Eene vraeg
PILLEKENS.
BERIGTEN OVER DE\T OORLOG.
verdedigtdat gy aerdige gedachten op dozens rekening «loet
oulstaeu? Maer zoo gaet het gewoonelvk, als de valschheyd lot
leyddraed dient dan valt men in de vnyle modderen sleept men
eeu ander met zich
Aen de voorslaenders en aenhangers der Alliance, te weten
aen de gene van hun die nog hunnen paesschen houden. Gy, die
blvde zyt met den paeschlyd hy deJesuilen te mogen en te konucu
uwe biecht spreken, hoe is hel mogelyk dal gy alle oogenhlikkcm
in uw blad zulke lasteringen gedu.d, zonder eens aen uw comité
eene duchtige les te geven, ol' lm minsten hel vtiylbiad op slaen-
den voel aen Gummarus terug te zenden 01 heler, hoe is het
mogelyk dal gy nog wilt deel maken van eene Alliance welkers
comité zulke schandalige en onophoudende lasteringen l« geilden
godsdienst, legen de geeslelykheyd, tegen de zeden, legen de lit f—
dadigheyd, tegen de kloosters etc. niet alleen niet belet, maer
integendeel schynl voor gedurig oogwit te hebben
Inderdaed, na de bovengemelde lastering legen de Jesuilen,
lezen wy in 't zelfde Nr van 't Verbond nog de volgende die wy
letlerlyk opnemen
LASTERING VAN IIET VERBOND TEGEN DE
BISSCHOPPEN
hl een adres onlangs door eenige piemonlesche bisschoppen lot
den koning gesluerdbetrekkelijk hel ofjieiel onderwijsu ord dc
aerdleer (geologie) gedoemd als leidende lol de algodcryde geselde-,
denis als leidende tol de twijfelleeren de leckenkunde als slechts
tol de zedeloosheid leidende Goede God! waer zoeken ze 'l uit...!
Hel klerikalismus is zoodanig benauwd can het lichtdat niets voor
zijnen dompersgccsl genade kan vinden.
Beminde lezers, wilt gy hiervan de waerheyd welen Zie bier
de woorden zelve nvt het adris der Hoogweeide Piemoulesche
Prelaten
Algcmecve klaglen hebben in onze stalen een der grootste onge
il lukken bekend gemaekt, die dc volkeren kunnen overkomen, te
weten dc misbruyken tlic in de ondcrriyling der jonyheyd inye-
drongen zynen die misbruyken versprcyden zich zoo zienelyl:
dal de bisschoppen zouden geluoeen aen tene hunner zwaerste
pliglen te ontbrekenindien zij ten dien opziyle niet de houyc
bczorgdheytl Uwer Majcsteyt inriepen. Uier hebben dc lessen voor
doel gehad den gccsl der jongheyd te verlvydendttvr haer Iteri
le bedervendc geschiedenis heeft gediend om den pausde bis-
schoppen en de bedienaers der katholyke lurl: hatelijk le maken;
de aerdleer, de naluerlyke historie, dc liekenhunst om de alyodery
in te planten, om de zedelykhryd le schendt n, om lu i eerdei f dtr
zeden voor te bercyden.
Wal zegt gy nu, Verbond, is dit de aerdleer, de geschiedenis en
de teekenkunst doemen Of is hel niet, T géén wy in ons land ook
doen, tegen dc schandelyke misbruyken opslaen, die goddelooze
leeraers by het onderrichten der jongelingen invoeren, leu eynde
al hunuegodsdicnslige en zedelyke priucipen uyl te dooven,en hun
liet slechte te doen omhelzen, waervan gy zelf hekent met uwe
aenhangers de grootste liefhebbers te zyn
Wy hebben hel grondig beredeneerd en meesterlyk geschreven
werk, over dc vryheyd van liefdadigheyd in Belgian, door Z. II. den
bisschop van Brugge, met veel voldoening gelezen, liet vraegsluk
van de vrye liefdadigheyd is in dit werk met eene diépe kennis en
onwankelbare overluyging behandeld, liet is ook zoo wel in zyn
waer daglicht geplaelst en opgeklacrd dal wy voor het aenbieden
der partywet van M. Faider iu 'l minste niet meer beducht zyn.
Door het schrift van den achtbaren kerkvoogd van Brugge zal
't land verlicht zyn het volk zal begrypen wal hel over al de
schandelyke en cerlooze aentygingeu der goddelooze en priesters-
hatende francmagonsgazelten moet oordeelen de natie zal klaer
zien in een punt waervau haer zedelyk en tydelyk welvuerl
afhangtmet een woord, Beigiën zal, omlerrigt door dezen
geleerden bisschop, zich konne«« wapenen tegen de verlcyders en
de bedriegers die, door de verzedeloozing der arme, zynen onder
gang met opgezetten wil voorbereyden. liet is met innig genoegen
dat wy Z. II. van Brugge geluk wenscheii niet alleen over zyn
hoogst verdienstelyk werk, maer ook ever de welgemeende
genegenheyd en buytengewooneii byval die zyne voortrcüëlyke
dissertatie by de Belgen ontmoet. Reeds is de tweede uvtgaef hyna
uytgeput en zal eene derde moeten aengevangeu worden
.-. Meer en meer verminderen c!e karsou welke M.
Rogier nog had 0111 le Antwerpen herkozen, te worden.
Dezen gewezen minister, iiyt vrees van te Antwerpen
afgekookt te worden. (Het schynl dat men hem aldaer eene
sterke loog bereyd), gaet zich te Brussel als kandidaet
voor de kamer aenbieden.
Eenen anderen gewezen minister, M. D'Uolfschmidl, zit
in bet zweet voor zyne herkiezing. Hy heelt reeds een
smeekschrift aen de kiezers van hel Luxemburgschc toe-
gestuerd, 0111 hun te zeggen dat men hem vcor zoo erg
niet mag aenzien, want, dat hy allyd voor het welzyn is
geweest. Er loopen electorale agenten in het Luxemhtirg-
sclie rond om de kandidatuer van M. d'Holfschmidt in
hoop van beternis aen le prediken, liet schynt dat alles
boter aen de galg is.
.-. M. Deman-d'Altenrode komt, uyt naem der midden-
afdeeling, een tweede verslag aen te bieden over de by-
krediete» gevraegd voor het ministerie van binnonlandsche
zaken, vóór 1852 en i853. Omtienl al deze geldsommen
zyn gevraegd 0111 de schulden le beluien döor M. Rogier
gemaekt, zonder magtiging dei- Kamers.
Het gouvernement vraegt 275 duyzend franks. De mid-
denafdeeling stelt er 233 dnyzeiul voor. Er valt te bemerken
dat er nog andere geldsommen zullen gevraegd moeten
worden 0111 zekere srhüderyën te betalen door M. Rogier
bevolen zonder bepaling can pegs. Dat heet men gouver-
n ere 11
Over jaer, heeft de kamer 832 duyzend franks gestemd
voor de schulden van M. Rogier. Thans vraegt men er 275
duyzend. Wanneer zal dit kapittel ten eynde zyn Dit
weten wy niet, maer 't geen wy weten, is dat de burgers
ten boogsten vermoevd zyn van gedurig langsom meer Ie
betalen. De mondbehoeften zyn dobbel duer, in de winkels
is niet te verkoopen, liet werk slabbakt, alles kwynt behalve
de:? moed upzer bcstuerders die schynt gedurig aen le
groeyön om de Belgen den laelsten druppel zweet uyt te
persen. Moest er daerom een libcrael ministerie aen 't roer
komen Zvn dit nu al de beloften van gouden bergen die
thans op rotte appels uylkomen Ja, en dit hebben wy
meer dan eens voorzegd de schandelyksle IKzueht zynde
het vooniaemslc kenleeken van hel liberatersdom zoo
moest het noodzakelyk gevolg er van zyn, de verarming van
de 9/to voor de verrykiug van het ander 10de. En zoo heb
ben wy bet pralen maer leggen moeten wy
Liet weekblad van Ronsse klaegt grootelyks over den
vker van maten en gewigten in het arrondissement van
Audenaerde. Niet alleen is dezen umbtenaer bot en stuersch
zegt dit blad, maer, hy breekt de voorwerpen welke hy
slecht vind.
Indien den eenen of anderen inwooner eeu proces in
spande. legen dien kerel om hem te dwingen tot betaling
der voorwerpen die hy gebroken heeft, hy zon zyn spaensch
regt hebben; de regtbank zou die. bolligheden en spytig-
heden setlens weten in te toornen. 'T is spytig dat den
quidam alhier niet komt de beest spelen.
Er zyn nog twee liberalersprulbladen die nog het ministerie
Rogier blyven verdedigen en hunne duugezaeyde lezers willen
opvyzen dal Rogier geenen verkwister maer integendeel eenen
zeer géspaerzamen minister was. Die twee hladjcszyn lu i Kncukcl-
wclzyn van Brugge en 't Verbond van Aclsl. \Vy konnen de
daiikhaerheyd die deze twee verdedigers aen Rogier verschuldigd
zyn en die zy alle weken laten uylscliyuen niet kwalyk nemen
maer 't is spytig voor die gazetjes dat de openbare opinie door
dnedzakelyke waerheden overtuygd, van een ander gevoelen is
en noch kan noch wilt gelooven dat Rogier 't land gered heeft
Doch gebeurt het meermaels dat een schoon aenzigt eeueu
sclmrften aers verkoopt, zoo kan het hier niet pakken dat schoone
woorden schaudig bedrog verbergenDc gasten zyn gekend
en hunne bewierookers ook.
liet Verbond zeeverde zondag dat het ministerie Rogier den
delicil van 47 millioenen tol 16 verminderd had!!!!!Den sul
vergeel de twee gepraenide geldlceningen van 56 millioenen, de
vvf a zes millioer.en uytgaveu die zonder toelating der kamers
gedaen zyn de schandige geldverspillingen ter welkers betaling
den budget van hel inwendige lol in 1858 jaerlyks zal moeten
verzwaerd worden enz. enz. Konfrater, wy raden u aen te vertellen
dal Rogier een overschot van 101) millioenen in de kas gelaten
heelt in plaels van een te kort, 'lis maer eeu zeggen hel papier
is toch zoo gewilligDe zotten weten immers geen verschil
tussehen appelcienen en pcerdevygen
Landbouwer van Rousstlaeregy steelt ook de artikels van
den Denderbodegy word verzocht treffélvk en eeilyk Ie werk
te gaen, want te Rousselaere zal men reeds gezien hehheu dat
uwen hoofdartikel van zondag uyt uwen koker niet komt. Met
eenige woorden le veranderen of zinsneden le verplaelsen is de
lelleidiefle niet gedekt. Of den gaey de veeren van den pauw op
zynen kop. in zynen steei l of iu zynen rug steekt, men zal allyd
zien dal het eenen gaey isVerstaet gy dit vlaemsch,
Landbouwer
Hel Verbond zegt dat het tegen T grondbeginsel is van een
onderwys door den slaet gegeven, dat den klergé den oorlog voert,
en dat hy op niets anders uyl is dan op het monopolium van zyn
eygen onderwys Wederom eene vuyge lastering. Indien het zoo
ware, dan zouden de EE. VV. Jesuilen hier in onze stad niets
anders te doen gehad hebben als hunne coursen wat le verdeden
en er twee of dry professors voor het primair onderwys hy le
voegen, om al van over eenige jaren geheel den boel van onze
zoogezegde Ecole moyenne du gouvernement le niet le brengen en
er Meester Fiankaei l met zynen reessem professors zonder leer
lingen te doen staen. Wy welen dat hun dit niemand kan beletten,
hun koulrakt met de regentie, 'Igeen wy in de annales parlemcn-
laires gelezen hebben, laet hun in dit punt volkomen vry
Konden dus de EE. VV. Jesuilen het hesinyt nemen dezen groolen
dienst aen de stad te doen, wy zyn verzekerd dat de 49/50 der
inwooners zich zouden vei haeslen hunnen penning hy te brengen
om den groolen eter met alles wat hem aengaet tot Kamschatka
toe le frankeren. Dat het Verbond het wel welo, op d'eene of
d'andere wyze moet en zal er iu voorzien worden.
Mei! heeft ons verzekerd dat voorleden donderdag morgend
de kiezerslyst le Ghysegem nog niet uylgcplakt was. Zou den
nieuwen liberalen burgemeester dier gemeente dan de eerste
priucipen der administratie niet weten en meer kennis hebben
van kalveren le loeren zuygen dan van eene parochie te besturen
Is liet 0111 die reden dat den grooten Uyl zoo genegen was om
zulken burgemeester te zien benoemd worden Eerlang zullen
die vragen opgelost worden.
Op 44 April heeft M. Charles De Spiegeleer van Ophas-
selt, gewezen leerling uyt het kollegie van Geerardsbergcn,
zyn cxaein van doctor in de regten met eervolle melding
afgeleyd. T is nauwclyks twee jaren en half geledi 11 dat
wv dezen verdienstelyken leerling de Rhetorika hebben
zien verlaten van 't Geerardsbergsch kollegie, waer hy
primus in Eccellentie en quartus in Eloquentie was. Naer
wy vernemen zou M. De Spiegeleer zich met de groo:e
vacantie voor zyn laelsle exaem als advocaet aenbieden en
dus in dry jaren al zyne hooge studiën eyndigeri. Daervan
is nog geen voorbeeld, maer dit zal den bek stoppen aen
die zecvergazetten die beweien dat de klerikale kollegiën
domperscholen zyn, en integendeel de ouders aensporen
deze gestigien uyt het oog niet te verliezer.
KORRESPONDENTIE. Konfratcr Propagateur van
Yperen, wy verzoeken u vriendelvk ons te doen antwoorden
op 't geen wy u over eenige dagen geschreven hebben, of
ons lê doen toekomen dit waervan kwestie. Gy zult ons
wel begrypen.
Den pi'YS van het vee is btiylengewoon hoog. Deze daed-
zaek moet groolendeels toegeschreven worden aen de aen-
groeyënde uyl levering aen Vrankrvk, sedert dat dit land
ons zvne merkt heeft geopend. Te voren beliep het getal
der stukken zwaer vee die wy aen Vrankrvk verkochten,
maer tot 0,000 by jare. Thans is het zelve gerezen tot
2500 le maende.
De vermeerdering ts van twee derden.
Alles schynt aen te dnyden dat Vrankiyk de invoerregten
op het vrenid vee niet zal herstellen. Daerom is het denke-
Ivk dat den tegenwoordige» toestand niet spoedig zal op
houden.
Deze daedzaek verdient de bvzondere aendacht der land
bouwers en veekweekers. Den veekweek is thans zeer winst
gevend en belooft liet nog lang te zullen zyn.
De kwestie van den oorlog blyft nog steeds elkeen bezig houden,
en dit is niet te verwonderen, uengezien een ieder ook de gevolgen
van den oorlog zal moeten gevoelen, en van nu af reeds begint
gewaer te worden, van den eenen kant, door de aengroeyënde
duerle der levensmiddelen, en van den anderen kant, door de
vermindering van hel werk, en het verflauwen der industriële
operaliën. Nu, hy gebrek aen stellige tydingen van liet oorlogs-
looneel, houd men zich bezig met de kansen van den oorlog, en
met de waersehynelyke uylsiagen van de eerste vyaudlykheden.
Deskundige mannen, bevoegde reglers. opperollicieren en krygs-
mannen van veel ondervinding, zyn hel eens 0111 le bekennen dal
de Russen te lande meester zyn eu weynig van de Turken
le vreezen hebben. I)e troepen onder hel beleyd van Omer-Pacha,
kunnen wel eenige gedeeltelyke voordeelen behalen, de Russen
een tydje ergens in hunnen vooruytgang tegenhouden, maer, in
eenen regulieren veldslag zouden de Russen allyd de overhand
hebben. Wal meer is, 0111 tot aen de Balkans le komen eu die
misschien over te trekken, voor aleer de vereenigde troepen van
het expeditie-leger zullen het oorlogstooneel bereykt hebben. Te
lande dus, mag men den eersten veldtogl van den czaer, den
veldlogt der lent, voor de Russen als gewonnen aenzien lol zeker
punt. Wat het zal wezen als een engelscli-fransch legerkorps van
100,000 mannen het turksch leger zal gaeii versterken, is een
vraegsluk welk meer twyleiachtig is. Dan kunnen de kansen wel
tegen Rusland zyn. Maer, slechts met juny zal het expeditie-leger
naer den slag kunnen gaen. en Rusland heeft nog een maencl en
hall', om zyne marsch vooruyt le zetten.
Maer. is Rusland, tol hier toe, meester le lande, en maekt hel
gebruyk van zyuen tydelyk guustigea toestand, zoo is het niet
te zee. Om eenen zeeslag te kunnen uylstaen is de russischc viool
geenszins in slaetdurfden de schepen van den czaer zich legen
de vereenigde vloot onder het kommando van Gh. Napier wagen,
het zou niet lang duren of de zeeiuagt van keyzer Nikolaes ware
vernietigd onder alle betrek is de russische vloot onder deze van
Engeland en Vrankryk. Rusland is hiervan gedeeltelyk overtuygd,
en men moet niet verwachten dal de Russen te zee zullen le werk
gaen gelyK le lande maer den eugelsehen admirael zal de
russische viool lot den slag ïiytdagen en dwingen. Sir Ch. Napier
zal aen zyne belofte getrouw zyn. lly heeft lol zyne zeelieden
gezeyd dat iiy de russische Yloot zou gaen opzoeken, eu het zal
misschien niet lang meer duren, of deze bedreyging zal verwe
zen ly kt worden. Zeyll den engelsehen zeeman naer Sehastopol
niet om de russiche vloot aen le randen, hy kan Kroiistadl
omringen en in puynen schieten, en langs de puyneu ziel» eenen
weg naer Sl-Pelershurg hanen.
liet geen wy hier melden is hel gedacht van deskundige, van
ervarene krygsmannen, eu dcrgelyke gedachten zyn allyd van veel
gewigt, en hel is i icrom dat wy deze acnmei kingen aen onze
landgenoten mededeelen.
De fransche troepen kwamen by voortduring te Galipoli aen. Den 4
april echter waren er nog maer 1*2 a loOO mannen. Den volgenden dag
reeds waren de genie-soldaten bezig met een plan af te teekenen voor een
geretrancheerdkamp, hetwelk bestemd was on» het schier-evlaud, tussehen
de zee van Marmara en de golf van Saios, af le snyden.
üet schynt dat de militaire operatiën zoodanig gerigl zyn, dat men do
Dardanellen en Constautinopelen wilt vrywaren voot' eenen aenval te land
want men wilt een kun.p maken van 15,000 mannen Fransclien, Engelschen
en Turken, te lhiynk-Tehetinekdje, op de zee van Manuara, ter zyde van
Silislrië.
Generael Camobert was gedurende 24 uren in Consiantinopelcn geweest,
en had het beste onthael van wege den sultan bekoun n.
Wat de operaliën aengaet, deze zyn nog in statu QUO, ten minsten er
heeft Ly de Dobmdscha nog geenen aenval plaets gehad. De Russen hebben
daer 65.000 mannen. Hunne reglerzy is te Dal adagh, steunende op den
Donau. Het middenpunt is ie liirsova, niét voorposten tot Tchernaïvoda
De Turken liggen aehler den muer van Trajanus, en versterken er zich
door troepen die van Varna eu Schumla geroepen zyn.
De positie der twee legers is zoodanig, dat de aunee, welke er in geluk
ken zal hare legenparty Ce doen terugtrekken, groote voordeelen zal be
houden. De operaliën zullen dan ook weldra beginnen. Omcr-' aehu znl
dezelve beginnen, zoodra hy zal weten dut de engel cli.fransche armee op
den Donau zal verschenen zvn.
Dien oogenllik zal verschrikkely k zvn want zegt de Patrie als wy goed
ingelicht zyn over de gemoederen in do moldavische provinciën, dau wach
ten de bewooners daer slechts den oogenl lik om verzekerd te zyn van de
hulp der Westelvke mogendheden, om in massa op te staen en de soldaten
van den czaer eenen gevaeilyken herg-oorlog aen te doen men wtel dat
den russischen naem iu die gewesten, byxonder geh.-ut word.
DE ZEVEiN AEN VALLEN. 11ET II. GItAF.
Een parysch dagblad, hy het mededeel.-n van eenige beschouwingen, be-
trckkelyk de togleu der Russen over den Donau, v\eipt eenen oogslag op
de geschiedenis van Rusland, dat zevenmael reeds zynen aenslag gewapen
derhand^ legen Turkyën pleegde, cn wel in 1693, in 1<11, iu 1796, in 1789
in lGÜö, in 1829 en in 1851.
In alle die ooi logen he« ft Turkyën zich moedig van zyne pligt gekweten,
by het verdedigen van zyne onafhangelykhevd, en met behulp der mogend
heden is er, voor dat land, nu minder dan vroeger iels te vreezen.
Den eersten aenval had plaets in 1692, met ondersteuning van Yenitiën
en keyzer Leopold
In 1711, met be hi lp der Grieken en eeu deel der Slavonische bevolking,
oiidcrdauen van Turkyën
In 1768 met Oosienrvk
In 1768, in 1789 in 1S06 en in 1829, welke oorlogen door vcrschillige
vredes-traktaten opgevolgd wierden.
In 1693 bekwaem Pieler-den-Gioolen hel bezit der haven van Azoff,
f n eenige andere voordeelen ma. r Tuikvën haelde, op rene schrikkelyke
manier, zyne schade icing. Sedert den vrede van 17C0, welken voor dertig
jaren gesloten wierd. had Ru land in de tmksche provinciën allyd agenten
gehouden, welken poogden de bevolkingen tegen de Potte «p te stooken,
en vooral om van de religie-kwestie, eenen middel van opioeiighevd te
maken.
Dit vraegpunt, dal inaei eenen mantel is. waerdoor Rusland zyne iieencli-
zuchl bedekt, kwam voor den dag, met den «ml assadt ur Tolstoï, eu het is
niet oiibt langryk te doen zien, welk eenen droevigeu uvtslag voor Rusland,
dit begin van kuypervën, bekwam.
Pieter I had het e» rst deze prelentiën, door gezeyden afgezant, doen
voorslaen. Tolstoï had geëyscht dal de sleutels van het 11. Graf aen de
lalvnsche priesters zotuh-n ontnomen, en aen de giieksche p ii slers gege
ven worden. Nietlegenslaendo de ondersteuning die men hier en daer in
het land had, de groote sommen, welke men In steedde, voor de omkoo-
j,ing men kon er niet iu gelukken dit te bekomen. DueteuLoven den
invloed van Vrankryk was le gioot, om hierin te gelukken.
Den Sultan sloot Tolstoï inde gevangenis op, cn dat was het teeken
lol den oorlog.
Den 18 july 1711 kwam den czaer met zyn leger op de hoogte van Fa-
lezi.i, waer dé turksche armée hem sin» leverde. Den russischen generael
Janus wicid door den gïoot-viziei teruggeslagen. Den 20 en den 21 vervolg
den de Tinken de Russen, en tot aen den Pruilt, teiuggedieven, 1 leef er
daer aen deze laets'e niets over, dan zi« h over te geven ol wel tc verdrinken.
Ilet was met het leger van den czaer gedaen, had den groot-vis.er niet
met zwakhevd of met venaed gehandeld. Ouder hel hev gsle uer zot-.d d< n
