M. den kanonik De Haerne gaet Onder den li tel van le
Speclalcur beigele Brussel, een lydscbrifi uytgéven 't welk den
1 en 13 van elke maeud zal verschynen by M, Goemaerè, boek
drukker in de Bergslrael. In dil lydscbrifi, zullen er artikels
verschynen geschreven door MM. De Haerne, De Liedekerke* lid
van de kamer der volksvertegenwoordigers, M. den kanonik De
Sntei, M. den pastor Verbeke, oud-lid van bel Nalionael Kongres.
Den prys is bepaeld op 10 franks perjaer.
Men scbryfl uyl Dendermonde 21 december
Verleden Maehdag wierd in de kapel van het kolldgle der ID
Maegd, binnen deze stad* de luysterryke oclaef der Onbevlekte
Ontvangenis van Maria gesloten» De pleglige missen en loven
hebben'dagelyks veel geloovigen lol deze kapel uylgelokt en dit
Is geen wonder de staligheyd met welke de goddelyke diensten
er verrigi worden, de prachtige versierselen welke Maria's beeld
ontglansden, den goeden smaek van hel kerkmuzyk dat men er
uytvoerde* «Ie welsprekendhevd der sermoonen welke men er
hoorde* dil alles deed de herten der geloovigen goed eh riep hun
tot die bidplaets waer de ziel in zoele aendoeningen verzonken
hemelwaerts verheven wierd. Ook hebbeu wy uyl den mond van
menigen deze klagl gehoord het is jammer dal deze kapel zoo
kleyn is.
Een koninglyk besluyl van 10 november vernietigt eene
beraedslaging van den gemeenteraed van Scboorisse (Ooslvlaen-
deren), by welke er geweygerd word de onderhoudskosten der
armen in de bedelaerswerkiiuyzen le betalen.
Een berigl van den minister van juslicic meld dal de jaer-
wedden der ambtenaren van het regterlyk orde belaelbaer zyn
by de agenten der schatkist.
Men scbryfl uyl Bergen dat er nti twaelf vragen lot echt-
scheyding voor de reglbank gebragt zyn hel meestendeel Zyn
gedaen door arme lieden, welke vragen om kosteloos te pleyten.
Te Antwerpen is men zoodanig verzot op de wapenoefenin
gen der burgerwacht, dat men in alle wvken petitiën leekent,
vragende dal die wacht in onwerkzamen dienst zou gesteld wor
den. Wy kennen meer dan eene stad waer dergelyke vraeg
veel byval vinden zou.
Èene diefte van zilverwerk is vrydag 11. le Brussel by M.
D..., lid van de Kamer der Volksvertegenwoordigers, begaeu ge
worden. In klaren dag is eenen dief in hel huys gedrongen en
heeft eenen korf met zilverwerk, eener weerde van 450 a 500 fr.
medegenomen.
Eenen geweldigen brand heefl vrydag morgend in min dan
twee uren, eene der voornaemsle brouweryeu van de hoofdstad,
die van Al. Van Volxem, in de Vlass'raet, tegen over den Borgval,
en het Gouden Kasteel genoemd vernietigd.
Hel hof van appel van Gend heeft woensdag morgend zyn
arrest verleend in de Zaek van den notaris Van Caenegliem, be-
ligt van mislvrtiyk van vertrouwen.
Het vonnis van de reglbank van eersten nenleg is verbroken
geworden, en den notaris Van Caenegliem veroordeeld lot twee
jaren gevangtol de berooving gedurende vyf jaren zyner politieke
burgerlyke en familiereglen eri tol de onkosten van hel proces,
Het hof van assisen, zitting houdende le Brugge, heefl zich
maendag bezig gehouden met de zaek van den genaemden
Severinus Ilemeryck, oud 22 jaren, daglooner, geboren en woo
neude te Vladsloo, beschuldigd van le Couckelaere, op 50 mey
1855, vrywilliglyk het vuer gestoken te hebben in het dak van
den beerput der hofstede bewoond door Iinrel Meyers-Adam, in
gezegde gemeente. Heineryck is door den jury pligtig verklaerd
geweest, en hel hof heelt hem veroordeeld tol de doodstraf, waer-
van de uytvoering op eene der openbare plaelsen der stad Brugge
zou geschieden.
Wy spreken liroger van eene petitie by welke de signors
vraegden dat de burgerwacht in onwerkzamen dienst zou gesteld
worden wy geven hier nu den tekst dezer petitie, die haren
oorsprong genomen heeft in eene reeks onaengenaeniheden welke,
16 december, lydens de wapenschouwing plaels hebben gehad.
De burgerwacht wierd veel te vroeg byeengeroepen de wapen
oefeningen wierden zeer slecht gekommandeerd, en bygevolge
slecht uytgevoerd het een bataillon brengt het ander in de war,
evndelyk de wanorde was zoo groot, dat de burgerwachten zieh
blootgesteld zagen aen de spolterny van hel publiek. De petitie
iuyd aldus.
Aen Zyne Majesteyl den Koning
Sire,
Sedert het jaer 1852 tol 1848 hebben wy in vrede, de wel
daden geuoten van de glorieryke regering Uwer Majesleyt—zonder
dat men de rust der burgerwacht in de hoofdstad des koophandels
aenzag als eene schending der Constitutie.
De gebeurtenissen die in 1818 in Europa plae 6 hadden,
hebben den actieven dienst doen ontstaen geheel Belgiëu door
te Antwerpen hebben wy met geestdrift de wapens opgenomen, hoe
wel zulke pligl ons dikwils dwingt onze zaken te verwaei loozen.
Daer, in den legen woord igen toestand van het land, de
nuttigheyd van den dienst der garde-civiek ten minste belwistbaer
is, en dat de instelling zelve zeer nadeelig voor de, gemeente en
voor ons smeeken wy, ondergeleekende garden, nederig Uwe
Majesleyt, het legioen der burgerwacht van Antwerpen in onwerk
zamen dienst te stellen.
Uwer Majesleyt zeer nederige dienaren, enz.
Deze petitie op de Beurs in omloop gebragt, wierd seffens door
honderde handteekens bekleed men teekende ze des avonds in
de particuliere en openbare gezelschappen.
Men heeft te Gemblottx aengehouden den genaemden F.
Dudart, uylgever van het dagblad le Corsaireveroordeeld lol 6
maeuden gevang, om zyne gazette uytgegevcn le hebben zonder
jiaem van drukker of uylgever.
In de maend mey laetstleden hebben wy een feyt mede
gedeeld dat te Wilmarsdonck was voorgevallen, namenlyk dat
verscheydene ossen, welke op eene weyde lagen, 's nachts met
messen zoo deerlyk gestoken en gestoken zyn, dat men er des
morgens twee heeft dood gevonden. Later is het gebleken dat
die mishandelingen niet door menscheu handen, maer door
honden was veroorzaakt. Immers eenigen tyd laler, wierdon de
honden van zekeren Lriessens, vrachtvcerder le Oorderen, in
eene andere weyde bevonden alwaer zv eene koeybeest ook
hevig gebeten en verscheurd hebben. Het bestier der gemeente
heeft dan Driessens gelast zyne honden aen den band te houden.
Niettegenstaande dit gebod zyn, over veertien dagen, nogmaels
de dry honden van Driessens in een verkenskot, onder Austru-
wee], gebroken en hebben daer een verken afgemaekl en gc-
decltelyk opgecten. 'S morgends, wanneer de vrouw het verken
zyn eten zou gaen geven, vond zv 3 honden in plaels van een
verken. Daer zy zeer Hgtgeloovig is, dacht zy dat haer verken
belooverd was Men kende gauw de daders van die toovery
Driessens wierd ontboden en by kon zyne honden niet terug
krygen, vooraleer hy het verken belaeltl had. Daerenboven is,
verleden Donderdag, Driessens verwezen tot 2 dagen gevangenis
en 5 franken boete, ingevolge het reglement van politie der
gemeente Ooorderen. (Handelsblad).
Te Kortryk doet men de kommedianten veel eer aen
wanneer ze wekelyks van Brugge komen om aldaer eene ver
tooning te geven, gaet den schepenen Herman hen aen dc statie
afhalen, hy groet zë iri den iiaem der stad, geleyd hen naer een
hotel, en betaelt ze aen 200 fr. per verlooning ten koste der stad.-
Moest meester Herman die verlooningen ten zyneu koste
geven, hy zou er zich wel van wachten, want hy is liberael lot de
beurze exclusivenienl.
In den nacht van den 11 tot den 12 dezer, bragtdege-
haemdë Maria Louisa Gróóthaert, oud 22 jaren dienstmeyd by
sieur Jan Maerten, landbouwer te Ruysselede* een kind van het
mannelyk geslacht ter wereld, doch zonder op te houden haer
dagelyks werk te verrigtcri. Dc echtgehdolen Maertens, die
vermoedeii hadden opgevat en die het kind niet zagen verschy
nen, gaven er berigt van aen de policie. Meii deed een onder
zoek en men vond het kind, dat geen téeken van leven meer gaf,
gehangen in eenen neusdoek onder - de kteederen van zyne
moeder;
Over eenige dagen strande by stormachtig weder, op dc
kosten van Hinder (Holland) een hollandsch schip. De bemanning
benevens den kapiteyn, zyne vrouw en kind, zaten in den, wand,
hopende op redding; doch welke poogingen men ook aenwendde,
het mogt niet gelukken naby het schip te komen. Na eciiigen tyd
in de allervrëeslykstc gesteltenis te hebben doorgebragt, zyn in
hunne laetsle wykplaets* door het geweld der baren bezweken
en hebben zy de dood in de golven gevonden, slechts eenen man
is gered.
Te Overslag (Zeeland), bv Wachtebeke, heeft zich eene
daedzaek opgedaen die welligi verdient gemeld te worden. Twee
jaren geleden waren aldaer, op den zelfden dag, in huwelyk
getreden pachter Joseph Hereman en zyne zuster Francisca.
Den eersten bereykle den ouderdom van 48 jaren en de tweede
dien van 47. Nu, Verleden zondag hielden de beyde huysgezinnen
eene dubbele feest dat de gansche gemeente in vreugde ver
voerde beyde waren verrykt van hun eerste kind, eenen zoon
en een dochterken, op den zelfden dag geboren, zoo als de
ouders op den zelfden dag getrouwd warén. De bevolking heeft
bv die gelegenheyd zich aen feestelyke belooningen overgeleverd,
welke 's avonds door eene algemei ne verlichting zyn gesloten.
De groote verslagenheyd heerschl onder de bokkenbaerden
en knevcldragers, die hel beroep van advokael uyloeflenen onder
hei beheer van hel keyzerlyk hof van Pan den eersten voorzitter
heeft bevolen dat al de advokaten hunne baerder. en knevels
moesten afscheeren voor aleer hun ambt nog uyt te oeffenen.
Deze week kwam eenen nieuwbakken advokaet, M. L...., voor de
balie om zynen eed af te leggenmaer den eersten voorzitter,
M. De Langle, den knevel van M. L...., bemerkt hebbende, zegde
dat hy moest wederkeeren als hy geschoren was. Aenslonds liep
den jongen advokael by den naeslwoonenden Figaro, en keerde
eenige oogenblikken daerua terug net en geheel geschoren. Dan
heeft hy den eed mogen afleggen.
Volgens overeenstemmende beriglen uyt alle groote merkt-
plaetsen van Oostenryk waer bnylengemeen aenzienelyke hoe
veelheden graen opgestapeld liggen, heerschl er in dien lak van
handel eenen buyiengewooncn stilstand; men eygent denzelven
toe aen de omstandigheyd eensdeels dat de houders op hoop van
hetere pryzen, hunnen voorraed zeer inhouden, en anderdeels,
dat weynig koopers in het groot op de verschillende merkten
zich opdoen.
DE TIENJARIGE VOLKSOPTELLING. SCHETS VAN VLAEM-
SCHE ZEDEN.
Sedert eenige dagen beginnen in sommige gemeenten, de be
ambten van den burgerstand een bezoek af te leggen by de inge
zetenen, ten eynde de regering lot eene nauwkeurige keunis
moge komeu van den toestand der bevolking in Belgiëu. Eenige
agenten gaen zelfs met zoo veel icver te werk, dat zy niet alleen-
lyk vragen naer den stand der bevolking, zooals de wet het voor-
sehryltmaer ook wel naer dezen van den landbouw en van de
nyvirheyd; hetgeen dilmael geene plaels moei hebbende
wel beveelt alleenlvk de optelling des volks en niet deze der
koeyen en verkens. Hoe het ook zy, wy hebben verscheydene
persoonen, die ons vraegden wat er alweer aeustaende was met
al dat geloop en papieren, die rond gedragen worden. In 'l alge
meen, denkt men, dat er weer spraek is om de belastingen te
verhoogen, en dal het invullen der tabellen ncrgens.toe dient,
dan om aen het bestuer de gelegenheyd te geven, eenige per
centen meer te voegen by al de degene die reeds van de inwoo-
ners gevergd worden en deze persoonen worden schuw om op
de voorgestelde vragen te antwoorden.
Dit herrinneit ons de volgende gebeurtenis, die plaels had
tydens de laetsle optelling te Antwerpen
Eeuen agent kwam vergezeld, van eenen pompier, in eene
kleyne wooning, om de tabel af le halen. Een kleyn meysje zat
opdendoipel met de pikkelen te spelen. Woont gy hier lief
kind vroeg den 3genl. Hel kleynlje bezag hem met ver-
baesde oogen lerwyl haren mond wel eene spa wyd open stond.
Den agent herhaelde zyne vraeg, en toen kwam er eenen Jangen,
dralendeu ja, als legen wil en dank, uyl haren mond eek!open.
Ga, roept vader dan eens, zey den agent Vader is naer zyn
werk, stamelde het meysje. Ga, roept moedor dan, zey
den agent. Moeder is uyt wasschen, was het antwoord.
Is er dan niemand te huys Ja, groomoeder is op den zolder
bezig met hel goed te droogen le hangen. Wel, roept groot
moeder danzegt dal het is voor den brief van het resencement.
Met eenen sprong was het meysje op, en eer zy nog aen den trap
was, riep zy zoo luvd als zy kon Grootmoeder, grootmoeder
daer zyn de mannen van het consenlement.
Er verliepen eenige oogenblikken eer het meysje terug kwam
wanneer zy eyndelyk wider beneden was, zeyde zy Daer is
grootmoeder al. Inderdaed, de langzame schreden der oude
vrouw, en het kraken der trappen, kondigden hare aeukomst aen.
Alszyby den agent gekomen was, zeyde dezen:Vrouwken,
wy komenJa, ja, viel de oude hem in de rede, ik weet
hel alge komt gel ié om het consenlement: maer ik en kan ek
ik u geen consenlement geven, als myueu schoonzeun niet le huys
is. Gy zult eens moeten weer komen. Gy zyt mis, vrouwken
T is niet voor hel conscntcnienl, het is voor het resencement, dat
we komen. En wat is dat? Dit is van het papier dal wy u
over eenige dagen gebragt hebben, en dat ge moet invullen.
Ha dal papier met al die streepkeus? Myne dochter heeft gezeyd
da'ze daer niks van verstaet, en da'de schatters maer moeten
komen. Ja maer, vrouwken, dat moei ingevuld worden, anders
word ge in de boet geslagen, of in het gevang gesteken. En
waerom moet dal dienen Dal is zeker weeral voor de konlri-
butie? Neen, neen; zyt niet verveerd hel is maer om te
weten hoeveel volk er in het land is. En moei ek ik da' lellen
Neen, ge moet er uwen naem maer op zetten en dien van heel
uw huysgezin. Gaet, haéll het papier eens ik zal hel voor u invul
len. De goede vrouw ging binnen, en kwam welhaest mei de
tabel terug. Daer, zey ze, daer hebbe 't. ziet nu maer
wal da'ge er mee doetik kom cr niet tusschen. Den agent
haelde eenen inktpot uyt zynen zak, legde de tabel op zynen
hoed, dien hy den pompier liet vasthouden hy dopte de pen in
den inkt, bezag de vrouw, en zeyde Wal is den nummer van
uw huys?— Allo allozey de vrouw, ik zien al wat her
is ge wilt ge me hier wat komen voor den zot houên ge komt
me naer den welbekenden weg vragen maer 't zal nie pakken,
mannetjeik ken uwe streken!Dat zyn hier geene streken,
vrouwken, zey den agent eenigzins gestoord er valt hier maer
te antwoorden, anders zullen we wel zien wat da' me le doen
hebben. En waerom stael den nummer dan boven de deur, als
gy hem binnen moet komen vragen Als ge hem wilt weten, dan
kunt gy er maer naer gaen zien. Gy zult iny niet foppen
Om het kort le maken, was den agent genoodzaekt den pompier
te laten gaen zien. Wanneer den mtmmër opgeschreven was,
zeyde hy 'T is uwen zoon, niet waer, die het hoofd van 't
huysgezin is?;Wat is dal! hel hoofd van het huysgezin?
vrcég de oude* Wel, ie er meester is, wie den baes is; is
dat uwen zoon niet ik heb geGnen zeun 't is myne dochter
die meester/jBym als die niet l' huys is, dan ben ik het. Hoe
heet uwen JfefejUfroon De oude vrouw gaf den naem op;
waerna den vroeg hoe oud hy was. Moei ge da'ook al
weten Wel hy is* dag op dag* zes jaer ouder als myne dochter.
Da's nog al aerdig, lie? dal da' zoo per9ies zes jaer kan schillen.
Dal ziel me nie' veel. Maer hoe oud is uwe dochter? Op deu
dag van Sinle-Nicolaes* ten acht en half's morgens, zal ze per-
sies negen-cn-twinlig jaren oud zyn. Ik weet hel nog zoo wel
alsof hel gisteren was; myne oudste dochter had's avonds te
voren haren schoen gezet, ze is mi, och arme by den Heer
maer toen was ze nog maer in haer zeveuste jaer. Ze had haren
schoen gezel, en was al heel vroeg Spgeslaen ja, ge weet hoe
dal de kinderen zyn. om te gaen zien of er niks in lag. Ze kwam
al zingende de trappen algeloopen Sinte Niklaes, nobelen
baes, brengt wat in myn schoentje. Maer, maer!viel
den agent haer in de reden maer ze liet hem niet voorlgaen.
'T is persies op dien oogenblik, dat onze Mie ter wereld kwam,
en dal zal met Sinte Niklaes just negen-cn-lwintig jaren geleden
zyn. Zoo dal uwen schoonzoon vvf-en-dertig jaren oud is
Nog nietmaer met Sinte Niklaesdag zal hy hel worden.
Den agent schreef diï op, en vroeg dan Waer is uwen schoon^
zoon geboren? Ja da' weet ik niet. Myne dochter is op dc
Vrydagmerkl geboren da' kan ik u zeggen want ik was er by;
maer van haren man, dal zult je aeu zyue moeder moeten vragen;
ik geloof dat hel aen de kanten van de Ossenmerkt is inaer ik
ben er niet zeker van. 'T is dat niet dal ik geerne zou welen,
zey den agent, zegt me maer in wat stad hy geboren is. Is hy
eenen Gentenaer, eenen Brusselaer, eenen Mechela.r, eenen
Antwerpenaer, of wat is hy?Hy is een' Siujoor van zynen
stiel, mynheer. En wat tael spreekt je gewoonlyk in huys
Da's zeker Vlaemsch?Vlomsch neen 'k heb u immers ge
zeyd dal hy eenen Sinjoor was. Hy spreekt sinjoorsch, gelyk ik,
en gelyk gy, al wilde hy nu zoo een becljen op zyn schoolmeesters
spreken. Van wat godsdienst Ja, van wat religie? Gaen
zy eene contributie op de religie zeilen Och God och God dan
zal het nog al erger gaen. We kunnen hem nu al met moeyte
naer de kerk krygen wat zal hel dan zyn, als dat de contributie
doet opslagen. Maer vrouwkeu, ge moet antwoorden op hetgene
dat ik u vraeg; als wy overal zoo lang moeten blyven wachten,
dan zullen wy uog in geen jaer gedaen hebben. Alaer, mynheer
is het geen schrikkelyk ding, dat we nu zullen moeten geld
gaen geven, om dal we nog wat relizie hebben Is de wereld
dan zonder dat al niet deerlyk genoeg verslecht? Ge zult daer
niets voor moeten betalen, vrouwken 't is maer om hel te weten.
Is uwen zoon Roomsch? Wel neen, ik heb u al gezeyd da' hy
Anlwerpsch is.Ja maer, naer wat kerk gaet hy? Sointyds
al eens naer de eene, en dan weer eens naer de andere. Dat
is toch schroomelyk, zey den agent, dat ge niet kunt regt uyt
antwoorden op hetgene ik u vraeg. Kunt je niet zeggen, van wat
religie dal uwen zoon is. Wel, mynheer, hy is van dezelfde
relizie, daer ik van ben. En van wat voor eene zvl gy Ik
ben van die van mynheer pastoor. Zoo dat ge kalholyk zyt?
Dat spreekt van zelf.
Nadat den agent dit had opgeschreven, wilde hy weten wat het
beroep was van den schoonzoon der oude vrouw er wierd hein
geantwoord, dat hy eenen gevelschilder was. Ik moet niet
Vragen of zyne gewoonlyke woonplaels hier is? zey deu agent.
Ja, 's nachts woont hy hier maer in den dag zien we hem
weynig, behalve om twaelf uren, om te komen eten hy zal niet
lang meer weg blyven, want my dunkt dat ik de beèklok al hoor
luy'en. Genieten de Kinderen het lager onderwys Ik weet niet
of het onderwys leeg of hoog is al dal ik weet is dat de kleyne
by eene mamzei scholen gaet, daer zy haren abc leert.
Den agent ging vervolgens over, om diergelykc vragen voor le
stellen voor de andere leden van het huysgezin. Wanneer de
oude vrouw dit alles beantwoord had, wierd haer gevraegd of zy
ook bvstand ontvingen van eenigen bureau van weldadighevd.
Wal! riep de oude toornig uyl, denk je da'we van den armen
zyn Mynen zeun is zoo wel een bilje'uen losbol maer hy wint
tóch op een ordentelyke wyze zyn dagelyks brooyken en myne
dochter ook doet haer besten al is T da' ik zelf zeg, wy en doen
geenen eenen mensch le kort. Aen den armen Wacht maer eens,
onzen Jan zal selïens gaen komendie zal uw aen den armen
Daer den agent de noodige inlichtingen verkregen had, achtte
hy het onnoodig de komst van Jan af te wachten en vertrok.
Ninove, 20 December 1856.
Mynheer,
Hel Ycibovd-lu efi al veertien dagen lang zyne g'abonneerde
den lof van MM. D.D. opgcdischt, en inderdaed ik begryp niet
waerom. liet onnoozel hladje zou beter doen hield het zich bezig
met 't algemeen wclzyn, en liet hel MM. D.D. het geen zy zyn.
Waerom moet het komen vertellen dat de D.D. liet hoofd mogen
regt houden, wel 't is dan toch maer gelyk hel zyu moet. Maer
genoeg hier van, ik ga het Verbond eenige vragen voorstellen in
'l belang van 't algemeen.
1° Is hel waer dat een lid van 'i hospicie geene waren aen dit
gesticht mag leveren
2° Is hel waer dat een lid op den naem van zynen associé, al
de kolen aen het Hospic levert
5° Indien dil waer is, is hel dan niet waer dat eigen n.trost by
zominige hel eenig doel is
4° Is het dan niet waer, dat daer moet een einde aen gesteld
worden
Als het Verbond deze vragen zal beantwoord hebben, zullen
wy nog met andere voor dc pinne komen. XX.
BERGERLYKEA-STAAD.
GEBOORTEN j Yroüwelyk 4 12
OVERLEDENEN.
Angelica Schelfhout, z. b. 39 j., gioote Merkt, Carolus L. Do Smet,
3 j., Mvibeke. Joanna Maria foppens beggyn, 53 j., beggynhof. L.
bisschop, 4 d., Mylbeke. - (iuillielmus llamelinckx, 32 m., Molenstr.
Jacobus Fr. Gits, man van A. P. buys, wink. £6 j., Gendfchestr. De
Smels, soldoet, 21 j., woonnchti;; te FJIczelles. Leonie Schauvliege,
8 m. Esplanade, Petrus Flessers, kerkbedienden, 81 j., Roosemarynstr.
Jonnnes Fr. De Smet, man van J. C. Vandensteen, 34 j., herb. Mylbeke-
C. Wesemael, landb. 35 j., Mylb. Maiia Quinteliers, vrouw van M. De
Bruyn. b. 54 j., Scbae beke.
