ZONDAG 9 APRIL 1854.
ACHTSTEN JAEÜGANG. N' 596.
HET GOEDE EN HET SLECHTE.
VAN DENDERMONDE NAER AELST.
AELST, den 8 April 1854.
}ien vraegt langs om meer belas
tingen
Redevoering van 31. A. Rodenbach.
DE LIBERATERSPERS.
PILLEKEAS
YZEREN WEG. STATIE AELST.
VERTREKUREN VA A DEN I FEBRUARY 1854.
li Ten 7 uren 45 minuten des morgens naor Dendermonde, Gend, Brugge,
Oostende, Rortryk, Mouscron, Doornyk, Ryssel, Galais.
2° Trn 9 uren 10 min. 'stnorg. naer Dendermonde, Mechelen, Brussel. Antwer
pen, Leuven, Tlucnen, Landen, St-Truyen, Hasselt, Luyk, Versiers, Aken, Keulen.
30 Ten 3 uren namiddag naer Dendei monde, Méchelen, Brussel, Antwerpen,
Leuven, Thienen, Landen, St-Truyen, Hasselt, Luyk, Vervier, Gend, Brugge, Ooatende.
4® Trn 5 uren 20 minuten namiddagnaer Dendermoude, Gend, Brugge
Oostende, Kortryk, Monscron, Doornyk, Ryssel, Galais.
5° 7en 8 uren 15 minuien des avonds, naer Dendermoude, Mechelen, Brussel,
Antwerpen, Leuven, Tliienen, Luyk, Verviers, Akeu, Keulen en Gend.
CWtfUE SÜÜM
\a Ten 7 nr. 00 m. 's morgens.21 Ten 8 uren 30 minuten 's morgens. —3° Ten 12
uren 10 minuten 's middags. 4° Ten 4 uren 00 minuten namiddag. 5" Ten 6
uren 15 minuten avonds.
Zullen te Gysegem stillestaen de volgende konvoven vertrekkende van
AF.LST, ten 7 uren 45 minuten 's morgens, ten 3 uren en ten 5 uren 20 minu
ten namiddag.
Van DLNDEUMOsBE ten 8 uren 30 minuten 'smorgens, ten 4 uren 00 minuten
namiddag en ten 0 uren 15 minuten des avonds.
>oor alle rig li tig en moet men te Dendermoncle van konvov verunderen.
Dit blad vpi'scliynl des Zaterdags in den namiddag onder de dagteekenin»
van de i daerop volgenden Zondag. Den prys der iuschrvving, by trimester,
is bepacld op i fr. 50 c., dien der annimceu ojt 20 eentimen den' drukregel!
DEN DENDERBODE
In eene der la etste zittingen van de kamer dei' volksver
tegenwoordigers is het nietcyifers bewezen dat den detieit
in 's lands schatkist beloopt tot de reusachtige som van
11 millioenen franks ja, Belgen, tot VIER-EN-VEERTIG
MILLIOENEN FRANKS te kort, en dit niettegenstaende
tie twee gepraemde geldleeningen die men u afgeperst
'heeft; niettegenstaende de nieuwe hatelyke bloedzuygers-
wet waermede de kinderen by het overlyden hunner ouders
gegeesseld worden; niettegenstaende de kwelwctten op deu
'tabak, op het hier, qn op den gerieve,r, die het Kboraters-
ministerie heeft doen stemmen nieltegenstaunde al de
andere verhoogingen van contributionEn nu, wat wilt
.men doen 0111 dien kuyj te vullenSpreekt men van sparen?
Denkt men aen profytig besturen Witt men de oultelooze
plaetsen afschaffen Wilt men de verkwistingen staken
Verre van daer Het woord gespaerzaemhey.d is onbekend,
men wilt met het zweet en bloed der uytgeputte Delgen
dien gapenden afgrond vu lieu, men willt al de contribution
tien lm honderd verhoogeti, -net als of de Belgen het geld
maer te scheppen hadden JZal de meerderheyd der
kamer dit gedoogen Wy durven zulks niet peyzen, want
het ware 't onmogelyke willen.
Men zal ons zeggen dat er toch moet geld zyn, dat die
verpletterende schulden schulden zyn die door de liberators
gemaekt zyn en toch <op d'eene of d'andere wyze moeten
hetaeld worden, dat men 't land niet mag tot schande laten
vervallen enz. Wy antwoorden altyd het zelfde, dat men
spare, dat men ophoitde van zoo veel te verkwisten,
dat men ondernemingen stake die als eenen doodenden
worm Belgien's hert afknagen, met een woord, dat men
.doe gelyk.eenen braven familievader zou doen als hy ten
achter gaet in zyne affairens. Overigens als men toch
nieuwe belastingen wilt, dat men ze stelle op de leeuwen,
op de beeren, op de tigers, op de roofvogels, en op andere
wilde beesten der die.rentiiynen van Antwerpen, Brussel,
Gend enz. Onder die beesten zyn er die alleen dagclyks
ineer vleesch verslinden dan menigen armen Belg in tien
'jaren op zyne tafel gehad heeft, en wat nut trekt het land
uyt deze dieren Volstrekt geen, 'lis voor 't amusement
van de ryken, 'lis om de borze van raagtige spekulanten
te vullen, en ondertusschen lyd er menigen ongelukkigen
Belg zonder zich zelfs te beklagen
Den achtbaren heer Bodenbaeh heeft omtrent deze be
lasting eene redevoering uylgesproken die, door de waer-
heden welke zy beval, veel met onze principen overeen
komt. Wy denken onze landgenoten aengenaem te zyn met
hun dit stuk mede te deden.
Mynhebrem, eenen achtbaren afgeveerdigden van Ant-
werpen draegt als middel voor om een deel van het te
n kort te dekken, eene verhooging van tien ten honderd
op alle contributiën. Ik moet verklaren dat zulkdanige
a combinatie my onaennemelyk schynt 111 een zoo rampvol
i> jaer als dit waerin wy ons bevinden eu waerin er ten
minsten 50 a 40 ten honderd meer noodig is om te kon-
nen bestaen ik zeg dat de familiën der kleyne burgers
x en zelfs der middenklas in d'onmogelykheyd zouden zyn
a de verhooging van 10 ten honderd op de contributiën te
betalen.
it Zonder twyffel, eenige groote sleden zyn in eenen
beteren toestand en zouden min moeyelyk de verzwaring
ii der belasting konnen dragenmaer ik verzeker dat het
ii onmogolyk zyn zou die opoffering te cysschen van de
buytenbewooners waer de arme-het vierde, het derde en
ii zelfs meer der bevolking uytmaken. Te Brugge, en in
't grootste deel der Vlaendersche gemeentens waer de
ii lynwaednyverheyd beoelfend word, zyn de inwooners
ii voor de helft arme menscheu. De hospicen en liefdadige
ii persoonen moeten hun krachtdadig bystaen hoe zullen
die persoonen hunne onderstandsgelden aen de onge
il lukkige arme konnen voot'lgeven als gv htin tien ten
ii honderd op de contributiën wilt doen opslaen
>i Ik verzeker dat neen; wat my acngaet, ik zal geene
i> verhooging van belastingen stemmen, dit verklaer ik
■1 apdei iiiael. Yroor 't oogenblik is d'eenige te doctie zaek te
zoeken of er gespaerzaemheden konnen ingevoerd wor-
ii den. In Engeland is men er in gelukt de stactsrenlen te
belasten, en ik zie niet waerom zulks in Belgiën ook niet
ii zou konnen gedaen worden de assurantiën zouden ook
n nog eene bron van inkomsten konnen zyn. Ik weet dat er
eer moet gedaen worden aen de verbintenissen van deu
staet, maer 'tis geenzins lot de middelen die den ach t-
n baren representant van Antwerpen heeft aengewezen dat
uien toevlugt moet hebben.
Dit achtbaer lid heeft gesproken van 't geen in Yrank-
x rvk en in Engeland gedaen word, maer Yrankryk en
ii Engeland zyn in oorlog, terwyl wy, onzydig land, slechts
ii in oorlog zyn met AL den minister van financiën ter j
x gelegenheyd van liet te kort van 29 millioenen en meer.
Indien men het te kort wilt aeuvulien, dat men eene t
i) leening aengaals de gespaei'zaem heden niet vergenoegen.
Ik weet dat, als wy eene leening aengaen, wy groote
ii intresten zullen moeten betalen; maer wy mogen door
onze opvolgers een deel der uylgaveii doen dragen die
wy gedaen hebben om onze nutionaliteyt te sligteu en te
bewaren en hun de vryheyd te verzekeren.
ii Ik wil dan liever eene leening dan de belasting, maer
vóór de leening gespaerzaemheden, want deze moet onze
ii zinspreuk zyn Gespaerzaemheydgespaerzaemheyd en
ii altyd gespaerzaemheyd
Alen mag van de liberaterspers zeggen dat zv zich van de
grootste sehaemteloosheyd eene pligl inaekt en de sahan-
digste ongeregtigheyd der peil als eene deugd aenzict, hare
dagbladen werpen dagclyks iu 't publiek, dringen in de
familiën, verspreyden langs alle kanton gedachten en leer
stellingen welkers boosaerdigheyd gaet lot de verlooche
ning van alle uiaetschappelyke orde, van allen godsdienst,
van alle zedelvkhcyd. Dergeiyke zaken worden gelezen, zy
dringen in den gees!, zy bederven de begrippen en 't hertc,
zy verleyden de opkomende geslachten, en men neemt er
geen aclit op!Wat er echter nog beweenensweerdiger
is dan de gedurige verspreyding dier maetsehappyvernie-
lendc leeringeu, is de oiiverschilligheyd en rampzalige 011-
gevoeiigheyd met welke men dit werk van ondergang
beschouw!.
Wat is eenen boek zegt men wal is eenen arlikel
van eene gazet wat is liet gedacht van eenen droomcr
wal is de inbeelding van eenen dweeper wal is de gril
van eenen geéstdryver? wat kwaed kan dit alles aen de
samenleving toebrengen En terwyl men zich niet bekom
mert met de monsteraclitigste sehandelykheden der pen,
het optimisnnis levert zich met eene verblindde trouw aen
de gedachten en stelsels die lot het zelfde doel geleyden en
er, ofschoon met meer gemaligheyd, onvermydelyk zullen
op uytkomen. Maer dat men op de hoede zy, want dien
pligligen slaep zal eene vreeslyke ontwaking hebben.-
De verderflyke leerstelsels blyveu noyt in eenen bepael-
den kring, zy dringen gedurig verder inliet leven, in de
zeden dei' volkeren en riglen er altyd de verwoestingen aen
die luier eygen zyn; dit is eene stalen wet, dit is een fovl
van oulegensprekclyko logiek 't geen ten anderen door de
getnygenis der geschiedenis van alle tvden bevestigd is.
Dit is ook hel gevoelen van alle vennaerde oordeelkundige,
van alle aeudaehtige en ernstige zedeleeraers... Wv zullen
hier eenige zinsneden aenhalen van eenen dier zedesehrv-
vers welken de klerikale pers voorzeker niet van kleri-
kalismus zal beseliuldigen, want hy was protestanlsche»
philosoofwv willen hier spreken van den geleerden
Leibnitz. Zie hier hoe hy zich iiyldrukte
Men moet voorzorgen nemen legen de slechte leer-
ii stelsels, en indien deze die ze verspreyden hooveerdige
i> geesten en hard van gemoed zyn. zv zullen bekwaeni
ii worden door de vervoering der hardslochten. hyzonder-
lyk als zy zich wenden tot de jnngheyd en zwakke gees-
ten. het voer te sicken aen de vier hoeken der aerde,
en zulkdanige heb ik er gekend
Ik vind zelfs dat deze geda Titen die ailengskeris in den
ii geest dringen van deze die ander,- besturen of aen '1 roer
i> der zaken zyn, alles gereed maken lot de algemeene re-
volutin waermede Europa bedrevgd is.
Dal zonimige niensclièn, welke voor 't overig braef en
Irelfelyk zyn, maer in eene onverschilligheyd nopens de
slechte boeken en gazetten voortleven, deze woorden wel
overwegen, want zv bevatten eene waërhevd welkejs uvt-
werksel zy misschien later niet bloedige tranen zullen te
beweenen hebben. Het kwaed is subtiel, bet weet zich op
eene onzigtbare en ongevoelige wyze meester te maken
van de herten en geesten, en eens tot zeker punt geraekt,
is het byna onmogelyk het zelve te dempen. Indien men de
gevolgen van het kwaed, 't welk de losbandige, god- en
zodelooze libera terspers zal te weeg brengen, wilt voor
komen, men moet het in den wortel afkappen. I'rincipiis
ubstu, t is in 't begin om doen, en zulks wel met te werken
tegen de gazetten, schriften, genootschappen enz. die den
voornaenislen pilaer van het maetscliappelyk gebouw, den
godsdienst, gedurig oiidermyiien en doen afbrokkelen;
wilt men zulks niet doen, men zal eene bevrozene slang in
zyneu boezem koesteren welke, nadat zy tot haer zelve
zal gekomen zyn, haren weldoener zal verslinden
Onder dezen titel, herhaelt het Verbond voor de hon
derdste mael dat wy d'opperhëelschappy van liet geestelyk
'gezag over allés willen, dal wy tegen de vryheden onzer
grondwet zyn enz. enz. Onze lezers weten genoegzaem dat
het tegenovergestelde alleen waer is, en daL integendeel hel,
Verbond en zyne gasten het geestelyk gezag willen vernie
tigen en de vryheden onzer grondwet ten profyte der
liberaterscolerie uytdooven, terwyl wy altyd elk het zyne,
mum cuique, willen geven en al onze vryheden, 't is gelyk
tegen wie, steeds verdedigd hebben.
Met deze gelegenheyd willen wy onzen konfrater ook
eens het goede on het slechte ter zvner onderrigling opgeven.
Aldus, lid van de 11. Kerke zyn, en de deugden beoelfenen
die het Evangelie aen de Christenen voorscliryft, dit is liet
goede grondbeginsel terwyl leven als af er noch God noch
eeuwigheyd ware, het slechte grondbeginsel is.
Nu, wat ziet men heden by menige zoogezegde liberalen.'
Zy belyden den katholyken godsdienst en zeggen zich leden
der II. Iverk, vol eerbied voor onze heylige Religie. Voor
doopen, trouwen, berechten, hegraven enz. moet den
priester komen en ondertusschen op wat manier onder
honden zy Gods geboden, welkers onderhouding, volgens
't Evangelie, het kenloeken van eenen Christen is?
De eerste pligt des Christen is God te dienen. Nu, wie
van huil ziet men bidden, biechten, de sermoenen bywoonen,
zynen paesschen houden? Zonimige gaen ten hoogste 's zon
dags eens naer de elf uren mis. Maer hoe gedragen zy zich
in de kerk Zon men Inn niet mogen toepassen lïonden
buyten de kerk, als men ze ziet klappen, lachen en somtvds
nog al wat anders
Wie hoort men overal liassen, tieren, tegen de oppeg-
hoofden der II. Kerk, tegen Pans, Bisschoppen, Pastors,
Priesters, tegen al wal geestelyk gezag is de bevelbrieveu
der geoslelykc overheyd beschimpen en bespotten
Under welk slach van trelfclyk opgebragt mansvolk licort
men dagclyks God vervloeken en vernialedvden, ziet men
alle soort van baldadighevd in dronkenschap en braspartvën
zoo dat zy zich nauwelyks konnen regt houden?
Van de ongebondofilieyd en zedelooshevd willen wy niet
spreken men weet immers maer al Ie wel welke gasten,
getrouwd of ongetrouwd, in dit stuk schandalen geven en
door den vinger der openbare verachting aengewezen
worden enz.
Indien deze aenwyzing van het goede en van het slechte
in den smack valt vau de liberators, 'I Verbond heef! iiet
ons maer te laten weten, wy zullen 'I lilanieken nog wat
uythreyden en aen elk laten kiezen wal hem 't best aenstaet.
Het Verbond van Aeist voorzegt dat het goede toch
vroeg of laet zal henen gaen om plaets te maken veer het
slechte, en zynen hertelykstoil wonsch is, dat die voorzeggim'
zich zoo hacst mogeiyk verwezenlyke. Proficiat, heeren \oor-
j slaonders en aerdiaagei s van 't Verbond, anders gezevd d"r
j Alliance van Aelst. Over veertien dagen hebt gy ui. ais
keilers en goddeloozen erkend, nu belvd gy lieihehie i s
van 't slechte Ie zyn. Altyd beier om beter, den duvvei zelf
is niet erger dan slecht.
DeEE. VV. zegt hel Verbond hebben al schoon zichn' <he
moegte ran de wereld te geven om hunne leerlingen goede
grondbeginselen in te planten deze laetste hebben nauuelvks