ZONDAG 28 JUNY 1857.
ELFDEN JAEBGANG. N' SG3-
Vertrekuren uyt de Statie Aelst AElt
Vertrekuren uyt verschillige Statiën.
AELST, den 27 Juny 1857.
Waerop berust het Liberalismus
Langs om lilaerder.
Een duydelyk voorbeeld.
Eenen zwaren waerom beantwoord
Wat hebben zy gedaen
Belgen, leest aendachtiglyk
ftenderm. 5-40 8^05 10-00 3-I0 5-30 8-50. S? Gend, Brugge, Ostende 8-10 -11-25 1-25
'Jokcron 8-05 10-00 3-10 0-00'8-50. 5 3-10 -5-301® klas langs Dendermonde.
Brussel 7-5011-408-15. Korlryk, Monscroen, R-ysscl (lan;;s kede) 8-40
M«clielen Antwerp.-,5-40 84)5- 10-*»3-10. 11-25 3-105-30.
1.euvThien Luvk, Yor\5-40'8-05 10 3-10 8-15
'Lander
Gend
helen Antwerp.-, 5-40 8^05 - 10-»3-10. 9 11-25 3-105-30.
VThien Link, Yer\5-40 8-05 10 3-10 8-15 s Doornyk, Ryssel (langs Ath 7-501-05—5-15
Jen, St.Truvên, Hasselt. 5-40lO-» —3-10 J Nin. Ceerardsb. Ath, 7-501-055-158-15.
-j ]011-25K258-50. 'Dergen, Quievrain7-501-055-151® en2® kl.
VeXBDE staen ul de kotm»ys. Te hdecem staen dete -vertrekkende van Ath 6-30*_ 4-00
0-00 en'dete vertrekkende van Adst 7-30-1-20 5-30.
Staen le cyskcem stil al de -konvoys uytgenoraèn dezen vertrekkende van Aelst 0-00 des
morgens en 8 50"'s avonds en van Dendermonde ten 0-00 's morgens en 8-00 's avonds,
•Staen te Santbergen de vertrekken uyt Ath 0-30 Vmorg. 4 en 7-15 des avonds. Van Den
derleeuw 8-05 's morg. 1-20 en 8-40 des avonds.
CUÏQUE BUCK.
—w ui i i1 m
VAN tOKERHN NAER
Dendermonde, Aelst 6-45 9-30 3-00 7-20.
Ninove, Geerardsbergcn, Alh 6-45 9-30 3-00 7-20.
VAN ATII NAER
Geeraerdslrergen, Ninove, Aelst, Dendermonde, Lokeren 6-30 9-557-15.
Geeraerdsbergen, Ninove Aelst, Dendermonde, 6-309-55 4-007-15.
Brussel (langs Denderleeuw) 6-30 9 55 7-15.
Gend, Brugge, Osteirde 6-30— (langs Lede.) 9-5547-15.
VAN GEND NAER
Aelst, Bruss, Ninove, Ath 7-10—11-00— 4 307-30.
VAN BRUSSEL NAER
Aelst, Gend 7-15- 12-30—0-00 8-00.
Ninove, Geeraerdsb, Alh (langs Denderleeuw)7-15 12-30 8-00 (1. üech. 3-00).
VAN DENDERMONDE NAER:
Brussel Tan-s Aelst) 7-25 - 00 0:>—0-00 - 8-00 (1. Meclr) €-05—8-55—10-20-3-30.
Aelst, 7-25 8-40— 12-30 4-15 6-10—8-00.
DEN DENDERBODE
Het liberalismus der logiën berust maer alleen op de leugen-
lael, op hel bedrog, op de verleyding; ja, om zich eenigzius te
konncn regt houden, moet dit liberalismus zich steunen op den
duyvel der schynheyligste valschheyd en voll^bedriegery. Eu
intierdaed, sedert dat de wel over de liefdadigheyd aen de Kamer
is voorgedragen hoe schandelyk is er loch gelogen 1 Hoe veel
goede menschen zyn er niet bedrogen en verleyd geworden Wat
al irouweloosheyd is er aen den dag gelegd! Ja de onbeschaemdste
leugens, de eerloossle lasteringen, de lastelyksle valschheden zyn
vooVuylgezet en als vvaerheden aenveerd geworden
Gedurende vyf weken is er openbaerlyk beraedslaegd, en nog
kon het rampzalig uytwerksel der francmagonslislen onder het
volk niet verydeld worden; het volk woont de zitting der Kamer
niet hy, het kent er alleen den korten inhoud van uoor de dag
bladen, en dan nog vervalschcn de liberaters alles wal er tegen
hun word bewezen, de duydelykste wederleggingen verzwygen zy,
7.j rekenen alleen op dc valschheyd en de lasterlael die zy met
volle stroomen op't volk uylgieten, om het te blinddoeken, le
verdwalen en op te hitsen. Voeg daer by die eerlooze huerlingen
der francmasonslogiën, die met eene berekende stoulinoedigheyd,
en met eene hoogst beklagelyke vaslheradenheyd dorpen en
«leden aüoopen, herbergen en andere volksvergaderingen hinnen-
«luypeu om de liglgeloovige menschen, door alle listige vertel
sels, door alle hedrieglyke aentygingen en lasterende gezegdens,
het hoofd le verdraeyën en de waerheyd te bezwalken, en men
ia! zich overluygen waerop het liberalismus berust. Wy achten
het dan eene pligl de openbare denkwyze meer en meer te ver
lichten, met de valschheyd en den laster aen te vallen, le bestry-
den en te vernietigen, en ten zei ven tyde mei de waerheyd, niets
dan de waerheyd, maer ook geheel de waerheyd te doen uytsehy-
nen. Wy roepen dan de acndacht onzer geachte lezers op T geen
w) gaen zeggen.
Het nieuw ontwerp der liefdadigheydswet verandert niets aen
hei princiep 't geen sedert laug hestaei en 't geen door 'l hoogste
geregtshof van ons land onwederroepelyk is vastgesteld. Ja toch,
dit ontwerp brengt er eenige verandering aen toe, te weten,
eene massa hairklievende formaliteyten, die, ofschoon zy strek
ken ova 't goed der armen op alle mogelyke wyzen tegen alle mis-
bruyk le waerborgen, ons zouden doen besluyten ronduyl te
zeggen Wy willen deze wet niet, want als de overheden, aen
welke het toezigt der uytvoering van de wet is toevertrouwd,
vyandig zouden zyn, als zy zouden willen tegenkanten en moeye-
lykhcden zoeken, zy zouden er slof met hoopen in vinden om de
vryheyd, den bloey en de rust van menig kloosterken of geestelyk
pensionnael teenemael te vernietigen. Dit is verre van daer dat
die wet ten voordeele der kloosters gemaekt is, he, liberale be
driegers!En nogtans noemt gy ze de kloosterwet om de
eenvoudige menschen te bedriegen, om al het hatelyke van uwe
lasterzucht op weerlooriooze religieusen le doen vallen. Maer
past op, want gy zelve zult de straf van uw schandalig bedrog
uyt le boeten hebben.
Om geheel de liefdadigheydswet te kennen, is het genoeg de
artikels 71 en 78 te lezen Yvant 't zyn deze artikels die hei voor-
naemste vraegstuk der wet bevatten, dit der byzondere bestuerders
van giften gedaen om de armen le helpen. Den art. 71 luyd aldus
Art. 71. Dc fondatièn worden gemagtigd door den koning op
de beraedslaging der besturende kommissie van hel bureel van
tceldadigheyd en op het advies zoo van den gemeenteraed als van de
bestendige deputatie.
Zy worden, na de magtiging van den koningaenveerd door
hel bureel van wddadigheyd.
Art. 78 luyd als volgt De stichters kunnen voor zich of voor
derde persoonen hel bestuer hunner fondalicn voorbehoudenof als
byzondere bestuerders instellen persoonen hunner familie op erfe-
lykcn titelof de titularissen die de bedden zullen genieten welke
van hunne fondalicn afhankelyk zyn, even als het regt om de be
stendige of periodieke aelmoescn of hulpmiddelen uyl le deelen of te
regelen, of om voor de eerste byzondere inzamelaers in te stellen,
en voor de tweede byzondere uytdeelers die zullen genoemd worden.
Met zy onder de leden hunner familie, op er/lyken titel, hetzy onder
de titularissen achtereenvolgens bepaclde bedieningenhet zy bur-
gelyke of geeslelyke, zullen uylocfencn.
Zy kunnen het inwendig regiem der gestichten en der werken
van wcldadighcyd die zy opriglcn onderwerpen aen byzondere
regels, zonder le kort te blyven aen de schikkingen van den tegen-
woordigen titel.
Ziel daer geheel het ontwerp en ziet daer ook waerop die
tallooze valsche beschuldigingen van ontervingvan roofzucht,
van tienden, van doode hand ten profyte der kloosters, berusten....
Het is eene wet gansch ten voordeele van den armen, die niets
te verliezen maer alles te krygen heeft.... Het is eene wel die alle
onterving, alle roofzucht, alle profyt voor de kloosters onmogelyk
maekt. Er is eeniglyk kwestie in Belgiën, door eene klare wet, le
bekrachtigen 'f geen hier allyd bestaen heeft, 'l geen overal hestaet,
•lol in de proteslantsche landen Engeland en Holland toe, met
dees eenig verschil dal de hollandsche en engelsche wetten meer
vryheyd geven, veel min waerborgen opleveren, veel min burgelyk
toezigt bevatten. Ook Jagchen de vremde dagbladen luydop met
onze liberaters en Yerwyten hun dat zy slechte burgers zyn die
opioer aenblazen en Belgiën in vuer en vlam stellen zonderde
minste reden ten zy deze van kwaed aen 'l vaderland te doen,
en de onafhanglykheyd en nationaliteyt aen den vremden Xe
verkoopen
De liberaters-oproermakers willen wel toelaten dat de eatho-
lyken, binst hun leven aelmoessen geven aen wie en hoezy willen,
maer na de dood willen zy, liberaters, dal hel gouvernement of
de burgelyke magt alleen van die aelmoessen meesier zy en ze
naer goeddunken gebruyke, al ware hel om inillioenen te steken
in kostelyke gehouwen, al ware liet orn huyzen mei eene oostersche
pracht le timmeren, dit ten nadeele der armen maer ten voordeele
der steden, die aldus met de armgebouwen verschoond en vercierd
worden. Wat zou er heden van de armen geworden indien onze
voorouders geene fondalicn gesticht hadden die zoo veel goed in
alle landen te weeg brengen De armen zouden meermaels of
wel moeten stelen en rooven, of wel van honger en ellende be-
ZYvykenEn wal zouden onze voorouders gedaen hebben
hadden zy aldus in hunne giften, door eene liberatersdwingelandy,
verhinderd in gekwollen geweest? Zy zouden geene stichtingen
bezet hebben en den armen alleen zou er alles hy verloren
hebbenIndien de armen dit wisten, wat zouden zy over dev
liberaters denken Hoe zouden zy de liberaters aenzien Dit zyn
vragen die eene ernstige overweging verdienen.
De omzendbrieven der afgedankte ministers Frère en Dehaussy
hadden, door eenen willekeurigen maetregel, de wetgeving ver
nietigd die hier van over eeuwen bestaen had en die vernieuwd
was geweest door de fransclie wet van het jaer 1809, welke voor
zeker aen de kloosters niet voordeelig was. Om wel te doen
bcgrypen hoe onregtveerdig, hoe vraekroepend, hoe armverdruk-
kend de dwingelandy was die het liberatersgouvernement tegen
de giften en testamenten van de particulieren pleegde, zullen wy
hier een voorbeeld aenlialen.
Eenen onzer beste vrienden, wiens inziglen ons zeer wel bekend
geweest zyn, M. Lauwers, pastor van Finis-Terrse te Brussel, had
een testament gemaekt, by welk hv eene groote somme geld
beschikte voor de schamele armen van Brussel. Hy had de pastors
der zeven parochiën van Brussel belast er de uyldeeling van le
doen en vastgesteld hoe en op welke wyze hy Yvilde dat die ael-
moesen gegeven wierden. En wat deed den liberalen exminisler
Dehaussy? Op zyn eygen hand veranderde hy liet testament, gaf
geheel de somme aen het weldadigheydsbureel met volle magt
van ze le hesleden gelyk de armmeesters goedvonden
Dit is te zeggen, den minister wierp geheel de somme, door den
eerw. pastor Lauwers gegeven, in de koffers van het weldadig
heydsbureel, miskende den uytersten wil van den testament-
maker, beroofde de schamele armen van de gifle die M. Lauwers
huu bestemde had, en verslootte de achtbare pastors van Brussel
die door den testateur als uytvoerders van zynen laetsten wil ge
noemd waren.
Ziet daer hoe de bestaende wetgeving, door eene liberaters-
willekeurighcyd, teenemael vernietigd wierd ziet daer waerom
men noodig gevonden had eene wel voor te dragen die duydelyk
zulke onregtveerdige handelwyze zou verbieden
WAEROM heeft het liberatersministerie van 12 augusty dien
schandigen akt daergesleld
Dit is zeer gemakkelyk om begrypen den verdrukkenden
alleenheerschersgeest die de liberaterspolitiek bestuert, om ge-
iiiakkelvker zyne magt te doen gevoelen en zich van alles in T land
meester te maken, had het inzigt al de goederen der armen aen
te slaen en er zou eenen dag gekomen zyn op welken, gelyk
M. Frère zelf verklaerd heeft, al de goederen der hospicen, der
liefdadigheydsbureelen en byzondere foudaliën in eenen blok
zouden versmolten zyn geworden, om er het bestuer en de uyl
deeling aen den minister van 't inwendige ALLEEN van le laten...
Aldus zou de liberaler)- geheel de arme klas, al de noodlydende
onder haer uytsluytelyk bestuer gehad en veel gemak gevonden
hebben eni aen de armen den geest en de gevoelens der liberaters,
dit is te zeggen den haet tegen de priesters, de verwydering van
den calholyken godsdienst in planten
Dit was hel inzigt van het despotismus der omzendbrieven.
Het godsdienstig element moest vernietigd worden, de dankbaer-
heyd des volks is een element van sterkte voor de Kerk, ziel daer
den zwaren WAEROM, ziel daer hetgeheym doel der francma^ons-
secteMoei den armen door de Kerk ondersteunden bygestaen
worden, dat hy liever verga Indien het Christusbeeld in de toe-
vluglsplaetsen geopend voor de ellende, moet pronken en heerschen,
dal die toevlugtplaeisen liever invallen en verdwynen, en dat den
armen liever in zyue hut op een handvol stiooy, beroofd van allen
oppas, beroofd van alle godsdienslveiTroosiing, beroofd van alle
verzachting, hopeloos wechkwyne en sterveZiel daer wat het
inzigt der liberaters is... En als alle godsdienstig gevoel, dit gevoel
alleen 't welk den mensch aendryft, oplegt en gebied den armen
te helpet], als dit gevoel teenemael zal uylgedoofd zyn, wie zal er
dan aen den armen nog geven Zullen 't de liberaters zyn 't
/ui.en 'i de francma^onslogiën zyn Eylaes men weel maer al te
wel hoe weynig den armen op de aelmoes en op het medelyden van
eenen iiberaler-francma£on mag rekenen. Ach hoe waer is het toch
dat Christus gekomen is voor de armen, en dal de zoogezegde
beschaving of verlichting, die zich van Christus verwydert, zich
ook van deze verwydert die Hy zoo zeer bemiud heeft. Ja de libe
raler) wilt de armen verwyderen van hunnen eenigen troost, van
den godsdienst, en dit wel om ze ook te versmachten in al de
driften der god- en zedeloosln-yd, en om ze in de boeyen der
slaverny te klinken waervan den God-Mensch hun, door de handen
Zyner Kerk verlost had.
Eyndelyk, een calholyk blad zegt Zullen wy vry zvn het
goed aen de armen tc doen gelyk wy hel nuttig vinden Waerom
zouden wy in Belgiën de liefdadigheyd niet uyloefenen gelyk
men ze overal uyloeient Dit is de vraegMaer deze vracg,
die de chrisielyke beschaving schandvlekt, is, door de liberalery,
tegen de vryheyd, met kalsysteenen en opioer beantwoord, omdat
hare leugens en bediiegery ten eynde waren omdatde liberalery
de waerheyd haet en verfoeyt, haet en verfoeyt zy natuerlykook de
vryheyd
Sluylen wy met een woord Indien de liberatery in Belgiën de
bovenhand krygt, dan is 't land verlorener is geen bestuer
meer raogelyk, want vele ambtenaers doen van nu af hunne
pligten niet meer, zy hebben geenen eerbied meer voor hel gezag
des gouvernementsintegendeel zy doen met de oproermakers en
bedekken de schandakten dezer laetste. indien het ministerie
geene krachtdadige maetregels neemt, indien het geene voor
beelden van strengheyd geelt, welhaesl zal Belgiën eene ziellooze
romp zyn; 't w<5lk het aes der gieren moet worden
Als den oproer in volle werking was, heefl er wel eenen provin
ciegouverneur eenige maetregels genomen om den zeiven te
stutten Neen, er is geenen eenen die iets gedaen hecfl
Integendeel men zegt dat er eenen is welken aen 'l geregl de
inlichtingen niet heeft willen geven die hy kon gevenmen
spreekt van eenen anderen die op wandeling en niet te vinden was.
Men spreekt nog van eenen Imogen ambtenaer die zou meegewerkt
hebben om de wet te lasteren tol eenen buylenburgemeester
valschelyk, logenachtig en bedrieglyk zeggende Met deze WK
op de liefdadigheyd zult gy moeten een deel van uw goed
a de geestelvkheyd afstaen. omdat hel kloostergoed is
Dit heelen hooge ambtenaers liet gouvernement dienen, dit
lieelen zy den slaet ondersteunen die hun jaerlvks vette spnimen
juerwedde aftelt........ Zy welen nogtans wel dat zy leugens en
valschheden vertellen en dat zy hunne onderhoorigen aldus
schandelyk bedriegen maer wat geeft dit er aen, hun fanatiek
liberalismus dryft hun lot over de palen van alle trell'elyke gema-
ligheydZ3| hel ministerie met zulke kerels blyven 'voort
sukkelen Zal bet zulke mannen niet effen af wegzenden en het
behoud des Vaderlands boven alle misplaetste vrees of toegeving
stellen, indien het gouvernement op zyne ambtenaers niet mag
rekenen, indien de brave en vreedzame burgers er zich niet mogen
op betrouwen, wat is er le verwachten Den zegeprael der muv-
tclingendoch wel te verstaen, als de ware vaderlands- én
ruslminnende burgers zouden werkloos blyvenMaer dit
hopen wy niet, dat men overal doe wat bier over dry weken is
gedaen, en de liberaters, de muylelingen zullen wel stillekeus de
oorekens intrekken
Dat de liberalers der kamer, de uvtzendelingen der
francmaconslogiön, de herbergpredikanten, de klubsgazet-
ten de liefdadigheydswet op dc schandaleusste wyze gelas
terd en daer door 'l land misleyd en bedrogen hebben,
dat verder de omzendbrieven van d'afgekookte ministers
Dehaussy en Frère onwettig, onregtveerdig en tegen den
geest onzer instellingen opdruyssclien, komt al wederom
bewezen le worden door bet tribunael van Charleroy, 'twelk
het princiep van byzondere bestuerders voor de fondatièn
aenneemt, bekrachtigt en goedkeurt.
Ziehier eenige byzowlerheden wegens de uylspraek die op 12
dezer gedaen is
Bv besloten testament onder dagteekening van 10 april 1806,
beeft wylen M. Micliiel-Norbert Ilerset al zyne goederen bezet
voor bet slichten van een gasthuys le Gozée.
Onder andere voorwaerden door den testamenlmaker voorge
schreven, wilde hy dat liet door hem gesticht gasthuys onder het
opzigt en bestuer stond van MM. de paslors van Thuyn en Gozée,
en van den burgemeester der laetslgemelde gemeente, welken hy
gelastte met het samenstellen van een reglement voor de politie
van dit gesticht.
Sinls meer dan 40 jaren, bestierden deze byzondere bestuer
ders het gasthuys van Gozée zonder gestoord tc worden, wanneer
eyndelyk M. De Haussy, by zyn aenkomec in het ministerie, bet
goedvond aen dit gesticht liet stelsel toe te passen dat onder zyn
