ZONDAG to APRIL 1855.
NECENSTEX JAERGANG. - W 450.
VAN DENDERMONDE NAER AELST.
AELST, den 11 April 1855.
DE TOEGEVINGEN.
Daedzakelyke waerheden.
Welhe zyn de vruchten
Wat houd er hun
tegen
DE VERZOENING
YZEREN WEG. STATIE AELST.
VERTREK UREN VAN DEN 1 NOVEMBER 1834.
1° Ten 7 vren 45 minuten des morgens voer Dendermonde Gend, Brugge,
Oostende, Kortryk, iVlouscron, Doornyk, Ryssel, Calais.
2° ten 9 uren HO mindes morgens naer Dendermonde, Gend, MecheLn. Brussel,
Antwerpen, Leuven, Thienen, Luyk, Verviers, Landen, Sl. Truyën, en Hasselt
3° Ten 12 uren 00 minuien roor middag, naer Dendermonde, Gend, Brugge,
Oostende, Kortryk, Mouscron, Doornyk, Ryssel, Calais.
4° Ten 2 «ren 15 >n. namidd. naer Dendeimonde, Mechelen, Brussel, Antwerpen',
Leuyen, Thienen, Luyk, Vervier, Landen, St. Truyën, Hasselt, Aken en Keulen.
5° 7en 5 uren 15 minuien des aronds, naer Dendermonde, Meeliclen. Brussel,
Antwerpen Gend,Brugge en Ostende, Kortryk, Mouscron, Doornyk, Ryssel en Calais.
0° Icii 8 uren 15 minuien des aronds naer Dendermonde, Gend. MecheLn,
Brussel, Antwerpen. Leuven. Thienen, Luyk, Verviers, Aken en Keulen.
1° Ten fi ur. 25 m. 's morgens.21 Ten 8 uren 20 minuten 's morgens. —3° Ten lO
men 10 minuten 's morgens. 4° Ten 12 uren 40 minuten 's middags. 5o Ten 4
45 minuten 's avonds.
uren 10 minuten 'savonds. 6" Ten (i uren 1
Zullen te Gvsegem slillestaen de volgende konvoyen vertrekkende van
AELST, ten 7 uren 45 minuten, ten 9 uren 30 minut. 's morgens, ten 12 uren
ten 2 uren 15 minuien en ien 5 uren 15 m. s'avonds*
Van DLNDKKMO^DK ten 6 uren 25 minuten, ten 8 uren 20 minuten'smorgen?»,
ten 10 uren 10 min. voor m. ten 12 u. 40 m. namiddag, ten 4 uren 10 m. en ten
fi urrn 45 min. des avonds.
Voor alle rigtingen moot men te Dendermonde van konvov veranderen.
Dit blad verschvni des Za
van den dact'op
D bepaeld op I l'r. 50 d
t erda^s in den namiddag onder de dagteekening
ituktg. l>en prysder inschryving, by trimesler,
tnnoneen op 20 centimen den drukregel.
DEN DENDERBODE
In politiek, is toegeving een woord dat dikwils slecht
verstaen word eu onverwachtte uytwerksels heeft. Als de
toegevingen zoo verre gaen, dat zy zelfs de principen slagt-
ofleren, dan worden zy onrustwekkend. Het zyn de toege
vingen slecht begrepen en gedaen die aen Belgiën zeer veel
kwaed hebben berokkend; het zyn die toegevingen welke
uyL het oog'hebben doen verliezen de oorzaken en de uyt
werksels der revolutie van 1830; het zyn de toegevingen
die den geest dei' nieuwe grondwet aengedaen hebben en
die min ol meer de vryheden en franchises verlamd hebben
waermede dit verdrag ons begiftigd had; het zyn de slecht
begrepen® en slecht verleende toegevingen die in Belgiën
den geest van ongodsdienstigheyd en zedelyk verderf heb
ben doen ontstaén en heerschen, en die in de ambten en
plaetsen een persontieel gesteken hebben, 't welk zich min
geneert om zyne pligtcn te miskennen dan om fanatiekelyk
de secte Ie dienen waervan dit personneel grootendeêls
den byzondersten agent is. De toegevingen zyn een der
groote middels waerdoor de liberatery liaer doel bereykt...
De liberatery vraegt er gedurig maer doet er noy't; zy
schreeuwt tegen d'onverdraegzaemheyd, tegen 't absolütis-
mns, zy stelt zich in woede en briescht tegen deze welke
de ware grondstellingen verdedigenMaer al die woede
al dit geschreeuw en gebriesch zyn maer middels om eenige
toegevingen of gunsten voor hare leering en politiek af te
persenEn alle middels zyn goed voor de liberatery
zy gebruykt beurtelings klagtcn, smeekingen, woede of
bedreygingen; zy vraegt veel, zy houd niet,op van aen te
dringen en verlaet het worstelperk niet, maer zv is eynde-
'yk met een weynig te vreden, omdat zy rekent met'meer
aenhoudendheyd terug te koeren om het overige te ver-
krygen.
Reeds van in den tyd des kongres heeft men de intriguen
en kuypervën der liberatery gezien; 't is door slecht be-
grepene en gedane toegevingen uyt liefde voor eene alge-
ineene overeenkomst, dat in die vergadering den godsdienst
zyne volle vryhevd niet bekomen heeftAls, bv voor
beeld, voor het sacrament des houwelyks, is de afeoriderin»
of afsehevding van het burgerlyk kon'trakt niet toegestaeip
'I welk op eene ernstige wyze de godsdienstige vryhevd
verkreukt.
Later zyn het de toegevingen zonder goede redens, zon
der noodzakclykheyd gedaen, die het fameus staetsonder-
wys ingevoerd hebben hetwelk nog dagelvks zoo veel
kwaed aen de goede leeringen doet. liet welk het hert en
den geest tier jongheyd bederft, hetwelk een allergevaer-
lykst nageslacht opkweekt, en .daprby verpletterende geld
sommen verslind die door de katholyken ten grooten deele
betaeld worden
'T is nog ter gelegenhevd van dit onderwvs dat men
klaerlyk de verderllyke rtevgingen ziet der liberaters-
trancmaronsparly, die hare onverdraegzaemheyd zoo verre
dryft, dat zy geen de minste overeenkomst met de geeste-
Ivklieyd wilt treilen 0111 eenig godsdienstig element in de
staetsscholen in te voeren.
Vt y zonden hier nog vele andere toegevingen kunnen
In brengen die, om welstaenswille, gedaen zyn geweest, t-11
door welke onze godsdienstige, bnrgerlyke en polilieke
vryheden veel geleden hebben. Die toegevingen maken de
secte zoo stout en ondernemend, dat zy voor geene be
proeving tenigdcynst om hare ontwerpen' van vernieling
tegen den katholyken godsdienst te verwezenlyken.
'T is aldus dat den bietsten minister van juslicie, 't werk
zyner liberaters-voorgangers voortzettendetot schande
van Belgien, zyne twee wetsontwerpen op de liefdadig-
lievd- en armbnreolcn heeft durven voordragen, in welke
ontwerpen de vryhevd van testamenten te maken of bezet
ten tedoen,tcn voordeele der armen, zoodanig is geketend,
dat het oninogelyk ware zulk een voorbeeld in de meest
verdrukte en meest despotieke landen te vinden En 1
nogtans wv vreezen dat dien zelfden beweenlyken geest
van toegeving nog den moed zal benemen om die twee I
rampzalige ontwerpen te verstoolen, maer dat door eenige
verzachtingen dit maconniek werk van ongeregtighevd zal j
regt blyvenWare 't land zoo ongelukkig, het kwaed
zou onherstelbaar worden eu 't zou op zynen aenstaenden
ondergang moeten rekenen.
Welke de vruchten zvn? die zyn zoo klaer als het dag
licht door de daedzaken afgeteekend. 'T is aen die toege
vingen en verlating van de goede en standvastige principen
van vaderlandsliefde, zedelykheyd en godsdienst dat het
'yden van 't land grootendeels moet toegeschreven worden,
dat het maconniek liberalisnius zoo veel kwaed doet, dat
de maetschappelyke banden verbroken worden, dat den
geest,van nationalitevt verzwakt, dat de vaderlandsliefde
verkoelt, dat de tweedragt overal lieerscht, dat de goede
verstandhouding verdwynt, en dat ons politiek toekomende
zich onder de akeligste kleuren opdoet.
Voor wat de amblenaers aengaet die door het ministerie
Rogier-Frère benoemd zyn, en die fanatiekelyk de franc-
maconsparty gediend hebben, de Indépendance van Rogier
en den Observqtmr van Verhaegen, eysschen hunne afstel
ling. Zie hier hoe deze twee mayoiinieke bladen zich
uyldrtikken
Indien het nieuw ministerie gelooft dat er onder de
politieke agenten van 't gouvernement mannen zyn die
<1 geen vertrouwen inboezemen, welkers denkwyzen en
voorgaende politiek geene genoegzame waarborgen van
verkleefd heyd aen zyn politiek stelsel opleveren; indien
<t 't kabinet geloolt deze te moeten vervangen door mannen
die met de zienwyze en principen der ministers over-
it eenstemmen, 't zullen wy met zyn die dezen maetregel
zullen afkeuren of laken.
Alles 't geen wv in dit artikel zien, is dat de ambtenaers
waervan deze twee liberatersbladen spreken, niet zeer gene
gen zyn otn hunne demissie te geven; zy zullen schynbaer het
ministerie aenkleven, zy zullen in hunne plaetsen blyven
en veynzen de nieuwe ministers getrouwelvk ie dienen."
Maer zal men op hunne woorden en beloften mogen reke
nen Deze en gene ambtenaers hebben akten daergesteid
die duydelyk de zedeloosheyd hunner principen en eene
algeheele verkleving aen de Iraucina^oiissecte bewyzen,
immers ambtenaers die door schriften en werken schan-
dael verwekt hebben, mag men zich aen zulke mannen
gerustelvk toevertrouwen, mag men ze in hunne ambten
behouden Men zal het wederom zien, gelyk wy hooger
zegden, dat de toegevingen oneyndig veefkw'aed doen. dat
de liberatery er zal gebruyk van maken en in de vuyst met
de al te groote goedaerdigheyd der ministers lagchen 1
Wy hebben het al tyd gezegd en herzegd de baetzncht
is eene der \oorn;ienisle redens om welke eene menigte
mannen j-ich onder de secte der liberaters geëngageerd
hebben.'T is den drift oth de winstgevende plaetsen in te
nemen en aldus hunne zakken te vullen, 'tis den drift naer
volksruiDerende suhsidien, die er velen heeft aengeprikkeld
om zich onder het libcratersvaendel te scharen, en tegen
de zedelyke en stolfelyke belangen des lands ten stryde
te tresken. Voor lieden willen wy slechts van de eerste
gewagen, omdat van den oenen kant, de liberatersbladen
111. t algemeen er zoo veel lawyt van maken en 't nieuw
minister ie scliynen uyt te dagen dezen of genen niaetre**el
tegen zommige ambtenaers te nemen en van den anderen
kant. omdat een paer coiiservateursbladen zich onbedach-
telyk tegen alle afstelling komen verzetten, juyst als of
zy voor allen noodzakelyken maetregel bevreesd waren en
dat het nieuw ministerie die onbezonnene vreest moest
deelen.
Indien dan de groote liberaterskopstukkendie in
kiezingen, 111 benoemingen, en in meestal hunne werkingen
uytsluytelvk den vuygslen partygeest hebben voor levddraed
gehad en zich op de allcrsiavelvkste wyze aen een bestuer
van onregt en geweld verknocht hebben, indien de kop
stukken, die in geener voege hunne akten bv dees ministerie
'kennen versehoohen noch vciTcgtveerdigen', hunne demissie 1
niet ge\en, wat hond er Inin tegen Is het de genegenheyd
voor de tegenwoordige ministers? Is het de overtuvging dat
het nieuw gouvernement hunne principen deelt? Voorzeker
neen, elkeen is van het tegensti vdige overtuygdWat
is dan de reden om welke zv hunne demissie niet geven9 Wy
kennen er geene andere dan omdat zv nvt heb- of'baatzucht
aep hunne plaetsen houden, waeraen zv 'door de laekbaerste
verslaving aen eene scharidpolitiek, door onedele middelen
enz. geraekt zvn.
Ku, in politiek is de geld- of hebzucht eenen der schade-
lykste drillen die men kan uytdenken, en hoogst gevaeilyk
word liy, als hv zoo verre gedreven i\'ord dal men berevd is
altyd zyn voorgaende te verloochenen en alle soorten van
meesters te dienen om dien schandclyken drift te voldoen.
Als de baet- of hebzucht in eenen ainbtenaer den
heerscheiiden drilt is, dan word dien ambtenaer den geessel
der gene die hv moet besturen, hy word eene ware ramp
in 't gouvernement't geen hy ontëert, 't geen hv zvn
gezag, zyn krediet, zyn vertrouwen doet verliezen, immers
dien ambtenaer inae'kt het bestuer hatelyk en trekt er
alleugskens de vernialedyding des volks op. En hoe zoo?
Omdat de baetzncht zeer dikwils de oorzaek is van d'onregl-
veerdigheyd, welke meest altyd de zedeloosheyd naer zich
sleeptAls deze twee geessels te samen vooruytgaen,
t is oninogelyk dat er rust, vrede of eeudragt onder de
onderdanen heerschen, want deze worden dan hetspeeltuyg
van verdrukkingen, geweld en kwellingen die natnelyk voor
een braef en vry volk onverdraeglyk zynWy hebben
iotmers genoeg gezien eu ondervonden wat er al gedaen is
door kale ambtenaers die alles aengewend hebben 0111 tot
groote winstgevende plaetsen Ie komen wy hebben genoeg
gezien en ondervonden dat zy, om in hunne plaetsen te
blyven, hunne geadministreerde!! gezweept en gepynigd
hebben en daerdoor niet weynig bygedragen 0111 aen hunne
oversten den algemeenen afkeer èri den udksvlpek op den
hals te halen, dit is te wel gekend, dan dat het noodig zy
hierover uyt te wydenZeggen wy dan ten slotte dat
al de ambtenaers die de liberaterspolitick der fl ancmacons-
party met overdrevenheyd en buytensporigen yver gediend
hebben, bv een gematigd bestuer geen vertrouwen konnen
verdienen en dat den roep des volks hierin moet voldaen
worden dat zy namelvk de vruchten inzamelen die zy
gezaeyd hebben te weten de afzetting van hunne ambten
en verwydering uyt alle bestuer.
Al de groote en kleyne liberatersbladen benevens de
republiekaeusche en revolutionnaire tolken wedyveren se
dert eenige dagen om op eenen schimptoon tegen den
verzpeningsgeest der zoogenoemde klerikalen uyt te vallen.
'T is al wederom een ordewoord dat uyt de francmacons-
logiën is gekomen, en zoo hoort en ziét men niets anders
dan spotswyz.e klerikale verzoening alhier, schimpswyze
klerikale verzoening aldaer, veraehlingswyze klerikale ver
zoening alginter endezoovoorts
vele andere vieren en vyven die alle op eene verbitterende
uytdaging uylkomen, nét als of de liberaters-revolution-
nairen- republiekanen hier in 't land de regters waren over
levenden en dooden.
E11 waerom- al die onbeschofte aenrandingen Waerom
al die yuyge schimpredens Waerom al die onbeschaemde
uytlartigen Wei omdat den liberatershaspel onder het
gewigt zyner eygene misdaden is gevallen, en omdat den
nydigen spyttoon alleen 't erfdeel is van dezen die zich-
zelven, door zyne misslagen en ongeregligheden, ten gronde
geholpen heeft.
Men zegt nog al gemeenlyk dat, als eenen misdadiger
veroordeeld is, hy vier-en-twinlig uren aen "zich heeft oin
zynen regter te vervloeken en Ie vermaledyden; maer wv
vragen het, is de zoogezegde klerikale verzoening hier den
regter of de oorzaek van de veroordeeling der francmafons-
party geweest? In 't geheel niet; integendeel,'t is dien
meermaals al te verre gedreven en volgens ons o'ngepasten
verzoeningsgeest die eene groote oorzaek is geweest dat den
liberatershaspel zoo lang aen een gehangen, ja wat meer
is, dat hy oyt den kop opgestoken heeft.
En toch, wat is er nu van die verzoening Wie vraegt
er nu die verzoening Wie loopt er achter Wel niemand
van de'ware conservateurs kan zich immers in politiek
verzoenen met een slacli van volksken, 't welk alles voor
zich alleen wilt hebben, 'I welk principen belvd die slryd -n
tegen vryheyd, godsdienst en vaderland, 't welk gediirig,
uyt woede en razende spyt, zyne misslagen en schaudanten
op een ander wilt sciuiyve», 't welk met een woord, niet
anders zoekt dan de Belgen gelyk eene troep i ^dele
dieren voort te zweepen, ze onder een slavenjuk fc doen
bukken, dezelve uyt te pullen, eu ze, na hun den hu lsten
druppel zweet uytgeperst te hebben, te verraden en te
leveren'Waer is den beredendeu vaderlander, waer
