Cainille Liénart, bankier.
Victor Van Wambeke, advokaet.
Louis Borremans-Waitens, koopman.
Roman De Wolf, koopman.
Désiré Vaüderlieyden, advokaeL
Paul Béllmne-Eliaert, eygenaer.
Van Langenliove-Jeiie, ujltredend lid.
De vrees is slechte raedgeefster.
Wat is er nog
Wie kan er veel toe doen
Nog al leugens
Wat willen de liberaters
47de ZWEEPINGSKEN.
SAMENSPRAEK TUSSCHEN DE SCHELDE, DE
BROE D ERMINX 'T VERBOND EN, DÉN DEN DERBODE.
leggen, veel leggen, blyven leggen, en leggen zonder hoop
van vermindering
OPENBAREN LUSTHOF Als eenen
koopman, eenen industrieelen, eenen fabrikrnt of allen
anderen eene groote fortnyn gewonnen of van zyne ouders
geëerfd heeft, dan zegt hy soms ik wil een buytengoed,
ik wil eenen lusthof hebben, voor myn amusement, om my
te verzetten, ik heb dit noodig, daer tegen heeft niemand
iets in te brengen, den kooper zal het met zyn geld betalen
en daerdoor zal hy niemand moeten lastig vallen of geld
afpersen.
Als eenen burger die van schulden overladen is, en by
jan en alleman moet gaen geld ontleenen om zyne alfairens
te doen, zou de gril in 't hoofd krygen van ook een
BUYTENGOED of eenen LUSTHOF te koopen of in te
rigten, wat zou men van hem zeggen? Hen zon te regt
zeggen dat hy krankzinnig word en dat hy in een huys van
gezondbeyd moet opgesloten worden.
Nu, dit wilt ons stadsbestuer doen. De stad zit tot over
de ooren in de schulden, zy moet geldontleening op geld-
ontleening doen, de menschen die er aen leveren of voor
werken moeten lyd by tyd wachten naer hunne betaling,
de stedelyke regten worden gedurig buytenmate verhoogd,
de liberale regentie doet anders niet dan studeren om
nieuwe belastingen te vinden en om meer en meer den bur
ger 't zweet uyt te persen, en zy wilt eenen LUSTHOF
inrigten Wie heeft er öoyt zulk misverstand
gehoord Wy vragen al meer wie heeft er oovt eene zoo
schandige gefdverkwisting gezien Eenen LUSTHOF
Wat hebben wy dit van noode? Waer toe zal dien LUST
HOF dienen Wat voordeel of profyt zullen de burgers
daeruyt trekken? Geen hoegenaemd voordeel of profyt
zal daeruyt te trekken zyn, integendeel de burgers zullen
de groote" onkosten der aenkooping of huer van den duren
grond, de beplanting, den onderhoud moeten betalen en
aldus zal het wederom uytkomen op LEGGEN en veel
LEGGENEenen LUSTHOF 1 En waer zou dien
lusthof komen Op den tragel nevens of omtrent het goed
van eenen welbekenden liberalen heer. Als men ons dit zeg
de, dan verstonden wy seffens waer den knoop lag, dan be
grepen wy dadelyk waerom dien liberalen heer daarvoor
zoo genegen is, waerom hy daervoor zoo gewerkt, geklapt
en geschermd heeftBegrypt gy het ook, kiezers,
het goed van dien onbaetzuchligen heer zou daerdoor veel
in weerde winnen, den man zou zvnen grond daerdoor
duer, zeer duer konnen verkoopen om er herbergen of
huvzen op te zetten, immers, dien heer zou alleen, by do
iurigting van dien dwazen lusthof, alles winnen, maer de
burgers zouden alles bekostigen en met hun zweet betalen.
Staet ul. dit aen, kiezers, stemt voor de libei ale kandi
daten die zullen zorgen dat er den lusthof komt, zoo niet,
stemt voor de kandidaten die hier volgen, deze zullen
zorgen dat uwe lasten verminderen, dat de geldverkwis-
tingen belet worden en dat het rampspoedig stelsel van
liberale verdrukking voor goed een eynde nemen.
DEZE HEEREN ZYN
De Emancipation gaf, dezer dagen, eenen artikel die ons
verwonderd heefthy schynt ons des te meer bevremdend,
omdat, volgens liet openbaer gevoelen, dit blad den tolk is
van eenen onzer ministers. Dezen artikel geeft eene zoo
groote vrees te kennen over onze polilieke zaken, dat men
zou denken dat den afgrond voor onze voelen wyd openstaet
en bedreygt seffens alles te verzwelgen. Zie hier een stuk
uyt dien artikel
Wy zyn verschrikt van de steeds aengroeyënde stout-
moedigheyd te zien met dewelke de overdrevene libera-
tersparty de grondzuylen der burgerlyke samenleving
aenrand, te weten dm godsdienst en liet princiep van
gezagWy zyn verschrikt van de verblindheyd van-
It een groot deel dér Belgen, die niet gevoelen dat de
revolutie zich achter het belgisch liberaüsmus verbergt
en dat het onvermydelyk gevolg van de tegenwoordige
beweging zal zyn den ondergang der samenleving
Wv zyn verschrikt van den invloed dien de vrees uytoefent
op de goede burgers die zich, of nvt eene misverstandige
voorzigtigheyd, of uyt walg, verwyderen van het politiek
leven en aldus opene ermen aen den onverzaedbaren
hoogmoed laten...Wy zyn verschrikt te zien dat den
oproer de groote inagten van den Staet overheerscht, dat
de regeringsloosheyd zich in de openbare besturen
k uvtbreyd, en dat het gezag verzwakt in den oogenblik
zelf op'welken het zich zou moeten omringen van meer
eerbied en maglKortom, ons politiek evenwigt is
zoo waerlyk gebroken, dat de opening der kamers, dm
gewoorvlyk als een geluk beschouwd word in de dagen-
van crisis cn gevaer, door velen aenzien word als eene
bron van nieuwe moeyelykheden
Dat men moet bevreesd zyn van de stoutmoedigheyd
waermeè de liberaterssecte den godsdienst en het princiep
van gezag aenrand dit is al te waer, dit moet zekerlyk
onrust baren.... Maer wie is daervan de schuld Is het niet
onbegrvpelyk dat, in het katholykste en godsdiensligsle
land van geheel de wereld, het grootste deel der dagbladen
eenen doodelyken oorlog voeren tegen de kalholyke religie
en dagelvks de godsdienstige gevoelens der overgroote
meerderheyd op de stoutmoedigste wyze aen randen, mis
kennen en" beledigen Is het niet onbegrvpelyk dat
deze dagbladen, die zoo veel kwaed aen 't land en aen den
godsdienst doen, inschryvers tellen zelfs tot in de katho-
fykste familiën
Het is niet alles. Men zegt dat dezen die den artikel ro
kwestie opgegeven heeft, het moet weten de opstellers
dier goddelooze en beyligscbendende schandschriften ont
vangen onderstandsgeiden van hooger hand, van hen, die
nogtans het kwaed zouden moeten kennen welk er dagelyks
aen 't land gedaen word, en weten dat die dagbladen, door
hunne onheylstokende en regeringslooze principen, onze
instellingen én ons koningdom in gevaer stellen. Doch hoe
wilt men dat de ongodsdienstige gevoelens geenen voort
gang doen als men ziet dat het landbestuer, uyt toegevend-
heyd, geene krachtdadige middels neemt om dit voortkan-
kerend kwaed tegen te werken B. V. Waerom stelt het
niet dadelyk de professors af die, in hunne schriften en
leergangen, de goddeloosste leeringen belyden en onder-
wvzen en aldus de opkomende jeugd, de hoop des vader
lands, bederven en verleyden? Waerom werpt het gouver
nement naer 't hoofd van die godsdiensthaters en vervolgers,
ryke jaerwedden die het van de kalholyke Belgen moet
afpersen Wat heeft men gedaen als de leerlingen van die
school openbaerlvk het Heylig der Heyligen met schimp en
hoon belaedden. dan zelfswanneer duyzende katholykeu
hel met eerbied acnbader. Men heeft niets gedaen, het
sehandael is ongestraft gebleven en den rector, die zyne
pligt gekweten bad met het II. Sacrament te vreken, is
afgesteld geworden Als wy dit alles zien en hooren
gebeuren, dan zyn wy geenzins verwonderd, al had het
kwaed nog meer voortgang gedaen
Het is het zelve met het princiep van gezag. Als men het
niet doet eerbiedigen wanneer het miskend word, dan hoeft
men verschrikt te zyn en te vreezen dat het welhaest
teenemael zal verloren zyn. En wat moet er gedaen worden
om dit openbaer ongeluk te voorkomen Handelen gelyk
bet behoort,, dit is te zeggen mot krachtdadigheyd B. V.
de ambtenaers die hunne pligten verzuvmen en die het
sec {arische fanatismus zoo verre dryven, dat zy de opstokers
en bewerkers van oproer en baldadigheden begunstigen
in plaets van tegen te werken, zulke ambtenaers niet alleen
afstellen, maer ze floor de gewapende magt doen aengrypen,
in de gevangenis werpen, en strengelyk straffen.....
Zie daer wat er moet gedaen worden 0111 den magonniekea
geest, die den gezworen vyand is van alle gezag,, in zyne
verwoestende werkingen tegen te honden
Is het niet eene beklagelyke zaek dat de politie en de
burgemeesters van verseheydene groote steden in de laelsle
gebeurternissen werkloos zyn gebleven wanneer de vreed
zame burgers schrikten en beefden op het naderen van die
oproermakers, die weerlooze persoonen kwamen mishan
delen en de eygeridommen vernietigen Is er iets tegen
die burgemeesters gedaen Neen, het gouvernement heeft
zich al wederom toegevend getoond en daerdoor de stout
moedigheyd nog meer aengeprikkeld. Heeft men niet eenen
gouverneur gezien, die, al zyne pligt te miskennen, gewey-
gerd heeft aen de justicie daedzaken te-doen kennen waer-
door de dolzinnige brandstichters van ,Jemmappes zouden
konnen gekend geweest zyn Is dien gouverneur afgesteld
geworden Neen, hy blyft nog iii zyn ambt, tot ergernis
van 't land en oneer en verzwakking van 't gouvernementeel
gezagHeeft men niet eenen anderen gouverneur
gezien die zyne residentiestad verliet en ging wandelen als
de oproermakers zich bereydden om hunne schandplannen
ten uvtvoer te brengen? E11 wat is er dien ambtenaer
geschied Niets
Wy vragen al wederom wie de schuld is dat het princiep
van gezag verzwakt en te niëte gael, en wy antwoorden het
gezag zélf, 't welk noch den moed noch den vastberaden
wil heeft om zich zelf te doen eerbiedigen.
Doze vraeg is gewigtig, byzonderlyk in dezen oogenblik,
dat ons land zich in eenen onrustbarenden toestand bevind
en dat er middel toe is 0111 dien toestand te doen eyndigen.
En wat middel is daertoe?
Eenen zeer eenvotidigen middel, dat namelyk de kiezers
van alle steden en gemeentens zich de hand leenen en uyt
de gemeenteraden verwyderen alle leden dis van verre of
van naby toebehooren aën de macormieke klnbsen, aen den
fibeiatershaspel, aen de secte die, in veie piaetsen, de
wanorders, den oproer en de baldadigheden begunstigd,
toegelaten of niet tegengewerkt heeft.
Hel is de liberaterssecte immers die overal den geest van
goddeloosheyd aenblaest cn uytbreyd het is de liberaters
secte die alle geestelyk gezag tegenkant, die allen zedelyken
en godsdienstigen invloed zoekt te vernietigen; het is de
zelfde secte die, met een woord, openlyk het vaencfel van
opstand tegen de II. Kerk en tegen het wettig gezag van
den Staet opsteekt en de godsdienstige Belgen, door alle
slach van verleydingen, bedrog, geweld en Taster zoekt te
verderven, en "ovepte balen om onder dit vaendel plaets
te nemen.
De werkskens, de boekskens en schriftjes die overal in
overvloed rondgestrooyd worden zeggen openlyk dat de
franrmacons en de liberalere het zelfde doel, het zelfde
eynde zoeken te bereyken, namelyk het algemeen verderf
der godsdienstige klassen der samenleving. Wat bewys hebt
gy daer van zal iemand ons zeggen, en wy zullen ant
woorden dat de liberalere liet zelve zeggen en leeren. In de
boekskens die zy dezer dagen rondgedeeld hebben staet er
openlyk te lezen dat de francmagons en de liberalen naer
een zelfde doel streven dat de menschen naer geene
priesters meer moeten Invsteren dat elkeen in zyn geloof
kan zalig worden dat de francmagons alleen "dc ware
leering van Christus verkondigen, en meer andere grouvf-'
zame ketteryën en schandige verergernissen.... Waer toe
strekken al deze dingen Om 't volk te bederven en aldus
de heersehappy der boozen te vestigen.
Die boekskens zyn wel te Brussel gedrukt, maer zy zyn
in verscliillige stedeii in den post gesteken en verspreyd.
En door wie? Door de liberalere, die zich alleen met zulke
verfoeyeiyke com missiën willen belasten omdat zy zich
verbonden hebben aen de vernietiging van den godsdienst
onzer voorvaders mede te werken en 't volk te bederven.
Kiezers, kunt gy dan in consciëntie stemmen voor mannen
die door zulke secte voorgedragen worden Moogt gy met
geruste consciëntie medewerken om dergelvke secte in
hare magt te honden, of om die magt te versterken Wy
zeggen ronduyt neen, 't is eene strenge gewetenspligt voor
ul. gebruyk te maken van de magt die gy hebt om die
secte met gansch haren verderflvken aenhang inagteloos.
te maken en hare rampzalige werkingen te verlammen.
Gy alleen, kiezers, kont er veel toe doen, ja gy kont er
alles toe doen, want hoe boos, hoe razend, hoe dol eenen
hond ook zyn mag, hy kan geen kwaed doen als hy wei
geketend of gebonden is. Als de liberaters uyt het bestuer
verbannen zyn, zyn zy al hunne magt kwyt, zy konnen het
honde'rste deel van het kwaed niet doen. Peyst er dan wel
op, kiezers, en doet uwe pligt.
f° De voorataenders der liberale kandidaten beroemen zich dat
de liberale regentie a I let a t gesticht van ongeneesbaren beeft ingc-
rigt. Dit is eene valschheyd, want deze inrigliog is door liefdadige
herten, tot stand gekomen, en 't was 't hoofd onzer geeslelvkhevd,
wylen den zeer eerw. lieer De Hert, pastor-deken dezer stad!
zaliger gelieugenis, welken den eersten aen 't hoofd der lyst voor
eene aenzieulyke som geleekend heeft.
2° De schryvers van bet naemloos druksel willen ten voordeele
der liberale kandidaten doen strekken de iurigting der armbe
zoekers die de onderslandsgelden ten huyze der armen dragen.
Deze inrigling is inderdaed door de liberalen bewerkt, maer ook
door de liberalen teenemael verlaten. Er zyn nog slechts dry
a vier armbezoekers die regelmatiglyk en zorgvul'diglyk hunne
armen te buys gaen bezoeken. Maer zyn die dry of vier armbezoe
kers liberalen Verre zy van daer,nauwelyks eei en liberael docï
nog bezoekingen in de arme huvzen, deze die hunne armen aller
best Oppassen zyn allen conservateurs, zoodat de liberale inrigting
door de liberalen zelve teenemael verlaten is, en het is tien be-
taelden knaep van liet armbestuer alleen die alle onderstands-
gelden voof de liberale bezoekers naer de arme huyzen draegl
Dus-mogen de liberalen daerover niet roemen wani zy doen 'niets
voor den armen.
5° Het naemloos schrift vertelt ook dat de liberale regentie
het getal der pensionnarissen in onze liefdadigheydsgestichten
vermeerderd heeft. Dit is eene schandelyke leugen, 'het gelat
oude vrouwen, oude mannen, weeze meyskens en jongens heeft
nooyl grooler geweest dan onder dc oude administratie. Integen
deel liet liberael beslguer heeft eenen tyd het getal sterk vermin
derd, en 't is- maer na dat wy daerlegen genoeg geprotesteerd,
geroepenen gercklameerd hebben, dat het getal op den ouden
voet gekomen is. .Men kan zich van de waerheyd onzer gezegden»
overtuygen door de N™ van den Dcnderbode van over zes' en zeven
jaren, waerin onze prolestatiëu en reklamatiên in volle letters-
en in strenge bewoordingen te lezen staenHad het getal
niet verminderd geweest, wy zouden niet gereklameertl hebben.
De liberalen van steden en gemeentens spannen voor deze
kiezingen alle geweld- in, zy bewegen hel en aerde, zy sparen
geene middels, hoe slecht, hoe eerloos, boe vryheydssclieiidend
zy ook mogen zyn, en waerom Omdat zy kost wat kost zoeken-
boven te komen en dan openlykjuyt te doen wat zy in 't geheym-
willen. En wat is dit
1° ZY WILLEN door geheel 't land in de gemeenteraden de
meerderheyd hebben hunner aenhangers, om te doen zien dat de
kiezers de schandige baldadigheden, deeerlooze verwoestingen en
brandstichtingen legen de religieusenhuyzen gepleegd, niet af
keuren.
2" ZY WILLEN de meerderheyd in de gemeenteraden hebben
0111 te koiincn roepen en schreeuwen dat de meerderheyd der
volkskainer de WAKE meerderheyd des lands niet is. en om den
koning Ie konnen pramen de kamers te ontbinden en nieuwe
algemeene kiezingen te hevelen.
ZY WILLEN de meerderheyd in de gemeenteraden hebben
om 'l land, in-rep eu roerte stellen, om in troebel water te yisschen
en aldus wederom het gouvernement van Belgiën in handen Ier
krygen, 0111 hel te konnen plukken eu pluymen gelyk zy nog ge
daen hebben.
'Kiezers, van sleden en parochiën, let er wel op, er hangen
groote rampen over T land als gy dit mael niet met de grootste
krachtdadigheyd,zonder vrees, zonder opzigt, zonder benauwd-
lieyd 10 werk gact. Hebt goeden moed, de victorie is aen ons,
als gy onbeschroomd zyl en wel de belangen van godsdienst,
troon en vaderland wilt verslaen gy kont overal verre de groote
meerderhevd hebben, maer gy moet willen en krachtdadiglyk
wj|lenZonder uwen krachtdadigen wil en een goed verstand
van uwe groote kiespligten, is 't land reddeloos verloren, en zult
gy welligt al de gruwelen van eenen regeringsloozen haspel te
verduren hebben
De ScheldeVerbond cn de Broedermin. Na aen het hu reel-
van den Dcnderbode gebeld te hebben, zeggen 'T zal van d,aeg
mis zyn, den meester zal geenen lyd hebben.
Wannes (De deu-r openendej. Elk non goevën dag.
De Broedermin. Wannes is den Denderbode l'huys
Wannes. Ik zie hem tegenwoordig byna niet, hy is van over
een tierken uyigegaen en hy heeft my gelast u te zeggen dat ge
moet binnen acht dagen komen.
De Broedermin. D tts nog al schoon, hy heeft hy ons g'heet
gereed en bezigt ons gelyk zynen schoteldoek.
Wannes. *Wel, volgens dat ik al dikwils gchoOTd heb, zyt gy
niet veel beter dan eenen schotel- of vuyldoeken als myn
meester u daervoor bezigt, 't is dal hy weet wie en wat hy bezigt.