7.0XDAG 28 JANUARY 1855.
NECENSTEN JAERGANG. - 458.
AELST, 5>e.\ 27 January 1855.
Liefdadige Giften en Bezeilen.
Zal die sdiaodwct aeugenomen worden
En wat heeft den lihcralers quatuor geant
woord
VAN DENDERMONDE NAER AELST.
Kamer.— Budget van l inwendige
kapittel Landbouw.)
YZEREN WEG. STATIE AELST.
VERTREKUREN VAN l)EN I NOVEMBER 1854.
1® 7V» 7 mrtftt 45 minuten de» morgens nuer Deudermonde Gflnti, Brnpge,
Oottleiuic, Rortnk, Mouseron. Dooriiyk, Kyssel, Calni*.
2® ten 9 umn "0 min. dea morgen» nner Dander mondeGend, Mechr|en. Brussel,
A utworpru, l/u^ii, Thirnen, Luyk, Versiers, Landen.St. Trinën.en Unss'lt
7en 12 nrrn Of: minuten roar middag, nair Oenderiuonde, Uend, Bnijjj;?,
Oostende, Koriryk, Mouscron, Doornxk, Oyrssel, Calais.
4° Ten 2 uren 15 muntdd. nner Dentinmonde, Mochelen, Brussel, Antwerpen,
Leuren, Thienen, Luyk. Vervier, Landen. St. Trtiyën, Unsst-lt, Akt-n en Keulen.
5° 5 uren inrnutrn drnrnnds, nner Dendernionde, Mechelen. Brussel,
Autwerpeu <;enrl. Brilde en Oslende, Kortnk, Mous#on, Doornyk. Ryssel en Calais.
K° Ten 8 uren 15 minuten d nrundf naer Dend'-rnmnde, Gend, Mechelen,
lUussel, Aniwerpon. Leuven. Thienen, Link, Verviers. Aken en Keulen.
1* Ten fi nr. 25 w. 's morgens.2"> Ten 8 uren 20 minuten's morgens. —3° Ten 10
uren 10 minuten 's morgens. 4° Ten 12 uren 40 minuten 's middags. 5° Ten 4
uren 10 minuten 'savonds. 6° Ten 0 uren 45 minuten 's avonds.
Zullen te Gysegem stillestnen de volgende konvojen vertrekkende van
AF-LSTten 7 uren 45 minuten, ten 9 uren 3!) minut. 's morgens, ten 12 uren
ten 2 uren 15 minuten en ten 5 uren lo m. s' avonds-
Van DLNDLKMONDE ten 6 uren 25 minuten, ten 8 uren 20 minuten 'smorgen*.
ten 10 uren 10 min. voor in. ten 12 n. 4l) m. namiddag, ten 4 uren 10 m. en ten
0 uren 45 min. des avonds.
Voor aüe rigtingen moot men te Deudermonde van kouvov verandtren.
Dil blad verschynl das Zaterdags in den namiddag onder dedagleekcning
van den daerop volgenden Zondag. Den prys der inschryving, by trimester,
i; bepaebi op 1 fr. 50 c., dien der annoncen op 20 centimen den drukregel.
BEN DENDERBODE
Wy moeten nogmaels terugkomen op de wetsontwerpen
van M. F aider en het verslag der vier kampvechters van de
magonnieke liberatery uyt de centrale sectie, want het zal
•een groot schandael zyn voor 'tland indien zulke vryheyds-
moordende wetten worden voorgedragen, en een nog gróo-
ter schandael, worden zv gestemd.
Door de stemmingen "die in de sectiën plaets gehad heb
ben over het wetsontwerp van giften en bezetten, is dit
ontwerp verworpen geweest, en 't zon het zelfde geweest
hebben in decentrale sectie, bad deze samengesteld geweest
gelyk zy bet trellelykheydshalve moest geweest zyn, dit is
te zeggen, volgens de gewoone gebruyken. Ofschoon wy
hel feyt reeds hebben aengehaeld, zullen wv hier andermael
den listigen en weynig heusschen liberalere trek van het
•opperhoofd der kamer errinneren, om onze lezers geinak-
kclyker te laten oordeelen.
Alen weet dat in 't begin van eiken zittyd der kamer, de
dry presidenten onder hun het best.uer der beraedslagingen
van de centrale sectie verdeelenIn dezen zittyd waren
-de zaken van het ministerie van justicie aen den graef
Vilam XIIII ten deele gevallen; maerdoor eene ongehoorde
wdlekeurigheyd en eene allerlaekbaerste onbetamelykhevd
zegde M. Del fosse aen M. Vilain XIIII 'K zal ik de cen
trale sectie voorzitten als er zal kwestie zyn het wetsontwerp
-over de liefdadigheyd te onderzoeken; ik ben president der
kamer, en zoo wil ik hel hebben... 'T is waer, zulke akten
van onbescholt despolismus doen walgen, maer zy schand-
vlekken de wetgeving die zuiken individu voor president
heeft. Had dus de centrale sectie samengesteld geweest
gelyk het behoorde, hare beslissingen zouden geheel anders
geweest zyn, en 't publiek zou een verslag hebben zien
verschynen waerin de waerhevd en de betamelyklievd zoo
'Ongenadiglvk niet zouden gegeesseld zyn geweest.
Alles doet onderstellen dat deze vraeg met NEEN mag
opgelost worden. Zie hier de stemmingen der sectiën over
liet gehee!e van het wetsontwerp
I)e eerste sectmna de artikels 1 en o die de ziel der wet
nyt maken, verworpen te hebben, vind niet meer nuttig over
«ie andere beschikkingen te beraedslagen
De tweede sectie verwerpt het wetsontwerp met eenparige
aenwezige stemmen en eene onthouding....
De derde en vierde sectiën verwerpen de wet met eenpa
rige aenwezige stemmen, behalve eene onthouding voor
elke sectie
De vyfde en zesde sectiën stemmen over het geheele der
wet niet
Het wetsontwerp is dus stelliglyk door de zes sectiën
verworpen en zal, hopen wy, door eene treffelyke meerder-
heyd, in de kamer van de hand gewezen worden.
inde beraedslagingen der centrale sectie stelt een lid als
vracgstuk van grondstelsel voor de twee eerste paragrafen
eener wvziging die door de zesde sectie is aenveerd gewor
den en luydende als volgt
8 Zyn toegelaten de besprekken van liefdadige
a giften en bezetten, er onder begrepen deze die geduen
worden ten voordeele van het leeger en professionneel
onderwys, dooi" welke eenen gever of testa leur bvzondere
bestuerders aenduyd, 'tzv ten titel van opvolging in
burgerlyke of geestelyke ambten.»
8 Alle liefdadige fondatic zal door den koning
toegelaten worden, als zy niet slrydig is aen de goede i
zeden ot aen de verbodswetten van den Staet.
Om zynen voorstel te ondersteunen, heeft dit lid gezegd
Dat hy het wetsontwerp van 't gouvernement aenzag
als tegenstrydig aen den geest der grondwet en aen den
algemeenen wensch van 'tland, als hebbende voor uvl-
a slag of werking van zoovee! mogelvk de verzedelykende
en weldadige actie der kalholyke kerk ten opzigte der be-
hoeftige te verlammenen van 't gouvernementT welk den
beschermer moet zyn van alles wat goed is, in vyandschap
te stellen met al deze die hunne persoonlyke zorgen en
fortuyn toewijden aen den onderstand der armener tevens
middels can christelyke ver zedely king bijvoegende. En wat
meer is, verre van den yver der bijzondere fondatiën uyt te
doovengelyk het wetsontwerp doetde wet zou aen het
gouvernementmoeten voorschryven dezelffb onder zyne
bescherming te nemen en ze tegen alle inbreuk aen den'wil
der testateurs te beveyligengelyk dit altyd bestaen heeft.»
Zie hier wat de partymannen gezegd hebben
De liefdadigheyd maetschappelyk beschouwd, moet in
betrek zyn met de noodwendigheyd van dezen die ze
ontvangt; buylen dit baert zy de ondeugd. De maet van
den onderstand is dus de noodwendigheyd. DE NOOD-
WENDIGHEYD KAN NIET GEKEND WORDEN TEN
ZY BY MIDDEL DER CENTRALISATIE.... Als de
veelvuldige besturenzonder verbintenis, zonder be-
trekking onder elkander, ais de particuliere zelve fon-
datiën zullen besturen en naer bun goeddunken de in-
komsten uyldeelen, wie zal er dan nog de noodwendig-
heden der urmen konnen schatten, wie zal er weten of
i er aen die noodwendigheden niet reeds ruymschoots is
voldaen Zal mm onvermydelyk niet teruykeeren tot dil
j> tydstip, op welk de ware noodlijdende niet geholpen wier-
n den, op icelk de aelmoes de luyheyd bezoldigde, op welk
DEN STAND VAN LUYAERD BETER IF.4S DAN
DIEN VAN DEN WERKMAN
Zie hier de redenering, het groot en eenig poslpeerd der
liberaterssecte, het voornaemste en eenig doel van 't werk
van lesch, 't zyn de godsdienstige fondatiën die moeten
aengerand worden; 't zyn de godsdienstige gestichten zoo
als kloosters enz. die moeten vernietigd worden; 't zyn die
eeriooze paters, die verachtelvke relitjieusen die moeten
verpletterd worden, men ziet e'r al te veel in '1 land; liet
moet van die pest verlost worden zelfs ten nadeele der
armen en ongelukkigen; 't is het ordewoord dal moet uvt-
gevoerd worden er moet gewerkt wordengelyk den
grooten jacobynschen redenaer vau Pieinont, M. Broli'erio,
gezegd heeft, verklarende dat hy de baenstrooperswet,
waerdoor de geestelykheyd van liare goederen gaet beroofd,
al de kloosters afgeschaft en derzelver goederen ingeslokt
worden, zal stemmen. Hoort boe dien klooster-plunderaer
spreekt Indien men de afsciiafliug voorstelde van oOÜ of
van bO kloosters, ik zou ze stemmen, indien men de wecb-
jaging van eenen, van eenen enkeleu kloosterling voorstelde,
ik zou ze nog stemmenMen moet dan de goederen der
armen en dér fondatiën centraliseren Dit is, men weet
liet, den vurigen wensch dei' francmagons, 't is bet inzigl
van Jl. Fr ére, er mag maer eene kas zyn voor al de reve
nues der weldailigbeyd, en die kas moet uytsiuyteiyk ter
beschikking zyn van liet ministerie, wel te verstaen, als het
een francmaconsminislerie is.... En dit alles om het gods
dienstig gezag, en de magt der Kerk, den godsdienst, met
een woord, te vernietigenAlles is daer in en in niets
anders gelegen. 'T is 0111 het doelwit te verduyken dat men
den oorlog legen de kloosters voert en tegen alle instellin
gen die den voortgang des godsdienst Begunstigen
'I is met dit zelfde inzigt dat Groot-Meester Verhaeghen
zoo brutaellyk tegen liet genootschap van den II. Vincen-
tius de Paula zyne mafonnieke gal heeft nylgebraekt
Doch, t is hier de plaets, in 't voorbygaeu, te doen'zien
waertoe de walgelyke scliynhcyligheyd der moortelgasten
bekwuem is. Men ziet in de expositie van St. Yincentids
de Paula te Brussel, een voorwerp 't geen voor opschrift
draegt gegeven door Verhaeghen oudsten
Maer dat men.het wel wete zoo wanneer de liberater-
francniafonspartv eens voor goed kon meester geraken,
zy zou zich, gelyk de jacobins van 9"2 in 't algemeen op de
geestelykheyd werpen en den godsdienst in al zyne grond
vesten ondennynen..N'ii zou zy verder gaon dan in 1792;
zy zon gebruyk maken van liet groot maetschappelyk ge
dacht, en, gelyk de Union de Louvain zegt, als er zal geld
noodig zyn en dat er geene paters noch nonnen meer te
d plunderen zullen zyn, rnen zai zicli op de ryke burgers
werpen; de zelfde redenering zal hun toegepast worden
n gelyk aen de goeden n der armen. Den staet zal de goe-
der rvken uensiaen onder voorwendsel van ze beter te
t besturen, en ze tot het algemeen belang te doen dienen.
e Want t geen waer is voor de goederen die in gemeen-
zaemlieyd bezeten worden, is waer voor de persoonlvke
fortnynenMen ziet liet dus, den grond van 'het
ii fraucmagonsstelsel, is het socialisnius; men noemt liet
ii met, men verbergt het, men geeft er eenen anderen narm
ii acu om liet populaire te maken.... Docii wee dc ryke
ii menseden, indien dezen verslindenden en gedurig vëld-
n winnenden kanker niet alhaest tegengehouden word....
pat er t ministerie wel aen denke, en de Belgen die
i iets bezitten ook
'Tis met genoegen dat wy eene genegenheyd tot
gespaerzaeniheyd lav de meerderheyd der kamer bemer
ken die meerderheyd is niet groot, doch wv zien met
groote blvdschap dat' men de dringende noodzakeivkheyd
begint te begrypcu van sparen en van al die nuttelooze
uvtgaven teenemael af te schaffen. Verleden zaterdag heeft
de kamer het kwakzaiverswerk van den vremdeling Ro'der
aengevat, namelyk het iiytdeeien van zaden voor den land
en hofbouw waeraen het ministerie jaerlyks eenige duvzende
franks verspilde zonder dat er 't land het minste nut kon
uyt trekken, wvi het geen ander doel had dan creaturen
te maken voor den vremdeling en do schatkist te exploiteren
Men heeft dus het art. der zaden, die het gouvernement
jaerlyks uytdeelde» uyt don budget gesclirabt. Ter dezer
gelegenheyd en om liet werk van Rogier te verdedigen
had de landbouwcommissic aen M. Piercot doen zegden dat'
om de nuttighevd van het krediet voorde zaden *te doen'
zien, hy motst spreken over liet groot goed dat de uytdee-
iing der zaden had te weeg gebragt
1° Door de invoering der vremde racp of Rhutabaqa
en. nota bene, van over meer dan 40 jaren vind men dit
zaed bv alle zaedverkoopers.
Betrekkelyk deze raep, hebben wy een anekdootje te ver
tellen, T geen bewvst wat uytgestrekte landbouwkundige
wetenschap er in liet departement van 't inwendige, en
byzonderlyk in de landbouwdivisie heersclit: men luyst'ere-
Over eenige jaren moest eenen representant, den'lioofd-
bedienden van deze divisie spreken terwyl dezen reore-
sentant zicli in liet bureel bevond, zong den hoofdbedienden
op alle toonen het groot nut van alle de zaden die door
zyne zorgen waren iivtgedeeld geweest, en onder andere
prees hy op eene byzondere wyze de raep waervan wy hier
spreken. .Maer den representant zegde hem 't is reeds
sedert eenige jaren dat ik deze raep kweek, en ik vinde dat
zy Ie verre uyt den grond komt, en dat gevolgelyk een
groot deel groen word, 't geen zoo goed niet meer is voor
't voedsel van 't veeMaer daer is remedie teen
antwoordde meesteriyk den hoofdbedienden steek het zaed
dieper in den grond Den representant trok groote
oogen open en vertrok zeer verbaesd over de diepe kennis
van den bestierder der IandbouwcommissieAb una
disce omnes, zy zyn alle met 't zelfde zap overgoten...
2° Door de uytdeeling van eene nieuwe zaeylarwë dié
veel meer oplevert dan de oude tarwe wan "t land. Maer wy
kennen dit nieuw graen, 't welk zoo goed is, dat er de
bakkers niet van willen en dat de boeren liet niet konnen
verkoopen, indervoege dat dc landbouwers daeraen be
drogen, het niet meer willen zaeyën.
5" Door de uytdeeling van het lonnezaed Het volgende
is curieus Dat men namelyk in de landboiiwcomniissie
teenemael onwetende was, dat sedert onheuglyke tvden, men
hier jaerlyks een groot deel tonnezaed uyt Riga trekt om
onze akkers te bezaeyën welke de beste zyn van geheel de
wereld!! Weliigt wilt men spreken over'het zaeylvnzaed
van Egypten maer de proef is daer sedert lange jaren van
geduen, en 't voortbrengsel is geweest een vlas zoo grof en
zoo hard, dat liet na de hekeling niet kon gesponnen worden
noch gebrnykbaer garen voortbrengen. Den minister heeft
geene andere aengehaeld die door liet landbouwburee 1
met eenig nut nytgedeehl zyn geweest.
Aldus bewvst liet gezegde van den minister genoeg dat
al wat er in 't ministerie van 't inwendige voor den lai d-
bonw gedaen word, mag aenzien worden als geld op strai t
geworpen, en dat de kamer zeer wel gedaên heeft dien
geldverspillenden artikel af te schaffen, tiet ware te wen-
schen dat de kamer zicli hy dit artikel niet bcpnelde, want
den budget van 't inwendige krielt van al niiltelouze' geid-
verkwislingen die Rogier uylgevonden heeft, als 't ware
met opgezetten wil om gaten "in de schatkist te maken die
niet meer zouden sloplyk zyn.
De meerderheyd der kamer heeft ook teenemael alge-
