PILLEKENS.
ONZE ARME ZAKDRAGERS.
LETTER- EN KUNSTNIEUWS.
T is met eene byzondere voldoening dat \vy Dviisdag
lest de luysterryke prysdeelmg aen dn leningen van bet
Pensionnaet-Kollegie der li. Maegd to Dendennonde bob-
ben bygewoond. Deze plegtigboyd geschiedde onder voor
zitterschap van Mgr. den panslvken Nuncins on Mgr. don
bisschop van Gend, in by wezen van vele geestclykon, ci
viele. rogterlyke en militaire overlieden, oen groot aonlal
persoonen van hoogen rang en een talryk uytgelezen
publiek.
Deze deftige vergadering wierd vergast mot versehoydono
uytgezoehlte choorgezatigen, welkers treilende, kiaobivolle
nytvoering en kundige samenlnyding al de aanwezigen in
verrukking bragleii en de aenleéring dezer seboone muzi
kale wetenschap naer weerde deden schallen.'Een aller-
belangrvkst drama is levens ook ten tooneele gevoerd,
't-welk de leerlingen met zoo veel aplomb, natuerlyke
gebaren en doordrongen verstand hebben gespeeld, dat
don minst toegevenden niets meer zou konnen eysschen of
verlangen. En toch was het stuk zwaer, moeyelyk en met
veelderhande afwisselingen van deklamaliekundedoorzaeyd.
Ten slotte, wy zyn ten uyterslen voldaen geweest en
achten het eene pligt hier onze welgemeende hulde te be-
wvzen aen het besturend en 'onderwyzend korps van lo t
kollegie, het zelve tevens gelukwênsehende over de wyze
op welke het aen de verwachting der ouders en der ware
vrienden van doelmatige en godsdienstige opvoeding weel
1e beantwoorden.
Dat de liberale schryvelaers, die onze geestelyke kolir-
giën altyd weten te beknibbelen en af te schilderen als
scholen van lichtverdooving, aehleruytkruypery en ver
stomping, maer af komen, dat zv de litterarische oelfenin-
gen onzer geestelyke gestichten maer scherpelyk onder
zoeken, dat zy de houding, den toon, de manieren en
vooral de onderrigting en talenten onzer studenten maer
nauwkeuriglyk naspeuren, zy zullen, als zy nog nu t
een graenlje treffelykheyd bezield zyn, moeten bekennen
dat al hunne aenlvgingen slechts op den partygeest berus
ten en dat de ware en verre uytslekende verdiensten aen
onze geestelyke leeraers onbetwistbaer zynDit sclirv-
ven wy met eene hoogst vergenoegende overluyging neer,
als wy de letteroelfeningen en openbare prysdeelingen
waervan wy in ons laelste Is»1' en in het tegenwoordig
spieken, in ons geheugen roepen.
In ons laelste N' gaven wy berigt over een .l/iwvm
von gcschiedkmidit/e Schildrrycn 'i welk alhier op de (ironie Zael
van Sl.-Anloniushof ten loongesield is. V\ y lielilien deze knnst-
ivke galery bezocht en in die reeks treilende meesterstukken de
lielangryksle geschiedkundige errinneringen bevonden die sedert
«enige jaren de aendaebt van Europa geboeyd hebben. Men moet
maer weynig liefhebber zyn van schoone kunsten en geschiedenis
om door die aen 't herisprekende lafereelen diep getrolfeu ie
worden; men mag zelfs grooten kenner zyn, en nog zal men door
verwondering wechgerukl zyn, op liet zien van die levendig en
kunstvol liersc! apene gebeurtenissen, welke bel penseel van
meesters-arlislen met zoo veel wacrheyd en uyldmkking aen
'l geheugen hebben weten over Ie leveren. Wy gelooven onze
stad- en landgenoten geeneti ondiensl te bewyzen met ben drin
gend een bezoek in die kunstryke galery aen Ie bevelen Ie meer
omdat zy daer over vele hun onbekende belangvolle hyzonder-
heden eene wydloopige uylleggiug zullen imnren die beu int de
kleynsle omslaudigheyd dezer kitustgevroclilen zal doen kennen
en duydelyk begrypen.
Over eenige weken gaf bel Verbond van Aelsl eenen artikel
af, waerin het liberalersminislerie lol aen den hemel geprezen
wierd, omdal liet zoo veel nullelooze als geldverspillende boeren-
scliolen bad mgerigt. In zyn laelste Nr bomt dit pmllilad wederom
met den eygenslen eu zelfden artikel voor den bcelel, maer met
wat andere saus overgoten. Doch dil mael is de saus zoo (leis eu
smaekt zy zoo zoodanig naer de doorbrandde panne, dal men zou
zeggen dal zy er zeven a acht weken beeft in gostiien en door
't slof en de vuyligheyd leenemael;vermufl is gewordenWy
zouden dit maer moeyelyk begrypen indien wy niet wisten dat
kalvershersens ook bederven als zv wat lang «i eene vervuilde
panne blyven.
.-. Sedert eenigen tyd beeft den uylgeleerden Thkttemn-
zyne volle bezigbeyd met den ouden rimram van de inkwisilie
te hersloven en in alle soorten van lelloorkens, potjes en losjes
aen zyne dungezaeyde lezers op te dienen. In den bloeytyd van
llogier, was het Verbond daermed ook in 'l volle werk en 'l inovnde
daerméè den Dcnderbode eu geheel klerikale party te verpletteren
en ten gronde te vernietigenMaer den konfraler beeft
zoodanig verpletterd en vernietigd, dal by zyn eygen /.elven niet
gespaerd en zyn blad zoodanig geschandvlekt heeft, dat hydeszells
titel van den voorgevel van zyn buys beeft moeten doen Verdwe
nen, wilde by nog een blad papier, eene pen of iels anders uyl
zyne» winkel konnen verknopenwant de mensehen die nog
'l gedacht hadden in zynen winkel te komen, hadden selfens hunne
gocste als zy op den gevel van 'l buys zagen dal daer liet Verbond
van Aelsl gedrukt wierdMaer zoo gaet bel, als men met
slechte ladders wilt vruchten plukken, breekt men zich dikwils
den balsDat den Tliieltenair wel overlegge wal aen 'l Verbond
wedervaren is, want op zulke vyvers vatigi men zulke visscheu....
Eenen gegalvaniseerden liberaler scltrvfl uyl Aspelaere
aen't Verbond eene legende zoo. biltere jammerklaglen over de
veroordeeling van den Nederhasseltscheo Burgemeester Steppe
en deszelfs zoon, dat men zou zeggen dat deze twee kerels twee
marlelaers zyn. Maer den schryver schynl zyn binnenspel •leene-
inael verdraeyd to hebben, aengezien hy alleen de straf betreurt
en geenzius de scbandige inisdaed die tol de straf hoéft acnleydiu"
gegeven en alleen le betreuren is. Doch dil is de gewoonte van
nnbesuysle koppen zy beschuldigen 'I watei als zv tiiel zwemmen
konnen, of'l vuer als zy er hunne puoten aen verbrand hebben....
liet ministerie komt op nieuw een goed Werk te doen.
liet heeft de hoerensehool van Latrapperie, in het Euxem-
burgsche afgeschaft. Alzoo moedig voort MM. de ministers,
znyvert dien vervuyldcn liberalen boomgaerd, 't volk zal
uw besther loejuyelien en gy zult aen 'I vaderland groote
diensten bewyzen
In een onzer N" van de maend december 4853 hebben wy een
woord gerept te^cn hel onwettig en on^elnkki-; inisbruyk 't welk
alhier ler graeninerki sinds le veel jaren in zuaiig is, van name
ly k de ^laensels mei den aelslersebéu zak ie verkoopeu.
Elkeen weel «lal dezen zak 1 Imcioliler 32 1 ƒ2 liters beval,
't ^een voor eene niausvrachl veel te zwaer is. I.)e mensclilié-
vendheyd legt ons audermac! de pliiR op onze retentie aen te
sporen opdul zy dezen noodlolti^eu Mael van zaken zou doen
eymli^eu, mei te verbieden dat voorlaeii de zakken nuj; meer
dan tenen heclolili r zoutten bevallen, en le. bevelen dal er al leert
by beCloliler verkoeltl worde.
Vragende dal de zakken niet meer dan eenen hectoliter beval
len, daervoor hebben wy eene dubbele re«le, waerover wy, duur
onze byzondere ptsinc, beier dan de ivgenlio konnen oordeelen
deze rede is eerstens omdal, door bel dragen eu slepen van den
overzwuren dierenlast van eenen aelsterS'clien zak, zoo vele arme
en brave familievader» vóór hunnen ivd versleten zvn en alle
oogenblikken gevaer loopeu, voor «;eue klevne winst, .darm
breuken, scheuringen en andere ougemakken op ledoen, waervan
wy, eylaes maer al le veel ongelukkige gevallen mei nann en
sluk zouden konnen aenslippen. Ten iweedeu omdal onze nood-
loltige en zoo medelydeusweerdige klas van zakkendragers door
al le lange eu le groote beroovingen is uylgepul en op verre na
de voormalige spierkracht niel meer bezil «lie liuer eertyds ken-
nierkle. Deze eersle dobbelt; reden is, gelyk men ziet, eene re«len
van inensclilieveudheyd, die de regentie omler strenge gewetens-
pligt moei in aenducht nemen, want zy gehomleti is te zorgen
dal du arme aen gee.ue ouvermydelyke uiigtilukken blootgesteld
bi yven.
Ais wy vragen «lal er op onze mei kl nimmer by aelsterschen
zak maer alleen by hectoliter zou verkocht worden, daervoor
hebben wy eene reden van reglveerdigheyd, om hel schaudig
bedrog le belellen 'l geen hier wekelyks door zommigen gepleegd
word en 'l geen men ons voortdurend blyft aenklagen, bedro"
uyl welk niemand eenen cetilietn prolyl irekl leu zy den arglis-
ligen graenkooper, die zyne malen le groot «loet maken. Hieruyt
oulslaen er dikwils moeyelykbeden tusscben den verkooper en
«len kooper den eerslen heelt 'l buys zyn graen gemeten, en
als 't met de inaet van den tweeden gemeten word, is er eenen,
twee ol meer pollen par zak te korl. Onder andere is ons aert-
gebragi dal lest eenen graenkooper eenen vier!ink en eenen pot
op eenen zak, dien hy mei zyne inael gemeten had, wilde aftrek
ken, doch den verkooper zich te regi daer tegen verzeilende, is
den zak met eene andere goede gekende rnaet bermeten
En wat wierd er bevonden O schande in plaets van eenen
vierlink en eenen pol te kort op den zak, was er eenen pot te
veel, welken pot den kooper, tot zyne schaudt;, heelt moeien
betalen. Gelyk men gevoell is hel hoogen tyd dal er aen die
geweienlooze bedriegery pael en perk gesteld worde.
Wy herbalen «lus onze bede aen de regentie met namelyk le
vragen 1° dat de te dragen zakken niel meer dan eenen hecto
liter mogen bevallen en «lal den geringen loon welken aen hel
slepen en dragen van dien zwaren last vastgehecht is, in zyn
geheel behouden blyv«s dal de graensels uiets anders dan by
hectoliter verkocht worden. Het voorbeeld der slad Brussel,
welke voorleden jaer dien maetregel heelt ingevoerd, zal aen
onze siadhuysheeren konnen lot aenprikkeling stiekken; zy zullen
hierdoor aen de inensclilieveudheyd en reglveerdigheyd hulde
bewyzen en de gegronde klagten van ongelukkige en belang
hebbende doen evndigen.
Den toestand van Spaniên verslegi dagelyks, in hel algemeen,
en «lezen van de Kerk, in liet byzouder, is allerergst. Wilt men
hierover oordeelen, men leze deze weynige regelen
Acht bissehoppelyke zetels zyn open vier bisschoppen zyn ge-
bauncnde overige zyn hel voorwerp van de lialelyke vervol
gingen. De pastors slaen alom onder de waekzaemheyd der al-
caden, en mogen hunne parochie niel verlaten, zonder eenen
specialeu oorlof. De bisschoppen mogen geene wydingen meer
doen, en geen klooster mag nog novicen aenv«?erden. De goederen
der kerk worden geroofd en men beloofd van die le zullen uyt-
wisselen legen zoo gezegde rentebrieven, of papieren-geld, op
den Staclzoodat, voor den oogenblik, den clergé noch goederen,
noch renten, noch jaerwedde geniet. Men had beloofd de gees-
telyken uyl den budget te betalen die onderstanden staen op den
budged aengeleekend, maer hel gouvernement betaelt niets Het
is omtrent een jaer geleden dat niet eenen geestclykcn eenen
centiem heeft ontvangen, eu de priesters moeten door* a«d moezen
leven, en vinden geene middelen meer om in de noodige uylgaveu
van de Goddelyke diensten le vohloen. Bovendien dwingt het
gouvernement Je priesters om «Ie* wapens te dragen, en deel van
«Ie nationale militie te maken. Willen de geestelyken zich aen
den militairen dienst onttrekken, zy moeten zich vry koopen door
zekére sommen die bcpaeld zyn.
Mynheer den redacteur van den Uendcr-bodc
Wy komen onze herlelvke dankbaerheyd bewyzen door middel van uw
geëerd wekblad aen al de liefdadige herten, die reeds door gunsten, onze
tentoonstelling luyster komen bvzetten, en door 't nemen van loten gelvke-
lyk mede werken jlot het opbouwen van ons gestigt van weldadighevd.
Gelyk nl de pnrocbiaenen van Kerkxken «oejuygen, in deze noyt genoég-
zaein geprezene onderneming, zoo 'zullen zy ook hunne schuldige dank
baerheyd bewyzen. met den voorkeur te geven aen al de gene die ons ter
hulp komen, hetzy winkeliers of andere stieldryvende persoonen, hierom
zullen al de voot werpen den nnem van den gever dragen. Doch wy vven-
schen uyt ganscher herlo, dat de inzigtcn van alle weldoeners der armen
hooger mogen klimmen, en niets anders voor oogen hebben dan hunne
offerande aen God op te dingen in den persoon der armen, opdat hy die
aenzie als aen hem zelve gedaen. Hebben wy tot hpden «oe geenen byzon-
deren oproep gedaen lot de inwooners der stad INiuove 't is niet dat wv
hunnen iever tot liefde werken miskennen, maer alleenelyk, omdat wy
daer geenen persoonen gcspiokeu hadden om zich met het ontvangen van
giften en uylgaven van loten te belasten, maer nu, dat Al. Germanes, in
het Pavilloen by het Stadhuys te Ninove, en Al. Pacpe. koopman in kolen,
die edele zaek willen aenneraen, stneeken wy hunne hulp af met die van
alle goede christenen. VAN UOEYMISSEN Pastor te Kerkiken.
In den nacht van donderdag tot vrydag is over onze stad en
omstreken een zoo vreeslyk onweder losgebroken, dat men van
menschens geheugen nimmer de weerga geproefd heeft. Van in
den avond was de lucht onophoudelyk in vlam en vuer en hoorde
men in de verte den donder rommelen. Na elf uren joeg eenen
verschrikkelyken en angstverwekkenden stormwind eenen ge
weldigen stortregendoormengt! met buytengewoon groote
yskloinpen, naer beneden duyzende glasruylen en dakpannen
wierden in al «Ie huyzcu der stad verbryzeld, al de serren. glazen
gaenderyen, tenten en paviljoenen vernield, verscbeydene ltuyzen
in de omstreken omgeworpen enz. enzDc vruchten le velde
hebben veel geleden byzonderlyk de hoppe, welkers staken uvlge-
rul.l of afgebroken en de planten door den hagel kort en kleyn
geslagen zyn. Met een woord, de schade is onsehalbaer eu dezen
nacht zal niet ligtclyk vergeten worden. Wy hebb«;n dikwils
booreu spreken van hagelstceueu van eene vuyst dik zonder dat
wy zulks konden gelooven maer nu hebben wy er in ons bureel
verscbeydene opgeraept die de dikte hadden van een groot ey, eu
die met een vreeslyk geweld dwars «loor de gordynen gejacg«l
wierden. Dil onweder is tol drymael 'oe lier begonnen ten elf, leu
twaelf en ten 2 ijl ure. Hel laelste was liet ergste, want alsdan
«Ireuude geheel de stad en was T geweld zoo buytengewoon groot,
dat men een oogenblik gevreesd heeft dal liet met de gemeente
gedaen was.
Onzen jongen stadsgenoot, M. Frans Mouiils, schynt het op
de hoogste lauwersvan de geneeskundige wetenschappen hanlnek-
kiglyk gemunt te hebben. Niet le vreden al zyne vorige examma's
vut de yroolsle ondersclwyding voor «len ho igen jury le hebben
afgelegd, komt by thans zyne schitterende studiën le bekrooueu
door bel passeren zyner laelste examina s in de genees- heel- en
vroedkunde, al wederom met de grootste onderscheyding. Zulke
buylengewoone titels van kunde en grondige wetenschappen zyn
voorzeker de beste en zekerste waerborg «iie hel vertrouwen
moeten inboezemen en de achting aen dezen hoogst verdiensle-
lyken jongeling verwerven. Gelukkig de slad of gemeente die
zul keu uylstekcnden genees- heel- en vroedmeeser in haer
midden zal ontvangt n
Voorleden dyusdag heeft in onze parochialekerk eene so
lemnele mis van dankbaerheyd plaets gehad ter eere van den
H. Boe bus, eu ler intentie van onzen achtbaren stadsgenoot,
M. JB,C Possen»iers, welken hierdoor eenen Juhilévan vyftig jaren
koopman en van vyftig jaren lid der confrérie des II. Bochus
heelt willen vieren. Des middags had den by den negentigjarig«;u
jubilaris zyne familieleden en vriendeu aen een «ieflig banket
vergaderd waer veel vrolykheyd beeft geheerschl.
De pleglige prysdeeling in het pensiounael van Berchem by
Auilenaerde zal op maendag 27 dezer plaets hebben.
Donderdag 20 augusty, zal de Prysdeeling plaets hebben in
bel pensiounael van M. Van Hauwermeiren, te Ninove.
In bel programma treilen wy een nieuw looueelsluk aen, voor
titel dragendeLa Crimée el Seb.istopol. Deze plegtigheyd
schynl zeer liiysterryk te zullen zyn.
Te Hofstade komt zekeren Felicianus Baeyens aengehouden
te worden, als beschuldigd van valsche 5-francs-siukken in om
loop gebragt te hebben.
Nog eenen anderen kerel, Donatus Vandevelde, is te Nieuwer-
kerken, beschuldigd vande zelve misdaed, aengehouden.
Twee broeders en een«i zuster van Vandevelde zyn reeds tot
eeuwigen dwangarbeyd voor het fabriekeeren van 'valsch geld
veroordeeld geweest.
Men beeft le Bonsse eene merkelyke daling op den prys der
granen kunnen bemerken.
Te Doornyk heeft c« nen man, die onder de waekzaemheyd
der policie stond, gepoogd zyne vrouw le vermoorden, en heeft
haer eene ernstige wonde aen den hals toegebragt. De vrouw is
nog de handen van haren man ontsnapt, en heeft zich al bloe
dende in een buys der gebuerle kunnen verschuylen. Ondertus-
schcn beeft den man met een scheers zich de keel afgesneden.
Hy leefde nog als de policie aenkwam, maer is eenige uren nadien
gestorven.
Eeuen jongeling heeft gepoogd uyl hel bedelaers-huvs van
ler-Cameren, weg te vluglen in den nacht, en was reeds tot
boveH op den muer geklommen. Den schilwacht riep hem toe,
en daer hy geene antwoord ontving, gaf hy vuer, en den jonge
ling wierd doodelyk getroffen. Toen men hem kwam opuemeur
was hy een lyk.
Te Marialoop bevind zich een kind van elf jaren oud, Leo
Larnpaerl genaemd. Dil kind is van zyne beyde armen beroofd,
en heeft, sedert weynige maenden begonnen le leeren spelde-
werken met zyne voeten, en slacgt zeer wel in zyne onderne
ming. Wal andere kinderen inel hunne vingers doen, verrigt
Leo Larnpaert met de leenen zyner voelen. Hel kantje welk dit.
armloos kind met zyne voeten gespeidewerkt heeft, is zoo goed
en fraey als dal dér andere kinderen en is witter. Dit alles is
des te zonderlinger, daer de beenen van Leo Larnpaert nog
misvormd zyn.
Woensdag morgend, is te Lager-Warneton brand uitge
borsten in eene hoeve toebelioorende aen M. Van der Cruysse,
eygeuaer te Ryssel, en bewoond door pachter D. Pillaert. De
wooning en de schuer, met hel grootste gedeelte van hunnen
inhoud, zyn door de vlammen vernield. Eene som van «450 fr.
specie, die zich in buys bevond, is niet meer teruggevonden.
Het verlies bedraegt ongeveer 18,000 fr. Den oogst en de meu
belen waren legen brand gewaerborgd. Men denkt dat hel vuer
door kwaedwilligen in de hoeve gesieken is.
ONLUSTEN TE FLOBEFFE.
Over eenige dagen, waren er kleyne onlusten te Floreffe ont-
staen, omdat men, gelyk zommige persoouen beweerd hebben,
hield staen, dal de fabrieken van scbeykundige voorwerpen de
oorzaek waren der ziekte van de aardappelen. Nu, die wanorders
waren spoedig gestild, en waren van zoo weynig belang geweest
dat vele dagbladereu er geen gewaeg hadden van gemaekl. Nu,
de onlusten zyn herbegonnen met meerdere ernstigheyd. Ziet limr
de bezomlerlieden wegens de zélve, zoo als eenige gazetten deze
afkondigen
ln den Journal de Charleroi, van den 18, leest men
Sedert gisteren was inen hier bekommerd over de gebeurtenissen le
Floreffe, v.oo veel le meer, daer de loopende geruchlen verre overdreven
waren, want men sprak van het verbranden en vernietigen der fabriek van
sehcykundige voortbrengsels te Floreffe en van de dood van 3, 5 en 7
gendarmen. Wy noemen die coffers, om te toonen boe de geruehten ver-
grooten, met van mond tot mond over le gaen. Nu, de fabiiek van Floreffe
staet nog r gt, en al de gendarmen leven nog.
Alles beeft zich bi paeld tot volksoploopen, klagten en kreten.
Nogtans vermeerderen de volkshoopen langs den kaut van Floreffe, en
men heeft de hulp der gewapende magt noodig geoordeeld. De troepen der
bezetting van Namen, voetvolk, ruytery en gendarmerie, hebben zich ter
plaels begeven, benevens dry kompagnien voetvolk, die uyt Gharleioy
naer Auvelois wierdenjjestuerd. Dry andere kompagnien vertiokken nog
heden morgend. Die trm pen, onder bevel van den majoor Gauchiu, zyn in
verschillige posten verdeeld.
Te Dig nies is alles rustig, en de fabriek word overigens door de werk
lieden zelve verdedigd.
De brigade gendarmerie van C.hnrleroy is sedert gisteren mergend ie
Aisseau. Ge' parket bevind er zich ook. Eenen enkelen emstigen voorval
schynl gisteren te Floieffe gebeurd te zyn. Eenen man zou den luytenunt-
kolonel der gendarmerie Wolft' te gemoet gegaen zyn, en den toom zyns
peerds grypende, hem gezegd hebben Gy zuil niet vooibv gaen b Den
kolonel zou hem met zynen sabel doen loslaten hebben. Alen meld ons nog
dal dezen morgend eenen post van bet 6C linie, verontrust door eenen
volkshoop, tusscben z\uvelnis en Alor.stier, van zyne wapens zou moeten
gebruyk maken hebben, en dat er verscheyde p- rsooneu zouden gewond
zyn.
Ongrondw^ltelvke geroepen als /.ere do Rrpub/i' k! Wvgmet het gou-
rernemeiitzouden, naer men zegt, uvl dien volkshoop opgestegen zyn.
In die kreten, indien zv wezenlyk nengeheven zyn geweest, zou men niei9
ernstigs moeten zien, maer wv moeten nog lans zeggen dat men aen zekere
keuteeki-ns ontwaerd li» eft dat de beweging van Floreffe, wierd zy niet
spoedig omb'idrukt, wel in een ander karakter zou kunnen veranderen.
Indien t'loieffe het vpreeoigingspunt der onruststokers is, zoo zou, naer
men zegt, Daulet er het Mytgangspunt van zyn. De slad Namen zelve zou
niet vremd zyn aen de beweging zy zou haer contingent geleverd hebben,
want onder de 24 persoonen te Flouffe aengehouden, zouden er een goed
deel van Nameu zyn.
I,
