ZONDAG 15 NOVEMBER 1833.
ACHTSTEN JAERGANG. Nr 575..
De Goederen der Arme.
In 't algemeen.
VAN DENDERMONDE NAER AELST.
AELST, dek 12 November 1855.
Middels van onderstand in den
winter.
Leest en oordeelt
YZEREN AVEG. STATIE AELST.
VERTREKUREN VAN DEN 21 OCTORER 18ö5.
1° Ten 7 uren 45 minuten d-s morgens nner Dendermonde, Gond, Brugge
Oottendo, Kortryk, Mouscron, Doornyk, Kvssel, Calais.
2® Ten 9 uren 10 min. 'srnorg. nner Dendermonde, Mechelen, Brussel, Antwer
pen, Leuven, Thicnen, Londen, St-Truyën, Hosselt, Luvk, Vervier», Aken, Keulen.
3* Ten 3 uren namiddag nner Dendermonde, Mechelen, Brussel, Antwerpen,
Leuren, Thienen, Landen, St-Truyen, Hasselt, Lurk, Vervier, Gcnd, Brugge, Oostende.
4® Ten 5 uren 20 minuten namiddag, naer Dcudermonde, Gond, Brugge
Oostende, Kortryk, Mouscron, Doornyk, Byssel, Calais.
5® Jen 8 uren 15 minuten des avonds, naer Dendermonde, Mechelen, Brussel,
Antwerpen, Leuven, Thienen, Lurk, Varviers, Aken, Keulen en Geud.
CL'.'QUE SUlSt.
1° Ten 7 nr. 00 m. N morgens.2"» Ten 8 uren 30 minuten 's morgens. —3° Tfcn 12 -
urtBn 10 minuten's middags» 4® Ten 4 uren 00 minuten namiddag. 5°'Tén^'-
uren 10 minuten L avonds.
Zullen te Grsegem slilleitaeR de Volgende konvoyen vertrekkende van m
AELST, ten 7 uren 45 minuten 's morgens, ten 3 uren en ten 5 uren 20 miftM'-
ten namiddag.
Van DENDF.BMONDR ten 8 uren 30 minuten 's morgens, ten 4 uren 00 minuten>
namiddag en ten fi uren 10 minuten des avonds.
\oor alle rigtingen moet men te Dendermonde van konvov veranderen.
Dil blad Terscliynl des Zaterdags in den namiddag onder de dagleekening
van den daerop volgenden Zondag. —Den prys der inscliryving, by trimester,
is bcpaeld op 1 l'r. 50 c., dien der auiioiicen op 20centimen den drukregel.
DEN DENDEKBODE
'T is op twee fumeuse tydstippen dat de reaktionnaire
partyën gepoogd hébben de band op de anugoederen
te leggen. Het eerste dezer tydstippen was in 't heetste der
franscbe Conventie, toen deze vergadering Sans-Culotte of
Jacobynscb was bet tweede is nog zeer versolt, wyl liet
jaerteekent van 1848, als Belgiën onder de sluverny viel
van een socialistisch-francniaconsministerie. De franscbe
conventie bad reeds veel van de armgoederen pnlvrcmd ais
Bonaparte de staelsleugels in banden nam, by vergenoegde
zich niet dadelyk die ergerende onlrooving le doen opbon
den, maer by deed voor de roofgoederen welke verkocht
waren, andere goederen van den staet geven.
Het inzigt van het Belgisch ministerie in 1848 was niet
van tot verkoopingen vóórt te varen, bet heeft listiger
willen te werk gaen bet beeft al de armgoederen willen
ondereenbrengen en eene algemeene kas van al die jaer-
Iyksche revenues maken. Deze kas zou onder het bestner
van 't ministerie alleen gesteld geweest zyn, ,'t welk er naer
goeddunken of welbehagen do uytdeeling zou van gedaen
hebbenMaer de kiezers hebben er eenen veto op
gelegd, met bet doen springen van bet ministerie beeft de
armontrooving geene plaets gehadZie dae.r nog een
van de ontwerpen der francmacons welk is vervdeld geweest;
hadden zv er in gebikt zieli teenemael van de armgoederen
meester te maken, zv zouden de arme klas beter hebben
konnen bebeerschen en geniakkelyker bederven.
De francma^'onsgazetten spreken veel van misbruyken
in bet bestucr dier goederen zy randen byzonderlyk de
geestelyke korporaliën aen. Maer waer zyn de misbruyken
en sedert wanneer bestacn zy Is bet niet sedert dat dees
bestner zoo onwettig- als onregtveerdiglyk gevallen is in
d'handen der wereldlyke Om die misbruyken aen le
stippen en er 't historiek van te beschrvven sedert de instel
ling der weldadighcydsbnrcelen en commission, zouden er
menigvuldige folianten noodig zyn. Wy zullen ons bepalen
er eenige onlangs plaets gehad hebbende by te brengen.
Zyn de onkosten van bestner en de huyshoudelvke
uytgaven der hospitalen en godshuyzen niet schreeuwender
wyze verhoogd, en zou men wel mogen zeggen dat die
commissiën niet zeer dikwils handelen om vriendekens of
kozynljes le bevoordeeligen Byna overal zvn er
gelduyfgevers aengesteld, en in 't algemeen welk gevolg
hoeft dit gehad? Veel uytgaven, min profyt en somtyds een
klevn fortuyntje voor den gelduylgever.
Voor wat de inwendige of huyshoudelvke uytgaven betreft,
men heeft cr een treilend voorbeeld van gezien in St-Jans-
hospitael te Brussel. Sedert dat de nieuwe commissie er in
gelukt is door gedurige hairklieveryën en kwellingen een
groot deel der gastbnysnonnen nvt dit geslicht te verdryven,
is het getal der betaelde werklieden, in plaets van of 7
gelyk het te voren was, nu lot in de veerlig geklommen
tn 't geen wy hier van Brussel aenliaieu, zouden wy in veel
andere hospitalen konnen bevinden.
Een ander misbruvk is de liglheyd met welke de commis
siën de goederen van het byzonder erfdeel der hospiccn-
armen laten ónlvrêmdcn en van derzelver opbrengst een
ander gebmyk laten maken dan dit 'l geen door de fundatiën
uytdrukkelyk bedongen is. en dit altyd ten nadeele van
den armen. Wy vinden daervan al wederom een aller
droevigst voorbeeld te Brussel. Om een gebouw op te regtcn
't geen moest ellekt maken op den Boulevard Rotanique,
heeft men liet oud Pachceo vervangen door een allerprach
tigste en allerkostelykste gebouw en om den Boulevard de
Waterloo te verfraevën, heeft men een nieuw baliment
Pachèeo ook met allergrootste onkosten opgcrigt. Deze
opbouwingen hebben voorzeker geene placls konnen hebben
zonder de hospitaelgoederen le veryremden, en nu vragen
wy of zulks niet eene ontrooving van den armen is lot
verfraeying der stad
Te Gend bied er zich een ander voorbeeld aen 't welk
onder alle opzigten afkeuriyk is. Men komt daer voor eene
som van 600,0011 IV. hospitaelgoederen te verkoopen en dit
ook om een voor de stad gedenkwaardig gebouw te maken
't is wafer de commissie zal zeggen dat zy zulks toegelaten
heeft om een krankzinwgenhuys te hebben maer mogt
zy wel goederen aentasten die 'hunne beschikking hadden
door de fundatie voorgeschreven en dan nog met het
byzonder doel van stadsverfraeying
Wy zullen hier onze aeuhalingen staken ofschoon wy er
talryke andere onder de pen hebben, maer wy zullen aen
die commissiën doen opmerken dat niet alleen eene aller
strengste gewelenspligt maer zelfs de oude en de nieuwe
wetgevingen hacr opleggen en bevelen stiptelvk de schik
kingen en besprekkeu der fundatiën nvt te voeren.
Alen spreekt van een wetsontwerp op de openbare liefda-
digheyd en op het bestuer der hospicen- en armgoederen
wy hopen dai de weldenkende wetgevers deze gelegenheid
niet zullen verwaerloozen om maetregels voor te stellen
tegen de misbruyken waervan wy heden gewagen. Eerst
tegen de overtreding dor fuiidatieschikkingen. en vervolgens
leger, de willekeurige manier op welke de commissiën de
goederen der arme besturen.
Eene andere zeer gewiglige zaek, is liet misbruvk dat het
gouvernement gemarkt heeft in het uitvoeren van een
willekeurig gezag voor wat de aenveet'diiig of goedkeuring
betreft der testamenten die met een liefdadig doel gemaekt
zyn. Niets is eerbiedweerdiger dan den uytstersten wil van
eenen stei venden sedert dat er wetten op de wereld zyn,
heeft men altyd de testamenten geëerbiedigd 't was maer
een franemacons-iniuisterie dat dezen eerbied moest komen
onder den voet stampen en dit nvt haet voor den priester
die in den weg loopt als men den armen in zync gods
dienstige en zedelyke gevoelens wilt verbasterenWy
betrouwen dat er hieraen ook zal hand gesteken worden.
Vele werklieden beginnen honger en gebrek te lyden om
dat den loon van hunnen arbevd geenzins in evenredigheid
is met den prys der eetwaren en dal zy weynigen of geenèn
onderstand bekomen.
lloé zal liet gaen in den winter, als het werk zal vermin
deren, als de noodwendigheden zullen vermeerderen en als
de geringe menschen hunne aerdappelen zullen opgeöten
en hunnen huysraed en kleine eigendommen verkocht
hebben? Dan zullen er vele van dié ongelukkige, gelyk de
Ierlanders, kwynen en van ellende vergaen indien zy géenen
buytengewoonen onderstand bekomen.
Menige menselilievende herten vreezen en zyn vol achter
denken voor den winter.
Die vrees is ongegrond; ja teenemael ongegrond. In
Belgenland moet niemand gebrek lyden indien liet gouver
nement van goeden wil is en zyne pligt volbrengt. Gy zvt
hier over misschien verwonderd maer
Het is te pevzen dat TIEN millioenen zullen genoeg zvn
voor dezen duren tyd. lie wel Dit geld kan gemakkefyk
gevonden worden zonder eene leening te moeten doen of
de belastingen te vtylioogen. Op welke wyze
I" Dat men de dry wetten afsehafle op liet onderwvs en
er zullen reeds 7 millioenen 'sjaers gespaerd zyn. Ja, Belgen,
gy moet jaerlyks 7 millioenen naer d'ontvangers dragen
om, ten nadeele van liet vry ondcrivys, een gouvernemen
teel onderwvs te betalen, en.om Belgenland ongelukkig en
onregeerbaer te maken gelyk Vrankryk. Wat dunkt UI.,
achtbare lezers, indien gy tussclien deze twee zaken mogt
kiezen of wel de dry wetten op liet onderwys behouden
en uwe broeders zien vergaen door den hongersnood, of
wel die dry wetten zien vcrdivynen en uwe broeders ge
troost en geholpen zien met 7 millioenen 'sjaers? Zond
gy eenen oogenblik twvffeleii aen uwen keus? Zond gy niet
aenstonds roepen Leve liet vry onderwys Weeli met de
wetten van vryhevdsschendingde arme gaen jaerlyks
7 millioenen onderstand bekomen
2" Men kan nog 5 millioenen par jaer vinden in liet be
stner van den yzeren weg. Pevst niet dat dit ene onge
gronde en valsche onderstelling is. Want, voorleden jaer,
heeft eene Engelsche Compagnie onze yzeren wegen willen
koopen en al de onkosten terug keeren en leeningen uileg
gen die ons gouvernement gedaen heeft om de yzcre wegen
te leggen en te beryën. Die Compagnie zou voorzeker in
ons land zoo wel als in Engeland, Vrankryk en Pruvssen
goede atfairens gedaen hebben. Die mannen, dewelke zeker
wel konnen rekenen en tellen, wisten ook dat een gouver
nement onbekwaem is om schoolmeester te spelen, voerman
te zyn en koopman of nyveraer le worden.
5° Hoe veel millioenen worden den hals niet gekrookt
om den Brusselsehen sterrekvker en eenen Vleminck in
liet leger te betalen om 100 schryvërs in de kantooren
van de ministers te betalen waer er geen 10 noodig zyn
Om dwaze statistieken te maken en belachelyke onderzoe
ken le doenom beeldekens, printjes en schilderykens te
koopen van o0,000 ir. Om vremde broodschryvers te
onderhouden en boeken en gazetten te verspreyden die den
walg en de verachting van het volk verdienen. Om al
die nulteloozc bediende cn leeggangers te houden wandelen
gaen. Om enz. enz. enz.
Ik zeg dan met reden dat wy voor den duren tvd in den
winter niet te vreezen hebben als het gouvernement van
goeden wil is en zyne pligt volbrengt. Kort af. Dat het
gouvernement ophoud van schoolmeester en voerman te
zyn dat het ophoude van overal den moyal te spelen,
dat het gespaerzaem liuyshoude en de Belgen zullen in
weelde leven en gelukkig' zvn.
OPENING DER KAMERS. TROONREDE.
Dynsdag lest zyn de wetgevende Kamers met de gewoo-
nelyke plegtighcyd geopend. Zie hier de troonrede die
elkeen moet verwonderen maer weynige zal voldoen
Mynheeren,
C.; had, op tiet eynde van den lactsteii tiltyd, toegejuicht aen liet
ontwerp van vcreeniginy van Myiifn welbeminden 2oon den herlo" van
Bra band met de Aertshnrlogin Maria-Uenrica van Oosteorvk. Deze ver'écni-
giug is onder uwe oogen veriveienlylt. Zy is eene vvaerbo'rg van geluk voor
den erfgenaem van den Troon, eenen onderpand van onvprgnnlclvkhcyd
voor Mynen Vorstenstam, en lerielfder eene verbinding met Europa cn ccoe
RCtnygenis van det vertrouwen dut men stelt in de belgische Nationaliteyt.
Myn hert beeft cr rich over verheugd, en gclieel het land heeft in dësê
vreugd met my gedeeld.
De onpnrlydige cn wclwille ide sfaetkunde die onze internationale
betrekkingen geleyd, word van dag tot dag beter verstnen deze staetkunde
verzekert de handhaving van onze goede overeenstemming met al de
mogendheden.
Maatregelen die vretnntylsc belangen tri (Ten zvn ten uytvoer gebra't.
I)c conversie van dry leeningen heeft voor den Staet eene" merkwcerdi'gê
spaeriaemheyd le weeg gebrngt. De inrigttng van onzen mililniren Slaet
hecfl nen het leger eenen vosten toestand verzekerd, mei deszclfs middelen
van verdediging tc vermeerderen, liet is eene weldaed welke door het
legei gcweeideerd woid ook toont het leger door zine krvgslucht, door
zyne oefening en door dco goeden geest waermede liet bezield is, dot het
zulks verdiend heeft. Zyne zelfopoffering als ook die der garde civiek
zuren nimmer te kort hlyven.
De gedurende vermeerdering van de opbrengst der schuttingen heslntigd
den gunstigen toestand van het meeslendeel der takken urn onzen rvkdom
vod koophandel cn nvverheyd.
Myn Gouvernement houd zich bezig om dezen toestand noe steviger
te mnken.
Commerciële onderhandelingen worden werkclyk vooitgezet.
De martsehappy der overzeesche stoomhooten is definitief ingerirt
iv gaet dc hand aen het werk slaen.
Den dienst der consuls is ook wederom ingerigt.
Den geest van onderneming, dit onmishaer element voor alle eroote
taken, veropenhaert zich niet zich verder en verder uvt te breyden. Onze
produkten gaen lot op de afgelep.enste merkten, en zy "worden "in meerder
hoevcelheyd verkocht op de merkten waer zv reeds gekend waren.
Myn gouvernement zal u verzoeken van de inkomreglen te verminderen
op de grondstoffen, in 't belang der belgische l'ahrikeiing het zal u voor
stellen van de gapingen in te vullen cn van de gebreken te ver' eieren op
de region van pRtcnt. r
Van de publieke werken die over min dan twee jaer gedekreteerd zyn
worden de eene uytgevoeid door den Slaet, de andere uvt kradite van
overeenkomsten die den Staet gesloten heeft. Men mag verhopen dat zy
in 't algemeen binnen den gestelden tyd volkomenlyk zullen uytgevoerd zyn.
Laten wy ons gelukwenschen. Mvnheeren, over deze toepassing der
nationale werkzneinheyd. Zy zal gelukkige vruchten dragen. Van nu af
verschaft zy heylvolle hulpbronnen nen een deel onzer werkende volksklas,
die lui door de duerle der levensmiddelen.
Deze voorhygaende ramp vordeide huytengewoone mnelregelen. Myn
gouvernement heeft onder zyne vcrantwoordelykhcyd deze genomen die
meest dringende waren Het zal dezelve aen uw onderzoek voorleggen.
Kr is u eene wet voorgedragen geweest op het grondkrediet. Ik verhope
dal by middel van eenige wyzigingen, deze kwestie eene spoedige en
voldoende beslissing zul bekomen.
Gy hebt het eersie deel van het strnfwetboek aengenomen het tweede
deel van dit uytgestrekt werk zal u ongetwvffeld in 't kort konnen voor-
gedtagen worden.
Gy zult insgelyks te stemmen hebben over het boschwelhoek, als ook
over de wet van gedwongene onteygeuing, deze volledigmaking van het
grondpandig bestuer en een der elementen van het grondkrediet.
K.ene wet eenige deelen van hei militaire strafwetboek wyzigende zal
onmiddelyk konnen gediskuteord worden.
De studie om hervormingen le brengen in de regterlyke inrigling, in bet
bestuer van het nolariaet en in de bedeloerswcikh'uyzen word zonder
ophouden voortgezet.
Hel gouvernement is bezig, niet nl de aandacht die deze belangvolle zaek
vracgt, met de lnetste hond te slaen aen nl de schikkingen bestemd om het
bestuer te regelen der gestichten van liefdr.dighcyd en van fondaliön.
liet publiek onderwys vau het hoogste tot het leegste word meer en
meer ontwikkeld.