PILLEKENS.
Het laetste franemagonsstuk, bewvst duydelvk dat de
secte zich niet alleen met eeneu eeredienst of met eene
min of meer godsdienstige denkwvze bemoeyt, muei- dat zy
diep in de politieke zaken van den Staet dringt, dat zy er
eene werkzame rol wilt spelen. Urn die reden en ingezien
hare principen, moét men in die seete eeneu gevaerlyken
vyand zien en moet het gouvernement er wel zyneaendacht
op vestigen.
De politie bewaekt alles wat aen, haer gouvernement
kan nadeel doenzy waekt op boosdoeners, op onrust
stokers, op revolutionnairen, immers zy waekt op alles wal
eenige vermoedens geelt tegen de openbare veylighcyd
Nu, indien er eeneu broeynest gevaerlyk en onrustbarend
mag genoemd worden, 't is wel de trancmaconsseele enz...
7,vn onze ministers wel verzekerd dat er in hunne bureelen
.geene bedienden zyn die acn de logiën verbonden zyn l
'tlebben zy de waerborg dat zy met zulke mannen wel en
gelrouweiyk gediend worden 'l Hebben zy de waerborg dat
de geheymen des gonvernemenls aen den Groot-Meester
niet overgebriefd worden 'i Mogen de ministers in menige
•omslandigheyd stukken leekenen zender de zelve op voor
band teenemael gelezen te hebben V Moeten zy niet in een
gedurig mistrouwen verkeeren dat de openbare ambten
'door geheyme aenltangers der logiën bediend worden
Den magonnieken invloed waermede eene menigte be
noemingen bestempeld zyn, doen ons vreezen dat deze
vragen niet zonder grond zyn, en hopen oat de ministers
meer en meer de oogen zullen openen en altyd de voor-
zigtigheyd en een wys heleyd in al hunne zaken zullen voor
riglsnoe'r nemen. Fideted cui vide dit is te zeggen wees
getrouw maer betrouw niemand als gy niet zeer zeker zyt.
!)e twee voornaemste eygendommen ran den ezel zyn
de schacmleloosheyd en de domheyd, twee zaken die men
juvst vind in den knoeyër van 't Verbond van Aelst. Want
ziét, in zyn laetsle N'r durft dit prnlblad liet ministerie
De Decker aenranden omdat het zich niet genoeg genegen
toont voor de overeenkomst en verzoening tusschen de twee
politieke partvën die het land verdeelenMaer zeg ons
eens, konfrater, is dit niet eene mystificatie die gy n hebt
laten opvvzen door eenen snack die u nog liirlagchelyker
heeft willen maken dan gy alreeds zyt YVy moeten dit
gelooven, want 'tis juvst de grove faut, de onvergeeftyke
faut, de onstaetkundigste der fanten die al de couserva-
teurs aen M. De Decker te laste leggen, van namclyk te
veel en veel Ie veel genegen te zyn tot verzoening en over
eenkomst met eene party zonder goede trouw, zonder
trellëlykheyd, zonder vaderlandsliefde, zonder weerdig-
hevd, met eene party die gedurig meer en meer onder de
openbare verachting gedrukt gaet en door 's lands nieer-
derheyd van het politiek tooneel wechgesclmyfiëld is ge
weest.Maer waerom geredeneerd met een water
hoofd, welks verzuerde hersens zoo klaer de eygendommen
des ezels aenduyden Waerom ons bezig gehouden niet
eenen kladschryver, die zoo vol schaeniteloosheytl is dan
eene padde vol fenyn Wy zonden dit inderdaed
konnen missen, en den magteloozeu knoeyër zich zeiven
laten doodmoosschen doch er moet niet altyd serieus
geklapt worden, en ten anderen, de dwaze ozelslrekken
van gehuerde schryvelaers geven somlyls stof 0111 na te
denken waerloe eenen mensch komen kan. als hy zich
zeiven vergeet. Wat meer is, de kommen zyn gemaekt 0111
gebezigd te worden en die er bang voor is, moet trachten
zyn hoofd voor de schui ft te bewaren.
Had minister De Decker zich niet al te veel genegen
getoond tot overeenkomst en verzoening met een slach van
volk, met 't welk alle verzoening onrnogelyk is, wy zonden
tegenwoordig wat min heetekoppen in ambten en plaetscn
zien, waerin zy gelyken als 't vuer in een poermagazyn.
Bv voorbeeld wy zouden hier onzen gespierden distrikt-
kömmissaris van over een jaer in den vollen grond hebben
zien staen. Wy weten wel dat dien man, als hy te Brussel
by M. De Decker is, de schoonste rol weet te spelen die
men kan uytdenken, wy weten dat hy zich daer zoo kan
gedragen dat men hem Ons Heer zou geven, zonder biech
ten, en men zou zeggen: waertvk den kommissaris van Aelst
is nog eenen goeden vent, wy hebben hem toch al op onze
nrouw, wy zyn zeker dat, moest hy in de kiezing voor de
eonservateurs werken, hy zich de nagelen van teenen en
vingeren zou werken en de klerikale kandidaten zoodanig
aenpryzen, dat 't zweet hem op den rug zou komen
Maer by ons zal hy zoo niet handelen, hy is overtuygd dat
wv te wel weten dat als de katten, byzonderlyk die groote
soort van katers, hunnen steert het meest kwispelen, zy
dan eerst gereed zyn 0111 te klauwen en te krabben
liet Vaderland van Gend is. in zyn laetste Nr, eenig-
zins gestoord omdat den Messager de Gand zich durft nvt-
geveïi als voorstaendèr en verdediger onzer konstilulie,
onzer nationale instellingen, eri daerbv durft zeggen dat
hv nooyt met de POLITIEKE TREFFELYKHEYL) tran
sigeert!Onzen konfrater, 't Vaderland, heeft ongelyk
daerom gestoord te zyn, want den Messager verdedigt
inderdaed onze grondwet en onze nationale instellingen,
maer hy verdedigt ze op zyne manieré, op zyn liberaters-
orangistisch-republikaenseli gelyk de walgelvke Broddelmin
en andere bladen van zelfden kaliher, dit is te zeggen op
pene wvze, dat zy grondwet en nationale instellingen van
op deii kant in den gracht zouden verdedigen, indien zy
konden.... Wy hebben nog andere liheratersiiladen hooren
uvtkranicn dat zy nooyt niet de politieke treffelyklieyd zouden
willen transigeren, en wy geloofden zulks te beter, omdat
wv wisten dat zv nooyt het minste deelken politieke trcffe-
lykheyd bezeten hadden.... Hoe wilden zy dan transigeren
niet iets wat zv niet hadden of nooyt gekend hebben
Zulke sclirwelai vën is pralen van menonkel en matanl,
't geen men moet vergeven aen mensehen die niet meer
weten van wat hout pylon te maken, die 't evnde van htm
koordeken zyn, en op 'tpiint Staen van met geheel htm
boelken opgeschept te wordenOvei' vier jaren zee-
verde 't Verbond liet volgende nvt hadden onze kandi
daten 550 of 400 stemmen meer gehad, zy waren gekozen
geweestDen sul verstond- niet dat 350 a 400 stem
men dobbel in de keering makenMaer zoo gaet het,
als men den kieskelel ziet gereed staen ter afkoking van
zyue kandidaten, dan word men duvzelig, het gezond oor
deel verdwyut, meil racskalt, en word men gelyk aen den»
polderboer, die meynde dat zyne vrouw veel verstand had
omdat zy slim genoeg was te sehoylen als het hard re
gende
Wat beteekent het woord Conservateur, toegepast
aen eenen fonctionnaris die liberael. republikaen, orangist
of al is wat gy wilt Dit woord beteekent HOUVAST,
dat is te zeggen HOUVAST aen zyne plaets, HOUVAST
aen de eer, HOUVAST aen den invloed, HOUVAST en
drymael HOUVAST aen de blinkende klinkende schyven...
Als sterke HOUVASTEN in den muer ol in 't hout geslagen
zyn, dan is '1 byna onrnogelyk de zelve daernyt te krygen,
men zal er menigen hamerklop op geven, menige» vrong
met de trektang aen toebrengen, zonder dut zy zich bege
ven of de minste apparenlie maken van lossen. Zoo is 't
met die soort van Conservaleurs-IIauvastenAls men
er op klopt, aen vringt, schud, heft of trekt, HOUVAST
roepen zy, ik ben Conservateur HOUVAST de klerikale
franks doey ook 100 eentiinen l HOUVAST de 20-lranks-
stukken van M. De Decker doen zoo wel elf guldens en
twee oordjes, dan die van Rogier HOUVAST Virtus
postnummos, dit is-te zeggen: Met 't geld koopt mende
boterof in andere woorden 't geld is de voeyerfeg
der opinie 't geld is den toetsteen der politiek
O sacra auri fames O rystpap wat zyt gy toch lekker
als gy met muntolie opgemaekt zytHOUVAST
Men leest in de Armenia, een knlholyk dagblad van Tnryn
Wy hebben uyt Pnrvs den volgenden brief ontvangen wy haesten ons
denzeWen bekend te maken, ter oorzaek van het groot belang der kwestie,
die er in behandeld word, en ook ter oorsake van de aehting die wy
schuldig zvn aen den persoon, die ons denzeiven toezend.
PARYS, 11 april I806.
Ik schryf u om eene tvding meê te deelen die ik als zeer gewigtig be
schouw, omdal »e bekwnem is om op uwe zakeu en op geheel het politiek
van Sardiniën eenpn groolen indruk te maken. Wees verzekerd dat eenen
hoog geplnetslen persoon, den graef Cavour by zien geroepen en hem in
dezer voege gesproken heeft
Nu den vrede geinaekt is tusschen de bondgenooten en Rusland moet
Sardiniën aen eene verzoening met den Hcyligen Stoel gaen denken. Dan
toonde hy hoe onbeiamelyk den tpgmwoordigen toestand is, hoe het huts
van Savoyen altyd door zyn godsdienstig karakter heeft uytgeschenen, en
daeraen moet getrouw blyven.
Graef Cavour durfde de moeyelykheden van eene overeenkomst doen
opmerken.
Men zegde hem zachtjes, dat eenen goeden wil alles overwint. Dit blykt
uyt de oostersche kwestie, waer de moeyelykheden veel grooler waren en
toch overwonnen zyn.
M. Cavour hernam dat de demagogie door die verzoening zoodanig zou
verbitterd zyn dat de openbnre rust,in gevaer zo» komen. Men antwoordde
hem: juyst omdat t\e d»ntogogie er tegen is, moet de zaek voltrokken
worden, dea tegenwoordige!» stout is nadeelig voor Vrankryk de dema
gogie moet men niet vreeien. zy is te zwak om iets uyt te werken.
Dan zegde M. Cavour dat Sardiniën nieuwe onderhandelingen met Roo-
men zou beginnen indien Vrankrvk den middelaer zyn wilde. Dit wierd
aen KardinaeF Anlonelli voorgesteld dezen autwoordde dat den lleyligen
Stoel Vrankryk dnnkbaer wn9 voor zyne geuegenheyd, dat hy de tussehen-
koinst aennam, niet om de zaek die gansch kerkelvk is - te beslissen,
maer wei om de twee gouvernementen tot eene overeenkomst te brengen.
M. Cavour erkende de gematrgheyd van dezen voorstel. Vrankryk zal
dus Sardiniën aenzetten om met Hoornen te handelen.
Eerst en vooral zal het gouvernement van Turyn de verpligtende kracht
der concordaten moeten erkennen. Het zou zeer belachelyk zyn een nieuw
concordaet te willen sluyten, als men beweert dat dezelve niet verpligten.
Dit geld niet alleen voor het kerkelyk, maer voor alle politiek regt.
Zoo men zeggen kan dat het traktaet, aengegaen tusschen Karel-
Albrecht en Gregorius XVI geene kracht heeft, zou men dan ook niet het
zelfde kunnen zeggen van het traktaet tusschen Alexander II en Napoleon
lil Daeruyt blykt hoe zeer de sardinische kwestie met die van het Oosten
verbonden is en de eerste is een princiep dat men niet kan ontkennen
zonder de laetste te doen wankelen.
Alwiè klaer ziet bemerkt genoegzaem dat den vrede tusschen Sardiniën
en Roomen niet kan bewerkt worden door het tegenwoordig ministerie,
noch ook met de tegenwoordige Kamer. Derhalve is ie Parys besloten dat
het ministerie zou ondergaen en de Kamer ontbonden worden, lntus-
schen zullen de onderhandelingen beginnen en welhaest voltrokken zyn.
Het concordnet gesloten zynde, zal de nieuwe Kamer het bekrachtigen.
Groef Cavour heeft op zich genomen te bewyten «lat Sardiniën konstitu-
tionneel kan blyven zonder goddelow of rerolulionnair te worden. Zoo
hv daerin gelukt, zal hy eenen groeten dienst bewezen hebben. De onder
neming is moeyelyk, inner den edelen graef heeft reeds groote dingen
uvtgevoerd hy guet zich met zynen gpwoonen ievpr aen 't werk zetten
ik wensch dat zyne poogingen met goeden uytval mogen bekroond worden.
Men schryft uyt Turyn, aon den Echo du Mont Blanc.
Turyn, 2t april.
Ik twvfele niet of het zal u zeer aengenaem zyn dat ik u eerst en
vooral spreke van het aenstaende concordaet tusschen Sardiniën en den
Paus van Roomen. Volgens onderrigtingen die ik genomen heb zou den
brief door de Armonia afgekondigd alle vertrouwen weerdig zyn, als
komende van epnen persoon die onze zaken zper wel moet kennen en met
denwelken M. de Cavour, tydens zyn verblyf te Parys, heel geern in
gesprek was.
Nogtans, vooraleer in onderhandelingen te treden, zal het kabinet zyne
toestemming moeten geven aen een zekpr getal punten, zonder dewelke
de onderhandelingen geenen uytslag zouden konnen hebben. Den staetsman
die naor Roomen zal gezonden worden word nog niet publiek genoemd;
maer men lieeft groote redenen om te gelooven dat den keus zal goed zyn
en tot vreugd 7a! strekken aen alle katholyke herten. Ik zal, om als geenen
onheschevden aenzien te worden, nog eenige dagen wachten van u zynen
naem te laten kennen, s
Onder den titel van Knceland en Ierland, kondigd het Handels
blad van Antwerpen de volgende aanmerkingen af
Over eenige jaren, vestigde heel Europa de oogen op het ongelukkig
Ierland, dat van armoede en honger verging, terwyl Engeland in rykdom
en weelde zwom, en zich vet mestte, met het kostbaer zweet en bloed
van dat rampzalig land.
Vele Ieren verlieten hun miskend vaderland, en gingen in Amerika een
eynde aen hun lyden, een graf zoeken; and» ren gaven gehoor aen de
verontweuvdiging van hun hert, en wilden zich tegen het gehaette Enge
land verzetten. Ierland wïerd dan ook doorzaeyd met geheyme societeyten
der Moly's, en irderen nngt wierd den grond \an Erin door sluypmoorden,
brandsligting en plundering bezoedeld, terwyl den Ier het zich tol eene
eer, eene weldaed rekende, als hy van uyt zyne hinderloeg, de koninglyke
dragonders verraderlvk vei moorden kon.
Verschilligo wyze inaetregels destvds genomen, deden het geschokt
Ierland tot de rust terug keeren, en ond<-r deze mag men rekenen, het
begiftigen met eene dotatie van het seminarie te Mnynoolh een knlholyk
gesiigt, waer jonge lieden tot den geestelyken stand, worden opgekweekt.
l!et gocvernciut nt had, iu do bovengezegde woelingen, eene haide les
gekregen1 en het deed opk wat mogelyk was, om de religie twister
voortaen uyt te dooven.
Dat heeft M. ,vpooner, lid van het Parlement niet konnen verdragen -t
hy heeft den religie-oorlog nu wederom willen opstoken met voor te
stellen, dat de reeds armoedige dotatie van de professors van Maynoofh,
zou afgeschaft worden. En "waerom De nationale kerk. zegt M„
Spooner, heeft het catholicismus tot ofgoderv verklaerd, en er moet dan
ook een eynde aen de voordplanting van die leer gesteld worden
Ziedaer de vlammende keers weder in het poeyer geworpen
M. Verre heeft dan ook voorzegd, dat als die motie uengenomen wierd,
Ierland op nieuw ten prooy zou zyn van de volkswoelingen en wie
twyflelt er aen, als men het woelziek en onstuymig karakter van den
lerlnnder kent
Met 159 tegen 433 is de eerste lezing dezer bill aengenomen het mi
nisterie was er tegen. De tweede lezing zal, naer men hoopt, verworpen,
en dus de hili verstooten worden.
Overigens de profeoy van M. Vere heeft reeds een begin van uvtvoerlng
gekregen. Te Liuimerick heeft M. Cullen aen den raed voorgesteld, eeno
petit e naer het Pailement te zenden, waerin men vragen zou :«datde
inkomsten van de anglikuensche kerk die in Ierland groote rykdommen
en weynige geloovigen telt zoudeu gebruykt worden tol dingen van
algemeen nut. r
Indien den raed van Limerick dit aeuneemt, dan zullen al de koiporatien
der steden en dorpen van Ierland volgen en het zal den aenvang zyn
van eene algemeene beweging tegen de anglikaensche of de prolestantsche
party. Eerst zal dit vreedzaem gaen, en welhaest 't is van ouds zoo
bekend - zullen er kloppartyen, bloedige gevegten, volksoproeren, err*
wat dies meer, uyt voortkomen.
Ziedaer deu weerklank van den oiivonrzigtigen voorstel'von M. Spooner,
Wat zal het gevolg zyn van dit alles
Dat Engeland om eenige schellingen uyt te sparen op het armoedig
traktement van de professors te Maynooth, eenige duyzende ponden
sterlings zal moeten uytgeven, om- een leger Policimen, linietroepen en
koninglyke dragonders naer Ierland te zendeD- die, daerenboven van
ouds weten, wat bloed er daer vroeger vergoten is.
De geheyme societeyten zullen weer reden van bestaen vinden, en wie
weet of Moeder iVlolly Magnire hare brundfakkels niet weer zwuoyen zal
over de huyzen van allen, die aen de volksbeweging weerstand bieden
kortom, deu burgeroorlog met al zynen afschouwelyken staet weer voor
de deur
Wanneer zal- Engeland regt doen aen zyne katnolyke landgenoten, aen-
de verarmde en vertrapte Ierlanders terwyl het millioeu ponden, in de
Zwarte-en Daltische zeeën en in de loopgrachten voor Sevastopol hoeft
geworpen, en dit zoo als het zegt voor het regt van een vrernd volk
Uyt het land ran Aelst verneemt men, sedert eenigen lyd,
zonderlinge lydingen. Ziel hier wederom eene, die wel dezen
titel verdient
M. Leenen zeer liefdadigen persoon, woonende in de
gemeente X*", heeft de gewoonte van iedere week, op eenen
bepaelden dag en vaslgesielde uer, een zeker getal arme lieden
op den cour /.yner wooning te vergaderen, en aen die ongelukkige
en gebreklydende aelmoessen uyt le deelen. Uil goed werk
verwierf de algemeene goedkeuring^ en men uytle den wensch
van op elke commune zulkdanige liefdadige persoonen aen le
treffen. Inderdaed, vond men in veel gemeenten dergelyke wel
doeners, in lalryke arme hoysgezinnep zouden meermaels du
mensehen met geenen ledigen buyk moeten gaen slapen. Maer,
aldus dacht geenzius den burgemeester der gemeente X"*. Dezen
burgemeester behoort tol de li here Iers, tot de mannen van het
progres en van de verlichting, en den lieldadigeu"lieer Lis
conservateur, en klerikael. Men begrvpb dus,' in gevolge den
catechismus van het nieuw politiek, dal die klerikale aelmoessen
behoorden belet te worden.
Den liberalen burgemeester vond dat M. Lgeene aclmoes-
seu op den cour zyuer wooning aen de arme lieden rnogl uyt-
deelen, en, wilde hy den armen iets geven, hy dit in de handen
der leden van het arm bestuer moest stellen, opdat de arm-
meesters de giften en aelmoessen, volgens hun goeddunken,
zouden uyldeeleu. Dit was nog alles niet. Den burgemeester,
om le lootten dat hy de misbruykeii der klerikale lieldadig-
heyd weel uyt le roeyett, heeft eenen anderen middel uylgedagt.
en zynen tocvlugt tol geweld genomen.
Op den bepaelden dag en de vastgestelde uer der uytdeeling
van de aelmoessen, was de openbare magl door den liberalen'
burgemeester gerequireerd. Den garde chatnpélre, in groolen
tenue, uylgedoscht, alsof Sebastopol dour Item moest ingenomen1
worden, en nevens hem twee gendarmen met hunne kolbakken,
stelden zich in slagorder voor het welhuys; Den burgemeester,
zoo preus als maersehalk Pelissier, nam de gewapende magl ie
oogbeschottw, en gaf zyne laetste bevelen, en, par le jlane gauche
marche Den veldwagler en de twee hairen mutsen trokken op,
en gingen het lerreyn herkennen, en, als zy voor het buys van
M. L..., kwamen, vonden zy er talryke lieden die stonden te
waglten om eene aeltuoes te ontvangen.
De aeuweztgheyd van die armen scheen eene misdaed voor deft
burgemeester, en by ging met geweld die misdaad beteugelen.
Als alle de armen vergaderd waren, kwam de openbare magt aen
de poort kloppen en bellen. Gelukkiglyk was M. L...., afwezig,
want, was by T buys geweest, hy zou noch garde champetre,
noch gendarmen, itoch burgemeester, indien zy geen ma ml a el
van de juslicie hadden, hebben binnen gelalen. Het was Mme L....
die 't buys was, en de poort deed openen. Den garde champelro
stormde.binneu, en nam de namen op van alle de arme lieden
die aldaer vergaderd waren, lerwyl de gendarmen' de wacht
hielden en zich op weynigen afstand van M,no Lplaetsten.
Hieruyt is gevolgd, dal veel arme lieden uyt vrees, en al weenenda
wegylugtteu, terwyl de geburen zeer verbaesd waren; en aen
elkanderen vroegen wat er gaende was, en wat er ten laste van<
M,ne L...., rnogl wezen.
Wy bepalen ons heden met het aenhalender daedzaek, zonder
de persoonen te melden, omdal wy de zaek nog in ernst niet'
konnen beschouwen maer, moest den liberalen burgemeester
op die wyze blyven voortgaen, hv zou ons altyd zoo welwillend
en zoo toegevend niet vinden. Wy raden hem dus aen, om, iir
in het toekomende, van dergelyke expedilien af le zien. (Vaderl.)
Dynsdag heeft de kamer de beraedslaging over de artikels-
van den budget van openbare werken begonnen.
Onder deze artikels bevond zich een krediet van 25,000 fr.
gevraegd ten eynde eenen dienst in le stellen van bewaking over
de toegestane yzeren wegen. Dit krediet is hevig bestreden ge
worden door MM. de Man d'Altenrode, verslaggever en Osv. Deze
eerzame afgeveerdigde hebben doen begrypen dal onze ftuanciec
en het land door de gedurige hernieuwde instelling van allerley
bedieningen naer den afgrond gebragt word. Zy hebben er byge-
voegd dal deze bewaking zeer wel kan geschieden door de talrvke
bedienden van den Staet welke eene jaerwedde van afwachting
of van besehikbaerhcyil genieten, en geene andere nvoeyte hebben
dan by de ontvangers van den Staet hun geld op te trekken.
M. den minister van openbare werken heeft te vergeefs gepoogd'
de kamer lol zich over le halen. Zy is styf gebleven en heeft het
krediet verworpen.
De centrale sektie, welke het krediet van 100,000 fr. voor
de fabrikatie vati koperen geld heeft onderzocht, beeft dit ont
werp uytgesteld en den wensch uytgedruki, dat het gouverne
ment zou aendringen op hel bekomen van de noodige fondsen
otn de kopeten munt in te trekken en bronzen muntte slaen,
volgens de hervorming, welke in Vrankryk is uvtgevoerd. M. Osy
is verslaggever benoemd.
