ZONDAG DECEMBER 1855.
ACHTSTEN JAERGANG. Y 581.
DE GUNSTELINGEN VAN RUGIER.
Een gi'ondstelsel en zyne gevolgen.
VAN DENDERMONDE NAER AELST.
AELST, den 24 December 1855.
'T is er al wederom mee gepast.
Wat wilt dien vremdeling
Behmgryke Bekendmaking.
YZEREN WEG. STATIE AELST.
VERTREKUREN VAN DEN 21 OCTOBER 1853.
1° Tm 7 uren 45 minuten des morgens naer Dendermonde, Gend, Brugge
Uoslende, Kortrvk, \louscron, Doornyk, Ryssel, Calais.
2° Ten 9 uren 10 min. 'smnrg. tiaer Dendermonde, Meclielen, Brussel. Antwer
pen, Leuren, Thicnen, Landen, St-Truvën, Hasselt. Luyk, Yerviers, Aken, Keulen.
3° Ten 3 uren namiddag naer Dendei monde, Stechelen, Brussel, Antwerpen,
Leuven, Thienen, Landen, St-Tnnën, Hasselt, Luyk, Vervier, Geud, Brugge, Oostende.
4° Ten 5 uren 20 minuten namiddag, naer Dendermonde, Gend, Brugge
Oostende, Kortrvk, Slouscrou, Doornyk, Ryssel, Calais.
5° 1 en 8 uren 15 minuten des nronds, naer Dendermonde, Meubelen, Brussel,
Antwerpen, Leuven, Thienen, Luyk, Verviers, Aken, Keulen en tiend.
1° Ten 7 ur. 00 m. 's morgeus1.'21 Ten 8 uren 30 minuien 's morgens. —3° Te:t 12
uren 10 minuten 's midrags. 4° Ten 4 uren 00 mimiten namiddag. 5° Ten 6
uren 10 minuten 'i avonds.
Zullen te C.ysegem stillesiaen de volgende konvoyen ei (rekkende van:
AFXST, ten 7 uren 45 minuten 's morgens, ten 3 uren en ten 5 uren 20 minu
ten namiddag.
Van DENDERMOXDE ten 8 uren 30 minuten 'smorgens, ten 4 men 00 minuten
namiddag en ten 6 uren 10 minuten des avonds.
Voor alle riglingeu moet men te l'end'M monde van kouvoy veranderen.
CUIQl'Ë SUL'M.
Dit blad verschynt des Zaterdags in den namiddag önder de dagteekening
van den daerop volgenden Zondag.Den prys der iiischryving, by trimester,
is bepaeld op 1 fr. 50 c., dien der annoncen op 20 centimen den drukregel.
DEN DENDERBO
Den franschman, Josephus Ricard, vermaerd door de
gunsten die hy genoten heeft van den franschman, Carolus
Rogier, had uyt de schatkist de ronde som me van circa
158 duyzend franks ontvangen, om te Devnze een zyde-
fabriek op te reglen. Dezen kerel komt tot 12 jaren guley-
slrafeu openbare tepronkstelling veroordeeld te worden
voor bedriegelyke bankbreuk.
De processtukken brengen aerdige dingen aen den dag
die nogtans niemand moeten verwonderen, omdat het ge
noeg gekend is op welke ligtzinnige wyze de penningen dei-
arme schatpligtige plugten verkwist te worden. Uyt die
stukken blykt dat dien vremdeling aenzienlyke sommen van
minister Rogier ontvangen heeft, zelfs dan als zyne solva-
bihteyt geene de minste waerborg opleverde. Den beschul-
digingsakt zegt dat de schadeloosstellingen en subsidiën
door liet gouvernement aen Ricard gegeven, beloopen
tot 34 duyzend franks, bnyten zyne aftosbare verschotten
bedragende tot 84 duyzend franks.» Dit maekt een tolael
van 158 duyzend franks, welke som geheel en al voor het
land verloren is.
Het blykt insgelyks uyt liet proces dat het Rogier zeifis
die dezen landopeter te Lier is gaen opzoeken. Zie hier hoe
den beschuldigingsakt zich uvtdrukt
Later verzocht zynde zvne iiyverheyd naer Ylaen-
deren over té brengen, beeft Ricard de aenbiedingen die
hem gedaen wierden aengeuomen.
Wat moeten wy zeggen van dezen akt van M. Rogier?
Welke reputatie genoot den bankroetier Rfcard te Lier
Daerop antwoorden wy dat dit alles ons geenzins verwon
dert, er zyn er nog van den kaliber van Ricard die de
gunsten en de trouw van Rogier genoten hebben, uiaer
allyd ten laste der schatkist.
M. Rogier is niet alleenelyk de schuld dat de openbare
schatkist 138 duyzend franks verliest, maer men zou er
mogen byvoegen dat hv indircktelyk de schuld is dat par-
tikuliere treffelyke menschen door Ricard bedrogen en
schandelyk gefopt zynWy vinden nog in het proces
dat Ricard met de lanteern aen den dvssel wechgevlucht is
latende een te kort dat hy zelf op 137,203 franks geschat
heeft.......
Wy zouden konnen voortgaen met de litanie der ver
kwistingen van het vorig ministerie van 't inwendige te
onderzoeken, maer wy zullen ons hier beoalen met te zeg
gen dat eene andere bedrieglyke bankroet, waervan wy,
uyt medelyden voor de ongelukkige lachentigjarige ouders,
den naem niet meer willen vernoemen, ook al beliep tot
149,604 franksTrekt deze twee bedriegersakten te
samen en gy zult bevinden dat zy een tolael van 306,809
franks uytmaken die dieflvk door "slechte kerels van treffe
lyke menschen zyn afgetrocheld
De laelste bankroet waervan wy hier gewagen, behelst
eene somme van 30 duyzend franks aen" den Staet ver
schuldigd, uyt hoofde van leening zonder intrest, die Mees
ter Rogier aen de pligtige, buyten eene jaerlyksche subsidie
van 5000 franks, gedaen had.
Ofschoon wy mogen verhopen dat, voor 's lands eer en
welzyn, er geene gestie gelyk die van Rogier meer in ons
gouvernement zal verschynen, moeten wy echter de aen-
dacht der kamer inroepen op de aljocaliën die byzonderlvk
in den budget van "t inwendige figureren, en die aen de
vrye beschikking van het departementshoofd gelaten zvn.
Sedert I ang heelt de ondervinding geleerd dal die som
men tot misbruyken strekten en dat, onder voorwendsel
van nyyerheyd, landbouw, kunsten of wetenschappen te
begunstigen, men deze simmen, welke jaerlyks vergroot
worden, meeimaels besteed niet allen voor de zaek of de
kunst, maer wel voor den persoon en voor zyne denkwyze.
Indien men regtzinniglyk de misbruyken wilt doen op
houden, men moet het kwaed in den wortel afkappen en
al die sommen afschaffen. De kunsten en nvverheyd zullen
er niets by verliezen, de schatkist zal er veel bywinnen en
wy zullen eyndelyk van intriganten en budgetvreters ver
lost zvn
Al de aenwezige leden hebben de verbooging goedgekeurd
ter uytzondei'ing van M. Allard, verslaggever der centrale
sectie. De kamer heeft daer slechts eene ligte verhooging
van lasten in gezien, zy heeft het princiep niet willen
onderzoeken noch willen in aendacht nemen dat de addi-
lionnele centimen te voren alleenlyk uyt noodwendigheyd
van den oogenblik waren gestemd geweest, zonder dal mi n
het principael wilde verhoogen, vermits de fabrikatie van
het bier ai veel te hoog belast was. De centrale sectie had i
zeer wel doen bemerken dat, met d'eerste gelegenheyd,
met d'eerste noodwendigheyd, men nieuwe addilionnele
centimen op het bier zal heffen, 'l geen ons des te meer
verwondert heeft over de gemakkelykhevd waermede die
verhooging gestemd is geweest.
T is nagenoeg in den zelfden zin dat 't gouvernement
voorgesteld heeft het contingent der grondbelasting te
verhoogen door de aengroeying van het belastbacr revenu
die plaets heeft gehad sedert de voltrekking der kadastrale
werkingen in de provinciën Limburg en Luxemburg.
Men zegt ook dat de verhooging kleyn is, daer het slechts
eene bagatel is, moet men geen opzien voor het princiep
of voor den grondslag der belasting hebbenliet
contingent was bepaeld op 15,500,000 fr, door de ver
hooging zal dit contingent klimmen tot 15,944,527, dus
eene vermeerdering van 444,527 fr. 'T is omtrent een half
millioen en dus wel de moeyte weerd van onderzocht te
wordenDes te meer omdat het princiep teenemael
vernietigd is. Want de grondbelasting is een belasting van
verdeeling, en niet eene belasting van hoeveelheyd. Men
stelt jaerlyks liet beloop vast van het contingent en de
totale somme word verdeeld of geheven op de belastbare
revenues door het kadaster vastgesteldlieden maekt
het gouvernement er eene belasting van hoeveelheyd af.
Wy hebben deze bemerkingen noodig geoordeeld omdat
wy onze financiën aen een werk van Babel zien gelyk
worden en omdat er altvd, gedurig en zonder ophouden
veranderd word zonder dat. de verandering oyt eens de
coutributiën vermindert maer allyd vermeert..!Van
sparen spreken aen de ministers scltynl gelyk te zyn als aen
den duvvel wywaler presenteren
vryheyd invoeren de'fabrikaten en voortbrengsels die tegen
onze verscheydene nyverheydstakken komen mededingen
en ons beletten de zelve te plaetsen. Andere gouvernementen
houden hunne eetwaren en de hoofdstoffen die ze noodig
hebben binnen hun land en verbieden strengelyk dat onze
gefabrikeerde voortbrengsels er binnen komen, en die twee
mannen roepen gedurig vryhandel daer waer geene weder
vergelding bestaetAllons, 't is met 's lands gezond
oordeel iagchen..,.. Maer wachten wy;de gevolgen aLU...«.
De verhooging van het principael der accynsregten op de
bierbrouwervën is door de kamer te viervoet gestemd.
Ter gelegenheyd eener ordermotie in de kamer gedaen
om de vremde hotiillckolen vry te lalen binnenkomen,
is M. Rogier opgesprongen en beeft luydkeels uytgeroepen
Ziet eens ical voortgang den vryhandel doetlien fransch
man kon zich daerby niet wachten de kamer een verwvt
toe te sturen omdat zy het verbod van aerdappeien uvt te
voeren gestemd had...
'T is waerlyk te veel 't geen wy hier van eenen vremdeling
die de openbare ellende komt beschimpen, willen ver
dragenDat hv eens den buyten of zelfs de steden
ondei-zoeke, en, indien hy nog eenig 'gevoelen heeft, hy zal
zien waermede een overgroot getal ongelukkige Delgen zich
moeten spyzenWy willen hier niet alleenlyk spreken
over de ellende en 't gebrek die zich in onze" vlaemsche
provinciën doen gevoelen, inaer wy moeten er zelfs de
waelsclie streken byvoegen, daer waer het werk voor de
iiytgravingen der kolen in overvloed is.
Wy vernemen zoo even van persoouen die uvt de exploi
tatie» van het centrum komen, uyt de gemeentêns houding,
Ilraquigny etc. etc. dat vele inynwerkers dikwils een groot
deel der week zonder brood zyn uyt oorzaek der duerte
van de bloem tot welkers aenkoop hunnen dagloon ontoe-
reykend is en nogtans men weel dat het brood den voor-
naemsten mondkost in die streken is.
Sedert dat de kamer den vryën uytvoer der granen en der i
bloem gestemd heeft, komen de fransche de zelve in Belgiën
mei eene steeds groevende gretigheyd opkoopen. Dit is ook
de oorzaek der gedurige verhooging die wy voor alle
merkten des ryks aen te stippen hebben. Dén vremden t
maekt gebruyk van dezen misslag dien, wy vreezen het, -j
wy te laet zulien beklagen.
En dan, indien de zaek zelfs nog geene ernstige gevolgen
had, men zou niet die zolte gescli reen wen van Rogier en
Frère moeten den spot dryven. Die mannen roepon altyd
vryhandel vryhandelen 'wat is hunnen vryhandel Van
den eenen kant laten zy alles vry uytvoerèn, eetwaren,
hoofdstoffen, zaken van eerste noodzakelykheyd voor ons
bestaen, voor ons werk, en die den vremden niet kan
missen. Van den anderen kant laten zv met de zelfde
Vriend Redacteur, mag ik op uwe gedienstwilligheyd
rekenen om de volgende regelen in uwen rondborstigen
Dender-bode te zien verschynen
Ons gouvernement, het welk alles wilt kennen, onder
nemen, besturen en overal den moeyal spelen, wilt ook de
kranke en zieke troosten, de weduwen en weezen voorstaen,
de ongelukkige bedelaers helpen, de ellendige ondersteu
nen en de armoede uylroeyën. Maer op welke wyze Met
testamenten van liefdadigheyd te scheuren, de broodwinners
soldaten te maken en de bedelaers vast te zetten ten koste
van de landbouwers, liet is eene oneer voor een vry volk
Het is pyiielyk voor welpevzende menschen
Het word noodzakelyk dat ons moeyal gouvernement
andere maetregels neme tegen de schrikkelyke armoede en
den hongersnood van dezen tyd
My dunkt dat het gouvernement op elke parochie ccnen
winkel en in elk distrikt eene brouwery en een magazyn
zou moeten opregton waer de arme aen eenen geringen
prys zonden kunnen koopen; eetwaren, drank, kleederen,
kolen en andere uoodzakelvke voorwerpen.
Gy zult hierop ongelwyifeld antwoorden dat het gouver
nement door dezen maelrègol de vrye winkels, brottweryën,
en magazynen zou vernietigen en het despotismus en so'cia-
lismus ingang brengen. Hierop geef ik de volgende ant
woord
Indien ons gouvernement op elke parochie en in elk
distrikt mag scholen opregten lol nadeel van de vrye onder-
wyzers, dan mag het ook op elke parochie en in elk distrikt
winkels, brouweryën en magazynen hebben tot nadeel van
de vrye winkeliers, brouwers en magazyniers. Ik gae nog
verder en zeg Het kan zyn dat ons gouvernement eenen
goeden winkel hebbe, maer het kan niet zyn, kraglcns de
grondwet, dat hel gouvernement een goed èuderwvs geve
om reden dat het geenen Godsdienst mag leeren zonder
welken er geen goed ondei wys kan bestaen.
Indien gv boud staen dat het gouvernement de vrve
winkels enz. niet mag henadeeligen en vernietigen, dan
zeg ik van gelyke dat het de vrye scholen niet mag ten
onder brengen en bygevolg dat hel gouvernementeel onder-
wvs moet afgeschaft worden.
By aldien decs grondstelse! valsch en gevaerlyk is, dan is
hel eene strenge piigt voor de schoolopzieners en nieuws
bladeren van liet spoedig te wederleggen.
Eenen vryen onderwijzer.
Te Brussel en Ie Gend zyn inteekeningen geopend ten
behoeve van den lioogachlbaren artsbisschop van Erevbiirg,
Mgr. Vicari, om dien waren en moedigen belyder Cliristi
in staet te steilten in z\n - evgeue noodwendigheden alsook
in die van zvnen allei-voortreffelykslen klergé te konnen
voorzien. Artsbisschop en priesters worden daer van alles
beroofd omdat zy geene apostaten gelyk Luther en Calvvn
willen worden, omdat zy de Kerke Gods in haer gezag niet
laten verkreuken, immers omdat zy getrouw willen blvven
aen Hem die gezegd heeft dal men eerder aen God dan aen
de menschen moet gehoorzamen.
Opdat onze achtbare land- en stadsgenooten alle gemak
zouden hebben hunnen penning Ier ondersteuning der ver
volgde en verdrukte Kerk van Baden te offeren, zullen wv
hun zeggen dat alle giften hoe kleyn zy ook zyn, in dë
bureelcu van den Journal de liruxelles te Brussel, en van
den Bien Public en Vaderlander te Gend zullen ontvangen
worden.
