ZONDAG 0 MEY 1858.
TWAELFDEN JAERGANG. - Nr Gil-
Vertrekuren uyt de Statie Aelst XAKU
6 FRANKS 'S JAERS.
Vertrekuren uyt verschillige Statiën.
AELST, den 8 Mey 1858.
De Catholyke geestelykheyd en de i
ministeriele gazetten.
Eenige bewijzen.
Eene bekrachtiging.
Eene eerlooze schandelykheyd.
REEDS VEEL TE VEEL DOET
Vroeger en nu.
Denclertn. 5-35 8-30 9-25 12-30 3-05 6-00.
Loketon 5-35 8-30 12-30 0-00 6-00.
Brussel 7-40 9-25 00-00 3-00 5-30 8-00.
M-ech. Brus» Antw. 5-35 8-30 9-25 3-05 6-00
Thien Luyk 5-358-30 9-25 3-05 6-00
Verv Land StTru\J5o,5-35 8-30 9-25 3-05 &-00
Geod 8-2512-25 -2-553-05-6-008-10
f? Gend, Brugge, Ostende 8-25 12-25 0-00
3 05 -6-00 le klas langs Dendermonde.
Korlryk, Mouscroen, Ryssel (langs Lede) 8-25
j 12-25 - 2-55 3-05 - 6-00.
Doornyk, Ryssel (langs Alh 7-405-30— 0-00
Nin. Gei-rardsb,Ath,7-400-002-155-30.
jg Bergen, Quievrain 7-400 002-15— 5-30
Te lede staen al de konvo-ys. Te idrgem staen deie vertrekkende vbd Ath 6-30 10-»
4-30 en deze vertrekkende van Denderleeuw 8-132-405-45.
Staen le GYSEGEM stil al de konvoys uytgenomen dezen vertrekkende van Aelst 9 25 des
morgens en 0.-()0*s avonds en van Dendermonde ten 0-00 's morgens en 0-00 's avonds.
Staen te Santbergen de vertrekken uyt Ath 6-30 10 00 's morg, 0-0 en 4-10 des avonds.
Van Denderleeuw 8-15 's morg.. 2-40 en 5-45 des avonds.
OJlftliE SUÏJM.
VAN LOKEREN NAER
Dendermonde, Aelst 6-40 9-20 3-00 5-300-00.
Ninove, C.eerardsbergcn, Alh 6-40 9-20— 3-00 0-00.
VAN ATII NAER
Geeraerdsbergen, Ninove, Aelst, Dendermonde, Lokeren 6-30 10-» 4-20.
Geeraerdsbergen, Ninove Aelst, Dendermonde, 6-3010-»4-200-00.
Brussel (langs Denderleeuw) 6-30 10-» 4-10—0-00.
Gend, Brugge, Ostende 6-30(langs Lede.) 10-» 4-200-00.
VAN GEND NAER
Amlenaerde9-30 2-20 7-50. naer Aelst, 7-00 8-45 00-» 2-15 4-45 7-20.
VAN BRUSSEL >AER
Aelst, Gend 7-35— 11-30—2-00 5-05—7-15
Ninove, Geeraerdsb, Ath (langs Denderleeuw) 7-35 0-00 2-00 5-05.
VAN DENDERMONDE NAER
Brussel langsAelstl 7-15 7-55 1-4' 5-00 (1. Meeh.)o-55 9-10 9-45 3-30 6-30.
Aelst, 7-15"— 7-55 11-50 1-40 5-00 6-05.
DEN DENDERBODE
Als de ministeriele dagbladen gedachten, denkbeelden,
beknibbelingen of waersehouwingeii vooruytbrengen, dan
ziet men er meest altvd de gevoelens en dc plannen van
het ministerie in doorschynen. Ter dezer gelogenhevd zullen
wy er twee dier dagbladen aenhalen, te weten de Indé-
pendance en den Journal de Liége, het eerste als schryvende
onder geleyde en opgave van Meester Rogier, liet andere
onder bescherming en meesterschap van minister Frcre,
Nu, Zie hier wat de Indêpendance zegt
Indien de geestelykheyd wilt dat den Staet haren
toestand verbetere gelyk dien der lagere onderwyzers
<i welke met eenen OPENBAREN DIENST belast zyn,
a dat de geestelykheyd dan afzie van die BOVENMATIGE
PRETENTIE van de ALGEHEELE ONAFHANGLYK-
HEYD HAREN AKTEN te bewarenIs de onafhang-
iykheyd liaer kostbaerder dan al de overige
Om deze aenhaling wel te verstaen, moet men weten dat
Meester Rogier, verleden jaer, liet volgende gezegd had
neven de verhooging der jaerwedden van de leegere
a geestelykheyd, stel ik de verhooging der jaerwedde van
de onderwyzers 1
Om de ministeriele thesis nopens de vernietiging der
■onafhanglykheyd van het geestelyk gezag te bekrachtigen,
zullen wy er de gedachten van den Journal de Liége van
minister Frère byvoegen. Zie hier wat hy zegt
a De Patrie vind ons kluchtig omdat wy aen de bisschop-
pen het regt betwisten de maetregels te beoordeelen die/iet
onderwys, de kloosters, de goede werken, dc liefdadigheyd,
de begrafenissen aengaen, die GEWAENDE regten der
<c KerkWy betwisten hun 't regt niet daerover hun
gedacht te zeggen, maer 't geen wy hun betwisten, is liet
a regt van de burgers le dwingen zich aen hun oordeel te
te onderwerpen eu hunnen wederstand te bestraffen met
de weygering der Sacramenten
Dit is klaer liet gedacht van het tegenwoordig kabinet,
MM. Rogier, Frère en Tescli willen de geestelyke beheer-
scbing, zy moeten tegen de bisschoppen de roede konnen
gebruyken, de Belgen moeten het hoofd bukken voor hunne
bevelen. Maer schertsen wy niet, de dry mannen die ons
besturen zyn stout genoeg om te poogen hunne plannen
van verdelging onzer godsdienstige vrylieden en der
geestelyke onafhanglykheyd ten uytvoer te brengen, by-
zonderlyk als liet zou zyn om aen de francmagonssecte te
behagen. Let erop, Belgen, indien die mannen nog eenigen
t.yd aen't gouvernement blyven, die revolutionnaire tael
zal verwezenlykt worden, welhaest zal de burgerlyke magt
de priesters willen dwingen de IIH. Sacramenten te be
dienen aen deze welke zy er onweerdig van oordeelen,
en dat den ouden dwangmiddel der ketters, dezen van de
geestelykheyd aen te randen voor misbruyk van gezag, of
andere magonnieke hairklieveryën, zullen in 't werk gesteld
worden. Deze verdrukkende pretentiën hebben niets
buytengewoon, niets buyten verwachting, het zyn de zelfde
pretentiën die de sectartssen van alle tyden, de vyanden en
vervolgers van catholyken godsdienst en priesters gehad
hebben te beginnen van de Arianen tot de Lutheranen,
Calvinisten en francmagons't is altyd de burgerlyke
belieerscliing over het geestelyk gezag geweest.
Marsile van Padua, die in de 14° eeuw leefde, schreef
eenen boek getiteld Defensor pacis, Verdediger van den
vrede, (want 't is altyd in naem van den vrede dat de ketters
den oorlog tegen de Kerk voeren) en in dezen boek leerde
hy dat de burgerlyke magt alleen liet geestelyk regts-
gebied in eygendom had, en dat de burgerlyke magt,
by gevolg, alleen het regt had van wetten te maken,
wetten te veranderen, uyt te leggen, de inbreuk tegen
de zelve te straffen, hare opperhoofden in te stellen,
hun te oordeelen en af te stellen, Hy leerde nog dat
de burgerlyk magt het geestelyk regtsgebied aen liet
politiek magistraetschap toevertrouwd haddat de
prelaten bet zelve van liet magistraet ontvingen, dat deze
bet geestelvk regtsgebied nooyt uytoefenden dan met
s onderwerping aen den vorst, en dat zy, door hunne
instelling, alleenlyk de magt der orde hadden, met een
eenvoudig gezag van bestuer en raed, zonder eenig regt
<1 van jurisdictie in het geestelyk bestuer, gelyk zou zyn bet
gezag van eenen 'geneesheer of advokaet in zaken die hun
bedrgf aengaen.
Dit stelsel was te voordeelig aen de ketters om geene.
aenklevers te vinden. Den zekersten middel 0111 de dwaling
te doen wortel vatten is, als 't mogelyk is, het gezag te
vernietigen waerdoor de dwaling veroordeeld word. Nau-
welyks had Luther zyne keltersehe leering begonnen of hy
leerde dat de bisschoppen niets boven de andere geloovigen
hadden dan hun priestersambt, zonder magt van iets te
beslissen ten zy met toestemming van het volk Al de ketters
die Luther opgevolgd hebben, hebben de zelfde leering
aenveerd om bunnen opsland te wettigen niet alleenlyk
tegen de Kerk maer ook tegen den vorst.
Richer verdedigde de zelfde leering in zynen boek over
de Geestelyke regeltucht, maer welhaest erkende hy zyne
dwaling, herriep de zelve en bekende dat zy tegenslrydig
was aen de Catholyke leer, dat zy ketterscli, valsch en
goddeloos was, geput in de vergiftigende schriften van
uther en CalvynBerigt aen de liberaters-francma-
gons die overal de kettersche en goddelooze denkbeelden
van die twee artsketters willen verspreyden.
Om de verklaring van Richer te bekrachtigen, zullen
wy er deze byvoegen van Melanchton, die voorzeker geenen
klerikael was, wanlhy wasgelieymschryver van Jan Calvyn,
doch zonder zoo dweepzuchtig tegen de catholyke religie
te zyn als zynen meester was en als 1111 de liberaiers-franc-
niagons van alle koleuren zyn. Melanchton riep dan uyt
God gave dat ik de geestelyke beheerscliing der bisschop-
pen niet konne vernietigen maer ze bekrachtigen, want ik
zie welke kerk wy gaen hebben indien wy de geestelijke
regeltucht omverrewerpen. IK ZIE DAT DE DWINGE-
LANDY ONVERDRAGELYKER DAN OOYT ZAL
WORDEN
Dit is ook een advies voor MM. Rogier, Frère en Tescli.
Maer zou het somlyds dit niet zyn wal zy zoeken Willen
zy ook niet een allerheerschend bestuer En zou dit de
onverdragelyke dwingelandy niet zyn die door Melanchton
voorzegd is
Dat hunne plannen en ontwerpen van die alleenheer-
schende magt zoo verre zullen gedreven worden als moge
lyk, daeraen twyfelen wy geenzins, maer gelooven zy in of
aen deze die gezegd hebben dat, indien de constitutie niet
wettiglyk kan veranderd worden, zy de catholyken revolu-
tionnairlyk zullen neervellen Zoo ja, wy zullen hun zeggen
dat zy zich bedriegen, want dat de catholyken er tydelyk
zullen by zyn om die liberale francmagonsdreygementen
te verydelen en, door eenen allerkrachtdadigsten weder
stand, liet geweld zullen weten af te keeren, byzonderlvk
als zy klaer zullen zien dat een der byzonderste grondves
ten hunner religie, het gezag der H. Kerk, in gevaer is
van vernietigd te worden. De liberaters-revolutionnairen
zullen schoon te komplotteren, te inlrigueren, te lasteren
en te bedriegen hebben, nooyt zullen zy er in gelukken
uyt onze grondwet te scheuren de bladzyde die de gods-
dienstvryheyd en de onafhanglykheyd van het geestelyk gezag
waerborgt, nooyt zullen zy daerin gelukken o! de zeven
achtste der ware catholyken zullen er hun goed en bloed
aen laten na deze principen, tot den laetsten adem met
kracht en geweld verdedigd te hebbenZoo neen,
waeroin al dit geweld laten gebruyken tegen de constitu-
tionnele onafhanglykheyd eu vrylieden van de Kerk
Wat ons betreft, wy rekenen op den bystand van Boven
en hebben de verzekering dat geheel de überaters-franc-
magonssecte, al was zy nog zoo geweldig, nog zoo sterk,
er nooyt zal toekomen te beletten dat de catholyke waer-
heden regt en onverganglyk blyven staen, en dal de woor
den van den Grooten Stichter der H. Kerk, de mugtender
helle zullen haer nooxjt overweldigen, tot de laetsie letter
uytgevoerd worden.
Als den Zone Gods zyne Kerk stichtte, heeft hy liet
geestelyk gezag, de kerkelyke magt noch aen Cesar,'noch
aen 'tvolk gegeven, maer aen zyne apostelen hun zeg
gende Ik zende UL. gelyk mynen Vader My gezonden
heeft. Al wat gy op aerde zult binden zal gebonden zyn
te in den Hemel, en alles u>at gy op aerde zult, ontbonden
hebben zal ontbonden zyn in den Hemel.... ik ben met
11 UL. tol het eynde der eeuwen....»
Dit zyn geene halve woorden, geene halve beloften, dit
alles is duydelyk, stellig en klaer, en daerby gezegd van
Hem die voorop wist dat eenen blaes, eenen enkelen wil
van zyne alm-agt de grootste potentaten, de sterkste man
nen tot grays zou verdelgenWy hebben dus, catho
lyken, van een handvol liberaters-francmaconsbucht niet
te vreezen, maer wy hebben ook eene strenge pligt te
vervullen namelyk van 't gezag, de magt, de waerVyd
der Kerk zoo veel 't in ons is te verdedigen en tegen alle
booze aenvallen te beveyligen.
Om de geestelykheyd en haer gezag te beledigen en
liatelyk te maken, gebruyken de ministeriele bladen nog
eenen anderen middel ter welkens schandvlekking onze
pen geene krachtige woorden genoeg heeft. Het is al
wederom de gazette van Meester Rogier, de trouwlooze
Indêpendance, die dezen veldtocht begint en namelyk de
geestelykheyd by de vivres wilt nemen, zy wilt ze binden
of ketenen door de bestaenmiddelen, door de jaerwedden.
Wat vraegt dit schandblad Twee zaken eene lafher-
tigheyd en eene afvalling
Zy vraegt ten eersten aen de geestelykheyd te erkennen
en te verklaren dat de Kerk, in andere tyden, slechts eene
gewaende onlrooving geleden beeft. In andere bewoor
dingen de Kerk zou moeten op de kniën vallen voor hare
ontrooversZie daer de lalhertigheyd.
Zy vraegt ten tweeden dat den priester den rang zou
aennemen van openbaren ambtenaer, dat de gebeden, de
sacramenlen zouden gelyk gesteld worden aen eenen dienst
van den Staet, zy schaft de vryheyd en d'onafnanglykheyd
al der Kerk, zy vernietigt-het geweten van den priester.....
Zie daer de afvalling. Zie hier iioe de Indêpendance zich
uytdrukt
De klerikale dagbladen en de bisschoppen zelve hebben
sedert eenigen tvd veel gesproken van teruggave of
i restitutie door den Staet aen de catholyke geestelykheyd
verschuldigd ten gevolge van gewaende ontroovingen,
die zouden gepleegd geweest zyn op een tydstip dat
onze constitutie voorafgaet. Men heeft zelfs gepoogd vast
te stellen dat de tegenwoordige jaerwedden der geesle-
lyken slechts eene soort van bedekte restitutie waren
onder dien vorm, door de belanghebbenden aenveerd om
de eygenliefde en de weerdigheyd van den Staet niet te
kwetsen, maer dat die jaerwedden in 't geheel deze
welke ze ontvangen niet verpligten tot eenen openbaren
dienst. Nu, wy verklaren liet, zegt de Indêpendance,
indien liet op dezen voet is dat de geestelykheyd en de
dagbladen die ze beschermen het vraegstuk verstaen,
dan heeft den Staet volstrekt niets te doen ten voordeelt
der leege geestelykheyd, wy zullen zelfs zeggen DAT HY
Zie daer hoe goddelooze vremdeüngen hier aen de
catholyke Belgen komen de wet geven en ons onbeschoft
heden toesnauwen die men by geen een protestantsch volk
zou verdragen. Doch, die laetste woorden zyn eene waer-
sehouwing opdat de catholyken niet zouden verwonderd
zyn als den verdrukkenden maetregel van de geestelykheyd
uyt te hongeren zal genomen worden. Maer wy zullen eens
afwachten en dat liberalere ook afwachten wat er zal van
komen, altyd is het zeker dat er sterkere banden van de ton
zullen springen, vooraleer deze bedreyging verwezenlykt
worde
Nu zyn onze liberaters-sansculotten onredelyker en
moedwilliger dan de püilosöphen-sanscotten van 1790,
welke laetste nog erkenden dat de ontrooving der geestelyke
goederen eenen onregtveerdigen aki was, dat liy daergesteld
was geweest omdat den Staet in nood was, en dat er aen
de beroofden moet rekening van gehouden worden met
bun schadeloos te stellen en hun lot, ten koste van den
Slaet, te verzekeren. Onze liberalere spreken geheel anders;
volgens inin mag er geene kwestie meer zvn van de preten
tiën der geestelykheyd, zy was geene eygenares, er is
geene ontrooving gepleegd, den Staet had liet regt de gees
telyke goederen aen te slaen, zeker zoowel als de goederen
van deze die uyt hun land gejaegd wierden. Dus, by
gevolg, zeggen de sansculotten van ons tydstip, heeft de
geestelykheyd geen regt eene schadeloosstelling le vragen
en den Staet is vry haer eene jaerwedde te geven of te
weygeren
