PILLEKENS.
Ja maer de Constitutie, zal men zeggen, gebied uytdruk-
kelyk dat er aen de geestelyken eene jaerwedde belaeld
worde..... Ja maer, antwoorden de liberasters, de con
stitutie is eene vaneengescheurde vodde, waerop wy geen
aclit meer moeten slaen, want g'hebt wel gezien dat wy
straffeloos, in de dagen van oproer, de Constitutie afge
haspeld, uytgekamd en afgeweven hebben, en wat meer is,
gy weet wel wat wy geschreven, gezegd, geschreeuwd en
bewezen hebben, dat zy zou wetliglyk veranderd of revo-
lutionnairlyk neergehakt wordenWat wilt gy nu nog
van Constitutie komen spreken deze bestaet maer
voor ous, als wy er voordeel konnen uyt trekken, voor de
catholyken kan zy niet meer ingeroepen worden
Men weet dat het eenen bisschop-Apostaet geweest is
die, uyt haet tegen de religie, den auteur geweest is der
hatelyke stroopwet tegen de geestelyke goederen; honderd
en tien millioenen revenues die, door onze voorouders,
ten eeuwigen dage, onder de bescherming der autaren,
ten titel van eygendom, ais erfdeel der armen en als onder
stand der geesleiykheyd gesteld waren, zyn al met nen
keer de prooy geworden van hebzuchtige gieren, die eer,
godsvrucht, weltigheyd, reglveerdigheyd en alle zedelyke
en godsdienstige belangen ouder de puynen eener dwiu-
gelandige regeringsloosheyd bedolven hadden. Den eygen
dom der ealholyke geestelykheyd was voorzeker wetliger
dan dien waermeê de verbeuring de koopers voor eenen
appel en een ey verrvkt heeft, en waervan de Kerk en den
armen de slagtolfers geweest hebben, want vele van die
roovers-bezitters denken weynig aen armen of priesters,
welkers hulp en bystand zy nogtans wel willen als hun
stervensuer nadert en als zy de genade verkrygen van aen
hunne ziele te denken. Doch het philosophiek sansculot-
tisnaiö kon zich op eenen zoo schoonen weg niet inhouden,
het was meester en 't moest van zyne beheersclung ge-
bi uyk maken om de gevangzitliug, de folteringen en evn-
delyk de guillotien op de roovery te doen volgen. Het
marteldom was toen de eenige begiftiging voor de geeste
lykheyd. Wachten wy af wat nu de Jiberastery zal doen
indien hare beheersclung in vollen ganggeraekt.
De geestelykheyd nu beroofd van allen eygendom en ook
van alle regt, gclyk de ministeriele gazetten onbeschaem-
delvk beweeren, zoo zal zy tot de bedenkelvkste slaverny
gebragl zyn; men vergelykt de bisschoppen en pastors aen
werklieden die men voor den oogenblik van noodwendig-
heyd bezoldigt, en die men, als er geen werk meer is
of als men er niet meer van te vreden is, wegzend
Eyndigen wy niet te spreken over die vryheyds- en heylig-
sehendende akten der liberators, welkers eenig doel is den
godsdienst Ie verdelgen, zonder eenige gewigtige bemer
king van Montesquieu nopens de kerkelyke goederen meê
te deelen, zy zal de catholyken versterken en misschien
aen eenige verdoolde liberalen de oogen openen. Zie hier
wat dien groolen wetkundigen die voorzeker geenen
klerikaal was. gezegd heeft
Markt dat het oud en noodzakelijk domeyn van de
geestelykheyd onschendbaar zy, dal het dueizaem en
eeuwig zy gelyk het priesterschap zelfEen corps
dat evgenaer is, is eene familie te meer in den Staet,
waervan zy de hulpbronnen vermeerdert, hare inkom-
o sten worden het erfdeel van alle andere familiën....
<1 De gillen die de volkeren aen den godsdienst gedaen
hebben en die dezen onder de diensten der kerken en
de noodwendigheden der volkeren verdeeld heeft, maken
een algemeen inkomen, 't is een algemeen ei fdeel, een
eeuwigdurend domeyn, 't welk opvjlgelyk tot alle l'ami-
liën overgaende, er den roem, het gemak of het nood-
wendige inbrengt, er het talent, de verdiensten, de
nyverheyd vruchtbaer markt en altyd de zuyverheyd
van zynen oorsprong bewarende, ons 't geluk weerd is
van den armen te ondersteunen, den vorst te doen
beminnen en den godsdienst te doen eerbiedigen.»
(Esprit des Lois. t. XXV)
Dat den schreeuwer der doode hand, den leugenaer-
tieiidenman en al de liberaters-ministeriele bladen hierop
antwoorden, wy zullen dan zien of de zaek van wat booger
dient opgenomen en wat omstandiger met den vinger moet
aengewezen worden. Maer wy bespreken dat er tegen
eenige personnaliteyten niet mag gereklameerd worden
Den achtbaren heere Tlieodorus Dommer, distrikt-kommis-
saris en president van de land- en hofbouwkojnmissie van Aelsl,
heeft onlangs aen alle burgemeesters van zyn ressort eene
inschryvingslvsi gezondenmet verzoek van die lyst aen de
inwooners der gomeentens en hunne vrienden ler leekening aen
le bieden. En waei toe moet die inschryving dienen Is 'i om
ergens eenen allerverdienslelykslen persoon, oenen waren vader
lander, eenen groolen Belg, le verderen Is 'l om eene welver
diende hulde, eene hoogst verpliglle dankbaerheyd le bewyzen
aen een roemweerdig talent, aen een uylslekend man. die zyne
medeburgers van pest, oorlog en duren lyd bewaerd heeft?
Is 't eyndelyk om het geheugen le vereeuwigen van eene groote
gebeurtenis, die heyl en glorie aen de natie heeft verworven?
Al deze vragen hoeven wy niet te beantwoorden als wy eenvou-
diglyk zeggen dat het geld dezer inschryving zal dienen om
eene medaille op te dragen aen M. ROGIER, DEN WELDOENER
DER VLAENDEREN fff V aen M. Rogier,
die de Vlaenderen gered heeft met geldverspillendc nuttelooze
boerenscholen, met dwaze raep- en knolexpositiên, met ontzet
lende subsidién te geven aen kerels die gaten in de maen geboord
hebben, met belagchelyke reuzenprocessiên, met zeven barometers
▼an 's lands penningen te koopen, met duyzende franks te ver-
leenen aen eenen schilder om een verfkol te maken, met 87
duyzend franks te verschaffen aen twee bloemekenskweekers van
Gend, met twee gepraemde geldleemngen van 57 millioenen te
heffen, met hatelyke bloedzuygerswetten enz. enz. enz
Hebt gy hel beet, boerkens der Vlaenderen Aen zulken man zult
gy eene medaille van erkentenis, hulde en dankbaerheyd oodragen,
indien gy de lyst van M. Dommer teekenl en er uw geld aen
geeftIs dit niet eenen sliimuen trek van wege onzen geesl-
rvken distriktkotumissaris?Maer wat wilt gy er meê doen,
zommige menschen zyn met een kleynlje content, 't en zal toch
geen honderd duyzeud franks kosten gelyk de medaille van den
gekroonden os te Parys, teekent dan maer op, boerkens, en denkt
dat er gevallen zyn in welke men aen den duyvel moet een keers-
ken branden al moest men hel achter zynen rug uytblazen...»
Elk zegge hel voorl.
Denkt gy misschien, lieve lezers, dat wy de devoiren van
M. Dommer als eenen akt vau domheyd aenzien, of peysl gy
misschien dat wy die streek niet konnen verdragen Gy zyl verre
mis, integendeel, wy aenzien dit als eenen der fynste akten die
M. Dommer ooyt daergesleld hebbe. Daerby, moeten wy hem
pryzen en vlakaf bekennen dat hy zoo dom niet is als zynen naeni
luyd, want eenen mensch die op lyd en stond weet dankbaer
le zyn, die bewezeue diensten, oulvaugene gunsten en weldaden
weel te waerderen en indachtig te zyn, zulken mensch is lolfelyk
en verdient geprezen te worden, byzouderlyk als 'l een kleyn
kostje is en net staet. Nu, is er iemand die van M. Rogier diensten,
gunsten en weldaden ontvangen heeft, 'l is wel AI. Dommer.
Het is wel waer dal die gunsten van jan en alleman niet gekend
zyn, maer dit is niet noodig, als AI. Dommer dit weet, dit is
genoeg, daenneè moet zie!» niemand bemoeyën, en 'l is eenen
onbeleefderik die daer zynen neus wilt insteken, niet waer M. den
kommissaris? Passcz-moi la rhubarbe je vous donnerai le sené,
dit is le zeggen dat schippers en voerlién malkanderen moeten
overzettenEn die dit spreekwoord op lyd niet weel toe le
passen, dien is waerlyk eenen dommerik.
Wy verwachten er ons aen onzen konfraler het Verbond
zal gaen zyn beste doen om dc inschryving voor de medaille van
Rogier le doen zwellen gelyk nen luchtbal. Den man zal eene
litanie aflezen ter eere van Rogier,die zoodanig zal gepeperd zyn,
dal er in geenen eenen gebedenboek eene zoo sehoone zal slaen.
Wy durven wedden dal onzen konfrater bel verdwynen der
pataierplaeg, liet goed gelukken van den graenoogst, den over-
vloedigen fruyloogst die op handen is en meer andere weldaden
zal toeschryven aen den redder der Vlaenderen, lerwvl hy op de
klerikalen de schuld der langdurige droogte zal leggen. Dit zullen
wy ook zeer wel konnen verdragen omdat de schryvelaers en
knoeyërs van hel prulblad ook wel welen dal Rogier geld
beeft voor de GOEDE drukpersMisschien zal 't Verbond
zeggen Verachtelyken, slordigen, lasterenden Dcnderbodegy zyt
eene vuyltong, gy kont niet lyd en dal het zonneken in 't water
sehyntmaer wy zullen aen onzen konfrater antwoorden dal hy
ook mis is, want dat wy te wel welen dal liet schier oninogelyk
is olie uyt te melen zonder zich vel le maken.
Men schryft uyt Brussel acn de Mcnse
Hel verslag der Middensektie gelast met het onderzoek van
't budjel van juslicie voor 1859, is op het punt van te verschynen^
en men zal er in de volkomene bevestiging aentrelfen van het
geen wy voorledene week gezegd hebben nopens de kwestie der
liefdadigheyd. De Middensektie noodigt stelliglyk het miuisterie
uyt om een wetsontwerp voor te dragen, en daerby doet zy het
nog in de dringendste bewoordingen. In eenen brief van haren
voorzitter M. Orts. geschreven aen den minister van justitie en
die in het verslag zal te voorschyn komen, word er gezegd dat
aengezien hel land nopens deze kwestie geraedpleegd geworden
is en de ontbinding der Kamer ler oorzaek der liefdadigheyd
plaets heeft gehad, het voor hel kabinet eene pligt is van aeu (le
Kamer eene spoedige oplossing van die levenskwestie le vragen.
M. den minister van justitie heeft op den brief van den voor
zitter der Middensektie geantwoord, dat het gouvernement op
geschikten lyd een wetsontwerp zou aeubieden.
De Middensektie moet op hare beurt verklaerd hebben dal zy
bet oogenblik geschikt geloofde.
Ziehier eenen trek waervan wy de echlheyd kunnen waerborgen.
In een koffyhuys eener kleyne stad van West-Vlaenderen, be-
klaegde zich billerlyk eenen landelyken liberael dal hy, in de
bichte geene absolutie had gekregen, omdat hy geabonneerd was in
eene liberale gazette Scliielvk worden zyne klagten onderbro
ken door eenen opleyder van het goddeloos libera lismus, die hem
toesnouwde: Waerom gael gy naer de biecht? Gy hebt wat gy
verdient.
De antwoord was goed. Of men wilt aen de Kerk gehoorzamen
of men w ilt er niet aeu gehoorzamen. In 't eerste geval, mag men
in consciëntie de gazetten onderstemmen die maer bestaen door
den hatelyken oorlog dien zy de Kerk aendoen?In het tweede
geval, waerom speelt men hypocriet tot zoo verre van naer de
bieebte te gaen?
Wy bevelen dien trek aen de aendacht der zeepliberale gazetten.
COR RESRONDENTlE
Ontvangen van onzen vriend van A. te Antwerpen de
sonune van fr. 6i-5 c.Item van jolv. D. Ai. te Hamme fr. 1-50.
M.V. D. V. te Destrldoi.ck gymoogl betalen of met een nian-
daet op den post, of by AL^VrD- S. ie Gend, 't is ons gelyk. Het
abonnement zal loopep I Mey dus tot 51 December 4 franks.
'L. A. uyt B. itóal zondag toekomende 10 Mey te A. zyn
met den treyn die tgyt Gend vertrekt ten 9 men 50 minuten.
Zeg aen mynen achtbaren vriend G dal hel my zeer aengenaem
zal zvn hem aldaer met zyn rytuyg te ontmoeten, in geval ik
niet kan komen zult gy tvdelyk eenen brief ontvangen.
M. V. D. S. uyt M. ik zal u de naeste week scliryven, ik
moet die zaek eerst wel onderzoeken vooraleer ik u stellige ant
woord konne geven.
Men schryft uyt Moorselop Zondag den 9 Mey om 3 uren
naer middag, zullen de Zakhorlogiën afgespeeld worden ter her-
beru van \l. Leander Bosteels, in den Meyboom. Eene menigte
paiïyën van verschillige gemeentens hebben om de zelve ge
kampt. Die de pi vzen moeten afspelen zyn Gysegem en Moorsel.
De muziekliarmonie van Moorsel zal eenige sehoone muziek
stukken laten hooren.
Den gouverneur van Oost-Vlaendereu brengt ter kennis van
de belanghebbenden, dat den overtogt zal onderbroken zyn van
den 15 dezer loopende inaend tot den 1 augusty aenstaende, op
de militaire bruggen van Dendermonde, gelegen aen de pooit
van Appels, in de rigting van den weg van tweede klas van
Dendermonde naer Aelst, deze bruggen moetende afgebroken
en hermaekt worden uyt oorzaek van den slechten toestand
waerin dezelve zich thans bevinden.
jJj. F. A. Naudts, priester in het seminarie, is onderpastor
benoemd te Beveren-Waes.
M. Pieter-Joseph Salembier is maendag avond te Rousse-
laere overleden in den ouderdom van honderd en dry jaren en
eenen dag. Hy was geboren te Wervick.
Den jury voor den aenstaender. pryskamp tusschen de
leerlingen van de lagere scholen des kantons Sottegem en
Nederbrakel, is samengesteld als volgt MM. J. B. Rombaut,
provintialen raedsheer. notaris te Nederbrakel; J. Ruysschaert,
burgemeester en notaris te Sottegem; A. Haumorit, gemeente
secretaris te Si. Lieveus-Essche. Bygevoegde leden MM. Ronsse,
v red er eg ter; Bernage, burgemeester en geneesheer te Neder-»
brake!.
Men leest in eene briefwisseling uyt Brussel aen een blad
van Korlryk
Gy weel dat den opsteller van den Sancho door de regtbank
vau Brussel verwezen geworden is, gezamenllyk met AI. Boue-
quié-Lefebvre, voor aeukondiging in dit blad vau lasterende
artikels tegen M. Rolin, advokaet te Gend en oud-minister van
's lands werken, lot 10,000 fr. schadevergoeding en de piaetsing
van hel vonnis in belgische en vremde bladen, naer den-keus-
van den vrager. Hei gerucht is verspreyd dat Al. Rolin, gebruyk»
makende van zyn regt, het ten zynen voordeele uylgesproken
vonnis zou doei; afkondigen in een der engelsche dagbladen die
meest gelezen worden, den Times.
Het sehynt dat dit inzigt AI. Bouquié-Lefebvre grootelyks-
getroffen heelt, dewyl eene enkele opneming in den Times, niet
min dau 7000 franks zou kosten, naer men verzekert. Alen be
ween dat AI. Joly en Boucquié-Lefebvre, nopens-dil feyt ver
schrikt, middelen aenweuden om den achtbaren advokaet vau
Gend te overhalen van zyn voornemen af te zien.»
Men schrviï uyt St-Nikolaes
In de zittiug van ouzen gemeenteraed,- heeft-Al. den schepen
Van Dunnen aeu den raed mededeeling gegeveu van het besluyt
door het gouvernement genomen, van eene koophandelsregtbank
te Aelsl in te rigien, en van het ontwerp dat bestaet om de stad
Dendermonde mei eene dergelyke instelling le begiftigen. Hy
heeft iiisgelyks lezing gegeven van den brief van eenen verte
genwoordiger van liet distrilu St-Nikolaes, die de hooger aen-
geliaelde ley ten bevestigt en vraegt dal den raed de noodige
kredieten su;nime om ie St-Nikolaes een gevang te stichten en
een lokael om de gehooren te houden eener regtbank van eersten
aen leg.
M. Bellemans heeft voorgesteld van te protesteren legen de
ontwerpen des gouvernements door alle wettige middelen hy
beeft gevraegd dat er eene kommissie zou benoemd worden, om
by hei gouvernement de handhaving van de huydige oinschry-
ving der koophandelsregtbank te verzoeken, of, voor het geval
dal dit verzoek zou afgewezen worden, aen te dringen opdat het
gouvernement ten minsten aen St-Nikolaes eene regtbank van
!en aLMileg zou vergunnen.
Op voorstel van betzelfde lid, heeft den raed by eenparig-
lieyd eene beslissing gestemd, volgens dewelke de stad St- Nike-
laes het aenbod doel vau alleen alle de kosten te dragen voor
bet bouwen vau een paleys van juslicie, in geval dat het gouver
nement er zou in toestemmen de stad met eene regtbank van
vau ien aenleg le begiftigen.
Den raed is acluervolgens overgegaen lol de beuoeming
eener kommissie gelast om de uitdrukking van de wenschen
der stad naer Brussel over te dragen. Deze kommissie is samen
gesteld uyt MAL Van Durmen, De Ryck, Smet-Van der Meiden,
Bellemans en Van Landegem.
Een ysselyk ongeluk is vrydag aeu de statie te Ruysbroek-
voorgevallen. Den statieoversten aldaer had twee kinderen, een
negenjarig meysken en een knaepken, dat wat jonger is, welke aile
twee, iederen dag, ter school vau Hal gingen, en van daer terug,
kwamen met het konvooy.
Op het oogenblik dat hunnen vader hen op het gewoone uer
by het aenkomen des treyus, ging ontvangen, kwam eenen anderen1
konvooy van tegenovergcsielde rigting aengestoomd. Het kleyne
meysken, dat op dien oogenblik den voel op den grond zette,
huppelde spelend vooruyt, in plaets van haers vaders uylgestfeken<
hand te vallen, en ging vallen onder de wielen van hel kon
vooy dië haer li-chaein op eene zoo verschrikkelyke manier marl
den, dat nog slechts de inwendige deelen, den schyn van* eèps
menschelyk lichacn» hadden.
Den ongelukkige» vader is half zinneloos vau verdriet.
Gedurende den storm van donderdag wierd le Lokerets1
van een met slrooy geladen schip, door eenen rukwind de gansche-
bovenlading,. met den schipper daerop, opgenomen en in de
rivier geworpen; zoodal denschipper onder eene aenzienlyke
massa slrooy als het ware begraven wierd. Gelukkiglyk was hy
goeden zwemmer en klauterde dan ook sue! van onder zyne
lading de rivier uyt.
Alen schryft uyt Antwerpen, 5 mey
Eenen kleynen jongen van aen den waterkant kwam gistere**
te huys met een gat in 't hoofd dat nog al sterk bloedde. De
moeder, eene weduwe die op dagloon gaetT was afwezig. Hare-
zuster was echter i'huys en wilde den kleynen kuaep helpen me£
een oud en vuyl straetmiddelken om 't bloed te stelpen, te weten
spinnekopnet. In eenen stal der gebuerte zocht zy eene w^bbe-
die, te oordeelen naer de uylgesirektheyd, aen eene oude groote
spin moest loebehooren. Dit was de zaek. De webbe wierd op de
wonde gelegd en den jongen bloedde niet meer. Maer toen derr
kleynen dezen morgend opstond, was zvn geheel hoofd zoodanig
opgezwollen, dal de doktors reden hadden om te beweeren dat
het nel een gedeelte veuyn der oude spinnekop bevatte en hetzelve-
aeu hel bloed van hel kind was medegedeeld, zoodanig dat ine tv
droevige gevolgen van het straetmiddelken mag vreezen. Berigfi
aen de ouders.
Zond ig laetst is te Gend, buiten de Briigsche-poori> #ef>e
mooniponiinbegaen. Zekeren Constant De Haering heeft gepoogd
de keet al te snyden van Sophia Walraevens, zyne vryster. Het
slagtoffer is naer huys gedragen geweest; men gelooft dat de wond
niet doodelyk is. Den pligtigeu is aengehouden, en het mes, dat
tot de misdaed gediend heeft, is ler greffie van de regtbank gebragt.
Maendag avond is er een kind van zes tol zeven weken le
vinden gelegd aen den ingang van de herberg het Lammckcn
te Antwerpen. Het schepseltje, dal zeer zorgvuldig in de doeken
gewikkeld was, had eenen in hel vlaemseh geschreven brief by
zich, aldus luydende
Mevrouw, daer gy het ongeluk hebt al uwe kinderen in eenen
mingevoi derden ouderdom te vei liezen en ik u eene goede
moeder geloof le zyn, plaets ik dit lammeken onder uwe be
scherming, hopende dat gy zult verzorgen alsof hel uw eygen kind
was. Ik bevind my in de onmogelykheyd om het te voeden en
groot te brengen. Ik heb in zyne kleeding alles gestoken wat
ik bezat.
Men heeft inderdaed in de doeken van den kleynen twee vyf-
frankslukken, in een papiertje gewikkeld, gevonden. De lieden
aen welk het kind gerigt was, hebben hetzelve voorloopig aen-
genomen.
Daer worden wederom vier andere kruydeniers der hoofd
stad voor het geregl vervolgd om vervalschte koopwaren te ver-
koopen. Wy hebben reeds vroeger gemeld dat er dergelyke ver
volgingen ingespannen zyn legen elf andere winkeliers van
dezelfde klas, belgeen op dit oogenblik, op vyflien brengt het
getal der vervalschers die eerstdaegs voor de korreklionnele
regtbank zullen moeten verschynen. Daerenboven heeft het
onderzoek aenleyding gegeven tot zes huyszoekiqgen gedaen by
grossiers of fabriekanten, verdacht van, zoo niet de eenigsten,
ten minsten de eerste bewerkers geweest te zyn der bedrieg-
middelen die door de waekzaembeyd der overheyd aen dea
dag gebragl zyn. Verschillige koopwaren, meestal peper en suy-
kery, zyn uyt hunne magazynen gehaeld om onderworpen te
worden aen een scheykundig onderzoek, waerinede man tegen
woordig bezig is.
