ZONDAd 19 MAE 1ST 1834.
ACHTSTEN JAERGANG. ---- N' 595.
En wat er meer van is,
VAN DENDERMONDE NAER AELST.
AELST, den 18 Maert 1854.
Den toestand der Financiën van den Staet.
De petitie eencr llefdadigheyds-
zusler van Rumbeke.
GELD GELD
YZEREN WEG. STATIE AELST.
VERTREKUREN VAN DES 1 FEBRUARY 1854.
1«» Ton 7 uren 45 minuien des morgens naer Dendermonde, Geud, Diu«ge,
Ooütendi:, Kortryk, Mouscrou, Doornyk, Ryssel, Calais.
2° Ten 9 uren 10 min. 's tnorg. naer Dendermonde, Mechelen, Brussel. Antwer
pen, Leuven, Thienen, Landen, St-Truyën, Hasselt, Luyk, Verviers, Aken, Keulen.
3« Ten 3 uren namiddag naar Dendeimondc, Mecjielen, Brussel, Antwerpen,
Leuven, Thienen, Landen, St-Truyën, Hasselt, Luyk, Vervier, Geud, Brugge, Oostende.
4" Ten 3 uren 20 minuten namiddag, naer Dendermonde, Gend, Brugge
Oostende, Korlryk, Mouscron, Doornyk, Ryssel, Calais.
5° Ion 8 uren 15 minuten d's nronds, naer Dendermonde, Mechelen, Brussel,
Antwerpen, Leuven, Thienen, Luyk, Verviers, Akeu, Keulen en Gend.
CIKQUE SLUM.
'1° Ten 7 ur. 00 m. 's morgens.2° Ten 8 Oren 30 minuten 's morgens. —3° Ten 12
uren 10 minuten 's middags. 4° Ten 4 uren 00 minuten namiddag. 5° Ten C»
uren 15 minuten 'savonds.
Zullen te Gysegem stillestaen de volgende konvoyen vertrekkende van
AF.LST, ten 7 uren 45 minuten 's morgens, ten 3 uren en ten 5 uren 20 minu
ten namiddag.
Van DENDERMONDE ten 8 uren 30 minuten 'smorgeus, ten 4 uren 00 minuten
namiddag en ten 6 uren 15 minuten des avonds.
Voor alle rigtingeu moet men te Dendermonde van konvoy veranderen.
Dit blad verschynt tics Zaterdags in den namiddag onder de dagteekening
van den daerop volgenden Zondag. —Den prvs der inschrvving, bv trimester,
is bepaeld op 1 fr. 30 c., dien der annonccn op 20 centimcu den drukregel'
DEN DENDERBODE
Gelvk wy meermaels gezegd hebben, den toestand onzer
financiën is eenen doolhof waer niet uyt te geraken is en
waerover 't land geene de minste inlichting krygt. Noch
het gouvernement, noch de kamers geven zich de moeyte
daeromtrent iets te doen kennen men zou zeggen dat het
eene zaek is zonder belang, dat men er zonder onrust mag
over spreken en dat het gouvernement zonder geld kan
marcheren. Een dagblad der hoofdstad 't geen zyne inge
vingen van verscheydc leden der volkskamer ontvangt,
bevat eenen artikel over den toestand onzer financier, en
de bemerkingen die er in ontwikkeld zyn, zyn verre van
geruststellend te wezen.
Sprekende over de daling der fondsen, gelooft dees blad
dat zy-aen den politieleen toestand van Europa niet moei
toegeschreven worden, en wy konnen die daling niet nyt-
leggcn, zegt het, dan door den moeyelyken toestand onzer
financiën.
Wy zullen hier, in 'tvoorbygaen zeggen, dal wy de oerzaek
der sehielyke daling onzer fondsen niet vinden in het te kort
dat er thans in de ontvangsten moet aengestipt worden,
want ofschoon, de schatkist zich thans in eenen niet vol
doenden toestand bevind om het te kort te betalen, is het
evenwel zeker dat Belgiën geene genoegzame onrust moet
inboezemen om te doen vreezen dat het zonder schokking,
zyne schulden en uvtgaven niet zal konnen betalen. Maer
hier gelvk door geheel Europa, moet de daling der renten
op de staten vooi namelyk loegeweten worden aen den
vreeslyken oorlog die op handen is en byzonderlyk aen de
dobbelzinnige houding die Pruyssen laet blyken ten opzigte
van het Europeesch verbond tegen den inval der Kussen.
Maer het zy indien de staetkunde alleen invloed op de
beurs heeft, 't is niet min waer dat onze financiën in slechten
staet'zyn, en hierin zyn wy het met 't brusselsch blad eens,
dat dien toestand al de bezordlieyd van gouvernement en
kamers vereyscht.
Het te kort, zegt dit blad, dat reeds van S3 millioenen
is, zal hitmen eenige weken tol 4® en vóór het eynde des
jaers tot ®5 millioenen klimmen 1 liet ware meer dan
de helft van eenen jaerlykselien budgetook jammert het
brusselsch blad daer £terk over en zegt dal het van daeg
moet uvtroepen dat hel kioacd op de grenzen niet is, maer
wel in den schoot van 't Vaderland, in den deficit zelf.
Wy herhalen het dat men zich veeleer moet bekommeren
met den oorlog dan met onze financiën, eene algemeene
schokking baert meer onrust eu dus konnen wy de alarm
kreten der Emancipation niet deelen. Ten anderen, 't is te
verwonderen dat, in eenen- toestand die zoo veel vrees zou
opleveren, de kamer-zoo onverschillig blvft en aen 't gouver
nement geene mededeeling vraegt van den waren toestand
onzer financiën, 't is een verwvt dat men aen de kamer zou
konnen doen van namelyk verzuymd te hebben den wezen-
,'yken toestand der schatkist te onderzoeken.
Als men de dagelvksche stemmingen der kamers ziet, men
zou niet zeggen dat er gebrek in de schatkist is; het woord
gespaerzaemheyd is er onbekend, niet eenen budget komt
uyt dc kamer zonder meer gezwollen te zyn dan als hv er
,m ging. Als er kwestie is van openbare werken te stemmen,
men ziet niet of er geld is of geen, men stemt altyd goed
toe als de eoncessionnarissen voorzien dat zy niet genoeg
konnen winnen, 't is tot de melkkoey van den staet dat zy
hunnen toevlugt nemen 0111 hun hunne winsten te doen
verzekeren door eene waerborg van minimum van intrest
tot nu toe weten wy niet dat, er al eene zulke waerborg
verworpen is geweest.
Van den kant dos gouverncments is het de zelfde zorg-
looshevd voor wat het sparen betreft. Alen beeft het
andermael gezien in de vier bekwame generaels die men
komt op pensioen te stellen zonder dat er genoegzame
redens bestonden. De ligcliaems-en geestvermogens der
gepensionneerde lieten hun nog zoo wei toe hunnen dienst
te doen. dat men, als het noodig zyn zou, in geheel Belgiën
geene mannen zou ontmoeten die zoo voor d'ondervinding
als voor de kennis en den moed zouden mogen vergeleken
worden-miet deze welke komen uyt het leger gestooten te
worden. Engeland gaet geheel anders te werk, liet heeft
meer achting voor eenen opperoflicier van ondervinding, wy
zien het in dc admiraels Dundas en Napier die de twee
oudste zyn in de admiraliteytde engelsehe weten maer al
te wel dat de ondervinding de voornaemste waerborg is van
een goed kommandement, üostenryk wist het ook als het
den aenvoer van zyn leger toevertrouwde aen den SOjarigen
Radetski en dit nog wel in eene der moeyelykste omstan
digheden, en nogtans men kan niet zeggen dat Radetski
zyne zaken niet wel gedaen liebbe.
Den artikel der Emancipation spreekt lot de wysheyd der
wetgeving om den geldelyken toestand te doen onderzoeken
en aen middelen te denken 0111 hem te verbeteren. Wy
hebben nog in langen lyd niet opgehouden de zelfde aenbe-
veling te doen maer alles is vruchteloos geweest, de kamers
slapen op dit kapittel net als of de geldkassen van den staet
van zelfs konden vol komen. E11 wat er nog meest te ver
wonderen is, is dal, ,ds Europa in vollen vrede was en dat
er aen geenen oorlog gedacht wierd, de liberaters inde
kamers gedurig alarm riepen tegen den deficit van den
budget van ontvangsten zy lieten geene zitting voorbvgaen
zonder 't volk benauwd te maken van het te kort, en nu is
er geene enkele stem die zich laet hooren. Wie kan die
tegenstrydigheyd uytleggen
Over eenige dagen heeft men over eene nieuwe manier
van personnele belasting beraeJslaegd de algemeene
discussie heeft nog al lang gednerd, maer niet en lid heeft
zich de moeyte gegeven naer den waren staet van het te
kort te vragen. Men is nopens de personnele belasting zoo
verre gegaon, dat de beraedslaging ten laetste belagchelyk
wierd en dat men de zaek heeft moeten verschuyven
tot in 18oo.
Het was curieus den Venerabelen Verhaeghen te hooren;
den mail wilde den volksredeuaer by uytmuntendheyd zyn,
doen zien dat hy den grooten vriend van den armen was en
den vyand der hooge klas. Hy heeft lasten willen hellen op
alles wat luxe is, op de koetsen, op de livrevën der knechten,
bp de peruken der koelsiers, op hunne handschoenen, op
hunne blinkersknoppen en dit alles zonder te denken dal
den armen werkman leeft van al wat luxe is. Den te beene
versleten advokaet is zoo verre gegaen, dat hy de spiegol-
kens heeft willen belasten die aen de biiytenveiislers hangen
en die hy spioenen en judassen noemde. Wat deze laetste
benaming betreft, men zou gelooven dat hy er zeer familier
tncê is en vele zullen het zeggen. Men zon liet byzonderlyk
gelooven als men weet hoe verrukt hy was wanneer den
Itoogen adel naer de galafeesten kwam die hy plagt te geven.
Vraeg hem eens hoe uyterlst koutenl hy was als den hertog
van Arenberg eens aen zyne uytiioodigiiig beantwoordde....
Was het ook zoo regtzinnig als hy in de zitting van X dezer
zegde dat liet voor hem een sacrificie was het maudaet van
volksvertegenwoordiger waer te nemen De kamer
heeft er wel meê gelagehen maer zulke onbeschofte kerels
durven dit alles uvtkramen
Gelyk wy over acht dagen meldden, heeft de overste van
het klooster te Rumbeke zich tot dc kamer gewend om zich
te beklagen dat luier gesticht onregtveerdiglvk en onwet-
tiglyk gelaxeerd staet in de personnele belasting. De
pelilionnarisse beweert dat, krachtens parngraef 2 des art.
A der wet van 28 jnny 1822, liaer gesticht vry is van
personnele belasting. Den controleur van luier arrondis
sement wilt met geweld aen dil gesticht van onderwys en
liefdadigheyd de belasting opleggen, bewenende dat het
slechts hot deel der wooning waer de pensionnairen zyn
't geen vry van belasting is en dat al 't overige der bati-
nienten belastbaer is
De commissie dor petitiën hoeft de verzending voorgesteld
dezer petitie aen den minister van financiën 0111 dees vrueg-
sluk te onderzoeken. Den minister heeft zich tegen die
verzending verzet en voorgesteld dat dc petitie op het
bureel zou neergelegd zyn tydens de beraedslaging van
't art. 0 der wet op de personnele belasting welken handelt
over de vryslellingen in materie van personnele belasting.
Men moet zeggen dat M. den minister den zin der reclama- j
tie van dc liefdadige zuster niet verstaen heeftde religieuse
wend zich tot de kamer niet 0111 w-vzigingen toe te brengen
acn dc wet die dan beracdslaegd wierd, zv wend er zich
toe om de verstelling te genieten die de wet luier toekent.
Ook heef! de kamer den voorstel van den minister gewvzigd
de neerlegging op het bureel en verzending naer den
minister stemmende met verzoek van uytlegging
1 is nog al aerdig dat de commissie der petitiën liaer
gedacht op de zaek niet gezegd liebbe er word gehandeld
over eene kwestie van regt en niet over eene kwestie van fevt
alleen waerover men uytlegging van het financiclioofd zóu
noodig hebben. Het sehynt ons dat de oplossing van dees
vraegstuk niet moeyelyk' is en dat de vrystelliug voor liet
gesticht van onderwys en liefdadigheyd duydelyk in de wet
geschreven staet.
Den art. 4 luyd als volgtVan de personnele belas
te tingen op den eersten grondslag worden vrygesteld
2, Alle fabrieken, trafieken, gebouwen, mitsgaders
alle schuren en stallen van den landbouw, kerken, school-
tt gebouwen, GESTICHTEN VAN PUBLIEK ONDERWYS
EN WELDADIGHEYD.
Dien art. is klaer genoeg 0111 geenen twyffel te laten. Als
men zegt dat het gesticht vry is, men wilt 'niet zeggen dat
er slechts een deel vry is, dat het, gelyk den controleur
beweert, slechts de slaep- en eetplaetsen der pensionnairen
zyn en dal het overige der gebouwen delastbaer zou zyn....
'T is te belagchelyk voor oenen controleur aldus te zeeveren
en nog holagdielykoi' voor den minister niet dadelvk die
dwaze afperssing (e doen opbonden.
Het gesticht der liefdadigheydszusters van Rumbeke
bevind zicli letterli k onder 't beheer dezer wetsbepaling
't is een gesticht van openbaer onderwys en liefdadigheyd
en Ingevolg heeft den controleur ongelyk het zelve onregt
veerdiglyk te willen belasten om de achtbare zusters te
kwellen in vergelding van het onmetelyk goed dat zy aen
het lydend meiisehdom en aen de opvoeding der jeugd
toebrengenBy zommige menschen is 't hert 110™
harder dan eenen kasseisteen, altyd kwaed voor goed, noyt
goed voor goed
Belgen nieuws 1 zwaer nieuws pvnelyk nieuws
De liberale geldmiuisters hebben 011s sedert 1847 twee
groole leerlingen afgeperst zy hebben nieuwe successie
regten gevraegd en dc einde verhoogd zv hebben de
belastingen op den genever en het bier vermeerderd enz.
Nieltcgenslacnde die leeningen en belastingen moeten wv
nog 54 milioenen loopende schulden goed maken, 2U mil
lioenen opbrengen voor de verbetering en herstelling van
de yzere wegen en dan nog komen wy gedurig veel te kort.
Goeden Hemel! van waer gaet'al dat geld komen?
Zal dc wetgevende inagt het volk nog meer belasten en de
laetste dnyt afhalen Dit ware den middel om ons Con-
stiliilioniièel Gouvernement hatelyk te maken en te doen val
len het geen eenige kopstukken betrachten en niet
opcnllyk durven bclydcn.
Neen Neen Het volk moet niet meer belast worden.
Indien de Gekozene van goeden wil waren, indien zv liet
geluk, den vrede eu de eendragt van liet land beliertigden,
wy zouden welhaest zonder schulden leven en onze belas
tingen zien verminderen.
Dal de Gekozene onze yzpre wegen verkoopen en 'tzal
o millioenen par jaer gewonnen zyn, dat zy liet gouver
nementeel onderwys afschaffen en er zullen jaerlyks 6 mil
lioenen gespaerd zyn eu het bondig onderwys, "de goede
opvoeding en bovenal de vrvheyd zullen er door winnen.
Dat zy dc boercnschojen'sluyten de gouvernementele
stieren en verkens verkoopen, dc districtcommissarissen
afdanken dit zal ilem nog oüü.000 frankskens in hetjaer
maken. Voegt daer nog by 500,000 fr. 's jaers die aen
de stad Brussel geschonken worden voor schilderykens en
al het geld dat liet gouvernement verkwist om overal lus-
schen te komen en den moeyal (e spelen, 0111 vriendekens
en vremde broodsehryvers te bevoordeelingen, enz. Voet
dat al hy een en er zal geld genoeg zyn om onze schulden
te betalen, dc belastingen te doen a'fslaen en het volk in
rest, voorspoed en eendragt Ie laten leven.
Zal dit geschieden
Dit hangt af van de Kiezers
NIEUW WETSONTWERP OP DE STORERYËN
lu de centrale sectie is het niruw wetsontwerp op de
stokeryen al wederom te berde gekomen en met eenparige
sipmmen verworpen. Wy verheugen ons dat al de 1 edens
