Den vryen mjtvoer van Haver en
Geerst.
PILLEKENS.
waerom hy het vuer wéér aen 't poeyer wilt steken en de ruzie
der partyschap weer in ons iandeken brengen dat echter zoo
reel rust noodig heeft om te bloeyen
Die laetste woorden worden door ieder welpeyzende mensch
begrepen; Z. M. den koning, die zeker onzen toestand goed be-
grypt en waerdeerl, heeft hel meer dan eens doen verstaen dat,
om ons beslaen sterk te maken, wy bovenal inwendige rust noodig
hebben
M. Verhaeghen schynt er zelve van overtuvgd te zyn, want hy
zegt in zyne holklinkende redevoering: Zekerlyk, de belangryke
gebeurtenissen die rondom ons plaels hebben, eyschen van
ons, dal wy onze positie in Europa niet in gevaer brengen door
inwendige wistendie den eerbied voor ons, en ook onze kragt
zouden verminderen.
Hetgeen niet belet dat M. Verhaeghen niet bet vuer rondom het
poeyer speelt, en voor zich en zyne party de rust van hel land
dreygt op te offeren
Wat de redevoering zelve aengaet zy is een zamenraepsel,
eene opslovery van vroegere dagen, en waermeê de liberale bla
deren zeiven in het geheel niet hoog loopen. Dal alles kon over
eenige jaren, zoulmigen, den blinddoek voor de oogen slaen
maer zelfs eenen ezel stoot zich geen tweemael aen denzelfden
steen - - wat zou de massa zich tweemael met den neus laten
leyden
Belgiën, wy herhalen het, zoo eyndigt hel voornoemd blad,
heeft rust en kalmen vooruytgang noodig, en wie het versleten
en afgekookte klerikael en libevael weer voor den dag wilt bren
gen, als eenen middel om in troebel water te visschen, zal eenen
aki doen van slechten burger.
Wv vinden in de dagbladen die beweeren goed ingelicht
Ie zyn nopens liet geen ei' in de sectiën der volkskamer
omgaet dat in de centrale sectie, belast met het onder-
zoek van 't wetsontwerp over de eetwaren, aen den art.
2 die betrek heeft met het verbod van uylvoer der gra-
nen, den voorstel van de haver en de geerst in 't verbod
te begrypen met-itegen 7> stemmen is verworpen geweest.
Het ware nogtans te wenschen, nu dat alle graansoorten
niet te overvloedig in 't land zyn, dat den uytvoer van
haver en geerst ook verboden wieide. Het is zeker dat den
oogst van de geerst niet al te wel gelukt is. wy onder
vinden dat de pryzen gedurig booger klimmen en dat bet
bier, 't welk den drank van 't volk is, veel van zyne weerde
en voedsel verliest daerby men spreekt na gedurig van
de tarwe en rogge Ie vermengelen met boonenmeel, 't welk
eane zeer ongezonde stof is, waerom zou men den uytvoer
der geerst niet verbieden, om hel geen er te veel voor de
brouweryën zou zyn, te malen en met bovengemelde gra
nen te vermengen en te verbakken De gepelde geerst
geeft immers eene gezonde en voedzame bloem, die li; t
brood eenen zeeraengenamen smaek zou geven en honderd
maal den voorrang verdient op het meel van boonen.
Men zal zeggen dat de haver beter gelukt, is; dit is waer
docli alleen voor zommigo streken, vermits er vele andere
gevonden worden waer den hagel den ganschen haveroogst
vernield heeftten anderen den prys der haver is reeds
te hoog en hy klimt nog alle dagen.
lil 't algemeen hoeft d'eene graensoort invloed op de
andere, en men mag als zeker honden dat, indien de haver
en de geerst in 't land gehouden worden, do tarwe en de
rogge zulks tnerkelyk in derzelver pryzen zullen gevoelen,
ën indien, bv ongeluk, er een ernstig gebrek voor den toe
komenden oogst moest ontslaen, dit meel zou zeer wei te
pas komen zonder gevaer voor de openbare gezondheyd.
Tis met de klerikalcn voor goed gedaen, zv zyn opgeschept,
zy moeten hunne matten oprollen en plaets maken voor
dé liberaiers. En waerom dal Het Verhond van Aclst antwoord
omdat den Observaleur gezegd heeft dal de liberale politiek van
184" wederom zyn vaendel beeft opgestoken en geroepen HiEIi
BEN IKWie zou de buykpyn niet krygen by het lezen van
zulken ongerymden zeever? Maer konfrater, als de liberaiery
roept hier ben ik, denkt gy misschien (jat de klerikalen elkan
der de boenen gaen alloopen om zich in hoeken en kanten le
verduyken Meynt gy misschien dat zy, op het hooien van den
liberaiers hier hen ik uyi vrees zullen ui een krimpen en zich mét
de handen te sa mén, de oogen nedergeslagen en T hert verheven
tot Verhaeghen op de kniën voor dien kwant zullen komen ncér
werpen én zyne genade afsmeeken Abues, jongen, want als
de liberatery zal roepen: hier ben ik, waerom zouden de kleri
kalen niet konnen antwoorden EN WY ZYN MIER OOK
'T is waer de klerikalen hebben noyt zoo onbeschoft, zoo stout,
zoo erg, zoo ondernemend niet geweest als de libornters maer
wie zegt u, koufrater, dat de vreedzaemsie zelve niet als leeuwen
konnen worden, als zv zien dal de wolven hunne tanden scherpen
om de schapen te verscheuren Wacht hei af, maer, doch ont
houd wel dat dwaze vermetenhevd wel arends vleugelen maer
toch uylenoogen heeft, en dat jaglige "slouterikken ten laetste op
ezels rvden.
Als hel waer is dat den heer aen zynen knegl gebied, den
knegl aen de kal, en de kat aen haren sleert, waerom zouden de
conservateurs beducht zyn van den magteloozen hier ben ik der
liberaiers? Wel in T land zyn honderd conservateurs waer er nog
geen zes liberators zyn. Misschien zult gy zeggen: dat magere
vliegen 't scherpste bylen, maer wat belet er als zy willen hylen,
er den voet op te zetten en ze le verpletteren Dit is 'l geen de
conservateurs zouden moeten doen, want zy zullen met den
liberatei'shaspel geenen anderen weg weten.
Willen de c,onservateurs-mintslers naer ons-luysteren en er
eens mét do vuyie voeten doorgaen, wy durven hun verzekeren dat
zv met dezen zittyd hei liberatersboelkén zoodanig zullen opschep
pen, dat men zal moeyte hebben om nog hier en dacr een oribe-
(luydend overschotje te vinden. En wal zou er moeten gedaen
worden
i° Den grooten rammelpol Verhaeghen in volle colore jagen
met do at se batting voor le stellen der dry geldverslindende wellen
op 'i or.derwys. Maer er moet aen 't volk verzekerd worden dat,
In me-sie jaer, de eiiuliihnliën zes a zeven millioenen zullen
verminde»rn. Dadelyk zal Yerhaeg» en zyne paphlikscms willen
neerschieten, maer 'i volk zal hem vierkant uytlagchen en zeggen:
M. Van der Neuzen ioóp naér de galg met uwen klerikael en
üheraet, daormeè koopt men geen eten noch hetaelt men schuld,
I is vermindering van lasten die ik verlang, gy hebt my maer at
le dikwils met leugens en valschheyd gepaeyd, nu zie ik hier klaer
dal De leugen stacl maer op een been
ga, breek haer dal, zoo heeft z'cr geen.
2° Den francmagon Frère in 't garen te jagen met de af
schaffing der hatelvke bloedzuygerswet voor le stellen. Het
logiekiud zal wel zynen duyvel loslaten en den klerikael tot in
't diepste der zee verwenschen, maer alle treffelyke menschen
zullen zeggen
Die ivcl gedyd
Die word benyd
Weldoen in slael
Lokt nyd en hacl.
3° Dal de ministers voorstellen al de jaerwedden die boven
de 10 duyzend franks gaen met een vierde of een vyfde te vermin
deren, en deze die le luttel hebben om met hunne jaerwedde te le
ven, wat meer le geven, zy zullen nog al veel profyt aen 'lland doen
en twee soorten van vrienden winnen de eoniribuliebetalers en
de leegere amblenaers. die terre de menigvuldigste zyn en welkers
vriendschap en onderstand dan ook meer boeten gerekend le
worden. De liberaiers zullen zich wel wachten daertegen te tieren,
want 't volk heeft nog al gauw den kam gereed zelfs om schurftige
koppen te kammen
4° Dal de ministers den vzeren weg verkoopen en er trachten
5 a 6 millioenen aen te winnen in plaets van er zoo veel aen te
verliezen dat zy de nullelooze ambten afschaffen een geheel
regiment kostelyke en nielsdoende pennelekkers afdanken; al de
boerenscholen sluylen de subsiediemaunen het geld, dal zy tan
den staet zonder intrest ontvangen hebben, doen teruggeven de
landsruiiierende pensioenwet verheleren of afschaffen gansch
vrye en treffelyke wetten op de liefdadigheyd en op het kiesstelsel
voordragen de gouvernementele moeyaldery doen ophouden, en
.bonderde andere gespaer/aemheden invoeren, en wy durven hun
verzekeren dat hel volk den liberalershaspel mei al zynen dwazen
prielpraet van klerikael en liherael naer den weerlicht zal wen
schen en zeggen harde schokken leeren best, en
A l heeft den val ons kivaed gedaen,
Mei vallen leert men beter gaen.
Als men op eenen bond, die zich verbrand heeft, koud water
giet, in plaels van le blyven liggen om het heylzaem uytwerksel
van 't koud water te genieten, loopt hy met zynen sleert in
getrokken weg. Zoo is Meester Verhaeghen. Als hy zich de ver-
ledene week aen de vuyle' zaek van Ste Pieters-Capelie verbrand
had, en dat MM. De Merode en Malou met koud water afkwamen,
kroop Verhaeghen onder de hank en lag daer te grollen gelyk een
verken dal ging gekeeld worden. Men kon er hem niet van onder
krygen nieilegenstaende hy gewapend was met het vreeslyk
certificael van <lèn slimmen burgemeesters van Stc Peelers, waerin
verklaerd wierd dat den zatlap, dien den heer pastor had gewey-
gerd op de gewyde aerde te begraven, in staet van gratie gestorven
was. Zoo gaet het mei die gasten, zy roemen op de sterkte van
hunnen muer, en als zy, om die te proberen, er gaen tegen leunen,
valt den muer en begrael't hun onder deszelfs puynen..
Naer wy vernemen, zyn de inwooners van Stc Peelers-
Capelle zoodanig verbitterd om de ongelukkige vennaerdheyd die
hunne gemeente verworven heeft, dat zy vast besloten hebben
hunnen burgemeester, met de eerstkomende kiezingen, zoodanig
af t(5 koken, dat hy zal konnen door eene slroovpvp gezogen worden.
En inderdaed, zy zullen gclyk hebben, want T is niet goed dat
mannen van zulken kaliber gezag of meesterschap hebben. Eenen
boozen os moet men d'hoornen korten, en eenen kwaden hond
eenen muyilmid aendoen.
Den Dien Public en het Vaderland van Gend hebben zich
de verledene week bezig gehouden met eenen walgelyken apos-
tael, zekeren De Gheest, te ontmaskeren, en 'i volk legen de ver-
leydende schriften en predikatiën van dien kerel te wapenen.
Die twee dagbladen hebben betoond dat dien afgevallen priester,
thans verkooper van bybels en kellersehe schandschriflen ge
worden, over eenige jaren, door de reglbank van Brussel,'lot
verscheydene jaren kol veroordeeld is geweest, voor veertien af-
Irochelaryën gepleegd of veertien verschil lige menschen voor
zaken van weerde gefopt le hebben. Nieuwsgierig om dien kwant
le zien, trokken wy deze week onze zevenurenbotlen eens aen en
slapten al over St. Pieters kerk lol aen 't buys van De Gheest,
by wien wy een'bezoeK aflegden. Maer hoe groot was onze ver
wondering in plaets van daer een fyn spiritueel geziglje van
eenig gezag te ontmoeten, gelyk wy ons hadden ingebeeld, troffen
wy er eene papachtige, spirilueuse, vervuylde tronie aen, gedekt
met een vet kiakskeu; ecu postuer nauwelyks eene vuvst hooger
dan een verken, gefoeffeld in eenen op den draed versleten frak,
waervan men eene sterke soep zou konnen koken, geschoeyd met
sletsen aen voeten van omtrent twee in nen meter enz
Als wy dien quidam zagen, zegden wy in ons zeiven Zeemenis
God is dit nen nian om de verlichting le komen prediken en
't Evangelie te verbeterenWy deden hem eenige vragen
over zyn affaireken met den Dien Public en den man ons beky-
kende net als nen versuoterden kalfskop, zocht al hakkelen de
kwestie van kant te keeren.... Waerlyk vies van dit ruyg postuer,
zegden wy hem eenige woorden waerop hy zal wel doen le medi
teren, en vertrokken na hem 10 cent. voor een schriftje le hebben
gegeven, 'l welk wy daerna bevonden met de slordigheyd van zyn
gedoen zeer wel overeen te komenZynen naem is wel De
Gheest, maer den geest is al rond zynen kop en geenzins daer
binnenMulli homines nomine non redit is te zeggen
Gheest met naem. en beest met daed,
Ben ik gansch ten prooy aen 't kwaed.
COPiRESFONDENTIE. Uyt Maria-Audenhove is ons
een naemloos stuk toegezonden waeraen wy geene plaets
konnen verleenen. Naemlooze stukken nemen wy noyt op.
De broeders en zusters van het genootschap der H. Barbara in
onze parochiekerk ingerigt, hebben, deze week, eene allerschoon
ste vaen aen hunne magtige patrooners opgeofferd. Eene gods-
dienslminnende ziel heeft insgelyks eene prachtige vaen aen den
aulaer van den H. Nicolaes geschonken. Deze beyde stukken doen
groote eer aen derzelver veerveerdigers, maer nog groolere eer
aen de godsdienstige gevoelens welke de zelve, lol verciering van
Gods buys en ter vereering van zyne heyligen, verschaft hebben.
Te Herzeele is in den winkel van den genaemrien Michiels,
brand uytgeborslen het buys is nog kunnen gered worden.
Met droefheyd hebben wy vernomen dal den achtbaren afge-
veerdigden van Dendermonde, M. Veriueire, ernstig le Hamme
ziek ligt.Hy is reeds beregt geworden.
in hel Liinburgsche heeft men eenen afslag op de tarwe en
op de rogge aen te stippen.
Een dagblad meld dat eenen graenkooper en eenen bakker
van Mechelen zyn aengehouden, als verdacht van door bedrog eu
door strafbare middelen de pryzen der granen ie hebben doen
opslaen.
Decentrale sektie beeft M. Coomans benoemd tot verslag
gever overhel ontwerp van krediet, om 800,000 francs onder de
lagere bedienden van den staet te verdoelen.
Men verneemt uyt Kortryk dat de granen, op de laels'e
merkt eene merkelyke daling nebben ondergaen. De aerdappelen
blyven in die streek nog duer, en worden 9 centiemen den kiio"r
belaeld.
In Engeland zyn de graenpryzen gevoelig getlaeld, en men
boopt dat ook elders, en namelyk in ons land, de pryzen der-
granen zullen dalen.
Men komt wederom verscheyde valsche 5-frankslukken te
ontdekken. De eene zyn met het afbeeldsel vau Lodewyk XVIII.
en het jaerlal 1821; de andere dragen het afbeeldsel van Louis-
Napoleon en het jaerlal 18o2. Beyde zyn gemakkelyk om kennen.
'L. Hoogw. den bisschop van Gend heeft M. Van Bellinghen,
priester in het seminarie, tot onderpastor te Kerckxken, benoemd!
Men sohryft uyt Syngbem. het volgende
By een koninglyk besluyt, is er oorlof verleend om op onze gemeente
eene lolerv te houden, met hel doel om de oude vlas- en lynwaednvvei-
heyd te begunstigen en uyt te breyden. Meri weet dat H, K.. M. de her'iogin
van Braband, twee kostbare vazen naer de tentoonstelling, om Terlot °te
worden, heeft gezonden. Men verhoopt dat dit voorbeeld in Gend, waer
zooveel milddadige peisoonen woonen, zal worden nagevolgd. De gemeente
Syngbem bevat by de 400 arme huysgrsinnen, van welken het meeste
deel door hel arm bestuer moeten ondersteund worden hier uyt kan men
opmaken hoe groot de armoede en de ellenden moeten zyn.
De opbrengsten van de lolery zyn bestemd voor hel aenkoopen van vlag,
welk men aen de arme huysgezinnen zal geven om te spinnen en dan ie
wt ven, en aldus work en eenige winst aen die armen tydeus den winter,
te verleenen.
De giften, het zv in geld, het zy in voorwerpen, worden ontvangen by
M. Gevaert, uytgever van muziek, te Gend op den Braband-dam, en by den
geheymschryver van het genootschap van den H. Vincentius-a-Paulo.
te Synghem.
M. den kanouik Carton is onlangs door Mgr. den aertsbis-
schop van Parys uylgenoodigd, om in de hoofdstad ran Vrankryk
eonferentien te geven over de manier <ftn redevoering lol de doof-
stommen te houden. Dezen achtbaren geeslelyken heeft aen deze
uylnoodiging voldaen, en is door Mgr. Sibour lot kanonik der
hoofdkerk van Parys benoemd.
Men verneemt uyt Kortryk dat er te Deerlyk eene pooging
lol moord, door diefle gevolgd, op den persoon der huysvrouw
van Joseph Soeie, is gepleegd. De regterlyke overheyd van Kortryk,
vergezeld van eenen genees- en heelmeester, heeft zich naer
Deerlyk op het gehucht Brandmolen, waer het schelmstuk begaen
is, begeven, en het volgende is te vernemen geweest
Voorleden donderdag, den 30 november, tusschen 4 en 5 uren
van den namiddag, en terwyl Soete zyne wooning had verlaten
om zich naer de bakkery te begeven, hebben zich twee kerels
met kielen in buys aengeboden. Eenen dezer booswigten greep i
dadelykde vrouw Soete by,de keel, om liaer le beletten van le
roepen, en bragt haer met zyne andere hand, of vuyst, talryke j
slagen en stampen op het aengezigt toe, en dit met zulk geweld,
dal zy het geheel aengezigt bebloed had. De ongelukkige mis-
handelde vrouw viel welhaest in bezwyming, en de kerels lieten
haer op den vloer, in haer bloed, liggen.
Terwyl den eenen booswigl aldus de vrouw mishandelde, ging
den anderen in eenen koffer zoeken, en nam uyt den zeiven'een
5-franks-sluk, een stuk van 2 franks, en eenige stukken van 11)
cent. De twee kerels hebben dan eenen zak met aerdappelen ge
vuld, en zyn vertrokken, latende de vrouw op den grond liggein
Welhaest kwam den man t'huys, en vond zyne vrouw op den
vloer uytgeslrekt. Hy riep de geburen om hulp, en men diende
de eerste zorgen de gewonde vrouw toe. Onderiusschen waren de
booswigten verdwenen.
Als de policie is toegekomen, heeft zy de vrouw in haer bed
gevonden, die byna geen woord kon uylbrengen. Des anderdaegs,
zells, kon zy nog niet spreken zoodanig was hare keel door het
nypen, gezwollen. Men is ter opzoeking der daders die nog onbe-
kend zyn.
Eenen der geburen van Soete verzekert, dat over dertig jaren,
nog eene moord in hel zelve buys is gepleegd, zonder dat men de
daders ooyl heeft kunnen ontdekken,
De verdeeldheyd die, sedert eenigen tyd, onder de prote- I
slanten in Holland heerscht, groeyt nog dagelyks aen. Zoo verre
is men nu gekomen, dat men niet meer weel wal-of hoe-gelooven;
er zyn haesl zooveel sekten, als ér protestanten zyn. Nu is er eene
nieuwe sekte opgekomen die den prolestantschen hutsepot nog
meer zal doen aeubranden. Ziet hierDry domioés, le welen MM.
Beets,y Doedes en Chanlepie, hebben aen hei Synode der protes
tanten, of opper-kommissie van de gereformeerden, een adres
toegezonden, by welk zy verklaren dat zv voortaen bet gezag eu
de magt van bet Synode niet meer willen herkennen. Het Synode
scheen, in liet begin, dezen opstand le versmaden en le verstoo-
ten maer, de dry dominés der proiesleerende protestanten, zyn
door 125 andere dominés ondersteund, en nu mag men rekenen
dat reeds het tiende deel van de 12 a 15 duyzend dominés het
gezag en de magt van hel Synode niet meer willen herkennen.
Met blad welk te Hasselt verschyni, de Onafhankelijke, kon
digt twee brieven af door eenen eerw. pater kruysheer aen den
piiorvanbel klooster van Diesl gezonden, en uyt die brieven
onlleeneu wy de volgende bezonderheden over eene heyligschen-
dende diefle le Maeseyk gepleegd in de kerk der eerw. Kruys-
heeren. Zie bier wal wy in den eersten brief lezen
Gisteren den 26 November, omstreeks half vyf, komt onzen
koster aengeloopen, zeggende dat onze kerk bestolen was. M.
Mulsaers gaet er naer toe, en ik, niet denkende dat het zoo erg
was, ben een weynig daerna ook gegaen. In de kerk gekomen,
zag ik daer M. Mulsaers met eenen stool om, voor den biechtstoel
van den prior zitten, en toen beving my den schrik; ik ging zien
en daer lag Ons Heer alle de heylige Speciën lagen daer.
onder alle soorten van b'reekyzers, sleutels en verdere instru
menten der schelmen
De zaek is zoo. Men heeft het tabernakel van den zykant
boven open gebroken, en daer de ciborie uytgenomen en deze
uylgeschud in voorgenoemden biechtstoel Verder heeft men
weggenomen de kroon van O. L. V. van de H. Odilia, van St.- j
Jacob,' van Sl. Jan-Nepomucenus, en andere zilveren plaeljes,
alsmede den inhoud der offerblokkeu. Men beeft de gansche kerk
boven en onder nagezocht, maer nieis gevonden. De dieven j
schynen onivlugl ie zyn toen den koster de kerk is binnen-
gekomen.
Wy hebben de Heylige Speciën vergaderd, in eene kelk gelegd
en zoo naer de Ursufinnen gedragen waer zy dezen avond om
hall 5 met eene solemnele processie van de stu ienten en alle gees-
telyken der stad zullen worden afgehaeld en naer onze kerk
gebragl geëxposeerd le worden.
Het lof zal gedaen worden door onzen zeer eerw. heer deken
en de eerboete door M. Mulsaers, daerna zal Ons Heer wederom
solemneel naer de kerk der Ursulinnen overgebragl worden,
terwyl wy Hem jn onze kerk niet kunnen bewaren.
Hel tabernakel is nog gesloten, hel slot is geforceerd, en men
kan hel met onze sleutels niet meer openen de opening welke
er in gemaeU was, was bedekt met eenen corporael en puriflea-
torium, waerscltynelyk op dal het niet nenstonds in het oog zou
vallen.
Tol op dezen oogenblik kent men nog geen spoor van den of de
daders. Uwe eerw. begrypt dat er eene groote consternatie! onder
ons heerscht.