ZONDAG 21 AUGUSTY 1855.
ZEVENDEN JAEM.ANG. 565;.
De Iiidépendance is altyd gereed!
AELST, den 20 Algestï 1835.
Dc liberatersknyperyen
HA! 'TIS EENEN PAEP
Zulke ouders zulke hinders, zulke
meesters zulke scholieren.
VZEREX WEG. Statie Aclst.
VERTREKUREN VAN DEN l AUGUSTY 1853.
1° Ten 5 urrn 45 min. 'smorg. tuier Dendermonde, Mechelen, Brussel, Antwer
pen, Leuven, Thienen, Landen, Luyk, Vcrvicrs, Aken, Keulen, St.-Tnnën, Hasselt.
2° Ten 11 uren 30 minuten des morgens naar Dendermonde, Gend, Brugge
Oostende, Kortryk, Mouscron, Doornyk, Kyssel, Calais.
3<> Ten 2 uren namiddag naer Dendei monde, Mechelen, Brussel, Antwerpen
Leuven, Thienen, Landen, Luyk, Vervier*, St.-Truyën. Hasselt, Aken.
4» Ten 5 uren 30 minuten namiddag, naer Dendermonde, Gend, Brugge
OostPnde, Kortryk, Mouscron, Doornyk, Byssel, Calais.
5° 1en 8 uren 30 minuten des aronds, naer Dendermonde, Mechelen, Brussel,
Antwerpen, Leuren, Thienen en Gend.
Van nendermgndt itner AcIkI.
1° Ten 5 uren 's morgens. 2° Ten 8 ure*. 10 minuten 's morgens. —3° Ten 12
uren 15 minuten 's namiddags. 4» Ten 2 uren 40 minuten namiddag. 5
Ten 7 uren 's avonds.
Zullen te Gysegem stillestaen de voTgettde konvoyerr vertrekkende van
AELST, ten 5 uren 45 minuten 's morgen», ton -11 wen -30-«ui nut eu voor middag
en ten 2 uren namiddag.
T-an DENDERM0.VHE ten 6 uren 25 minntetr "ry murgens, ten 8 uren 10 minuten
'smorgens. ten 2 uren 40 minuten namiddag en ten 7 uren des avonds.
Voor allo rigtingen moot men te Dendermowdte va» kouvoy veranderen.
Dit blad versehynl des Zalerdaijs in den namiddag otider dedagteefcening
van den ilaerop volgenden Zondag.—Den prys der insehryving, by trimester,
is bepacUl op 1 fr- 30 c., dien der annoncen op 20 een timen den drukregel.
DEN DENDERBODE
De francmagons-liberatersbladen van Rogier, Verhacghen
en companie /yn mistroostig en door spyt gekwollen
omdat liet landzoo rustig is en zich bereyd oin aen de
uytboezeming zvner vreugd den vollen loop te laten ter
gélegenheyd van het aenstaende lmwelyk waerdoor onze
nationaliteit en onafhanglykheyd meer cn meer gaeu
gegrondvest werden. Het vuyg francmagonsgebi'oed, t welk
niet zoekt dan in troebel water te vissollen, weet niet wat
uytdroomen om die rust te stooren. Er is niets zoo trouwe
loos, niets zoo lasterend dan dat 't geen decs volksken door
zyne verslaefde gazetten doet afkondigen om zyn doel te be-
revken namelykde onrust en de tweedragt in'tlandtezaeyën.
Overeenige dagen braektcden ObservateurAe schandigste
en lastervolste aentvgingen nvt tegen den keyzer der
Fransehen en deszelfs gouvernement. Met welk inzigt zoekt
men dagelyks die lasterende nieuwsmaren Ie verspreyden
'T is voorzeker niet opdat het kevzerlyk gouvernement aen
Belgiën voordcelig zou zyn, en 't is nog minder om België»
gerust te stellen en aen 't zelve dien inwendigen vrede te
verschaffen dien het zoo noodig heeftEn wat er nog
te bedenkelyker voorkomt, maer 't geen tevens den slechten
geest en de 'trouweloosheid! der liberators moet schand
merken, is dat al die onrustbarende lasteringen afgekondigd
worden juyst met het naderen van het vorstelyk lmwelyk.
Men zou zeggen dat het een ordewoord is aen de logiën
gegeven om de geesten tegen de vrengdebetuygingen op te
winden en de blydschap die uyt het huwelvk zal voort-
spruyten, te dwarsboomeu
In een zyner laetste N" geeft den Observateur eene
briefwisseling uyt Parys die onder andere inhoud x dat
het fransch gouvernement zich veel bezig houd met do
x toebereydselen die in Belgiën gemaekt worden om de
huwelyksfeesten van den koninglykeu prins te vieren, en
dat het door geheel 't land cn byzonderlyk naer Brussel
x een groot getal spioenen der politie gezonden heeft om
cc den geest te Onderzoeken die by de bevolkingen hecrscht
en dagelyks verslag aen de politie van 't fransch gouver-
ncment te doen
En om de trouwelooslieyd cn eerlooze schande dier
fameuze briefwisseling te bekroonen, voegt er den Obser
vateur by x dat liet fransch gouvernement eene helsehe
dengenietery legen Belgiën in 't zin heeft van namelyk
eenen oproer te smeden die te Brussel op den dag der
kavalkaden moet uytbersten, en dat hel fransch gotiver-
cc nement verscheydene zyner agenten voor dien oproer
naer Belgiën gezonden heeft
Die feyten zyn zoo grof, dat ons gouvernement een onder
zoek zou moeten bevelen, omdat zy, ofschoon leenemael
ongelooflyk, van aerd zyn de onrust en de vrees in 't land
te werpen, welk eenig doel de schandschryvers der franema-
gonsbladen beoogen.
De lndépendance die ook zeer misnoegd is omdat liet
land zoo rustig is, en dit byzonderlyk sedert wv verlost zyn
van Rogier, Frère en cic geeft ook dagelyks nieuwsmaren
af die den geest van vaderlandsliefde en byzonderlyk 't geloof
der Belgen kwetsen en aenranden. 'Tis tegen den kalholykcn
godsdienst dat zv bare venynigste schichten miktook
laet zy geene gelegenlievd voorbygaen om liet hof van
Roomen en de Kerk te besmeuren verzekerd dat de
vernietiging des godsdienst alleen onze nationalilevt kan
omverrewerpen. Zie hier hoe dc lndépendance in een liarer
laetste IVs spreekt over den H. Stoel van Roomen
Het word nu voorzeker zeer moeyclyk voor de gouver-
cc nementen in goede verstandhouding met liet hof van
Roomen te leven. Er gaet geenen dag voorby of men otit
ic dekt eene nieuwe oorzaek zoo niet van oneenigheyd, ten
c< minsten van verkoeling tusselien dit bof en den eenen of
anderen staet beschuldigd van aen dit hof den eerbied
x niet bewyzen waertoe het beweert regt te hebben.
De gelegenlievd die de lndépendance te baet neemt 0111
het pauslyk gouvernement zoo geweldig- als lasterlyk aen
te randen, is waerlyk curieus. Piemont is aen de Roomsche
Stalen eene jaerlyksche som verschiildigd voortkomende
uyt de verkooping van leenregtcn die den II. Stoel sedert
onheuglvke tvden bezat en die door Benedictns XIV aen
't buys van Savoyën afgestacn wierden mits eene betaling
van 2000 kroonen. Dit is wel eene schuld die verpligtende
is krachtens een wederzydsch kontrakt waerdoor beyde
partyën gebonden zyn.
Maer sedert dat de party Carbonari-francmacon in
Piemont aen 't hoofd van 't gouvernement is, weygert zy de
schuid aen den Roomschen Stoel te betalenDit is voor
de lndépendance genoeg 0111 al hare gal tegen 't pauslyk
bestuer uyt te braken en de zaek der Mazzini's van Pigmont
te doen zegevieren hoe onregtvcerdig zy ook zy.
Het francmaQonsministerie van Holland bad er in gelukt
de gemoederen in Holland en tegen den li. Stoel te ver
bitteren en geheel 't land in tweedragt te brengen. Den
Gourrier de la Meuse van Maestsicht, proteslanlscli dagblad,
vervat de volgende regelen
x De nieuwsmaren uyt Braband zyn angstwekkend voor
x de vrienden der orde. I11 de openbare byeenkomsten
laet de misnoegdheyd zich op eene onrusbarende wyze
x gevoelen.... Wee aen deze welke, door hunne dolzinnige
uvtdagingen, de rampvolle onweders, van welkers
uytberstiug God ons gelieve te bewaren, over onze zoo
vreedzame streken geroepen hebbenMen kan niet
dan met den grootsten lof spreken over het voor-
x beeldig gedrag dat de katliolyke geestelykheyd in
x deze omstandigheden houd.
Dat de lndépendance deze woorden wel overwege zy zal
er in zien dat de protestantsclie drukpers regtveerdiger en
min partydig is jegens de Katliolyke Kerk en hare geeste
lykheyd, en dat, indien er oneenigheyd in 't land bestaet,
zulks uytsluytelyk te wytcn is aen de schandige inlriguen
en opstokeryen der slechte liberaters-francinafons
De voornaamste welsgeleerde van Vrankrvk verklaren en
onderwyzen dat liet een grondstelsel is dat de persuonen
welke gezag over de kinderen hebben, zoo als ouders,
meesters, voogden enz. niet mogen vervolgd worden voor
de kastvdingen die zy aen dc kinderen toedienen, wel te
verstaeu, als de kastvdingen de palen der gematigheyd met
te buyten gaen en in geene mishandelingen veranderen.
Welnu, te Kortryk, in een onderwysgesticht, is eenen
slechten of koppige» schoolknaep die zich niet wilt verbe
teren, die niet wilt gehoorzamen noch aen ouders, noch
aen meesters noch aen wie het zy. Zyne ouders hebben
hem reeds meermaels vruchteloos gekastyd de moeder
vraegt aen den professor dat hy haren zoon eens gelieve
te kastyden. Dezen professor stemt er in toe en geeft den
jongen eenige martinetslagen op de boenen, doch iu zulker
voege, dat er den knaep niet eenen tracn om stort en zich,
onmiddelyk 11a de school, met zyne kameraden aen het
spel zet.
Deze daedzaek komt ter kennis der liberatersparty van
Kortryk, en dacr er kwestie is van eenen paep en van een
onderwysgesticht waer eene zcdclyke opvoeding gegeven
word, is zy seffens in 't harnas. Deze party keert stad en
land 't onderste boven, zy schreeuwt, zy tiert, zy huylt
tegen dc klerikale», die monsters van vreedheyd
De policie bemoeyt zicli met de zaek en zy word voor
't geregt gebragt. Den professor, in plaels van voor den
regter te verschynon, ziet er niet naer 0111, ongelwyffeld
overtuygd dat dergolyke zaek geen gevolg kan hebben,
en wat meer is omdat, naer wy vernomen hebben, de
schandpartv der kortryksche liberaters zich gereed gemaekt
had om ergerlyke baldadigheden tegen den professor te
plegen. Den professor word, by reglsverzuym of verstek
par défaut) lot een gevang en eene geldboete veroordeeld
hy verzet zich tegen dit vonnis, cn den zelfden Iribiinae!
oiitslaet hem, in eene tweede zitting, van het gevang maer
blyft de geldboete en proceskosten handhaven
Deze gebeurtenis heeft aen al de liberatersbladen over
vloedige stof verschaft 0111 tegen de priesters te bassen en
te brullen en geheel 't land in rep cn roer te zetten, ge
vende aldus eene schoonc les aen de slechte jongens om
zich boven allp tuchtstraffen te stellenKatliolyke
ouders, past op dat gy voortaen uwe kinderen niet meer
kastyd, al zyn 'zy nog zoo wedérspannig, al zien zy 11 over
de schouders, al verachten zy uwe bevelen, al spuwden zy
u in 't aenzigt, want als de liberaters het komen te weten,
zy zullen 11 overdragen aen de politie, en, voor uwe pligt
gekweten te hebben, zult gy geldboeten en proceskosten
betalen.
Denkt men misschien dat wv hier de kastyding van den
professor van Kortryk goedkeuren en liet vonnis der
regtbank afkeuren Noch "teen noch 'tander. Wy hebben
van den eersten af de vraeg der moeder aenzien als een
opgemaekt spelals eene liberatersintrigiie in 't werk
gesteld om eene» priester in 't net te krygen. Het vonnis
van den regter koimen wy niet afkeuren omdat ons prin
ciep is dat, als men voor den regter gedaegd is, den eerbied
voor 't gesregt vereyscht dal men verschyne 'tzy men
pligtig is of niet. Als men beschuldigd word en niet ver-
schynt, dil geelt te kennen dat men zich pligtig erkent en
dan moet noodzakclyk de veroordeeling volgen; 1 Vie sicygt
als hy beschuldigd word, erkent dat hy pligtig is, zegt het
spreekwoord, en daerom zeggen wy ronduyt dat den pro-
lessor het mis op gehad heelt niet ie verschynen. Maer,
zal men zeggen, den regter heeft de geldboete en de
proceskosten gehandbaefd in eene tweede zitting als den
beschuldigden aenwezïg was. Wy antwoorden hierop dat
den regter mcusch is, bygevolg aen eygenliefdc onder
worpen, en dat het allemans werk niet is van tlaeg af te
keuren en te wederroepen wat men gisteren goedgekeurd
en als wettig en regtveerdig aenzien en gedaen heeft
Wy willen echter volgeerne aennemen dat, in het vooruyt-
zigt van schandalige tooneelen te vermvden, den professor
de inspraek zyner overtuyging gevolgd heeft met niet te
verschynen, wy weten dat den liberatersboel tot alles be-
kwaem is, maer daeraen zouden wy ons weynig gelegen
laten, integeudeel wy zouden geweld tegengeweld, spektakel
legen spektakel, vuyst tegen vuysl stellen en die mannen
met de zelve munt helalenNu dat waerschynelyk de
zaek voor het hof van appel zal gebragt worden, koesteren
wy de vaste hoop dat liet vonnis zal vernietigd worden....
Dit is eenen aigemcynen regel die bevestigd is door de
getuygenis van iedereen, door de ondervinding van alle
lydeu, door liet voorbeeld van Vrankrvk en andere landen,
lie deugd of ondeugd; het geluk of ongeluk eener familie,
ccner parochie, eens dorps, eener stad, van een land hangt
byna altyd af van de opvoeding der jongheyd en van het
gedrag der ouders cn meesters.
Dit is de reden wacrom dc brave Belgen 7.00 bezorgd
zyn en noch geld noch moeytc sparen om aen de jongheyd
eene goede opvoeding te geven, daer de kwade, de franc-
masons en de onbedachte vyanden van vrybeyd en onafhang
lykheyd alle middels gebruyken en ons jaeriyks ten minsten
millioenen afperssen 0111 de jongheyd te laten bederven
door slechte voorbeelden cn goddelooze leeringen.
Men begint ongelukkig hier en daer, al gewaer te worden
dat vele schoolmeesters van den staet eene neyging krygen
lot de principen van het hedendagsch liberalismus. Die
betaelde mannen zyn niet alleeneïyk werktuygen van het
gouvernement om het vry onderwys, op byna alle parochiën
Ie vernietigen, maer om de gedachten en de principen van
liet gouvernement onder liet volk Ie verspreyden en liet.
hert en den geest der leerlingen te bederven." Als de wet
op het leeg onderwys in het begin uyfgevoerd wierd, waren
byna al de schoolmeesters van het gouvernement waekzaem
over hunne leerlingen cn ieverig 0111 hun de wetenschappen,
dc deugd en de ehristelyke leering in Ie planten. Zy moesten
dit doeii om tegen liet vry onderwys te konnen worstelen.
Maer sedert dat men op vele parochiën van geen vry onder
wys meer weet Ie spreken, sedert dat zommige schoólkykers
met leugens en bedrog in hunne verslagen opentlvk de
jodenscholen durven aenpryzen en bevoordecligen (l)'gaen
vele schoolmeeslcrs, om meer en meer de gunst van hunne
overheden te winnen, teenemael anders te werk. Dit is niet,
(e verwonderen, want die gasten zeggen wiens brood men
eet diens woord men spreken moet.
Dc zaken zyn reeds zoo verre gevoorderd, dat den meester
van eene school, de welke maer al te lang liet vertrouwen
der ouders genoten heeft, meynt dat den tyd gekomen is
0111 de liuwelvkslrouw en de goede zeden opentlyk over
het hoofd te zien dien man meynt dat aen hem en zyne
medehelpster alles toegelaten is, zelfs hel geen moet dienen
lot verderf van zyne leerlingen en tot schande van zyne»
(I) Lenen defiigen vriend heeft ons vcizekerd dat eenen schoolkyker
95 kinders op zyne school heeft overgeven waer er nog geen dozvn lepcn-
woovdig zvn.
