens lol reden brengen, maer wee u!
indien zulks te iael gebeurt. Niet dal wy willen zeggen dat gy nu
gelukkig zyt, verre van daer, want wy beklagen en hebben waerlyk
tnedelyden met u, omdat gy als een verderllvk werktuyg van eenen
goddeloozen haspel, misschien legen uw gemoed, het volk moet
helpen verlevdcnKonfrater, leest die woorden lienmael en
tracht ze diep in uw geheugen te printen.
.-. Men klacgt ons dal er byiia dagelvks in 't begynhof rnyten
verbryzeld worden en dal de bewoonsters gedurig gevaer loopen
door sleeuen gewond te wordenWaer is de politie van Aelst
Als een mandeken steengniys of twee aen het bureel van den
Denderbode lag, kregen wy champetter op champetter, maer als er
straelschendcryen op het begynhof gebeuren, dan duren en blyven
zy durenZal daer in voorzien worden? Wy zullen het
afwachten.
.-. Als bladen ran minderen rang aen den Dender-bode zyne
artikels onlleenen zonder de bron aen le'wyzen, daer gaen wy nog
al ligt over; maer wy willen niet dat gazellen van eersten rang,
zoo als de Gazelle van Brugge, waerpeper achter zit, ons bestelen.
Wy verzoeken onze geachte zuster dit niet meer te doen.
rr q -aar-—
CONFERENTIE
TUSSCHEN MEESTER FLANKAERT, PROFESSOR
STOKVISCH, ROBESPIERREN; GU.MMARUS DE VOS
EN DEN EENVOÜDIGEN DENDER-BODE.
Meester Flankaert.D-nder-bodr, mag ik ook eens een woordeken
spreken Als gy allyd klapt, moet gy zeker allyd gelyk hebben
Den Dender-bode. Wel. Flankaert, wie verbied, er ti te spreken
spreek maer zoo veel woordekens als gy wilt, inaer liet dat ze gepast en
gemeten zvn.
Meester Flankaert. Ja, ik weet dat ik bv u niet veel mag mis-
spikkeleu; ik hel» hel onderbonden als ik met mynen toekomenden schoon
zoon eens in uw huys geweest hen. Maer toch ik tou 11 willen vragen hoe
het komt dat, onder het voorgaende nrmfcesluer de stad jaerlyks 6U00 fr.
suhdidie moest geven om het oudvrouwenhnys te onderhouden, terwyl
het tegenwoordig armbestuer 5 of (i duyzend franks uytzet kon het
armbestuer dan zelf liet oudvrouwenhuys niet onderhouden
Den De \dkr-bode. Flankaert, ik had het waerlyk gepeysd dal er
eeue ezelsvraeg zou uytgekomen zyn Moest gy daerom uwen mond tot
aen de ooien opensperren Heeft het armbestuer 5 of 6 duyzend frs.
uyt gezet, weet gy wel dat dit het schoonste hladje van zyne historie niet
is Weet gy niet wat nlgemeene afkeuring er in 't publick ontstaen is en
wal hittere en hertveischeurende klaglen er onder de armen zyn opgt-
ïezen als men hun twee maenden van hun gering troksken heeft afgehou
den Alzoo kan alle nuin gespnei zatmheden bewerken als men de gewoone
ouontheerlyke uytgaven met eenen keer afsnyd cn de armen lael zwart
vnn hongeren dood van koude loopen. Hel uytzetten van dit kapitael
aenzie ik als een bejammcrensweerdig misverstand; 't is den uytersten
wil ran den gever miskennen, 'tis het doel missen waervoor die riftcn
gednen zyn. Den weldadigen gever doet geene giften om defzelver levenuën
wederom te kapitaliseren en den behoeftigen intusschen al wat bitter is
te Inteu lyden; die revenuen moeten besleed worden on mogen slechts tot
kapilael verkeerd worden als zy zoo overgroot zyn, dat, nn in alle nood
wendig:, eden voorzien te hebben, er nog overschot isEn is zulks hier
liet geval waer zoo veel wee en ellende ongetioost blyven Dit ongelukkig
en misplaetst stelsel van spoerzaemheyd geeft nenleyding om veel ja alle
giften aen den armen te onttrekken, want als iemand zou van gedacht
zyn eeh testament aen het weldadigheydsburcel te maken en zou voorzien
dat de revenuen zyns testaments zouden opgehoopt of gekapilaliseeid
worden iu plaeis van er de behoefiigeu mee ter hulp te komen, hy zou
zich wel wachten dit testament te maken
Hobkspieuken. Maer, Dender-bode, dit is nu de kwestie niet
Den Dender-bode. Neen 'tis de kwestie niet, maer waeroui lael
Meester Flankaert dit potje niet gedekt?
Ho bespier ken. Ik vreesde hel, zoo haest ik zyne vraeg gehoord had.
Maer lael ons blyven op onze samenspraek.
Den Dender-bode - Ik wil wel. Nu, zeg my eens wat gy daer wilt
vertellen over de trefFelykheyd van dien man van welken ik"heb gezegd
dat hy onder myne slagen zou konncn verpletterd worden Gy geeft te
verstaen dat gy dueiomtrent iets weet wat noyt gekend is geweest. Ik
zeg n dat gy u moet bedriegen, want dat gy anders die zoo vuyle zaek om
twee uw oogeu niet zoud durven roeren. Ik heihael u dan nog eens dat dien
kerel zeer wel gedaen heeft van op myne eerste aeninanning schuvt van
kant lo steken, en dut, moest gy my maer een weynig kittelen, ik geen
oogenblik zou aeizelen cr geheel 't land meê in rep en roer te zetten
Verstoet gy dit, Robespierken Gy kont nu al wederom zeeveren dat dit
dreygementen zyn.
Uobespierken.Ja, ik versta dit zeer wel en gevoele dat het best
is hiervan te zvvygen.
Gummarus De Vos. Konfrater, wat hebt gy te zeggen over 't geen
wv in onze samenspraek hebben laten verstaen, dat namelyk den dienst
van het oudvrouwenhuys zonder nonnekens beter koop zóu kounen ver-
rigt worden zonder dat er iets zou op te zeggen vallen
Den DcNDER-bode. Ha konfrater, Cuuuuarus, 't is gv die met dit
deel dei samenspraek te verdedigen belast zytLet dus* cp wat ik u
le zeggen heb
lk gevoel, konfrater, dat de reiigieusen u op 't hert liggen en dat gy
daer liever wereldlyke meyssens zoud stellen gelyk liet, over eenige jaren*
in eene andere stad is geschied, waer men de reiigieusen op strael heeft
gezel en door meyssens vervangen. Doch wat gevolg heeft dien maetregel
gehad Dat den derden regel der cyffei kunde daer zoo fyn ondeihouden
wierd, dal men welhaest het meestendeel moest doen decamperen om het
gelul niet te verdobbelen en dat nu n ze later alle heeft moeten buvlen
salueren om ze wcdeioin door reiigieusen te vervangenZoud gv mis
schien ook liefhebber zyn? Maer halte, niet verder, wy konnen u plat
slagen zonder uyt den Alcoran te klappen.— Eerde reiigieusen Maricolen
als bestuersters van het meyskens weeshuys aeugesteld wierdeu, waren
het ook wereldlyke die met dien dienst belast waren. Welnu, vraegt eens
aen de Zusters hoe zy de zaken daer gevonden hebben, en zy zullen O
antwoorden dat vele van de weezenmeysjes met puyslen, zweeren en zeereu
overdekt waren; zy zullen u zeggen dat er in 't meysjes weeshuys meer
luyzen en ongedierte te vinden waren dan welligt in al de armhuyieu der
Stad; daerby zuilen zy u zeggen dat koussens, schoenen en al wat byna de
kinderen droegen, zoodanig vervallen en genegligeerd waren dal zy eerder
aen eenen hoop palullen co zeelen geleken dan aen kleeren. Vraegt haer
bovendien hoe miskweekt de kinderen waren, en zy zullen u zeggen dat
het was gelyk het hedendags gaet in het jongens weeshuys wacrover ik u
later zal spreken.......... Ik zeil heb met eygene oogen gezien wat moeyte,
wat engelsche patiëntie de reiigieusen hebben moeten aenwenden om de
weezen meysjes te genezen die ik met myne eygene oogen gelvk Lazarussen
heb gevonden. Dit was een uytwerksel van 'l wereldsch bestuer 'T ia
t geen de heeren van dien tyd maer al te wel begrepen hebben,'tis
t geen hun aengedreven heeft om er geestelyke dochters te roepen, ver
zekerd dat den godsdienst alleen tot zoo groote zelfsopoffering en liefde
werken bekwaem is... Kn nu zoud gy dit groot element, dit eenig element,
dit machtig element in het liefdegesticht van 't oudvrouwenhuvs willen
vernietigen onder voorwendsel dat het te veel kost.Wel hadden uwe
onkundige en godsdiensthalende libeiuiers de zaken gelaten gelyk zv to
voren waren, men zou thans oen de reiigieusen van hpt vrouwentiuys geen
duyt moeten betalen; die eerw. Zusters dienden daer voor niet, zy trokken
geenen centiem, het armbestuer betaelde 54 centimen par dag en par
liooid voor de oude vrouwkens, en duervooi hadden zy eten, drinken,
wassclieu, plassehen, sloppen, uaevën, verzuyvering, oppas immers alles
wat zy konden verlangen, en dit veel beier dan nu, want nu is 't altyd te
kort of le lang, te weynig of le veel..... Maer uwe patroonen meynderi dat
de noniiekeus achter de oude vrouwkens schallen vergaerden/dat zy er
huyzen, landen, bosschen, nieerssche», renten en obligaliën meê kochten,
en nu zien uwe mannen hoe zy zich zeiven in den zak gesteken eu den
ven hebben laten toebinden>T is wel besteed, die gasten moeten
alzoo varen.
Gijmmarus De Vos. Ja, maer konfrater, ik kan moeyelyk gelooven
dat de nonnen geen duyt trokken Loven de 54 centimen daegs voor elk
oud vrouwken; want ware het zoo, en had ik het geweten, ik zou my wel
gewacht hebben die beknibbelingen in 't Verbond te stellen....
Den Dender-bode. Onnoozelen als gy zyt, gy moet hier wedden of
zwygen; ik zeg u de waerheyd en die kan dndefyk, door de geliiygenis
van uwe klubsnianuen, bevestigd worden. Wat gy zeevert dat, indien gy
dit geweien had, gy die heknibhelingsn in 't Verbond niei zoud gesteld
hebben, dit is eene dubbele geveynsdheyd, dwazen klap, gy zyt immers
met meester van iets in uw blad te zetten of niet; gy moet alles opnemen
wat men ii in de vuyst douwt, al wilde men u doen drukken dat zommige
versch geworpene kalvers moustachen.hebben, cigaren rooken, en zoowel
tegen papen en nonnen konnen tieren als teu heene versletene liberaters
die hun geheel leven niet unders gedaen hebben.
W at er meer van is, Gummaer, uwe mannen hebben de zoek der lief
dadige gestichten onzer stad zoo verre gebragt, dat het zeer wel zal moeten
lukken indien zy nog een testament krygen. Want gy moet weten dat
wylen den achtbaren heer Ridder A. Pauwelnert, by akte van lynen uyter
sten wil, aen elk onzer vier gestichten eene soumie van twee duyzend
franks heeft geraackt, dit is acht duyzend franks te samen, zonder den
minsten last buy ten de successie rechten. Nu, in plaels van te werken om
de gestichten dadelyk in bezit van die merkweerdige som te stellen, is er
daer voor nog niets gedaen, zoodat dit ge|d. omtrent vier jaren, zonder
iets op te brengen, by de achtbare familie Pauwelaert naer de uenveerding
wacht. 'T is het godsdiensthateml en schandclyk liberalersstelsel van De
llaussy, waeraen uwe mannen verkleefd zyn, 't geen ooriaek is datilospicea
en Armen den intrest van vier jaren tegen 5 0/° 't zy zestien honderd
frankszullen verliezen.. Als er aldus hesltierd word, wie zou nog ge
negen zyn aen de liefdegestichten een duvt te geven
Gummarus De Vos. Konfrater ik weet ik dat alles niet
Den Dender-bode. Wat zoud gy weten, gy zyt eenen miserabelen
kneukel, een blind werktuyg van het liberalersdom, en daermeè is 't al
Professor Stokvisch. - Maer, Dendr-bode
Den Dender-rodk.Chut, chut, chut, emit, jongen, als er groote
menschen spreken, moeten de kinderen zwygen, gaet eerst uw kruvsken
lecren maken, uwen vaderons wel opzeggen en in de kerk wat betere
manieren leeren.^... Als gy dit alles wel kent, kom dan en wy zullen zien
of eenen vremdeling van zyn eerste broek hier den neus in do stadszaken
mag komen steken
Professor Stokvisch. Er Llyft my dan niets anders over don myne
matten op te rollen; Mynheeren gaet gy mede
Flankaert, Uobespierken en Gummarus. Er valt hier niet anders
te doen, want onze zaken staen maer sober.
De Bazin. Och, Mynheeren, blyft toch nog een beetje, ik verkoop
zoo wel; ziet eens hoe veel volk er is, al mvn leuvenscli is al op......
Maer wat donder Wat is er daer zoo nat onder u, M.-Stokvisch, hebt gy
misschien in uw broek gep...
Flankaert.Zwyg, vuyllong, den jongen kou bet niet meer houden.
Komt oen MynheerenAllons, Dender-bode, tot ziens.
Den Dender-bode.Dag Flankaert, maer tot Donderdag zulde....
Flankaert. Ja, Dender-bode(Linnen 's mouds) maer 't wenschte
dat den dytivel u iu Spanje voerde
UITROEIING DER REDELARY.
Id ons vorig Nr beloofden wy eenen brief mede te declen die»
eenen agtbaren vriend ons heeft toegestuerd om aen liet genezen
der gapende wonde van d'armoede cn bedelary le helpen mede
werken. Zie hier dezen brief, wy roepen er de aendaeht van
steden en gemeenlens op iu
Bcvercn, den 20 Mey 1855.
ik heb in een uwer laatste nummers een artikel nengetrolfen wegens bet
afscbaff ui der bedelary. Wy hebben die onze gemeente werkelyk afgeschaft,
en zie hier op welke wyze De aeliuoessen van allen aerd" die jaerlyks
in elke gemeente gegeven worden, beloopen tot eene verbazende som e«
brengeu weynig of geen nut voord aengezieu zy ten grooten deele gegeven
worden aen landloupers, luyaerds en menschen die hunnen tyd nuttiger
aen een eerlyk ambacht zouden kunnen besteden en anders niet doen dan
de luvhryd en de zedeloosheyd in de parochiën verspreyden en alzoo do
armoede en delzeiver droevige gevolgen dagelyks vermeerderen.
Om dan de armoede en het zedebederf 't geen er het gevolg van is. t«
keer te gaen, hebben de geestelyke en wereldlyke overheden^eikanderen
de hand geleend, en de parochianen hebben, op haer verzoek, ingewilligd
het beloop hunner aeliuoessen aen daertoe aengesteide wykmeesters
maendelyks in geld te geven. Deze wykmeesters behandigen dat geld oen
den ontvanger; dezen doet zyn verslag" nen eene kommissie samengesteld
uyt de geestelyke en de byzondere inwooners der plaets. De leden dezer
kommissie gaen de armen bezoeken, onderzoeken hunne noodwendigheden!
het werk dat zy kunnen verrichten eu tot hoever hunne winst tot hun
onderhoud ontoerey kend is. Er word werk gegeven nen deze die geen
hebben, en deze, die, sedert langen tyd, dooi eene vuyge landlooperv.
alle z.org en huyshdhdelyke spaerzaemheyd verloren hadden, stellen zich
nu vlvtig aen het werk; met liet werk komen de orde, de spaerzaemhevd
en de zedclykheyd in de famïlien terug.
Voor degene nu die met hun werk niet kunnen bestaen, aen deze word
wekelyks eene deeling gedaen, beslacnde uyt brood en geld en in even-
redigheyd van hunne noodwendigheyd. Ten dien eynde verzamelen zv zich
in de kerk en eer hunne deeling geschied, word er hun telkens een sermoen
gedaen om hun in hunnn christene plichten te onderwvzen, de deugd te
doen beminnen, de vaderlyke zorg voor kunne kinderen in te planten, en
hun hunne weerdigheyd van mensch, hunne wcerdighevd van christen te
doen begiypen waervan vele door de ellende verlaegdé zielen geen besef
meer scliynen te hebben. Gy kunt gemakkelyk begrypen, Mynheer, welke
heylzamc voordeelen de parochie uyt deze instelling moet trekken. Nu is
de vraeg waerom zou dit overal niet kunnen nagevolgd worden gelyk
versclieyde gemeenten van het land van Waes reeds" gedaen hebben
Het is waer daer zyn eeudragtigheyd, moed en zelfsopoffering noodig om
deze moeyelyke taek ten uytvoer te brengen; maer aengezieu er heden-
daegs zoo veel gedaen word om de zeden van het volk te bederven, en
aen 't zelve den eenigen troost te benemen dien het in zyne armoede heeft,
eene zuyvere consciëntie, en de hoop op een beter leven, zouden er dan