ZONDAG 11 DECEMBER 1855.
mÊmr
ACHTSTEN' JAERGANG. W
AELST, ben 10 December 1853.
Be Kerkvervolging in 't Hertogdom Baden.
Rogier in oorlog tegen de Pataters
Vraegstuk der Eetwaren.
YZEREN WEG. STATIE AELST.
VERTREKUREN VAN DEN 21 OCTOBER 1855.
1° T''n 7 uren 45 minuien des morgens nrter Dundcrmonde, G«jnd, Hrn^gc
Ooslcude, Kortrvk, itlouscron, Doornyk, llysscl, (Inlais.
2° Trn 9 urrn 10 min.'s morg. naer Dcndrrmondi', Mechclrn, Brusvrl. Antwer
pen, Leuven, Thicnen, Landen, St-Tru\ën, Husselt, l.ujT, Verviers, Aken, Kruien.
3° Ten 3 vreti vnniidddq nner Dendnmonde, Mechelen, Brussel, Antweipen,
Leuven, Thiencn, Londen, St-Truvën. Husselt, Luyk, Vervier, Cend, Biu«°e, Oostende.
4° Tm 5 uren 20 minuten nnmiddngnner Hendcriuondr, (.end, Brugge
Oostende, Kortrvk, Muuseron, Dooruyk, Uyssel, C.alais.
5° 7en 8 uren 15 minuien des aronds, nner Üendermonde, Mechelen, Brussel,
Antwerpen, Leuven, Thienen, Luyk, Yerviers, Akeu, Keulen en Goud.
fesaa-
-
CÜÏQI'K feUUM.
VAN DENDERB10NDE NA EU AELST
1° Ten 7 ur. 00 m. 's morgens.2"1 Ten 8 uren 30 minuten 's morgens. 3° /eftJ12v'
ure.» 10 minuten n.iili ngs. - - 4° Ten uren 00 minuten uatnidda.g. S^Ten fi.
uren 10 minuten LüvoiicD.
Zullen te Gysegeui stillestaen do volgende konvnyen vertrekkende van
AELST, ten 7 uren 45 minuten 's morgens, ten 3 uren en ten 5 uren 20 mimi- -
ten namiddag.
Van I)ENDLKM0'<DE ten 8 uren 30 minuten 'smorgefis, ten 4 uren 00 minuten
namiddag en ten 0 uren 10 minuten des avonds.
Voor alle riglingen moet men te Bendermondc van konvoy veranderen.
Dit blad verschynl dos Zaterdags in den namiddag onder de dagteekening
van den daerop volgenden Zondag.Den prys der inscltrvving, by trimester,
is bepaeld op 1 fr. 50 e., dien der annoncen op 20 een timen den drukregel.
DEN DENDERBODE
Het is gekend dat, sedert lang, liet gouvernement van Ra
den 't geestelyk gezag des katholyken godsdienst vervolgde;
dees gouvernement wilde, kost wat kost, aen de geestelvke
magt liaer gezag benemen en ze onder zyne beheerschiug
brengen. Dees bestuer rigtte byzonderlyk zyne lievlig-
schendende schichten tegen den eci'biedweerden aertsbis
schop van Freyburg. Noch vervolgingen, noch trouwloos-
heyd, noch bedrevgingen, noch geweld wierden gespaerd
om den tachentigjarigen prelaet Ie kwellen. Welnu, de
fameuze Indèpendance van ltogier-Frèrc juycht nvt al hare
krachten de dwingelandige verdrukking toe en is scliaem-
teloos genoeg van in 't midden onzer katholyke natie liare
venynige gal tc spuwen tegen liet gezag der il. Kerk,
't geen de onverdraagzame protestanten van Baden willen
vernietigenZie hier hoe dit halelyk llogiersblad zich
uvtdrukt
liet spreekt van zelfs dat. de liberale gaze,tien van alle
koleuren de pretention bestryden in 'f Zuyden, en de kerk-
n regelende Ultramuntuensche grondvest waerop al de bis-
n schappelijke bevelbrieven steunen
Zou men wel voor de katholyke eene meer versmadende
en meer beledigende tael konnen voeren Zou men wel
eene onverdraagzamere dwingelandy tegen onzen il. gods
dienst konnen aanstippen Maar zy doet ons zien hoe
het vremdelingsblad van Rogier-Perr'ol de vryhevd van
godsdienst verslaet, en verwittigt ons hoe deszelfs patroo-
nen zouden te werk gacn indien zv het bestuer weer in
handen kregenNogtans wv willen hun liier in het
vöorbvgaen wel eens zeggen dat het in Belgiën zoo lang
niet zou duren dan in Baden, want dat den belgischen
vryheydsleeuw dadelyk zyne klauwen zou opensperren om
die samengezworene kerkverdrukkers zonder genade te
verscheurenllebt gy dit verstaen, goddeloozen vrem-
delingshaspel
Ducli hoe moeten do trouwelooze godsdienstvervolgers
van Belgiën knarstanden als zy ondervinden wat ernstige
tegenkantingen hunne moortel broers uyl Baden ontmoeten,
ziende dat hunne overweldigingen teenemael mislukken...
Juyst in 'toogeublik dat den helschen geest meymle
zyne prooy onder de klauwen te hebben, stiiet er oenen
tachentigjarigen gryzaerd op, welken, ofschoon met den
oenen voet in 't graf doch leunende op zynen bisschoppe-
lyken staf, de Kerk van Baden onbeschroomd komt verde
digen, en ziet geheel den toestel der liberaterspolitieke
magt word verlamd door de hemelsche krachtdadighevd
van dezen krachteloozen gryzaerd alleenBlaer 't is de
bisschoppelyke magt die werkt, want dadelyk word den
grond dien de francmoeoiische goddelooslievd had over
weldigd, weer ingenomen door 't regt; de klu'ysters die zv
had vermenigvuldigd worden verbrvzekl in'de kanker-
wonden die zy had veroorzaekt, word goddelyken balsem
gegoten, die ze, tot schande der hel, zal geiiezen ;jjen de
Kerk schittert wederom in al haren luyster om aen het
duyvels geweld die eeuwige belofte van onvorganglykheyd
door haren almogenden stichter gedaen, te emaneren....'
Het groolsch en edel gedrag van dendoorluchtigen aerts-
bisschop van Freyburg doel ons gedenken het niet min
deftig en onverschrokken gedrag van wylen den eerbied-
weerden Curdinuel de Eranckenberg die "in 1789 met do
zelfde kloekmoedigheyd gehandeld heeft tegen liet wille
keurig en overweldigend gouvernement van Joseplius 11
en aldus de Belgische Kerk in hare koslelyke vrvheden
heeft behoudenGeheel Europa is liet eens 0111 den
eerbiedwaarden aartsbisschop van Freyburg toe tejnychen
en de vuygc handelwys van liet Badenscli gouvernement
te schandvlekken, en 0111 den onbeschroomden prelaet
schadeloos te stellen over de berooving zvner goederen,
zend men hem van alle kanten de rykste giften. Feilen
daytschen prins stelt ter beschikking "van den aertsbisschop
een jaerlyksch revenu van honderd duyzend guldens den
aertsbisschop van Parys komt hem dertig dug zend franks
te zenden; eene duylsche prinses stuert hem meer dan
tachenlig duyzend franks toe de bankiershuyzen van Aus-
burg hebben hem doen kennen d.it zy hunne geldkassen
geheel ter zvner beschikking stollen; twee maglige grond-
eygenaers van omstreeks Freyburg hebben aen den'onver-
winbaren apostel geheel hunne fortuvn aengeboden evn-
delyk van alle kanten van Europa komen er zoo veel giften
en adressen van gelnkwenschingen toe, dat het vaderlyk
liert van den kloekmoedigen Belyder Christi rnymschoots
zal vertroost worden over al de droefheden en wee waer-
mede eenen Godversiiuideuden en priestershatenden boel
het overgoten heeft
De laetsle tydingen uyt Baden bevestigen dat het gou
vernement, verschrikt voor de gevolgen die zynen hate-
lvken aanslag ongetwyffeld zou te weeg brengen, is voor
nemens den twist te staken dien het zoo unreglveerdig met
den aertsbisschop heeft aengegaen, moetende aldus de
schande verkroppen die aen alle Kerk- en religiehaters
beschoren isDat de snoode Indèpendance en deu schan-
delyken Ubservaleur nu maer briesschen, de Kerk heeft in
de vervolging al wederom meer krachten en luyster geput.
Zie zeyde Christus, Ik ben met ulieden tot liet evude der
eeuwen
'T is nog al aerdig, zal men zeggen, dat eenen nienseli
tegen weerloozc pataters le velde trekt, en nogtans is
llogier, in de zitting van 50 novemb., gespoord en gelaarsd
er tegen op gekomen en heeft hy er zich met zoo veel
geweld tegen verweerd, als den duyvel gebruykt 0111 uyt
een wywatervat te geraken. I11 eene woedende redevoering
heeft hy den inaelregei aangerand waardoor den uvlVoer
der aerdappelen verboden word. Dien vremdeling wilt
niet dal de Belgen hunne smakelyke en voedingryke aerd
appelen behouden, zv moeten, volgens hem, vrv'naer deu
vremden mogen gevoerd worden liet als wilde hy le ver
staen geven dat draf, rapen en wortels goed genoeg voor
de bloot gepluymde Belgen zynGod weet of hy niet
dikwils zou opgesprongen zyn van blydsehap voor eene
polio palaten, had de revolutie van 18511 geene plaats
gehad. Zie hier hoe dien man zich uytgedrukt heeft
De aardappelen waren geladen 0111 uylgevoerd te wor-
den, en men heeft de uylvoerders gedwongen van hunnen
uylvoer af te zien. liet verbod heeft de uytvoerders met
eenen keer getroffen en ze gepraamd de schepen te unt
il laden die op liet punt waren te vertrekken.
Zie daer hoe llogier liet. ministerie beschuldigt en eenen
maatregel, waarvan 't gouvernement de veranlwoordelyk-
lleyd heeft, als eenen maetregel van ongereglighevd af
schildertWie zou zich niet verontweerdigen by liet
zien dat eenen vremdeling ons gouvernement komt ae.11-
rauden omdat het eenen voorzigtigen maetregel genomen
heeft van welken het bestaan der geringe burgerklas af
hangt De verontweerdiging heeft ook algemeen in de
Kamer geweest.
En dan nog by eene onbetitelbare onbeschofthevd, komt
dien zelfden vremdeling de grootste dwaesheyd voegen
Ily wilt de aerdappelen laten uytvoeren en de Kamer
opvyzen dat er vremde zullen ingevoerd worden Zou
dien kwant wel gelooven dat de pataters ons uyt Kanada,
of uyt de Vereenigde Staten of uyl den Oosten toekomen
Weet hy niet dat het uyt Vraukryk is dat ze ons moeten
toekomen en dat den uylvoer daer verboden is gelyk hy in
'1 meestendeel der duytsehe staten gelyk onlangs in Eiisem-
burg verboden is
Welk schandael voor Belgiën in eene barer wetgevende
Kamers eenen vremdeling van zulkeii kaliber le moeten
gedoogen De geschiedenis zal later de natie van lafhertig-
lievd of klevnmoedigheyd beschuldigen
O
De beraadslaging over hel vraegstuk der eetwaren heeft
aen de verwarring geleken van Babel. De tegenstrevers van
het ainandenient van Al. ünmorlier hebben meer dan eens
de hoogste en heylzaemste noodzakelykhcyd van dit anuui-
deinent bewezenEn wat er nog li et aardigste is, is dat
men, ter dezer gelegenlieyd, licefl konnen schertsen alhoewel
het vraegstuk een der ernstigste en meest onrustwekkende
was. 'T is aldus dat BI. Ch. De Brouckere, die in alles en
voor alle omstandigheden liet stelsel van vryhandel zou
toepassen, eene tamelyke harde boertery naer 't hoofd der
ministers geworpen heeft. Zich onthoudende heeft hv
gezegd
lk onllioude mv 1° Omdat den niaetregelt die le t
verbod van aerdappelen uyt te voeren daerstel zonder
uytwerksel zal zyn voor den verbruyker, vermits de aerd-
a appels onder vorm van Brandewyn uytgevoerd worden
a 2" Omdat dit verbod eenen "last "daerstelt voor de
schatkist door de premie van twee franks die de aerdap-
a pelen, by den uylvoer onder vorm van brandewyn,
a ontvangen, a
Dit was aen de kamer den tip der oor van de ministers
aenwyzen die het stoken met aerdappelen niet verboden
hebben gelyk liet den Renderbode eerst en van over lang
gevraegd heeltdit was de onvoorzieniglieyd van 't gouver
nement op eene harde wyze door den hekel halen.
Van al de redenaers die gehandeld hebben over de vrees
van niet in tyds de noodige hoeveelheyd vremde granen
te zien aenvoeren, heeft er niemand op eene meer over-
ttiygende wyze gesproken dan den minister van financiën.
Ai. Eiedls heelt bewezen dat de aenkomslen voor het
vervoeren der granen zoo veel te trager en te moeyelyker
zullen en moeten worden, omdat liet gelul schepen van "twee
derde verminderd is, en omdat den vraglprys zoo hoog
geworden is, dat in november, den prys van Odessa naer
Antwerpen tot 10 franks par hectoliter gram geklommen is.
E11 dit is geene misgreep want M. Liedts hééft zulks in twee
verschillige ryzen gezegd
Als men zulke tael hoort voeren door een lid van
't. gouvernement, zou men geene redens hebben van ongerust
te zyn dat er een te kort zal zvn in onze bevoorrading
Bluer den minister van financiën tracht 't land gerust
le stellen, en zie hier op welke wyze Men zal zoo veel
brood niet eten, men zal zoo veel ameldonk niet maken,
er zal zoo veel bier niet gebrouwd worden, er zal zoo veel
niet gestookt worden, en 0111 de belagchelyke schynver-
troosting te bekroonen, voegt er den man by dat men zoo
veel kiekens met graen niet zal vettenOf dit alles geheel
de wereld zal voldoen en gerust stellen, welen wv niet,
maer't zal voorzeker niet wel in d'ooren der herbeigiers,
druppelschinkers en kiekenvreters klinken.
ALT YD BE ZELFBE TARTIEK.
Liegen, lasteren >11 den valschaard spelen zyn de drv
hoofddeugden der liberaters. D >es princiep van schande en
eerloosheyd word aen de schryvelaers der maconnieke
drukpers voorgespeld, opgezegd en zoodanig ingeplant, dat
dat het by bun welhaast eene gewoonte en dus eene tweede
naluer wórd. Doet hun hunne schelmeryën zien, legt hun
hunne leugens onder d'oogen, protesteert er tegen, ''1 is als
of men met een stoksken in't water speelde die gasten
verharden zicli zoodanig en worden zoo obstinaet in de
boosheyd, dat de bedorvenheyd van hun hert en van hunnen
geest hunne rede verdwelmt, de natuerlyke schaenite verdryft
en ze bekwaam maekt tot akten die men van het leegst
gedaalde deel der inaetschappv niet zou durven verwachten.
En waarop steunen deze uentygingen die een mensehelvk
wezen zoo vcraclilelyk maken
Deze aentygingeii steunen op daedzakelvke waerheden
die men vruchteloos zou zoeken te ontkennen. En inderdaad,
men ziet de Indèpendance do schandigsle lasteringen nvt
vremde dagbladen overnemen 0111 de, priesters bv 't volk
lialelvk te maken men ziet ze die lasteringen overnemen
dan zelfs wanneer liet klaer is dat de mannen van hare
denkwyze zelve en alleen pligtig zyn van de halelvke
leyten die zy aen de priesters le laste leggen. Geluve
hiervan de opkooping der granen die de liheratei's-frane-
inaeons in Pienionl, hadden gedaen en die zv dan, in hunne
dagbladen, op den rug der geesielyken schoven, wanneer
het in regte diivdelyk en onbetwistelyk bewezen wierd dat
eene liberaters maetschappy, waervan den francmaeonschen
minister Cavour voorzitter is, dezen uvthongeringslrek
begaan badEen vlaemsch franemagonsblad van
Antwerpen rand den achtbaren heer Coomans aen en legt
hem zaken te laste die, hadden zv eenen schyn vanwaerhevd,
hem aen de volkswoede en aen den haet zviier medeburgers
zou prooy werpen. Wat zegt dit blad Na de klare en door
elkeen gekende opinie die BE Coomans in de kamer ten
voordeel» des volks geuyt heeft, komt dit blad, alle palen
j der srhaemteloosheyd overschrydende, uylbrakeu dat BI.
I Coomans de schuerschheyd der eetwaren als menschelyk
aeuziel en er zonde in maekt iels te doen om het brood te doen
i goedkoop worden
Wy vragen hel ui. lezers, kan men met zulke dagbladen
1 gematigd zvn Mag men er zachtjes mee te werk gaen
Is er middel om er mede te redeneren Wv zeggen