PILLEKENS
BEUKT AEN DE OUDERS.
gedompeld in de diepste armoede, in de geestverstomping,
in het fanatismus
Leg ons dit na eens uyt, konfrater, macr wacht u wel
iran de faut te schuyven op eenige aenhitsers, op eenige
misnoegde kwanten, op eenige schobbejakken die dezen
oproer uyt politiek inzigt hebben opgestookt, om 's lands
rust te stooren en in troebel te konnen visschen.
Wacht u wel, Verbond, dezen eerloozen oproer aldus uyt te
leggen, want alle vingers staen gereed om naer de klubs-
party der liberaters-francmagons te wyzen
Vcrstaet gy, landgenoten, waer den francmagonshaspel
naer toe wilt? Ziet gy wat dit gebroed beoogt? Gevoelt gy
wat er aen 't land beschoren is als die bende niet ge-
pletterd word
Wy hebben het altyd gezegd en dikwils herhaeld, den
zedeloozen winkel van Voltaire leeft niet dan van wanorde,
oneenigheyd, haet, vervolging, bloed en schande, en als
die waren geenen aftrok hebben, dan valt dien rainpwinkef
in duygen maer de volkeren leven in rust........
0e volgende proclamatie zal een gedagt geven der feesten
die te Brugge gevierd zvn geweest,
Ven burgemeester der stad Brugge aen zyne lieve medelmrgers.
Lieve Medebxtrgers
lieden is een der gelukkigste dagen van myn leven. Onzen
welbeminden Koning en zyne hooggeachte familie, hebben door
11L. met de vurigste en gulherligste liefde ontvangen geweest.
7.. M. en zyne edele kinderen hebben my belast er U, in hunnen
naem, hunne hoogste dankbaerheyd over Ie beluygen.
Op myne betirK kom ik UL., lieve medeburgers, myne oprechte
erkentenis uytdrukken. Gelyk altyd, hebt gy met geestdrift aen
het verzoek van uwe magistraten beantwoord, en eens te meer
hebt gy bewezen al liet selioone, al het prachtige welke kan
worden ingericht door de vrywillige en eenparige overeenkomst
van eene bevolking wiens gevoelens alle vermengd zyn, in eene
ware liefde en aengekleefdheyd aen den vorst en aen de Nali-
onalilcyt.
Alvoorens Brugge te verlaten, heeft Z. M. geweerdigd ter
mvner beschikking, eene som van VIER DUY7.END FRANKEN te
stéllen, ten eyude gebruykt te worden lot eene brooddeeling ten
voordeele van den armen wiens belangen hel voorwerp maken
van.al de bekommeringen van onzen uytmuntenden Monark.
Op den oogeubiik, ontvang ik van den heer gouverneur der
provincie eenen brief, waeraf hel uyttreksel volgt
Ik beveel u byzonderlyk aen, heeft my den Koning gezeyd,
uwe voortrctfelyke medeburgers te verzekeren dat myne kinderen
en ik, hevig getroffen geweest hebben door hun onthaelzeg hun
wel, dat ik voor hun eene oprechte en diepe geuegenheyd koestcre.
Brugge, den 51 augusty 1853.
Den Burgemeester,
i. B« DE PELICIIY-VAN IIELRNE.
Even als te Brugge en Oostende is den Koning en zyne door
luchtige familie te Gend met alle teekens van liefde, toegenegen-
lieyd en vooral met eenen onnytdrukbaren geestdrift ontvangen
geweest. Gecne teekens van verknoehtheyd, geene teekens van
vreugd, geene bewyzen van onverbrekelyke aengekleefdheyd aen
'sKo'nings persoon en aen deszelfs beminnelyke familie zyn
gespaerd geweest; immers de stad Gend heeft, gelyk Brugge en
Oostende,' hare vaderlands- en koningsliefde bezegeld met die
pleglige prolestatie die uyt het hert komt en des te aangenamer
aen den vorst zyn moet naer mate dezelve tryl den mond der
overheden vloeyëndc tevens door de oVergroole ja algenteene
menigte door openbare vreugdegeroepen, toejuyehingen' en goed
keuringen bekrachtigd word.,... Gouverneur, Bisschop, Burge
meester en alle andere overheden hebben gewedyverd om onzen
welbeminden koning met zyne teergeliefde kinderen op de weer-
digsle wvze te ontvangen......... Het volk voorat Iteeft 't voorbeeld
zvner overheden met eene noyl volprezene gulhenigheyd na
gevolgd
Men vraegt gedurig welk trouweloos doelwit de francma-
consgazelten, eu byzonderlyk den Observatcur, hebben. Er gaet
geenen dag voorby zonder dat zyne kolonnen opgevuld zyn "met
beledigende aenrandiugen en beschimpingen tegen keyzer Napo
leon. Bil kan voorzeker met geene gunstige inzigten voor ons
land zyn; integendeel men weet dat die hnndelwyze onze onaf-
lianglykbeyd kan eomprometleren en onze rust bedrevgen. Ziet
men daer uyt niet dat de francmayons-liberalers van Belgiën ie
samen spannen met de Mazzinianen om onze njtlioiiaiiieyt ie ver
derven Zien onze besluerders dit niet, zy zyn blind; zién zy bel,
wv vragen hun of zy die samenspanningen langer durven toe
laten zonder vrees, van als medepliglige dier verraden gehouden
Je worden
Den eenigsten ambassadeur der vremde mogendheden wel
ken by de huwelyks-plegligheyd van den kroonprins niet tegen
woordig was, was den ambassadeur van Vraukryk. Tot mi toe
kent mer. er de oorzaek niet van; echter zullen wy altyd blyven
aendringen dat Ons gouvernement eenen Belg van achting naer
Parys zou zenden om er ons te vertegenwoordigen, in plaets van
oenen vremdeling, eenen franschman die van niemand gekénd is.
Te Oostende ziel men tegenwoordig van die verdachte
jodenwezens die, tvdens het Sansculoltisiuus van 1848, te Parys
den sehrik aenjoegen. Men vraegt wat die kerels op onzen grond
komen doen en waerorn het oproerig comité van Londen ons die
gasten gezonden heeft Weet ons gouvernement dit alles Waekl
bet op dit alles
Sedert eenigen lyd, vernemen wy uyt de dagbladen dat
M. Charel Rogier zich nu en dan le Brugge vertooiit, ntaer die
dagbladen zeggen niet of liy verder gaet.
Men zegt dat, zoo haest M. Delfosse naer de mis gaet, den
klergé zyner parochie hem aen de kerkdeur zal ontvangen en die
Walen-Eminentie processiewyze en al zingende naer den cboor
leydenEr zal veel volk kernen naer kyken.
'T is een klaer bewys van liberalismus cn moed van in 't hof
niet te willen gaeu eten omdat men zoo zcere niet kan loopen dan
eenen kardinaelMaer't is een liberalismus van eenen
luvksclien burger die nogtans zeerder geloopen beeft dan .hy oyt
gepeysd bad.
Meester Delfosse heeft den koning, den kardinael en geheel
liet vöortreffelvk gezelschap eene perte willen spelen met naer den
diner niet le gaen. Maer al de dwaesheyd der domme pretentie,
al de onbeschoflheyd en schande is op Delfosse zelf leruggevallen.
Geheel 'tland lacht en houd den zot met Delfosse
Men verzekert dat M. Delfosse, by het openen van den
aenstaenden ziltydj een wetsontwerp zal acnbieden waerby hem
de privilegie toegeslaen worde van VOOR den kardinael-artsbisschop
van Mechelen ie gaenWy zyn nieuwsgierig om le welen of
Yerhaeghen, Frèrc, Rogier, Van Hoorebeke cn eonsoorlen dil
ontwerp zullen ondersteunen.
M. Delfosse maekt zich waerlyk belagchelykals men hem
boort sprekeu, zou mén zeggen dal by zulken afkeer heeft van
alles wal groot eu titel van edeldom is, dat hy inel eenen blaes
zou vernietigen al wat tot eerevoorrang strekt. Maer als er kwestie
is van zynen kleynen bttrgerlyken persoon, kent zyne houvecr-
digheyd "geene iialen meer. Zynen persooit is grooler dan eene
'gróètheyd, Iwoger dan eene hooqhe.yd, prinselyker dan eenen prins.
Doelt 'l is dat den appelyl komt al etende; den kleynen burger is in
den presideutszelel der volkskamer geraekt, eu nu denkt hy dat
by nog niet boog genoeg geklauterd is.... Maer dat hy oppasse
die te hoog wilt vliegen zal zeer leeg vallen
Gelyk nteu weel, is den koning met zyne koninglykc familie
de sleden Gend, Brugge en Oostende gaen bezoeken en de feeslen
bywoonerï die' aldaer, ter gelcgcnlieyd van het huwelyk des
kroonprins, gegeven zyn geweest. Ais den koning zich op den
balcon van bet provinciael gouvernementshotel le Gend vertoonde,
was den geestdrift des volks oubescliryllyk, maer elkeen was
geschandaliseerd over de bekrompene en verarmoedde manier op
welke den voorgevel van bet hotel vercierd wasTwee onnoosele
krapkens teit en blauw katoen was ailes waermede M. De Jacgher
zynen gevel vercierd had, en nog hingen zy er aen gelyk nvee
p.slappen die te droogen hingenGeheel het gezigtder huyzen
voor het gouvernements-hotel was luyslerryk en smaekvol vercierd,
en stak zoodanig af legen den gevel van M. De Jacgher dat eikeen
zyne verontweerdiging openlyk liet biykenEn zulke gasten
trekken jaerlyks 14 duyzenil franks, vuer, liphl, huysvcsling,
meubels etc. etc. voor niet
Het Verbond heeft zondag geheel de kazak gekeerd. In plaets
van in scheldwoorden en beledigingen legen den klergé uyt te
vallen, heeft den Yos op zich genomen de passie le preken en de
priesters aen te manen lot boelveerdigbeyden hun vooral
opgewekt om den eenvoudigen Dendcrbode tc verloochenen co
deszelfs lezing aen hunne parochianen le ontraden. Maer den
sukkelachtigen konfrater, in plaets van betrouwen te hebben in
zvne vermaningen, begint den eersten te mistrouwen sluytende
zvn artikel met te zeggen dat hy weyuig hoop beeft van aenlioord
té worden, en dan zegt hy evndelyk '1 zy zoo, misschien zal men
zich beleren als liet te laet zal zynJa, konfrater gy hebt te
vreezen dal gy en de uwe u zult willen beleren, en misschien met
eene brandende begeerte verlangen van tl gebeterd le hebben, als
bel zal le laet zyn.... Want weet bet wel, meest al die godsdienst
en prieslershaiers, al die zedebedervers en godsloochenaers
varen alzoo
Den eeuwigen en zelfden rimram: priesters blyfl in mee
kerk, is altyd den thema van den groolen Pharisee van 't Ier bond,
omdat de priesters hem en de zyne zoo in den weg loopen en
trachten te verhinderen dat't volk door slechte, verderfiykc en
schaudige leerstelsels misleyd wordeWillen de priesters op
een «eheel jaer in hunne kerken noelt misse lezen, noch biecht
hooren, noch paesschcn uytreyken, noch vermanen, immers willen
zv naer de kerk niet omzien, leven gelyk den walgelyken apostael
Beeckman van Brugge cn de Verbondsgastcn laten begaen, zy
zullen in hunne gazellen afgeschilderd worden als de braefste, de
treffelykste, de verdraegzaemsle, de onberispejykste dienaers des
heeren en alle dagen zullen er hun lofluylingen toegezwaeyd
worden gelyk aen 'den vremdeling llogierMaer wacht den
pharisée'daer naer, hy zal nog al lang wachten
YVy geven onder onze adverteritiën den prospectus
van het'pensionnaet van Gysoghem opdat de familievaders
den zeiven zouden konnen raedplegen en zien hoe uytge-
breyd het onderwys in dit gesticht is, en op welke voordee-
iige konditiëu zy ér hunne kinderen konnen plaetseu.
^Oe overgroole opofferingen die den wel ecrw. heer
bestuerder gedaen heeft om van het pensiouriaet een zeer
aengenaem, open en gezond verblyf te maken de lolïelyke
poogingen die het aelilbaer professorael korps heeft inge
spannen om de leerlingen van dit nieuw gesticht, in het
kort lydbeslek van nauwelyks een jaer zooveel bekwaemheyd
en kunde m te boezemen daerby de opregt vaderlyke
waekzuemheyd en bezorgde oplettenheyd die de leerlingen
zoo in de studiën als op de wandelingen en recreation
onophondelyk omringd hebben om hun tot den voortgang
aen te stuwen en tot den intrede in de niaetsehoppy te
vormen, leggen ons de pligt op onze ernstige aenbevelingeti
te vernieuwen en de ouders te verzekeren dat zy hunne
zonen zeer gerust in de handen van deeerweerde bestuerder
en professors mogen leveren met volle betrouwen dat zy
zich niet zullen beklagen over de opvoeding die er hunne
kinderen zullen by genoten hebben.
Gelyk men gevoelt, nemen wy ons deel in die verantwoor-
delykhevd, iets wat de voorzigtigheyd ons zou moeten
afraden" indien wy niet ten vollen overtuygd en verzekerd
waren dat wy in onze verwachting en de ouders in de hunne
niet zullen bedrogen zyn.
Over eenigen tvd hadden wy het genoegen aen te kondigen dat 7.. II.
den bisschop van Gend eene schitterende huldebewyting kwam te doen
aen de onwedersprekelyke diensten die den wel eerw. heer Meul. princi-
pael in het collegio tc Gecrardsbcrgen, aen het bisdom bewezen heeft.
Die huldebewyzing bestond in de benoeming van dezen achtbaren priester
tot de weerdigheyd van eeve-kanonik des kapittels van St. Baefs te Gend.
Wy zegden loon dat deze benoeming acn alle ware vrienden van opvoeding
en godsdienst hoogst aengenaem zou zyn en dienen om de weynige maer
trouwelooze vyanden en vervolgers van den verdicnslelyken titularis tc
beschamen.
In dit laelste hebben wy ons gedeeltelyk bedrogen, want cr zyn van
die wezens in welke alle gevoel van schaemte cn eerebesef uytgedoofd
zyn, omdat zy gansch overgelaten aen den schandigsten partyliact en
verzonken in het modder der spytige maer maglelooze nvdigheyd en wan
gunst, voor geene gevoelens van deftigheyd meer vathaer zyn.... Die
wezens verbitteren zich naer mate zy hot voorwerp hunner onverzoenlyke
afgunst welvaren en in de openbare denkwyze verheffen; hun bin
nenste ontlast zich dan van stroomen gallo en vuylighevd, voortbrengsels
dor walgelvke driften die hen bezielen, en hoe meer dit ingewand zich
ontlast, hoé meer deszelfs krachten uytgeput worden, tot dat eyndelyk
die kerels onder d'algemeene verachting voor altyd bezwyken....
llier mikken wy op een handvol schryvelaers van den Geerardsderce-
rfAVH, een prulblad 't geen met 't Verbond van Aelst wedyvert om al
wat uchlbaer en treffehk is door de modder te sbpen. Die mannen leggen
er zich byna alle acht dagen op toe om tegen de welverdiende en eervolle
benoeming van den zeer eerw. heer Muil te bassen, te tieren, om die
benoeming als belachelvk cn onbeduydend le doen doorgaen en aldus de
achting, die den deftigen principoel met zoo veel regt onder zyne mede
burgers geniet, te vei minderen
Eerst hadden die mannen tiytgekraemd dat M. Meul uyt Geerardsbergen
ging verwyderd en. tot straf, als pastor naer Wetteren gezonden worden
Maer nu ziende dat hunne dwaze uytstroyingen door andere daedzaken
gelcugcnstrnft worden, koinen zy vertellen dat M. Meul de pastory van
Wetteren niet gekregen heeft en dat Mgr. den Bisschop hem, als fiche de
consolationeereknnonik benoemd heeftWie zal dien losbolligen
rimram konnen acneenknoopen ten zy men de walgelvke bron kenne
waeruyt die dwaesheyd voortvloeyt
Maer 't is al dat niet, de mannen van den Geerardsbergenaer zyn
woedend en zullen woedend blyven omdat zy zich van den eerw. kanonik-
principael niet konnen ontmaken, omdat dien heer moed, karakter en
fynheyd genoeg bezit om hun het hoofd te bieden, om hunne schandige
inzigten te verydclen. Mogten zy M. Meul zien vertrekken naer de
schoonste dekeny of pastory van 't bisdom, of zelfs, mogten zy hem als
grootvikaris zien benoemd worden, zy zouden, alhoewel hunne nvdigheyd
zonder palen zy, nog in de handen vryven en opspringen van blydschnp,
omdat zy dan toch zouden verlost zyn van een pak 't geen hun 't herte
drukt, vun eenen onverbrekelyken hinderpael die de uytvoering hunner
booze plannen gedurig zal dwarsboomen.
Wv willen voor heden in deze zaek niet dieper ingaen, doch behouden
ons voor er op terug te keeren indien het pas geeft, niet om de magtelooze
aenrnndingen van 'l Geerardsbergsch haspelken te bevechten, maer om
aen 't publiek te doen zien dat de vuyge lihe^aterskliek overal de zelfde
is en overal de zelfde middelen gebruyken om Godsdienstig onderwys en
priesters te vervolgen, te honen en te lasterenDat den zeer eerw.
kanonik-principael onderlusschen maer voortga in de baen die hv is in
geslagen, alle treffelyke en achtingsweerde burgers van Geerardsbergen
erkennen zyne verdiensten en zyn het eens om hem als weldoener en
besehermer van stad en kollegie den meesten eerbied toe te dragen. De
vervolgingen der handvol liberators zyne ecreperels aen zyne kroon waer-
over den tyd en den bloey van zyn gesticht reeds lang goed regt gedaen
hebben.
Voorleden Woensdag hebben wy de prysdeeling bygewoond in 't gesticht
der Broeders van de Christelyke scholen onzer stad. Met eene ware vol
doening hebben wy andermael konnen bemerken wat moeyte, wnt vlyt,
wat zelfverloochening, wat arbeyd die achtingsweerde religieusen hebben
moeten nenwenden om de kinderen der leegere volksklas tot den trap van
beschaving te brengen die voor het uytgelezen publiek zoo onbetwistelyk
gebleken heeft. Ja, wy herhalen het, 'tis met een innig gevoel van blvd-
schap dat wy hier dit hoogst belangryk punt bestatigen, dat namelyk onzen
verheven godsdienst alleen bckwaem is om zulke uytslagen op te leveren.
Yry van alle baelzucht, vry van alle tvdelyke bekommernissen, eeniglyk
steunende op aen toekomende leven met deszelfs belooning, slagtofferen
die eerw. religieuzen hunne rust, hunne gezondheydimmers geheel
hunnen mensch om zich uytsluytelyk toe te leggen om de minst begoedde
leden der samenleving te onderwyzen, hun de deugd te leeren beminnen,
hunne pligten jegens God, den evenmensch en zich zeiven te leeren kennen
en kwyten en aldus acn de maetschappy nuttige leden te verschaffen
Zulke taek is hard en moeyelyk dit begrypt elkeen, maer zy is ook zoo
verheven en 7.00 schoon dat geene andere met hner in vergelyking mag
gesteld worden.
liet goed succes waermede deze plegtige prysdeeling is bekroond ge
worden, alsmede de tegenwoordigheyd der achtbare heeren Deken, gees-
telyken, Burgemeester schepenen en overige persoonen van aénzicn, bene
vens de welgemeende toejuyehingen der gansche vergadering moeten
voorzeker aen de eerw. Broeders aengenaem zyn geweest, omdat zy hierin
hebben konnen ontwaren dat overheden en burgers veel belang stellen in
eene inrichting die voorwaer de schoonste perel der stad is.
Wy wenschen dan de eerw. Broeders uyt ganscher herte geluk en uyten
den vurigen wensch dat hunnen edelen arbeyd voortdurend zulke rvke
vruchten van beschaving voor Godsdienst en Vadeiland oplevere.
Eenen geaebten inscheyver uyt het Audenaerdsch betuygt ons zyn spvt
dat wv de luysterryke prysdeeling in het kloosterpensionnaet der eerw.
Zusters Apustolinnen te Berchem niet hebben bygewoond. Wy zouden, zegt
den schryver als vrienden van opvoedingen onderwys, er ruyme stof in
gevonden hebben om een artikel ten voordeele van Berchem's pensionnaet
te geven. Daer den geëerden inzender rnym zoo bevoegd is dan wy om over
de zaek te oordeelen, zullen wy hier eenen uyltrek van zyne beoordeeliug
geven.
l'e stukjes LE PRIX DU TEMPS cn byzonderlyk MARIE EA SAVOYARDS,
zyn dei w\ze gespeeld, dat zy veire alle verwachting overtroffen hebben.
Al de aenwezigen hebben inde jonge leerlingen eene ljuytengewoone fraeve
houding, een wel uytgedrukt gevoel, een aplomb, en eenen zoo zuyveren
tongval gevonden die niets te wenschen overlaet. Z. 11. den bisschop van
Gend, die zich gcweeidigd had deze plegtigheyd voor te zitten, heeft zvne
voldoening niet genoeg konnen uytdrukken over den ensemble der feest
geheel de vergadering deelde in dit gevoelen en was, het eens om 't onder-
wvs van Berchem's klooster hoog te pryzen en de eerweerdc Religieusen
geluk te wenschen over den zoo schitterenden uy.tslag met welken zy aen
de zedclyke en wetenschappelyke opvoeding der jeugd nrbeydenEer
aen de wyze overste, eer aen de bekwame meesterssen eer aen geheel hef
pensionnaet 't geen zoo wel aen de verwachting der ouders beantwoord.
Men schryfl uyt -Sinove aen den Dendcrbode: Maendag
laelstleden, heeft in 't klooster van hel Heylig Hert, alhier, dé
prysdeeling plaets gehad. Jammer, dal deze plegtigheyd, slechts
door de heeren geestelyken onzer stad en omliggende, benevens
de ouders wier kinderen aldaer ter school zyn, kon bygewoond
worden. Wel verdiende toejuyehingen en handgeklap, zyn de
choorcn en de stukken door de leerlingen voorgedragen, ten deele
gevallen. Al deden zich door hare houding, zuyvere uytspraek en
waren franschen tongval onderscheyden. Dit gesticht mag met regt
met alle andere kampen.
MOORD TE LEDEBERG.
De voorledene week heeft de eerste byeenbrenging van Lachaert
met zyne zuster Amelie en zynen broeder Erancies plaets gehad.
Deze byeenkomst heeft, na men ons zegt een waerlyk treurig
loóneel opgeleverd, dat Lachaert meer en meer in een gansch
ongunstig daglicht stelt.
bc zuster had de justicie al de omstandigheden der moord,
waermede zy bekend was, medegedeeld. Er zou uyt de getuygenis-
sen, welke men huer toekent, volgen, dat zy op het geschreeuw
van ha'er kind naer boven geloopen is, om le zien wat er onge
woons op de kamer van haren broeder gebeurde.
Zy vond de deur hy middel van eenen stoel, die er langs binnen
tegenstond, gesloten; doch hel lukte haer dezelve een wcynig open
te steken en zy zag haren broeder op hel lichaem van den armen
Van Damme, dat op den grond lag, geknield zitten. Zy riep hem
toe Qnijdulikigcn, ami doel gy daer
En hel ongelukkig slagtoffer Van Damme, antwoordde met eene
gesmoorde stem hy vermoord my
Hel is alstoen dal Lachaert zou geschreeuwd hebben Als gy
durft binnen komen, sla ik u ook dood
De zuster van Lachaert nam de vlugt en ging haren broeder
Francies halen, die zich niet, gelyk er gezegd is, in een naburig
huys, maer in eenen verder verwyderden hof bevond.
toen deu regter ter instructie deze verpletterende verklaringen
van zyne zuster aen Lachaert mededeelde zou hy, zoo men verze
kert, koud weg alles afgeloochend hebben. Zyne zuster zou zich
voor hem op hare kuiën geworpen en al weenende gesmeekt
hebben alles te bekennen, ten cynde niet ganschelyk zyne familie
in het ongeluk te storten.
Dit hcrtscheurcnd looneel heelt Lachaert meteen ophalen der
schouders beantwoord.
Overigens neemt Lachaert, die de neleligheyd van zynen toe
stand begrypt, thans tot een ander stelsel van verdediging
toevlugt.
Men herrinnerl zich dat hy begonnen bad met alles te beken
nen; hy had zyn slagtoffer verschcydenè dagen beloerd, hem onder
