ZONDAG 15 APRIL 1856.
TIENDEN JAERGANG. - Nr
AELST, den 12 April 1856.
DEM VREDE.
En hoe zoot
Belgen leest en overweegt
ALTYD VALSCHOEYD.
YZEREN WEG. STATIE AELST.
VERTREKUREN VAN DEN MAERT 1856.
1<> Ton 7 uren 35 minuten des morgens naer Dendermonde Gend, Brugge,
Oostende, Kortryk, Mouscron, Ryssel, Zele en Lokeren.
*»o ton 9 uren 35 min. des morgens naer Dendermonde, Mechelen. Brussel,
Antwerpen, Leuven, Thienen, Luyk, Verviers, Landen, St.-Truyen, en Hasselt.
3» Ten 10 uren 55 m. voormiddag, naer Uendennonde, Gend, Brugge, Ostende,
'Kortvyk, Moescvoen, llyssel, Zele en Lokeren.
4o 7en 6 uren 00 minuien des aronds, naer Dendermonde, Mechelen, Brussel,
Antwerpen, Leuven, Thienen, Luyk. Verviers. Aken, Keulen, Gend, Brugge,
Ostende, Kortrvk, Mouscron, Ryssel, Zele en Lokeren.
«jo Ten S uren 40 minuten des aronds naer Dendermonde
Ten 8 uren 33 minuten 's morgens, voor Ninove en Denderleeuw.
GUIQUE SLUM.
YZEREN WEG VAN DENDE11 EN WAES.
AAN EÖKEREN NAER ATH.
VAN ATH NAER LOKEREN.
T.okeRf.n.
5-30
9-30
12-50
5-W
*J-40
1-00
Dbndèïvm. 'V.
6-30
11-45
1-35
6-50
f2-05
I";,y
iVlNOYE.
7-15
12-30
2-20
r.fcERARDSB.
7-45
1-00
2-50
'1. ESSEN
8-00
1-15
3-05
-Ath. Aenk
8-33
1-45
3-40
6-30
£5 Ath. Vcrtr
6-00
9-40
4-15
7-20
6-40
6-13
9-55
D
4-35
7-35
7-25
Geerardsb.
0-35
10-05
9
4-30
7-50
7-45
Ninove.
7-10
10-30
9
5-25
8-10
8-10
8 Aelst
7-35
10-55
9
6-00
8-40
8-33
I Denderm. A
S-Oó1
11-25
1-43
6-30
9-10
8-3»)
ji Zele
8-30
11 -oO
1-55
7-30
»0
9-15
£3 Lokeren. A.
8-50
12-20
2-15
8-OU
i 6 15 I
i 0-20,!
l G-53li
Al tie konvoys staen stil te Gysegltem, ter uylzondering der gene vertrekkende
van Aélst ten 10 55 's morgens en ton 8 40 avonds, en de gene vertrekkende van
"l te ml er monde ten li 45 's morgens en ten 0 00 's avonds.
tfe Denderleeuw en Santbergen houden alle de konvoys stil. Te Idegem staen dews
vertrekkende van Ath ten 6—4 15;— En van Dendermondo ten 6 30-11 45—1 35
Voor alle rigtingen moet men te Dendermonde van konvoy veranderen.
DEN DENDEBBODE
Den vrede, die geteekend is op den zondag van Quasimode,
sonflag dien wy waerlyk mogen noemen den Zondag van den
Vrede, is zoo 'onverwacht gekomen dan den oorlog die onder
nomen is geweest door den noordschen Kolossus, om zynen
hoogmoed uyt te breyden, om Constanliuopelen en Turkyën te
overweldigen, en in '1 liert van West-Europa zyne heerschzncht
eti schismatieke magt te vestigen. 'T is te denken dat den vrede,
onder politiek eu godsdienstig betrek, zoo gelukkig zal zyn dan
den oorlog glorieryk voor de westermogendheden geweest is
T is waer, dien oorlog heelt zeer veel en overgroote opofferingen
gevergd; hy heefi veel edelmoedig bloed gekostmaer het genot
van deszelfs vruchten zal debillerheyd zyner ontzettende rampen
doen vergelen en de kwalen genezen die door den oorlog veroor-
zaekt zyn geworden....." Het bloed van meuigen marielaer, zal
tot zoenoffer strekken, ora de kastydingen des hemels van het
mensehdotn af te keeren, en liet alleenzaligmakend kalholyk
geloof te vestigen daer waer slechts vreedheyd, scheuring, ver
drukking en wilde driften heerschteuGeve de Groole, de
Heylige Moeder van Vrede, welkers Onbevlektverklaring een
gelukkig typstip aen de aerde beloofd en voorzegd had, dal de
■ondankbare hardnekkigheyd der boozen de weldaden des vredes
voor de goede niet verydelen, en hen niet solidair make van al
de gruwzame lasteringen, schandalen en goddeloosheden waer-
door de Keik dagelvks bedroefd word
Dat Relgiën wel bevroede hoe schillerend Yrankryk, over
eenige jaren zoo zeer van rampen overstelpt, nu beloond word
voor den onderstand, dien hel zoo edelmoediglyk aen den Stad
houder van J. C. verleend heeltVrankryk ook heeft thans
ondervonden dat God altyd aen de natiën belaell als Koning en
als Vader, al 'l geen zy ten voordeele zyne Kerke doen
Ill 1818. als Vrankryk in 't verderf was, heeft het echter niet
gedoogd dat den H. Vader als balling onder de verdrukking eener
èerlooze bende iiberalers bleef zuchten; beter dar. de rampzalige
leerstelsels waerdoor Vrankryk bedorven was geweest door die
zelfde libcraters, doet bet van uyt hel diepste van den afgrond,
«enen oproep tol zyne krygshaflige soldaten, liet snelt naer Roo-
nieu, verlost de eeuwige stad en herstelt den Paus in hel bezit
van St. Peelers weltig erfdeel.... En, o wonder dit zelfde jaer
bad men de straten van Parys als eenen blakenden oven verlicht
gezien door hel vuer der brandende paleyzen, en overdekt met
duyzeude Ivken van burgers die elkander vermoordden, zoodanig
bet toekomende de stoutmoedigsteu zelve beangsteEn nu
ziet men die zelfde stralen verlicht door vreugdevuren, voor
feesten, voor zegepralen, voor don vrede, voor de rust en voor de
nederlaeg der zatnenzweerders Doch, als geheel de wereld
uiomph 'zingt en den hemel bedankt, zien wy ons kalholyk Bel
gian, slagiuffer van eene bende goddeloozen eu snoodaerds,
gedwee liet sehaudael verdragen....
Den vrede is gemaekt, de volkeren en gouvernemeiten bedan
ken deu bcmel, overal heerschen vreugde en voldoening; maer
ditgelukvol tooneel mishaegl aen onze liberaterspersal wat
van verre of van uaby den godsdienst raekt, ontvlamt de woede
uier pers in hare trouwloosheyd zegt zy dat liet verergerend
is, dat men de Voorzienigheyd tergt mél openbaerlvk derzelver
Vu^schenkomst in de inenschêlyke gebuurtenissen te erkennen
<i Ziet gy nietriep den Observaleur uyt, dal, met de Voorzienig-
a kcyd in de gebeurtenissen des oorlogs te doen lusschcnkomcngy
a dezelve verantwoordelyk maekt voor al de slroomen bloed
voor al de ruinenvoor al de rampen die lol stoel of geltyde aen
de veldslagen dienen
Den Observaleurin zyne verregaende verblindheyd, beeft de
zelfde gedachten gehad voor den vrede
a Goddeloozenzegt hy, deze die den vrede gesloten ziende, hunne
gedachten naer de hemelsche gratiën vestigen en de Voorzienig-
hcyd voor hare weldaden zegenenEn om zyn werk van
£oddeloosheyd en godslastering te bekroonen, voegt er het libera-
lersblad eene beledigende zinsnede by. tegen het leerstuk der
Onbevlekte Ontvangenis. Zie hier deze zinsnede
Wy zullen doen opmerken dat, al den gelukkigen uytslag dor
Confcrenliën van Parys aen den invloed der afkondiging van
het leerstuk der Onbevlekte Ontvangenis toe te schrijven, men
a zich bootslell in de geesten Iwyjfelacliligheden te doen ontslaen, in
a. plaels van er 't geloof in te onderhoudenwant den minst onder-
rigttcn persoon kan zich vragen of hel niet beter zou geweest zyn
a voor 't menschelyk geslacht en voor de rust van Europa, had de
Onbevlekte Maegd de noodzakclykhcyd harer lusschenkomst vcr-
o meden ten voordeele van hel sluylen des vredesmet er namelyk
lusschen te komen om den oorlog te ver my den.
Wy hebben waerlyk geaerzeld zulke godslasterende platheden
over te nemen, zelfs om ze aen de algemeene verachting over ie
leveren, maer wy vinden zulks noodig om meer en meer te doen
begrypen hoe beweenlyk het is dat Belgiën zulk ongehoord
schaiidael blyft dulden.... 'T is een ongeloof, 't is een bederf van
alle godsdienstige gevoelens welk men vruchteloos by de wildste
ven meest verbeestte volkeren zou zoeken..,. Van den anderen
■kant, als zulke eerlooze baldadigheden niet tegengesproken eu i
door d'openbare opinie van een land niet openlyk geschandvlekt j
worden, is hel te vreezen dat Gods vraek over 't-zelve zal
nederdalen.
Doch verwyderen wy ons van dit hemeltergend tafereel van
'boosheyd en helsche woede, *t welk Belgiën by den vremden
moet doen doorgaen als eene vermaledydde aerde, waer niet dan
distels en doornen van ongeloof en verderf groeyën; laet ons
reilen sluyër werpen op die hoogst beweenelyke uyidagingeu
tegen Gods vaderlyke goedhejd, en eyndigen wy deés artikel door
eenige luydsprekende daedzaken die strekken tol glorie van God,
lot eer en verheffing van onzen heyligen godsdienst, tot vertroos
ting der goede, en vol eeuwige beschaming van deze die in het
modder van «en rampzalig ongeloof liggen te vroeielen.
Het Fransch leger door den cholera aengetast en als wecb-
gemaeyd vooraleer hel den vyand kon genaken, voelde zich
kalholyk en christen. Den franschen soldael. uitgestrekt op het
bed van smerleu in de hospitalen van Gallipoli en Varna, drukte
in zyne doodskoude hand de medalie van de 11. Onbevlekte
Maegd, die liaer door eene teerdere moeder, door eene brave
zuster om den bals gehangen wasliy toonde dezelve aen den
priester Gods die deze plaetsen van hertversclieurende verwoes
ting doorkruystc, al de genaden van Jesus-Cliristus over de
verpestte uyt te stortenEn welke woorden kon den manhaf
tige» krygsman Of) den rand van 't graf uytspreken die meer
beduydend waren dan deze Ik ben chrislcn Ik ben kalholyk
Welke voorlrcffclykere belydenis kon by doen, hy die en de ge
varen der zee, en het zweerd des vyantls, en de verpesting der
luchten de grypeude hand der dood zelfs trotseerde, omdat hy,
geharnast door een levendig geloof, met volle regt in Gods goed-
lieyd hoopte Spreekt hier, gy, lafherlige godsdiensthaters,
die, op het minste gevaer moede4oos ineenzakt, zonder uwe oogen
van deu afscliuwelyken spiegel der wanhoop te koutien afwen
denSpreekt hier, eu loochent, alsgy durft, dat diegeuerae-ls,
olficiereu en soldalen mannen van hert, mannen van eer waren...
Ook is er eenen regen van gratie over dit wereldberoemd leger
neêrgedaeid, want niet eenen soldael heeft de vertroostingen des
godsdienst geweigerd en de officieren gaven 't voorbeeld om
zelve die vortroosiingeu te vragen
Den generael Ney, hertog van Elcliingeu, een aenzienlyk man
door zyn verheven verstadd, door zynen vastberaden moed, door
zyne kiesche beleefdheid eu uylgeslrekte kennissen, ziende dal
den cholera zyn leger stond aen te lasten, deed dadelyk aelmoes-
stnlers komen. Ily wierd van d'eerste geslagen en vroeg seffens
eenen priester, aen welken hy, in tegenwoordigheid van geheel
zynen etal-major, de hand revkte en zegde <t Ik wil dal men
a" wele dal ik hel ben die u heb doen roepen; ik lieb ongelyk gehad
in de vcricydcring der godsdienstoefeningen le levenen ik wil
a als goeden christen sterven. r> Na de absolutie ontvangen te
hebben, kruysle hy zyne twee handen op de borst, deed aen God
het sacrificie van zyn leven en stortte de vurigste gebeden waerna
hy in den vrede des Heercn stierf
Des anderdags gaf den generael Carbucia hel zelfde voorbeeld,
en de fransche soldaten plantten groote kruyssen op het graf van
die twee oorlogshelden, welke, zelfs na hunne dood, in 't midden
der Turken, liet teeken onzer verlossing deden schitteren.
Onder de generacis en hoogere officieren, die de schoonste
voorbeelden hebben gegeven, en die de dood in 'l midden hunner
beroemdheyd kwam aenvallen, waren het mcestendeel (vurige
christenen Saint ArnaudPonlivesSaint Pol. Brunei, May ran,
Lourmel, Brancion, Javel, Dagon. Hardy, Chassaigne en vele
andere hadden, vóór dat zy Vrankryk verlieten, hun leven aen
God en Vaderland opgeofferd. Den naem van eiken dier man
haftige mannen errinnert liet geheugen van de gedenkweerdigste
heldendaden. Allen worden nog bitteiiyk door hunne wapen
broeders beweend. Men gedeukt nog de edelmoedige tael die
generael Canroberl op liet graf van Bizot voerdeden Marschalk
Pelissier kon by de lykkisl van Chassaigne, zyne traneu niet be-
meestereu; generael Brancion zegde in de tegenwoordigheyd zyn'er
soldaten Ik ben alle uogenblikkcn blootgesteld van doodgescho-
ten le worden, en ilt heb maatregels genomen om voor mynen
a Schepper te verschyncnIk ben bereydb
in den veldslag van Alma wierd generael Canrobert door hel
stuk eener berstende hom aen de borst getroffen eli wel, het
moorddadig stuk, wierd wederhouden door de gewyde medalie
die op de borst van deu gencrae! hing en die hem, vóór zyn ver
trek uyt Vrankryk, door eene doorluchtige baud geschonken was.
Men ként deze omstandigheden door eenen eygenhandigen brief
van den generael aen de keyzerrin geschreven, hy heeft Hare
Majesteyt willen bedanken welke, op het oogenblik dat hy naer
den Oosten ging vertrekken, hern inderdaed de medalie der On
bevlekte Maegd had gegeven, zeggende Generael, draegl deze
medalie, zy zal u bewaren....
Paler Gloriot verhaelt dat eenen kapiteyn der genie, die eerst
eenige moeyelykheyd gemaekt had om zyne biecht te spreken,
dezelve, na dat by ze gedaen had, wilde herhalen en luydop zyn
akt van berouw opzeggen. Daer den pater hem verzocht stiller te
spreken, antwoordde 'den kapiteyn laet my doen, Paler, myne
3 ergernissen hebben publiek geweest, myne herstelling moet publiek
e zyn. Deze woorden persten de tranen-uyt de oogen van al de
oinstaende officieren, en deu kapiteyn entsliep zachtjes in den
lleere met liet kruisbeeld op de lippen....
Zie daer den Godsdienst die hier in Belgiën zoo beschimpt
word, eu dieuoglans alleen ons behoud kan uytmaken
Wy hebben meermaels doen zien dat de Indépendance,
die zoo veel, gerucht maekt eu die, ongelukkiglyk voor de
ware grondstellingen, in vele goede familiën verkeert, hare
lezers ol' wel uyt trouwloosheid, of wel uyt onwetenheyd,
bedroog. Dit blad bedient zieii byzonderlyk van briefwis
selingen die het ze^t uyt den vremden te komen ofschoon
zy in deszelfs evgen winkel gefabrikeerd worden, om
in 't publick valsehheden vespreyden, die altyd gesmeed
zyn 0111 den godsdienst en de geeslelykheyd aen te runden.
Zie hier nog eene van die gewaende vremde briefwisselingen:
a Behalve de aenstaende benoeming van kalliolyke
a bisschoppen in Polen en Rusland, is er, op dit oogenblik,
i in de geestelyke kringen van Roomen, spraek van eenen
<i triomplie die voor de regering van Pius IX zou gelijk zyn
a aen de glorie der afkondiging van het leerstuk der Oul/e-
vlekte Ontvangenis, akt die in het Vatikuen als eene voor
altyd gedenkweerdige gebeurtenis aenzien word er is
a kwestie van de ineensmelting der Grieksche Kerk met de
e Kalliolyke. Eenen godsgeleerden van liet eyland Chio,
u die de scheuring van Eutyches en Nes lor i us grondelyk
i gestudeerd heeft, heeft beweerd, in eenen boek, dat het
z zeer gemakkclyk is zich te verstaen en de scheuring van
a opinie te doen verdwynen. d
Men ziet dadelyk dat liet voornaem onderwerp van die
zoogenaemde briefwisseling uyt Roomen zoo genomen is
om spottender en veraehterlyker wyze te komien spreken
over het leerstuk der Onbevlekte Ontvangenis, en om de
grieksche scheuring te doen doorgaen als eene eenvoudige
verschillendlieyd van opinie tusschen de Grieksche Schisma-
tieken en de Roomsche Kerk. Het is eene gekende taktiek
by de vyanden der cliristene religie, van namelyk de dogma
tische stoffen of grondleerstukken des godsdienst te behan
delen als enkele zaken van geschil die op de schoolbanken
of in beraedslagingen komien opgelost worden. Doch den
tip der ezelsoor steekt ver uyt, en om zulks te bewyzen
hoeven wy maer te doen opmerken dat de Indépendance
de grieksche scheuring doet doorgaen als het gezumentiyk
werk van Eutyches en van Nestorius, terwyl de leerstelsels
dezer twee artsketters van elkander oneyndig verschillen.
Deze gemeenzaemlieyd van verschillende opiniëu is van
groot gewigt, want zie, met eenen pennentrek der Indépen
dance worden de Nestorianen verzoend met de Syrianen,
de Goplffen, de Jacobiten en meer andere seelen die min
of meer de verschillende dwalingen van Eutyches hebben
aengenomen...... De Armenianen zyn ook in dees accoord
begrepen, eu God weet of er niet nog vele andere zyn
Immers, de Indépendance maekt de Grieksche Schismatieke
Kerk verscheydene eeuwen ouder dan zy is, doch liet komt
er niet op aen, misschien zal zy weihaest afkondigen dat de
eenheid in de Oosterschc Kerk alleen hestaet en dat de
Katholyke Kerk alleen iu dwaling is
Zie daer hoe dit vremdelings liberatersblsd, 't welk zoo
gereed is als leeraer op te treden, de vruegstukken verstaet,
zie daer hoe het onderrigt, of liever hoe het zyne lezers
misleyd. Deze verregaende onwetenheyd zou men konnen
verschoonen, indien zy niet met trouivlooze inziglen ten
toon gespreyd wierd, altyd met doel van de Kerk van J. C.
aen to randen, te beledigen en te benadeeligeu. Maer dit
moet niemand verwonderen, 't is de school van Voltaire
die spreekt en die niets anders beoogt dan de verplettering
van den eerloozen, 't is te zeggen van deu katholyken gods
dienst, door alle slach van middelen te bewerken
Aldus misbruyken de vrertidelingen der Indépendance de
vryheden der grondwet, die gemaekt zyn voor de Belgen
en niet voor de vremdelingen, om aen de Belgen de eenheyd
van geloofsleer te ontrukken en alzoo het voornaemste
bolwerk onzer nalionaliteyt te verdelgen. Iloe langer dc
Belgen dit blyven verdragen, hoe meer den vyand van
't Vaderland, "het ongeloof, zich zal versterken, tot dat hy
evndelyk het hoofd voor goed zal opsteken om deze die
hem gevoed en gekoesterd hebben met eenen keer le
verslinden
I
