A ELST, den 26 January 1858.
De vaderlandsliefde.
ZONDAG Tl JANUARY 1850.
m,- j
TIENDEN JAERGANG. - Nr 491
gpffi
Ss het mogelijk Is het gelooflyk
Hadden wy mogen antwoorden
Is het waer
De interpellatie van M. Dumortier.
YZEREN WEG. STATIE AELST.
VERTREKUREN VAN DEN JANUARY 1886.
1° 77 urm 35 minuten des morgens naer Dendei monde Geud. Brup<;e,
Oostende, Kortryk/Mtmscr on, Ryssel.'
2° ten 9 ure/1 35 min. des morgens nner Dendermonde, MeeliHen. Brussel,
Antwerpen, Leuven, Tliienen, Luyk, Verviers, Londen, St. Truyën,en Hasselt.
3*> Ten 10 ure55 m. monniddog. naer Dcndetmonde, Gend, Brugge, Osiendc,
Kortryk, Moesci oen en Ryssel.
7en 6 uren 00 minuten des aronds, nner Dendermonde, Mechelen. Biussel,
Antwerpen, Lemen. Th:enen, Luyk. Verviers, Aken, Keulen, Gend, Brugge,
Ostende, Kortryk, Mouscron en Ryssel.
50 Ten S uren 40 minuten des aronds naer Dendermonde
'l' i
CL'!;ut. slum
YZEREN WEG VAN DENDER EN WAES.
VAN AELST NAER
Ninove, Geeraerdsbergen, Lessen, Aeth, 6 50—8 35 (1) 12 05—2 007 45.
VAN AETll NAER
GeeraeTdsbergen, Ninove, Aelst, Dendermonde, 6 9 40—4 15—7 20.
van DENDERMONDE naer
Aelst, Ninove, Geeraerdsb., Lessen, Aeth, 0 3l)8 20 (2) 11 451 35- 7 25.
Al de konvoys staen stil te Gyseghem, ter uylzondering der gene vertrekkende
van Aelst ten 10 55 's morgens en ten 8 40 's a\onds, en de gene vertrekkende van
Dendermonde ten 11 45 's morgens en ten 0 1)0 's avonds.
'Ue Denderleeuw en Santbergen houden alle de konvoys stil. Te Idegem staen deze
vertrekkende van Ath teu fi—4 15:Eu van Dendermonde ten 6 30—11 451 35
(1) (2) Dit konvoy houd stil te Ninove en gaet niet verder.
Voor alle rigtingen moet men te Dendermonde van konvov veranderen.
DEN DENDEEBOBE
Men moet wel bemerken dat de liefde tot liet vader
land, die verkleefdlieyd aen de oude gevoelens van gods
dienst gevoeliglyk in Belgien verflouwen. In plaets van die
kostelyke eensgezindlieyd van deukwyzen, in plaets van
dien wonderbaren overeenslemmingsgeest van eendragt
en broederlyklieyd, ontmoet men niet dan partyën en
cabalen, die gedurig strekken om alles overhoop te smyten
en alles te vernietigen. 'T is waer, wy hebben 't ongeluk
hier overstroomd te zyn van eenen lioop vremde intrigan
ten die, niel te vreden van op onze kosten in weelde te
leven, zich gediirig bezig houden onder onze bevolkingen
limine verderflyke leeringen van ongeloof en goddeloos-
lieyd te verspreydcn, en onoplioudelyk zoeken de wanorde
en tweedragt in 't land te zaeyën. En wat daerbv nog liet
meest te betreuren is, is dat de werkelooslievd onder de
goede veld wind, lenvyl den waren moed om die volksbe
dervers te bevechten, grond verliest. 'T is byzonderlyk
<ins beylzaem en alleeiigelukkignuikend katholyk geloof
T geen 't voorwerp is van de aenranUiugen en vervolgingen
dier Haters van God eu van alle goed.
Het gouvernement, 't welk een bolwerk zou moeten zyn
legen het verderf en tegen liet verlies der godsdienstige
«n maetscliappelyke gevoelens des volks, denkt zyne taek
volbragt te hebben, als hel alles laet doen, alles laet passe
ren eyndelyk als het daer toe niets doet. 'T geen er in het
slaetsonderwys nu onlangs gebeurd is, is eene der droef
ste zaken die in een katholyk land konnen gebeuren in
plaets van de gevaerlyke leeringen te voorkomen door den
keus van goede leeraers, men doet juyst het tegenstrydige
met namelyk mannen aen te stellen en te behouden die
fanatiekelyk de francmaconssecte aengekleefd zyn, en die,
in plaets van in hunnen leergang le onderwyzen dat gene
waermede zy byzonderlyk belast zyn, in den geest der
jongheyd het zaed werpen eener Calvinistische ongeloovig-
lieyd en eenen Luterschen liaet tegen den katholyken
godsdienst in haer lierte plantenEn welke zyn de
aeustokers van dit onheylbarend onderwys Meest al
vremdelingen aen welke wy jaerlyks 7000 franks betalen,
en die zoo wevnig verkleefd zyn aen 't vaderland, dat er
zelfs zvn die de naturalisatie niet willen vragenIs liet
niel hard voor de Belgen, en voornainelyk voor de Belgen
die hun vaderland beminnen, te zien dat liet gouvernement
't liooger onderwys loebelrouwt aen vremdelingen die in
huil eygen land verstooten worden Is het niet. hard dat
het gouvernement aldus het toekomer.de en de zedelykliey.d
der opkomende jeugd in de waegschael werpt Is het niet
te betreuren dat het gouvernement met gevoelt dat liet
geluk van een land en deszelfs staetkundige onafhanglyk-
lieyd grootendeels van den godsdienst en van de goede
«endragt onder de natie afhangen
Men heeft nog dezer dagen een ander staelken gezien,
welk bewyst- hoe veel gronds den partygeest in Belgien
wint, en byzonderlyk dien partygeest die de taek op zich
genomen heeft onzen heyligen godsdienst te vernietigen.
En waerover willen wy hier spreken Over de demissie
van M. Ch. De Broticker als representant. Zie hier eenen
nyltrek uvt den brief dien hy aen de kiezers van Brussel
geschreven heeft
Ik deelde noxjt en ik deel nog niet in de gevoelens myner
politieke vrienden in zake van liefdadigheydIk kan myn
o zeiven zoo veel geweld niet acndoendut ik zoude zwygen
betreffende grondbeginsels, welke ik luyde heb beleden en
die ik in werking zoude willen stellen. En nogtens kan ik,
o wil ik, op het politiek terreyn, de party niet beslryden,
waeraen ik toebehoor sedert myne optreding in het publieke
leven, wil ik niet, dat ten dage van den stryd, eene stem
a ontbreke, aen degenen, welker stemmen ik altoos heb be
lt tracht.
Welke is de gevolgtrekking van die verklaring Dat M.
De Brouekere zyne OYEBTOYGIiNG doet wyken voor den
PARTYGEEST Welken droevigen val voor een ver
standig man Welke bedorvenheyd van 't mensehelyk
bert Voor eenen ellendigen partygeest doet hy eene
groote, eene edelmoedige, eene voortrellelyke opi"ie, de
vryheyd van liefdadigheyd, wykenvrylieyd waervan de
liefdadigheyd zoo weerdig is, vryheyd die aen deze schoune
deugd zoo noodig is om met vrucht den armen ongelukki-
gen iu zyne smertelyke ellenden te konnen helpen en ver
troostenHat de vryheyd van den behoeltigen te
helpen, dat de vryheyd van edelmoedige gevoelens je
gens onze bedrukte medebroeders, eene denkwyze of over-
luyging van liet goed te doen, moeten wyken voor den
partygeest, wie zou dit konnen gelooven En nogtans 't is
zoo, M. He Brouekere heeft den droevigen moed liet zelf
te bekennen. En welk is dezen fameusen partygeest?
Welke zvn zyne principen Waerop steunt de party
waeraen M Be Brouekere zoo fanatiekelyk wilt verkleefd
blyven? Welke is de vaderlandsliefde van die party? Welke
zyn bare godsdienstige gevoelens Met een woord, welk is
baer geloot en bare leering? Wy zouden willen dal M.
De Brouekere ons dit eens zegdeHaren geest van
eendragt, van vaderlandsliefde, en van verkleefdlieyd aen
den godsdienst is nergens te vinden al wat men in die
party ontmoet, is eenen doodelyken liaet tegen het ka
tholyk geloof, en eene goede overeenkomst om het zelve met
verdubbelde slagen gedurig aen le vullen om het te vernie
tigen
Mag dit w-el eene politieke party genoemd worden
Moet men die niet veeleer eene rampzalige serie lieelen
Wy moeten er echter byvoegen dat het tgigmaels beween-
lyk is voo't land dat eenen talentvollen man gelyk M. De
Brouekere, zoo leeg gedaeld is van namelyk te verwaer-
loozen eenen onscliatbaren dienst aen den armen te bewy-
zen, eu dit om onder de onlëereude roede te bukken van
eene secle die op liaer vaendel geschreven heeft Dood uen
den kalholyken godsdienst, den voornaemsten grondsteen van
de ware liefdadigheyd
Ter dezer gelegenhevd heeft M. De Merode eenige aen-
inerkingen in de kamer geniaekt die aen M. Frère hebben
moeten mishagen, want dezen is in woede opgesprongen
en heeft uytgeroepen dat de liberalen zoo liefdadig waren
dan de katholykeii, maer dat liv niet wilde dal de liefda
digheyd haren vryen loop had gelyk vóór het jaer 89, dat
hy in dien zin de ontwerpen der katholyken wilde tegen
houden
Hadden wv aen M. Frère mogen antwoorden, wv zon
den hem gezegd hebben, dat het jaer 89 de jaren'90, 91
en 92 heelt voortgebragt, 't is te zeggen de landverhuizing,
liet schavot, de guiilotien, de verbeuring der goederen van
partikulieren, van kerken, van kloosters en der armen,
eyndelyk den diefstal, de roovery, de plundoring en de
vergieting van 't onschuldig bloed.!...
En als men nagaet wat liet stelsel van 89 heeft voort
gebragt wat beeft men gedaen met de goederen die
bestemd waren om den armen te helpen en by te staen
Wat word er lieden nog met die goederen gedaen
Er zyn andere dan arme die er hunne fortuyn meê ge-
maekt hebben, en daerby de verkwisting van die goederen
is byna algemeen en dient om de groote sleden te verde
ren, door prachtige paleyzen, die voorzeker de rekening
niet maken van tallooze armen welke van honger en gebrek
vérkwvnenDat men de armen over de twee tvdstippen
late oordeelen, voor en na 89, wy deuken" dat liet
vonnis niet ten voordeele der opinie van M. Frère
zal zyn.
Men verzekertdat den franschman Rogier zich als
kandidaet in de aenstaende kiezingen te Brussel gaet voor
dragen zouden wy nogmaels getuygen moeten zyn dat
eeneu zoo onbeschaemden vremdeling, gelyk Rogier, zou
gekozen wordeu en den voorrang z!ou hébben op eenen
Belg T is daeriu dat men andermael de vaderlandsliefde,
den geest van eendragt en goede verstandhouding der
francmaconssecte zal herkennen, om het goed, de vryheyd
van liefdadigheyd tegen te werken..Is er dan in ge
heel het arrondissement Brussel niet eenen Belg te
vinden, weikeu in staet zon zyn het mandaet van volksver
tegenwoordiger weerdiglyk te bckleeden dan dat men
eenen hatelyken vremdeling, die zoo veel kwaed aen het
land gedaen heeft, zou moeten kiezen Zullen de Bra
banders zoo weynig vaderlandslievend en zoo lafhertig zvn
eenen franschman te verkiezen in plaets van eenen hunner
I medeburgers?Wy durven deze vragen niet beant
woorden, doch hopen wy dat zulke schande door de
aiiesverdervi'ndc serie op hel land niet zal konnen gewor
pen en dal de nuodzakelykheyd der vaderlandsliefde beter
zal begrepen worden
Dl! interpellatie van M. Dumorliér heeft Dynsdag in de volks-
kamer plaets geliail. Dry redenaers zyn sleclils gehoord geweest,
MM. Dumortier, De Merode en den minister van 'i inwendig...
Den acht bal-en en moedigen heer Dumortier heeft de zaek Bras-
seur mei veel juvstlieyd uylgeleed en byzonderlyk doen verslaen
dal den academisehen raed niel heefi konnen hewyzen dal Bras
seur, in zyne lessen, de godheid van Jesos-Chrislus niet had
aangerand en dat uien hy gevolg, degenumene nota's der vier leer
lingen voor waeraelitig en nauwkeurig moest houden. M. Dumorliér
heelt doen kennen welke de principen waren van professor
Brasseur, dal reeds eer dal hy professor in de gendsche Uoiver-
sileyl benoemd was, hy hel gelieym der II. Dryvuldighcyd had
aergcrand. Verder heefl den redenaer de dry punieo onderzocht
die M. Brasseur, in zynen brief aen den Ilien Public, had afge
geven als hebbende die aen zyne leerlingen onderwezen. M.
Dumortier heefl bewezen dal professor Brasseur, om den kalho
lyken godsdienst le konoen aenrandeu, de geschiedenis vervalsciit
en de II. Kerk benevens luier priesterschap gelasterd heeft; dal
het de kalholyke geeslelykheyd is die altyd d'e kunsten en weten
schappen heropgebeurd heeft, met een woord, den talentvollen
afgevcerdigdeu van Koussclaere is bewondcrensweeMig «eweest
zoodat alle ware katholyken de edele gevoelens van godsdienst'
en vaderlandsliefde van dezen defligen man zullen moeten toe-
juyehrn en zeggen dat hv beroyd is zyn zeiyen le pande te stellen
om godsdienst en vaderland tegen d'e klauwen eener gnddelooze
seele te verdedigenM. Dumortier heeft byzonderlyk gelukkig
geweest in liet doen uvlschynen dat liet uiiderïvys van M. Brasseur
eene gegrondde onrust hy de familievaders en in bvna geheel liet
land heefl veroorzaekl, 'twelk zich veronlweerdigd en in 't alge
meen zyne openbare afkeuring heefl doen hooien.
Vooraleer le eyndigen, heelt St. Dumortier aerdige dingen op
Brasseur's rekening aen den dag gebragl en gezegd dat dezen
professor by de byzonderste mannen der kalholyke party namelyk
SIM. De Theux, De Man d'Allenrode, Mgr. De Ham. Vector der
kalholyke universileyl, MM. Thonisseu en Delcour, professors
dier zelfde fJoiversileyt, is geweesl om hunne bescherming af te
smeeken en zyne benoeming als professor in de gendsche univer
sileyl by 'i gouvernement te bewerken. By deze heeren had M
Brasseur gezegd dal hv de mis bywooude, ie hieclite ging, tot dè
heylige tafel naderde, immers al zyne chrislelyke pligten kweel en
aen den kalholyken godsdienst met hert en ziel verkleefd was
Na dal den representant van Rousselaere dit alles zonder aer-
zeling had veropenhaerd, trok hy er de conclusie uyl te weten
dal Brasseur zyne beschermers schandelyk inisleyd luid, mei
daedzakelyk te bewvzen dai zy gewerkt hadden om Venen Yoliai-
riaeii, eenen godsdiensthater,"eenen kerklasleraer iu eenen leer
stoel der staelsuiiiversiteyl le plaetsen. Ik vrage hel u nu, gin"
M. Dumortier voort, wal moet men deuken van eenen persoon
die zich gedraegl gelyk den professor van het natuerlyk regt by
de universileyl van Gend Ik vrage het u wal moei men peyzeii
van eenen inensch die op gevoelens komt sloellëu die hv niel
heeft, en dit om eene plaets te bekomen Ik wil spreken van den
genaemden Reisin die valsche relikwiën fahriekeerde, en die
door zyn gedrag en door zyne handehvyze, de achlbaerste per-
soonen had welen te bedriegen.
Bn hoe liebi gy Itelsin aengeduyd Gv hebt gezegd dal hy
renen schvuhevligen was. eu wv zyn van hel gedacht van M
Verhaegheu geweest, die dit woord had uytgesprokeo. (Gerucht).
Ja, wy zyn allen van het gedacht van M. .Verhaegheu geweest!
Eh wel, Brasseur heeft gedaen, wat Keisin op anderenyden
had gedaen.
En waerom neemt gy kwalyk dat ik hel schynheylig gedrag
van Brasseur aen de kamer keubaer make, aengezien gy het zelve
voor Itelsin hebt gedaen Maer, gy hebt Relsin met geweldigere
uy-ldrukkingen dan deze die ik gehruyke, geschandvlekt, waerom
wilt gy my beletten, den man, wiens verdedigers gy u verklaerl
aen te duyden gelyk hy is
Zinsneden, gelyk deze die men M. Brasseur loeschryft, kunnen
niel onaengeraekl voorhy gacn, want, zy liehhen lot doel het
cbristianismus in zyne groudzuylen le oaderniyncn, en het prin
ciep van het christendom le vernietigen. Eh wel, ik zeg"e het
luyd op, dergelyke fevlen zvn ernstig en wv mogen de zelve niel
dulden, wy, veplegenwoordigers van het'katholyk BeHêii
Daerom eyschle M. Dumortier ten slotte dat het gouvernement
krachtdadige tdaelregels zou nemen om de familievaders en het
openbaer geweten gerust te stellen
Na M. Dumortier, heeft den graef De Merode eene redevoering
vol gevoelde waerlieden uitgesproken. Den edelen spreker heeft
doen zien dal het de piigt was van den heer minister dadelyk
af te stellen den professor die zoo schandelyk ons lieyltg gelóóf
had aengeraml, te meer omdat hei genoegzacm bewezen was
dat de aeurandingen legen de voornaemste grondpuuten van dén
godsdienst zoo klaer waren, dat den minister geenc redens van
twyITel kon hebben, en omdat, als men zulke zaken toelaet, den
