AELST, den 16 February 4856.
Den jiolitieken toestand des lands.
2ÖNDAG 17 FEBRUARY 1856.
TIENDEN JAERGANG. - W 49i
Eene maconnieke komedie
BE LYNWAËDNYVEMIEYD.
YZEREN WEG. STATIE AELST.
VERTREKUREN VAN REN 1 FEBRUARI7 18S6.
1« Ton 7 uren 35 minuten dos morgens naer Dendermonde Gend, Brugge,
Oostende, Rortryk, Mouscron, Rvssel.
2° ton 9 vren 35 min. des morgens naer Dendermonde, Mechelen. Brussel,
Antwerpen, Leuven, Thicuen, Luyk, Verviers, Landen, St.-Truyën,en Hasselt.
3° Ten 10 uren 55 in. voormiddag, naer Dendeiruonde, Gend, Brugge, Ostende,
Kortrvk, Moescroen en Ryssel.
4° 1 en 6 uren 00 minuien des avonds, naer Dendermonde, Mechelen, Brussel,
Antwerpen, Leuven, Thienen, Luyk, Verviers, Aken, Keulen, Gend, Brugge,
Ostende, Korlryk, Mouscron en Ryssel.
5° Ten 8 uren 40 minuten des avonds naer Dendermonde
■CUJOOL SÜUM.
YZEREN WEG VAN DENDER EN WAES.
VAN AELST NAER
Ninove, Geeraerdsbergen, Lessen, Aeth, 6 508 35 (1) 12 052 007 45.
VAN AETll NAER
Geeraerdsbergen, Ninove, Aelst, Dendermonde, 6 9 40 —4 15— 7 20.
van DENDERMONDE naer
Aelst, Ninove, Geeraerdsb., Lessen, Aeth, 6 308 20 (2) 11 451 35 7 25.
Aide konvoys slacn stil te Gysegbem, ter uyliondering der gene vertrekkende
van Aelst ten 10 55 's morgens en ten S 40 's avonds, en de gene vertrekkende van
Dendermonde ten 11 45 's morgens en ten 0 00 's avonds.
Te Denderleeuw en Santbergen houden olie de konvoys stil. Te Idcgem stnen deze
■vertrekkende van Ath ten 0—4 15-,En van Dendermonde ten 6 3011 451 35
(1)' (2) Dit konvoy houd stil te Ninove en gaet niet verder.
Voor alle riglingen moet men te Dendermonde van konvoy veranderen.
DEN DENDERBODE
Voor het uytwendige is Belgiën gelukkiglyk door den
mantel der onzydigheyd beschut, een voordeel dat wy noyt
genoeg konnen waerderen en met dankbaerheyd betalen.
Nogtans, wy zien hier het tegenstrydige, want hoe schan-
delyk zien wy hier niét zekere drukpers alles in 't werk
leggen om hoon en smaed to werpen op de naburige gou
vernementen, aen welke wy de waerborg dier gelukkige
onzydigheyd verschuldigd zyn. Wv willen thans ten dien
opzigte in geene byzonderheden treden het zou alle eer-
lyke herten doen walgen indien wy al de onedele en ver-
oordeelbare daedzaken moesten aen halen waerdoor de
vaderlandshatende francinafonssecte den afkeer en de vy-
andschap der vremde gouvernementen op Belgiën zoekt te
trekken. Ons doel is eenen blik te werpen op liet inwendige
des lands en onze landgenoten te doen begrypen hoe zeer
bet noodzakelyk is dat de goede, de ware Belgen zich
vereenigen en zich nauwer aensiuyten om den gemeenen
vyand van Autaer, Troon en Nalionalileyt te bevechten.
Dezen gemeenen vyand houd zicli op in 't midden van
ons, 't is eene bende sectarissen die, eene jtostelyke vry-
heyd misbruykende, ons land overstroomen met alle slach
van onlieylspellende leeringen, waerdoor de volksdriften
aengehilst, de vaderlandsliefde verdoofd, de verknochtheyd
aen onze instellingen verzwakt, en 's lands ondergang
voorbereyd worden. Wee aen Belgiën indien het niet tyde-
lyk de oogen opent, want op de puynen van deszelfs onaf-
hanglykheyd zullen zyne inwendige Vyanden victorie zingen
eu uytroepen Belgen, 't is uwe schuld, zulken schande-
lyken val hebt gy konnen voorkomen, maer gy waert
onverschillig, als wy onophoudelyk onze plannen uytbreyd-
den; gy sliept als wy gedurig werkten; gy gaeft feestenen
plaisier-partyën als wy onvermoeyelyk tegen u onze batte-
ryën rigtten om u neêrtevellen.
Om onze landgenoten des te klaerder te doen zien, gaen
wy hun onder de oogen stellen het vervolg van het magon-
niek manifest dal thans in 't land zoo veel opschudding
baert. Wy porren onze lezers aen het zelve wel te over
wegen. Zie hier hoe den francmagon GofOn van Verviers zyn
manifest eyndigt, 't geen dooi' de gedeputeerden der logi'ën
van Brussel, Leuven, Luyk, Namen, Antwerpen, Bergen,
Huy. Charleroy, Maestricht en Verviers is goedgekeurd en
op 50 duyzend exemplaren is getrokken om in geheel
Belgiën verspreyd te worden.
MANIFEST AEN DE FRANCMACONS.
Wy (vrymetselaers) kunnen geene werklooze aenschouwers meer blyve"
van de aeuinatigiugen der reaküe het is noodig dat de logiën in wark-
zaemheyd komen, er» het gelieele land (tot den oorlog tegen de religie)
«enstuwen.
Uet is niet genoeg dat men door woorden en predikatiën en door de
drukpers propagande doe, het word ook noodig dat men rich inrigte, dat
men tyne magten telle, dat men zich aenmoedige om het gemeene werk
voort te zetten.
Men moet bezonderlyk doen uytschynen het grondstelsel van solidariteyt
welk ons, de eene aen de andere, verbind, en zonder welk er geene ma"t,
geene opregte morale grootheyd, bestaet.
Ik eyndige, Myne Broeders, met te antwoorden op een tegenwerpsel dat
men niet zal nalaten te doen. .Men zal zeggen Den oogeublik is slecht
gekozen orn leeringen te veropenbaren, van welke de toepassing tot onbe-
paelden tyd schvnt le moeten uytgesteld worden.
Myne Broeders, wilt gy don uw vaendel in uwen zak steken Wilt gy
dan dat de katholyken met regt tot u komen zeggen u Wv zyn de bewon-
deraers van den voorgaenden tyd, dit bekennen en belyd'en wy openlyk,
en wy hebben den moed oiu onze denkwyze te houden stacu. Maer gy,
zoogezegde kinderen van het licht, wal zyt gy Zyt gy vrienden van het
progres, of voorstaenders van den statu-quo Zyt gy eenen onbeweeglyken
styl, of locomo'.ieve? Zegt het ons maer hard op; want, er bestaen heden maer
twee vaeiulels meer, het vaendel van het voórledene, en dit van de toekomst.
Ons vaendel is ontrold zou het uwe misschien schandelyk verborgen
worden Antwoord
Myne Broeders, liet is voor achteruyt gedevnsdtezyn voorliet uytvoeren
der grondstellingen die door de mannen van 1848 zyn geuythet is om een
Iwyffelachtig gedrag gehouden te hebben in de fondamenteie vraegstukken
die de wezenlyke vryheyd uvtmaken, dat de liberalen den tegeuwoordigen
toestand hebben doen ontstaen, en den weg voor de reaklie gebaend
hebben. Zy alleen, de liberalen, moeten zich over deze ernstige dwaling of
deze strafbare verwaerloozing, beschuldigen.
Willen wy doen gelykzv, en eene onvruchtbare worsteling beginnen om,
binnen tien jaren, zoo verre maer gevoorderd zyn, als wy heden zvu
Willen wy over het jesuitismus beraedslagen, en de woordentwisten der
middel-eeuwen vernieuwen Willen wy, in een woord, DEN EERLOOZEN
VERPLETTEREN OF ONDER HEM BUYGEN
Laet ons, iu dit laetste geval, het programma van het kongres aenveer-
den laet ons de conventie van Antwerpen stemmen laet ons aen onze
vyaudea Uet geheyna oazer magteloosheyd ontdekken laet ons bekennen
dat wy, inde tegenwoordigheyd, van hunne stoulmoedigheyd, maar lafhar
tige beraedslagers zyn, en dat zy wel zouden doen van de teugels der
maetschappy le nemen. Bnygcn wy ons dan verootmoedigen wy ons
laet ons een akte van geloof doen, en roepen wy luyd op uyt het geloofs
punt der Onbevlekte Ontvangenis.
Wat dunkt UI., landgenoten, kan er eene onbeschaem-
dere, eene meer revolutionnaire, eene goddeloozere tael
gevoerd worden Kan men regtstreekscher onze bestaende
instellingen aenranden en openlyker werken om 't land
tot oproer, vuer en vlam te brengen En dan welke zyn
de beteekenissen van de woorden eerloozen, bygeloovigheyd,
jesuitismus enz.
Christus, den Zaligmaker, is, by de vrymetselaers nog altvd den
eerloozen
De goddelyke veropenbaring, de religie, blyven superstitie, of byge
loovigheyd
Door fanatismus of dweepzucht, door jesuitismus en reaktie, verstaen zy
de hatholyke geloofspunten
De broederlykheyd, by hun, bestaet in den opstand der verschillige
klassen der zumenleving tegen elkanderen
Spreken de vrymetselaers van de religie der toekomst* zy duyden
een maetschappclvk order zonder godsdienst, zonder geloof, zonder
God, aen
Het vry-onderzoek is by hun slechts eenen middel om alles te vernietigen,
en om den autaer gelyk den troon te doen in puynen storten.
Met een woord, wy kunnen niet beter en duvdelyker het doel der
vrymetselaers aenduyden, dan met te zeggen dat zy eenen doodelyken
ooilog aen de religie verklaren, benevens eenen ooilog aen de giondstel-
lingea van het maetschappelyk order.
IS HET DA ER MEÊ AL
Neen 't is zeker niet al. Den onbesehaemden francma-
C-on eene duydelyke toepassing van de maconnieke leer
stellingen wiiierfde geven, zet een programma vooruyt
om de armklassen door bedrieglyke en oumogelyke middels
in oproer te brengen om het slecht gespuys aen te
hitsen, om de begeerlykheyd te verlevendigen en aldus
alle banden van maetsciiappelyke orde los te rukken. Zie
hier welke socialistische leerstelsels dit afschuwelyk pro
gramma inhoud
Princiepen, «lie men zal benaren vow liet toekomende.
Regtstreeksch en algemeen kiesregt
Afschaffing der bestaende legers oorzaek van ondergang en ver
drukking der volkeren
Afschaffing der onafzetbare ambtenaers oorsprong van onregt-
veerdigheden en van schandige processen
Afschaffing van de traktementen der geestelykheyd, voorlaen betaeld
door de geloovigen van idere religie.
Princiepen, die seffens moeten toegepast woede».
Algemeen kiesregt voor de provinciale- en gemeente-kiezingen, als
middel om het volk langzamerhand gewoon tc maken, aen de uytoefeuing
van het souvereyn regt
Kosteloos en verpligtend leeger onderwys
Afschaffing van het octroy en van alle imposten óp de consumptie,
vervangen door eenen enkelen impost van assurantie
Afschaffing van de Banque Nationale en instelling van een vast
stelsel van grond-, en landbouwkrediet
Regt tot arbevd, voortkomende uyt het regt van bestaen
Nationale belooningen, gegeven aen de werkzame en verstandelyke
werklieden
Vermindering van alle budgetten en vooral dat van oorlog
Associatie om de laetste pligten te bewyzen aen de dooden, zonder
hulp der geestelykheVd
Instelling van kribben, bcwaerscholen, baden, openbare waschhuyzen
en stookplaetsen, goedkoope slagteryen en bakkcryën
En voor krooning van de zïiek
Afschaffing der doodstraf, zoowel in politiek als in zake van misdaed.»
Zie daei', landgenoten, een samenraepsel van revolution
naire denkbeelden die, in 1848, in Vrankryk, te Roomen
en elders een begin van uvtvoering hebben geliad en
waerdoor geheel de samenleving zoo diep geschokt is ge
weestZie daer dit uylbroeysel van het kwaed,
eenigzins bedekt met eenen schyn van goed, om des te
gemakkelyker de min klaerziende te konnen bedriegen
Zie daer 't geen wy ronduyt noemen liet wolvenyzer,
waerin de francmacons geheel de maetschappy willen
vangen om ze in den gforid te verderven.' Zyn wy dus op
onze hoede, werken wy onophoudelelvk om in de kiezingen
te verwyderen van alle gezag deze die van verre of van
nabv aèn de liberatersprincipen verkleefd zyn om alle
magt te ontnemen aen deze die niet met godsdienstige en
vaderlandslievende principen bezield zynom uyt de on
godsdienstige scholen en gestichten te trekken, de jonge
lingen waerover wy gezag voeren, want 't is daer dat den
grondsteen van verderf gelegd word, en dal de slechte
leerstellingen allengskens in 't hert wortel vatten, om later
tot wapens tegen godsdienst en vaderland te dienen.
Ter gelegenlievd van het woedend manifest van moorlelbroèr
Godin, komt Heester Verhangen, Groot-Heester der belgische
francmacons, eene komedie spelen, die niemand zal misleyden.
H. Verhaegeu zyn gezag gebruykende, heeft de censure van
Groot-Meester tegen het Manifest uytgesproken en den spreker
m den han geslagen. Maer wy vragen waerin de magt van M. Ver
haegen bestaet om zulk gezag te gebruyken. Wat is dien advo-
kaet V is by hei opperhoofd eener Kerk Is hy 'l opperhoofd
eener korporatie waerover hy eene willekeurige magt heeft
Van waer komt hem die magtWy zouden wel willen dat men
ons dit eens uyllegdeDoch wat er belagchelyk is iu 't gedrag
van M. Verhaegen, is dal hy en zyne moorlelbroérs zich lieesch
schreeuwen en legen de onverdraegzaeinheyd prolesleren eiken
keer dal er een werk door de Kerk gedoemd en in den Index geplaelst
word, noglans hy alleen doeml en steil iu den Index eene rede
voering die le Verviers in de francmaponslogie uylgesprokeu is
Hel rcpublikaensch en i'rancmagonsch blad, 'la Nation ant
woordende aen den Observaleur welken de veroordeeling van de
redevoering heeft afgegeveu, zegt
Men heeft nog niet vergelen hoe .11. Verhaegen over een jaer verklaerde
dat hy de redevoering van M. liouriard niet gehooid had, nadat hy dezelve
nogtans officieel had aengenomen. Dit alles was moer spel hetgeen wv
nu zien is nog meer te bewonderen men veroordeelt de redevoering van
11. (ioffiu zooverre zyn de mannen van 'l vrv onderzoek reeds nekomen
zy herstellen de censure en hedreygen met "den ban u! hunne «enhaneers
die denken dat de tegenwoordige instellingen minder vaslhevd hebben
dan het leerpuut van de godheyd van Christus, waermedc de francmacons
spotten, die hun gedagt durven uytdrnkken.
Dit wisten wy reeds lang: Wy kennen de mannen. Maer is het niet
ongelooflyk dat M. Verhaegen publiek afkeurt, wat hy in een maconniek
banket, uyt alle kragt 7,011 goedgekeurd hebben, en dat hv eene redevoe
ring veroordeelt, welke veel gematiger is dan die welke hv zelfs vvftie
mael heeft gedaen 3
0h neen dit is niet ongelooflyk dit is de liberale handelwyze, welke
wy dikwyls bem-rkt hebben
Maer in liet dekreet van M. Verhaegen is er iets ernstig dat
wy niet stilzwygend konnen voorbvgaen. Dit dekreet zegt
De redevoering van Broeder GÓlIin, gelyk zy gedrukt is, beval
zekere voorstellen die terzelver tyde buytensporig zyn en tegen-
<c slrydiy aen de instellingen van 'l land etc.
M. Verhaegen die de wellen kent, moet wel welen dat rede
voeringen, schriften en akten die strekken om 's lands instellin
gen te vernietigen, slrafbaer zynAls men de revolutionnaire
piincipen leest die M. Golhn wilt in voege brengen, men ziet
klaerlyk dal zy strekken om onze constitutie en wcltiglvk be
staende instellingen le vernietigen maer M. Verhaegen oniwaert
met dat hy de.zéllde veroordeelingen op zich trektof zou hv
wel vergeten hefcben dat in de francmaconsfeest van 1854, onder
het voorzitterschap van }1. Verhaegen zelfin tegeuwoordigticyd
van al de kopstukken der secte, en met goedkeuring van al de
leden, de broers Marquet en Bourlard straffeloos de principen
hebben afgegeveu waeruyt broer Goilia nu de onmiddelyke ue-
volgirekkingen neenii
De afkeuring van den Groot-Meester bcwyst maer eene zaek te
weten dat den fracmagonshaspel uyt zynen aerd opruermakend is'
maer dat aen de slimste den tyd nog niet gekomen schvnt om
teenemael het masker af te werpen. 'T is aldus ook dat de
kleyne komedie Nnoel verstaen worden die over eenige da-en in
den Cerclc artislique is gespeeld geworden, alwaer den president
zyne censure heeft doen werken legen eenige liedjes die ter
uytvoering op het programma aengeduyd waren.
In verscheydene gemeenten van Vlaenderen begint men ernstiglvk
deze nyverheyd herinteiigten op den voet gelvk'zy, voor 'talgemeen
welzyn des lands en bezonderlyk der Vlaenderen, bestond vóór
dal hel mekaniekgaren hier in voege was. Het zyn byzonderlvk
de couferenliën van den H. Vincentius de Paulo, welke volgens
de aeubevelingen van onzen Hoogweerden Bisschop,' iu zvne
merkweerdige vaslenbulle, liever de armen ondersteunen doorliet
werk dan htm bedelende te laten rondzwerven. De conferentiên
hebben niet eene nyverheyd gevonden die beter geschikt is dan
het spinnen van handgaren om werk aen de arme buylènfamiliën
te verschaffen. En opdat de proefnemingen met eenen allerbesten
uyislag zouden bekroond worden, heeft men er zich op toegelegd
om sliptelyk de oude manier le volgen op welke de lynwaden
eertyds gemaekt wierden, 'l is te zeggen, van zorgvuldiglvk na te
letten dat het garen wel ter trouw gesponnen en verweven worde
en teenemael aen de verwachting van den slyter beantwoorde
'T is aldus dat men mag zeker zyn dat den ouden roem onzer
lynwaden wederom zal hernemen cn dal de vremdelingen voor
namelyk de Franschen en de Spanjaerds, wederom naer onze
merkten zullen komen. Daeraen is overigens niet te twyflelen
want in Vrankryk zegt men overal Wy konnen de vlaemsché
lynwaden met ineer koopen sedert dat zy hunne oude sterkte
verloren hebben door liet mekaniekgaren dat er in verbrüvkt
word, en sedert dat wy gedwongen zyn den voorkeur le geven aen
de Westfaelsche en Normandiscbe lynwaden inaer dat de Beleen
tot hunne oude fabrikering weêrkeeren, 'lis te zeggen werken
met goed handgaren, wy zyn verzekerd dat de vlaemsche koonwaer
verre den voorrang zal verdienen.