PILLEKENS.
MONS VERHAEGHEN.
De bedelaersfauyzen en hervor
mingscholen.
Zoo als liel te denken was, is 't Verbond van Aeisl met het
manifest van Meester Verhaeghen voor den beetel gekomen, en
lieefl het zelve aen zynedungczaeyde lezers opgedischials een orakel
dal noch liegen, noch bedriegen noch bedrogen kan worden.
Al de vuyligheyd die den Groot-Meester der Iran cm a gons tegen
godsdienst, paus, bisschoppen en priesters uylbraeki, is suyker
voor 't Verbond, 1l is zyn aes, het verzaed er zich mede gelyk de
onreyne dieren die gretig in meslhoopen en vuyluisputten vroetcn,
en dan met eene besloeberde tnuyl zich onbeschaemd in 'l publiek
verloonenDit is geen wonder, want wat hoornen heeft Wilt
slooten, wal eenen snuyter heeft wilt vroetcn, en van vuyle eyers
kwamen noyt goè kiekensAls de wolven buylen dan doen
de jongen mee
Ik es Verhaeghen durft in zyn vuyl manifest schaernteloos
komen stolfen en bollen dat.hy met zyne party de belgische consiir-
tutic verdedigt en regt houd, dat hy stryd voor vryheyd en vader
land, immers dat hy met zyne party alleen hel behoud onzer
nationale instellingen handhaefl,Wy zouden op die schandige
lengentael serieus willen antwoorden was het niet dat den
brusselschen kwant genoeg gekend is. Echter zouden wy hem
eens willen vragen waerom, als hy vroeger van aen zynen kon
tol aen zyne leenen orangist was, hy dan de hand leende aen deze
welke in Ynationael kongres zich openlyk verzet hadden tegen
de bvzonderste schikkingen',onzer gron iwet? Macr wal antwoord
zouden wy krygen?Gy zyt eenen klerikael, oenen achteruyt-
kruyper, eenen lichtdomper, gy zyt aen de papen verkocht, enz.
Hierom zeggen wy dat hel kwalvk slypen is zonder water, en dat
hel kwade putten zyn waer men het water moet in dragen. Willen
de lezers van 't Verbond zich door de vuyligheyd van Verhaeghen
en consoorten laten bedritten, zy moeten hel weten macr dal zy
wel onthouden dal dezen die zich ouder den draf vermengt,
van de verkens geëlen word.
Er is een spreekwoord 'l geen met veel waerheyd zegt
Ziel gy een vos omtrent uio 'slot,
gael sluyt dan vry uw hoenderkot.
Zoo ook zeggen wy tol de Belgen als zy kerels gelyk Verhaeghen
booren afgeven dat zy vrienden, voorstaenders en verdedigers zyn
iler grondwet, terwyl bel in menige omstandigheden is gebleken
dat de grondwetten, de koningen en de Kerk geene gevaerlykere
vyanden hebben dan de francmagons-orangisten. Let dan op
Belgen, en vergeel noyt dal den kater die bel spil lekt, hel gebraed
wel zal eten én dat den boer zyne ganzen moet wachten als den
vos de passie komt preken
Ik kan nog al ve.e\ verdragen
'K ben 7.0.0 nog al goed van aord,
Doorgaens hoort my niemand klagen;
Maer ab.00 'non bokkebaerd,
Lvk de francmaijoii Verhaeghen,
Zou by wyleu evenlwel
fltv doen springen uit niyn vel.
Kont gy nu wel Brugsche zotten;
Weet gv dwaze taterpotten
l)ie zoo razen, lyk die vent 9
't Kopstuk van den Groolen Oosten
Wilt por force lauwren oogsten,
Wet te schermen tot het end
Tegen 't vlaemsch gouvernement,
Tegen Pater, Paus en Koning,
En wat wpel ik.uog al meer.
Spreekt gv van een k1oo9terwoning,
Seffens doet zyn herte zeer.
Gael een Kamerlid maer reppen
Van een kwezel of Béggyn,
Die zoo al wat vry wilt zyn,
En die vraegt of zy mag kleppen
oor het Angelus-gebed,
Eer de spys wordt opgezet
(lauw komt Jupiter Verhaeghen
Aen de gansche kamer vragen
Of het land niet zal vergaen,
Als die vraeg wordt toegestacn.
Durft een pastor soepe koken
Voor den armen dien hy mint,
Doet hy maer zyn schouwe rooken.
Om de weduw en haer kind
Zich eens goed te laten warmen,
Geeft hy 't vrouwljen wat hy vindt
ln zyn beurs of in de spind'
Seffens valt mynheer a»-n 't kannen,
En, met heesche en holle stein,
Schreeuwt hy wee Jerusalem.
Opent g'y een' expositie
l.plery of tombola
Voor gebrekkigen, aldra
Doet Verhaeghen inquisitie
Roept hy hola halte la
Wons voorziet een revolutie,
Want men schendt de constitutie,
En met bulderende stem
Schreeuwt hv wee Jerusalem
Zendt de Paus een breve of bulle,
Komt er af van Brugge of Gent,
'T een en 't ander mandement
Delgen, ik ben 't zeker, zulle?
Dat die excentrieke vent,
ln den landsraed, veertien dagen
an die stoutheid zal gewagen,
E» de papen aen zal klagen
Als vertreders van de wet,
Wieër magt men hoeft te breken,
Die men moet in 't rasphuis steken,
Wilt men in zyn eigen vet
Niet eens braden... O Verhaeghen
Woest gy 't vlaemsche volk zien
[lagchen
Als ge 7.00 met holle stem
Roept O wee Jerusalem
Don Quichotte was niet zotter
Als d« man waer van ik spreek.
Zevenmael vertelt die spotter
Wat er omging in een week.
En, en kon hy nog vertellen,
Ik vergaf hem zynen speech.
Maer, maer neen zyn meegezellen
Grimmen zelve als hy daer staet
Als zy 7,00 het hert zien zwellen
Vnn den ouden advoknet,
Die, vervolgd door hersenschimmen,
Steeds te peerde zoekt te klimmen,
En die roept met holle stem
Wee, o wee Jerusalem
Foeiwat wilt die vent zich moeijen
Met de zaken van het land
Uy die schermt voor ligte koeijen,
En hier ontucht wilt zien bloei jen,
En ons vraegt om onderstand
Voor de geile venusdieren
En de nonnen wilt bestieren
Op zyn Russisch. Halte ld
'K zeg het u thans ook, papa.
Zorgt gy liever voor uw keuken,
Roert den pappot, helpt uw wyf;
Wantalmeet gy 'tgeld by t' meuken,
Nog is dat uw best bed'ryf
Uwe klagten gaeit verloren,
Niemand luistert naer uw stem,
Als gy 't oude lied doet hooren
Wee, o wee Jerusalem
Griend, ik raed hetu, gaet schuilen
ln den trou\ daer mogt gy huilen
Met de wolven, (1) lyk men zegt.
Spreekt daer vry van volk en regt,
En van heeren en vnn slaven
Do'"t daer eens uwj-ypeerd draven
En verdoemt het klerikael,
En de papen altemael.
Maer en komt niet in de kamer,
Met truweel en by! en hamer,
Of men lacht u vierkant uit,
En elk zegt het is 'ne guit.
Als het nogmaels 7.011 gebeuren
Dat gy roept met holle stem
Wee; 0 wee Jerusalem
Zelfs Delfosse zou 't betreuren,
Met uw vriepden allegaer.
Ergo, 'k zeg 't u, kort en klaer,
Houdt u stil, en wcest. nu wvzer
Met zyn' hand breekt niemand yzer;
Roept niet meer met holle stem
Wee, o wee Jerusalem
Doet gy 't zoo nietheer Verhaeghen,
Zeker zal Merode u vragen
Als gy nogmaels u vermomt,
Wie gv zyt, van waer gy komt
En de kamer zal, by poozen,
Door een' spotlach ti doen blozen,
Wen elkeen, met luid geschal,
'T referpintjo zingen zal
Vrienden, wee o wee ons allen
Wy zyn diep, zeer diep gevallen
Jeremias' treurge stem
Roept ons WEE JERUSALEM
(1) Ulula cum lupis
Cum quibus esse cv pis.
Zyn die gesligten eenen bekwaemen middel om de bedclary en
armoede nyt le roeyen
il. De Naeyer, onzen verdienstelyken afgéveerdigdeu antwoord
Op deze vraeg neen.
Ziehier de reden die M. De Naeyer geeft Hel zal allyd waer
zyn le zeggen dat de bedelarv en de armoede vonrnamelyk
opgekweekt worden door de onvoorzieiiiglieyd, door de zor'g-
loosheyd, door de loyheyd en de vaddighey.il nu, gy doet niets
anders dan deze kragtige oorzaken der kwael versterken, met
aen een aenzienelyk getal van meiischen den middel ter
hand le stellen om zich van devaderlyke pliglen le ontmaken.
Al wat den Slael doet in liet stu-k van liefdadigheyd, is gesteund
op het regt lot den onderstand. Dezen grondregel, zegt M. De
Naeyer, is valscli en gevaerlyk, iiet is eene premie ten voordeele
der 1 uyaerdy en onvoorzieiiiglieyd het is het regt van te leven
zonder te werken, zelfs met niet te willen werken 'en in allerley
ondeugden Ie blvven steken.
Onze wellen zeggen, volgens M. De Naeyer, stilzwygend lol
de Inyaerdy het werk gaet u niet, gy hebt liever onderhouden
le worden zonder te werken liewel, gy hebt daertóe eenen
zeer eenvoudigen middel bedel tot dal gy veroordeeld word
als bedelaer, uwe zoek is daerinede gedaen, van dan af, zal
voor uwe gemeente van liulpwoonsl de pligl onlslaen van u
Je voeden van u werk te geven, indien gy wilt werken macr,
indien gy niet wilt werken, zv zal u al gelyk moeien onder-
houden, en indien zy aen die' pligl le korl'blvll, gy zult ten
haren koste leven in een opeuba'er gesligl.
M. lie Naeyer heeft ook doen opmerken dat de wet op de onder
standswoonst even gebrekkelyk is als de wel op. de bedelaers
liuyzen. Den achtbaren algeveerdigden van Aelst beweert dal
door onderstandswnonst men alleen verstaen moet het regt van
deel te hebben in de onderstanden die op eene gemeente beslaeu
en voortkomen van liefdadige stichtingen, giften en bezetten,
maer dat men daeront de gemeente geene lastgelden moet
vragen.
Het is ougelwyffelt dal de onderslandswoonsl verstaen, gelyk
11. De Naeyer hel wilt, eynde zou stellen aen vele en zwere
misbruiken. Dal zou ouder andere, de milloenryke hospilien der
groot»! sleden den middel ontnemen van mimi ie slaen op den
rug der arme gemeenten, zooals ongelukkigtvk hot gevat is voor
zoo veel plaetsen.
Men leest in een engelseh dagblad dat er te Londen eene
groote Compagnie opgevormd is, die aen' 't Belgisch gou
vernement gaet vragen om ai zyne yzeren wegen te exploi
teren. De Compagnie bied aen den Belgischen staet aen
zes ten honderd te waerborgen van al de kapitalen die hy
voor zyne yzeren wegen heeft besteed, en daerby de belli
der winsten die de exploitatie zou opleveren.
BOEKBEOORDEELING.
Wy bobben over eenige weken een woord gesproken
over een allerbelangrykste werkje, 't geen door den yve-
rigen missionaris, den eerw. pater Miilegeer, onder titel
van De deugd voor alle statenwas uytgegeven. Thans
vernemen wy met de grootste voldoening dat de eerste
uytgaef' van dit werkje reeds volkomen uytgeput is, en dat
dén achtbaren ppter Hillegeet' het zelve nog eens heeft
overzien, verbeterd en met verselieydene noodzakelyke
stoffen vermeerderd. Wy hebben de verbeteringen en
vermeerderingen nagezien en durven onze lezers verzeke
ren dat er geen boekje weerdiger is van zynen titel en
meer verdient aenbevolen te worden, dan de Deugd voor
alle staten. Te verkrygen bv M. Spitaels-Schuermans, in
de Nieuwstraet te Aelst.
Sir,pen, 11 wmtennaend 1855.
Mynheer den DevDER-eode,
lk verzoek IlF.d. eens uwe viernerbotten nen te trekken om te 7.ien of
bel waer is, dat er te Sotlegeni em of twee liberale kwanten zyn, die
wenschen, dat er op ons Strypeu e. tr Erwetegem, de6 tondags maer eene
mis meer zoude gedaen worden, opdat het volk ran den buylen zich nlzoo
naer de stad zou moeten begeven.... Men zon nieuwsgierig zyn om le
weten, of er wel iemand, en wie de eerste zich aen dezen liberalen wensch
zouden overleveren.Aenveerd etc. X.
In een brusselsch blad lezen wy hel volgende
De kerk van Welle, waer men, sedert'eenigen tyd, eene reeks'
schilderyën ziel verbeeldende de statiën vati den kruysweg ge
schilderd door Meganck, komt zich te verrvken met eene nieuwe
schildery van den zelfden kunstenaer. Zy verbeeld tien H. Domi-
nieus die den ltoozenkrans tiyt tie handen der H. Maegd ontvangt:
tien heyligen is neergeknield in ceue houding' van diepe ingeto-
genheyd, reykt de ermen lol de H. Maegd en liaer goddelvk Kind
om de godvruchtige verbinding te ontvangen van liet Symbolum
der apostelen met het gebed des Heeren en de Engelsche Groe-
tenis, waeraen liet gebed Snncla Mariaingesteld éoor hel Con
cilie van Ephesen in 451 gehouden.is gevoegd.
Deze schildery heefl schitterende hoedanigheden eri men mag
de kerkfabriek van Welle over dien aenkoop zoo wel dan over de
andere schilderyen der statiën gelukwertschen. In 't algemeen
stellen de kerken, by gebrek aen geld of goetlen smaek hare
kruvswegen le samen uyl gesteendrukte beddekens of uyt schil
deringen zonder weerde die meer dienen om Gods buys le ver-
leelykert dan om nel zelve le verderen. 'T is dan een gelukkig
en terzelfder tyde zeer nuttig gedacht de uylvoering van derge-
lyke werken aen verdienstelyke kunstenaars toe le vertrouwen.
Het verstrekt ons tol innige voldoening zulke vleyënde geluy-
genis, in de bladeren der hoofdstad, over onzen achtbaren'stads
genoot, M. K. Meganck, aen le treffen. Wv verhopen dat wy wel-
iiaest aen onze medeburgers zullen mogen aenkondigen dat M.
Meganck zich met een belangryk stuk voor onze parochiekerk zal
belasten en, door een meesterstuk, de verdienslelyklieyd van
zynen naem hy ons vereeuwigen.
Voorleden Zondag hebben de eerw. Paters Schools en Delcourt,
van de socieleyi Jesu, in de parochiekerk alhier, tien eersten een
vlaemsch en den tweeden een fransch licfdadighevilssermoon ge
predikt. Beyde retlenaers van eerste klasse, hebben de eerw.
Paters ziclt allerbest van hunne taek gekweten en mogen nog
konten prediken. Eene overvloedige inzameling ten behoeve der
arnten is door de heeren leden des gennolschaps van den 11. Viu-
cenlius gedaen geworden.
In de gemeente üendcrliaulcm heefl dezer dagen eene zeer
indrukwekkende plegtiglieyd plaets gehad. De hewooners vati het
gehuchle den Driesch ter Waerend, bezield met eene hyzondere
gotlvruchl lol Maria, hebben aldaer, op hunne kosten, eene fraeve
kapel doen bouwen om de gedachtenis der geloofsverklariiig der
Onbevlekte Ontvangenis te vereeuwigen. Om deze kapel le zege
nen, is de geestelykheyd der gemeente vergezeld van eenen stoet
maegdekens met bannieren, hel prachtig vcrcierd lièeltl van
O. I,. V. processiewys omler het zingen der litanie naer de plaets
getrokken. Daer heelt den weisprekenden heer pastor van Üeu-
derhaulem het woord genomen en met zienlyke aendoening be
toond dat Maria den zekerslen loevlugt Is vtin alle bedrukte en
hel schitterendste voorbeeld van alle deugden. Den eerw. spreker
heefl dan zyne parochianen geluk gewensclr. over hunSyverig
geloof, en den wensch uylgedrukt dal, ter eere van de Onbevlekte
Maegd, dergelyke bidpl.telsen ziclt overal vermenigvuldigen.
Noyt heefl men te Denderhaulem zoo veel volk te samen gezien.
Maendag is den genaemden Frans Yerbeiren, van Aelst, uyt
den Kritn alhier teruggekomen. Na verscheydene wapenfeyten te
hebben bygewoond, heeft hy in den slag vort Alma twee kogels in
het heen ontvangen.
M. Saey, geneesheer te Erpc, komt te overlyden.
- M. den notaris Teirlynck, die nog maer onlangs lol de resi
dentie van Gend was benoemd, is, deze week in eenen weynig
gevoorderden ouderdom, byna schielyk overleden.
Mgr. den bisschop van Gend, heeft de volgende benoemin
gen gedaen
M. Iinschoot, onderpastor le Revere, by Audenaerde, is lot
onderpastor te Loochristy benoemd.
51. Van de Mergel, gewezen onderpastor te Marcke, is lot onder
pastor le Severe benoemd.
Wy vernemen met genoegen, dal er beternis in den toe
stand van M. Venneire, lid dor kamer, is gekomen. Men gelooft
dal dezen achtbaren volksvertegenwoordiger nu buylen ge-
vaer is.
Men .verneemt uyl Ronsse hel volgende, welk, onder meer
dan een betrek, de algemeene aendacht verdient te vestigen
Men heefl bemerkt dal er eenen aenzienelyken afslag op het
graen, op alle de merkten van dees land, voorledene week heeft
plaets gehad. Van nu af zal men een groolcr getal graen ter merkt
kunnen brengen, omdat het slecht weder liét huytenwerk belet
tende, de landbouwers zal aenporren om hun werkvolk in de
scli«eren bezig te houden. To: lieden, en wy spreken hier van
ondervinding, is er nog maer weviiig graen van den laetsleu oogst
gedorschen, en by vele groote landbouwers is men nog gedurig
bezig met de sclmervloeren en tassen op le kuysschen waer in
het graen van den oogst van 1854 bewaerd w ierd.
Maendag gael de kamer overgaeu tot de beraedslaging op
het ontwerp van wet over de levensmiddelen. Gelyk het gemeen-
lyk geschied, zal men zich steunen op de statistiek en op'de ant
woorden en onderriglingen, ilie de overheden op deze kwestie
ondervraegd, aen het bestuer opgezonden hebben. Maer, alle deze
die kennen hoe zulke stukken opgesteld worden, zullen mei ons
bekennen dal zv zeer zelden de nauwkeurige waerheyd bevallen.
Wy van onzen kant, gelooven le mogen verzekeren dal eenige
goede middelen om den verkoop le begunstigen, den gewenschlen
uylslag zouden bekomen, des lë meer daer wy ons met alle reden,
aen eenen gesladigen afslag te verwachten hebben. Schier alle
dagen melden de dagbladeren dal er vele schepen mei graen
toekomen. Meer dan vyf honderd schepen verwachten eenen'voor-
deeligen wind, om uyt de monden van den Doiinuw naer Europa
te varen. Spanje is in slael een eicel van Vrankryk te bevoorraden,
en in Engeland is hel graen aireede meer dan dry franken beier
koop dan in ons land. Van eenen anderen kant, daell den prys
van hel vee, en op vele plaetsen, zelfs in onze stad, is den prys
van hel vleesclt eenige centime» afgeslagen.
- AAy vernemen zegt een dagblad van Dooruyk, dat de proef
nemingen welke door onze administrateurs gedaen zyn, om aen
onze werklieden brood van goede kwalileyl'van 29 of 30 cent.
per kilo te leveren, met goeden uytval zyn bekroond, en dat
dezelve waerschynlyk tol grondslag zullen dienen van soorlgelyke
maelregelen, welke in verschil lire sleden des lands zullen'geno
men worden. Diesoorl van brood is een mengsel van tarwe, maïs
en aerdappelen.
Er zyn in de laetste dagen le Antwerpen groote hoeveelheden
engelsche larwe aengekomeo, geoogst in de zeeprovinciën. Weder-
keerig is er te Londen hoorn van Calcutta, Valparaiso en zelfs
van Caliiornieu aangekomen. Den koophandel zou in Hozen
oogenhlik al de vooruytziglen van onze voorouders'te leur stellen!
Men tnerlyl eene ligte daling aen in Amerika; de zoulingen
hebben veel uylbreyding genomen. Men kondigt groote en diglby
zyr.de nenvoeren aen van gezouten ossenvleescli, te Antwerpen.
De plaelsing van dit gezond en niet geheel onaeogeuaem vleesch,
schyril zeker te zyn.
Een blad van Keulen, welk meermaals wel is onderrigl,
zegt dal koning Leopold eenen evgenhandigen brief van kcyzer
Napoleon heeft ontvangen, in welken brief er word gezegd'dat
dij koningin Marie-Amelie vry mag in Vrankryk komen als zv
will, wanneer den toestand van hare gezondheid zulks zou
vereyschen. Den koning der Belgen heeft dit aenslónds aen zyno
schoonmoeder laten weten.
Eenen bedienden van d»>o yzeren weg le Charteroy, die
;n excentriek verkeerdelyk gedraeyd had, is lusschen twee wag
gons verpletterd, en korts nadien gestorven.
De straten van Brussel leverden, dezer dagen, een ellemlig
uylzigl op. Den half gesmolten sneeuw was, op zommige plaetsen,
lot zeker hoogte opgestapeld, en maekle den doorgang zeer
moeyelvk.'Hel dak van hel werkhuys van M. G Ison, inekanick-
maker is door de zwaerte van den sneeuw die er op drukte,
ingestort. De zestien knechten die in het werkhuys arbeydden,
zyn nog kunnen vlugten, zonder leed ontvangen te hebben. Dit
is te Sl-Jans-Molenbeek geschied.
Te Elene is eène oude vrouw van 82 jaren, die alleen,
tydens de goddelyke diensten, was l'litrys gebleven, dood gebrand.
De ongelukkige was in den liaerd in slacp gevallen, en hare klee-
dereu waren in brand geraekt,
Het belgisch schip Nyverheydvan Antwerpen naer Itio-
Janeiro vertrokken, is op de kusten van Rreziliën vergaen
De anlwprpscbe dagbladeren spreken van eene schipbreuk,
en melden dal de schipbreukelingen door' een vaerluyg van Ant
werpen, door den Columbus, zyn opgenomen, liet sclup welk ver
gaen is, is, de hanoversclie Marie Agnes, en wegens deze schip -
breuk heeft liet Handelsblad heden de volgende omsiartïiglieden
afgekondigd
liet was den 24 October laetstleden, dal den Columbus van Ant
werpen naer Ragoon, zich bevond op 2" 5li noorderbreedte 15" 20
westerlengte. Men had eene ongemakkelyke zee en hut jig weer.
Tegen (i uren 31) minuten des avonds, verwittigde den man aen
het roer den iBiteyu, dat hy iels in de verte gewaer wierd, Int
welk hem onrustig maekte. Kapiteyn Matthys begaf zich op liet
zoo geheelen «Kiekenkot» om des te heler te kunnen uagaeu,
wat den matroos had aengednytl.
In den beginne meende hy klippen le zien en deed voorzorgen
nemen, om dezelve vry te loopen. Hy had zich echter bedrogen
want welhaesl bemerkte hy dat het twee opgetiiygde hooien waren,
die op hel sclup aeuhielden.
Den kapiteyn deed de achterzeilen hyhalen. ten eynde do
zwakke vaertiivgen heler te kunnen naderen, en toen meti volk in
de bootjes bemerkte, vroeg hy wal men hegeerde.
Een akelig en droevig geschreeuw sleeg nu uyl de twee vaer
tiivgen op. .Men kermde om hulp en verlossing, en eenen der
aeuwezige persoonen, die den kapiteyn* scheen le zvn, verklaerdc
dal zy schipbreuk dingen waren, en verlangden aen boord genu-
men te wordcu.
