ZONDAG 29 JULY I8&
XEGEXSTEX JAERGANG. - N' 465-
AELST, den 28 July 1855.
PROFESSOR LAURENT.
Ren Messager de. Gand en de
Patatei's
YZEREN WEG. STATIE AELST.
VEItTREKUREN VAN DEN '4 JULY 485fi.
7Vw 7 wrcw 45 minuten des morgens nner 'Dendermónde Gend, Uruftf»r,
■Oostende, KotinL, Mouscron, Doornyk> Ryascl, Calnis.
9 uren 30 min. des morgens naei Dfehdermoude, flrnd, MècheFn, Brussel,
Antwerpen, Leuven, Thienen, Luyk, 'Vertiers,'Landen-, St. •Truyën.en lWisselt
3* Ten: 12 uren 00 mi nu ten'r oor middag, nacr' Üéndermonde, Gend, Brujjfje,
Oostende, Kortryk, Muuscron, Doornyk, Ryssel, Galais.
4° Ten 2 ureii&S in. namidd. naer üen'leimonde, Mechelen, Brussel, Antwerpen.,
Leuven, Tliiencn, Luyk, Vervier, Landen, St. Truyën, Hasselt, Aken en Keulen.
5® Ten 5 uren 30 minuten des avonds, nner Drndirmonde, Mechelru, Btmsel,
Antwerpen tiend,Brugge en Ostende> Koftrykj Muuscron, Doornyk. Ryssel en Cnlais.
6° 7eii 8 uren 15 minuten des avonds naer DentNriuonde, Gend. Ylechêlr-n,
örussel, Antwerpen, Lrtiven, Thienen, Luyk,'Verviei %f'Aken en Keulen.
VAN DENDERMONDE NAER AELST.
1» Ten 6 ur. 15 m. 's morgens.Ten 8 uren 20 minuten 's morgens. i—3® Ten'10
uren 10 minuten morgens. 4° Ten 12 uren 40 minuten middags. 5° Ten 4
uren 10 minuten 'suvonds. G® Ten G uren 45 minuten 's avonds.
Zullen te Gysegem stillestüeii de volgende konvoyen vertrekkende van
AELST, ten 7 uren 45 minuten, ten 9 uren 30 minut. 's morgens, ten 12 uren
ten 2 uren 45 minuten en ten 5 uren 30 m. s' avonds*
Van DENDLRM0NDE ten 6 uren 15 miuuten, ten 8 uren 20 minuten 'smorgens,
ten 10 uren 10 rain, voorra. ten 12 u. 40 m. namiddag, ten 4 uren 10 ra. en ten
*6 uren 45 min. des avends.
Voor alle rigtingen moet men te Dendermonde van konvoy veranderen.
ClMQl't: SLUM.
Dit blad verschvnl des Zaterdags in den namiddag onder dé dagteekening
van den tlacrop vólgenden Zondag.Den prvs der insein yving, by trimester
4s bepaeld op 1 Ir. 50 e., dien der annoncen op 20 een timen den'drukregel.
\Yy komen terug op den boek, dien dezen professor der staets-
nrtiversileyl beeft uytgegeven, omdat men dit werk .mag beeten
bet scbattdael der sebil'ten van de francmafonsche liberatery,
en om te doen begrvpén welken verderflyken geest er in het
siaelsonderwys heerseht. Opdat men zich biervan konne over-
tuygen, zullen wy eenige zinsneden geven uyt dit wei k, 't welk
500 blad/ydcu beslael en voor titel draegl Etude s\ir l'hisloire
de l'humnnilê. Het deel welk wy gezien hebben, is byzonderlyk
aen bet cbristianismus loegewyd; <men zegt niet waer bet ge
drukt is, en dit is gemakkelyk om begrypen, wyl den drukker
zal beschaemd geweest zyn zicli 'te doen kennen. Beneden den
titel leest anen dal dees werk te verkrygen as te Gend, te Parys
en te Bonn, juysi dry sleden waer Universitevlen bestoen, het
geen een duydelyk bewxs h dal dit werk geschreven is om
invloed uyt te oelfenen op dejongheyd en ze te bederven.
Sprekende over de Booinseli Katbolyke Kerk, zie hier boe pro
fessor Laurent zich over de Evangelische Leering uytdrukt
Er zal maer venen schaepstal'Cn ecnen herder zyn. Dit moet
den laeisien zin zyn der evangelische predieatie. De Kerk ver-
stael die eenbeyd in eenen absolulen zinzy veroordeelt alle
verdeeldheyd als eene keltery; ook is de scheuring uyt eene
leering van eenbeyd voortgesproten en deze verdeeldheyd is
unhelpelyk.als nieu binnen de palen van bet waer geloof blyft.
liet Calliolicismus beeft de pretentie de nauwkeurige uyldruk-
king te zyn van 't Evangelie; als 't Evangelie't werk van God
is, zich van T geloof, dal door de Kerk geleerd word, verwy-
deren, is noodzakelyk in de doling vallen. Maer den mensclic-
lijken geest heeft de hinderpalen xveggcruymd binnen welke men
Item wilde gevangen houden; hy heeft de volkomene eenhcyd
vtr'oryzcld omdat zy eene verhindering was aen zyne bewegin-
gen; in dc placls van eene miraculcuse veropenbaringheeft hy
eene blijvende en vooruytguende veropenbaring gesteld. 'T is uyt
dit oogpunt dalwy de. rhristelyke leering zullen beoordeelen
T is aen de wysbegeerleverlicht door hel geloof des vonruyt-
gangs, dal het voorbehouden is r>egt aen 't Christianismus te
doen. Uil geloof erkent de groole zending die Jesus-Cliristus
volbraat lieeflmaer liOË HOOG MEN JESUS-CHRISTUS OOK
PLAETSE, DE MEN SC Uil EVD IS GROOTER DAN HY, want
in dc mcnschheyd en door de mrnschheyd word er onoplioude-
lyken voortgang verwezenlykl, waervan hel LAETSTE EYNDE
ZAL ZYN ÈENE LEERING TE VERWEKKEN DIE GROOTER
ZAL ZYN DAN DIE VAN JESÜS-CH RISTE S.
En om die schandvolle en meer dan duyvelsche stroof te volle-
digen, zegt den gendschen keiler dal de Evangeliën 't iccrk zyn
van menschcn die doordrongen waren van de heerschende voor-
oordcelen. Alles wat er dwalend in bet Christianismus beslael,
word in de schriften der kerkvaders voorgebragt en beslael te
reel nivmle voor de lezers der 19° eeuw. HOE KAN MEN
BELANG STELLEN IN DE MIRAKELS EN IN DE RELIQUIËN
de pretentie van hel Christianismus van gesteund te zyn OP
EENE REGTSTREEKSGHE VEROPENBARING DER GOD-
HEYD, GEEFT AEN DE WERKEN DER KERKVADERS EENE
R1GTLNG DIE BELEDIGEND IS.
JJen begrypl dus hoe hel koml dal de werken der Kerkvaders
by na aen de nergetenheyd overgeleverd zyn, en dit in 'l midden
eener maelschappy die zich ciiristcne noemt. Maer zy is slechts
chrislcne in scliyn; cr beslael eenen afgrond lusschen ons begrip
van 't leven en de gecsllcer der christenen. Jcsus-Clirislus en dc
Apostelen leeren dal dc menschèn vrcmdelingcn zyn in deze wereld,
dal hun vaderland in den hemel is.... DE GROOTSTE DEX-
KERS VAX 'T CJIRISTLXDOM Z YN DOORDROXCEX VAX
DEZE D WALIXGEX.
De Kerkvaders houden zich weyuig mei de wereld bezig. Zy
wachten het evnde af als eene verlossing. Zy houden niet op
aen de geloovigeu te prediken de verlating hunner goederen,
hunner lamilién, de werken dezer Kerkvaders zyn vervuld
met den lof' der maegdelykheyd, met de verhefïing van bel
eeiizaem leven, zy gedongen bet houwelyk eerder dan hel te
aenveerden, zy laten liet ryk aen Cesar overDe Burgers
.M van Alhenen en van Roomen leefden slechts voor het burger-
schap, bel burgerschap der christenen is T hemelsch Jenisa-
lemMOETEN DAN DE KERKVADERS IN T STOF DER
BOEKKASSEN NIET GELATEN WORDEN
De schandvolle pen van den gendschen dwaelgeest is zoodanig
verwoed legen onzen heyligen goesdienst, legen de lieylige leering
van Jesus-Chrislus, dat zy niet weel waer hel te zoeken om die. te
schandvlekken en te lasterenDen mei bel geld der katbo
lyke belaelden professor beschimpt de christenen omdat zy den
hemel voor de wereld stellen, en 'tis om die redens dat de
werken der lieylige Kerkvaders en al deze waerin de waerheden
der leering van den Zaligmaker aengeprezen worden, in 'l stof der
boekkassen moeten verrotten
1S HET SCHANDAEL GROOT GE1V0EG
Ja, bel schandael is maer al te groot, en wy zouden er groote
moeyelykiieyd in maken deze leerstelsels in ons blad over te
nemen, ware het niet om de zelve voor onze lezers uyt al onze
krachten te veroordeele.il en te schandvlekken, tevens om de
ouders die zonen in de stadsscholen hebben te waerscbouwen
van bet .gevaer waeraen zy blootgesteld zyn hunne kinderen
ganscb god- en zedeloos t' huys te krygen; in plaels van iu de
zelve troosten steun iu bunnen ouderdom te vinden, zullen zy er
den eersten nagel hunner doodkist in ontmoeten. Want men
v.'ete liet wel, eenen zoon, wiens godsdienstige gevoelens ver
dorven of gansch vernietigd worden, is gewoonlyk het krnys der
ouiiers, de schande der familie on den ondergang dés huysgezlns.
In deze overluyging gacu wy nog eenige regelen uyt den ver-
derflyketi boek van den gendschen doolleeraer geven en met
eenige bemerkingen sjuyleu.
Professor Laurent verwerpt ook bet leerstuk der erfzonde en
zegt dat hel dwaesheyd is daeraen te gClooven. Wy zulleu dien
ongelukkigen zelf laten spreken, by vraegt
Of de zonde van Adam cn Eva geheel de menschelyke tialuer
a in haer wezen heeft konnen slecht maken en bederven, liet is
genoeg geweest voor den eersten mensch zich te berouiven om
a zyne schuld uyt te wasschen, hoe heeft hy dus zync zonde aen de
a nakomelingen overgezet Hel leerstuk der erfzonde, gclyk het
a door de kerk word voorgedragen, is in tegenslrydigheyd met de
kennissen die wy van God cn van dc natucr hebben, wy zullen
a dan niet aerzelen ons met dc Pelagianen le vervoegen om die
geloofsleer le schandmerken als eene belediging den Schepper
acngedaen....n
Den schryver, om zyne rampzalige dwaelleer te ondersteunen,
schetst God af als onreglveerdig en zegt
Hoe zou hel doopsel de erfzonde konnen afwasschen door de
gratie van Jesus-Chrislus Aldus van twee kinderen le samen
geboren van zelfde ouders, hel een stervende eer dat men hem
c hel doopsel hebbe konne toedienen zou dc eeuwige dood konnen
ondergacn, lerwyl het ander stervende na hel doopselryk der
hemelen zou ingaenEen toevallig feyt zou de dood of 'l leven
geven
En om zvne kettersche gezegdens tegen het bestaen der erf
zonde aen zyne aenranding tegen het Evangelie en dc leering van
Jesus-Christüs te konnen toepassen, roept hy uyt
Dc erfzonde is den grondslag der godsgelcerdlieyd van de
kalholykcn. DIT LOS GELOOF van eenen val is lol stellig lecr-
sluk door den II. Paulus opgevormd; 'l isop dit leerstuk dal
x den Apostel geheel het gebouw van 'l Christendom grondvest
Geheel den boek door den professor der staetsuniversileyt
uytgegeven, vervat van 't begin lot het eynde de zelfde scbande-
lykheden tegen den godsdienst onzer voorvaders, legen het kalho-
lyk geloof; men moet met eenen duyyelschen haet tegen de
leering van Jesus-Chrislus bezield zyn om zoo een satnenraepsel
van aenraudingeu, godslasteringen 'en valsclibedeu te durven
in 't licht geven... Bovendien is den boek een ellendige knoeyery,
de dwaesheden en sehynredens waervan hy krielt, bewyzen dat
er nevens de boosheyd gebrek aen versland en zwakheyd van
begrip in lieerscheu, want hoe goddeloos den slaelsprolessor ook
zyn moge, nog moet hy eenen dwazen zyn om zulke platte
buviensporigheden en zulke vuyge ergernissen le durven afgeven.
Een eerlyk bert, eenen geringen geest zou zich daermeê niet
willen belasten; bedorvenbeyd en gebrek aen gezond oordeel
zyn alleen in staet om zich aldus aen den schundpael te hechten.
GEVOLGTREKKING.
Als men ziet dat bet eenen amblenaer van den staet is die
zulk een bedroevend voorbeeld geeft, moet men er niet voor
gevolg uvl trekken dal de solidarileyl der ergernis op bet gouver
nement, op hel ministerie valt, indien dezen kerel in zyneplacis
van professor der staetsuniversileyt behouden word ja, dit
gevolg moei er natuerlyk uyt getrokken worden, doch wy ver
hopen vastelyk dat hei ministerie, 't welk voorzeker met geheel
andere gevoelens bezield is, niet zal lyden dat het geld dei-
Belgen besteed worde om eenen kerel te bezoldigen die zoo
onbeschaemdelyk bunnen heyligen godsdienst aenraud, beschimpt
en bespot; eene afstelling is bier uoodzakelyk om alle solidarileyl
in d'oogen van geheel de wereld te doen uytschynen en om de
overgroole verantwoordelykbeyd van medepligligbeyd iu bet
verderven der jonghcyd te ontwyken. Hel gouvernement kan dan
niet le haeslig zyn om professor Laurent le verwyderen, de open
bare zedelykheyd, 'twelzyn der fauiiliën, 't geluk des vaderlands
verevssehen zulks ten dringendslen.
liet liberatersbhid van Gend geelt in zyn _V van i" dezer
eenen langen artikel over. de aerdappelziekte. Men ziet dat
den Messager inet het vraegstnk in de pers zithy zon er
iets willen over zeggen maer hv kan niet hy zon eene
natuerlykë oorzaek der ziekte wilien vinden, maer hg
a kent de bepalende oorzaken van 't kiraed niet, zegt hy,
zoomin dan de middelen om een eynde aen deszeïfs voort-
gang te stellenmaer dit is toe le wyten aen de natuer der
zaek zelve en aen de moegelylcheden die zich voor zulkda-
nigc navorschingen opdoen.
Dus is er belydenis van den kant van den Messager dat
nainelyk de natuer- en kruydkunde zich niet sterk genoeg
acht om dit wonder uyt te leggen. Maer zeggen dat de
Voorzienigheyd alleen ons van die kwael kan verlossen,
dit durft den Messager niet, het ware hem te pynelyk er dé
magt van God in te erkennen Nogtans indien hy wilt dat
die goede aerdvrucht haren vorigen staet herneme, moet
men noodzakelyk lot de Voorzienighevd toevlugt nemen
doet men zulks "niet, hoe zal het kwae'd ophouden, als den
liiberater-Messager z df bekent dat de geleerden zich onmag-
tig erkennen om er middel tegen te vinden
In dezen moeyelyken toestand moet de liberatery zich
aen de wanhoop overgeven, want zy versloot de gebeden
die wy aen God moeten toesturen als eene ramp het
mensebdom komt treilen, de liberatery wilt niet erkennen
dat de Alvoorziniglieyd alleen er ons kan van verlossen.
De katholyken zien daer geheel anders in, zy maken geene
moeyelykiieyd te verklaren dat zy er eene straffe Gods in
zien, welke grootendeels voortkomt uyt de beledigingen en
versmadingen waeraen de liberaters-francmafonsdrukpers
zich tegen den godsdienst en tegen de goddelyke geboden
overlevert.
Om zynen artikel te eyndigen, zegt den Messager
De ondervinding bewezen hebbende dat er geenen
middel is om de aerdappelen van de ziekte te genezen,
is de vraegofwy altvd onder dien geessel zullen bukken.
Daerop zullen wy antwoorden dat dergelyke onderstelling
niet waerschynlyk is, om reden te lang om te ontwikkelen,
dat het integendeel le hopen is dat de ziekte zal ver-
dwvnen gelyk zy gekomen is, en dat men, binnen eenige
jaren, nog slechts over de aerdappelplaeg zal spréken
gelyk over een geschiedkundig feyt..
Den armen Messager zegt dat hef niet waerschynlyk is
dat wy altvd ouder dien geessel zullen blyven bukken,
en dit om reden le lang om te ontwikkelenWy denken
dat de lezers van dit blad wel de redens zouden willen
kennen boe lang zy ook zouden mogen zyn, dan ten minsten
zou zynen artikel eenige beleekenis hebben en bewyzen dat
liy niet bedrieglyk is gelyk wy nu redens hebben te onder
stellen. Wy zouden aen den Messager wel eens willen
vragen Könfrater, waertoe dient nu uwen artikel die niets
zegt, niets weet en zich volkomen onbekwaem belyd
Waertoe dienen a! die nuttelooze ronkende woorden Maer
dit zult gy niet zeggen, niet waer, man doch wy zullen
ons zelve belasten met uwe eygene biecht te spreken. Van
alle kanten zegt men dat dé Alvoorzieniglieyd, in hare
peyllooze goedheyd, de smeekingen van goedé zielen ver
hoord heelt en dat er groote hoop bestaet dal zy de aerde
van dien geessel zal verlossen 't is de bekentenis van dit
fevt dat gv niet durft doen, niet waer, Messager, 't is den
vinger Gods dien gy er in ziet, niet waer, konfrater, en dien
uw liberalersfanatismiis u belet openlyk te erkennen en te
beiyden Maer gy gevoelt niet dal gy dit alles reeds
beleden liebt door uw gezegde dat den oorsprong van de
ziekte en de remedie boven de menschelyke kennissen zyn...
Dit is ons genoeg, doch vraegt nu eens, Messager, wat uwen
sliminen professor Laurent, zal zeggen, hv die 111 zynen
vnylen keltersbros afgeeft dal alles door't menschelyk
verstand moet opgelost worden, vermits, volgens hem, het
menschelyk versland boven het Goddelyk versland is..!
Maer waerom zouden wy zulke llégiersgasten redekundiglyk
willen bot stelhvn, dan wanneer zy zich zelve bot stellen?
Ons dunkens, is de beste manier om ze bot te stellen bun
't voorste eener bot in 't achterste van hun mensehelvk
versland te passen, dan zou men met zekerhevd eene plaèg
doen verdwynen die nog veel erger is dan de pataterplaeg
zelve
Eenige van onzeyollairiaeusclie dagbladeren den Siècle naapomle,
die zyne leugens is gaen ontgraven uyt den Constitutionsl van
184j, kondigen eene label af der zoogezeyde tarieven die er in
(750 bestonden, en volgens welke men bet.lelde: voor eenen
vollen aflael fr. 50 c.aen eenen bieglvader die de volle magt
uitoefende voorbehouden aen den Paus, 25 fr. enz. Ziedaer voor
die bladeren eenen gelukkigen vond, dien zy om prys le baet
nemen.
Den Univcts komt deze nieuwe bedriegery die men aen den
sleert van Voltaire verschuldigd is, naer verdiensten te behan
delen indien den Siecle niet weet, zegt hv, wat eenen vollen
aflael, eene voorbeiiondene zoude is, enz. hv weet teil minsten
wel dai men in 1750 niet rekende by franken en centiemen. De
leugen is dan ziglbaer voor de voltairiaenscbe dagbladen gelvk zy
Uaerblykende is voor iedereen die zynen catechismus kent.