PILLEKENS.
■en schandvlekken Doch wat willen wy zeggen, als men
blind word, het komt eerst aen de oogen
Sy» Decker, minister van binnenlandsche
zaken, wat dunkt u van uwen onderhoorigen Ambtenaer
Bewerkt hy hier niet schoon de verzoening, de overeen
komst tusschen de politieke partvën Wy hadden in "een
dry jaren den naem van Meester Dommer aengeroerd
omdat hy ons gci'ustliet, en nauwelvks zvt gy aen 't roer,
of zie, 'tis legen ons brutale willëkeurigheyd, 't is legen
ons processen op processen, en dit omdat wy ons tegen de
willekeurigheyd verzet haddenWy vragen het u,
M. den minister, moet die aerdige soort van verzoening
nog lang duren Moeten wv nog lang onder dit despolis-
mus blyven gebukt gaeu Zullen onze regtveerdige klagten
nog lang zonder gehoor blyven etc, etc. etcW
Ja, etc. etc. etc. en nog al veel meer et cceletaés zullen
er voor de pinne komen die M. Dommer zoo gemakkelyk
met zal verkroppen, vallen zy hem wat hard voor heden,
dat hy ze toeschryve aen het verstandeloos Verbond, 't geer!
ons, door zyne dwaeshevd, den inond opentrekt, en dal hv
andermael leere dat het beter is eenen openbaren vyand
te hebben dan eenen onvoorzigtigen vriend.
De aenstaende kiezingen van Gend doen den Meisager
wateren bloed zweeten van benanwdheyd het orangistisch
liberatersblad bepreekt, vermaent, berispt, smeekt en bid
de gendsche liberalen opdat zv zien tol den strvd zouden
gereed makenMaer alles is vruchteloos, de aeninoe-
digingen van den Messager doen meer kwaed dan "oed
hel nieuw kieskomiteyt dat door de herhaelde smeekingen
en gebeden van den Messager aeneengeftanst was, is van°14
persoenen op een half dozyntje gesmolten, en schynt nog
meer te zullen smelten. Doch den Messager houd niet op
van aen te moedigen en te vermanen. Om in de aenstaende
kiezmg te zegepralen, roept hy, moet men maer willen.
En hoe Door de samensinelling van alle koleuren zich
samensmelten of verdwynen als party voor vyl jaren-, voor
tien jarenZich samensmelten of vergaen In dien
zin jammert den Messager alle dagen voort, dit blad zou
nietlegenstaende de wet op de vervalsching der eetwaren'
de libera ters, orangisten, repobliekanen, socialisten, com
munisten en alle soorten van bucht willen samensmelten en
van zyne party eenen zoo walgelyken hutsepot maken dal
den meest verhongerden hond er niet zou willen aen
riekenZoo guet het als men geene vaste grondstel
lingen heeft men kan 't volk wel voor ennigeir tyd be
geesteren, maer op het evnde word het gewaer waer men
het wilt heênleyden, en het vat eenen zoo veel te grooteren
alkeer op voor zyne misleyders, dan het te voren dezelve
bewonderde. Na de vorst ziet men wat al vuylnissen den
sneeuw bedekt heeft
De liberulersbladen huylen en tieren te"en den
franschen gevolmagtigden niét omdat hv de dVnkpers-
vryheyd in Belgiën zou willen mnylbandên, maer alleen
dat de demagogieke liberaferspers gedwongen wiërde bare
versmadingen, scheldwoorden, beledigingen en oproepen
van moordery tegen den keyzer van Vrankryk le staken
Waerom schreeuwen zv tegen Meester Dommer niet, tegen
hem die aen de drukpers wilt verbieden brutale en wil'e-
keurige akten te laken Deze vraeg is gemakkelyk te be
antwoorden Keyzer Napoleon is eenen klerikaël die de
hberatery kortvlerkt, en Meester Dommer is eenen Roeier-
man die aen de liberaters gunstig isDit heeten de
liberatersbladen onpartydig handelen en zich genegen loonen
voor de drukpersvryheydIndien den lJenderbode de
vingers van die liberale schryvers konde smeeren, men zon
ze tegen MDommer liooren afgeven dat hel eene benedictie
zou zyn, zv zouden bewvzen hoe waer het is dat het "oud
aen den toetssteen en de liberale huerlingen aen 't goud
beproefd wordenB
In eene kleyne gemeente troont tegenwoordig eenen
liberalen burgemeester die lieert doen afkondi"en dat de
ingezetene, welke de kieslyst wilden onderzoeken, naer zvn
buys moesten komen. Een braef boerken willende zien of
hy op de lyst gebragt was, ging naer 't huvs van den bur-
gemeester en er ving het volgende gesprek aen
Den Burgemeester. —Wat moet gy hebben
Het Boerken. Ik kom eens zien of ik op de kieslvst.
gebragt ben.
Den Burgemeester. Wat! onnoozelen kinkel, looptal
Sailw aenEn inet den anderen dopte den buige-
meester het voorste zyner leers in 't. achterste van 's lioer-
kens menschheyd, en daer meó was 't kiesregt voldaen
Dit alles kan zeer fraey aen den burgemeester voorkomen
maer de vraeg is ot dit wel burgemeestersmanieren zyn
en of hy 't regt heeft zvne onderhoorige met schoppen te
betalen als zy hunne grondwettige vryheden willen doen
gelden. Wy zullen in 't kort langs'dit procliieken een
uitstapje doen om de zaek van nabv te onderzoeken en
dan eens te zien of er geen middel zoii zvn om dien ver
krompen liberator op zyne plaets te doen stellen
.-. Naer wy vernomen hebben, is opgemeld burgemees-
terken nog al gereed om met zynen voet vraegstukken on
te lossen die voor zyn hoofd te zwaer vallen, en dan sclivnt
dit gedoen zich te betrouwen op zekeren kozvn welken het
almagtig gelooft. Wy vermeenen aen het lilierael bur"e-
meesterken geenen ondienst te doen met hem aen te raden
voortaen zyne onderhoorige zeer zachtjes te behandelen
om redens die wy hem wel eenspersoonlyk zullen ze""en Hv
zal zeer waerschynlvk een nog langer smaller gezigt trekken
dan nu als hy zal vernemen wat den Denderbode zoo al
ontdekken kan als hy dn informeerkazak wilt aensteken
Dwingelandy in 't groot of in 't kleyn zullen wy aenrandeii
en schandvlekken, dit livzonderlyk als deze verrigt worden
door persoonen die alle redens hebben een ander gerust te
laten....Ily is een beest onder de beesten die niet weet
wat hy lehoorf te '.reien..
M. Van Steenberghe-De Coen, door overlast van zynen'
uytgebreydden handel, ziet van de kandidatuer voorden
provincialen raed af. Op zyne dringende vraeg als ook op
deze van een aenzienlyk getal conservateurs-kiezers, hebben
de heeren Ehaert en Buyse er in toegestemd zich te Ninove
als kandidaten le laten voordragen.
VI y vernemen dus dat de kandidaten der conservateurs-
voor het kanton Ninove onder de kiezers vastgesteld zyn.
Het zyn de heeren Eliaert-Germanes, doctor te Ninove
en Buyse-Schollaert, advokael te Gend. Wy hebben de
eer deze twee kandidaten persooidvk te kennen en met het
grootste genoegen komen wy de zelve aen de kiezers aenbe-
velen, hen verzekerende dut zy nimmer beteren keus
zullen doen.
Den heer Eliaert-Germanes is door geheel 't kanton
Ninove allervoo-deeligst gekend. Groeten eygenaer 111 liet
kanton, zeer bekwamen geneesheer en daerby zeer ver
kleefd aen de conservateursprineipen, gelooven wy dat de
kiezers van 't kanton Ninove in hem eenen alièrbesten
plaets vervanger voor M. Van Steen berglie-De Coen zullen
hebben, en dat zy hem met hun volle vertrouwen mo"en
verëerenB
Den lieer advokaet Buyse-Schollaert is ook eenen kandb
daet op welken de kiezer met niet min vertrouwen hunne
aendaclit mogen vestigen. Door zyne nauwe verwantschap
met den achtbaren heer Schollaert, oud-burgemeester van
Apelterre, eene der voornaemste gemeentens des kantons
Nmove, zyn de belangen van het kanton Ninove ook de
zvne, welke hy als geachten en geleerden advokaet in den
provincialen raed deftig zal weten te verdedigen. Daerbv
gekend te Gend by alie invloedhebbende persoonen zal dé
tusschenkoinst van den heer Buyse-Schollaert in meni"e
omslandigheyd van het meeste nut en onontbeerlvke nood.
zakelykheyd voor het kanton worden.
Bovendien gansch toegenegen aen de goede grondstellingen
durven wy aeu de kiezers verzekeren dat zy in hem ook die
waerborg van trellelykheyd zullen vinden'die zy vooreerst
hoeven te zoeken in alle kandidaten welke zich aenbieden om
de belanghebbende 't is gelyk waer te vertegenwoordigen.
Wy herhalen het dus, de twee kandidaten voor het
kanton Ninove MM. Eliaert-Germanes en Buyse-Schollaert
zyn het volle vertrouwen der kiezers weerdig, wy bevelen
de zelve onze geëerde lezers ten dringendsten aen en
durven verhopen dat deze laetste zich zullen beweren om
deze twee namen zegevierend uyt de kiesbus te doen
komen
Le Gouvernement est-il compétent en malière d'insh uction
publiqueIs liet Gouvernement bevoegd 0111 een al"e-
meen onderwys te geven
Onder dat opschrift is er onlangs te Gend eene broehuer
verschenen in welke den schryver, M. J. Van de Velde,
reeds voordeelig gekend door verscheyde merkweerdigé
schriften, zich voornamelyk voorgesteld "heeft te bewvzen
i° dat liet Gouvernement onbevoegd is om een Godsdienstig
onderwys te geven en le besturen; 2» dat den godsdienst en
zedeleer de ziel mbeten zyn van het openbaer onderwys.
Deze twee voorstellen heeft den schryver gestaefd met
talryke bewyzen van gezag en rede, welke hy met eene
onwederstaenbare kragt heeft voorgedragen.
Met die twee voorstellen, lieden algemeen aengenomen,
heelt hy het volgende besluyt getrokken, dat het gouverne
ment onbevoegd is in de zaek van het openbaer onderwijs.
Wy gelooven dat die brochure, in deze omstandigheden
met veel genoegen zal gelezen worden van alle katbolyken'
die den waren voortgang van het Godsdienstig ondérwvs
behertigen, ja zelfs van dat slach van liberalen, die dén
Godsdienst aenscliouwen als den geur der wetenschap
en als de schulweer der mensclielyke rede maer wy
gelooven ook dat zy zal mishagen, niet alleen aen de
blinde verdedigers van het' vrve onderzoek zonder palen
die alle Godsdienstig element uyt het onderwys zouden
willen verbannen; maer ook aen zekere staetkundige man
nen, die bereyd schynen onze kostelyke vryheden van 1850
111 de handen van bet bestuer af le leggen, niettemin ge
looven wy dat die belangryke brocliuer eenen diepen in
druk zal maken in het land, en dat zy geschikt is om vele
vooroordeelen te doen verdwynen. (Zie de annoncen.)
Ziehier een staeltje hoe de Nation van llrussel zich uytlaet
over M. Bonaparte en consoorlen, zooals het hlad den kevzer en
zyn hof noemt
Men moet geenen Franschman zyn, om in zvne ziel eenen
diepen afschouw le gevoelen voor den 2 december én zyne beuls
werken (haules ceuvres.) De tyranny, gelyk alle geesselplagen,
IS besmeltelyk en eene gezondheydsafseheyding al was zy
zelfs gemaekt door andere dan door onze ministers verdedi"!
ons nooyt zoo goed daertegen of wy, de naesle buren, hebben er
nog belang by die tyranny le vernietigen. Ja, wy hebben het
geschreven, en het zal onze eer in de geschiedenis zvn. Men moet
ïaer dooden, die afschouwelykt beest uyt de aloude l'yUcn, voh'ens
de uitdrukking van eenen hedendaegschen schryver, als zy zich
nog vertoond op de oppervlakte der tegenwoordige eu bescb'ael'de
samenleving.
Het is het belang van Belgien zooveel en van daeg zelfs
meer dan dal van Vrankryk, om de tyranny den ocrlog aen le
doen of zy dan al of niel de bondgenote is geworden van een
gouvernement van dienstknegten en de vriendin van eenen konin"
die haer de hand drukt, na door haer uytgeplunderd le zyn men
moet haer eenen oorlog aendoen tot de dood toe, eenen onop-
houdenden oorlog, eenen oorlog voet voor voet, lot op den daa
dat zy zal bezwyken. B
Wy denken op zulke tael niets te moeten antwoorden wv
zullen enkel vragen of men geen gelvk heen, klagten le laten
hooren in een naburig land, als men zoo hardnekkig den oorlo"
tegen een gevestigd en ons vremd zynde gouvernement hoon
prediken. (Ucmerbodc.)
ZITTING DER KAMER VAN 7 MEY.
M. Outs begint met tc doen opmerken dat de afkondiging der proto-
knllrn van Pare, veel beweging in het land heeft doen ontstaen, omdat
KI ren dezer prelokolien spraek is over de drukpers in Belgien. De woorden
van den franschen minister van bnvlenlandsche zaken heeft veel opzien»-
gehaerd, doordien men schynt veranderingen aen dc wetgeving op dc
J.™ j' BelS,en te vragen Misschien verstaen wy verkeerdelvk den'
zin der Woorden van M. Walewski, en het is om deze reden dat ér uyt-
]egB'ngen noodig zyn. 1
nrdl.rn.eh8e"a '"i"6"1 d,t. de dntkpers in Belgien het maetschappelvk
onmLii - henevens de vremde souvereynen, en dal onze wetgeving
onmagtig is om die strafbare akten te beleilgelen.
J"™', "a b"lno" d"8elyke dagbladeren in Belgien, die zulk mis-
sehl a 1 drukpers maken maer, deze dagbladeren maken de belgi-
sche drukpers met uyt zv zyn eene ellendige uytneming. Wv allen
veten hoe deze woelige dagbladeren geëxploiteerd worden, welke 'midde-
rTJJ, f" hoe wevnigen invloed zy uytortfenen, en hoe weynig
zy met het algemeen nationael gevoelen over eenkomen.
Wat nu de onslrnfbocrheyd voor deze dagbladeren aengaet. die ortslraf.
baerheyd kan met bestaen, aengezien wy wellen bezitten X le
beteugelen. Wy hadden voorgaendetvk wetten, en wy hebben dezelve
onlangs nog versterkt. "ezeive
Men heeft beweert dat de woelige drukpers voornamelyk het fransch
T e" ,™r aenra"d schandvlekt. Dit is „oer to^
L,r Üli T8er rB S°"veroemeiiten en mm,arken worden door
deze dagbladeren aengerand. Nn, was het ook zoo, de wetten zyn daer
om alle misdaden te straffen. 1 Uder>
hel JS, jn Belgien alleen- niet, dal die misbruvken in zekere
Srif'Ti t'nanderedrl,kPtrs bestaenzy. Ook in'andere landen
womv^ derBel>'ke hevige gazetten, dergelyke aenrandingen. Hei fransch
gouvernement zou dus wevmg genaderd zvn mei de wet in Belgien le
»ute„%D;erve„r„nd„ren„geZi8° iD and8re aenrandingen
Als men Belgien heeft behoordeeld in Vrankryk beeft men geene ge
noegzame kennis van onzen loesland gehad, en' ik wage dos «n het
die'inede0eonfe0en '"'t fra"S°h s°ov,'r"firap"1- of een de gouvernementen
.'e,'" de oonrerencie vertegenwoordigd zvn. heeO doen kennen de
voorwerp ^s ^e"weeft'eï "Tw- bescBofdigingen van welke „ns land het
gegrond^e zyn. beschuldigingen die verre zyn van op alle punten
°an,red--r t,I('cd da" 'n eenige nytbreydingen. om Ie doen bewvpen
dat Belgien, malle omstandigheden, zyne internalionole plielrn vckw;eten
om dié nlitm ™eerm?,els Sroote opofferingen, of sacrificiën, heeft gedaén.
Zet M O Us he vo kf-" By het eyndigen van zyne aenmerkingen,
ill. Orts, benevens de bovenslaende vraeg, nog de Iwee volgende
vragen aen het belgisch ministerie: S volgende
eonferencie6^'JnTSV'""1Z™™"'- "f der B"nvernemenlen die in de
conterencie van den 8 maert, te Parvs verlegenwoordigd waren, de vraeg
gedaen om de betgische wetgeving op de drukpers lezien gewvzigd worden?
,I"lke r85' lekeren daS' moest Itednen worden, zou het gou
vernement bereyd zyn om er in toe te stemmen 8
on no ae,L -7 de eer heb het ministerie voor te dragen
en op welke ik onmiddelyk antwoord in deze zitting verzoeke.
V.wü. üi'u"! rainister Tan buvtenlandsclie zaken. Mvnhecren, ik
dilw „e hel,ben' ,n weynige woorden, te antwoorden op de drv vragen
die M. Orts my heeft toegestuerd.
IIv heeft my eerst gevraegd
Of het ministerie aen het fransch gouvernement, of aen de gouver
nementen dio in de conferencie te Parys verlegenwoordigd waren' heeft
weaLons"tand her tte"Van Be'SiPI' 'Pgen <Ie 1'«<!bu''iisiusen van
\%eike ons land het voorwerp is geweest?
Zie hier mvn antwoord
Wanneer ik het protokol in de dagbladeren gelezen heb, heb ik ge
loofd, m weerwil von die droevige omslandigheden in welke ik verkeerde
te moeten een ontwerp van antwoord berevden, welk anlwoord aen allé
gouvernementen die van de conferenciën deel gemaekl hehben zai:
medegedeeld worden, zoohaest het fransch gouvernement, ofeeni» aéder
deST vrede-traktaet met de protokollen „ffiéieelyk faLe-
Dit antwoord is, sedert vier dagen, opgesteld, het antwoord is gereed
en was hel my toegelaten hiervan het zelve lezing te geien, de kamei'
zou in mvn ontwooid een deel dor aenmerkingen vinden die M Orts
komt te doen gelden. (Wel, zeer wel I
'k h°erihl!,oe!'et' my" antT;oord is sereed en geëyndigd sedert vier da-
„en het nioel^ maer myn handleeken meer ontvangen Myn voornemen
1-, dn antwoore op lo storen, dags nadat liet vrede-lrnktaet aen het bel-
gisch gouvernement oflBcietyk zal bekend gemaekl worden.
De tweede vraeg van M. Orts is
in "de "elnfe6. fr--"SCh S0""""™6"'- »f d<sr gouvernementen die
conferencien van den 8 muert tc Parys vertegenwoordigd zvn de
zYgdC8wofdenn? r de belgiscbe wel8"ia« »P de drukpers te zien gewy-
Myn antwoord is
vo^rge)der8e'ïlieyrae8 iS SedMn (dekens van aigemeeoe-
Eyndelyk heeft M. Orts my de volgende derde vraeg gedaen
t Indien eene vraeg van wyziging aen de konstit»itic°te dor-n moest *e-
te stemmen6?» Z°" belS'sch gouvernement bereyd zyn om erin toe
Ik antwoorde stellig nooyt
Haimelyk» heeft M. Vilain XIIII dit woord Nooyt IV uvtPesproken
of algemeene toejuych.ngen ontstaen op alle de banken der' kamer. De-
»oiUneK JUy n t0e,eD men8e'en vreugdegeroepen en bra\os by die
voord *1* 6 leekenen van vrf!Ugd du,en verscheyde minuten'
Omstreeks Dendermonde..
Mynheer den Opsteller van den dendcr-bodb.
Eenige weken geleden heb ik aen den Dt-ndvrbode een omstandig ver-
bael gedaen aengaende zekere misbruiken die ingeslopen «aren in een:
Arinbestuer van het land van Dendermonde, in dat verhael- wierd er noch
canton, noch gemeente, noch persoon genoemd en niettemin was «le
Vender-bode hier nauwelvks toegekomen, wanneer iedereen niet zde--
heid en vreugde uitriep het is onze gemeente die hier afgeschilderd is
de persoon op welken voornamelyk de gegronde-vermoedens drukten
liegreep terstond dat het zvne zaek was, ook begaf hv zich welhaes» i;v
eenen hooggeplaetsten ambtenaer om raed ie vragen wat er hier in-deze-
omstandigheden te doen stond, welken raed hv moge onl vaneen hebben
weetik niet; maer ray dunkt dat zoo eene volnuaekte schu'ldbehdenis
genoeg was om dien man bv de kraeg te nemen, wupt liet spreekwoord
zegt die niet besnot is, moeten zynen neus niet vagen.
Deze zaek heeft toch eeDen goeden uitval gehad, en het doel dat mei,
zich had voorgesteld, is gedeeltelyk bereikt het brood word nu aen de
armen uitgedeeld in het by wezen van een lid van hei Armb shut en er
worden geene brooden bewaerd noch weggevoerd om bedektelvk /eleven
of geeten te worden, dat is reeds eene groote slap van hervorming, en ei
is veel hoop dat het Arinbestuer zieh hier by niet zal b< palen, er bl\ven.
immers nog veel andere hervormingen daer te stellen eu misbruiken te
doen verdwynen.
Terwyl ik nu het woord heb, Mynheer den Opsteller, laot mv toe aen
uwe talryke lezers eene andere daedzaek voor oogtn te stellen, in"de vaste
hoop dat de bekendmaking voldoende moge zvn om het misbruik uit den
weg te ruimen.
In eene gemeente, welke ik u nog niet noemen zal. best eet eene maet-
schappy van ouderlingen bystand, samengesteld uit arbeiders en ambachts
lieden, die byzonderlyk voor oogwit heeft hare leden onderstand le
verleenen, in geval van ziekte of onbeTiwaeniheid van werken, de genees
heer, die by den zieken geroepen wordt, moet sohriftelyk verklaren dat
het lid waerlyk door ziekte aengedaen is; en in die gemeente bestaet er
maer een doctor, en ziet hoe deze man de liefdadige inzigten dezer maet-
schappy poogt te verydelen. Wanneer hy geroepen wordt by eenen zieken
behoorende aen die societeyt, geeft hy by zyn eerste bezoek eene schrif-
telyke verklaring van ziekte; by bereid een fleschken medecynen maer
voor al eer hy het zelve afgeeft, eischthy voorafgaendelyk het grid van
zyne drogen, uit vreeze van later niet betaeld te worden, is dat eeene
schandelyke daedzaek Geene woorden zyn bekwaem om zulke onmen-
schelyke handelwyze aftekenren. ook wordt zy ter plnctse m?<t veron'-
weerdiging bestempeld. ludieu ik nog eene daedzaek kan ontdekken, zal
ik n den naem der gemeente en van den doctor kenhaer maken.
