ZONDAG SO AÜGUSTY 1857.
ELFDEN JAERGANG. - N- 574
Vertrekuren uyt de Statie Aelst 1VAER:
Vertrekuren uyt verschillige Statiën.
AELST, den 29 Augustv 1857.
De Inschryvingen tegen de oproer
makers.
Van welken kant is de wettigheyd
De stemme des volks.
De woede der liberaters.
Oenderm. 5-35 9-25 12-10 3-15 6-50 8-50. i
Lokeren 5-35 12-10 3-15 6-50 0-00.
Brussel G-50 9-25 11-40 3-00 G-40 8-15.
Mecb. Brus. A»tw. 5-35 9-25 11-40 3-15 6-50
LeurThien Luyk5-35 G-50 9-25 1M0 3-15 6-40
Very Land StTruven,5-35 6-50 9-25 11-40 3-15
3 Gend, Brugge, Ostende 8-20 —12-10 0-00
3-15 6-501® klas langs Denderroonde.
Kortryk, Houscroen, Kyssel (langs Lede) 8-20
12-10 2-55 3-15 -6-50.
Doornyk, Kyssel (langs Ath 6-502-30—0-00
Nin. Geerardsb. Ath, 6-50—9-25—2-30—6-40.
Gend 8-2012-102-553-156-50—8-50 jg Berge», Quierrain 6-509*252-30 6-40
Te LEBE staen al de konvoys. Te idecem otaen dete vertrekkende van Ath 6-50 10-«
.5-20 en dexe vertrekkende van Aelst 6-50 -9-25 6-50.
Staen te cysecem stil al de konvoys uytgenomen d«ten vertrekkende vnn AHst 0-00 des
morgeus cn 8-50 'a avonds en van Denderroonde ten-0-00 'a morgens en 9-30 's avonds.
Staen te Santbkcbn de vertrekken uyt Ath 6-50 *9-25 's roorg. 2-30 e» 6-40 des avonds,
tfa» Denderleeuw 7-00 's morg. 2-4Ó en 6-50 des avonds.
CWQUE SUCM.
rnrnrnuÉmmmmmmmm■BHgB——
VA.IV LOKEREN NAF.R
Denderroonde, Aelst 7-30 9-20 3-00 5-45—9-00.
Ninove, Geerardsbergen, Ath 7-30 9-200-00 5-45.
VAN ATB NAER
Geeraerdsbergen, Ninove, Aelst, Denderroonde, Lokeren 0-00 10-» 5-20.
Geeraerdsbergen, Ninove Aelst, Denderroonde, 6-5010-»5-207-15.
Brussel (langs Denderleeuw) 6-5010 5-20—7-15.
Gend, Brugge, Ostende 6-50(langs Lede.) 10-» 5-20 7-15.
VAN «END NAER
Audenaerde, 9-30 2-20 7-50. naer Aelst, 5-15 8-45 11-» 2-15 6-00 7-30.
VAN BRUSSEL NAER
Aelst, Gend 7-30— 11-20—2-00 6-00—8-00.
Ninove, Geeraerdsb, Ath (langs Denderleeuw) 6-15 9-15 -2-00 6-00.
VAN DFNUKRMONDE NAF.R
Brussel langs Aelst) 7-55— 2-10—6-15 (I. Mech.) 5-558-559-503-35 7-20.
Aelst, 6 30 7*53 -11-45 2 10 6-15 9-25.
DEN DENDERBODË
Men kan zich geen denkbeeld maken van de woede en
de razerny waeraen de liberatersbladen zich overleveren
tegen de inschryving voor den eeredegen die aen generael
Capiaumont gaet opgedragen worden. Eu dit verstaet men
zeer welde iiberalerssecte is dol omdat bare ontwerpen
ontdekt en verydeld zyn geworden zy is grammoedig
omdat zy ontwaert dat zy niet lang meer het volk kan
l'oppen zy is kolerig omdat zy eeneu zoo krachtdadigen
tegenstand ontmoeteyndelyk zy is ten hoogste verbitterd
omdat zy miet alles kan doen wat zy wilt en gehoopt bad.
'hamelyk van den katholyken godsdienst en ons eonstitu-
tionneel stelsel te vernietigen. Zie daer geheel de oorzaek
van hare dolle woede tegen de inschryving die geopend is
om eene openbare nationale betooging Ie doen tegen den
oproer en legen de revolutionnaire strekkingen der libe-
raterssecte.
VVy hebben verleden zondag den wenseh geuyt dat onze
stad ook eene inschryving zon openen, of ten minsten die
van Gend ondersteunen nu, onzen oproep is gehoord
geweest, de achtbaerste en trellelykste lieden onzer stad
hebben hunne inschryving naer dën Uien Public gezonden
en aldus de Ivsten versterkt van de achtbare vaderlanders
die van den liberatersbucbt niet moeten hebben. Wy her
halen dus onzen wenseh en porren alle opregte vrienden
van rust, alle voorslaenders van godsdienst en vaderland
ten sterksten aen hunne namen't zy naer ons,'t zv naer
Gend te zenden opdat zy publiekelyk zouden dienen tot
protestatie tegen de ongehoorde en schandige bairklievery
cfie de liberale stadhuyskoppen van Gend hebben durven
plegen tegen eeneu deftigen generael, welken belet heeft
dat de stad een tooneel van schande en brulaliteyt wierd
gelvk de steden Antwerpen BrusselJemmappes etc.
geweest zyn.
Den Generael Capisumont maelregels nemende om de
rust en de orde te Gend te handhaven, maetregels die met
zoo goeden uytslag bekroond zyn geweest, heeft zyne pligt
gekweten en aen Belgiën «loei zien dat het niet nutteloos
de» oorlogsbudget betaelt. Immers, 't is voor de krachtda
dige pligtvervulling van den generael dat de oproerbenden,
het vremd gespuys, liet canaillevolk, met een woord, zyn
teruggeweken en gedwongen af te zien van hunne ontwer
pen van verwoesting en brutael geweld. Deze pligtvervulling
is voor de stoffelyke en zedelyke belangen eenen akt die
door alle treffëlyk' man goedgekeurd en luvdop toegejuycht
word, omdat'hy een overgroot goed te weeg gebragt
heefthebben eenige misleydde kneukels daerop eenen
blaeia geworpen, dit moet en kan niet anders aenzien
worden dan als het uytwerksel van een spyt 't welk geheel
het land het grootste belang heeft gedurig te zien bestaen;
want als de liberalers spytig en kolerig zyn, dit is een
teeken dat godsdienst, grondwet, rust, welvaert, orde en
vooruytgang in 't land bloeyën.
Ondei tusschen zien wy met genoegen dat de openbare
betooging ter eere van generael Capiaumont overal den
grootsten byval ontmoet, en 't is dien byval die de liberaters
zoodanig verbittert, dat men zou zeggen dat hunne laetste
uer nakend is en dat de inschryving voor den eeredegen hun
den doodsklop gaet toebrengen. Deze betooging is, van
den anderen kant, eene klare blyk dat de Belgen de nood-
zakelykheyd verstaen van op hunne hoede te zyn tegen de
intriguen en kabalen der Iiberaterssecte, en dat zy tevens be-
grypen dat de zoogezegde wettighevd welke de 14 liberate
stadhuyskoppen van Gend hebben willen beschermen, maer
eene ellendige foppery is, gebruykt om de ligtgeloovige te
blinddoeken en de liberatersontwerpen, volgens gewoonte,
met den mantel van krom-regt te bedekken.
Wy hebben reeds bewezen hoe weynig die aenranding
van ënwettigheyd gegrond is; wy zullen er thans nog
eenige woorden bvvoegen, niet om de liberaters te bestryden
maer enkeylk om'de ligtgeloovige goede menschen te waer-
scliouwen en hun te doen begrypen dat zy altyd van de
liberale schreeuwers en gazetten moeten mistrouwen. Dal
men oplette hoe de zaken te Gend tydens de dagen van den
liberalen oproer zyn toegegaen
De betooning ter vereering van generael Capiaumont, is
eene magtige veropenbaring eener heylzame terugwerking.
Want ook te Gend was een der brandpunten van onrust
en woeling; ook te Gend hadden kwade iuzigten zich drey-
gend veropenbaerd.
Des vrydags avonds, 50 mey, waren de samenrottingen,
waeronder verdwaelde jongelingen uyt de burgery, bazen,
en zelfs fabriekanten, aen de statie de volksvertegenwoor
digers gaen afwachten, die men uyt Brussel verwachtte.
Deze verschenen niet. Niettemin wiei'den oproerige kreten
geheven, de politie beledigd, zelfs eenen kommissaris ge
slagen de politie was onmagtig.
Des anderen daegs, volgens de nauwkeurigste inlichtin
gen, zoo der plaelselybe politie als van het hooger be-
stuer, moesten de wanorders maer op eene groote schael
herbeginnen. De ruststoorders hadden zich ingerigt. De
hoofden eener menigte liberalen waren aen het hollen.
Dertig, veertig duyzend werklieden verlaten, met den
zaterdag avond, den wekelyksehen ai beyd; de nieuwsgie-
righeyd der meesten, de woelzncht van anderen, de op
stoking eyridflvk konden de samenrottingen gevaerlyk
maken. Yremdelingen boden reeds de werklieden 'te
drinken, zelfs geld aen.
De politie, ongerust, stelde zich in betrekking met de
verschillige overlieden. De tusselienkoinst van liet leger
wierd door den schepen, piaetsvervanger van den burge
meester, opgeeyschtaen den krygsbevelhebber alleen was
het voortaen, zoo wel liet getal manschappen, als hunne
standplaetsen, aen tediivden.
Den schepen verliet reeds in den namiddag de »tadden
gouverneur volgde hemhy wierd althans vergeefs door
generael Capiaumont opgezocht. De zorg der openbare
veyligheyd was geheel en al aen de politie en aen de bezet
ting overgelaten.
De krachtige maetregels, floor den generael, met mede
hulp der politie, den zaterdag avond genomen, voorkwamen
den dreygenden oproer. Geenen burger wierd er door
verontrust; geenen inwooner die zich beklaegdè.
De tusschenkomst nu, van den zaterdag, word hem als
eene misdaed aengetegen. En nogtans, hy wierd door den
schepen opgeeyscht; hy handelde in overeenstemming met
de plaelselyke politie, misschien op hooger bevel; den bur
gemeester nam die tusschenkomst op zyne persoonlyke
verantwoordelykheyd; het kollegie van burgemeester* en
schepenen, waeronder M. den schepen-plaetsvervanger des
burgemeesters, dus geheel het bevoegde gezag, bekrach
tigde, door zynen bedankings-brief, de handelwyze van
den generael.
Zie hier dezen brief
Mvnheer den Luytenant-Generael,
Wy verhaesten ons n de uytdrukking onzer bedan-
kingen te sturen voor de dienstwilligheyd met welke gy
onzen oproep beantwoord hebt, met 'de plaetselyke politie
ter hulp te komen om de tooneelcn van wanorde te beteu-
gelen die in onze stad hebben plaets gehad.
Gend, 2 Juny 1857. Delehaye Burgemeester,
Van Waelbrouck Secretaris.
Het zyn byzonderlyk de laetste woorden van het gend-
sche magistraet die de liberaters van den gendschen ge-
meenteraed in woede doen ontvlammen zy zyn hoogst
verbitterd omdat den oproer aengehitst en bewerkt door de
liberalen betiteld word met den naem van tooneelen van
wanorde, en omdat den generael olHciele bedankingen
ontvangt om het mafonniek werk tegengehouden, om de
blydschap en het feestvieren der logiën gedwarsboomd te
hebben, eyndelyk om eenen aenslag verydeld te hebben die
door geheel 't land weerklank moest vinden, en byzon
derlyk de gouvernementele en wetgevende magten moest
treffen, die voorzeker door het brutael geweld of liever
door de regeringsloosheyd zouden vervangen geworden zyn.
En als men dit alles ziet gebeuren en daerby de werkloos-
heyd van 't gouvernement overweegt, zou men niet mogen
zeggen dat er geene uvtvoerende magt in Belgiën meer
bestaet en dat 't gouvernement zelf in zyn voornaemsle
bestanddeel verlamd of teenemael ontzenuwd is?
Het goed gedrag, de welgeplaetste manmoedigheyd en
de deftige handelwyze van generael Capiaumont moeten,
sedert lang, door het gouvernement geschat en beoordeeld
zyn, zy konnen geenen twyfel opleveren, de wetten die wy
hebben aengehaeld zyn daer borge voor, deze die wy gaen
bybrengen versterken deze borge, en dan, boven al, komt
de magtige stemme des volks deze borge met eene onver-
winbare sterkte bekroonen.
Het besluyt van den prins-souvereyn der Nederlanden
in date 15 janry 1815 luyd in zynen art. 12 als volgt
De Generaels die de territoriale division kommanderen,
zullen handelen en doen handelen in alle gelegenheden en
omstandigheden volgens hunne eygene ingevingen en voor
het meeste welzyn van den staetsdienst. Zy zullen zelve
nemen en doen nemen, onder hunne vcrantwoordelynheyd,
zulke maetregels die geschikt zullen zyn om dit doel te
bereyken en die nuttig zullen geoordeeld worden om de
openbare veyligheyd te verzekeren.
Dit is klaer, alles is in die schikking voorzien, en dat
men er wel acht op geve, lees besluyt had kracht van wet
'l was een dekreet dat uytgegeven is door eene autoritevt
die wetgevende en tevens uvtvoerende magt had. Decs
besluyt heeft eene nieuwe iiytvoerende kracht gekregen
door een koninglyk besluyt vau 25 november 1856, in een
reglement over den dienst der garnisoenen, welks art. 276
luyd als volgt
Als den kommandant zal noodig vinden van op 't on-
verwachls de wapens door de troepen des garnisoens te
doen nemen, liv zal aen de hoofdwacht het hevel zenden
den marschslag te laten liooren en de ruytery te peerd
te roepen. Het zelfde bevel zal door de ordonnancen der'
verschillige aldeeiingen naer de kazernen gedragen
worden.
Den art. 2"6 gaet aldus voort
Indien de te wapenroeping eenen oproer voor oorzaek
heeft, dan zal den kommandant zulke maetregels nemen
als hy zal noodig oordcelen, volgens den toestand der
zaken, VOOR DE RUST EN DE VEYLIGHEYD DEK
STAD
Wv vragen het andermael wat kan er klaerder zyn?
Waerin kan den generael dan tegen de wettigheyd gezon
digd hebben als hy muetregeien genomen heeft om, in
uytvoering der wet, de rust en de orde in de stad Gend te
handhaven? Waer zyn nu de 14 liberale stadhuyskoppen
die, al de grondwet te miskennen, inbreuk hebben gedaen
op de attributiën van 't hooger gezag en revolutionnaire
besluyten genomen
Wy durven verhopen dat het gouverneirfent welhaest dit
stelsel van onverschilligheyd zal verlaten waerby het aen
de vyanden onzer instellingen toegelaten is alles te doen tot
nadeel van 't algemeen welzyn. Wy durven dit des te meer
hopen, omdat de almagtige volkstemme zich zoo krachtda-
diglyk laet hooren en, door hare openbare en stellige
protestatie, de eereofl'ers aen den generael op te draden,
goedkeurt, bytreed en luvdruchtig topjuyeht. Het gouver
nement moet begrypen dat de volkstemme zich maer laet
hooren als de groote belangen des lands op 't spel staen,
als er wezenlyk gevaer is, als het onontbeerlyk word dat
zy tusschenkome om voor het behoud van 't vaderland te
pleyten. Nu, dit is hier de kwestie godsdienst, grondwet,
vryheden, nationaliteyt, onafhanglykheyd waren in gevaer;
eenen deftigen generael doet op liet allernauwkeurigste
zyne pligt, hy red alles, hy belet moorden, branden, oproer,
verwoestingen enz. enz. en eenige misleydde officiële per-
soonen keuren dit gedrag af, het gouvernement spreekt
tegen die afkeuring niet, de stemme des volks moet zich
dan laten hooren opdat den generael en zyne medehelpers
weten dat zy, al hunne pligt te kwyten, dé goedkeuring
bekomen van 't volk dat hun hunne jaerwedde in 't zweet
zyns aenschyns betaelt, en zich op hun toeverlaet om in
zyne duerbaerste belangen niet verkrenkt en in zyne rust
niet gestoord te worden
De inteekeningen voor generael Capiaumont moeten
eene onbekende kracht inhouden. De liberaters-gazetten
staen om zot te worden by het zien der talryke handtee-
kens die komen toegestroomd.
De Broedermin, als door het bliksemvuer getroffen
raeskalt zonder dat men hoofd of steert aen haer geschryf-
sel kunne vinden.
Advokaet Dubois, in zynen Journal de Gand, is meer
dan woedend 'tis de tacl van ons straetjensvolk die aen
zyne pen ontsnapt. Wilt gy weten waer aen hy de inteeke-
naers vergelykt Aen volk dat in de gistkuyp zit en daer
aen 't rotten isaen lieden die van beestelykc leerngen
bezeten zyn, van welke de gezonde broers der liberatery
niet le zeep op hun weerhouden kunnen zvn.
