ZONDAG 25 MAERT 1856.
TIENDEN JAIRGANG. N' 499-
AELST, den 22 Maert 1856.
DE KONINGSMOORDERS.
Be Protestantsche Propagande.
Wat doet het gouvernement
DRUKPERS-NIEUWS.
YZEREN WEG. STATIE AELST
VERTREKUREN VAN DEN 1 MAERT 1856.
1° Ten 7 uren 35 minuten des morgeus naer Dendermonde Gend, Brugge,
Oostende, Kortrvk, Mouscron, Rvssel, Zele en Lokeren.
2<> ten 9 uren 35 min. des morgens naer Dendermonde, Mechelen, Brussel,
Antwerpen, Leuven, Thicnen, Luyk, Ver vier s, Landen, St.-Truyen,en Hasselt.
3o Ten 10 uren 55 m. voormiddag, naer Dendermonde, Gend, Brugge, Ostende,
Kortryk, Moescroen, Rvssel, Zele en Lokeren.
40 Ten 6 wren-00 minuten des avonds, naer Dendermonde, Mechelen, Brussel,
Antwerpen, Leuven, Thienen, Luyk, Verviers, Aken-, Keulen, Gend, Brugge,
Ostende, Kortryk, Mouscron, Ryssel, Zele en Lokeren.
5° Ten 8 uren 40 minuten des avonds naer Dendermonde
CUIQUE SUUM.
YZEREN WEG VAN DENDER EN WAES.
VAN AELST NAER
Ninovp, Geeraerdsbergen, Lessen, Acth, 6 508 35 (1) 12 052 007 45.
VAN AETH NAER
Geeraerdsbergen, Ninove, Aelst, Dendermonde, 6 9 40 —4 15— 7 20.
van DENDERMONDE naer
Aelst, Ninove, Geeraerdsb., Lessen, Aeth, 6 308 20 (2) 11 451 35 —7 25.
<\§3ps* Al de konvoys slaen stil te Gyseghem, ter uytzondering der gene vertrekkende
van Aelst ten 10 55 's morgens en ten 8 40 's avonds, en de gene vertrekkende van
Dendermonde ten 11 45 's morgens en ten 0 00 's avonds.
Te Denderleeuw en Santbergen houden alle de konvoys stil. Te Idegem staen deze
vertrekkende van Ath ten 64 15;En van Dendermonde ten 6 30—11 451 35
(1) (2) Dit konvoy houd stil te Ninove en gaet niet verder.
Voor alle riglingen moet meu te Dendermonde van konvoy veranderen.
DEN DENDERBODE
De kamer heeft de verledene week een wetsontwerp
aengenomen, welks beraedslaging aen de hevigste woor
denwisselingen heeft aenlevding gegeven, en eens te meel
den geest heeft doen doorstralen met welken onze zooge
zegde liberalen bezield zyn. Dit wetsontwerp] bad betrek
met de uyllevering van moordenaers van souvereynen en
hunner medepligtigen. Deze lange en al te lange nuttelooze
woordenwisselingen hebben eyndelyk moeten ophouden en
de wet is met 61 stemmen tegen 33 doorgeguen. Een
gendsch blad doet opmerken dat die woordenwisselingen
aen 't land 15,000 franks gekost hebben. En wie is daervan
de schuld De liberalen der kamer ten getalle van 53.
En waerom al dit vruchteloos geklap Waeroin die nutte
looze geldverkwisting Enkelyk om de moordenaers der
souvereynen en hunne medepligtigen te begunstigen, om
ze aen de justicie te doen ontsnappen, om ze in Belgiën te
laten komen nestelen zonder dat zy te vreezen hebben van
vervolgd te wordenEn dit alles, zeggen de liberators,
voor de eer, voor de rust, voor het welzyri van Belgiën I
Zeer bevremdende redevoeringen zyn in deze beraed-
slagen uytgesproken, maer redevoeringen die weynig eer
doen aen de 55 liberalen, doch die ons duydelyk doen zien
welke de gevoelens zyn van de zoogenoemde liberale party,
en't geen de volkeren zouden te vrëezen hebben, moesten
zy eens door deze pSrty bestuerd worden.
Door eene hairklievende redenering poogden de advo-
katen der liberale zyde, om de koningsmoorders te be
gunstigen en aen de justicie te doen ontsnappen, aen de
kamer wys te maken dat eenen souvereyn vermoorden
niet eene zoo slechte daed is dan eenen particulieren te
vermoorden. Daerop zal men seffens met twee eenvoudige
aenmerkingen antwoorden vooreerst er is een openbaer
gevoelen 't geen sterker is dan al de slimme advokaten-
streken; teil tweeden dit gevoelen is bovendien door alle
wetgevingen bekrachtigd. Men wilt alles demokratiseren en
demoraliseren of wel verzedeloozen, maer men zal noyt
beletten dat eenen vorst of souvereyn omhalsbrengen in de
tael van 't volk een schelmstukeene moord geheeten
worde.
Het postpeerd der liberalen was te vragen dat er, onder
betrek van medcpligtigheyd, eene uytzondering voor de
aenslagen tegen het leven der vremde souvereynen gemaekt
wierde. Zie hier de toepassing
Het is gekend dat er in de logiën meer dan eens eenen
aenslag tegen het leven der koningen is vastgesteld geweest
en dat de moord er op gevolgd is 't is onnoodig daedzaken
aen te haien zy zyn maer al te wel gekend. Zoodan, een
zeker getal ellendelingen zouden in de logiën loten om te
weten wie den souvereyn moet vermoordenNogtans,
volgens den wensch onzer liberalen, zou den daedzakelyken
pleger, dezen op wien 't lot gevallen is, alleen strafbaer
zyn voor de wet, en dit alleenlyk omdat zynen ponjaerd,
die door al de lottrekkers gescherpt is geweest, het opper
hoofd van eenen vremden staet getroffen heeftDit
is eene theorie die waerlyk weerdig is van de logiën, maer
eene theorie die zich altyd verwezenlykt heeft als de om
standigheden zich aengeboden hebben.
Tydens liet schrikbewind is de mafonnieke theorie in
praktische theorie vervangen geweest. De Vryheyd, de
Gelykhevd en de Broederlykheyd zoo dikwils in de logiën
afgekondigd en aengepredikt, wierd toen eene vreeslyke
daedzakelykheyd. Van in 1789 had den Groot-Oosten uyt
zynen zegel de bourbonslelie doen verdwynen en vervangen
door de roode muts. De Jacobyns door liooger bevel belast
van den grond te effenen waerop het niaconniek gebouw
moest opgeregt worden, in 't serieus genomen hebbende
de grondbeginsels die men hun ingeplant had, deden de
guillotine werken welke door eenen hunner broeders was
uytgevonden geweest
In de beraedslaging over boogergemelde wet beeft M.
Vèrhaegen zichzelven geluk gewenscht dat hv namelyk
gepleten bad ten voordeele der Jacquins, welke die helsehe
machine hadden gemaekt op den weg van Calais naer
Kyssel, en welke moest dienen onj keyzer Napoleon, als by
naer Belgiën kwam, in de lucht te doen springen. Ik heb
geloofd, zegde M. Verhaegen, dat het myne pligt was
eenige stappen te doen om te beletten dat die ongelukkigen
die ilc geloo/de en nog geloof onschuldig te zyn, aen eene
a vremde justicie overgeleverd wierden....... NU MEER
a DAN OYT WENSCH IK MY GELUK OVER DIE
STAPPEN. Maer de antwoord te geven aen M. Ver
baegen, die zich gelukwenscht ten voordele van deze
kerels gepleten te hebben om ze aen de justicie te ont
trekken, is dut zy zelve geradig gevonden hebben het onder
zoek te vlugten en zich, voor faute van verschyning, hebben la
ten veroordeelenHadden die mannen zoo onpligtig ge
weest, zy zouden er eene eer van gemaekt hebben zich voor
den regter aen te bieden oin hunne onscbuld te booren
uytspreken en niet te blyven bukken onder den slag van
eene grove beschuldiging, van namelyk eenen aenslag tegen
't leven van den Keyzer der Franschen gesmeed te hebben.
Maer de verblindheyd is zoo groot voor eenen moortel-
broer en byzonderlyk voor den Groot-Meester, dat hy niet
onlwaért dat zyne pleytrede ten voordeele der broeders
Jacquin, ten duydelykslen de noodzakelykheyd bewyst van
de verandering die de wet van 1855 nu ondergaet, en doel
zien hoe noodig bet is vervolgingen te mogen inspannen
tegen de medepligtigen van eenen aenslag tegen het leven
van eenen souvereyn, indien men de koningsmoord niet
wilt ongestraft laten en.de Staten vrywaren tegen de moor
denaers van koningen en tegen bet duyveisch fanatisinus
der logiën
'T is byzonderlyk de'slad Brussel die den zetel is dezer onheyl-
spellende propagande. Alle middelen die bekwaeni zyn om de
kalliolyken te bederven, woiden gebruykt; men werkt byzonderlyk
op de armklassen. Eenen yverigen priester die, over eenigen tyd,
in eene kerk te Brussel, gepredikt heeft, heelt zyne aenhoorders
bekend gemaekt met de listen die door de verspreyders van bet
protestantismus gebruykt worden.
Den eersten middel dien hy heeft aengewezen is de~ verachting
die zy op de Katbolyke Kerk poogen te werpen, welke zy gewoon
zyn te betitelen met de beledigende namen van klerikale, ultra-
-monlaensche party, van jesuilismus, van afgodery enz. Zy werpen
dan gelykelyk de verachting op den paus, op de priesters, op de
religieusen met deze bedriegers en foppers te noemenzy schreeu
wen legen de Hfl. bedieningen die zy eenen winkel heeten, tegen
de religieuse onderhoudingen of regels die zy als superstitie
afschilderen, en 't is byzonderlyk op dit oogeublik dat zy het
leerstuk aenranden, 't welk de 11. Kerk nopens de Onbevlekte
Ontvangenis van de H. Moeder Gods heeft afgekondigd, als ook den
dienst van Maria en der Ileyligen, welken zy, gelyk leu lyde van
Luiker en Calvyn, voor afgodery doen doorgaen etc.
Om een voorbeeld te geven van hunne lasterende aentygingen
legen de H. Kerk, zeggen zy dat den paus handel dryfl in aflaten
en dispensation, dat de priesters de absolutie verkoopen, dat zy
het gelieym der biecht schenden, dal de Kerk verbied den bybel ie
lezen om aldus des te gemakkelyker 't volk te konnen bedriegen, zy
deelen vervalschte en verminkte bybeis uyt, zy voegen er boekskens
en schriften by, by middel van welke' zy met volle handende
schandigsle valschheden tegen de leering der H. Kerk en legen de
geeslelykheyd verspreyden. Bovendien hebben zy menigvuldige
scholen zoo voor de jongens als voor de meyjes, waer zy byzon
derlyk arme kinderen naer toe lokken met hun aelmoessen en
kieederen te geven. In 't algemeen werkt de protestantsche
propagande op de familiën die in nood zyn, en 't is waerlyk
beweeulyk te zien hoe zeer het getal der familiën aengroeyt welke
tot de hervorming zyn overgegaen. Ook zyn de sommen welke
door de verspreyders van het protestantismus lot het verderf des
volks gebruykt worden, ontzettend en worden dagelyks vermeer
derd. 'T is dan lot die ongelukkige klas des volks dat de waek-
zaeinheyd der kalliolyken zich het meest moet uytslrekken.
De vrymelselaers leencn hier al hunne magt om de seclarissen
te helpeu zy rigten genootschappen in alwaer, onder voorwendsel
van letterkundige vergaderingen te houden, zy geen ander doel
beöogen dan hel kathoiyk geloof aen le randen. De leerstoelen der
vrye universiteyt worden groolendeels gebruykt om verderflyke
leerstelsels te verspreydenbnylen hunne lessen, houden ver-
scheydene professors nog conferenliën die niet anders dienen dan
om godsdienstige stoffen te behandelen, om de joogheyd valsche
en gevaerlyke principen in te blazen en van hel kathoiyk geloof
af te trekken. De verspreyders worden krachtdadiglyk ondersteund
door de liberalerspers. Er is niet een dagblad, dat door de lihera-
tery ondersteund is, 't geen eenen dag laet voorbvgaen zonder de
gelegenheyd te zoeken van uyt te vallen legen het katholicismus
en van de priesters te lasteren en te schandvlekken. Nevens die
dagbladen worden er nog een groot getal lydschriften uytgegeven
die geen ander doel hebben, en die op de stoutmoedigste en
fanatiekste wyze hunnen haet legen den kalliolyken godsdienst
belyden. Onder andere zullen wy bier een aënstippen, welk
maendelyks verschynt onder titel van La libre Recherche, en
word opgesteld door een samenraepsél van uytwykelingen die in
Belgiën het socialismus komen aenprediken en 't land en byzou-
derlyk de jongheyd bederven.
Als men ziet hoe de sectarissen werken om het verderf uyt te
breyden, om de geesten, de gevoelens en't hert der studerende
jongheyd te bederven, dan moet men pynlvk aeng^daen zyn dat
het gouvernement, in plaels van zyne magt te gebruyken om dien
maetschappelyken kanker in zyne verwoestingen tegen te houden,
den zeiven onder zekere betrekken schynt te begunstigen, gelyk
men nog onlangs in den senaet heeft kunnen besfaligen.
Den achtbaren heer Baron Dellafaille, gevolg gevende aen eene
redevoering door M. den Baron D'Anethan in eene voo.rgaende
zitting uytgesproken, had zich beklaegd dat meer dan eenen
leerstoel van het slaelsonderwys veranderd was in eene onvader-
landsche en anlikatholyke tribuen, en dat de afwykingen der
professors zoo ernstig geworden waren, dat, gelyk den geleerden
senateur het openlyk verklaerde, hy voor dezen keer zich zou
onthouden geld le stemmen voor hel universitaire onder toys.
Maer, dal indien het toekomende jaer, de zelfde verdraegzaemheyd
nog de zelfde buy ten sporig heden kwamc le bedekkenhy zyne
stem aen dien artikel van den budget zou weygeren.
Hierop heeft den heer minister van 'l inwendige geantwoord
dal hel hem speel de goedkeuring van het achlbaer lid niet ver-
icorven te hebbenmaer dat hy verklaerde den aki dien hy had
daergesleld, niet le konnen beklagen, en dat hy in de zelfde
a omstandigheden nog op de zelfde wyzc zou handelen.
Wy welen niet hoe wy de verklaring van den minister zouden
betitelen, of hel zwakheyd is, gebrek aen oordeel of wel koppig-
heyd, maer alle geval durven wy verzekeren dat M. den Baron
Dellafaille in deze beraedslaging den getrouwen weergalm is
geweest der gevoelens van geheel de katbolyke drukpers, en dat
de antwoord van den heer minister algemeenlyk is afgekeurd
geweest. En om hem te antwoorden, zullen wy hier l'etterlyk
eenen uyttrek geven uyt eenen brief van M. Dechamps, oud-
minister en byzonderen vriend van M. De Decker, over hel open
baer onderwys.
a De vryheyd der professors, hoe uylgcbreyd men ze wille of
onderslellemoet eenen klaer afgcteckenden grenspael hebben
<t die vryheyd houd op daer waer de vryheyd van geweten der
a familiën begint, voor de katholyken aen de ONSCHENDBAER-
a HE YD van hun geloofvan hunnen godsdienstvan hunne Iicrk
a in het openbaer onderwys.
Als men professors ontmoet diegelyk de seclarissen Hcgel en
a Krausaen hunne aenhoorders thcoriën of bespiegelingen inboe-
zemen waer door zy de grond zuylen van 'l chrislianismus ver-
v delgen als zy den1 inktde pennen en 'l papier van den Staet
gebruyken om de chrislelyke waerheyd le loochenen als zy over
de Godhcyd van Christus in zulker voegen sprekendal zy door
cc verstandige en reglzinnige geesten niet verslaen worden en
wettigen twyffcl doen onlstaen«Ik zy houden staen dat de
Kerk, in de middeneeuwen, den mensckelyken geest
verstikt liecft voor welken «le lutliersche hervorming
eene ontvoogding is geweest, 't geen is de onfael-
Imerheyd der Kerk loochenen, een leerstuk waerop al
de andere bernstendit is voor den godsdienst
weynig eerbied in het openbaer onderwys toonen, dit is in den
geest der jongheyd Iwyffelachliglieden werpen die aen eene keller-
sche denkwyze grenzen.
Na eene dergelyke verklaring, gedaen door eenen regtzinnigen
vriend, welken voorzeker zoo veel versland als kennissen bezit,
heeft men regt verbaesd te staen in 't midden der wetgevende
kamer van Belgiën le hooren dat in de zelfde omslandigheyd,
men nog den zelfden akt zou daerslellenDit is te zeggen,
dat men nog de aenleering en verspreyding zou toelaten van een
leerstelsel gelyk professor Brasseur aen zyne leerlingen inboezemt.
Doch het is te hopen dat er tegen dergelyke koppigheyd protes-
latiën uyt al de deelen des lands zullen opryzen en dal de
wetgeving zal gevoelen dal zy voortaen de katholyken niet mag
noch kan dwingen voor zulk onderwys hunne in zweet gewonnen
penningen naer de stadsontvangers te dragen.
Het is met eene ware voldoening dat wy, sedert eenige dagen,
de belangryke verandering gezien hebben die den Journal de
Bruxelles komt le ondergaen. Sedert zyne inrigting door den
waren godsdienst- en vaderlandsvriend, M. den ridder Slas, heeft
den Journal de Bruxelles aenhoudend geweest den getrouwen
verdediger van de opregle godsdienstige principen en nationale
belangenontoeganglyk voor de omkooping ol' vleyery, onge-
naekbaer voor de valschheyd of verderf, wist hy zich op de hoogte
zyner edele zending te houden, en de verhevene taek die hy had
aengenomen, op eene schitterende wyze te volbrengen.
Na 55 jaren in de belangryke en afmattende pligten van het
journalismus doorgebragt, en aen de goede zaek uyislekende
diensten le hebben bewezen, heeft den heer Slas geloofd een
weynig rust te mogen nemen, en afstand doen van een werk,
dal hy gesligt had tot onderrigling van de goede, lol bcslryding
van het kwaed, lot verdediging van godsdienst, troon en vader
land.
Echter mogen wy onze landgenoten verzekeren dat, ofschoon
M. Slas den eygendom van den Journal de Bruxelles afgeslaen
