aerdigheyd afkondigen ten voordeele der baenslrooperswet,
waerdoor de religieusen in Piemont en Spanje van hunne
goederen berooid worden. De religieusen en al deze die
hun ondersteunen en tegen de dievenwet protesteren, zyn
oproermakers en wederspannige burgers die weygeren den
tol aen den key/.er te betalen omdat, als eene zaek in wet
veranderd is, men altyd moet gehoorzamenDit komen
de liberatersgazetlen met oenen ernst afgeven, net alsof
stelen niet altvd stelen ware, net alsof oenen dief, oenen
plunderaer niet altyd den naem van dief en plnnderaer
verdiende, al was hy zelf den grootsten van de wereld, net
alsof men altyd zou moeten gereed zyn zich te laten
uvtstroopen, als den uytstrooper eenen minister of oenen
magtigen zou zyn'T is waer, 'I spreekwoord zegt
dat de kleyne dieven geiiangen worden terwyl men jde
groole laet loopen, maer is 't daerom waer dat er iemand
oj^de wereld de magt heeft onreglveerdige wetten te maken
ofrohikkingen met den naem van wet te bestempelen om
onder dien mantel een ander te bestelen .Neen, die magt
heeft niemand, onregtveerdigheyd is allyd onregtveer-
digheyd, en als dit goddelyk princiep niet geörbiedigd word,
dan is de samenleving omnogelyk.
Indien de klerikalen moesten eene wet maken waerby de
liberatersgazetlen van hare eygondommen mogen beroofd
worden, wat zouden zy zeggen Waerom mogen do libera-
ters-franemagons zulks doen ten opzigle dor religieusen
Deze twee vragen hebben geene antwoord noodig, maer zy
geven stof tot ernstige overweging voor deze welke do
onregtveerdigheyd toejuyehen, goedkeuren en ondersteunen
omdat zy legen iiunne wanden geploegd word.
Over eenige dagen lazen wv inde dagbladen een historisch
sink door den heer de Gerlacho voorgelezen in de koning-
Ivke akademie van Brussel. Dit werk handelt over de
inplanting des Christendoms in Belgiën. Bv dit werk was
de volgende nola gevoegd
Het was langen tyd, zegt Voltaire, eene vertroosting
8 voor het menschelyk geslacht dat er schuylplaelsen
bestonden geopend voor degenen die de onderdruk-
v kingen van het gothsehe en kunstvyandig gouvernement
8 wilden vlugten. Byna al degenen, die geen kasleelhoeren
waren, waren slaven het was in de zachte rust der
kloosters dat men aen de dwingelandy en aen den oorlog
<i ontsnapte... De wevnige kennissen die bv de barbaren
overbleven wierden in de kloosters van hand lot hand
ii overgeleverd. De benedietyners schreven eenige boeken
na er kwamen allengskens nvt de kloosters nuttige
uylvindingen daerenboven, deze kloosterlingen be-
ploegden de aerde, zongen lofzangen van God, leefden
matiglvk, waren herbergzaem, en hun voordeel koude
i' dienen om de vreedheyd dier Ivden van barbaersehheyd
te verzachten... Dusdayige Woorden schynen wonder-
baer in den mond van den hardnekkigsten vyand van den
godsdienst. Maer de waerheyd is zoo krachtdadig en deze
daedzaken schynen zoo wonderlyk voor de oogen van
Voltaire, dat hy er zyne werken verseheyde mael op terug
keert. Zie, onder andere, ses Essais sur l'histoire générale,
t. IV. c, 134; Question sur VEncyclopédieApocalypse;
Bien d'Eglise, etc.
Men ziet dat grootvader Voltaire niet, gelvk de liberaters-
bladen en de roovers van Sardinian, de kloosters aenzag
als lediggangers-huvzen. Voltaire moet ook in hunne oogen,
eenen achteruytkruyper zyn.
PRYSDEELÏAGEA
Maendag 13 dezer, ten 9 uren voormiddag, zal de prysdeeling
in het collegie van de II. Calharina te Geerardslicrgen plaets
hebben.Des namiddags om uren zal gclyke plegtigheyd in
het gesticht van den H. Anionius te linnsse geschieden. Beyile
deze feesten zullen door II. den bisschop van Gend voorge
zeten worden.
Donderdag 16, ten 9 uren zal in hel collcgie der eerw. Paters
■lesuiten te Aelst, prysdeeling gehouden worden, op zelfden dag
len 9 uren en half in het pensionnael van den II. Aloysius te
Gyseghem, en van gelvke, op Donderdag len 9 en KI uren voor
noemd, in de pensjonnalen der Josephiten te Molle en te Gcerards-
bergen.
Dynsdag 21 dezer, zal het kollegie van de II. Maegd te Den lei-
monde, ihsgelyks zyne prysdeeling houden.
.Men schryft uyl Audenaerde, van a Augusty:
Eergisteren zyn MM. Ilerlogs, concessionnarissen van den
vzeren weg van Audenaerde op Gend, vergezeld van den hoofd
ingenieur en nog eenige andere persoonen, alhier aangekomen,
en'in het hotel den Gouden Leeuw afgestapt. Deze hoeren hebben
geheel de linie, van aen de Pinte te Nazareth lot Audenaerde,
iloorloopen, en de plaets. daer de statie te üeveren moet gemankt
worden, met nauwkeurigheyd iu oogbeschouw g nomen.
Men verzekert ons dal ll.il. llertogseenen notaris onzer stad, M.
Plalteau, zou belast hebben om, reeds van heden af, de gronden,
in dezen weg vallende, Ie beginnen aanknopen. De eigendommen
van de persoonen die dezelve in het vriendeiyk niet willen afstaen
zullen terstond geesproprieerd worden, om na hel vellen der
vruchten, de werkingen op verschillige plaelsenTc kunnen be
ginnen.
In een zondagblad van Dcndcrmonde, den Onpartijdigen,
lazen wy zondag het volgende
Voorleden dynsdag ju belde Dendermonde oenen vreugdevol len
dag. Onzen geëerbiedigden volksvertegenwoordiger, 11. Iledeeker,
minister van' binnenlandsche zaken, begaf zich. langs Zele. nacr
llamme, alwaer eenen onzer andere achtbare vertegenwoordigers
M. Verineire. hem een prachtig banket had aengehoden. Aen tafel
bevonden zich benevens den minister onzi n achtbaren senateur
11. den graef Chrislyn de.Uibaucourl. 1111. volksafgeveerdigden
Van Crómphout, Coomans, Van OverloopM. den arrondisse-
ments-kommissaris van Dendermonde, baron Van den ISroucko
de Terbecq, M. den kanonik Dedceker, M. den pastoren deken onzer
hoofdkerk, 11. den pastor van Zele, II. Van Itavegem. superior in het
kollegie te Dendermonde, 11. De Bruvn, sekrelaris der kamer van
koophandel en eenige andere voorname persoonen welker namen
hel ons niet gegeven is af te kondigen; madame Dedceker en
madame Van Overloop waren ook tegenwoordig. Op hel eymle van
don diseli. reykle II. Dedecker aen 11. de Terheeq een papier over,
en, dat men zich de verwondering ru de levredeubeyd van de/en
laeisien inbeclde, het was een kouiuglyk hesluvi zyner verbefling
tot olficier van hel Eeopoldsorder. De feest won van dien oogen-
bltk veel in opgetogenheyd de zaek wierd alhier ter stede eenige
uren later verteld bel volk vernam de lyding met een innig ge
noegen maer niet met verwonderingtie onderscheyding thans
aen 11. de Terheeq te beurt gevallen, is iels wat hein onder vroe
gere ministeriel! moest bewezen zyn geworden, en men gevoelde
dat M. Dedecker geeue gelegenlieyd zou hebben laten doorgaen
om zyuen vriend eene. onderscheyding te doen bekomen, waervau
dezen zoo weerdig is.
liy koniuglyk besluyl van l augusty, zyn de volgende
toelagen verleend Er. 10UÜ aen de kerkfabriek van Huyse, voor
het herbouwen der paslory fr. IDÜU aen de kerkfabriek van
Seovergein, voor het vergrooten der kerk fr. 300 aen de kerk
fabriek van Aygem, voor hel vergrooten der paslory
Den Messager heeft reeds, lot tweemaei toe, afgekondigd dal
eene religieuze, van het order van de Gryze Zusters, voor het hof
van assisen, ouder beschuldiging van kindermoord, was ver
zouden.
Hel gezegde van den Messager, voor wat de hoedanigheyd der
beschuldigde aengaet, is eene leugen.
Zekere Maria-Dorothea Schuers, oud öi jaren, geboren te Quaed-
Mechclen, niet verre van Thieneu, is, als beschuldigd van kinder
moord, voor bel hof van assisen van Drahaud, verzonden. De be
schuldigde heeft beweerd religieuse geweest te zyn. om eenige
dupen te kunnen maken; maer, den akt van beschuldiging bewysl
dat Maria-Dorothea Schuers noyt religieuze is geweest.
-In de commune Onkcrzele, hy Geeracrdsbergen, is eenen
brand uvtgeborstcn. Al de beesten zyn door de vlammen verslon
den. Niels was tegen brandgevaar verzekerd.
Men schryft uyl Caprvck, dat zich aldaer een zeldzaem
geval van vrtiglhaerheyd, heeft opgedaen. De genaemde Angelina
Slevesyns, woonende in die gemeente, op hel Pleyn, is op 2 Au
gusty bevalleu van dry Welgeseliapen kinderen van liet vrouwelyk
geslacht, welke de namen hebben oulvaiigen van Knlnlie, Virginie
en Gleuieuee. Moeder eu binders zyn welvarend.
11. Euvel, aeimoessenier der gevangenissen van Gend, heeft
woensdag, ten li uren, tol laveuis der ziel van Jan de Mael, die
zaterdag te Gend gclialsregl is, eene mis gelezen in de kapel van
het buys van burgerlyke en militaire verzekering, in liet bywezen
van dezen die in hei gevangenhuys opgesloten zyn. De mis was
voorgegaan door een sermoen hetwelk meer dan eeneu veroor
deelden hevig getroffen heelt.— Zie verder.
Men zegt dal Karel-Lodewyk Van Driessche, van Zele, die
den 0 dezer, Ier dood veroordeeld is, iu dezelve kamer opgesloten
zit, die Jan De Waet, in hel buys van burgerlyke en militaire
verzekering van Gend dry dagen te voren verlaten had, om de
trappen van bet schavot Ie beklimmen.
Volgens eenen brief die door een fransch blad van Antwer
pen word afgekondigd, is den prys der belgische hoiiillekolen in
vremde landen heler koop dan in Belgiën. Moet hier niet iels
onder schuyien Zou de speculatie hier mede niet een beetje
gemoeyd zyn
De Efiianitnait'tm zegt dat den cholera ie Luyk llëersëbl, en
er nog al gevoelige verwoestingen aenrigt. Sedert een jaer, heeft
den cholera Luyk nog niet verluien. Men heeft ongelyk, zegt dit
blad, dit Ie willen verzwygen of veiduykcu, want, hel is als men
weet dat de ziekte beerseht, dat men maatregelen van voorzorg
kan nemen.
De weerwichelaers en slerrekybers zyn wederom aen iiet
voorzeggen. Volgens die prophelen moet het in deze en de toe
komende maend heel zyn.
Daer de aerdappelziekte zich in vele plaelsen van onze om
streken aen liet loof van dievrugl begint te vertoonen, herrinnert
eenen bedreven landbouwer ons, dat hy, de voorledene jaren,
allyd wel heeft gevaren met het volgende te doen
Hy heeft liet loof afgesneden tot onder het ziek gedeelte; en
dikwyls tot legen den grond; hy heeft daerna, hetgeen van het
loof overbleef, gedekt met aerde zonder de aerdappels te raken,
welke hy op behoorleken tyd, allen rolmaelclelyk gezond, uytge-
daen heeft.Dit is gemakkclyk te verslaen indien de ziekte
veroorzaakt is door de ongezond gewordene lucht, met die lucht
af te zondeaen van den aerdappel, weert men de onrzaek van het
kwaed. Overigens, men kan er niets by verliezen met aldus te
werk legaen.
Men schrvfl uyl Londcrzeel 2 augusty, over den brand
waervau wy reeds gesproken hebben.
liet was laclslleden zondag omtrent 5 uren 's avonds, toen het
bliksemvoer op den toren der kerk gevallen is. Ongelukkiglyk is
den brand gansch op hel toppunt van den toren begonnen, zoodat
hel omnogelyk was den brand van in den beginne te overmeeste
ren. Hiertoe is echter eene wanhopige pooging gedaen door zekeren
tiroes bygenaemd den Koperen. Dien man w iens onverschrokken
heid in het'dorp algemeen bekend is, is langs de huytendaken,
lot boog op den toren geklommen; inaer digt by het vuer geko
men wierd hy door de hevigheyd der hitte en door het afdroppen
van gesmolten lood, gedwongen af te komen, by de toejuyehingen
der menigte, die van schrik en tevens van verwondering ie beven
stond.
Op wevnige uren, en in weerwil van de poogingen der blns-
scliers, zyn den toren eu geheel hel dak der kerk de prooy der
vlammen geworden. De pompiers van Mechelen en van l'uers,
verdienen den grootsten lof voor hel bevryden van de omliggende
huyzen die in het grootste gevaer zyn geweest. Ook verscheydene
inwooners van Louderz.ee! en Puers hebben by hel blusscheu
eenen buyiengewooncn moed geloond en zyn allen lof weerdig.
Eenen zekeren persoon, van omtrent -17 a 18 jaren, oefent
iu de omstreken van Gheel eene aerdige soort van aftroggelary
nvt. Hy bied zich hier eu daer by oenen geeslelyken of anderen
persoon aen, als gelast met eommissiên van eenen naeslbeslaen-
den van dit buys. Onder andere komt hy hier liy de dienstmeid
van den eerw. "lieer Verlinden, en zegt gezonden te zyn door den
zeer eerw. heer Yerlindcn, pastor te Liehtaerl. voor eene goede
party eyeren. Nellekcn hierover niet de minste achterdocht voe
dende, spoed zich nacr de winkels om eyeren te koopen en geeft
den schurk er eene goede party mode Daer hel regenachtig weder
was, vraegl hy nog eenen pataplui, dien men hem niet weygerl,
en zoo treed den man wel voorzien, zoo hel scheen, op Lieh
taerl aen.
lieer andere dingen in dezen aerd zyn er kortelings door dien
kerel verrigt en wy roepen len allen kanien de policie in om
dezen nieuwen dief in hel nel le krygen.
Üe Union van Soii-nies behelst uylg ïbreyde mededeelingen
over heyligschendende daden, welke sinds eenigeu tyd in die stad
en omtrek gepleegd worden, zonder dal men lot heden de daders
aengehouden heelt. Alzoo herfi men laelslleden zondag, op het
kerkhof, hel kruys v rhryzeld 'i welk op hel graf van den onder
pastor Van Ham opgeicgl isdc daders hebben d; stukken op
den openharen weg geworpen. De nagedachtenis van den over
ledenen word in heel de slad vereerd.
Verders zegl de Uniondal over eenigon tyd het beeld der II.
Maegd, staende in eene kapel der Enghien-sl rael, opgenomen en
tien minuien verder in eenen gracht vol slyk geworpi n is. Hen
zelfden nacht is de beeldl'-nis van den U. Vineeulius, patroon der
stad, hel hoofd afgeslagen. Deze holigschenderyen zouden ge
pleegd zyn onder hel zingen van spoliilaniën.
Het hof van cassatie komt de veroordeeling te vernietigen
uytgesproken door hel hof van assisen van West-Vlaendereu tegen
1" Jan Bultinck, oud 29 jaren, werkman, geboren le Oostcainp;
2° Frans Uivière, oud 26 jaren, buydevelter, en 5° Pieler ife
NNarch oud 54 jaren, koopman en herbergier de twee laetsle te
Brugge, en allen aldaer woonende, welke veroordeeld waren lot
jaren dwangarbeyd, de tentoonstelling eu 10 jaren waekzaem-
heyd, als pligtig van verschillige dieften begaen te hebben ten
nadeele van den heer Lodewyk de Lescluze, le Brugge.
Deze verooideeliug is vernietigd geworden uyt de volgende oor-
zaek eenen der jurés, M. Victor Van den Bussche, gemeente-
sekrelaris te Ardove, wierd als dusdanig aengeduyd in de lyst dei
jurés, terwyl het beslatigd is in bet proces-verbael dal den ge-
meente-sekretaris zich Hendrik Van den Bussche noemt, en dat
liet inderdaed eenen heer Victor Van den Bussche, burgemeester
van gezegde gemeente is, die gezeteld heeft en niet den gemeente-
sekreiaris. De misgreep was dus klaerblykend iu de aenduyding
aen de beschuldigden gedaen, hetzy over de hoedanigheyd, hetzy
over den voornaem van den jure Van den Bussche.
De zaek is verzonden geworden voor het hof van assisen van"
Oost-Vlacndcren.
Hel schynl dat in de gemeente Ardove den burgemeester, den
gemeenle-sekretaris en raedsheeren den zelfden naem dragen.
Te Walton zyn twee persoonen. Napoleon Millis en Amelre
knockaert aengehouden, voor valsche munt te hebben in omloop,
gebragt. De policie heeft het privaet der herberg, in welke Millis
gelogeerd had en was aengehouden, doen ruymen, en iu den
beirpui gevonden eene beurs mei 56 valsche dubbele francs, en
nog 21 valsche stukken, van i franc, en eene vvl. Millis was pro-
visoiilyk le Kousbrugghe in hel gevangenhuys gebragt, en heeft
gepoogd, lydens den nacht, le ontsnappen Uceds had hy eenige
slceueu nevens de venster uylgebroken, wanneer de gendarmen,
gerucht hooi ende, zyn ler piacis gekomen, en den aengehouden
hebben belet van zyn ontwerp ten uylvoer te brengen.
De gemeente Haegt, naby Leuven, is dezer dagen het too-
neel geweest van eene droevige gebeurtenis, over welke nog
steeds de duyslerheyd van een geheyiu verspreyd is. Eene jonge
dochter, van omtrent 50 a 52 jaren oud, is in hacr bed vermoord
gevonden; zy droeg messneden aen den hals.
Daer dit meysje sinds eenigen tyd teekens van zinneloosheyd
had gegeven, en hel voornemen had uytgedrukt van zich le
zelfmoorden, dacht men eerstens, en zeer naluerlyk, dal zy zich
zelve van hel leven beroofd had; maer verschillige omstandig
heden eu namelyk de ontdekking van het mes onder het hoofd
kussen, van hel slagtoffer heeft doen veronderstelleu dat de
moord door een ander kan begaen zyn.
liet parket der slad Leuven heeft zich ter plaetse begeven en
eet» onderzoek begonnen, hetwelk volgens alle waerschynelvkheyd,
een eynde zal stellen aen de onzekerheyd welke over deze droe
vige zaek nog verspreyd is.
Uyl Mariastadt op-de-Wener schryft men, van den 27 jnly
dal in "de parochie Skarstadt, een groot onheyl is voorgevallen.
Tydens de parochiemis, terwyl meer dan vyf honderd persoonen
iii de kerk waren, zyn eensklaps de vouten van de kerk gescheurd,
en groole steenen zyn in het volk gevallen, waerdoor talryke per
soonen zyn gekwetst geweest. Aenslonds vlugtte elkeen naer de
kerkdeur, maer den muer viel om, en stopte dus den uylgang.
.Men begrypt welke verwarring er moest onistae», en hoe groot de
geschreeuwen van eenieder moesten zyn. Talryke persoonen
klommen op de vensters en verbryzelden de ruyten en sprongen
langs de openingen op de strael, en velen van dezen braken zich
de lidmaten, of bekwamen erge wonden eR zware kneuzingen.
Onderlusschen ruymde men dc puynen van voor de kerkdeur
weg, en men kon eyndelyk de kerk, die verder dreygde in te
stortten, verlaten.
In den namiddag scheurden de vouten en muren voort, en
stortte de kerk geheel in, en zy leverde des anderdacgs maer
eenen puynhoop meer op.
Een groot onheyl heeft men te Napels te beweenen gehad.
Eene geweldige onipfolTing heeft zich in de kanongielery van
Castel-Nuavo, laten hooren, op den oogenblikdat meer dan 1000
werklieden in dal lokael arbevdden. Den grooten ketel was ge
sprongen, en had meer dan 2U0 persoonen gedood, en een groot
getal gekwetst.
Twintig liefdezusters zyn dezer dagen le Havre scheep
gegaen naer Bio Janeiro, en tien nacr Bahir.a. Twee missionna-
rissen zvn met hetzelfde schip als als passagiers vertrokken.
Een dagblad zegl, dat de bevolking van Parys zich als
volgt verdeelt, wat deneerendiensl betreft: katholieken,L025,169;
protestanten, 13,566; joden, 10,719; verschillende, 4,008; totael
1,055,262.
De Keulsche domkerk, begonnen in 1218, en waeraen 150
jaren wierd gcarbeyd is, zoo als men weel, noyt voltrokken ge
worden. Over eenige jaren wierd hel ontwerp opgeval dit prachtig
monument der christeue bouwkunst af te werken, en reeds dade-
lyk ilaertoe onderhall' millioen fr. uyl gillen byeengebragt.
Sedert twaelf jaren arbevd men daer weder aen, en op dit oogen-
blik zelf zvn 500 werklieden, waeronder 210 steenhouwers,
daeraen gebezigd. Men heeft lot hiertoe gewerkt, om de vervallen
gedeelten te herstellen en voort te houwen, doch de werken z>n
nog ver heneden hel dak van de beuk. Men rekent dat er nog
eene eeuw geduld behoeft om dit werk volgens liet plan van den
eersten bouwmeester wiens naem onbekend is te vellooyëu.
Dit plan beval onder andere twee torens van 500 duytsche
voeten hoogte. Ter verfraeying der domkerk, is dezer dagen door
den keyzer van Oostenryk nog een geschenk van 24,000 gl. uyt
zyne bvzondere fondsen gedaen.
Moord gf.pi.f.f.gd op den gouverneur van cei.ebes. Bcrigten
uyt Oost-Indien melden dat in den nacht van 25 op 26 mey, den
kolonel A. Van der Hart, civielen en militairen gouverneur van
Celebes, door eenen zyner bedienden, Kimping gehei t :n, ver
moord is geworden.
Op den avond voor de misdaed, toen dc familie Van der Hart
zich iu het bovenhuys ter rust begeven had, hield Kimping zich
iu hel benedenhuys verborgen. Toen hy kou vermoeden, dal alle
de huysgenolen zich in rust bevonden, verliet hy zyn en schuyl-
hoek en begaf hy zich mot eenen kris (vlammenden dolk) gewa
pend,dien hy dagelvks droeg, naer 't nachlvertrek van zynen lieer
tol het uvlvoeren van zyn snood voornemen.
Na eene eerste verwonding, liein in den sloep toegebragt, i»
den kolonel opgesprongen en heefl met zynen moordenaer eene
worsteling aangevangen, die, le oordeelen naer ile menigvuldige
wonden, later aen liet 1 vk ontdekt en naer de talryke sporen van
bloed lievig moet geweest zyn. Den beer Van Der Hart heeft in
deze worsteling behalve de snywonden, twee steken in de borst
ontvangen. Hoewel doodelyk getroffen, beeft by zich in de kelder-
kamer naer bet pnrtael begeven en is daer bv den trap dood ge
vallen. Den moofdmaer beeft by deze worsteling met zyn eygen
wapen eene wonde in den linyk ontvangen.
Ofschoon gewond lieeft bv na. na de worsteling met zvnen lieer,
ook getraelll Mevr. Van der Hart ojn bet leven te brengen, die
zich'echter gelukkig aen zyne vervolgingen heeft welen te ont-