ZONDAG 3 DECEMBER 1834.
NEGENSTEN JAERGANG. - K" 450.
De stemming der antwoord op de Troonrede
in de Volkskamer,
Wal is mi den ujlslag
Eene vraeg.
VAN DENDERMONDE NAER AELST.
AELST, DEM 2 December 1854.
Eenige vragen aen den Justitie
minister.
YZEREN WEG. STATIE AELST.
VERTREKUREN VAN DEN I NOVEMBER 1834.
i" Ten 7 uren 45 minuten des morgens noer Dt nderraond* Geud, Brugge,
Oostende, Kortryk, Mouscron, Doornyk, Ryssel, Calais.
2® ten 9 uren '60 min* des morgens noer Dendermoade., Gend, Mecliel-n, Brussel,
Antwerpen, Leuven, Thieaen, >Lu.\k» Vcrviers, Lauden, St..-Truien,en Hasselt.
3° Ten 1*2 urm 00 minuien ruor middag, naer Denderoiondr» Gend, Brugge,
OnsU-nde, Korlryk, ttauscron, Dooruyk, Uyssel, ('alais.
4® Ten 2 uren 15 w, nantidd. noer Dendei monde. Mechelen, Brussel, Antwerpen,
Leuven, Tliicnen, Lnyk. Vervier, Landea, St. Tidi«i*'iiHasselt, Aken en Keulen.
5® '1en 5 uren 15 minuten des nconds, noer Dendermonde, Meclielen, Brussel,
Antwerpen Gend,Brug#e ea Ostende, Kortryk, Mouscron, Dooruyk, Ryssel en Culais.
Ten S uren 15 minuien drs aronds naer Deud<nnonde, Gend. Meclielen,
Ifcustel, A ut werpen, Leuven. Thieneu, Luv k, Virricrs. Aken en Keulen.
GJiïQÜE Ult Si.
1® Ten fi ur. '25 m. 's morgens.21 Ten 6 uren 20 minuten 's morgens* 3" Ten X>
uren 10 minuten 's morgens. 4® Ten 1*2 uren 40 minuten 's middag»'. 5'» Ten 4
uren 10 minuten 'savonds. G° Ten 6 uren 45 minuten avonds.
Zullen te Gysegcm stillestaen de volgende konvoyen vertrekkende tan
A FAST, ten 7 ur« n 45 minuten, ten 9 uren 30 minut. 's morgens, ten i2 uien
ten 2 ure-ja 15 minuten en ten 5 uren 13 m. s' avonds*
Van DENDERM0>DE ten 6 uren 23 minutes, ten 8 ureu 20 minuten 'smorgens,
i«n 10 uren 10 min. voorin. Ion 1*2 ii. 40 ni. namiddag, ten 4 uren 10 m. en teo
<3 uren 45 tuin. des avonds.
Voor alle riglingon moet men te Dendermonde van konvov vertind» ren.
Dit blad versehynl des Zaterdag in den namiddag onder de dagteekentog
van den daerop volgenden /.tntdag. —I>en jnys der inschryving, by trimester,
ts bepaeld op 1 fr. 50 e., dien* der nnnoiicen op 20 een timen den drukregel.
BEN DENDEEBODE
De voornaemste zinsnede der antwoord op de Troonrede
was deze die met liet onderwys in verband stond. Uyt
toegevendheid of uyt zwakheyd van wege bet ministerie
ten opzigte der maconnieke factie, wilde bet over deze
zinsnede eene Stemming van vertrouwen bebbcn, welke
stemming voor doel bad te welen of de meerderheyd der
kamer de stemming wilde handhaven die zy, in den toet
sten zittyd, nopens de overeenkomst van Antwerpen, bad
uytgebragl, dit is te zeggen, of de meerderheyd er zieli
tegen verzeltede dat bet godsdienstig onderwys in du
slaetssebolen gegeven wierd
Die stemming heeft piaets gehad op een amande^icnt
van 51. Frère, 't welk van volgenden inhoud was
Nauukeuriylykhandlaven, in materie van openbaer widertcys
de regten en attribution der gemeenteraden, de coustituliun-
nele principen waerdoor de vryheyd van geweten yewuer-
(i borgd word, bekrachtigen, is uen de wetten die het openbaer
onderwys belieeren, eene uytvoering geven die overeenstemt
met den geest onzer instellingen en onzer organieke wetten
Gelyk men ziet, zyn dit schoone hoogdravende woorden;
gelyk men ziet, nemen die gasten altyd onze instellingen
en de vryheyd van geweten als vertrekpunt; rnaer is bet de
scbynheyliglieyd niet huyten alle palen dryven hier te
komen spreken oyer gewetensvryheyd, dan" wanneer zy
gedurende tien dagen met geweld, met bedrog, met listen
en lagen gesabeld hebben 0111 de jeugd van een godsdienstig
Onderwys teenemael te berooven, 0111 den toegang in de
staetsscholen aen den katholyken priester volkomen af
te snyden
Doch de Beigen zyn geene dupen meer der maconnieke
kwakzalveeyën, de inzigteu der franemapons zyn rnaer al
te wel gekend, onze grondwet en do vryheden die zy waar
borgt drukken hun op 't hert, zy zullen het voorwerp zyn
van hunnen eeuwigen haetwant er is in den Gröoten-
losten van Belgiën gezworen dat onze Constitutie weltiglyk
moet veranderd worden, of dat wy revolulionnuirlyk zullen
neergeveld worden ook weten wy dat de moorlelbroers
ile wapens niet zullen afleggen zoolang er eene godsdien
stige vryheyd zabhestaen.
De middelen die de seele gebruyken wilt, zyn khter in
het amandement van 51. Frére aengeduyd, als jiy namelyk
nenslipl dat het openbaer onderwys moet overeenstemmen
met den geest der organieke wetten.
Wy hebben de ondervinding hoe de organieke weiten
werken, wy hebben gezien hoe de organieke wetten konden
gekeerd, gewonden, gedraeyd, gerokken of ingekrompen
worden. 1' is al eene schikking der constitutie te organi
seren eu te reglementeren dat den geest der grondwet altyd
miskend en zeer dikwils vernietigd word. Dit is de taktièk
van deze die willen domineren en despoliekelyk besturen.
T is aldus dat Bonaparte de vernietigde vryheden die aen
de Kerk en aen de geestelykheyd, door liet konkordaet met
den II. Stoel, ten deele gevaileu waren vryheden die teene
mael verdwenen door de organieke wetten die hy deed
afkondigen ter uytvoering van het konkordaetSlaer wy
moeten tot aen Bonaparte niet opklimmen, gaen wy een-
voudiglyk tot onze eygene wetten op 't onderwys en wy
zullen daer zien hoe letter en geest der grondwet door het
organiseren van 't onderwys gemarteld en vernietigd zyn.
'T is hierom ook dat wy de zinsnede afkeuren zoo als zy
door de meerderheyd is gestemd geweest, en gelyk zy het
geweest is op de uytleggingen die er den verslaggever over
gedaen' heeft op een amandement van 51. Delfosse, waervan
den byzondersten inhoud ook was dat er namelvk meer
gewigt en belang moet gehegt worden aen de organieke
maetregels dan aen de grondwet zelve en aen haren geest...
Wy hebben in ons land byna nog anders niet gezien, als er
kwestie is van met liet organiekmachien op den eenen of
anderen artikel#der grondwet te werken, zoo verliezen die
artikels altyd van haren grondin piaets dat dit machien
de vryheden zou nytbreyden, worden deze integendeel
altyd ingekort, afgesnoeyd of ontzenuwd, zoodanig, dat
menige artikels der grondwet eene doode letter geworden
zyn. Blyft men alzoo voortgaen, de grondwet zal ten lael-
Sten op niet gekrompen zyn en de gedenkzuyl die men liaer
opregt, zal als eene grufzuyi moeten aenzien worden
Nieltegcnstaende de redevoeringen van twee a dry ellen
lang die_ 51. Frère uytgesproken heeftniettegenstaande
de menigvuldige interpellatiën van den Groot-.Meester
Yerhaegheu in weerwil van al de maconnieke streken die
er door de kopstukken der factie in 't werk geleid zyn
in weerwil eyndelyk dat de opperbazen der logiën ge
worsteld en gesparteld hebben gelyk den duyvei tegen
't wywater, en dit allemael om aen de ministers eene
stemming van vertrouwen voor hunne overeenkomst van
Antwerpen te oiilnemen, is den uytslug verpletterend
geweest voor de kliek Verhaeglien-Frère.
Verleden jaer waren er ZEVEN die tegen die overeen
komst gestemd luidden; nu, sedert den toetsten zittyd heb
ben do francmaeons In hunne klubsen, iu hunne logiën,
immers overal waer zy konden hel en aerdo bewogen, zy
hebben gedreygd, gesmeekt, gebeden, geintrigueerd, be-
loold, gelogen en bedrogen om meer aenhangers te krvgeii
legen de overeenkomst van AntwerpenEn boe veel
hebben zv er bygowonnen VIEB sullen Jü... Zoodat zy
met al dien eeuwigen arbeyd eyndelyk tot TWAELF
gemekt zyn, waeronder dan nog eenen Lathefaen li
Zie hier den nytsla'g
Er waren 9(5 leden tegenwoordig 81 stemmen voor het
ministerie en bygevolg voor de conventie van Antwerpen,
IS stemmen legen en Jï onthouden zich...Daer dit
dozynlje nog al eene kurieuse quadrille uytmaekt, zullen
wy derzelver namen hier aeii onze landgenoten bekend
maken; het zyn
5151. Frère, Verhaeghen, Goblet, Lejeune, Lesoinne,
Previnaire, Thicfry, Allard, Anspaeh, Classet, David en de
üronckart.
l)e dry 5151. Oris, Tescli en Pierre die zich ontbonden
hebben met de maconnieke quadrille mcê te dansen,
krabden ondertusselicn op den bas, de violoncello 111 de
viool, en ilaermeê was 't exclusief maconniek kliekskcu,
't welk geroepen had: aen ons't onderwys aen ons liet
hes!lier aen ons dit aen ons dat aen ons alles
Iraeykens op üesscheu getrokken
Wv hebben hier hooger gesproken van interpellatiën van
.Mcesler Vcrliaeglien die, volgens zyne gewoonte, gespro
ken heeft over de klerikale overweldigingen, over degromi-
wet, en nl-en-lwinlig iieslen die hier te pas kwamen gelyk
liet vyfde wiel aen eenen wagen. Nu, die interpellation
wierden gedurig door Verliaegheii aen de ministers gedaen
in hoop dal hy hun zou in 'i net gekregen hebben, maer do
miiiislers hebben Vcijiaeghea lalen klappen en hein zelf ia
een warn Igaren geiaegd waerin hy met zyne elf daasgc-
iaden is lilyvcn steken.
Maer a propos van interpellatiën, wy zouden eens willen
weten wat 51eester Vei haeghen zou antwoorden indien men
den minister van juslieie moest interpelleren hoe liet geko
men is dat het parket van Brussel geene vervolgingen
ingespannen heeft legen den kerel die. op 24 Juny lest,
in de groote vergadering der Fraiu-iaagons, eene revolu-
tionnaire redevoering heelt uytgesproken en eenen oproep
let opstand heeft gedaen tegen liet coustitutionneel gezag
in Belgiën, en legen de gelioorzaemheyd aen de wetten V
Wy zouden eens willen weten wal Verhaeghen daerop 7.011
aniwoorden, want hy weet wel dat dien oproep voorzien is
in den strafwetboek die ons beheert; hy weet wel dat dien
oproep strafbaer was en daerom is hy slim genoeg geweest
den zeiven te ontkennen, veynzende dat hy de woerden
van zynen moortelzoon niet gehoord had.
Den Rien Public van Gend deed, over eenigo dagen,
de volgende vragen
Is het waer dat eenen priester-apos/aet eene jaerwedde vnn
1300 fr. heeft bekomen van het gouvernement, als aen eenen
hollandschen evangelischen tempel, of kerk, vastgehecht te zyn
Is het waer dat, om die jaerwedde te bekomen, den ellpndigen
van welken er gesproken word, dit heeft doei) gelden als eene
aanbeveling, dat hy verscheyde honderde persoonen te Brussel
bekeerd heeft
Is liet waer dat dezé'jaerw'ëddö; eèrst 'gëvveygerd, onmiddelyk
na de kiezingen van juny, is toegeslaen, eu dit op de bezonderc
nenbeveling van eenen ddr gekende oppertioofden der
t ancmaeonnery
Is het waer dat de stad Brussel, van welke de prolestantsehe
bevolking maer lot 4000 zielen beloopt, tien proteslantscho
predikers telt, die door het gouvernement bekend en belaeld
wordt n
Is het waer dat eene volkryke commune in het Henegauwsche,
gedwongen is geweest eeiien proteslantschen tempel op'te regten,
ol' te aenveerdon, voor 4p, huysgezinnen, van welke huysgezinnen
verscheydene tot hel protestantendom zyn gelokt door den zucht
naer onderstand en aelinoesen
Is het waer, dat in weerwil der eenstemmige oppositie van
den communaien raed, den arrondissements-kommissaris zegt
aen al wien het hooren wilt, dat hel gouvernement de oprigling
van dien lempel zal bemagtigen
Is het waer dat den communaien raed, onder de beweeg
redenen van zyne oppositie, deze doet gelden, dat er in een
bygalegen dorp, op den afstand van een kwartier uers langs
eenen steenweg, eenen proteslantschen tempel bestael, terwyt
de katliolyke bewooners van verscheyde zeer volkryke gehuchten
der zelve commune, vcrpligt zyn eene halve tnyl'verre Ie gaen,
om zich naer de parochie-kerk te begeven
Er is niet aen te Iwylfelen. .of deze vragen moeien met ja
beantwoord worden, en, in dit geval is hel niet ongepast te doen
aerimerkon dat >1. Faidcr zou veel moeyelykheden maekt om eene
magere jaerwedde van SOU l'e. lm- le staen aen eenen onderpastor
of aen eenen coadjutor op eene katholyke parochie, daer den
minister aen eenen predikant, of doniiuë, oenstonds 1500 a 2000
fr.'sjaers geeft,-zelfs als dien protestantscbén predikant geene
100 a 200 zielen to bepreken heeft.
liet zal ook niet ongepast zyn do ufgeveerdigden der
natie aen te wakkeren hieromtrent interpellatiën aeii den
minister te doen, als de Imraedslaging over den budget van
jiistirie zal ulaets hebben. Dit is wel de moeyte weerd,
't volk mag en moet weten water met zyn geld gedaen
word.
Den artikel 117 der grondwet zegt: De jaerwedden en
pensioenen van de bedieiiacis der eerediensten zyn ten
laste van den -.laetde nuodige sommen om ze te betalen
worden jaerlyks in den liudget gebragt.
Die schikking is zeer duydelyk dal namelyk geene jaer-
wedd aen eenen bedienaer van eerediensten mag verleend
worden, zonder dat zy voorafgaeiidrlyk door de kamer
gestemd zy. Eenen minister mag dus op zyn eygen hand
geen traktement verleenen, hy mag sleehls den budget
uytvoeren of wel eene byzondere wet die hem bemagtigt
liet traktement te betalen.
'T is aldus dat de kamer, op voorstel van 51. Lcbeau,
eene zekere som voor den Iiabyn der Joden heeft toege
slaen, soul die sedert dan in den budget gebleven is.
T is ook aldus dat den anglicaensclien eeredienst, tot
zvn onderhoud, eene zekere som van de wetgeving ver
kregen heeft..
Tegen die toegestane sommen hebben wy niets te zeggen,
het was bewezen dat liet getal sectarissen groot genoeg was;
maer dat eenen quidam, eenen aposlaet, of allen anderen
lioegenaemden kerel die op 's lands koslen leven wilt, een
traktement kome vragen, onder voorwendsel dat hy een
genootschap van geloofsgenoten heeft opgeroemd én eenen
tempel gaet openen, is iets waertegen de gezonde rede
zich verzet, want ten allen tydc zal men intriguanten
vinden die dit spel zullen weten te spelen, en komperen
genoeg 0111 te helpen.
indien den minister eene zulkdanige jaerwedde heeft
verleend, dit is onbetwist) lyk een misbruik van gezag, 't is
e 11e miskenning der grondwet. .Maer wy konnen het niet
gelooveii byzonderlyk voor liet aengewezen geval dat
namelvk eenen slechten kerel, eenen apostaet zulk presentje
/.ou genoleu hebben, want het ware de genegenheid tot het
verspreiden des verderfo te verre driven, het zou te klaer
blyken dat het belooningen uyldeelen is aen het slecht
god lag
Het is aldus in 't belang van den jusliciemmister in 't hy-
zonder en van 't ministerie in 't algemeen dat er uytleg
gingen over die zaek gegeven worden, want de daedzaken
eens openbaer gemarkt, mag liet publiek in de onrust niet
hlyven verkeeren over dingen van zoo groote aengele-
genheydE11 van den anderen kant, 't volk moet
iveten hoe zyne penningen besleed worden en of zy dienen
0111 't slecht gedrag en 't zedenbederf van intriguanten,
kwakzalvers, en andere bekeurlyke persoonen aen te
moedigen
