LETTERNIEUWS.
PILLEKENS.
politie. Nu, indien er een feyt van zulke» aerd had plaets
gehad, de tribunalen zouden er ten minsten iels van
geweten hebben, maer geenzins, van menschens geheugen
heeft men noch te Fermo noch in de aenpalende provinciën
gehoord dat er oyt eene daed zou gepleegd zyn, die de
minste gelykenis heeft met liet' geen den correspondent
van de Indépendunce zoo serieus afgeeft. NVv zyn dus
gemagligd, zegt den Journal de llruxelles dees vertelselken,
't welk gedaen is 0111 het pauslvk bestuer te doen verma-
ledyden, te bestempelen met den naem van roman die zoo
valsch als boosaerdig, zoo belagehelyk als lasterend is
Maer uyt de overmaet des kwaeds weet den Heer toch
een goed te trekken, want ziet, reeds begint er eene
magtige terugwerking in Piemoul bv 't volk te onlstaen.
De helste genieentekiezingen hebben 111 't algemeen tegen-
slrydig geweest aen de opinie van 't ministerie te Cham-
bery zyn AL de kandidaten der eonservaleurs gekozen
te Genua was 't van geiyken en wat vooral bemerkens-
weerdig is, is dat den Ridder Uicci, senateur, welken het
meest aen de sehandvolle baenstrooperswet vyandig was,
er gekozen isOveral beginnen er vergaderingen
gehouden te worden, den geest des volks ontwaekt en
begint klaer te zien in de afgrysselyke schelmeryën der
Mazzinifactie, die niet alleen het volk ver der li, maer het
■zelve onder de drukkende lasten doet bezvvyken. Overal
worden er petitiën met dtiyzende handteekens bekleed in
sehyn tegen de verpletterende contribution, maer inderdaed
tegen den rampzaligen francmaeonsgeest die in 'l gouver
nement heerscht.
Deze beweging van den eenen kant, en de kiezingen vair
den anderen kant doen zien welken geest er tegenwoordig
in Piemont heerscht, en doen hopen dat de Mazzinifactie op
harelaetste beenen gaet, en dat dien afschuwelyken brigand
welhaest met geheel zyne bende, als woeste en wilde dieren
zullen verjaegd en vervolgd worden.
Maer als men ziet dat de Indépendunce by voorkeur ver
kozen is om de vertrouwelinge te z.vn van die goddelooze
baenstroopersbende, om overal de valsche tydingen te ver-
spreyden die de ministers van Piemont geer» zien versrhy-
nen 0111 hunne schandalige inlrigiien en kuyperyën te
bemantelen, wy vragen het, wucr liet trelfelyk man is die
nog een abonnement aen dit blad wilt blyven behouden 't
waer is de eerlyke familie die dit abominabel blad nog
in haer buys wilt laten komen, blad 't geen niet alleen
oneyndig kwaed aen onzen godsdienst toebrengt, maer
zelfs de samenleving en 't volk bederft door zyne booze
onvaderlandsclie artikels met welke bet de socialisten en
revoliitioiniairen ondersteunt
Wv hebben onder de oogen een Bienw zeer betangryk
werkje dat door den geleerden lieer Abbé Obnger komt
in 't licht gegeven te worden. 'T is een Woordenboekje of
verzameling van Fransche spreekwoordenvolgens de A cudemie
uytgelegd, in 01de gesteld en in 't Vlaemsh vertaeld. Wy
hebben dit werkje met aendacht gelezen en durven liet
als van de grootste nuttigheyd en zeer ondemgteiid aen
elkeen aenbevelen. Het werkje zal een oneyndig gemak aen
de jonge leerlingen verschaffen, en aen de persoonen die
met 't onderwys belast zyn, veel moeyte sparen. Zulke
werkjes konnen onder de lettervrienden en scholieren niet
te veel verspreyd zyn.
Gelyk den vorst de weerde geeft oen de munt, zoo geeft
doorgaens den byval weerde aen een nieuwsblad. Den Dendei bode
telt tegenwoordig over de 1300 inschryvers. getal T welk nog
noyl door een ander vlaeinsch weekblad is bereyki geweest. Het
Verbond van Aelsl lelt nauwelyks 100 a 170 inschryvers, mede-
gerekend de gemcenlehuyzen van ons arrondissement, waer dit
prulblad gratis gezonden word en waer bet meestal, aeuslouds bv
zyne toekomst, in serveeten voor Portugael verdeeld word, omdat
eenen trelïelyken berbergler beschaemd is dit bladje in 'l publiek
te laten liggen. En watmagde oorzoekzyndat 'l Verbond zoo nietig
is en zoo algemeen verfoeyd word 1° Omdat bet door z>ne
schandartikels alle gecopieerd uyt de slechtste "ma^onnieke
gazellen, zich ^elf by't publiek ontmaskerd heeft2° omdat liet
inel een raerkteeken bestempeld is van zoo verregaende geestbe-
krompenhcyd, dal men vruchteloos zou zoeken om eene grootere
knoeyery dan T Verbond te vinden. En nogtans, «ie zou hel
gelooven, 't Verbond heeft de pretentie artikels van andere gazel
len te beoordeelen Maer wy vergissen ons beoordeelcn is bet
woord niet, want eenen ezel heelt meer verstand van de guitare
te spelen dan bet prulblad van iels te beoordeelen wy willen
dus zeggen artikels afkeuren er modder op werpen, dezelve mei
woede en nydigheyd lezen en herlezen zonder ze te verstaen er
dingen in vinden die er honderd uren af zyn, zie daer wat hel
Verbond kan. Maer wat is 't, met eens anders artikels af te geven en
te zeggen wy laten aen onze lezers over dit geschryfsel te beoor
deelen, is er al wederom een Nr opgevuld en eene week voorby
zonder een hoofdariikel te moeten maken, en dit verstaen wy zeer
wel omdat wy welen dal dezen die noch peerd noch kar en heelt,
mei kan laden als by wilt.
In een vorig Nr gaven wy een artikel over den oorlog en
'l was dit art kel 't geen de nydige gal van't Verbond geroerd
heeft. Den onnoozelen kon frater komt vertellen dat wy den oorlog
als eene weldaod aenzien, «lat wv hem toejuvehen, dal wy hem
uytroepen' als een schoon ding en meer andere zottigheden,
die slechts in vei byslerde hersens te vinden zyn. Wy zouden dien
zeever wederleggen, ware hel niet dat ons artikel klaer genoeg is
om door vcislamlige menschep begrepen te worden; /.iel er 't Ver
band Juysl bet tegenslrydige ie, dit is voor onsgeene reden om ver
deren uvllrg te geven, want bet ware roozei. voor de verkeiis ge-
Stroeyd. 'T is onmogelyk eene spie in 't water te doen houden
.-. Onzen konfrater zegt dat by voor den vrede genegen is en
den oorlog aenziel als een openbaer ongeluk. Wy gelooven liet,
vriend, dat gy voor den vredè zyl, 't is immers eygen aen gansch
maglelooze. kneukels voor den vrode te zyn..... Als de vleugels
van den vogel verlymd zyn, 't is dan verloren tol vliegen genegen
te zyn, by moet dan, of 't hein liel of leed is, genegen zyn voor tie
rustNiet dat wy willen zeggen dat wy den oorlog beminnen
of zoeken, verre van daer, wy ook aenzien den oorlog als de
grootste ramp die 't mensebdom kan overkomen maer als by er
zonder onze schuld is, wie kan ons beletten onze verlangens te
uylen voor den zegenprael der regtveerdigbeyd Wie kaD ons
kwalyk afnemen dal wy er voordeden uyt te gemoel zien in 'l be
lang van 't algemeen Wie kan afkeuren dat w y weuschen dat
er door den oorlog aen dwingeland), aen verdrukking, aen onge-
regtigheyd, aen overweldiging en overheetselling eynde gesteld
worde Niemand ten zy den dommerik die meyude slim te wezen
als hy saucissen iu een boirdekol ging zoeken.
Merleu uyt T Verbond komt nog eens aendringen om de pyp
van den Dender bode ie hebben en zegt dal hy aen dezen die zyn
woord niet houd, verbied eenen toupet te dragen, of dal alles wal
er ouder slaei zeer kuel.is...Merleu, gv zyt eenen onbe
leefderik geworden, want ofschoon w v u gezegd hebben dal gy
onze pyp moogt balen, vraegl gy ze andermael, en daerby toont
gy u aljonsiig voor onzen toupet, waeronder gy zegt alles zeer kael
te slaenWy weten wel, Merleu, dal er geencu ryken indi
vidu onder slael, maer T geen w v ook weten, is dal er een eerlvk
man onder sebuyll, die geiusi wat hy heeft mag bezitten, en uyt
die» hooide zynen toupet dagelvks mag opvryven en voor geheel
de wereld verschyuen; niemand zal hem zeggen gy hebt my
hierin en daerin bedrogen en bestolen; dit en T geen babi gy voor
my ontvangen en iu uwen zak gesteken; hier en daer hebt gy door
valselie schriften, door misbruyk van vertrouwen, door slimme
pennelekkersloereu, goederen ingeslikt die uw geweten bezwaren
enz. enz. Gy hebt dan ongelyk, Mei ten, over kaelbeyd te komen
spreken, eene zaek die gy, volgens uw eygen zeggen, by onder
vinding kent. Gy zegt ook dal gy de pvp wilt hebben of dal den
duyvcl zal de keers houdenMaer, Merleu, indien gy wist wat
er al omgael als den tluyvel de keers hoird, gy zond ak/.oo niet
durven spreken. Yraeg eens aen deze die eertyds geene schoenen
ae» de voeten hadden, doch door brave menschen van de slraet
opgeraepl zynde, nu ryk geworden zyur voor wat al akten den
dnyvel de keers gehouden heelt, en gy zult liever arm zyn en arm
blyven dan te doen wal deze gedaen hebben want nu kan men
wel va» u zeggen 't is eenen armen Merten, maer men kan toch
niet zeggen Zie daer eenen rvken- did'zyne afschuwelyke tronie
wyst nyl dal zyn onreglveerdig geweten verward is gelyk eenen
dunk werkiu plaets van op zyne hoofdschedel een fraey ioupetje
te dragen, slael er of wel een vuyge kalot op, tol bewys dal hy
lot bet hair fpe van een ander heeft willen stelen, of wel het
hair staet op eene andere plaets lot teeken dat hy 't goed van een
ander uyt deszeiPsnatuei'lyke plaets, naer eene vremde heeft welen
over te foefl'elenAls men u al die zaken zou zeggen, Merten,
zoud gy nog zulke leelyke hellewoorden Den duyvel zat de
keers houden a met den mond waermeê gy leest, durven uylspre-
ken Wees dus braef, Merten, en kom om de pyp als ge wilt, wy
zullen ze u seffens overleverenWy verwachten u
Dag Merten...Maer wat zal Wannes daer nu van zeggen?
EENENÜniEF UYT AMERIKA
Wy lezen in? den tiiouroutenaer
Onzen stadsgenoot, Louis Cafmeyer, kleermaker, den 2 Mey te Ant-
wnpen ingescheept toot de Vereeni;',de-Staten ran Noord-Amerika, heeft
aen zyne tiouw, die nog te Thourout Terblyfi, eenen brief geschreven,
welken ons is medegedeeld geworden, Dner de kwoslic der landverhuyzing
hedendiiegs voor Belgiên, en \oornamelyk voor de Vlaenderen, door de
groote ophooping der 1 e\olking, een vraegpunt van bestaen geworden is.
gelooven wy dat hel onze lezers aengenaem zal zyn deszelfs byzonderheden
te kennen.
Na eenen gelukkigen overtogt, is Cafmeyer den 15 Juny aen land
gestapt; het schoonste gezigt deed zich voor hem op, en hy is, mei zyne
reysgetellen, de handeldryvende slad New-York binnengetrokken. Den 18,
oin 6 uren's morgens, hebben zy z ch van New-York met den stoomboot
naer Albany hegeven en zyn s'anderendaegs, om 4 uren voor middag
ahlaer aeivgekomen. Denzelfden dag, om 12 Uren 's middags vertrokken zy
met den yzeren weg naer buffalo, alwaer zy 's anderendaegs ten 10 li2 ure
voor middag aenkwamen, en 's avonds ten V) uren met den stoomboot van
daer vertrokken naer Detroit, stad waer Cafmeyer voornemens is zich- te
ves-iigen, en alwaer hy 's anderendaegs ten 2 uren namiddag, in volle
gezondheyd toegekomen is.
De eerste kennis die Cafmeyer ontmoette, was deu genoemden Deshé
Decorte, \nn Corlemarck, en eenen zekeren heer Yangheluwe die zich ook
aldaer gevestigd hebben.
a Cafmeyer en Atfgnste Codde, ook inboorling van Tluuïrout, en laetst
gewoond hebbende tP Cortemarek, die te samen vertrokken zyn, na eenige
dagen inste, hebben door d<* tnsschenkomst van M. Decosler, die ook Belg
is werk vei kregen. In dén eersten w inkel waer zy geweest zvn, hebben iv
6 Iraks Ie maken gehad: zy welen nog niet hoe veel zy zullen betaeld zyn
per stuk, maer iy zullen ten minsten 1 Ij2 dollar daegs wimien. liet loge
ment Vost hun voor ieder 2 1(2 dollars per week.
M, Decoster is koster in dé bisschoppelyke kerk by is reeds- elf jaren
in Amerika en is ryk man geworden. Over dry jaren heeft by eene hof
stede gekocht en dit jaer, met eene winst van 1700 dollars verkocht: hy
t bezit veel land en is eygenaer van vele huyzen.
De goede muziekanten zyn er zeer gezocht; moer zy moeten een weynig
in de engelsthe tael geoefend zyn.
De ambachtslieden die willen werken, kunnen alle zeer goed hestaen.
Men werkt er maer van 7 uren 's morgens tot 6 uren 's avonds,
De vrouwen genieten er groote voorreglen, de kleynste mishandeling
van wegc hare mans word er met eene lange gevangzitting gestraft, en
zy Worden op haer woord geloofd.
Den jongeling die eene jonge dochter verleyd, moet de eer der dochter
herstellen met ze in huwelyk te nemen, zoo niet, word hy gestrekt met
eene gevangzitting van 5 jaren, of met eene geldbrrcte van 500do!hns.
a üuwelyksbeloften mag men ook niet ligtzinnig doen,' want indfen den
jongman ze niet houd, moet bv 200 dollars schadeloosstelling betalen.
De steden zyn er zeer schoon; de straten zyn er regelregt en met
groote huyzen bebouwd; de trottoirs zyn met hout geleyd en met schoone
hoornen beplant.
Den kost is er zeer goed: drymaeJ vleesch per dag, schoon brood,
koffv, salade, toerten enz.
a Cafmeyer acht zich gelukkig en drukt den vurigen wensch uyt wel
haest zyne vrouw in Amerika by hem te hebben.
IIv raed verders zyne landgenoten aen, die zich willen naer Detroit
hegeven, van te maken (lat zy nog 100 fr. over h bben als zy te New-York
aenkomen.
Een koninglvk besluyt van 20 julv, houd als volgt
Gezien de wel van 20 meert I8i8, en namelyk de artikels 1 en
luvdende ais volj*l
Abt. I. De bankbriefjes der Algimeenc Maetschappy ter be-
«•utisli^inj; van de nationale nyveriieyd en degene der Dank van
Belgiên zullen aengenomen worden ais wettige munt in de open
bare kassen en door de particulieren. Die twee gestichten zullen
provisoirlyk ontslagen zyn van de verbintenis van hunne briefjes
legen geld uyt tc wisselen
Abt. 2. Hel gouvernement zal hel maximum der uyt te geven
briefjes mogen verminderen wanneer de omstandigheden het
zulien toelaten en, gedeellelyk of geheellyk, het uytwerksei dezer
verordening doen ophouden.
Gezien ook art. 5 der wet van 22 mey 185-8 den art. 28 van
die van 3 mey 1850, welke de Nationale Bank instelt, en art. 10
der overeenkomst van 18 december 4849 lusschen onzen minister
van financiën en de Algemeene Maetschappy ter begunstiging van
de nationale nyverht^d
Overwegende dal de byzondere omstandigheden welke de raaet-
regels door voorafaengehaelde wellen gedecreteerd, opgehouden
hebben te bestaen, en dat er maer voor 815,440 fr. briefkens die
riog wettigen koers hebben meer in omloop zyn
Op voorstel van Onzen Minister van financiën, Hebben Wy
besloten en besluyieu Wy
Art. 1. De bankbricfkens uytgegeven door de Algemeencr
Maetschappy ter beguusliging van de nationale nyverheyd en door
de Bank van Belgiên, zullen ophouden wettigen koers te hebben
te rekenen van 1 augusly 4855.
Art. 2.* De Nationale Bank zal desniettegenstaende diegenen
dezer briefkens uyt betalen welke nog in circulatie zvn, overeen
komstig de verordeningen van art. 20 der wel van 5 mey 1850.
Art. 5. Onzen minister van financiën is gelast inel de uytvoe-
riug van het tegenwoordig besluyt
Gegeven te Laeken, den 26 julv 1855.
(Gel.) LEOPOLD.
Gisteren avond is omtrent Brussel een zoo geweldig onwedet
losgeborslen, dat meu van menschens geheugen de weerga niet
geweten heeft. Eenen voerwagen inel vier peerden wiertl letterlvk
van de kalsyde opgeligt en in eenen gracht geslingerd. De wegen
waren bedekt met ysklompeu van eene vervarerlyke grootte. Ge-
lukkiglyk was den oogst binnen, want anders zou er geen g ra entje
overgebleven zyn.
Iu het verdienslelyk onderwys-gesligt van St-Antonius, te
Ronsse, zal maendag, 45, augusly, om vyf uren des namiddags,
de uytreyking van pryzen aen de leerlingen van het pensionnaet
plaets hebben. Z. Hoogw. den bisschop van Gent! zal deze plegtigo
prysdeeling niet zyne tegenwoordigheyd vereeren.
M. D'Hout, priester in het seminarie, is tol ónderpastor te
te Welle benoemd.
Den 31 julv, heeft de kamer van inbeschuldigingstelling van
het hof van appel, te Brussel, de dry beschuldigden niet voor de
assisen, maer erikelyk voor de korrektionnele reglbank van Brus
sel verzonden. Hel zyn 1° James Auswell, administrateur van
d* kompagnie van den yzeren weg van Antwerpen naer Botter
dam 2" sir William Magnay, baronet, oud voorzitter van den bc-
sluenaed der kompagnie van den Luxemburgsehen yzeren weg,
en 5° John Mastermau, id. Den eerstgenoemd en zit voorloopig iu
Belgiên gevangen de twee overigen verblyven nog te Londen
alle (fry zyn beschuldigd van in 1852 en later, aflroggelaryen ge
pleegd en zich aen aflroggelaryen medepliglig gemnekt te hebben.
Hel bof Beeft beslist, dat er geene reden was (zoo als de onlon-
nancie der racdskamer meldde) de beschuldigden voor de assisen
te verzenden, om van 1848 tol 1851 aktiën en geld ontvremd te-
hebben, ten uadeele der maetschappy, iu hare bureelen eu terwyl
zy bezoldigde amblenaers waren. Even als voor dees laetsle geval,
is er ook geene reden tot vervolging voor omkoopiug van fonction-
narissen.
Men verneemt uyt Leuven dal de verdediging der thesissen
voor de graden van baccalaureus en van liceneiael in dc godsge-
leerdheyd en in het kerkelyk regt, met de gewoonelyke plegtig-
heyd, heeft plaets gehad.
Ziel hier eenige bezonderheden wegens de piesters die tot de-
AHaenderen behooren
M. de Smedt, van Lede, uyt het Bisdom van Gend, heeft de
zitting geopend. Hy heeft zyne thesis met veel kunde verdedigd,
eu bewyzen van groote geleerdheyd gegeven.
In den namiddag, heeft M. de Brabandere, priester van het
bisdom van Brugge, zyne stellingen, of propositien, verdedigd.
M. den professor Feye heeft de aenrandingen begonnen, en M.
Feye is eenen geweldigen en aenhoudenden tegenstrever; maer,
hy had eenen sterken verdediger iu M. de Brabandere gevonden,
en den recipiendaris heeft zoo dapper en zoo spoedig en gemak-
kelyk geantwoord, dal hy, een algemeen handgeklap heeft doen
onlstaen.
Vrydag heeft M. Brys, van Massemen, priester in hel bisdom,
van Gend; zyne thesis voor hel doctoraet in de philosophic en
tetteren verdedigd. M. den onder-rector Nameche, en MM. Van
Snick. Marchal, Davis en verscheyde andere vremde geestelyken,
hebben talryke en moeyelyke tegenwerpsels gemaekt, die' alle
door M. Brys, zegepralend zyn wederlegd.
Zondag, om zeven uren van den avond, is den bliksem op
den toren van de kerk, te Londerzeel gevallen, en heeft aen den
zei ven groote schade veroorzaekt.
Van zondag laetst, worden aerdappelen te Sini-Jant-Molen-
beek, by Brussel, aen vyf centimen den kilogr. verkocht. De koop-
rnahs verkoopen de aerdappelen ook aen dien prvs.
Te Sluis koopt men, sedert eenige dagen, de aerdappeleiv
aen C centen (12 centimen) de dry kilogr. Het brood is aldaer ook
biiytengewotm goedkoop. Men betaell te Sluis maer 15 centen
(30 centimen) voor een tarwe brood van eenen kilogr. Dit noemt
men goedkoop leven.
Zondag hebben wy gemeld dat M. Louis Verheyden aen ver
scheyde burgers van Audenaerde aerdappelen voor hunne ver-
broyking verkocht had tegen 5 centimen. Dat hy er geene schade-
gaet aen doen, blykt uyt het volgende, dal wy over deze ouont-
beerlyke vrucht vernomen hebben
Eenen grooten landbouwer heeft alhier aen eenen voordvet-
kooper zyne aerdappelen aengeboden voor 5 eentinmn den kilo.
op voorwaerde dal hy geheel de parly nam en de zelve binst tie
zes weken z-ou hebben uylgesleken. Gelyk de party le groot was,,
heeft den voordsverkooper hel aenbod niet durven aenveerden.
Dit is allyd zeker eene aengename tyding, want had den land
bouwer niet geweien dat de patalers wel zyn gehikt en dat ei
vete geplant zyn, zou hy zeker dergelyke offers niet hebben -
da en.
In den Journal d'Anvers leest men dat eenen: persoon' van-
Antwerpen tegen de maend october, aenbied zeeuwsche palaten
die voor hunne goede hoedanigheyd beroemd zyn, le leveren, aen
4 francs de 100 kilogr. Hy heeft er eene hoeveeLheyd van tien
duyzend liekloliters te levéren.
Men schryft uyt Mechelen de volgende tydingen
Zouden er gtenè middelen bestaen, om op onze merkt den
gewenschtcn en reglveerdigen afslag der boter, erwten, enz. le
bekomen? Wy denken van ja. Den cenigèn en oufeylbaien
middel is, van" onze stedelingen regtstreeks m handel le"stellen
met de boeren, door zoo veel mogelyk de opkooping of zoo men
het hier noemt, de voorkooping, te beletten
Inderdaed de op-en voorkoopers en koopsters loopèii de merkt
rond, en zelfs de boeren le gemoel, (vooral in T vroeg), koopen
hunne waren voor hel grootste gedeelte al', en stellen alzjoo als
't ware, eenen alleenhandel daer. Eens meester van de merki,
doen zy den prys der vrugten merkelyk klimmen, en pressen de
arme sukkelaers hun leste oord af.
Onder deze voorkoopers treft men nog eene slegtere soort aen,
het zyn de vervalsehers van boter. Zy maken niet alleenlvk de
boter duer door opkooping, maer zy vervalschen ze mei ze te
kneden met bloem en water. Door deze bedriegelyke preparatie
welen zy bet water en de bloem mei de boter op te werken, zo»
dat zy merkelyk in 't gewjgt winnen. Steekt nu die boter in den
pol, én gv zult er hel water zien uytvloeyen, dit is van ieder
een bekeud. Dit is nog de meest schelmagtige wyze van verval-
sching, want men verzekerd ons, dat er nog anderen bestaen
welke aen de gezondheyd nadeelig zyn.
Hel is op den 9 augusly dat den genaemden Taelman, be
schuldigd van julviouw Lucie N'yvens, te Huysse vermoord le
hebben, voor hel hof van assisen moet verschenen.
