IS HET TE VERWONDEREN DAT ER GEEN GELD 3S.
PILLEKENS.
die den Denderbode tegen dit noodlottig ontwerp heeft
ingcbragt, zyn aengehaeld en veel hebben bygedragen om
het te doen verwerpen. Wy verhopen haest met zekerbeyd
aen onze landgenoten Ie zullen mogen berigten dat het
hatelyk en tiskael gevrocht van meester Adam definitivelyk
door "de wetgeving zal verworpen zyn.
WAER IS HET CONSTITUTIOXNEEL REGT
VAX PETITIOXXEMEXT
Minister Piercot heeft de gouverneurs belast een onder
zoek te doen tegen de onderwyzers van den staet die de
petition hebben geteekend en ondersteund om het gebruyk
der vlaemsche tael verpligtcnd te maken voor de fonction-
narissen die met Vlamingen moeten handelen. Is het geene
ware dwingelandv, is het geene schandige bespotting der
eonstitutie de onderwyzers te willen doen kwellen en den
duyvel aendoen omdat zy gebruyk gemaekt hebben van een
regt dat hun niemand kan betwisten omdat het hun door de
grondwet gewaerborgd is Zal het nog geenen tyd beginnen
te worden dat dien vlamiughatenden VVael eens voor goed
op zyne plaets gesteld en met de artikels der grondwet die
liy zou willen vernietigen, duchtig gegeesseld worde? Wy
durven zulks verhopen en met eenen de onderwyzers die
1 van hun constitutionneel regt gebruyk gemaekt hebben,
verzekeren dat zy niets te vreezen hebben. Mogt hun den
eenen of anderen komen plagen door ongerymde vragen,
onderzoekingen, dreygementen of anderzins, wy raden de
onderwyzers aen seffens eeue klagt aen de kamer in te
dienen of er ons van te verwittigen, wy kennen ons sterk
genoeg om aen die sebandelyke ongerymdheden seffens
eene spelde te doen steken, want zulke dwingelandy gaet
alle palen te buy ten.
Aen de volgende boerenscholen zyn voor 1854 wederom
de ncvensgaende subsidiën toegestaan
Aen de boerensehool van de Trapperie,
fr.
10,150
Thouroul,
13,373
Chimay,
6,400
Thienen,
9,000
Lense,
8,000
Bolle,
12,850
Ostin,
8,000
Oostacker,
2,800
Yilvorcle,
12,000
M
Gendbrugge
4,288
89,215
Zie daer al wederom 89 duyzend 213 franks lctterlyk op
slraet geworpen; 89,213 franks waeruvt het land of den
landbouw voor geen spelde nut zullen trekken, en noglans
die de ongelukkige burgers eerst zullen moeten winnen
met zorgen, slaven en zich het noodigc onttrekken om ze
,dan naer de ontvangers te dragen. En men houd niet op
gedurig te klagen dat de schatkist ydel is, dat er nieuwe
geldmiddelen moeten gezocht worden enz.... Is het niet
schandaleus dat dien liberatershaspel do Belgen aldus blyft
bespotten en moedwillig hunne penningen blyft verkwisten?
gen by middel van vrywilli; e inschryviugeii duurde inwooners.
Het is voorwaer, een sloul beslaen van zoo iels te durven on
dernemen. Indien de 25» miiioeneu welke het gouvernement in
leeuing vraegl, aldus bekomen worden, moet men wel bekennen
dal hel eene luyslerryke betuvging zyn zal ten voordeele van bet
gouvernement, liet zal als eeite soert van nieuwe kiezing zvn even
als eene nieuwe bekragting van bet politiek hetwelk den
gevolgd heeft.
kevzer
Men kent den boom aen zyne vruchten. Nu, de vruchten welke
het vrybeydkrenkend stelsel-de Haussy in het stuk van liefdadig-
heyd, sedert 1848, heeft gedragen, zyn heweenlvk voor wie, niet
de belangen van partyschap, maer de belangen der armen en
gebreklydendeu inziet. Zulks blykt ntiddagklaer uyt eenen staet
van liefdadige giften door het gouvernement goedgekeurd welken
staet 11. den minister van juslicie, over eenige dagen, heeft afge
kondigd.
Binst de zes jaren vóór 1848, beliepen de giften ten voordeele
van genootschappen van moederliefde, hel eene jaer door bet
andere, tot de som van 2 duyzend 166 franks. Sedert 1848, zyn
deze liefdegiften gekomen op
Binst de zes jaren vóór 1848, beliepen de stichtingen van
studiebeurzen jaerlyks tol 157 duyzend i IG franks. Sedert 1818,
is de jaerlyksche som gezonken lol 80 frank 67 cenlimen
Binst de zes jaren vóór 1818, beliepen de giften ttjn voordeele
van liefdadigheydsscholen jaerlyks tot de som van 15 duyzend
franks. Sedert 1848 zyn deze giften gekomen op O.
Binst de zes jaren vóór 1848, zyn er jaerlyks aen godsdiens
tige genootschappen giften gedaeu voor eene som van 89 duyzend
73 frank. Sedert 1848, is deze som slechts geweest van 7 duyzend
368 frank.
Bovengemelde cyfers zyn al beduydend.
Welk is nu het uylwerksel geweest van het vryheydshatend
stelsel van 11. de.llaussy dal 11. Faider thans in wet wilt veran
deren Hel heeft, in zeer ruyme mate, de giften van liefdadig-
heyd, doen verminderen.
"Wie zal daer door lydenDe armen en gebreklydenden.
Wie nog? De weihebbenden. Want met helaengroeyën der
armoede groeyën ook de bedelary, en de onderstandslastcn aen,
en deze maken voor de niet arme klas eene belasting uyt die
reeds zwaer geuoeg is en, zonder redens, niet moet vermeerderd
worden.
liet Verbond van Aeist geeft in zyn laelste jS' eene
zoo sombere beschryving van het klerikalismus dat men
zou moeyte hebben om in geheel d'helle eenen zoo afschu-
welyken duyvel te vinden. Het prulblad van den Vossen-
haspel is in eene zoo razende woede tegen het klerikalis
mus, dat den noyt genoeg geschandvlekten Robespierre
van 93 er niet zou konnen tegen opkomen. En waerom al
dit magteloos en dwaes geknoey Wel omdat het klerika
lismus zoo stout is geweest van de dry liberale gouverne-
mentskandidaten in de laetste kiezingen af te koken, en dit
wel met eene zoo ontzaggelyke meerderheyd, dat er geheel
't land over verbaesd 10 geweest. Als eenen phgtigen ver
oordeeld word, men geeft hem gewoonelyk 24 uren om
zynen regter t§ vcrwenschcn, en 't Verbond is nu op het
derde jaer bezig en 't kan nog zyne goeste niet krygen
Dit bewyst dat het biadje geene hoop meer heeft en dat
't geen in de wol geverwd is zyn kouleur zal behouden.
liet Verbond is spytig en verbitterd omdat Z. H. den
bisschop van Brugge 111 zyne vastenbulle de slechte, de
goddeloozede ketterse lie dagbladen heeft aengerand.
Waerom is 't Verbond hierom zoo verbitterd weiligt
omdat het zich onder de sehandbladen rekent die 't volk
bederven en verleyden, en 't heelt gelyk e:* zich onder te
rekenen, want de boozc ketteryën die het gedurig uyt-
braekt, den opstand tegen het gezag der Kerk en tegen
't geloof die het gedurig aeopredikt, zyn van aeid om den
kerkban in te loopen voor deze die er zich pligtig van
makenMaer 't is tegen den oven gegaept als men aen
1 iberaters-broodschryvers van gcesleiyke straffen spreekt,
daerom zeggen wy aen al die gasten respicite finem, aen-
ziel den end. Doch, Gummaer, onthoud wel dat het eene
onvóorzigtigheyd is 't vuer te naderen voor deze die van
wasch zyn, en doornen te zaeyëu als zy voorzien van bar-
voets te moeten gaen..
Den venerabelen Verhaeghen heeft in de kamer ver
teld dat het voor hem een allergrootste sacrificie was van
representant te zyn en zich voor 't vaderland ten beste te
geven. De kamer heeft met dien zeever gelagchen, want
elkeen weet dat Verhaeghen zich zou laten geesselen 0111
van fonetie te mogen zyn. Wat nut heeft dien kwant aen
Belgiön gedaen Geen, en 't land mogt wenschen dat liy
in 't bessembinden ware opgekweekt geweest in plaets van
in't pennelekken.... Maer alle man zegt niet liever gem
taerten als taerten die met schurfthanden gemaekt zyn.
Keyzer Napoleon heeft deze laelste dagen aen prins de Cl)imay
het groot lint van hel Eere-Legioen geschonkenaen deu ver
trouweling van onzen Koning dit eeretekin overhandigende, zegde
den Keyzer hein dal hy hem dankbacr was over hetgeen hy in
het belang der vriendschappelyke betrekkingen gedaen had
'1 is ten groote deele aen u prins, voegde hy er bv, dat wy de
onlangs geslotene internationale akten schuldig zyn. Ik achte
my gelukkig deze gelcgenheyd te hebben om UE. een bewys
van inyne dankbaerbeyd en hoogachting tc geven.
l)it gebeurde in bet leste bal der Tuilerien en in hel avond-
mael dat vervolgens plaets had, deed den Keyzer prins de Chimay
de eereplaels bekleiden.
Ninove, 15 Maert 1854.
Ontbrak den tvd rav niet om u alles te melden, uw blad ware neker te
kleyn om wekelyks op te nemen het geen er in ons verlicht Ninove ge
beurd. llad gv heden de zitting van ouzen gemeenten-raed bygewoond,
gy zoud zoo als wy de schouders opgehaeld hebben en met ons zeggen
lleere, vergeeft het hen, want want zy weten niet wat zy doen Vele
van onze raedsheeren gelyken aen die houle popen die men met een koor
deken na beliefte doet knikken. Oordeel liever
ln eene zitting van Juny laetst, had den gemeente-raed, op de vraeg
van den heer Gouverneur, eene subsidie van fr. 8000 gestemd voor de
kalsevde van llalle naer Ninove, na het plan van die kalseyde te hebben
nengp'nomen zonder eenige aenmerkingen. Nu heeft men op den voorstel
van M. Van Oudenhove, en niettegenstaende den gegronde» tegenstand van
M. Van Steenberghe, eene resolutie genomen van de 8000 francs terug
to vragen als het plan van de kalseyde niet veranderd word. Wat dunkt er
u van, Dender-bodb zyn dit ver^andige of onuoozele, verlichte of
blinde mannen Eerst aenuemen, dan afkeuren om dat zy niet wisten wat
zy hadden aengenomei».
Ilaesten wy ons te zeggen dat M. Van Steenberghe zich alleen tegen deze
belachelyke resolutie heeft verzet. Deien heer heeft ook de gelegenheyd
waer genomen om te wederleggen de valsehe gezegdens van M. Galliol
dat M. Van Steenberghe achter 't gordyn zou werken om de voorgenoemde
kalseyde langs de kaey te brengen.
ln deze zelve zitting is er gesproken geweest van eenen weg
die 51. Galliot schepen heeft ingenomen. Hier ga ik u een stael van
opregtheyd geven. Over een paer jaren vragen de gelanden van een
wegsken de autorisatie om eene haeg te planten buyten den weg. Het
col leg ie van Burgemeester en schepen weygert hunne vraeg. Maer 51.
Galliot doet beter, het geen hy aen andere weygert geeft hy aen zich
zeiven. Hy vind. ik weet niet in wat wetboek, dat het regt voor hem alleen
is. Want hy plant, eenige stappen verder, eeue haeg buyten dien zelfden
weg en maekt zoo van den weg zyne proprieteyt. Treffelyke handelwvze
wner tegen 31. Van Steenberghe heeft geprotesteerd. Eene commissie is
genoemd geweest om ter plaets te gaen zien en een rapport te maken
tegen de toekomende zitting. Wy zullen afwachten wat er van deze zack
zal geworden.
X.
Wanneer de gouvernementen eene leening doen, wenden zy
zich gemeenivk tol de groote bankhuyzen. in Vranki yk zal hel nu
anders gaen; bel gouvernemet willende aen geheel Europa een
bewys geven hoe groot hel vertrouwen van bel land is in de re
dering van Lodewyk-Napoleon, beeft besloten die leening te vra-
Ninove, 12 Meert 1854.
Mynheer,
'T Verbond van heden, betat eene antwoord af n den brief van 1 Meertin
uw geëerd blad van 5 dezer opgenomenkouden alle uwe lezers dit kruymig
of slordig schrift voor oogen hebben, dan viel er geene nadere beant
woording op.
Den achtbaren en letterkundigen korrespondent, zich in de volstrekte
oninogelvkhevd bevindende eene enkele daedzaek te loochenen, is verpligt
de vyf eerste grieven stilzwygend te bekennen. Daer hy altyd oenen jesuit
in de maeg, eenen priester op den neus en nonnen voor de oogen heeft,
hond hy zich met zuster Aldegonde en soeur Monika bezig. (Ongetwyffeld
heeft hy reeds in zyne hersenschimmen bezig geweest zekere Monika te
plukken als een roofvogel.) Dan over het geval van Gend handelende, ver
wondert den schryver zich, men deze zack wilt verwarren, met al wat
rond Ninove ge: chicd .luyst al of den Held in kw estie deze omstreken
niet bewoonde, en al of het daer niet was, dat men de lafhertigheyd en
oubeschofthevd, waerover hy zich roemt, zoo liberael oordeelt.
Ja, HET JONG.SKES VAX EENE ROE IS ALTYD EEN RALF ZOO den schry-
ver ze«*t, en, dit is toch een natucrlyk voortbrengsel; maer, als trefTelyke,
deugdzame en christelyke ouders, ongelukkig genoeg zyn, joden, ketters,
frnncmacons, verleyders, bedriegers, verdrukkers, Godslusleraers enz. enz,,
voort te brengen, zyn dit dan geene wangedrogten
Indien men er oen twyffelt, vrage men het liever aen den korrespondent
van het Verbond of aen zynen vriend poes. (een kalf.)
De volgende lieeren van ons arrondissement zynalsjurés
acngewezen voor de 2" serie der eerste sessie vau bel assisenhof
van Oost-Vlaenderen
MM. E. l'yüersporl, borgemeeslcr te Ervvetegem Cornelis
Sonck, burgemeester te Denderleeuw.
.Men schryft uyt Wieze aen den Denderbode
1» andere gelegenheden heb gy somlyds al iets afgegeven ira
uwen Denderbode bet geen niet zeer aeng'enaem klonk in de oore»
van eenige Wiezenacrs, maer alles op zynen tyd.
Nu steunende op uwe goedwilligheyd, verzoeke ik het volgeflde
af te kondigen, hel gene strekt tot eere onzer gemeente. Met hel
begin van dees streng jaergetyde hebben onze geestelyke en
burgerlyke besturen eenen oproep gedaen lol de welhebbende,
om eenigen onderstand ie verschuilen aen de noodlydende, en hier
aen hebben zy byna allen beantwoord, en hunne liefdadige giften
worden besleed om de behoeftige le laten werken en hier door
eenen goeden dagloon te bekomen.
Maer bet gene den grootslen lof verdient, is de edelmoedige e»
teerherlige haudelwyze van onze zeer geachte mevrouw Douairière
de Clercq Wissocq die ons liet voorbeeld heeft gegeven, want
buyten bare jaerlyksche en gewoone deelingeu zoo van brood
kleedingen als werkverschaflingen, doet zy nu wekelyks twee mael
eene goede en wclbereyde soupe uytdeelen aen de behoeftige
onzer'gemeente. Zulke liefde en nooyt volprezen daden mogen
niet onaengeteekend blyven, en ook den minsten der Wiezenaers
weel deze weergalooze werken te waerderen, alle zullen de Voor-
zienigheyd smeeken hare dagen le verlengen. Eenen inwoonder.
M. Volkerycb, priester in bet seminarie, is tot onderpastor
le Looienliulle benoemd, en M. Brys, gewezen ondèrwyzer, lot
onderpastor van O. L. V. kerk le Gend.
M. Lodewyk Van Bogaerl, kandidaet-notaris te Baesele is op
die commune tol notaris benoemd, in vervanging van M. Bauters.
die zyn ontslag had gegeven.
"liet is .Maendag aenstaende 20 dezer, dat den genoemden Petrus
Yanderhoudelingen pagler cm eygenaer le Thoilenbeek moei voor de assisen
van Brussel verschynen, als beligt van den 2o january 1853 den heer
Dierickx, burgemeester te Thoilenbeek eene scheut tóegebrugt tc hebben
die hy maer eenige uren overleefd heeft, al gezamenlijk op de jagl te zyn
onder de gemeenle van Heme.
Vanderiioudeïingen heeft zich na meer dan een jaer verstopt geweest te
zvn. over sier wekenin de handen vau de regtbank gegeven.53 getuygen
zyn er ten zynen laste gedagvaerd. Volgens onze inlichtingen zyn do-
hecren De Gronckel, Fontainas en Yeydl alle advokaten te Brussel, met
zyne verdediging gelast.
In Zweden word het afgaen der Luthersche religie nog vervolgd, in
weêrwil de grondwet, die de vrvheyd van godsdienst verkondigt. Zeven
jufvrouwen, waeronder zes gehuwden, siaen op dit oogenblik voor de
regtbank van Stockholm te regt, om den roomsch-kalhoh ken godsdienst
te hebben omhelsd, welks leering zy voor het hof vasteljk verklaerd heb
ben te willen blyven belvde». Den prokureur des konings heeft tegen haer
de straf san het ballingschap ingeroepen.
Zie daer wederom een staellje hoede vyanden van onze religie de ver-
draegzaembcyd of tolerance verstacn, waerop zy zich zoo stoutmoedig
nogtans beremen
Het konlingent van 10,000 mannen voor den militairen
dienst, vastgesteld voor de ligling van 18f>4, word by koninglyk
besluyt verdeeld als volgt:
Provincie Antwerpen, 915; Braband, 1652; Wesl-vlaenderen,
1474; Oost-Vlaenderen, 1794 Hen ega uwen, 1715 Luyk, 1005;
Limburg, 441Luxemburg 418; Namen, 596.
In een vorig nummer hebben wy gezeyd dal de reden.f
waerom de heeren Jan Van Damme en Verhaeghen zich in de
Lamer verzet hébben legen bel reglement van bet atheneum van
Antwerpen, is omdat de katholyke leerlingen de lessen van gods
dienstig ©nderwys moeten bywoonen. Deuk niet dal dit de eenig-
ste reden is. Eenen anderen apostel van bet liberalismus, M.
Van Schoor, komt eene tweede uyt te vinden. Hy vreest dat de
geeslelykhevd zicli zal w illen verzekeren of er geene schoolboeken
gebruy'kt worden, strydig met den godsdienst, als ook of de lee-
raers, 't zy door hunne lessen, 't zy bun gedrag hel godsdienstige
onderwvs niet tegenstreven. Is dal niet eene schoone reden? Iloe!
men is 'bevreesd "dat er in de atheneums geene slechte boeken
meer zullen mot.en gebruy'.U worden en dal de professors geen
slechl voorbeeld meer zullen mogen geven Wal zal er nog al
te berde komen
Den minister van openbare werken komt bevelen te geven
om te beletten dal het binnenste van de ryluygeu langs den
yzcren weg, met pakken en dooze.i belemmerd worde.
De centrale sectie die het ontwerp vau supplementaire
kredieten voor het ministerie van hel iuwendih moest onderzoeken,
heeft eergisteren eene vergadering gehouden, twee artikelen
verworpen, eenen verminderd, en de andere aengenomen.
Een boekje, welke men gelooft door Laurenz. Koster gedrukt
te zyn, rs eergisteren in de vendilie van boeken van M. den notaris
De Mulder te Audenarde, voor 150 fr. verkocht. Dit boekje bad
maer 2i bladzvden, eri is door eene» Hollander gekocht.
liet hoi' van cassatie heeft zich met de zaek van M. Coopers,
plaetsvervanger van den vrederegter en armmeester, bezig ge
houden. Den advokaet Coopers was door liet hof van appel tot een
jaer gevang, 25 fr. boet en berooving van zyn borgerlyk regt
lydens vyf jaren verwezen, en had zich legen dit vonnis in
cassatie voorzien.
Na eene lange beraedslaging, heeft het hof van cassatie de
voorziening van M. Coopers verworpen, en. hem tot eene boel van
150 fr. en de kosten van bet proces veroordeeld.
Een nieuw klauwier-speelluyg is te Brussel uytgevonden
door den lieer Kufferalli, muziek-professor der Prinses Charlotte,,
en door de factors Merklin eu Schulze uylgevoerd. Het instrument
is met deu naem van Orcheslrium gedoopt en maekt, zoo men
verzekerd, hel uylwerksel van een volledig orekest'. Den prys.
staet gelyk met dien van eene Schoone Piano van Erarü.
Byzondere brieven uyt Brussel spreken van eene- aenge-
name tyding; zy melden dat onzen doorluchtige» Koning, welken
eene zoo roemryke als deugdzame eclitgeuooie voor zynen oudsten
zoon gezocht beeft.de zoete hoop mag voeden van binnen kort
grootvader le zullen zyn. Deze tyding moet alle Belgen verb lyden.
Er zvn thans valsclie vytfranksslukken niet de beeldteuis
van Karel X en liet jaertal 1850 in omloopi Zy zyn zoo wel na-
gemaekt, dal men ze moeyelyk kun erkennen.
Eenen tweeling moest te Carnieres loten, en ter dezer
gelegenheyd, heeft men iels zonderling bemerkt. Den eenen
broeder beeft N°99, en deu anderen Nu 10Ö getrokken.
In den nacht van niaendag en dynsdag is M. Hageman, no
taris te Belcele, ten gevolge eener kortstondige ziekte overleden.
Wy genieten sints maerte het beerlykste weder, dat men
zou kunnen wenschen de maend mey leverde noyt schooner
dagen dan die welke maert ons nu aenbrengl. Men maekt de be
merking dal wy in dit voorjaer bevryd zyn geweest van de over-
vloedigsle regens, waeraen wy schier gewoon gemaekt waren
deze omstandigbeyd zou groolen iuvloed kunnen liebbeu op de
aerdappeleu eu andere voortbrengselen, voor welke die overtol
lige vochliglieyu zeer nadeelig was.
M. den gouverneur der provincie beeft eene circulaire
afgekondigd eu rondgezonden, in welke hy hel gedrag afkeurt
van eenige lagere onderwyzers die petitiën geteekend hebben
en andere persoonen hebben aengewakkerd om die te teekenen,
by welke petitiën er gevraegd word de overheden en ambtena
ren te verpliylen zich uytsluytelyk te bedienen van de vlaemsche
lael in hunne betrekkingen mei' de inwooners van de plaets«n,
waer deze tael in gebruyk is. s
Deze circulaire word door eenige dagbladeren sterk beknibbeld-
