ZONDAG 15 AUGLSTY 1854.
ACHTSTEN JAERGANG. N'
AELST, den 12 Augusty 1854.
De Drukpers der Liberalers-Francniacons
Blind en doof
Zyn de Francmacons zoo ge-
vaerlyk
Wat is zyn eerste werk
En waerom zyn de Francmacons
zoo hardnekkig tegen de Priesters
YZEREN WEG. STATIE AELST.
VERTREKUREN VAN DEN i JULY 1854.
1® uren 45 minuten des morgent naer Dendermonde, Mechel-u. Bmsst'l,
Antwerpen, Leuven, Thieuen, Luyk, Verviers, Landen, St. Truyeii,Hasselt en Keulen.
2® Ten 7 uren 50 minuten des morgens nner Dendermonde Gend, Brugge,
Oostende, Kortryk, Mouscron, Doornyk, Ryssel, Calais.
3- Ten 11 uren 30 minuten roor middag, naer Denderwonde, Gend, Brugge,
Oostende, Kortryk, Mouscron, Doornik, R^ssel, Calais.
4« Ten 5 wren 30 m. natuidd. nner Oendeimonde, Mechelen, Brussel, Antwerpen,
Lwnon, Thieuen, Luyk, Vervier, Gend, Brugge, Oostende, Korlr., Doorn., Rysiel, «tc.
5" 1 rit S uren 15 minuien dra aronds, nner Dendermonde, Mechelen, Brussel,
A-utwerpnu, Leuven, Thienen, Luyk, Veniers, Aken, Keulen en Gend.
CISQUE SLTH.
VAN DENDERMONDE NAER AELST.
1® Ten fi ur. 00 m. 's morgens.—2"> Ten 7 uren 20 minuten 's morgens. Ten 8
uren 20 minuten 's morgens. 4® Ten 12 uren 05 minuten 's middags. 5° Ten f>
uren 45 minuten avonds..
Zullen te Gysegen» slillestnen de volgende konvoyen vertrekkende van
AFLST, ten 6 "«uren 45 minuten, ten 11 uren 30 minut. 's morgens, ten 5 uren
30 minuten en ten 8 uren 15 minuten s' avonds-
Van ULNDLRMOVDL ten uren 00 minuten, ten 8 uien 30 minuten'smorgens,
ten 12 uren 0o minuten 's middags en ten 6 uren 45 minuten des avonds.
oor alle rigtingen moet men te Bendermonde van kouvoy veranderen.
Dit blad verschynl des Zaterdags in den namiddag onder de dagleekening
van den dacrop volgenden Zondag.—Den prys der inschryviug, by trimester,
.ts bepaeld op 1 fr- 50 c., dien der annoneen op 20 centimen den drukregel.
DEN DENDERBODE
Men ziet het klaerlvk, het bevel is door de groote franc-
magonslogie gegeven oin hare drukpers te doen werken
want sedert korten tyd heeft men bemerkt dat hare dag
bladen inet cene ontketende woede uytvallen tegen gods
dienst en geesteiykheyd. tegen koningen en alles wat met
de gouvernementen in verband staet; terwy! zy, van eenen
anderen kant, de revolutiën en wanorders in de Stalen
hemelhoog verhellen. Sinds lang heeft men zulke woede
noch zulke sloutmoedigheyd gezien, men zou zeggen dat
reeds een plan is vastgesteld dat den oogenblik om het nvt
te voeren gekomen is, dat de revolutionnuire bombe op liet
punt is van los te bersten, en dat den algemeenen opstand
nakend isOfwel, men moet er een ander plan in
zien, te weten eene verradery tegen tielgenland, tegen zyne
onaflianglyklieyd en nationaliteyt
De maconnieke party weet liet maer al te wel dat met
Vrankryk gedurig aen te randen, met zyn gouvernement
en deszelfs keyzer onoplioudelyk te beledigen, men de
onrust in 't fransch bestuer brengt en men eyndelyk er zal
in gelukken dit rvk en deszelfs opperhoofd zoodanig te
verbitteren, dat de belgisehe natie grootelyks zou konneu
gecomprometteerd worden om die woedende liberalerspers
te doen zwygen en het brandpunt van socialisiuus en rege-
ringslooslieyd 't geen in ons land bestaet, te blusschen.
Wy weten niet wel of ons gouvernement zulks gevoelt,
of het er zicli mee bezig boud, of liet die booze aenslagen
met een gerust en kommerloos oog aenziet, wy weten niet
wel of ons gouvernement daer aen onverschillig is en aldus
't land wilt naer den afgrond laten lieenstooten; maer het
geen wy klaerlvk zien, is dat ons ministerie, gelyk het nu
samengesteld is uyl Iwyllelachlige elementen, er al liet
kwaed, al het gevaerlyke niet in ziet 't geen er vele voor-
ziglige en verstandige lieden in zien. Dit ministerie is min
of meer omringd door agenten der party, in de bureelen
der verschillige departementen bevinden er zich individus
die aen de logiën verbonden zvn, zoodanig dat liet minis
terie bvna in d'onmogelykheyd is liet gevaer te beselfen
Zelfs zou bet geene maetregels van voorzorg durven nocli
konnen nemen zonder dat zy welhaest gekend en veryduid
zouden worden, en 'lis daerom dat het met meer vrees
voor de maconnieke party te werk gaet en z< o weynig
bekommernis toont voor 't welzyn der natie en 't behoud
van haer bestaen.
Wy hebben liet nog onlangs gezien, als er in dc logiën
besloten was de haüeryën wederom geweldiger te openen
tegen de Conservateiirs, dat er in bet kabinet eene opinie
geüyt is die sterk genegen was om uytsluytelyk de liberaters-
party Ie ondersteunen en die der conservateurs te slagt
offere ri, misschien zonder te denken dat zulks strekken
moet om de liberators te doen heerschen en alles wat met
den godsdienst en onze nationaliteyt in betrek slaet te ver
nietigen,.Het woord is niet uytgesproken, maer geheel
de wereld weet genoeg dat liet woord Conservatism- wilt
zeggen koning, souvereyn, en 't is ongetwyflëld, want de
gehevmen zyn gënoegzaem ontsluyërd, dat den grootslen
vyand der logiën is het koningdom, den monarcliieken
souvereyn, dat al den haet, al de woede der sectarissen
tegen 't koningdom en de monarehieke gouvernementen
geiigt zyn.
Ons ministerie is zoodanig verblind en doof, dat liet de
samengepakte onweerswolken aen den politieken gezigt-
eynder niet ziel en den grollenden revolntionnairen donder
die alles bedreygt, niet hoort. Wy hebben hiervan een
allerklaerste bewys. Men oordeele
In verschillige scholen van den staet heeft men aen de
leerlingen onder andere slechte boeken als pryzen gegeven
L'histoire de la revolution Franraise, pur Miguel, een werk
dat zoo zedebedervend en schandelik is, dal het door de
H. Kerk in den Index der verbodene hoeken is gesteld.
Een zoo goddeloos werk zou noyt. mogen in d'hand komen
der jongheyd indien men ze niet wilt bederven en Iiaer de
revolutionnaire denkbeelden niet zorkt in te planten.
'T is een van die werken waerin de revolutie der Sanscu
lotten en Jacobvns, waerin al de baldadigheden van 'die
bloedige revolutie op elke bladzyde gevleyd, geprezen en
aengepredikt worden 't is eenen boek dien men ziet duy-
delyk en met opgezetten zin geschreven te zvn 0111 de
moordenaers van dit lydstip van schrik en vernieling te
verschoonen, en om hunne schelmstukken en moorderyën
te doen doorgaen als een hulpmiddel 't geen voor de samen
leving noodzukelyk was.
Het godsdienstig deel van dit werk, is zyn politiek
volkomen weerdig. Volgens den goddeloozen schryver, was
de burgerlijke constitutie der geesteiykheyd eene zaek die
onverschillig was voor de Kerk; zy raekte in niets noch
aen 't geloof, noch aen de kerkelyke regeltucht, en de bis
schoppen die ee zich tegen verzet hebben, hebben slechts
door pligtige inlriguen gewerkt, en hadden geen ander doel
dan eene scheuring in de Kerk te biengen niet hunne be
langen onder den dekmantel des godsdienst te vrywaren
Moet men niet bekennen dat dit eene sligteude lezing is
voor de jongheyd en eenen gelukkigen keus 0111 bare gods
dienstige, politieke en maelschappelyke opvoeding te vol
trekken Maer wat is er niet al te weezen, als een
gouvernement zoo weynig klaarziende is, dat liet zoo onbe
zonnen eene party, eene soete ondersteunt die geen ander
mikpunt heeft dan de vernietiging van alles wat uiaelscliap-
pelyk en gouvernementeel is Ook houden de vreunie dag
bladen zich ter dezer gelegenheid met Belgiëu en zyi.e
revolutionnaire schryvers bezig. Den Times, een der bv-
zonderste bladen van Engeland, zegt in een zyner laetste
N" het volgende
tiet schynt dat de revolutionnuiren van hel vaste lanil,
maer bijzonderlijk die van Ltelgien en Italiën, verzekerd
zyn dat de revolutie van Spanten uelhaesl dour andere zul
gevolgd wordenHunnen eenigen droom is eene alge-
meene omverwerping, en zy zien reeds overal de republiek»!
De schandalige uyltrekken die wy in voorguende num
mers uyt de liberaiersgazetten hebben aengehaeld bewy-
zeu duydelyk de taktiek die men doet werken; naer 'l voor
beeld van Spaniën, is liet den koning, den souvereyn, die
den eersten in 't spel komt en die het eerste slagtoffer moet
zyn van hunne bloedztichlige en vernielende ontwerpen
Wy zouden willen weten met wat oog het kabinet deze
woedende en abominabele artikels tegen koningdom en
tegen godsdienst beschouwt. Het kan echter niet onwe
tende zyn dat wy een tydstip beleven op welk men de druk
pers slechts als een kinderspel mag beschouwen 't geen
geen kwaed kan doen of magteloos is op den geest en op
de gevoelens der maetschappy liet ministerie moet by-
zonderlyk weten dat, als de liberatersmaeoniiieke scete
aldus hare dagbladen doet spreken, zy een doelwit heeft,
dat zy een uyt te voeren plan in d'oog houd, dat zy de
geesten wilt voorbereiden om tot haer eynde Ie komen, om
gemakkelyker liaer oogwit te bëreykenEn men heeft
gezien dat dikwils de uytwerksels van naby de ontwerpei:
gevolgd hebben.
Wy stuwen liet ministerie ernsliglyk aen die artikels uyt
den Messager de Gand, den Ubseivateur, de Tribune de
Liége, etc. met aendacht Ie overwegen, en dan te ourdeelen
of zy geschreven zyn 0111 le lagchen ofte badineren; of het
van wege de liberatersparty akten van liglzinnigbeyd ol'
dvvaesheyd zyn die geen gnvvigt hebben en indien liet
onbedaelit genoeg is te oordcelen dat die party onnoozel
genoeg is te doen schryven al 'l geen bare dagbladen af
geven, zondereen vastberaden plan of ontwerp te hebben,
zonder op eenen uitslag te rekenen; indien het aldus
denkt, dan moet het weynig de maconnieke listen kennen
en zoo verblind zvn, dat liet 't gevacr niet kent noch den
afgrond ziet waerin men 't land met al zyne instellingen
wilt storten
Deze vraeg heeft men ons meermaels gedacn, en allyd
hebben wy ze beantwoord met te zeggen dat die sectarissen
veel gevaerlvker zyn dan men denkt, omdat hunne leering
en wei ken in volkomonë overeenstemming z.ynde met de
driften en bedorvene naluor van den mensch, dezen maer
al te gemakkelyk verleiden en er een blind werktuig van
maken tot volvoering van ontwerpen die op de vernieling
der samenleving uytkomen. Men voege daerbv de listige
intriguen en de onverinoeyelyke hardnekkigheid der franc-
mac lis in liet vervolgen van hun onheilspellend doelwit,
en men zal begrypen hoe uoodzakelvk het is voor de
handhaving der goede orde en het behoud der maetschappy
dat deze sectarisen gedurig bevochten en hunne lieyllooze
plannen zooveel mogelyk verlamd en verydeld worden.
Indei'daed, zy willen nocli van de koningen, noch van de
prinsen afhangen, noch zich aen wetten onderwerpen die
door hun zelf en volgens hunnen smaek niet gemaekt zyn.
Zy scliyuen de zwakheden, de dwalingen en al de misslagen
der gekroonde hoofden te ontmaskeren, alleen 0111 de
zelve te betreuren, maer bun waer inzigt is bet gezag te
verminderen en te vernietigen, om liet te vervangen door
een gouvernement van hunne uylvindingwaerin den
mensch aen zyne eygene rede alleen onderworpen is, en
slechts zyns zelfs gezag moet erkennen.
Wat meer is, de francmacons speuren niet alleen de
persoonlyke misslagen der koningen en prinsen naer, maer
zy letten op al de fauten, op 11I de gebreken, op al de zwak
heden, op al de onwettigheden der gouvernementen, ivelke
zy dan door hunne tolken met een verdobbeld geweld aen-
randen, in den schyn 0111 er beternis in te krygen, en door
hunne bekeuringen de misbruyken te doen ophouden, doch
daedsalcelyk om het gezag te ondermynen, om het le doen
vallen, om het volk tot zich te krygen en aldus te gemak
kelyker hun doel te bereyken.
Dat de constitutionnele gouvernementen, dat de minis
teriel! hierop wel acht geven, dat zy hunne akten altyd
eerst wel overleggen, dat zy noyt slechte wetten maken,
dat zy altyd de penningen des volks wel besteden en noyt
verkwisten aen nuttelooze dingen of zaken die konnen ge
mist worden, dat zy altyd ivel zorgen om hunne onder
danen vaderlik, onpartydig en regtveerdig te bestieren,
want, den Argus der francmacons is altyd gereed 0111 hun
by 't volk aen le klagen by de eerste afwyking van dit
groot princiep van maelschappelyke regtveerdigheyd. Niets
is moeyelyker, wy welen liet, om in alles voor elkeen wel
te doen, maer dien ouverzadelyken draek dient zoo luttel
voedsel te kiygen als mogelyk is.... E11 waerom Omdat
hy in de fauten en misbruyken der gouvernementen spyze
vindende, dadelyk den kop opsteekt ener na vele poogingen
in gelukt de meesterschap te overweldigenE11 dan,
Zvn eerste werk is zyn venyn uyt te storten. Seffens
begint by de verbreking van alle maelschappelyke banden
te eysschen, de grofste dwalingen te prediken, de verley-
ding te zaeyën, het zedebederf te verspreiden, aen 't voik
dien geest van versmading en haet van God in le planten,
en eyndelyk al zyne krachten in te spannen 0111 de stem
van den godsdienst en der waerhevd te verdooven
Weet het wel, Belgen, dit zyn hier geene ydele ivoorden,
de lessen der ondervinding hebt gy alle dagen; gaet met
uwe gedachten naer Vrankryk, naer Zwitserland, naer
Spauiëu, naer Italiën, en dan, werpt eenen oogwenk op uw
eygen vaderland, de daedzaken zullen u luydop toeroepen
dal wy de wacrheyd zeggen.
Omdat de priesters, krachtens lmn ambt, gehouden zyn
altyd het volk tegen de verleyding te wapenenomdat het
karakter ivaermedc zy bekleed zyn, een karakter van ivaer-
heyd is, die altyd legen de valsebheyd en dwaling iu oorlog
zyn zal; omdat de priesters, door hunne bediening de liefde
des volks natuciTyk bezittende, het zelve van liet kwaed
gemakkelyker konnen aftrekken en aldus de Irancniayoiis
berooven van een werktuyg zonder welk deze niets ver
mogen. Want ontneemt aen den moortelhaspel hel volks
element, en hy zal iiytteeren en als sneeuw voor de zon
verdwynen.
De verzedelyking en godsdienstigheyd van 'tvolk zyn voor
een land net als de besproeiing voor eene plant. Is 'tvolk
zedelyk en godsdienstig, loert uien bet zicii onderwerpen
aen de geboden van den Eeuwigen Wetgever, dit land zal
bloeyën, zal onderdanig, braef, werkzaem en verduldig
volk kweeken, 't geen de francmuooiiszaek niet zal dienstig
zynEn wie is't die de zedelyklieyd en de godsdien
stigheyd inplant en aen groote kleine, van den koning le
beginnen lot den armsten tce, moet prediken T 's den
priester aen wie dit onvervi emdbaer regt is gegeven dooe
Hem zelf die beschikt over de herten der volkeren zoo ivel
als over het leven van den worm'T is in dit r t dat
den priester zyne sterkte en zyncn invloed op liet volk put