ZONDIG Id JULY 1855.
NEGENSTEN JAERGANG. - N' 163.
AELST, den 14 July 1855.
DE LIBERATERSGAZETTEN.
VAN DENDERMONDE NAER AELST.
De kleynmoedigheyd verblind
somtyds.
Eene ernstige waarschouwing.
l
YZEREN WEG. STATIE AELST.
VERTREKUREN -VAN DEN A JULY 1858.
1° Ten 7 uren 45 minuten des morgans jiaer Dendermonde Gend, Brug^,
Oostende, Kortryk, Mouscron, Doornyk, Ryssel, Calais.
.2° ten 9 uren 30 min. des morgens noe/'DendermoBde, Genf^Mechéien. Brussel,
Antwerpen, Leuven, Thienen,'Luyk, Verviers, Landen, Sl. -Truyên,en Hasselt.
3° Ten 12 uren 00 minuten roor middag, na-er Dendcrnjonde, Gend, Brugge,
Oostende, Kortryk, Mouscron, Doornyk, Ryssel, Calais.
4® Ten 2 urenA5 m. natnidd. nner Daniennonde,'Mechelen, Brussel, Antwerpen,
Leuven, Thienen, Luyk, Vervier, Laqden, St. Truyen, Hasselt, Aken en Keulen.
5° 7 en 5 uren -30 minuien des avonds, nner Dendermonde, Mechelen. Brussel,
Antwerpen Gend,Brugge en Oslende, Kortryk, Mouscron, Doornyk, Ryssel en Calais.
6° Ten 8 uren 15 minuten des avonds narr Dendermonde, Gend, Mechelen,
Brussel, Antwerpen, Leuven,Thienen, Luyk, Verviers, Aken en Keulen.
CLIQUE SLUM.
1® Ten 6 ur. 15 m. 's morgens»2° Ten 8 uren 20 minuten 's morgens. —3° Ten 104
uren 10 minuten 's morgens. 4° Ten 12 uren 40 minuten 's middags. 5° Ten 4
uren 10 minuten 'savonds.6° Ten 6 uren 45 minuten 's avonds.
Zullen te Gysegem slillestaen de volgende konvoyen vertrekkende van
AELST, ten 7 uren 45 minuten, ten 9 uren 30 minut. 's morgens, ten 12 uren
ten 2 uren 45 minuten en ten 5 uren 30 m. s' avonds-
Van DENDLRMONDE ten 6 uren 15 minuten, ten 8 uren 20 minuten'smorgens,
ten 10 uren 10 min. voor m. ten 12 u. 40 m. namiddag, ten 4 uren 10 m. en ten
6 qren 45 min. des avonds.
Voor alle rigtingen moot men te Dendermonde van konvoy veranderen.
Dit blad verschyntdes Zaterdags in den namiddag onder de dagteekening
van den daerop volgenden Zondag.—Den prys der inschryving, by trimester,
Is bepaeld op 1 fr, 50 c., dien der annoneen op 20 centimen den drukregel.
DEN DENDERBODE
Wy vernemen dat eenen verstandigen maer nog jongen
staetsman, welken met de voortreffelykste gevoelens be
zield is, zou gezegd hebben dat hy verschrikt was omdat
in zekere distrikten van 't land eene zoo krachtdadige
en zegevierende terugwerking tegen de liberaters-factie
ontstaen is. Was ons de eer te beurt gevallen dat dezen
jongen staetsman zulks aen ons gezegd had, wy zouden
hem dadelyk hebben geantwoord dat men zou moeten
verschrikt zvn over zyne versclmktheyd, en dat hy niet
zeer wel den topstand des lands en de magt der liberaters-
factie moet kennen, om niet te weten dat die magt nietig,
volstrekt nietig is, wel te verstaen a!s het gouvernement en
de conservateurs haer geene toegevingen doen.
Als dezen achtbaren staetsman zegt dat hy verschrikt is
de liberaters-factie aldus verpletterd te zien, is hy mis
schien bevreesd dat dien verderflyken haspel den oproer
zou aenblazen of welligt zelf de wapens opnemen? Dat hy
zich gerust stelle'en teenemael van zyne vrees afzie, noch
hy, noch 't land heeft iets te vreezen; want moest de libe-
ratersfaclie zich met oproerige inzigten in de straten ver-
toonen, men zou er overal kort regt over doenMaer
zy zal zich daer wel van wachten, zv weet al te wel dat
hare poogingen eenen slechten uytval zouden hebben
indien er geschreeuwd en getierd word,'t zal slechts in de
francmaconshollen, in de klubsen en in hunne omgekochte
gazetten zvn, en geenzins daer buyten. Ten anderen, liet
volk zal zich door de liberaters-franmaconsfaclie niet meer
laten foppen, integendeel 't is vermoeyd van al die kunst
grepen en slechte middels die het heeft zien gebruy-
ken en die ons voorheen zoo gelukkig Belgien op den rand
•des afgronds gesleept hebbenDaerom, en hiervan zyn
de moortelgasten overtuygd, het volk zal de liberaters-
factie in toom houden, en zoo lang als 't volk zich niet
beweegt zal die factie zich wel gesloten houden.... Maer
wat er vooral noodig is om 't volk in deze gevoelens te
bewaren, dit is een spaerzaem, regtveerdig, vaderlyk en
volksminnend bestuer.
Wy moeten aen den staetsman in kwestie nog doen op
merken dat de vrees eene slechte raedgeel'ster is, voorna-
melyk in een gouvernement, want zv moedigt de booze
aen en dwarsboomt het goed dat men aen den staet zou
konnen bewyz.cn. By voorbeeld indien men uyt vrees
niet durft handelen tegen ongetrouwe ambtenaers die het
oppergezag durven miskennen, dit is slecht besturen, 't is
de weerdigheyd van den staet comprometteren'T is
het zelve als me», uyt bevreesdheyd, in het staetsonderwys
persoonen laet die, in plaets van zich bezig te houden
met goede grondstellingen aen hunne leerlingen in te
planten, den tyd doorbrengen in schandalige en godslas-
terende schriften uyt te geven, waerin alles wat onzen
godsdienst het heyligste heeft op de eerloosste wyzc aen-
gerand en bemodderd wordIndien men uyt vrees zulke
toegevingen aen 't kwaed doet en zulks straffeloos laet
gebeuren, wy aerzelen niet te zeggen dat zoo een bestuer
zeer te betreuren is en de jammerlyks te gevolgen van
zyne vreesachtigheyd zal over 't land trekkenDoch wv
hopen dat wy in onze eygene vrees zullen bedrogen zyn
en dat het bestuer alle kleynmoedige vreesachtigheyd zal
vervangen door eene prvsbare krachtdadigheyd die de
klubsgasten zal doen achteruvt zien.
teyt en onafhangelykheyd is, hoe is het mogelyk dat men
in het staetsonderwys leeraers dulde die, in openbare
schriften, de godsdienstige gevoelens der Belgen aenranden,
verderven en poogen te vernietigen Hoe is het mogelyk
dat men de verarmde burgers hun geld blyve afpersen
om die openbare bestryders en aenranders van godsdienst
en zeden met ryke jaerwedden te verëeren Hoe is het
verstaenbaer dat het gouvernement, met koel gemoed,
konne zien dat de opkomende jeugd, op welke het toeko
mende des vaderlands berust, aldus in geloofsverzaking, in
godsdiensthaet en boosheyd worde opgekweektDit zyn
vragen die wy niet konnen oplossen, maer evenwel achten
wy hoogst noodig dezelve ter overweging te geven aen
wien het behoort, omdat er al wederom eenen leeraer der
gendsche Universiteyt een werk komt uyt te geven, welk
werk eene aeneenscbakeling is van kettersche dolingen en
waerin de Godheyd van Christus en de Veropenbaring of
revelatie schaemteloos geloochend worden.
Misschien zal iemand ons zeggen dat de drukpers en de
openbaermaking der denkwyzen vrv zvn wy zullen zeg
gen ja, het staet een ieder vry deze of gene denkwyze
te belyden, deze of gene denkwyze door schriften af te
kondigen; maer het staet ons ook vry tegen schandige en
volksverdervende ketteryën te protesteren; het staet ons
ook vry de ouders te vermanen opdat zy hunne kinderen
aen die grvpende wolven zouden ontrukken; liet staet ons
ook vry van hel gouvernement te evsschen dat het onze
penningen niet blyve besteden 0111 gasten te onderhouden
die 't ongeluk van"'t land bewerken en Gods vermaledyding
over 't zelve gedurig neertrekken; het staet ons vry, aen
't gouvernement te zeggen en te herhalen dat het" zyne
grootste vyanden voed, koestert en streelt en dat zulks
onmogelyk kan blyven duren. Den lieydensehen wysgeer Plato
leert in zyn boek der wetten; 1 Dat dezen die den godsdienst
cc vernietigt, de grondzuylen der maetschappy vernietigt. (1)
Dus, als een gouvernement zyne onderdanen geld afperst
om godsdidnstvernietigers in eere en in bediening te hou
den, zal het zelfs ee-st onder de slagen dezer laetste ver
pletterd wordenWy hebben deze regelen geschreven
0111 ons bestuer te waerschouwen, en zyn nu gerust onze
pligt gekweten te hebben
Over eenige jaren, ter gclegenfceyd van de ïiieuwjaer-
wensclien door onze wetgevende overheden aen koning
Leopold toegestiiera, sprak onzen verstandigen vorst onder
andere de volgende merkweerdige woorden uytBelgitn
heeft voor zyne nationaliteyt en zyne onafhanglykheyd
cc niets te vreezen, zoolang deszelfs bevolking hare gods-
dienstige gevoelens llyft beu-aren.
Nu, als het opperhoofd van den staet, welken zelfs in
godsdienstige gevoelens met die der Belgen verschilt, do
overtuyging heelt en openlvk uytdrukt dat den katholyken
godsdienst den voornaenisten steunpilaer onzer nationali-
Als men de dagbladen der liberaters onderzoekt, men
moet verwonderd zyn dat in een land van godsdienst en
zedelykheyd, gelyk Belgiën, men dagelyks zoo veel schan
dalen in de drukpers ontmoetEn inderdaed, de ga
zetten die door de liberatery ondersteund worden, worden
slechts gedrukt om den godsdienst aen te randen, 0111 de
zedeloosheyd te beschermen en 0111 kwaeddoeners te ver
dedigen. Wy willen hier niet spreken van die walgelvke
schriften, die tevens naer oproer en socialistische gewelde-
naryën trachten, maer wy zullen hier nogmaels een woord
reppen over dit trouwloos blad 't welk, onder den dek
mantel van eenen geest van orde en zedelykheyd, alleen
ademt 0111 den godsdienst aen te randen en de goede ge
voelens des volks te misleyden, blad, '1 welk ongelukkiglyk
in vele eerlyke en zedelyke familiën gelezen word, Lot
ergernis van andere.
Dat men er de proef van doe, geenen enkelen dag gaet er
voorby zonder dat dit trouwloos blad den godsdienst, de gees-
lelykheyd, en voornamelyk de bisschoppen en 't hoofd der
H. Kerk aenrand 't is waer dit blad doet zulks met geine-
tene en- in schyn gematigde woorden en onder eenen
bedriegelyken vorm, maer 't is juyst daerom dat deszelfs
lezing zoo gevaerlyk is. Wy aerzelen niet te zeggen dat vele
boeken die in den index staen zoo gevaerlyk niet zyn voor
den godsdienst en de zedelykheyd van 'tvolk dan de
Indépendunceniet alleen doel zy hare trouwelooze taktiek
spelen voor 't inwendige des lands, maer zelfs in en voor
vremde landen 't zy onder vorm van briefwisselingen of
anderzins. Noglans het is waer, gelyk het bekend staet,
dat vremde gouvernementen of 0111 beter te zeggen vremde
ministers briefwisselingen voor de Indépendunce fabrikeren
0111 door dit blad hunne denkwyze in andere landen en
zelfs in hunne eygene te doen aennemen, door de afkon
diging van artikels die zy in hunne eygene landen niet
zouden mogen noch durven bekend maliën. 'T is aldus dat
het gerucht loopt dat het ministerie van Piemont de brief-
(1) Itaquc omnis Immanje societali^ fuodnmentum convellit, qui Reli-
gionem convellit. (Plato, lib. de leg.)
wisseling maekt die door de lndépendance dikwils afge
kondigd word, en waerin de zaek van Mazziai verdedigd
en 't roomsch gouvernement en den H. Stoel aengerand
worden
De russische zaek word door de lndépendance met den
zelfden iever verdedigd. Is 't omdat zy er profyt uyttrekt of
enkelyk omdat het haer aengenaem is een gouvernement te
verdedigen welks byzonder doel is den katholyken godsdienst
te vervolgen en de scheuringen uyt te brëyden? In den
winkel der lndépendance worden dagelyks dry verschèydene
uytgaven getrokken eene voor 't inwendige van ons land
en twee andere voor 't uvtwendig.
De rol die d'lndépendance ten opzigte van Vrankryk
speelt is ook hoogst bekeurlyk De gevoeligheyd van dit
gouvernement kennende, kondigt zy meermaels briefwis
selingen uyt Parys af, waerin het gouvernement door
onnauwkeurige feylen aengerand en verdacht gemaekt word,
en dit iiiettegenstaende zy byna dagelyks leugenstraffingen
ontvangt. Maer daerin ligt juyst de trouwloosheyd dat
namelyk daerdoor Belgiën gecompromelteerd word, vermits
zy zou doen gelooven dat er hier broeynesten bestaen die
middels zoeken om het bestaende order in Vrankryk omver
te werpen. Doch de lndépendance kondigt die briefwisse
lingen des te liever af omdat zy, in haren afkeer voor den
katholyken godsdienst, niet kan verdragen dat den keyzer
der Franschen dezen godsdienst beschermt en krachtdadige
maetregels neemt tegen de oproermakers en Mazzinigasten.
STELLIGE DAEDZAKEN.
Om daedzakelyk te bewyzen hoe leugenachtig en laste
rend de lndépendance te werk gaet, zullen wy een feyt
aenhalen 't geen al te schandelyk is om het stilzwygend
voorby te gaen. Zie hier waervan kwestie is
Den 11 juny lest vervatte zyeene briefwisseling uyt Genua,
waerin gezegd word dat te Fermo (Pauslyke staten,) de
a doodstraf was uytgevoerd van vvf jongelingen. De vyf ter
doodgebraglte hadden sedert zes maenden in de gevan-
0 genis geweestzy waren beschuldigd kennis gehad te
a hebben van eene politieke moord in 1849 begaen, maer
a er bestond geen overtuygend bewys van medepligtigheyd.
cc Deze strafuytvoering heeft eenen algemeenen gruwel
1 onder de bovolking veroorzaekt
Zie daer hoe de lndépendance dezen Mazzinischen roman
met de trouweloosste gretigheyd afgeeft. Maer zie nu de
waerlieyd gelyk zy uyt het onderzoek en uyt de proces
stukken klaerlyk gebleken is.
De vyf jongelingen waren vyf kerels meer dan oud genoeg
om te weten wat zv deden. I11 justicie zyn zy pligtig be
vonden geweest van vrywilligen doodslag met voorbedachten
rade, begaen uyt afkeer tegen de priesters, op den persoon
van den eerw. hoer Michel Corsi, kanonik te Fermo, eenen
ouden gryzaerd van een zachtaerdig karakter, van geheel
de wereld geëerd en bemind om zyne onuytputtelyke liefda-
diglieyd, en ten anderen van een voorbeeldelyk en aller-
slilstë leven. Eenen dezer vyf booswichten deed de volko-
menste bekentenissen van zyn schelmstuk en legde op de
klaerste wyze uyt dat zy alle vyf de moordenaers waren
En indien de voorafgaende gevangzitting der betigtte zoo
lang geduerd heeft, 't was juyst om ze niet ter dood te
veroordeelen zonder al de klaerste en onwedersprekelykste
bewyzen van hun schelmstuk bestatigd te hebben.
Maer 't is aldus dat de lndépendance, in haren dweep
zieken li act tegen de Katholyke Kerk, de zaek van moorde
naers verdedigtMogten de weldenkende mensehen
dit wel begrypen en eens voor goed zien wat gevaer de
lezing van dit verdervend blad oplevert, zy zouden zich
verhaesten het zelve buyten hunne familiën te verbannen...
In de zitting van den provincialen raed van Oost-Vlaen
deren, is Dynsdag eenen voorstel gedaen van groot belang
voor de gemeenten der Vlaenderen.
51. H. Dellafaille heeft voorgesteld de bestendige depu
tatie van den provincialen raed te belasten met bv het
gouvernement en by de wetgevende kamers aen te dringen,
om de gemeenten te ontlasten van de ruïneerende wet. die
de comnninen dwingt de armen en ledigloopers in de
bedelaershuyzen te onderhonden.
Dit vraegsluk, 7.00 men weet, had reeds de kamer bezig
gehouden, en nu, indien de provinciale raden aendrinyen
op eene verandering in de bestaende wetten, mag meifde
hoop voeden van, in den loop van het aenslaende jaer, eene
betere wet tc zullen bekomen.