ZONDAG 3 SEPTEMBER 1831
ACHTSTEN JAERGANG. - W 417
Eenen niaconnieken liberatcrsklub.
Is hel hier meè genoeg
En wat snoei er gedaen worden
VAN DLNDERMONDE NAER AELST.
AELST, deiv 2 September 1854.
Aftreding van het Ministerie.
YZEREN WEG. STATIE AELST.
VERTREKUREN VAN DEN 1 JULY 1834.
I® If h 0 uri'n 45 minute*» des morgens ttaer Demlermondp, Mechel: n, BrnsscJ,
Aitiwfirpei), Leute», Thirncn, Luyk, Vervier», Landen, St. Truyen, ILisselt en Keulen.
2® Ten 7 uren 30 minuien dos morgens nner Dendei monde Cexd, Brugge,
Ootlendc, Kortrvk, Mouscron, Doornyk, Ryssel, Calais.
IS" Ton 11 urrrt 30 minuien roor middag, narr Pendeimonde, C.end, Brugge,
Oostende, Koriryk, ifluuscron, Doornik, Hyssel, Calais.
Ton 5 ure»i30 m. natnidd. nner Dendnmonde, Meehe'en, Brussel, Antwerpen,
l.eit-en, Thicnen, Luvk. Vervier. Gcnd, Biugge, Oostende, Koilr., Doorn., Ryssel, ete.
i> 7 8 uren 13 minuien des aronds, nner Deiidermond", Mechelen, Brussel,
Ah: wei pen, L»uven, Thienen, Luyk, Verviers, Aken, Keulen en Gend.
OUIQI'E S.LTM
1° Ten G ur. 00 m. 's morgens,2° Ten 1 uren *20 minuien 's morgens. 3° Ten 8
uren 20 minuien 's morgens. - 4° Teu 12 uren 05 minuten 's middags. 5° Ten
uren 45 inrnuten avonds.
Zullen te G-vsegein stillestaon de yolgende kouvoyen vertrekkende van
AF.L8T, ten 6 ur« n 45 minuien, ten 11 uren 30 uiinut. 's morgens, ten 5 uren
30 minuten en ten 8 un-n 15 minuten s' avonds-
Tan DENDKRMO DF. ten 6 men 0D minuten, ten 8 uren 30 minuten'smorgens,
ten 12 uren (»5 minuten 's middags en ten H uren 45 miuuten des avonds.
unr allo liglingeu mo- i men te Deiiderinonde van kouvov veranderen.
Dit blad verschyiii dfts Zaterdags in den namiddag onder dedagteekening
van den daciqp volgenden Zondag. Oen prys der inschryving, by trimester,
bepaeld op 1 fr. 50 c., dien der annoncen op 20 centime» den drukregel
DEN DENDERBODE
De maconnieke factie heeft zich op 22 augusty bietst te
Brussel vereeuigd, om, zoo men zeyde, te beraedslagen
-over wyzigingen aen het reglement der Association liberale
toe te brengen. De logiën die zich andermael in 't openbaer
vertoond hebben, hebben dien dag komedie gespeeld, zv
hebben 'l publiek willen bedriegen aen 't zelve poogende
op te vyzen dat zv een genootschap uytmaken waerin de
statuten van een reglement vrylvk onderzocht en vastge
steld wordenmaer 't is, gelyk wy zeggen, om de liglgeloo-
vigen te bedriegen, aen wie de maconnieke secte zoekt wys
te maken dat het onderzoek by haer vry is, en dat al de
moortelbroers niet verbonden zyn de wetten die den Groot-
Oosten voorschryfl, blindelings na te leven. Een beivys dat
het eene bedrieglyke komedie is die men in deze vergadering
gespeeld heelt, is dat al de beraedslagers op 't eynde der
zitting zyn 't accoord gevallen en dat er niet eene gewigtige
wyziging aen de besluyten van het fameus francmacons-
congres van 1846 is toegehragt. De voornaemste schikkingen
zyn gelyk in 1846 te welen
4° Wczenlykc onafhanglykhegd der burgerlijke magt
2° Opvorming van een onderwys in alle graden, onder
aytsluylelyk bestuer van 't burgerlyk gezag, gevende aen dit
gezag de noodige middelen om de bijzondere onderwijsge
stichten tegen te werken, en verstootende de tusschcnkómst
der bedtenaers van den godsdienst, en bij gevolg ujt alle
krachten te werken tegen de aenneming der overeenkomst van
Antwerpen.
Dit alles is zeer klaer en duydelyk, 't is de francmacons-
secte die wilt heerschen over het burgerlyk gezag, 't is de
francina^onsseete die wilt wetten voorschryven, die alleen
in Belgian wilt regéren, die er, met een woord, eenen Staet
wilt maken tegen Staet. Eli welke zyn de fameuse mannen
die aldus Belgian onder hunne heerschzueht willen doen
hukken Het zyn Eenen Verhaeghen, eenen Frcre, eenen
Rogier en nog eenige andere gelukzoekers van den francma-
fonshaspelAls 't volk aldus de francmagons laet
voortwerken en de oogen niet opent om de intriguen en
kuyperyën der secte, door wettige middels, tegen te werken,
dan durven wy voorzeggen dat welhaesl de regerings-
löosheyd het hoofd zal opsteken en de overhand behalen,
■dat welhaest de souvereyne magt zal ophouden en dat de
wetten niet meer verpliglend zullen zyn
En nogtnns, is het niet eene tiendobbele schande voor
Belgiën zich aldus te laten geleyden en beheerschen door
een handvol kwaedaerdige wezens, die geene hoegenaemde
achting genieten welkers politieke reputatie geschand
merkt is, die niet kennen dan het kwaed, en niet anders
werken dan om alles wat godsdienstig en zedelvk is te
vernietigen, wel wetende dat zv niet kunnen heerschen ten
zy op de puynen van het maetschaopelyk gebouw Ja, dit
is zeker eene schande, en wy porren onze landgenoten aen
er wel op te peyzen terwyl het nog tyd is, want welligt is
den oogenblik nakend op welken het zou konnen te luet
zyn.... Het rampzalig Spaniën is daer om aen onze waer-
schouwing veel geivigt by te zetten
Is het genoeg te zeggen dat de Association Libérale niets
anders is dan de vereemgde logiën die hare spelonken ver
laten hebben, dat alles wat zy voorstelt, doet, overwepgt en
vaststelt haer door den Groot-Oosten is opgelegd, dat zy
geene wyzigingen aen hare statuten aen 'hare leering,
aen hare politiek mag toebrengen Neen, het is zeker niet
genoeg zich by dit enkel zeggen te bepalen en ondertus-
sehen werkloos te blyven; want luystert wat den famcusen
Venerabelen Verhaeghen in den klub van den 22 gezegd
heeft
e Wat wy niet moeten vergeten, is dat er in 1846 een
eedgenootschap van liberalen heeft plaets gehad, 't welk
o eene charte of grondwet heeft opgemaekt die wy alle
moeten eerbiedigen. Het komt niemand toe die grondwet
o te veranderen of te wyzigen.
Dit maconniek gebod komende uyt den mond van dien
venerabelen is algemeen aengenomen en door eenen donder
van loejuvehingen begroet. Den sekretaris der vergadering,
zekeren Guillcry, heeft het woord genomen om aen den
Venerabelen Verhaeghen, in naem der vergadering, te
antwoorden en heeft zvne algemeeae goedkeuring gegeven
aen alles wal den Venerabelen had voorgedragen. Zie hier
wat dien sekretaris gezegd heeft
i Wat de grondleer aengaet, er kan tusschen ons en u
geen het minste verschil van inzigt bestaen; onze denk-
beelden zyn de uwe. wy zyn alle met een en 't zelfde
gedacht bezield. De leerstellingen die M. Verhaeghen
geproklamëerd heeft, nemen wy alle voor de onze
Nadien is er het volgende aangenomen
a In materie van onderwys, wat zeggen wy Er moet
krachtdadiylyk geworsteld worden tegen de tusschenkomst
der geestelgkhcyd! Eu voor wat aengaet de politiek van vcr-
zoening door 't ministerie ingehuldigd, wy verstouten ze;
wy moeten slechts de verzoening bewerken tusschen ut deze
welke bezield zyn met de gevoelens van 'l liberalismus.
En om haer werk te bekroonen, heeft de vergadering
met eenparige stemmen het woord liefdadigheyd uyt haer
reglement geselirabt. Zie hier hoe den Venerabelen Ver
haeghen zich ten dien opzigte uytgedrukt heeft
Voor wat de liefdadigheyd betreft, zie hier wal wy,
myneii achtbaren vriend Van Schoor en ik, ten titel van
wyziging voorstellen lnrigting der weldadigheid, ge-
lykvormig aen de grondstellingen der nu bestaende wet-
ten Van alle kanten goetlketiriiig goedkeuring I
Eenen donder van toejuycliingen
En nog is den niaconnieken Ubservateur van Verhaeghen
en Fiére niet te vreden van die redactie hy wilt dat eene
nog klaerdere schikking genomen worde om 'alle denkbeeld
van godsdienst en"zedelykheyd in den bystand der arme te
doen verdwynen, want dit blad vreest dat er nog eene deur
voor de kalholyke liefdadigheyd zou open blvven, 't geen
voorzeker, zegi het, 't verlies van den armen en de schande
des lands zyn zou I
Is dit niet eene helsche dweepzucht Zou men wel eene
secte vinden die aen den godsdienst meer haet loedraegt Y
Noyt, zelfs niet in de meest bedorvene tyden heeft men
woedender inbreuken gezien'T is gelyk wy hooger
zeggen, een schandael, eene oneer voor onze natie zulke
kerels, zulke duyvclsrlih wezens in haer midden te vinden.
.Maer, zal men vragen, wat zegt het gouvernement van zulke
leeringen Kent en onderzoekt het gouvernement het doel
van dees genootschap? Weet het gouvernement wat dit
genootschap van zin is Waer het 't land wilt nner toe
leyden Zyn het gouvernement en 't volk zoo ongevoelig
dat zy alles laten doen, alles laten voorbereyden zonder
aen maetregels te denken om die brandende lava der secte
eens te konnen tegenhouden Vreest het gouvernement
niet dat zyne gevoelloosheyd en de stoutmoedigheid der
secte de onrust in de naburige Staten zal ontwaken en dat
men ons zal zeggen gy zyt niet bekwaem u zeiven te be
sturen, gv laet in uw land, onder uive oogen, een vuer aen-
steken 't geen tot ons zal komen en een deel onzer Stat™
verslinden
Al deze vragen verdienen wel in aendacht genomen te
worden, want de ontdekking van helsche maehienen dnyd
reeds een begin van samenzweering aen; zulke werktuigen
maekt men niet voor 'tplaizier; er moeten ongetwijfeld
plannen van sumenzweeringvernieling en vastgestelde
moorderyën bestaenDit moet niemand verwonderen,
vermits liet genoeg gekend is dal den dolk en 't vergift de
middels zvn die in de leering der secte als middels van
uytvoering aengeivezeu zyn
Het is dan grootelyks te weiischeu dat de politie wake
en maetregels neme om 't land tegen eenen aenslag te be
veiligen. 'T geen wy reeds gezegd hebben, zegde over
eenige dagen eene briefwisseling der Emancipation, wuerby
hel 'gouvernement gewaerschouwd word dat er eene booze en
revolutiOnnaire liabael in t land bestaet; dat, indien men er
niet in gelukt de trouwelooze ontwerpen der factie te veryde-
len, Delgiën grootelyks voor zyne nutionuliteyt en onafliang-
lykheyd te vreezen heeftlierigt aen geheel 'l land.
Wat er in deze netelige omstandigheden moet gedaen
worden, is, volgens ons, zeer gemakkelvk. Dat de ware en
vaderlandslievende Belgen zich in genootschappen vereeni
gen; dat zy ook reglementen maken en maetregels nemen
om de grondwet, den godsdienst en 'I vaderland te bewa
ren, gelyk de logiegasleu doen om ze te vernietigen; dat zy
zich onderlinge wel verstaen en maer slonlinoediglyk liet
Constilutionneel vaendel ontrollen dat allen, zonder uyt-
zondering, onbevreesd hunne namen laten kennen en tier
als deelgenoten van een zoo groot eu verheven iverk, hel
hoofd opsteken en zich berei d toonen om het godsdienstig,
zedelyk en nationael gebouw door hunne krachtdadige
medewerking te onderschragenDat elke stad, elke
groote gemeente haer Constilutionneel Genootschap hebbe
en zich alle met een cenleael genootschap verbinden, eikan
deren raedpiegen, toelichten en tegen nakende gevaren
ivaerschouwenDit is den middel, den eenigen middel
dien ivy kennen om de vernielende uytwerksels van den
francmaconskaiiker te vendelen; dit is den middel om door
de aenvalien der wei ingerigtte secte niet overrompeld te
worden; dit is den middel, met een ivoord, om onze natio
naliteit en onafhanglvkheyd te bewaren ivelke thans van
alle kanten bedreygd wordenWy roepen de aendacht
onzer konfraters hierop in en verzoeken hun ons hierom
trent hunne ziemvyze te zeggen; vinden zy den middel
goed, ivy zullen onze krachten samenspannen en door ver-
eenigde pooguigen gemakkelyk tot de verwezenlvking ge
raken.
Het ministerie De Brouckere, 't welk men eenigen tyd
geloofde, ten minsten door de politieke opinie van deszeifs
opperhoofd, boven de pai tyën en byzonderlyk boven de
klubsen en factiën te zyn, komt eensklaps in duygen te val
len, en dit wel omniddelyk na eene zitting der Association
Libérale, waerin den Venerabelen Verhaeghen den voornaem-
slen spreker is geweest zonder dat hy echter iels nieuws
verteld hebbe. Volgens zyne verouderde gewoonte was zyne
redevoering een samenraepsei van aenranaingen en bele
digingen tegen den kalbolyken godsdienst en tegei) de
priesters, zoodat de ministers geene redens hadden van dit
hoiiderdmael gezongen liedeken benauwd te zyn. Daerom
zyn ivy ten uytersten nieuwsgierig om de uytleggingen te
kennen die zy aen de kamers, nopens hunne verhaestte
demissie, zullen geven.
De dagbladen der hoofdstad en van geheel 't land bonden
zich op met gissingen. Deze zeggen dat het ministerie zich
voor de kamer niet durft aenbieden omdat het voor de aen
valien der liberale party beducht is; gene geven voor dat
de ministers vreezee in de bewarende pas ty geenen kracht-
dadigen onderstand genoeg te zullen vinden; andere ver
zekeren dat de ministers geenen moed genoeg hebben om
hunne wetsontwerpen voor te dragen en te verdedigen;
immers eiken vogel zingt er zyn voisken over, maer nie
mand geeft iets sleliigs, iets gegronds.
Wat ons betreft, wy willen de dagbladen op den grond
van onderstellingen niet volgen, omdat wy zeker iveten dat
zy de nare oorzaek niet afgeven, en van den anderen kant,
omdat wy niet komien gelooveu dat zy niet beter ingelicht
zyn. Wy durven zelfs verzekeren dat de kopstukken der
liberaters de ware reden der aftreding van 't ministerie zeer
wel kennen, maer dat zy dezelve door hunne dagbladen niet
durven laten openbaren, omdat zy vreezen dat er 't land
bun een grief zou van maken waerover zy zich moeyelyk
zouden konnen verregtveerdigen.
Wy ook gelooven de ivare rede te kennen, maer moeten
oi'S tot dus verre bv de stilzwygenlieyd bepalen, oindal de
zelve ons strengelyk is opgelegd. Echter denken wy dat de
demisssie zal aenveerd ivorden, doch dat welligt den eeni n
ol anderen der tegenwoordige ministers zal blyven om met
min aen de klubsen en logiën verslaefde mannen hel roei'
van den Staet te besturen.
Wy hopen overigens dat den Koning, in zyn«> hooge wys-
Iieyd, raed zal vinden om het land tegen de schandvolle
belieerscliing der franemagonssecte te beveyligcu; ivy hopen
dal, hy bekwame-, treffelyke en vaderlandsminnende mannen
zal riemen en zich ivel wachten het minste vertrouwen te
stellen in dien ivalgelyken moorlelhaspe), want hy moet zoo
wel weten dan iemand dat het in de geheime en beëedigde
genootschappen is dat de eenige vyanden van troon en
vaderland te vinden zyn.
LETTERNIEUWS.
Met de levendigste voldoening hebben wy verleden woensdag
de prysdeeliug Ingewoond in het sledelyk gesrclit van de eerw.
[Imnan.üs oen Christelyke Scholen alhier, welke pleglighevd door
de geeslelyke en wereldlvkc overheden was voorgezeten, én door
