ZONDAG ii JULY 1835.
ZEVENDEN JAERGANG. N' 559.
AELST, du\ 25 July 1855.
Wat willen de Liberaters
Welke middelen gebruyken de liberaters om
de meesterschap te herwinnen?
RET ANGLICANISMS.
Petitionnement in Holland.
LEVE DEN GODSDIENST!
YZEREN WEG. Statie Aelst.
VERTREKUREN VAN DEN 9 JUNY 1853.
1° Ten 5 uren 45 min. 's morg. naer Dendermonde, Mechelen, Brnssel, Antwer
pen, Leuven, Thienen, Landen, Luyk, Yerviers, Aken, Keuion, Sl.-Truyen, Hasselt.
2° 7en 7 uren 30 minuien dm morgens, naer Uenderinonde, Gend, Kortryk,
Hoescron, Iloornyk, Ryssel, Galais.
3<> Ten 11 «ren 30 minuten des morgens naer Dendermonde, Gend, Brugge,
Oostende, Kortryk, Mouscron, Doornyk, Ryssel, Galais.
4° 7en 2 uren namiddag naer Dendei monde, Mechelen, Brussel, Aulweipen,
Leuven, Thienen, Londen, Luyk, Yerviers, St.-Truyën. Hasselt, Aken.
5o Ten buren 30 minuten namiddag, naer Dendermonde, Gend, Brugge,
Oostende, Kortryk, Mouscron, Doornyk, Ryssel, Galais.
fio Ton 6 uren 30 minuien des avonds, naer Dendermonde, Mechelen, Brussel,
Autwerpen, Leuven, Thienen.
7o Ten 8 uren 30 minuten des avonds, naer Dendermonde, Gend, Mechelen,
Brussel, Antwerpen, Leuven, Thienen, Luyk, Yerviers, Akcu en Keulen.
CLIQUE SLUM.
Van ïkndermonde naer Aelst.
1° Ten 5 uren 'a morgens. 2° Ten fi uren 25 minuten 's morgens. 3° Ten S
uren 10 minuten 'smorgens. 4° Ten 12 uren 's middags.—5° Ten 2 uren 40
minuten namiddag. 0° Ten 6 uren 's avonds.7° Ten 7 uren 's avonds.
Zullen te Gvsegcm stillestaeji de volgende konvoyen vertrekkende van
AF.LST, ten 5 urm 4» minuten 'smorgens, ten 7 uren 30 minuten's morgens, ten
11 uren 30 min. voor middag en ten 2 uren namiddag.
Van DENDtRMONDE ten 6 uren 25 minuten 'smorgens, ten 8 uren 10 minuten
'smorgens, ten 2 uren 40 minuten namiddag en ten 7 uren des avonds.
Voor alle riglingen moet men te Dendermonde van konvov veranderen.
Dit blad veischyul des Zaterdags in den namiddag onder dedagteekening
van den daerop volgenden Zondag.—Den prys der inschryving, by trimester,
is bepaeld op i l'r. *50 c., dien der uunoncen op 20centimen den drukregel.
DEN DENDERBODE
Als men acn de liberators vraegt wat zy willen, wat zy
wenschen, cu uyt al hunne krachten najagen, dan antwoor
den zy dat zy de vryheyd, de verlichting, 't geluk van
'tvolk en meer andere schoone dingen willen en uyt gan-
scher herte begeeren. Als men hun dan vraegt wat zy
noodig hebben om de vryheyd, de verlichting, 's volks
geluk etc. aen Belgiën te bezorgen, dan moeten zy ant
woorden De meesterschap in alles en over alles wat er in
't land beslaet. Wy zeggen dit moeten zy antwoorden, om
dat al hunne werkingen, al hunne poogingen, al hun geweld,
al hunne intriguen, al hunne verleydingen, al hunne schrif
ten tot niets anders strekken dan tot het bekomen van die
meesterschap dit blykt ktaer en kan niet geloochend
worden.
Maer, zal men zeggen, de liberaters hebben de meester
schap gehad. Ja, zullen wy antwoorden, zy hebben de
meesterschap gehad; in 1848 waren alle besturen van de
grootste tot de kleynste onder hun dwangbeheer; zy be
noemden naer willekeur tol plaetscn, weerdigheden en amb
ten dezen of zulken persoon die zich wilde verslaven, gelyk
zy naer willekeur afstelden dien of genen welken hunne ge
voelens niet wilde omhelzen. Zy maekten wetten die als
slavenketens en geesselroeden moesten dienen voor al wie
onafhanglyk genoeg durfde zyn de knie niet te buygen voor
den afgod van 't liberalendom. Zy stelden een spioenstclsel
in waerdoor de vryheyd van denken en spreken gedurig op
tortuer wierd gesteld! Eene inkwisitie waer en bv wie men
de opvoeding ontvangen had, waer en by wie de ouders
hunne kinders ter school zonden, welke dagbladeren er in
d'huyzen kwamen, met welke persoonen men verkeerde,
of men naer de kerk ging, of men de priesters en den
godsdienst durfde eerbiedigen of men durfde vloeken,
\s vrydags en zaterdags vleesch eten enz. enz. zulke inkwi
sitie, zeggen wy, werkte dag en nacht en was geschikt 0111
't land te liberaliseren of eerder te francmaconniseren, dit
is te zeggen om het tot in den grond te bederven. Verder
wierden er verpletterende sommen gouds, onder den be-
drieglyken sclivn van subsidiën, uytgedeeid om kreaturen
te maken, beloften ontbraken er niet 0111 den troep der
vastgenagelde slaven door de hoop op een slokskcn uyt het
Uberael geldkommeken te vermeerderen. Met een woord,
alles wierd aengewend om die meesterschap tc grondvesten
en ouverganglyk te maken. Maer de Voorzienigheid die
lacht met de ontwerpen der boozen, heeft niet gewild dat
eene bende godsverzakers langer het katholyk Belgiën zou
zou knellen of het dieper bederven eene schielyke omkee
ring doet zich op, die bende valt verpletterd onder 't ge-
wigt harer ongeregtigheden en ziet al hare droomeryën in
rook vergaen
Doch, is die bende wel ontmoedigd Ja, in den grond,
maer in den sciiyn, is zy door eene razende wanhoop, door
eene bloedige vraekzuciit opgebeurd, zy wilt, kost wat kost,
die meesterschap herwinnen, met kracht, geweld, listen
en bedrog jaegt zy hare ontsnapte prooy achterna niets
word gespaerd want het is eene kwestie van leven of dood...
Vooruyt dan schreeuwen de kopstukken, ten stryde
misschien zuilen wy er nog in gelukken onze verdunde gele
deren wéér aen te vullen en aldus de schande te bedekken
die wy zelve op onze voorhoofden gebrandmerkt hebben....
leis wat voor elkeen klaerblykend is, is dat al de batteryën
*aa de liberaters-francmacons gerigt zvn tegen den katlio-
lyken godsdienst, welken zv aenzien als eene adder die
hun 't hert afknaegt. Om dien ontZaggelyken hinderpael
van den voortgang hunner booze denkbeelden en verderflyke
ontwerpen uyt tien weg te ruyinen, hebben zy als be-
kwaemsten middel geoordeeld de godsdienstige gevoelens
in 't volk te verzwakken en uyt te dooven, met de bedienaers
van den godsdienst uyt te schelden als geld- en heersch-
zuchtige vyanden van vryheyd en verlichting, als bloed
dorstige dieren die niets anders betrachten dan alles te
verslinden. Hiertoe zyn de slechte gazetten opgevuld met
woedende predieatiën, met valsche en schrikaenjagende
verhalen over de brandstapels, donkere koten, poignards,
pynbanken, raders cn andere instrumenten van gruwel en
vrccdhevd. Daerby word er rekening op rekening gemaekt,
schatting op schatting van 't geen den onderhoud van
kei keu, kloosters, priesters cn monikken kost, net als ol er
noch kerken, noch godsdienst, noch priesters noodig
waren, net als of wy hier moesten leven gelyk de onrede- i
lyke dieren
Ja, zulke tacl voeren de liberatcrsbladen. Voorleden j
zondag was liet Verbond van Aelst van 't begin toi liet eynde 1
met zulke beestigheden opgevuld; en tot overmact van
schande, is dit blad niet ternggedeynsd de getuygenis cn j
medehulp in te roepen van het Rrugsche Vrije Ja, het j
Brugsche Vrye. dien modderpoel die de stinkendste laste
ringen en walgelykste beledigingen tegen godsdienst en j
geestelykheyd uytwazemt en dit namelyk uyt liaet, vraek- i
zucht en wanhoop die deszelfs schryvelaer tegen het pries- i
terdom zoekt te verzadigenLet wel op, lezers, als wy j
hier spreken over den schryvelaer van liet Rrugsche, Vrye,
dan spreken wv over cenen ellendigen afgevallen priester,
over een en verfoeyelyken apostaet, die zyn heylig karakter
bezoedelt door eene obstinaetslreyd in de booslieyd, die
gebukt onder den vloek der 11. Kerk, als eenen anderen
Julianus zyne pen scherpt om den Galileër te beledigen en
tc vermaledydenE11 zulke getuygenisson roept liet
Verbond in 0111 zyne woedende predieatiën cn spoorlooze
uvlvallen tegen de geestelykheyd te staven, om het volk te
verlichten en de trellëlykhcyd" van het liberalismus te be-
wyzenVoorwacr, liet liberalismus moet verre gezet zyn
als liet zynen toevlugt moet nemen tot den onderstand van
den zoon van den Denderinondschen Pier den Leugenaer
Dit zal ons en onze konfrnters moed geven en aen 't publiek
doeu gevoelen wal al scliuym der samenleving het klubs-
liberalismus in zyne rangen telt en welke mannen door het
zelve ondersteund worden 0111 't volk gelukkig te maken.
zy alleen op den sabel berustdaerom durven wy zeggen
dat den dag op welken de ophooping van alle rykdommen
in de handen vau eenige door de fortuyn begunstigde
mannen, eenen dag van gevaer zal zyn voor de samenleving,
indien die ophooping geen tegengewigt zal vinden in de
godsdienstige gevoelens der massa's, gevoelens die alleen
bekwaem zyn de ziel te verheffen tot de kennis der ware
goederen de magt waerdoor de samenleving nog regt
gehouden word, zal welhaést maer eene zwakke hinderpael
meer zyn onbekwaem om de overweldigingen van alle
begeerlvkheyd legen te houden. A.
De beraedslaging die onlangs in het Engelseh parlement
plaels gehad heeft, bewvst ten duydelyksten hoe .verre de
verkwyuing van den anglieaeuschen godsdienst gekomen is.
De Anglo-Saxische natie, die de pretentie heeft de
overlevering van het oud Hoornen voort te zetten en zelve
de overheerschler der wereld te zyn, beweert ook van eene
voorbeeldige godvruchtigheyd te zyn. Wy zullen uyt boven
gemelde beraedslaging eens doen zien wat er van die
voorbeeldige godvruchtigheyd is.
Niets is grootscher noch schooner dan het uytwendige
en zelfs het inwendige van de anglicaensehe kerken en
byzonderlyk die van Londen. De gebouwen zyn indrukwek
kend van buyten, ruym van binnen, met luclitgevers in den
zomer en warmkaehels in den winter. Een talryk personneel
van priesters, diakens, kosters, zangers, gapers, welge-
kleedde en rykbetaelde bank- of stoelzetters, met een
woord, niets is gespaerd om eenen bestverordenden dienst
te hebben. Er ontbreekt aen den goeden samenhang van die
vereenigingen maer eene zaek, te weten GELOOVIGEN...
Alen heeft een van die kerken van Londen genoemd die
met alle moeyte veertig cn ten hoogstcn vyftig aeiihoorders
kon krygen, wel te verstaen, als men het dienstdoende
persooueel benevens een half dozyn schoolkinderen mede-
rekendeNu, daer den onderhoud ccuer kerk, de
beuiffciairc revenues, de jaerwedden der bedienden beloopen
tot 20 a 25 duyzcnd franks 's jaers, zoo kost eiken geloo-
vigen der anglikaensche kerk jaerlvks 4 a 5 honderd franks.
Men heeft eene andere daedzaek nopens de anglicaensehe
ministers bygebragt, daedzaek die nog al aerdig is.
Zie ze hier
Eenen jongeling, bedienden uyt een tnagazyn, gelegen in
de omschryving van dry verschillige parochiën, ziek ge
worden zynde en den bystand des godsdienst gevraegd
hebbende, was het niet alleen onmogelyk eenen der desser-
vitors der dry kerken te vinden maer men vond in den wylt
niemand die icist te zeggen waer zy woonden!Dit doet
begrypen boe bet komt dat er in 't fameus Engeland zoo
vele duyzende menschen zyn die, volgens de belydenis van
graef Shastisbury, noyt van God hebben hooren spreken,
die niet weten dat zy eene ziel hebben, die leven en sterven
in de volkomenste en onverwinbaerste onwelenheyd van
alles wat godsdienst cn zedeleer betreft.
Nogtans 't is dit zelfde Engeland zonder geloof, zonder
godsdienst, 't geen de wereld wilt bestieren en eenen
trouweloozen oorlog voert tegen 't geloof zyner voorvadi rs.
Zyne magt kan noch duerzaem noch uytgestrekt zvn, omdat
De rampzalige schandwei die liet liberalers-francmaQons-
miuslcrie van Holland legen de vryheyd van geweten en godsdienst
heeft voorgedragen, beangstigd geheel Holland, in zoo verre, dat
er van alle kanten des ryks kalme inaer krachtdadige vertoog
schriften lot 's konings troon gezonden worden om de intrekking
van dit hatelyk ontwerp af te smeeken. 'T is ongelootlyk, zeggen
de hollandsciie beriglen, met welken geestdrift, niet welke
eensgezindheyd de verdraegzame en treffelyke protestanten zich
verhaeslen hunne handleekens nevens die der katholyken op de
petitiën te stellen, omdat deze eerste al den partygeest, al het
onregtveerdigc van die wet naer weerde schallen. De pelionna-
rissen zeggen ronduyt doch met weerdigheyd en moed dal zy zich
aen die wet noch konnen noch mogen onderwerpen omdat er hun
geweten zou door geprangd, gefolterd cn verkracht worden.
Zal den koning, by deze algemeene beweging, naer den slechten
raed zyner ministers luysteren en de wet met geweld doen
doordryven? Ofwel zal by aen den angstkreet zyner onderdanen
gehoor geven en die wet van ongeregtighcyd voor allyd in den
vergeetboek doen plaetscn
Het eerste zouden wy moeyelyk konnen onderstellen, omdat wy
denken dal hy toch eenige vrienden heeft die hem hel jaer 1829
zullen voor oogen leggen. Dan ook pciilionneerden de Belgen
nagenoeg voor de zelfde zaek de ministers van koning Willem
blinddoekten hunnen vorst, den vorst bleef hardnckkiglyk
weygeren, en wat kwam er vau?Hy bekloeg zyne hardnekkige
weygering, maer wanneer? Als hel te lael was, als hy de schoonste
perel zyner kroon verloren had
Wal de tweede vraeg betreft, daerop konnen wy slechts ant
woorden met den vurlgen wensch uyt te drukken dat den koning
van Holland zyne eygeue belangen wel zou raedplegen, opdat hy,
door de naleving van de grondwet die hy bezworen heeft, steeds
de liefde en getrouwlicyd zyner onderdanen zou verdienen en hun
aldus, door zyn goed voorbeeld, aenwakkeren en hem meer en
meer verkleefd maken. Denken ondertusschen de fraucmagous-
minisiers door geweld en verdrukking den katholyken godsdienst
te vernietigen, zy zyn mis, want gesteld onder de bescherming
van Hem die beschikt zoo wel over het lol der volkeren als over
het leven van den worm, zal dien godsdienst toch blyven en
bloeyëu al stonden er nog honderd millioenen Luthers, Calvyns,
Voltaire's en Rousseau's te gelyk opOpt ijuly waren er
reeds 466 petitiën ingediend en nog gedurig gaet hét petition
nement met veel geestdrift voort.
liet is niet een levendig gevoelen van blydschap dat wv
zondag lest ooggetuyge zyn geweest van eene godsdienstige
plegliglievd die hier den diepslen indruk gedaen heeft en
voorzeker hare vruchten zal dragen. Heeds acht dagen te
voren hadden wy aengekondigd dat 11. den Bisschop van
Gend, lenig van zyne revs naer Hoornen, op zondag lest
in onze parochiekerk pontiiicalyk de hoogmis zou celebre
ren en nadien de pauslyke benedictie geven, eene bvzon-
dere gunst die onzen achtbaren opperherder van Zyne
Hevligheyd den Paus voor de geloovigen van zyn bisdom
heeft afgesmeekt en bekomen. Dry dagen Ie voren bad onze
ieverige geestelykheyd door krachtdadige vermaningen en
sermoenen de geloovigen tot liet verdienen van den Vollen
Allaet, aen de pauslyke beuedictie vastgehecht, voorbereyd,
en zoo groot was den toevloed tot de biechtstoelen, dat de
biechtvaders onzer hoofdkerk benevens al de priesters der
succursalen onzer stad de eerw. Paters Jesuiten medebe-
grepen, met liet krieken van den dag tot diep in den nacht
en een groot deel van den zondag hebben gezeten om de ge-
Ibovigen te hooi en... Echter was het er Verre af aide men
schen van goeden wil te konnen voldoen hadden er een
dozyn biechtvaders meer geweest, het zou nog onmogelyk ge
weest zvn het werk af te doen, zoodanig is het waer dat
den godsdiensligen geest in onze stad nog allerlevendigst
is en het vaderlyk hert van onzen bezorgden bisschop komt
verkwikken,.
Op den dag der groolc plcgtigheyd, is onzen eerweerden
