Een klaer bewys.
Veroordeeling Tan den schand-
boek van Engeen Sue.
15de ZWEEPINGSKEN.
samknspraek tusschen de schelde, de
broedermin,'T verbond en den denderrode.
Hebde my niê wat geld
De regtbank yan> Parys beeft in hare zittingen van 24 efi
25 September lest de uytgevers veroordeeld van eenen
boek, geschreven door eenen kerel, die, in f'eyte van on-
gebondene zedeioosbeyd. den eersten van de wereld was.
Men gevoelt dat wy willen spreken van den walgelyken
romanknoeyër, Engeen Sup, aen welken M. den represen
tant Yerhaegen, in naem van al de belgiscbe IrancrnaQons-
logiën, eene gouden pen naer Parys is gaen opdragen.
Welnu, den bwek, voor welken de uytgevers veroordeeld
zyn, heet, Les mi/stère du Peuple, (de geheymen des volks)
en is een zoo schandig nytbraeksel der hel, dal men nim
mer de weerga aengetrollèn liebbe. Eenige Considérants
uvt het vonnis zullen er laten over oordeelen. Men leze,
want het vonnis luyd als volgt
Aengezin den schryver der Mystères
Peuple, overleden gedurende deze regterlyke vervolging,
dit werk in 1849 ondernomen en hetzelve voortgezet
heeft tot in 857 anders niet dan nvt haet voor de in-
stellingen en voor het gouvernement zyns lands, dan in
ic een klaerblykend doelwit van zedebederving; dat men
inderdaed, in elk boekdeel, in elke bladzyde de looche-
ning of de vernietiging aentreft van al de principen op
ic welke de religie, de zedeleer en de samenleving rusten
Dat de godsdienstige zedeleer er in versmand en ver
te basterd word, dat de goede zeden er in gekwetst wor-
den door zedelooze bescliryvingen, door onbetaroelyke
en oneerbare tafereelcn, dat de openbare zedeleer in
dat boekwerk miskend en verlaegd word door een ver
te heerlykingsstelsel van daden die zoo hatelyk als lyf-
straffelyk voorkomen en die ten allen tyde en door al
de maetschappyën verfoeyd zyn geweest
Dat aen het begin van elk deel der Mystères du Peuple,
ti Eng. Sue eene lcger.de heeft geplaetst, welke eenen
oproep tot den opstand behelstdat by regtstreeks
cc den lof en de verregtveerdiging verkondigt der moorde
er ryën van september, van de plundering, van de brand
ei stichting, van de verkrachting, van de koningsmoord,
cc deze kriminele daden voorgevende als eene wettige en
cc regtveerdige wedervraek, die den gemeenen man het
cc regt heeft van nyt te oefenen tegen de vorsten, den edel
er dom, de ryken, de geestelykheyd. de magtigen, niet
cc alleenlyk uvt hoofde van het Ivden dat deze vraeknemers
cc zouden uytgestaen hebben, maer ook uvt hoofcie tier
cc kwalen geleden door hunne voorzaten en degene die nog
te lyden staen door hunne nakomelingen.
Dat onze liberaters niet komen vertellen dat dit een
willekeurig vonnis is, wygaen bun de wetten onder d'oogen
brengen waerop het gesteund is
1° Het is dan voor openbare versmading tegen de open
bare zedelykheyd en godsdienst;
2" Voor aenhitsing tot haet en verachting der burgers
onder eikanderen
5° Voor aenrandingen legen de principen van den ey-
gendom
4U Voor aenhitsing tot haet en versmading van het gou
vernement door de grondwet aengesteld.
Dit zyn alle wanbedryven die1 door de wet voorzien en.
gestraft worden. Uvt den artikel dor Rente des deux
mondes zal men duïdelyk zien dat het vonnis legen den.
boek van Engeen Sue teenemael toepasselyk is aen liet
gevaer dal dees blad in de aklen der Bbeyafery aenwvst.
Aen ons Belgen op onze hoede te zyn, aen ons, als 't nood
doet, geweld door geweld te verstooten
Bof! Bof! Bof!
Den Denierbode. - Wannesga neo keer zien wat voor nen
bruialen kerel zoo geweldig op de deur slaet.
Wannes. Seffens, meester, maer mag ik hem pafeken en op
siraet smyten
Den Denierbode. Pakken niet. Wannes, maer hem zoo wat
regtuyl spreken en hem de onbetaiiudyklieyd van zyne doenwyze
onder den neus vrvven, ten ware nogtans liet eenen inyner
vrienden ware, die zulks uyt farce, zou gedaen hebben.
Wannes Goed, meester, dien kerel zal er gaen gestaen
hebben met zyne zweeters, indien by geenen vriend van den
meester is(Wannes doet open en de Broedermin.
de Schelde en 't Verbond aenlreffeude, zegt (Ia 'l zyn wederom
die dry 1..zakken die daer zyn, ge moest nog al harder op de deur
bonzen, w'habben u liyna niet g'lioord, ge meent misschien dat
a'liier in een kroegsken komt, gy onbeleefde stinkers
De. Broedermin. Botterik, houd uw lole, en ga aen uw
meester zeggen dat w'hier zyn
WannesEr is hier niet te bolterikkeo, of k dop u nen keer
teecn den muer0
De Broedermin. Av! ay 1 aywat doet ge dan Wannes
Ce moet me zoo vrecd niet nypenZeemems inanntika dien
kerel heeft handen gelyk nvptangenKonfralers helpt me,
want 'k ken kan mynen aessem niet meer krygen
Bel Verbond en de Schelde. Allons allons, Wannes, alzoo met,
ioneen. dit is te grofLacl ons stillekens te werk gaen of uw
meesier komt af, en dan ware het nns. Ga gy hem eens zeggen
dat wy hier zyn, Wannes, maer spreek van de slouligheyd van
enzen kompagnon niet, zie daer is aen frank voor u.
Wttnnts. hoop naer de galg met uwen frank, k en heb uwen
frank niet vau doen, er valt hier brnef en beleefd te zyn, of ik
sum u alle dry Pholven van straet. Wie heeft er'van zyn leven
zoo verre geweest en zulke onbeschofierikken gezien.........
De Sc helde. Wannes, ge ziel wel dal hy wat bedronken is,
latei dit over tl gaen. want 'k wil voor 'k en weet met wal dal uw
meéMer dit moest weien..
'Wnnwt. Hv zal V seffens gaen wetenMeester, t zyn
di- vuraepeliftgen vau alle weken die daer zyn, en ze zten er my
alle? dry zal uyt. Den dién niet zjrnen neus gelyk nen gasbek was
zoo onbeleefd en stout, da'k hem uen keer tegeïi den muer
gedopt heb.-
Den Dcnderbode. - Dat is te veel, Wannes, aen zulke kwanten
moogt ge gear, ba'ftd steken, want gy zond er dwars door nypeu....
Level ze maer binnen, ik koom sell'ens af?
Mannes. Dén meester koint, wacht daer een beetje.
Den Dcnderbode. Wal is dal nu konfraters ?'Gy komt hier
mynen knecht atïronteren en myn buys in rep en zetten
De Broedermin. Konfrater, 'k weel al voor wal prys
llyn ermen zyn zoo zwart genepen als mynen hoedDat is
locli nen vreeden lomperik, uwen knecht.
Den Dcnderbode. Het is precies niet al Ie fraey godaen, maer j
wal helbekeiit dit-, ge komt hier alle dry zoo zat als honderd
düyzend man, en gv bonst op myn deur als wilde gy ze inslaen.
De Schelde. Wy zyn indeidaed wal bedronken, konfrater,
't is by't Verbond dat vv'ons dit gelapt hebben inel te veel aen
zyne snapstlescli te zittenEn wy hadden gepeysd dat liet
goed was een glasje van assurance te nemen, vooraleer wy hier
kwamen.
Den Dcnderbode. Hoort, konfraters, gy zvt niet in stact om
te redeneren, gnet gy terug tol binnen acht dagen, ik zal u
daervoor dobbelen intrest betalenAen zatterikken lyd of
redens verleenen, is roozen stroeyên voor de verkensHaest
tl maer dal ge wc^cli koml, want ge stinkt naer den geuever dat ik
u niet kan gerieken; adieu
De Schelde. Maer konfrater
Den Dcnderbode. Niet Ie konfrateren, 'k heb m'yne goeste
van u te zién, zie maer dal ge wel l'buys geraekt, en daerineè
punctum
Dc Broedermin. Als 'l zoo is, laet ons maer afkrabben
Maer 'k wensclile dat dien vervloekten Wannes in Java was,
want 'k en kan myn ermen niet meer opheffenDendcrbode,
salul, tot binnen acht dagen
Zoo als wy hadden aengekondigd, is den Jubilé van den
H. Roozenkrans te Nieuwerkerken gevierd geworden.
Deze godsdienstige plegtigheyd is door al de invvooners
met de meeste godsvrucht bygewoond geweest. De tref
fende ingekeerd'hcyd en wonderlyke vlytigheyd waermeë
de parochianen de zielroerende sermoonen der welspre
kende paters Dominicanen hebben bygewoond, zyn eene
zekere waerborg dat dezen Jubilé overvloedige vruchten
van zaligtieyd zal tfe weeg brengen.
Donderdag lest is Z. II. den Bisschop deze godsdienst-
feest door eene plegtige processie komen sluyten en beeft
de goede gevoelens der parochianen van Nieuwerkerken
moeten bestaligen; want nimmer zag men meer ingekeerd-
hevd en eerbied in eene welkdanige parochie beerschen
dan ten tyde dezer Jubilédagen, en ter gelegenlieyd der
processie. Wy wenschen den achtbaren en ieverigen herder
dezer grooté gemeente veel geluk, hy die zyne parochia
nen op eene zoo weerdige wyze tot dezen grooten akt
heeft weten voor te bereyden.
Liedje: stbm der toürnaisienne.
Koster Neli9, 'k heb vernomen
Dat gy niagtig ryke ayt.
En ik ben tot u gekomen
't Is by ons steeds armen tyd. (bis)..
Ik kan nauwelyks nog leven,
Met myn koetjen en myn zwyn
'k Hope. gy zult my wat geven
'k Ben den vriend van uw' kozva.
Dat is naer
Koster Nelis, is 't niet waer (bis).
Gy moet niet verwonderd wozen
Ik en vrage niets voor my,
En ik heb wel eens gelezen
Eene vraeg is aliyd vrv.
Ik ga beedlen voor myn orgel,
Ik ga rond voor mvne kerk.
Rep ik nu zoo wat den gorgel.
Denkt het is voor een goed werk.
Scbyn ik zot,
'k Slachte David 't is voor God
Koster Nelis moet begrypen
Dat geen pastor, met fatsoen,
Zonder snaergespel of pypen,
Immer scboonen dienst kan doen.
Da erom duif ik ook betrouwen,
Dat hy wel, in dit geval,
My al iets in d'hand zal douwen,
Zyne beurs ontsirekken zal.
Waerom niet
Als zyn hert hem dat gebiedt.
Koster Nelis gaet grammeelen, ^1)
Dal is een goê teelten toch
Ik en wil hem juyst niet streden,
Maer ik zal eens tikken nog.
't Kan er zoo al wrt aen helpen,
Om hem t' overhalen, ja
Nelis zal myn tranen stelpen,
Met een glaesje Malaga.
'k Zwyg van geld
Want bet ligt alreeds geteld.
(1) soürire. Deze beteekenis beeft dit woord; althans in Zeeland, en
in de omstreken.
Men schryft uyl Rousselaere aen den Dcnderbode 8 Sepl. 1857:
Ons sledeken lelt- onder zyne kinderen eenen jongen ariist
die, volgens deskundigen een schiiterund toekomende voorspelt;
't is M. Ferd. Callebert, weikeu, na slechts dry jaren studiën,
verleden jaer, den prvs van uytmunlendheyd behaeld heeft in de
academie van schilderkunst "le Antwerpen, en uu de iweede
plaels in hel konkoers voor denpiys van Roomen komt te ver-
k'¥eT gelegenheyd van dezen laelslen zegeupiae!. verhaestie
zich de vlaemsche letterkundige maetschappv dezer stad een
banket le bereyden ler cere van M. Callebert, die een barer
jongste leden is.
Dil banket, 't welk den 20 heeft plaels gehad, wierd met
alleen bygewoond door de leden die le Rousselaere woonachtig
zvn, maer nog door verscheydene corresponderende, die het eene
pjigt aehlien persoonlyk hunne gelukwenschingen aen den heid
der feest op te dragen. Onder deze laetsie bevond zich onzen
beroemden vlaemschen schryver, M. II. Conscience, thans arroii--
dissemenlskommissaris le Kortryk.
Met deze elementen en de toegenegene gevoelens waermede
al de tafelgenoten bezield waren, had deze feest eenen allerbeslen
uyislag. Nogtans, volgens den wenscli van iedereen, mogt deze
vrywillige belooning slechts het voorteeken zyn van eene meer
schitterende ovatie, die de gemeenie overheyd zou organiseren
voor de terugkomst van M. Callebert, na de uytreyking der
pryzen. Maer ongelukkiglyk, dezen zoo redelyken wensch die in
soortgelyke omstandigheden overal verwezenlvkt word, was hier
volgens den smaek niet van eenige mannen van progres en ver
lichting die op het stadhuys zetelen, want zaterdag 2(> sepl.
was den raed dringendheyshalve en legen elks verwachting
byeengeroepen. Wilt gy weten, lezer, wal er gebeurd is? Meu
heeft er een bedroevend tafereel opgehangen van de schulden
waerin de stad gedompeld ligt, dan wierden er redevoeringen
uvtgebragl zóo lang als bierwagens over de noodzakelykheyd van
sparen, en evndelyk besloot men, dal M. Callebert, legenstrydiglyk
aen alles wat er voorgaendelyk, in soorlgelyke omstandigheden,
plaets gehad heeft, in de stad zou komen gelyk den minsten der
inwooners, en dat, voor alle betooging, de leden van den raed
hem, nadien 't huys, den goeden dag zouden gaen wenschen.
Deze handelwyze is algemeen en ten sierksien afgekeurd.
Waerom moest dan den gomeenléraed byeengeroepen worden
als er niets anders te besluyten was. Indien de zegeupralen
hunner medeburgers voor onze stadhuysheeren van zoo weynig
belang zyn, dal zy zich ten minsten wachten hun openlyk met
afkeer of minachting le beladen.
Ik heb u deze daedzaken willen kenbaer maken, M. deu
opsteller omdat die zelfde mannen, die nu de gespaerzaeinheden
van keersendekens zoozeer ter herte nemen, onzen budjet bc-
zwaerd hebben met een tiental duyzende franks, om hel vtrmaek
te hebben de zusters van liefde en derzelver weerden bestuerder
uyt bet hospitael le jagen, en zele vervangen door 't geen M
Frère wercldlyke liefdezusters beet, en 't geen wv elfen af, dienst-
meyssens noemen.
Den Observaleur is kwaed gelyk een engelsch haenlje, om dat
den minister van oorlog het garnizoen van Brussel vermeerdert.
In andere steden zou men daer over blyde zyn maer de gazette
van M. Verhaegen weel wel dal die vermeerdering van garnizoen
hare vrienden in de onmogelykheyd zal stellen van uog eens"'
ruyten te breken.
Sedert eenige dagen is uyl Hofstade een zinneloos vrouws
persoon verdwenen zonder dal. men wete waer zy naer löe is.-
Zv is 58 jaren oud, gekleed met een blauw gedobbeld kleed,
een blauwen voorschoot, eene witte schorremuls, eenen blau
wen halsdoek, en 'i hair afgesneden. De persoonen die
nopens deze ongelukkige eenige inlichtingen konuen geven wor
den verzocht zulks aen de gemeenteoverheyd van tiofstade te,
doen.
W7oensdag 11. is den Eerw. P. Wi 1 Inert, ouden provintiael'
van de Societeyt Jesu, in hel kellegie van den H. Joseph, te Aelst,
overleden, na eene korte ziekte en in den ouderdom van -49 jaer.
'T is een groot verlies voor de wetenschappen eu voor bel orden
waeraen den overledenen toebehoorde.
W7y vernemen dat, ten gevolge eener overeenkomst lusscbeit
MM. Dessigny en Lamie-Murray, laelstgenoemden alleen gelast
blyft met het leggen der spoorbaen van Ilenegouvven-Vlaenderen,
Dezen belangryken maetregel» met voortaen alle-geschillen
onmogelyk le maliën, zal tevens de werken met eene groote snel-
heyd doen voortgezet worden. M. Lamie-Murray heeft zich de
medewerking verzekerd van M. Mouton, ervaren spoorwegkun-
digen, die den yzeren weg van Baume naer Erquelinnes komt
te voltooyen eti eygenaer is van een volledig materieel dat thans
beschikbaer is. De werken zullen geheel in 't kort.aengevangea
worden op de sektie van Audenaerde naer Ronsse en alles doet
verhopen dat binnen weynig lyds een deel van den spoorweg aen
het gebruyk zal kunnen overleverd worden.
In den avond van 26 tol 27 september laestleden, zyn er
vier vrouwspersoonen aeugerand geworden op de baen van St-
Nikolaes naer Antwerpen, door verscheydene zwartgemaekte
kerels. Ten dien gevolge, is een der aengepakte meysjes, 16 jaren
oud, naer liet hospitael moeten vervoerd worden. Den genaem-
den Dubelloy, werkman, woonachtig op het gehucht Kleyn-
Hulst, verdacht als eenen der daders, is door den politie-kom-
missaris van St Nicolaes aengehouden, en onder goede bewaking
naer Dendermonde geleyd, ter beschikking van den prokureur dee
Kooings.
Eenen der twee bybelleurders, welke wekelyks naer de~
merkt van St Nikolaes gaen, is veroordeeld door de regtbank van
Dendermonde^ tot 200 fr. boet en de kosten van T geding, voor
beledigingen jegens geestelyke persooneu.
Eene hertroerende en godsdienstige plegtigheyd had dyns-
dag, 6 dezer, plaets in de kerk van de IIII. Joannes en Nikolaes
le Brussel. M. Th.-M -J. Ellis, schoonbroeder van M. A... pro-
tesianlschen minister, taelleerraer, na openbaerlyk de keitersche-
dwalingen te hebben afgezworen, in de legenwoordigheyd van
M. den pastor der parochie en den Eerw P. Liberlsarl, die hem
in't kalholyk geloof onderwezen heeft, heeft mei zyn kind het'
doopsel ontvangen, en daerna met eene voorbeeldige vuriglieyd
de tl. communie ontvangen, ten zelfdenjtyde als zyne jeudige echt—
genoote, zynen peter, M. Maus-Poncelct, en zyne meter, Mej.
A. Coenen. 'T is eenen grooten troost voor de kalholyke Keik
van in haren schoot le zien terugkeeren, niet alleenlyk de hoogst
onderwezene ministers van den engelsehen eeredienst, maer ook
de geleerdste mannen, die, zonder vooroordeel, op eene gewetens
volle wyze hare geloofspunten en grondslelsels bestuderen.
Als iels buylengewoons zegt den Landbouwer van Rousse
laere, bewondert men lhans in den hof van M. Verhelst-Cousse-
ment, hier ter stede, eenen notelaer wiens vruchten ingezameld
zvn over eenige dagen, en die thans weêrom in vollen bloey staet.
\\'y vernemen dat M. Heunaert, uyt West-Vlaen.leren van
geboorte en thans missionnaris van Detroit (Michigan), zondag
avond te Leuven regtstreeks uyl Amerika is aengekomen hy is
in het lynerikaensch kollegie afgestapt. Dien weerdigen en yverï-
gen geloofszendeling zal "gewis gelukkig zyn dit gesticht, dal
nauvvelyks dry tuaenden bestaens teil, in zulken goeden voort
gang te vinden. Twee priesters van het bisdom van Gend, M. De
Frame, onderpastor te Beirlegem en M. Cappononderpastor
van Oordegem, alsook eenen leerling in wysbegeerle van Pater-
born (Westphalien), zyn er in gekomen. Men verwacht er nog in
den loop dezer maend zes andere leerlingen eenen Franscbmaijy
eenen Duyisehman, en vier Amerikanen.
Een amwerpsch dagblad kondigt aen dat het gouvernement
van Brazilien twee duvzend belgische en hollandsche malroozen
t acht acn te werven om dienst ^e nemen aen boord zyner oorlog
schepen de voorwaerden zyn deze op hel oogenblik der dienst
neming ontvangen zy iwge honderd iranks; den overlogt is koste-
lucosen deu diV-nst moet dry jaer duren.
