ZONDAG 26 JUNY 1855.
ZEVENDEN JAERGANG. Nr 355.
De verdraegzaemheyd der Liberaters.
Een ander inzigt.
AELST, den 25 Juny 1855.
PILL EKENS.
YZEKEN WEG. Sialic Aelst.
VERTREKUREN VAN DEN 9 JUNY 1855.
1* Ten 5 uren 45 min. 't morg. naor Dendermonde, Mechelen, Brnsiel, Antwer
pen, Leuven, Thienen, Landen, Luyk, Yerviers, Aken, Keulen, St.-Truyen, Hasselt.
2® Je» 7 uren 30 minuten des morgens, naer Dendermonde, Gend, Kortryk,
Kocscron, Doornyk, Rvssel, Galais.
3® Ten H uren 30 minuten des morgens noer Dendermonde, C.eud, Brugge,
Oostende, Kortryk, Mouscron, Doornyk, Ryssel, Galais.
4® Ten 2 uren namiddag naer üendeimonde, Mechelen, Brussel, Antwerpen,
Leuven, Thienen, Landen, Luyk, Verviers, St.-Truvën. Hasselt, Aken.
5° Ten Huren 30 minuten namiddag, naer Dendermonde, Gend, Brugge,
Oostende, Kortryk, Mouscron, Doornyk, Ryssel, Galais.
6® Ten 6 uren 30 minuten des avonds, naer Dendermonde, Mechelen, Brussel,
Antwerpen, Leuven, Thienen.
7® Ten 8 uren 30 minuten des avonds, naer Dendermonde en Gend.
CL'IüUK MiUM.
Wan Wenderinontlc naer ielsl.
1® Ten 5 uien 's morgens. 2° Ten 6 uren 25 minuten 's morgens. 3° Ten 8
uren 10 minuten 'smorgens. 4° Ten 12 uren 's middags.5® Ten 2 uren 40
minuten namiddag. li® ren fi uren 's avonds.7® Ten 7 uren 's avonds.
Zullen te Gysegem stillestufn de volgende konvoyen vertrekkende van
AF.LST, ten 5 uren 4"» minuten 's morgens, ten 7 uren 30 minuten 's morgens, ten
11 uien 30 min. voor middag en ten 2 uren namiddag.
Van DENDERMONDE ten 6 uren 25 minuten 's morgens, ten 8 uren 10 minuten
'smorgens. ten 2 ureu 40 minuten namiddag en ten 7 uren des avonds.
Voor alle rigtingeu moet men te Dendermonde van kouvoy veranderen.
Dit blad verschynl des Zaterdags in den namiddag onder dedagteekening
van den daerop volgenden Zondag.—Den prys der inschryving, by trimester,
is Gepeld op 4 fr. 50 c., dien der annoncen op 20 centimen den drukregel.
DEM DENDERBODE
Holland komt een bedroevend voorbeeld te geven der
wyze op welke de liberaters de godsdienstige verdrneg-
zaemheyd jegens hunne medeburgers beoirenen. 'S lands
grondwet roept de onbeperkte verdraegzucmlieyd uyt van
alle godsdiensten, (en men weet dat er in Holland geene
godsdiensten ontbreken) Treffelyke ministers, ofschoon
protestanien, getrouw aen de grondwet, hadden aen de
kalholyken, die een groot derde des ryks uytmaken, de
vrye uytoellening van den katholyken godsdienst gewaer-
borgd en de inrigting van bisdommen toegelaten maer
deze verdraegzaemheyd mishaegde grootelvks aen de
liberaters-francmagons. De logiën stelden zich in beweging;
alles wierd aengewend om het ministerie Thorbecke omver
te werpen den grooten Orient had deszelfs veroordeeling
uytgesproken en de volvoering van dit vonnis mogt niet
uytgesteld worden
Men moet weten dat, sedert Prins Frederik van Nassau
Groot-Meester der francmagons benoemd is, al de logiën
Calvinistisch geworden zyn den geest van vervolging
iserals eenen der voornaeinste geloofsartikelen aengcuoinen,
en 't was byzonderlyk de vervolging tegen de katholyken
die het mikpunt was der liberaters-francmagons. De
samenspanning die het ministerie Thorbecke deed vallen,
bestond uyt zoogezegde Katholyke francmagons, Lutersche,
Calvinistische, Joodsche, herdoopers-fraucmagons, met een
vroord, het was eene bende vyanden van alle godsdiensten
en ter zeiver tyd vyanden en rustsloorders der maetschappy.
Die bende nam de jongheyd des konings te baet, en dezen
luysterde naer de intrigue zonder te gevoelen dat zy strekte
om den goeden geest die onder de bevolking heerschte,
te vernietigen. Den koning, zonder aenzien voor de treffe-
lykheyd van zyn ministerie, 't geen eenen regtzinnigen
vriend van Vaderland en Stamhuys aen 't hoofd had, zond
het weg en stelde in zyne plaets een kabinet't welk een
kopstuk der Hollandsche francmagons voor aenvoerder had.
In de troonrede die den koning ter gelegenheyd der
opening van de wetgevende kamer uvtsprak, ziet men het
misverstand benevens den grootsten drift tegen de katholyke
religie doorstralen. Den vorst begon met te zeggen dat het
ministerie Thorbecke zyn vertrouwen niet had... Uytzinnige
woorden in eene troonrede te meer omdat zy gestuerd zyn
tot mannen die. de algemeene achting der natie genieten....
Maer 't is aldus dat de francmagonssecte de koningen tot
hunnen ondergang helptzy begint met de volkeren op te
bitsen tegen deze welke hun besturen de francmagons zyn
zoo wel vyanden van den troon als van den autaer.
Sprekende over de inrigting der bisdommen, zegt den
koning verder
a De moevelykheyd die niet opgehouden heeft mvne
aandacht te vestigen, is tot rnyn spyt, nog niet vereffend.
Ik heb gepoogd hier in te voorzien zoo wel door ophel-
deringen uyt te lokken daer van waer de wonde, onvry-
willig, gelyk ik onderstel, was toegebragt, als door
maetregelen te nemen die myn eygen geweten my
voorschreven.
Aldus doen de nieuwe ministers Van Hal en Curtius den
jongen koning, in tegenwoordigheyd der Hollandsche natie
en van geheel Europa, de onbegrypelyke dwaesltevd
uytspreken, dat hy namelyk niet weet hoe' de hollandsche
katholyken hunne bisschoppen bekomen hebben, juyst als of hy
doof en blind geweest ware als hy aen '"t ministerie
Thorbecke toegelaten en zelfs bevolen had in onderhande
lingen met den Koomschen Stoel te treden om aen de
regtveerdige eyschen zvner katholyke onderdanen te voldoen.
gaet dan onderzoeken van waer die wonde toegebragt
ishy heeft vergeten, den misdachten sire, dat het ten
gevolge is van onderhandelingen en van een traklaet dat hy
en zyn gouvernement uytgelokt hadden hy weet ook niet
meer dat de wonde gekomen is uyt eene grondwet die de
volstrektste godsdienstige vryheyd en verdraegzaemheyd
waerborgt, grondwet die hy gezworen heeft stiplelyk te
onderhoudenen om de maet van misverstand te
doen overloopen, zegt den koning dat hy ondersteltdat
die wonde onmywillig is toegebragtDit is te zeggen
dat hy onderstelt dat den 11. Vader niet wist wat hy deed
als hy aen Holland katholyke bisschoppen verleend heeft....
Zoo maken de bedrieglyke francmagons hunnen vorst
belagchelyk, ongetwyffeld met inzigt van hem in 't verderf
te stortenOngelukkige vorsten die door hun zeiven
het rampzalig bedrog des boozeu geest niet konnen
beseffen
ANTWOORD AEN DE TROONREDE.
Het ontwerp van antwoord aen de troonrede, voorgesteld
door de eerste kamer, beantwoord in bet geheel niet aen de
verwachting der onverdraagzame protestanten. De antwoord
beknibbelt de troonrede, en bevat de uytdrukking van den
vurigsten wensch voor de behouding der godsdienstige
verdraegzaemheyd. Zie hier de byzonderste zinsneden
dezer antwoord
Met helde te bieden aen dc begeerte Uwer Majesteyt
van de belangen en de regten van allen te beschermen,
eerbiedigt de kamer de reden die U. M. geleyd hebben lot
het vervangen van eenige uwer ministers en tot het ont
binden van een deel der vertegenwoordiging.
De kamer betreurt dat omstandigheden opgerezen zvn
die by een groot deel onderdanen van U. M. bekommernis
en ongerustheyd wegens hunne gevoeligste belangen te weeg
hebben gebragl. Zy wenScht vurigtyk dat de geestontroering
die er' het gevolg van geweest is, bedare, en zy weerdeprt
zeer hoog alle pooging, die zonder eenig regi te vermin
deren, zonder eenige vryheyd door de grondwet gewaer-
borgd te krenken, tot dit doelwit streeft.^
Het gouvernement is overtuygd dat eene wet alleen zal
vergenoegen om vele moeyelykheden, op welke U. M. hare
aendacht vestigt te vereffenen. Het vertrouwen dat U. M.
voed dat de gematigheyd en de kalmte de beraadslaging
van dit belangryk vraagpunt zullen voorzitten, zal niet
verydeld worden toen het onze pligt zal zyn er onze zorgen
op toe te leggen.
Wy zullen altyd al doen wat in onze magt is om het be
houd en den voortgang der godsdienstige verdraegzaemhevd
;e verzekeren, van deze verdraegzaemheyd die de versiering
AI die onnoozele zinsneden in 's konings mond geplaelst,
hebben bovendien gediend om den weg te openen voor een
wetsontwerp waerby de godsdienstvryheyd door de grond
wet gewaarborgd, teenemuel zou vernietigd worden. Zie
hier hoe de troonrede daarover spreekt
a liet zesde hoofdstuk der grondwet verzekert regten
a acn de kerkgenootschappen, maer het legt ook aen de
a regering pligten op, by welker volbrenging liet gezag der
a wet niet kan gemist worden. Het is myn inzigt hiertoe
a uwe medewerking in te roepen.
Het fraiicinagonsniiiiisterie gaet dan de kamer ecu wets
ontwerp aenbieden dat zal gemaakt zyn om da godsdienstige
verdraegzaemheyd te bespiedenGelukkige uylvinding
die den geest der logiën volkomen weerdig isEene
wet die de vryheyd van godsdienst gaet bespieden
Men weet dat MM. Erère, De liaussv, Rogier en 'i'esch
de zelfde plannen in portefeuille hadden had hun ryk nog
wat konnen duren, zy zouden voortgegaan zyn met wellen
door te dryven waardoor de uytvoering der grondwet zou
bewaakt zyn geworden door liet in boeven sluen der
vrvheden welke zy waarborgt.
Maer denken die uytzinnige francmagons misschien dat
de hollandsche katholyken zich zoo geweldig eene wel,
welke voorop door ue grondwet veroordeeld is, zullen
laten opdringen? Zy bedriegen zich die ellendige vervolgers,
hunne macht is lieden niet groot genoeg om hunne bloedige
ontwerpen ten uytvoer te brengenOfschoon zy zoo
Geus zyn dan dc eerste Geuzen, is den tyd der Geuzen
voorby
Wy zullen dees artikel eyndigen met acn onze landge
noten te doen opmerken dat noch de lndèpendance, noch den
Observateur, noch eenig ander liberalers-francmac.onsblad
van lielgiën een woord rept tegen de zoo beweenlvke
onverdracgzaemheyd die in de troonrede doorstraaltmaer
't is omdat het tegen de katholyken is, 't is omdat liet tegen
onzen heyligen godsdienst is........ De verdrukte zyn katho
lyken, de verdrukkers zyn goddeloozen en francmagons
deze loven de Liberaters Delgen, zy beroemen zich over de
leerstelsels dezer laetsten en zy gebruyken ze 0111 onze
katholyke broeders ran Holland te vervolgen... 'T is te ver
wonderen dat de lndèpendance niet zegge dat de katholvken
van Holland de schuld zvn van dien ongelukkigeu maet regel,
dat zy den zeiven hebben uytgedaegd en wedervraek ver
dienen'T is te zeggen dat men de kalholyken moet
aenvallen en, gelyk ten tyde van Robespierre, vermoorden.
eener samenleving en den sterksten steun van al de Staten,
en byzonderlyk van den onzen uytmaekt.
Wy zullen 011s openhertiglyk verheugen indien de
tegenwoordige mueyelykheden kunnen vereffend en de
vryheyd en onafhankelykheyd der verschillige gemeen
schappen gewaerborgd worden.
Men verzekert dal de nieuwe hollandsche francmagpn-
niiiiisters Van Hal eu Doueker-Curtius aen '1 onderzoek van
Verliaeglien en cousoorlen hel wetsontwerp gezonden hebben om
de hollandsche grondwet nu l sterke yzere kelens le boeyên. Hel
byzonderste oogwil dier afzending zou zyn om van de belgischt
francmagons eene fyiie eu gepopelde redactie le bekomen, waer-
door de katholyke godsdieiisligheyd wel zou genepen worden
Meesier Verhaegcn en consoortcn zyn allerbest in slael om hierin
als raedsmannen te dienen.
.-. Verstandige lieden bevveeren dat het ministerie De Brouckcre
bet niet zal konnen bonden noch met eenen Piereot, die't vuyl
lynwaed van Hogier en Erère wilt wasschen en er zelf, gelyk zv,
wilt vuyl maken; noch mei Van Hoorebeekskeu die, den eenigsteu
in Belgian, niet kan verdragen dat er religieusen iu de gevarigeu-
liuyzen zyn 0111 de zieken ie verzorgenDees ministerken zou
beter op zyuc plaets zyn in een ministerie Van Hal-Curliiis.
Indien men zomiuige geru'clilen mag gelooven. zouden
Hogier, Erère eo Verhaeghen gelast zyn met in de Donauw-
vorstetidoiiimen eenen kruysloclit te gaén prediken ten voordeel*
der Malioinelaueti en tegen de Grieken... Geluk op liunue leys en
den wind van achter;
be kwakzalvers zyn jalnersch van Magister Rogier omdat
by zoo doorslepen is van zich eerie parlikuliere kas le hebben
gemaekt, die door de Belgen zoo gewillig gevuld wierd, en waer-
uyl hy de noodige sommen mogt gebruyken om zynen naetn cil
zyne daden te vereeuwigen. Aldus beeft 'tgeld noyt ónlbroken om
zyne drukpers le begunstigen, die by dan, 0111 niet de Belgen te
spotten, de goede drukpers noemde.
.-. Men beeft ons berigl dat M. Van Lecmpoel eene woorden
wisseling gehad beeft met Verhaeghcu. Den eersten willende den
neus aen Verliaeglien opofferen dien den senaet hem gegeven
heelt met hem de.deur der wetgeving te sluyten, beeft Verhaeghen
gevveygerd dien neus te aeuveerden zeggende dal zvnen eygen
neus al gioot genoeg, ja zoo groot is, dal de monsterklep van zyn
vet klaksken liem reeds niet meer kan verbergenHierop heeft
Lecmpoel geprotesteerd en houden slaen dat hy door "eene
fraiicmayoiiswélten kan verpligl worden een andermans snuyler
te dragen, en dat by bygevolg dien neus niet wilde aeuveerden,
le meer omdat hy er 7.00 rood en karbonkelaclilig uylziel, dat hi
er iu 't publiek niet zou durven méé verschynen.... Wal zal ik er
dan mee doen riep VerliaeglienGy ziet welken feilen kaliber
er reeds op mynen voorgevel pronktGy doet er mee wal gv
wilt. hernam Leeinpoel, ik wil hem nietVerhaeghen is dan
eyndelyk gedwongen geweest dien kolossalen neus te aeuveerden
en hem nevens (ten zynen le plaelsenZoodanig dat M. Van
der Neuzen er 1111 met een koppel op zyn wezen loopt die l«"en
den groolsleu Rhinoceros kouneu eoucoureren.
Eene geheele karavaen moortel broers is op.lreyu 0111 eenen
kamlidaet te zoeken, maer zy krygen hyna.overal de buitenwacht.
Men wilt den kaudidaet eener kwakzalverskliek niet meer zvn.
Noglans is men le Brussel nieuwsgierig 0111 le welen of den
apotheker I'iran van Brussel de kaudidaluer zal aepveerden.
liet zou nog al wel zyn den Prins de Ligiie iu den senaet nevens
zynen apotheker te zien zetelen.
.-. De lndèpendance tiert tegen den achtbaren heer De Man
d'Allenrode en wenschl hem naer alle dnyvels, omdat hy iu de
kamer gezegd en bewezen beeft dal Magister Rogier onwelliglvk
25 duyzend franks uyt de inschryvingen voor de kongreskolon aen
renen steekbeeldekens boek verkwist heeftDe lndèpendance
zou beter doen dit smeerig lynwaed in den bock le laien liggen
verstikken, want al hare zeep zal slechts dienen 0111 liet nog meer
te vervuylen eu er plekken te doen uytschyncn die nu nog wat
verduisterd zyn.
Ten allen lyile beeft men .ondervonden dat de kwakzalvers
eene hooverrdigc soort van quidams is. Men ziet liet al wederom
in Rogier die overal in Belgièn zynen riaent wilt doen figureren,
zelfs lol in de bloemekeiis toeDien vrcmdeling zou moeten
bekennen dat zynen naem dikwils genoeg in gioole letters in de
verpletterende budgetten figureert 0111 hem onsierlij k le maken
Hadden liaein en man uoyl iu Belgeuland bekend geweest, wy
zouden den w ierook die er voor gebrand is. novt tegen 't gewigt
van diamant hebben moeten betalen.
.-. Het Yerbnnd oan Aelst beeft sedert eenige weken gezeeverd
en gerammeld dat er in de Vlaeiidereu meer armoede is dan in de
AValenstreken, eu V prulbluilje sciiryft de armoede der Vlaendereu
toe aen 't klerikalismus, lerwyl het den welstand der Walen-
streken afgeeft als een gevolg van hel libcralismtis dat ilacr
heerschtAls domme knneyêrs acn 't razen zyn, klappen zy
gewoonelyke zich zelve of hunne palroouen aen de galg. Vóór dat
Rogier aeu'1 schotel ken zal, riep hy van op de daken en deed hy
in al zyne verslaefile dagbladen roepen dat by den middel had om
de Vlaenderen te redden Welnu, hy is aen 'i sebotclken gerae'.t,
