ZONDAG 10 AUGUSTY 1856.
TIENDEN JAERGANG. - W 519
Vertrekuren uyt de Statie Aelst NAER
Vertrekuren uyt verschillige Statiën.
AELST, den 9 Algi.'sty 4856.
De societeyt van den H. Vincentius
in Belgièn.
Algemeene vergadering te Brugge.
PILLEKENS.
röendernionde 5-40 8-05 11-10
0-55 8-45.
Brussel 7-40— l -5-15-7-55—9-20 Je en2e kl.
Mechelen Antwerpen, 5-40 3-30 6-55.
Aeuven Thien. Link, Verv 5-50 3-30—6-55
Landen,St.Truyen, Hasselt. 5-40 's mor;'. 3-30
Gentl 8 05—9-15 lcen2cklas1-206-50.
3-30 Gend, Brugge, 0stende8-0o- 9I51een2ekl.
6-50 3-308-45.-1e klas langs Dendermonde
Roi trvk, Mouscroen, Ryssel (langs.Lede) 8-05
1.20 - 6-50,
Doornyk, Kyssel (langs Alh 7-301-05— 5-15
N inGeerardsbA i h, 7-301-055-15-7-55
Bergen, Quievrain7-30—*1 05— 5-15 le en2e kl.
Staen te lede de konvoys vertrekkende van Brussel 7-1512-30'6-00 en van Gend~7
12-10—4-30.
Te idkgem staen dexe vertrekkende van Ath 6-30 4 7-20 en deze vertrekkende van
Aelst 7-30 t-0o— 7-55.
Staen te UYSEGEM stil al de konvoys nvtgenoinen dezen vertrekkende van Aelst 8-05 des
morgens en 8-45 's avonds en van Dendermonde ten S-46 's morgens en 9-25 's avonds,
aen te Santbergen de vrtrekkpn ïjvt Ath 6-30 's morg. 4 en 7-20 des avonds. Van Den
derleeuw 7-55 's rao:g. 1-20 en 8-10 des avonds.
GL'ïQüE SUL'M.
VAN LOKEREN NAER
Dendermonde 3-30 9-30 3-15 6-45.
Aelst, Niuovc, üeerardsbergen, Ath 5-30 3-156-45.
VAN ATI! NAER
O.eernerdshergen, Niuove, Aelst, Dendermonde, l/okeren 6-30—9-457-20.
Geeraerdsbergen, Ninove6-309-454-(t0 7-20.
Bmssel (langs-Denderleeuw) 6-30 - 4-00 7-20.
Gend, Brugge, Osiende 6-30—4 (langs Lede.) 00-90 7-20 (langs Dendermonde.)
VAN GEND NAER
Aelst, Bruss, Niuove, Ath 7-00—12-10—4-306-23(1. Denderm,) Brussel 8-50 l«en2ekl.
VAN BRUSSEL NAER
Aelst, Gend 7-15— 8-45leen2°kl. 12-30—6 00 7-30 (\elst alleen.)
"Ninove, Geeraerdsbergen, Ath (langs Denderleeuw) 7-15 12-30 7-30.
VAN DENDERMONDE NAER:
Brussel langs Aelst) 7-15 - 12-40. langs Mechelen.) 6-05—9-15—10-2J—4—7-20.
Aelst, 7-13 8-45- 12-40 4-15 7-35- 9-25.
DEN DENDERBODE
Laten wy regt wedervaren aen onzen tyd en hyzonderlyk aen
ons land. Het hert, de ziel en den arm van Belgiën zyn altyd
Dunne oude faeni volkomen weerdig, in alle omstandigheden
welen zy zich ler hoogte der groote rampen te verheffen. Niels
is bekwaem hel geduld en den iver der openbare liefdadigheyd
te vermoe\ën noch de uylgeslrektheyd der ellende, noch de
voortduring der opofferingen, noch de geringheyd der hulpmid
delen konnen haren moed uylpullen. Ónder den invloed dezer
gevoelens van sameneyging en wederzydsche chrislelyke ver-
pligting ziet men langs alle kanten eenen edclmoedigen naïever
zich ontwikkelen die vooruytgaet naer male der noodwendig
heden en der gevaren die den godsdienst en de chrislelyke liel'
dadigheyd inloopen. Moglen zy voortdurend een groot stoffelyk
hestaen verzekeren aen de slagtoffers der rampen die, sedert eeuige
jaren, Europa zyn komen leysleren met eene aenhoudendheyd
die zoo vol is van lessen en waervan wy een zoo groot deel
gehad hebben.
Onder hei oogpunt van regtsireekschen liefdadighevdsonderstand
heeft men, sedert eenigen tyd, veel gedaen, men heeftbyzonderlyk
dievryeen overvloedige beoeffening van de persooulyke" liefdadig-
heyd gezien, die het uylmuniend karakter der Belgen daerslelt,
uyt welke alle goed voortvloeyt, zonder welke alles onmogelyk, en
met welke al les mogelyk is. Maer is eene regtstreeksche en gevoelige
verzachting de eenige hulp welke men aen de openbare of bedekte
'ellende kan toebrengen? Eene goddelooze materialistenschool,
die haren oorsprong in de wysbegeerie der verledene eeuw ge
nomen heeft, heeft dn langen beweerd zonder ergens tegen
gesproken ie worden ten zy in de kalholvke spreektribunen
door de afgezonderde stemmen van eenige nediige arbevders uyt
den wyngaerd des Heeren; die school had het zoo verre gebragt,
dat zelfs menschen die als godsdienstig doorgingen, geneygd
waren «le beoeffening der chrislelyke liefdadigheyd te bepalen
by het verzachten der ligchamelvke ellende, by het huysvesten,
voeden en kleeden der armenDoch, daer de algoede Voor-
zienigheyd ons allvd ter hulpe komt als wy op den rand des
afgronds zyn en als alle proefnemingen ten eynde zyn, zoo is
er, sedert eenigen tyd, eene krachtdadige terugwerking tegen
deze gevaerlyke leering oulstaen in de openbare denkwyze hy
zonderlyk in deze welke het katholyk geloof voor grondslag
heeft. Men heeft gevoeld dat er een ander hulpmiddel tegen de
wonde der armoede moest gezocht worden, dat er zedelyke en
verstandelyke oorzaken der ellende zyn, dat deze zelfs de ge-
woonlvkste en de droevigste zyn. Men heeft ook noodig gevonden
tot den oorsprong van het kwaed te gaen en er de oorzaken
gedurig door de toepassing van zedelyke hulpmiddelen van te
bestryden. Dit is eene waerheyd «lie, na lang miskend te zyn
geweest, thans üuyten alle betwisting is aèngenomen.
En inderd.ied, den mcnsch leefl niet alleen van brood.... Word by
in zyn ligchaem, in zyn uylwendig leven getroffen, zyne broeders
zyn hem voorzeker stuffelyke hulp verschuldigd; doch zy moeten
meer doen, zy zyn hem zedelyken onderstand verschuldigd als zyn
fieri geprangd is; en als de onweienheyd hem strikken spant, als
de dwaling hem omringt en toen de duvstei nissen zyne rede
benevelen, dan zyn zyne bloeders nog tol meer gehouden, te
weten lol de aenschalïing van het licht en der waerheyd....
Dit is 'tgeen op zekeren dag, eenige jongelingen van Parys
zoo wel en zoo krachldadiglyk gevoeld hebben. Zy schalleden
liet onberekenbaer kwaed dat door de lilosolieke menschiievend-
lieyd aengerigt wierd, zy beseften al het gevaer dal de chrislelyke
liefdadigheyd liep; zy verslonden dal die menschlievendheyd
uytgevonden was door de vyanden van onzen H. godsdienst, om
ons van deszelfs weldaden te berooven en den godsdienst zelf
te vernietigen zy zagen dat dit hel voornaemste doel was
dier menschlievendheyd, van dieu uytsluytelyk stoffelvken on
derstand.
Aen 't hoofd van dees kleyn genootschap jonge katholyken
bevond zich eenen eenvoudige» burger van Parys, wiens naem
Bailly allvd zal geëerbiedigd" blyven en die aen het liefdadig
nakomelingschap groote errinneringen van godsvrucht en ver
stand zal achterlaten. 'T is aen dien stichter van het verheven
werk des II. Vincentius de Paulo dat men dit merkweerdig
reglement verschuldigd is, 't welk den grondslag bevat van eene
unaelschappelyke huyshoudkunde die zoo wel gevestigd is, dat zy
voor al tyd bel bestaen dezer instelling verzekert. 'T is in onze
"Vlaenderen dat zy liet eerst is begrepen en ingesteld geweest
een hoogst liefdadig man, die, ofschoon aen 't hoofd van een
reusachtig nyverheydsgesticht, M. Josephus De Hemp tinne, wierd
den verspryder van dit groot werk in ons bisdom hy had zoo
wel de zending begrepen en derzelver uytgestreklheyd afge
meten, dat zynen iever nooyt eenen enkelen oogenblik is ver
minderd noch zynen moed gewankeld heeft. Allvd getrouw in
zyne poogingen, heeft hy de instelling zoo verre gebragt, dat zy
door geheel het uytgestrekt bisdom van Gend verspreyd is en
reeds met duvzende leden telt. In het bisdom van Brugge, of
schoon min verspreyd, heeft het genootschap van den H. Vin
centius reeds merkelyken voortgang .gedaen, ja hel heelt het
getal zyner leden en eonlëreniiën in een jaer lyds zien verdob
belen, zoo dal men mag hopen dal welhaesi al de armen der
beyde Vlaenderen zullen konnen schuylen onder de vleugelen
der chrislelyke zelfsopoflëring, die T geluk en deveyligheyd van
sleden en dorpen uytmaken.
.Jaerlyks hebben er algemeene vergadering der conferenliën
van den-H. Vincentius plaels. Dit jaer, Zondag namelyk, is het le
Brugge geweest dal de algemeene samenkomst-gehouden wierd
zy was lalryk want meer dan 4200 leden waren aenwezig ouder
bel voor-ziltersclijyp van ML Hoogweerdigheden de bisschoppen
van Gend en Brugge.
De zitting heeft aenvang genomen met de lezing van een
merkweerdig verslag opgemaekt door M. Lammens, secretaris
van het bureel des algemeenen raeds van Vlaanderen. Dit ver
slag met zorg en kunde opgesteld, bevatte eene reeks edele en
groote gedachten, welkers uytboezeming de aenwezigen slichtte
en met bewondering vervulde. Wy zullen er de ontleding niet
van doen uyt vrees van hel niet getreuwelvk genoeg te konnen
doen, wy hebben liever te wachten tol dat liet gedrukt zy en
denken alsdan aen onze lezers zeer aengenaem ie zullen zyn
met hun eenige uyllrekken mede te doelen.
Volgens wy "ternomen hebben van «eenen onzer vrienden die
de vergadering Ireeft bygeweond, heeft dit verslag ten vollen
regt gedaen aen de ituytenbewooners voor den goeden geest die
hun bezielt en den voortgang dien «y doen in hei groot werk
van den A3. Vincentius. Het heeft ook doen uytschyuen al het
goed dat de vergaderingen van den K. #9annes-Baptisla of der
TL familie te weeg brengen, en de confcreuTiën ten kracinigslen
aengespoord om die vergaderingen meer «en meer uyl te brëvden.
Zeer gewigtige bemerkingen zyn ook m dit verslag gedaen ever
de vervanging der aelmoessen door het werk en 't is vodrnamelyk
op de oude vlasnyverheyd dat Imji bureel dc aendacht heeft in
geroepen. Het heeft ra 't herleven en den bloey van deze nyver-
hevd een onmetelyk voordeel gezien voor de zedehkheyd en
eenen zekeren middel van bestaen voor de werkende klasse.
.Na de lezing van dit verslag, heeft Z. H. den bisschop van
Brugge eene viaemsche redevoering uytgesproken, waerin hy
met zyn gekend talent heeft doen zien al het goed 't welk door
het genootschap gedaen word niet alleenlyk aen den armen on
gelukkige», maer levens aen den godsdienst in "l algemeen. Den
geleerden spreker zegde dat hy zich gelukkig achtte op dieu dag
in zyne bisschoppelyke stad deze zoo merkweerdige vergadering
te zien, en voegde er by dat hy geenzins Iwyffelde of zy zal ryk'e
vruchten dragen, want dat hy thans hel onuylsprekelyk genoegen
mogt te kennen geven dal het getal conferenliën in zyn bisdom
dit jaer is verdobbeld.
De zitting is dan geëyndigd of liever bekroond door eene
geïmproviseerde redevoering die onzen hoogaebtbaren bisscbop
volkomen weerdig is. Den ievervollen prelael heeft met eene
uylstorling des hertenden lof nytgegalmd des genootschaps van
den 11. Vincentius, en verklaerd dal deze hulp, ofschoon wereld-
lyk, allerkrachtigst is voor de geestelykheyd, dal men in deze
moeyelyke tyden als eene bvzondere gunst van de Voorzienigheyd
de inrichting eens genootschaps moest aenzien, 't welk, gelvk in
d'eerste tyden der Kerk, -als eenen steun voor de geestelykhevd
is geworden, om ons geloof te verdedigen togen de aenvallen dier
gevaerlyke vyanden die, uyl haet tegen de chrislelyke liefdadig
heydalles aenwenden om ze te vernietigen en daer door doode-
lyke slagen aen den katholyken godsdienst zoeken toe te brengen.
Wy zullen op die merkweerdige zitting terugkeeren.
Den revolutionnairen bloedhond, die door den Messagereen
groot man word genoemd, eu als dusdanigen door hem is
aeubevolen en aengepredikt, Mazzini, heeft een nieuw Manifest,
om de Italianers tol opstand uyt te noodigen en aen te stuwen,
doen afkondigen. In dezen oproep lot omwenteling en lot bloe-
digeo opstand, leest men het volgende
1 taliën moet alle zyne poogingen aenwenden om de
iniliatïeve van den opstand te nemen. Italiën is ryp om tot opstand
le komen en om te winnen, beter dan het in 1848 was. Alsdan
waren wv van hel volk niet verzekerd; heden is het volk met
ons, in alle de provinciën, in alle de steden. Men inoet zynen tyd
en zyne moeyte niet verkwisten met voorop uytgebreyde plannen,
die altyd ontdekt of aengeklaegd worden, in te rigten men doet
de dapperen openivk lot den oorlog, en tot eenen openbaren
oorlog roepen.
Men moet de wankelbaren vertrouwen inboezemen, met hun te
overtuygen dat den opstand mogelyk is. Het geheym van onzen
zegenprael bestaet hierin dat men alom gisting doe ontstaen,
dat men den opstand doe begeeren, en dat men hel toeken tot
omwenteling doe verlangen op een gegeven punt, van welk punt
hel orderwoord moet uytgezonden worden.
Elke provincie, elke stad van eenig belang in ltaiiën, kan dit
punt worden elke stad, elke provincie, in ltaiiën, moet werken
en arbeyden, om dit punt te worden. Elk plekje grond van ltaiiën
heeft bet regt en de plïgt van de natie in bewaring iedereen
mag de iniliatieve van de opstandsbeweging op zich nemen, en
de voorwacht uytmaken van hel groot nationael leger.
Het eerste punt welk lot opstand komt, moet der, opstand in
deu iiaeni van allen beginnen. Alle moeten, zonder aerzelen,
\v i e" va" lfe" uPrt>er beantwoorden
-v taoben griliigt niets beter le konnen tlaen om Mazzini en
-ytie heibelle plans le doen kennen, dan hier de woorden van
den woelman al le kondigen. Dal onze laiidgeiiooten nu oordee-
'lo,or u J,css"»tT ;'ls c™ «root man word aengeprezen
lol in den derden hemel is verheven.
''e( 1 erbond van Aelst krvsclit in zvn laetste Nr net
als nad het eenen geheelen hectoliter aiuvn "enehl lie
ooiv.aek van dit gejank is omdat, !e Brussel AI° Delelrive
die als president der volkskamer, en M. l)e Gerlache ik
president van hot gewezen nalionael k-ongres, lot '(/"S,
kon,ng in naem der natie, het woord gevoerd en den vorst
gecomplimenteerd .hebben, klerikalen zvn, en dus niet
willen staen onder de geboorzaembeyd van bet zienlvk hoofd
derlogten, M. Veiliaegen, alias llaes Van der Neuzen.
Vt v hebben mderdaed kompassie met de droefheyd van
l Verbond omdat zy nogal gegrond is, want liet moet zeker
pynlyk voor de fanatieke liberaters geweest te hebben
moeten zien dat hunne groote aenvoerders, hunne stoutste
schreeuwers, de kopstukken op welke de hoop der libera!
tery gevestigd is, met de nationale feest te Brussel teene-
maeJ van achter slonden en daer aenzien wierden als "fee-
knaegu schinkoivlcesch. Maer daervan zyn zv de scluild
als zv aen 't roer waren, hebben zy zicii 's v".,lks vloek op
den bals gehaeld door partyakten, geldverkwistin^en
stroopwetten, willekeur, verdrukking van al wie niet pevsdé
geiyk zy, immers zy zelve hebben den diepen afgrond der
verachting gegraven waerin zy nu gevallen zvn"T is wel
waer, dien put hadden zy gemaekt voor' de klerikalen
maer zoo gaet lietden weg der onregtveerdigheyd is eenen
slibengen weg die wederzyds omgeven is van diepe d
gronden en waerin dezen die hem bewandelt vroeg of biet
moet neerstorten... Let er op als ge wilt.- hel on regt is
trotsch van aerd, het wilt nooyt alleen gaen, het moet
altyd eenen lakey hebben waermeê het ten iaetslen rusie
krygl, kylt en tot vechten komt tot dat zv beyde in den
algrond neerrollenEn dan is liet te pièpen'en te jan
ken, te schreeuwen en te tieren maer "t is te laet -ev
d exter en zy had den bout in 't lyf.J
Hadden de liberaters, alszy aen 't bestner waren
liet wel aengelegd en de verbeteringen, de gespaerzaem-
heden, de nuttige en goede hervormingen die zy op alle
loonei) beloofd hadden bewerkt en verwezentlykt er ivas
geene menschelyke magt bekwaem hun in zeer lan'-c jai'en
neêr te vellen. Maer zy waren gelyk aen de stieren°die na
lang opgesloten te zyn geweest, met eenen keer losgeraken-
Zy loopen verwilderd en onbesuyst alles omver, stellen
alles in rep en loer, en maken elkeen bevreesd, tot dat
er eyndelyk middel gezogt en gevonden word om die woeste
beesten wederom vast te krvgen, of, zoo het niet gaet
hun met geweld af te makenJuvst zoo is bet geweest
met de liberaters, en nu komen die kerels nog janken
omdat zy afgemaekt zyn Maer elkeen zegt bun 't is
wel besteed, gy hebt het gezogt, uyt zulke vvvers vangt
men zulke vissehenIs de ledigbevd het oorkussen des
duyvels waerop alle kwaed gedacht word, zoo is den on-
regtveerdigen partygeest de zitbank der geweldigen die
in 't kort of in t lang, in tweën krakt en ze in 't modder
hunner eygene sehandakten versmoort
liet dagblad der brusselsche fraricmacons, den 06-
servateur, insgelyks tot in de ziel gewond omdat de con
servatoirs de eer van de brusselsche feesten cedaen en
daer zoo deftig gefigureerd hebben, braekt zvne macon-
rneke gal uyt tegen M. De Gerlache, president van het
nationael kongres van 18ol. Den ObscTvateuv noemt M.
De Gerlache den onmedoogendsten lasteraer onzer roem
volle vryheden, omdat dezen achtbaren man de volksver-
leyders de revolutionnaire liberaters de demagoguen met
zvue geleerde pen gcgeesseld beeftDoch laet ons over
de woede van den Observateur niet verwonderd zvn de
waerheyd baerl haet en woede by deze die er door gekwetst
worden, en was den Observateur geenen voorstaender der
demagogie of revolutionnaire liberatery. hy zou in de
schriften van M. De Gerlache geene graten gevonden
hebben. Hy die doornen in zyne "voeten beeft treed or op
al waer by gaet, en gevoelt' ook overal de pvn, die hem
doet jammeren. De smaedredens van den Observateur legen
M. De Gerlache zyn de jammeringen die dit blad uvtstoot
