IS IIET NOOBIG TE WA
FRANCMACONSCIIE LEEHIXG.
PIllEKElXS.
zwaluwen, cenen verdorden nest van kley en verrot kaf...
Zie daer wat wv in 't kort tc antwoorden hebben op de
vraegwat is cenen liberael Indien de mannen dier
party niet te vreden zyn, zy hoeven maer te spreken, Wy
zullen dan het tipken onzer pen afknippen om met eene
styver veer te schryven die hun welligt min wel zal bevallen.
Op deze vraeg antwoorden wy met eenen groolen JA,
omdat de ondervinding leert dat al wie in 'l gevaer niet
waekt, zynszelfs ondergang laet bewerken en voltrekken.
Eene natie die op hare instellingen niet waekt, zal onver-
mydelyk verloren gacn, en haren val zal te spoediger aen-
breken, naer mate zy omringd is van wanden, of zelve
vyanden in haren sehoot draegt, die op hare onjchtzaem-
hevd rekenende, hunne verderllvke plannen met meer
zekerheyd beramen en ten bekwamen tyde uvlvoeren.
Wy willen dan aentoonen welk gevaer de samenleving in
'I algemeen en onze natie in 't byzonder te vreezen heeft
van de francmagonssecte, die zich onder den schyn van
liberalismus verbergt en onophoud«lyk werkt om hare
bonze inzigten te volvoeren.
Keuen advokaet van Uresden, zekeren M. Eeekert, die
zich bYzonderlyk bezig gehouden heeft met de omsluyërde
geheymen der francmagons na te speuren, heeft er onlangs
een werk over geschreven 'I geen in 't fransch vei taeld en
te Luyk gedrukt is geweest. Wy oordeelrn nuttig de be
weegredens te doen kennen die den Saxischen advokaet
hebben aengespoord om over de francmagons te schryven.
Zie hier hoe den schryver zich deswegens in zvne voorrede
uytdrukt
Op hel eynde van myn 301" jaer. ile gewigtigheyd der gebeur-
lenissen die elkander op hel lerreyn des godsdienst, der politiek
n en van liet maelschappelyk leven volgden, gebeurtenissen die
door de woelige liheralen-francmagons zyn verwekl in de
kamers, in de drukpers, in de vergaderingen etc. en eyndelyk
de onlusten van I.eipzich en Danneberg moesten my aensporen
er de oorzaken van te onderzoeken. Vervolgens kwam het
rampvol jaer 1818 acn, wanneer er wederom eene algemeene
revolutie uylberslte. Deze revolutie was onbelwistelyk in Duytsch-
land bcgonsl yewecsl door de gchcyme genootschappen alleen
zonder dal de volksmassa's er acn medegewerkt hadden. Het
scheen my dateenen algemeenen schrik de geeslen overmees-
terd had, en dat het zou vergenoegen het voorbeeld van moed
te geven om een eynde te stellen aen die poogingen van ver-
nieling, aen die halclyke aenslagen tegen de politieke, zedelyke
a en economiekc grondzuylen die aen 't algemeen welzyu zoo
noodzakelyk zvn. a
Den schryver geeft eene kostelyke verzameling van daed-
zakelyke belydenissen door de kopstukken der francmagons
in de geheynte schriften der sectc aengestipt, on vervolgens
twaelf voorstellen getrokken uyt den handboek der franc-
magons in 1848 te Voigt gedrukt en genomen uyt de rede
voering van eenen venerabelen, Frederik de Sydow. Wy
zullen hier de voornaemste laten volgen
v Hel doel der orde (der francmaijonssecle) is run allengskens
alle beslaendc gezag Ie vernietigenDit doel bereykl men op
vcrschilligc manieren welke alleen gekend zyn door de hoogste
e ingewijde en welke manieren geileellelyk zullen bekeml gemaekt
worden acn de logicn die vertrouwen in hare opperhoofden moeten
e hebbenEn dank aen uwe aendryving, heefl den gcesl van
n emafhanglykhcyd geheel de wereld doorkruyst om ollë volkeren
te ontsteken. Wal u betreft, den edelen gccstilrifl. die de natiën
ontvoogd, is algemeen geworden, en 'l is aen uwen onderstand
e dal de volkeren verschuldigd zyn hunne kelens gebroken Ir zien...
Ja, zeggen wy het zonder omweg, 'I is aen den invloed der vry-
melitlary dal de groole politieke gebeurtenissen, de gelukkige
hervormingen in de natiën toe Ie schryven zyn. Even als hit
n geheyligd vuer van Yesla, heeft de vrymelselary in hare tempels
de heyligc leerstelsels van hel liberalismus onderhouden
Wy wenschen dan aen onze vereniging edelmoedige mannen
die vernuft genoeg bcziUen omhel ensemble hunner lylen en
't gewigt hunner zending le begrypen, die sterk genoeg zyn om de
edele besluylen nyltevocren welke in onze tempels genomen zyn.- -
a Ja, Broeders, mei dien edelen weg Ie volgen, zal de vrymelselary
U over al hare tegenstrevers zegevieren rn slechts de wereld met
hare wellen begiftigen om hare mcnschlievemlc instellingen le
doen eerbiedigen en zegenen.
Met de politiek in hare elementen in le voeren, gelykl de rry-
melselary aen de Arke van Israël, die de l.evilcn alleen mogl'en
aenraken. 'T is ongelwyffcld eene nieuwiglieyd, maer gelooft ons,
zy is noodzakelyk um ons groot doel van hervorming le brreyken:
- want opdat het nienseltctoni Lonnr voortij tgaon, uioo-
- ten al die oude vormen in de Kerk en in den Ktnet
onder peweldige hamerslagen verdwynen.... 'T is het
geen de Fransehe revolutie en de hervorming brvvy-
zen. We revolution zyn de onontbcerlyke middelen van
ontwikkeling.
Ja. wy hebben getuvge geweest van die geweldige banier-
slagen die bet francniagons-niinisterie aen Uelgiëu en zyue
instellingen wilde toebrengen; wy hebben niet vergelen
wat eenen dier ministers in de volkskamer iiylbraeklej zich
lot de ronservateursparty wendende en haer toeroepende
Indien gy niet wettiglyk valt, gy zult revolutionnairlyk
neergeveld worden. Tydcns liet bcstaen van dit ministerie
had de vrymelselary krachtdadiglvk gewerkt, zy luul zelfs
gedeeltelvk haer doel bereykt De geeslelykhêvd was met
boon en spot beladen, den godsdienst was geschandvlekt,
de chrislelyke liefdadigheyd geketend, de openbare ambten
waren in de handen der moortelgaslen gevallen, limine
politiek ove: licerschte bvna geheel 't land, de socialistische
elementen vertoonden zich overal, en waren de kinzinnen
niet opgekomen, de belgisrhe vrymelselary bcreydde voor
het toekomende eene vreesverwekkende ramp Daerom
zeggen en herhalen wy nogmaels Belgen, waekt, zvt op
uwe hoede, want don geest des kwaeds zoekt 11 met uwe
heylzame instellingen le doen vergaen, en hv zal er in "e-
lnkken indien hy ui. vind slapen dan wanneer gy moet
waken.
Het Verbond van Aelst zeevert in zyn laetste N' dat
de klerikale party gedurig 0111 verzoening smeekt en onop-
houdelvk op de knicn valt 0111 door de liberaterskliek en
francmagonshaspel in genade ontvangen te worden maer
dat de liberaters gcene trouw hebben in die sclioone
woorden, want morsten de klerikalen eens meester worden,
dat niet eenen ambtenaer der politiek Rogier in hunne
oogen 7.011 genade vinden enz.
Of er aen dit oubediiydend en van allen invloed be
roofde pruliilad ergens den eenen of anderen vreesacbligen
niensch over verzoening of genade spreekt, weten wy niet
maer 't geen wy wel weten, is dat de eonservatenrs noch
van de genade noch van de verzoening van den moortelbros
noodig hebben, en dat, als zy krachtdadiglvk willen, zy in
staet zyn in korten lyd geheel het haspelken zoodanig op te
scheppen, dat er zeli's geen sclniyni meer zou van over
blyvon. E11 of de eonservatenrs dan de partvdige en volks-
verdrukkende fonctionnarissen van Rogier zouden afstellen,
daeraen twylfelen wy grootelyks, want de toegevendheyd
van den kant der eonservatenrs is altyd hunnen grootèri
misslag en de groote oorzaek hunner nedcrlaeg geweest.
Doch waeraen wy geenzins twylfelen, konfrater, is dat,
moesten wy persoonlyk iets te zeggen hebben, er niet eenen
klubsman zou in fonctie blyven wy zouden er met de
vuyle voelen doorgaen en aen de woelige secte doen zien
dat noch vrecsacbtigheyd noch kleynmoedigheyd in ons
woordenboek te vinden zyn. T is immers noodig dat eene
booze koey korte hoornen hebbe, en daerom moet men ze
afzagen
Het Verbond van zondag behelst zoodanig veel leugens,
dat ons blad niet groot genoeg is 0111 er het tiende deel van te
wederleggen. De knoevërs van dit prulblad maken het
spreekwoord waer dat namelyk eenen zot in tien minuten
tegen de waerheyd meer kan opwerpen, dan eenen wijzen in
eenen geheelen dag beantwoorden. Daer onze geachte lezers
sinds lang van de tronwlooze leugentael van 't Verbond
overtuygd zyn, willen wy ons heden bepalen er cenige
leugens uyt te trekken en er do waerheyd nevens te stellen.
LEllGEXS VA,V'T VERBOND. WAERHEYD.
1. Escobar was cenen geleerden
en deugdzaraen priester en religieus
die in zyue menigvuldige schriften
niet anders dan de waerheyd gesocht
heeft.
2. M y hebben dit konkordact
voor oogen. Niets word er in her
steld. liet gouvernement komt met
den paus overeen in het behouden
der kerkelyke wetten die tot dan toe
Spanien bestuerden en den II. Vader
laet de kerkgoederen varen die
tydens de omwentelingen verkocht
*vnVan onverdraegzaemheyd,
vrvheydsvernietigingeu inkwishie
en tienden starter geen wpordln.
Ziet Journal Hist. torn. 18 bl. 171
en 221.
3. Van dit alles staet er geen
enkel woord in de aenspraek van
den II. Vader. Ziet de selve in ge-
melden Journal Ilistorique torn.
18 bl. 342.
4. Zulke katholieken zyn waer-
schynlyk zekeren Benedic'us Adria-
nus, die over eenige jaren bly was
met het karreken van Êlercq te koo
tten raer de permanente'deputatie
ryden, en heden zich onnfhanglyk
van fortuyn verklaertof zekeren
actur.len minister van openbare wr-
keu, die ter zeiver tyd voor een
handvol geld nu in katholieke en
dan in liberale gazetten schreef. Wy
zouden van dergelyke personnagiën
eene nog al groote ly*st koiincn
opstellen.
5. By voorbeeld De klerihalo
gouverneurs en distrikt-kommissa-
rissen van Oost-en West-Vl. De Jac-
gher. De Vrière, Dommer, Rnmae-
kers, an den Berghe enz. die Rogier
in de plaetsder liberale De Schicrvel,
De Meulenaere, H. Lefebvrc ens.
stelde
6. Schandalige leugens, die met
regt den schryvelner voor de tribu
nalen zouden brengen indien die
lasterende knoeyërs aen den acht
baren volksvertegenwoordiger niet
onbekend of door hem niet veracht
waren.
7. Zou men niet zeggen dat de
Yerbondsgasten ze geteld hebben
Maer nemen wy hunne zoogezegde
statistiek aen, en vragen wy bun
eens hoe veel duyzende de bevolking
ten platten lande op dit tydstip van
5 liberale jaren verminderd is? Hoe
veel duyzende behoeftigen er binnen
dien tyd aen gebrek en ziekten ge
storven zyn Hoeveel werklieden
het land verlaten hebben om elders
hun brood te gnen zoeken enz
Zoo verblind is het Yrrbond door don hael en afkeer tegen
de H. Kerk, dat dit schandhlad durft schryven dal Z. H. Pius IX
de voorname oorraek is van dc revolutie die tegenwoordig Spaniën
verscheurtWy kounen dien blinden doodelyken haet legen
den Paus niet anders locschryven dan acn eene laulere boosheyd,
voor welkers gevolgen gy„ Gomrnar, le schudden en te heven
hebt. Want weet het wel, man, boosheyd verspreyden is het
ongelukkigste van alle ambachten, vermits het altyd ten minsten
de volle hei ft van 't vergift indrinkt dal het voor andere berevd i
heeft.
De reglbank van eersten aenleg, te Brussel, heeft uytspraek
gednen in het proces welk M. J. Bartels tegen de Indcpcnduncc
had ingespannen. De Indèpendance is pliglig aen laster vet klaerd,
en verwezen om drvmael het vonnis van veroordeeling af le
kondigen, en de afkondiging van dit zelve vonnis in tien andere
gazellen, le moeten betalen. Bovendien, moet den uytgever der
Indèpendance nog eeuc som me van 3000 fr. ten titel van schade
1. Escobar laet zich aen de waer-
heid der dingen weinig gelegen
het scheelt hpm weinig wat er ach
ter 't woord liedriegcry schuilt.
2. Godsdienstige oaTerdraegzaem-
heid Tryheidsvernietingen eene
soort van inkwisitie en de tienden,
liet daer hetgene dat hetccncordaet
TanPiuslX in 185! in Spanje her
spelde.
3. Pins IX terklaerde in geheimen
kerkraed Tan het heilig kollegir,
dat dc grondstellingen ran d<t
concordart dc cenigste waren die
overeenstemmen met de geheiligde
wetten der Kerk.
4. Ik ken politieke katholieken
die of wel een beroep zonder winst,
of wel eenen geneerden geldelyken
toestand tegen eene portefeuille Tan
minister Terwisseld hebben, en die
heden genoeg bezitten om in weelde
te leren en koets en peerden te
voeren.
5. H. Rogier had het ongelyk
reel meer klerikalen dan liberalen
tot openbare ambten te benoemen.
f» M. De Thetti rond er geene
bezwaren in, de giften en legaten,
ten Toordeelc ran den armen ge
markt, door menschen te lnlrn be
stieren die er eerst en rooral hun
profyt mede deden enz.
7. In 1847, Onder bet katholiek
gouTrrnrment, waren er in Oost-
Vlaenderen 201,000 behoeftigen en
90,000 zonder werk.... In 1852, na
hel liberael ministerie, telde onze
provincie slechts nog 185,000 be
hoeftigen, eu 74,( 00 y.oniler werk
enz.
en intrest aen M. J. Bartels betalen. De Indèpendance voorziet
zich tegen dit vonnis in appel.
De zaek van J. Bartels legen M. Victor Cappellemnns en Böls-
Wittouck, is lol den 5 augusly, om gepleten le worden, door dc
regtlmnk uylgesleld.
Wat zegt nude DEUGDZAME Indèpendance? Dit blad welk
gedurig andere bladen uylschold voor laslcraers, verleiders en
bedriegers van't volk gelyk liet, in den tyd, mei den Denderbode
gedaen heeflZal die vreindelingsga'zelle dien walgelyken
Rogierslolk nu inel deze laling konlenl zvn? Zal dit francma-
gonsblad nu nog den kop opsteken als hel'inct zyne eygene ver-
oordeelin» voor laslcr in zyne kolonnen zal moeten iigurcren
Zal bel nog zoo onbescliaemd, sionl en vermeten zvn, als het mei
zvne eygene letlers en pers zal moeien drukken en aen 'l publiek
te leien geven de volgende woorden Ziel, lezers, ik Indèpendance.
veroordeeld zynde als pliglig aen walgelyken lasler, beu gepraenui
deze betydenis in 'l openbaer le doen en aldus myn eygen vonnis
op uiyn voorhoofd la plakken cn er overal meé te zien le gaen
Wat er van dit alles zal komen, zullen wy afwachten, onder-
tusschen vreezen wy dal deze les geenzins den boozen aerd van
dil walgelyk vremdelingsblad zal veranderen
Byna al de politieke artikels van den Yperling van zonda"
zyn stukken en brokken uyt dc artikels van den Denderbode ge
lrokken zonder dat derzclver bron aengeduyd zy. W"v verzoeken
onzen konfrater in 'l vervolg de artikels in hun geheel te nemen
met aenduyding der bron, of ze leenemael daer le laten, dan zal
hy zich niet blootstellen aen contradiction gelyk zvn N' van zotida»
er een klaer bewys van oplevert. Dat hy dc 29 linie van I"" bladz"
-le kolon aendachtiglyk overzie en er dan den Denderbode
nevens legge, en by zal bevinden dal hy daer eene grove misgreep
begaeu heeft.
Wy hebben met veel voldoening het werkje,
Handleiding naer den Hemel, 't welk wy hierachter aenkon-
digen, gelezen, en durven 't zelve als allernuttigst voor alle
klassen der samenleving aenbevelen. Don achtbaren vertaler
heeft een allerbeste gedacht gehad zulke heylzame en
onderrigtende waerheden in 't licht le geven zy"passen op
iedereen en verdienen ten hoogste de aendacht' van al wie
belang stelt in de verzedelyking en onderrigting der samen
leving, byzonderlyk in deze tyden van verleyditig en bedro"
die bet hert der maetschappelyke orde afknagen.
Wy wenschen den yverigen vertaler veel geluk over deu
waren en groolen dienst welken hy door zyn werkje aen
't Vaderland bewyst, en verzoeken hem dringend aen alle
verspreydde gazetten een afdruksel te zenden opdat deze
door de bekendmaking zouden tnedewerkcu aen het ver
spreyden van een boekje dat, volgens ons, geschikt is om
veel goed te weeg te brengen.
Daer het onder de wapens ruepen van de reserve, algemeen
veel klaglenen rcklamen beeft doen ontstaen, heeft don minister
van oorlog eenige uytleggingen in den Monlteur doen geven, ten
eynde bekend temaken dat men alle mogelyke toegevendheyd
zal gebruyken.
Ziet hier wal wy in den Honitcur lezen
In uytvoering der wet van 1853, aengaende de krygs-iprigtin».
beeft het gouvernement twee milicie-klasscn van de'reserve, die
van 1847 en 1849, onder de wapens geroepen. Dien niaelregel is
noodig, opdat de miliciens der reserve niet gausch vrenid zonden
worden acri de militaire exercitiën, en in start zouden zyn om de
diensten tc bewyzen, welke het land van bun zou kannen vragen,
indien de omstandigheden bel vereyschlen.
.pen oogenblik, welken voor die inroeping is gekozen, heelt
moeten zamenvallen niet de vereeniging der dienstdoende troepen
in bel kamp, omdat liet van den eenen kant ouiiiogelvk zou
geweest zyn voor de garnizoenen de noodigc hulpmiddelen te
vinden in kazernemeu! eu in beddegoed. om le gelvk de dienst
doende bataillons en de reserve le logeren, cn van eenen anderen
kant was hel hoogst noodig de garnizoenen op bel tegenwoordig
cylfer tc behouden gedurende deu tyd van het kamp.
De vereeniging van dereservezalz.es weken duren; doch bet
departement van oorlog, niet hel dool om zooveel mogelyk d*
noodwendigheden van deu dienst met de bezoudere belangen'over
een te brengeH, zal dien tyd voor de ingeroepenc milicianen die
zich in eenen bezontleren toestand bevinden, verminderen, wan
neer zy de exercitie goed genoeg kennen, als huune ekwipcifug in
goeden staet is, cn dat zy op de massa geene schuld hebben.
Dacrcnboven zyn. de getrouwde tuauscliappeu van den oproep
ten vollen vrygesteh'i.
In Vrankryk verstart hel ministerie dc belangen van den land
bouw wat heler dan In Dclgiëu. In dal land begrypt men welk.
groot nadeel de vertraging in bel pikken en inzamelen van den
oogst aen de boeren zou toebrengen, eu hierom keelt deu minister
van oorlog in Vrankryk aeu de prcfekleu en movers laten weten,
dal hy soldaten, peerden eu legerwagens ten dienste (Ier boeren
zal stellet), als tie boeren tlie zullen vragen om hunnen oogst
binnen te halen; Dil noemt tneu de landbouwers dienst bewyzen.
In Uelgiëu gael men geheel anders le werk. Verre van de bel-
gische boeren de penden, legerwagens en soldateu le verleeneu
om hunnen ttogsl binnen te doen, ontneemt men tie landbouwers
van Uelgiëu nog hunne zonen eu ktieclpt n, met tlezett binuen te
roepen, en naer hel kamp Ij doen trekken,
Eu dit geeft men tlati den iiaem van '1 Vaderland le willen
beschermen. De Vonrzietiigheyd scltynt ons le zeggen zie, nwett
oogst is typ, ik geef tt zoo veel dagen om bent binnen te krygen,
naer tle/e zult gy den lyd niet meer hebben.... Dab schynt deu
minister van otirlog le antwoorden, voor myn platzier zullen de
oogstiiilialers in 't hert vat, 't werk komen snltlaelje spelen, zo»
wil ik het hebben en dat den oogst wacltle,, Eu daervoor hebben
uwe representanten eenen verpletterenden budget van 32 mit-
lioeneu gestemd, en my bovendien dc inigt gegeven de werk titans
Ir roepen ais'l my belieft... Gy hebt maer le dansen gelvk ik
schutfftl eu le z.wygen
liet gouvernement komt tien hel algemeen verlangen voldoening
te geven. Ily koniiiglyk brsluyt van dynsdng, 25 july, is eu bljit
bel verboden aerdappelen tut liet Itniti le voeren tol tlett lyd tloor
de wel le bepalen. Dit verbod van nytvoer zal van tiet tl zyn om dtut
prys tier aerdappelen leeg tc houden.
.Met spyt ziel men, dat ook bet verbod van palater-bloem uyt
liet land te voeren, niet is behouden Dil verbod houd op te bestaou
tien 1 augusly aenslaentle.
liet is le vreezen dal dc fabrieken van aerdappelen nu sterk vu
geweldig voor den ttylvour gaen werken, eu aldus zullen groole
hoeveelheden aerdappelen uyt liet algemeen verbrttyk ontnomen
worden om in bloem verkeerd en btijlcii hel land le zyn vervoerd.
