Twee luydsprekende daedzaken.
PILLERENS.
Eeoen der moedigste generaeis van ons leger, een déflig en
treffelyk man, die zynen koning en zyn vaderland bemint, heeft
de stad Gend bewaerd van plundering, brandstichting en al de
gruwelen die aen den oproer eygen zyn. En wat belooning krygt
hv daervoor De oproermannen willen hem een affront aendoen
eindal zyne houding, zyne krachtdadigheyd, zyne onverschrok-
kenheyd hunne schandplannen verhinderen, en zy intrigueren
tegen hem om hem buyien de stad te krygen. Hel gouvernement
kan niet weygeren het verlangen der oproermakers in te willigen,
het.is immers ten gevolge hunner strafbare en pligtige gewel-
denaryén dat hel aen 't schotelken is geraekt, het is aen hunne
medehulp dat het zyne verhefiing verschuldigd is, en dus is
zulkedankbaerheyd het minste wal het ten hunnen voordeele
doen kanDezen generael is dan gestraft geworden met eene
verplaetsing die hem onaengennem wasDal de Belgen daer-
nyt leeren wat de teomelooze driften van eene schandcoierie al
durven èysschen en waerloe zy 't land zullen brengen als zy
aliyd moeten voldaen worden.
Een ander feyt is de brutale afstelling van den achtbaren heer
De Saegher, procureur des konings te Gend, die, zonder dal hy
wete waerorn, van meester dadelyk knecht is geworden, door
zyne verzending naer Luyk a|s Greffier van het hof van beroep.
Aen dezen voortreffelyken fonciionnaris had men geene grieven
ten laste te leggen, integendeel by was algemeen gekend als
zynde de pliglen van zyn ambt leenemael toegedaen. Maer wat
geeft dit er aen, den heer De Saegher was catholvk van opinie
er. dit is tegenwoordig een schelmstuk in d'oogen der nieuwe
politiek, die door niets anders heerscht dan door hare drillen
en die, men zy er zeker van, door de driften zal vergnen.
Wy zouden over deze twee en over nog andere feylen breed
voeriger konnen uytweyden inaer bet walgt ons voor heden er
dieper in te treden. Noglans willen wy aen de klubislen wel
eens vragen wat zy zouden zeggen, indien zy en al de hunne
bet zelfde lot moesten ondergaen, in geval het land, vermoeyd
van de dwingelandige geesselroede der liberatery, hun welhaest
tot niet kwam brengenDeze vraeg zullen zy onbeantwoord
laten, maer, ons dunkens, spreekt het van zelfs dat de conser-
valeurs weieens zullen genoopt zyn op de zelfde wyze te werk
te gaen. Dit zouden wy willen zien en dit hopen wy te zien als de
onze hunne wezenlyke raagt willen gebruyken of werkstellig
maken. Gelyk de liberaters aen anderen gedaen hebben zal hun
ook geschieden, om hun le leeren dat in ons verstandig Belgiéu
het spreekwoord impunilas peccandi illccebrade ongesiraftheyd
is een aen lokset tot de boosheyd, geen vasten grond heeft of niet
aangenomen is.
Gelyk wy het voorzien hadden, hebben de laetsle pillekens
van den Dcnderbode op de nieuwe knoeyers van 't Verbond een
allerbeste eil'ekl gedaende arme sullen zyn zoodanig aen 't kry-
len en jammeren, dat een steenen hert zou breken; dal echter
hunne spylige droefheyd en magteloos gekerm zoo nog hier en
dacr met een verwylselken of lasteringsken legen den Dcnder
bode doorspekt is, dit is natuerlyk, dit begrypen wy en dit konnen
wy zeer wel verdragen, ais de stoute straeljongens eens duchtig
op de broek gekregen hebben, dan verwylen zy ook en zouden,
indien zy konden, de kasseyën uyl den grond trekken om ze naer
hunnen "bestraffer le stnylen. Nu, het zy, wy tvenschen 't Verbond
grondherlig proficiat met zyn eerste gejammer, en zullen, om
onzen konfrater plaisier le doen, hier het litanieken laten volgen
dat hy in laetsle Nr, zoo hyzegl, voor de lange behoudenis van
den hoofdopsteller van 't Dcnderbociken afgeeft. Zie hier dit fraey
litaniekefi
Heere geve dat zyne schriften in het toekomende hoofd, sleerl
<i of gat hebben
Heere, verleent item in het toekomende een korreltje rede-
neerkunde
Heere, gv zult Item niet op d'aerde kaslyden voor zyne
<t dwaeshederi'en ongerijmdheden
o Heere, indien hy U met zyne snoodheid zelf tergt, bevryd
Item van alle kwade hand 1
Heere, gy die ons leert het kwaetl met goed te lootten, ver-
geeft aen het Denderboeikcn zyn inkwisitic-gedrag, want hel
het weet niet wat het doet
Heere, wy durven hopen dal gy met het toedoen Tan zyne
O vrienden en voorslaenders, die u nogtans zoo dikwils met
den bacrd trekken, hem de vrede zult toestaen en medelyden
hebben met zyne onnoozelheid gepaerd met snoodheid
Wat dunkt u, geëerde lezers, steekt daer geen kruynt in
Ons dunkens ja, en dit wel 7.00 veel, dal wy er geen woord* zullen
op antwoorden en ons bepalen met aen de schryveiaers van 't Ver
bond te zeggen dal zy mogen goede couragie hebben, want dat
de onnoozele zullen zot zien, en dal waer slechts nen uyl van
binnen woont er voorzeker geenen arend zal uylvliegen.
Een tweede reuzeuarlikel begint het Verbond met te zeggen
dal wy ons tegen dit bladeken in eene schroomelyke gramschap
bobben gesteld. Gv zyt mis, konfraler, gy en geheel uw boelken
7.yt ons zoo veel niet weerd, wy konnen wel eens wat serieuser
tegen u klappen en de zweep opnemen, maer ons daervoor in
gramschap stellen, neen. neen, jongen, dit ware u te veel eere
aendoen, dit ware u een gewigl byzetlen dat gy niet hebt en
nooyt krygen zult. Met u, konfraler, doen wy niets anders dan
schertsen, gy dient ons maer om wat pillekcns op uwe rekening
te maken, ten eymle onze lezers en ons zelve wat te verlustigen,
an waerlyk daervoor zvt gy voor ons een excellent ding, want
zonder u zouden wy nog al dikwils moeten serieus zyn, zelfs als
wy er geene goeste voor hébben. Onthoud dan wel, Verbond, dal
«y maer den dwyl zyt waeraen den Dcnderbode zyne voeten
afkuyscht als hy van de kermis komt.
Maer zeg eens, Verbond, gy hebt in al uw gejammer en
gejank toch nog wat goesle om wat te spotten of eens te iagchen,
en dit begrypen wy alweer als wy ons errinneren dal Button,
sprekende van den ezel, zegt dat als dit dier afgeranseld word,
het meermaels een spotgeschreeuw tegen zynen meester uytgilt,
al wilde het aen dezen zeggen: het nypt mv wel, maerikkan
toch nog lagehen. Zoo zegt gy tot den Dcnderbode al nypt gy mv,
•y zvt toch een welgemaekl manneken, rond van buyk. dik van
kop,'enfin een lief schoou jongsken. maer dit hebt gy niet altyd
geweest enz. ziet, konfraler, dit heeft ons zoo veel plaisier ge
daen dat wy er u grondhertiglyk over bedanken, maer nog cou-
tonler zouden wy geweest zyn, had gy wat gesproken over onze
schoone oogskens en by voorbeeld gezegd, als gv nu toch bezig
waert, dal deze in ons kopken gelyk twee perelljes glinsteren;
'lisspytig dat gy dit vergeten hebt en ons alzoo dwingt daer
zelf over te spreken.... Maer oasse, 't zal voor neu anderen keer
zyn. In a,,c 8cva' 'J'" ,ocl' content, konfraler, en nu zien wy
audermael hoe waer het is dat men achter rugge iemand best
leert kennen.
Wy zouden reden hebben om kivaed of gram te zyn indien
allen anderen ons doorstak dat den Denderbode eerst voor de
liberalen geschreven en dan deze.uyl baelzuchtigheyd verlaten
heeft, maer omdat het Verbmd dit zegt, 'l welk in de valschheyd
geboren is, met leugeus en laster opgekweekt en met schande
gevoed word, mogen of willen wy ons daeraen niet stooren.
Wy zouden het Verbond wel uytdagen ons hel minste bewys te
geven van zyne beschuldiging, maer wat zouden wy er meè
winnen de boter te proevin als wy voorop weten dat zy nen
vuylen en bedorven smaek lieel'l, en dacrby waerorn ons veront
schuldigen over eene zaek waeraen eikeen weel, het Verbond
zelfs niet uylgezomïerd, dat wy onpliglig zyn 1 Het is immers
al verloren wat men in een gescheurden pot of iti een zifle giet....
Wy wierpen deze week eenen oogslag op dert brief dien het
Verbond legen liet ouderwys der Jesuilen heeft afgekondigd en
dachten er de slavelyke copye der Lettres provinciates van Pascal
in te vinden. Wy sloegen eeaige werken open en bevonden dat
ons gedacht echt was. Nu, Voltaire, den goddeloozen leugen- en
lasteraer zegt dat men door die Lettres provinciates van Pascal
geenzins hel onderwys der Jesuilen moet noch mag beoordeelen
den graef de Ma:stre heeft die lelllrcs genoemd leugenacrs-bricven;
Chateaubriand, in zyne Études historiques, velt het zelfde vonnis,
want, roept.hy uyt, 'Pascal js maer eenen vernuften lasteraer, hy
heeft ons onslcrflyke leugens achtergelaten.
Als wy de geluygenissen van zulke mannen gelezen hadden,
verdween by ons alle goeste 0111 den brief van 't Verbond breed
voerig te beantwoorden, te meer omdat wy eene kwestie van
godsgeleerdheyd moesten behandelen waerin wy onbevoegd zyn
en ook die in een weekblad niet le pas komt. Indien de liberaters
van 't Verbond, van geheel de alliance en de regenlie zelve deuken
dat het onderwys der Jesuiten slecht is, waerorn zenden zy er alle,
geenen eenen uylgezopderd, hunne kinderen naer toe? Waerorn
heeft de regenlie over eenigen tyd eenen nieuwen hucrlermyn
van 27 jaren aen de Paters van ons collegie gegeven Dit alles
verslaen wy niet ten zy wy denken dat de betaelde, de baelzuch-
lige, de verslaefde lasterzucht alles moet uvtbraken, of het klinkt
of hel botst, als 't maer tegen de Jesuiten is.
Wat aengaet dat de Jesuiten wyde mouwen hebben, gelyk den
schryvelaer van den brief zégt. hy moet dit zelf wel ondervonden
hebben en eenen soberen kerel zyn onr tcyde mouwen van doe»
le hebben. In alle geval, raden wy onzen konfraler aen dit ook
eens le proberen, misschien zou hy verwonderd zyn, alhoewel hv
niet te dik van kop nog le rond van buyk.is, als hy er niet zou
doorgeraken. Hebt gy dit verslaen, Verbond? Peysl daer eens wel
op, en ziet dan eens of uwe schryveiaers en de regenlie het niet
met de hazen schynen te houden terwyl zy met de honden loepen.
Men schryfl ons uyt Herzele
it Verleden maëudag heeft alhier plaels gehad de plegtige
installatie van den eerw. lieer Coile, als pastor dezer gemeente.
Eenen fraeyen stoél van iVeluylgedoschle ruyters, maegdekens,
herderkens, genootschappen, enz. enz. kwam die plegligheyd
opluysteren, maer 't geen vooral verrukkend en indrukwekkend
was, was de school der Slom-Dooven van Gend, die in groot getal
al de weerdigheden der H. Kérk zoo als paus, kardinalen, arts
bisschoppen, bisshoppen enz. enz. met eene wotitferlyke zedigheyd
en iDgelogenheyd verbeeldden. Z. H. den bisschop van Gend heelt
geweerdigd in persoon den nieuwen pastor le installeren. Nooyt
hebben wy onze parochie zoo luystervol versierd gezien, de
zegebogens, opschriften, welkomgroeten, vlaggen, wimpels, fes-
toenen'en alles wal een feeslgewaed aendnyd, waren in overvloed
zoodat de parochie haren nieuwen herder op de weeriligste wyze
onlhaeld heeft, en daervoor den «leesten lof verdient. Na de
plechliglievd is er een prachtig,gaslmael op het kasteel van den
achtbaren" heer baron Van de Woeslyne-De Liedekerke gegeven
geworden hetwelk de geeslelykeen wereldlyke overheden benevens
de genoedigde en vrienden van den heer pastor hebben bvge-
woond. Des avonds is eene allerschoonste en algemecne verlich
ting dit belangryk feest komen sluyten.
In 't algemeen hebbende provintigle kiezingen geene of
weynige verandering aengeboden.
Men schryft uyt het kanton Durby (Luxemburg) aen den
Bien Public
er lk ben gelukkig u den zegeprael der katholyke party te
mogen aenkondigen in de provintiale kiezingen die le Durby
komen plaels te hebben. MM. Lebrun de Barvaux en Favereau
de Jenneret zyn gekozen geworden in de plaels van MM. Gende-
bien en Mersch. Tol hier toe, dit kanton, waer de bloem van het
maconniek liberalismus bloevt in al haren glans, onderscheydde
zich byzonderlyk door zyn uytsluyleiid politiek en, sedert meer
dan drv nraenden, vermenigvuldigde de liberale kolerv hare
beloften' en bedrevgingen. Echter, in weerwil hunne schandelyke
kuyperven. in weerwil den dwang dien zy niet beschaemd waren
uyt te oefenen in 't midden zelve der kieszael, in weerwil nog al
talryke verraderveu, die overigens door ingeboezemden schrik
waren veroorzaekt, zyn dé poogingen van MM. de regeringloozen
vruchteloos geweest. Geene wanorders zyn op de kiezing gevolgd.»
j|cn beweert, zegt de Union van Korlryk, dat de alhier
plaels °chad hebbende kiczing voor den provinlialen raed zal
vernietigd worden; de bygevoegde lyst der kiezers is niet
aeiceplakt geworden, gelyk de wet vereyschl, waeruyt komt dat
er kiezers zyn, door brief uytgenoodigd. die hun stemregt niet
hebben kunnen uyloefenen, in hel bureel waer zy geroepen waren.
Dynsdag morgeud, rond elf ure, hebben hel korps officieren
van hel garnizoen onzer stad en de overheden der verschillige
w'apemliensten, gevraegd om ontvangen le worden door M. den
generael Capiautnonl, ten eynde hem, voor zyn vertrek naer
Bergen, de droefheid uyl le drukken die zy gevoelen bv het zien
dallrv het bevel over de eerste grondafdeeling moet verlaten.
Den generael heeft grootelyks bewogen geschenen over dezen
blvk van toegenegenheyd hy heeft op de vriendelykste wyze de
officieren bedankt wegens den iever en de verknochlheyd waer-
van zy hem zoo menige bewyzen gegeven hebben, alsook van de
trouwhertige medewerking die zy hem verleend hebben tydeus
de dry jaren van eenen soms moeyelyken dienst.
By koninglyk besluyt van 25 mey
M J -M. de Vülegas, substituet van den prokureur-generael
bv het hof van appel van Gend, word benoemd tot prokureur
des konings by de rïytbank van 1" aenleg dezer stad, in ver-
van"in<' van M. De Saegher, tot andere bedieningen geroepen.
M. C' Dumonl, substituet van den prokureur des konings hy
de reglbank van 1™ aenleg te Brugge, word benoemd tol substi
tuet van den prokureur-generael by het hof van appel van Gend,
invervangingvanM.de Villegas, voornoemd.
Daer is spraek va» eenen yzeren weg die de stad St-Niko-
laes zou verhinden met de koolmynen van Mariemont, iartgs
Temsche Voor de uitvoering van die spoorbaen zou men te
Temschc over de Schelde eene brug moeten leggen van 400
meiers lang. Deze baen zou voornamenlyk tot doelwit hebben
het vervoeren der kolen naer de beyde Vlaenderen te vergemak-
kelyken.
Te Sottegem, in 'de kasteeistraet by het opdelven van dcit
grond tot het leggen der grondslagen eener nieuwe kapel voor d«
Kongrcgiilie der jufvrouwen, heeft men verscheydene lykbussen
ontdekt die nog eenige assche bevalleden. By het eerste opzigt
dier stukken is het gemakkclyk om derz.elver alouden oorsprong
te herkennen, en den gotischen trant barer vorming laet niet
toe te twyfeleo of zy moeten daer hegraven geweest zyn ten tvde
der Gothen.
Men weet immers dat het sleedje Sottegem in de aloude ge
denkstukken aengeteckend staet onder den naem van Gotleghem.
of Goleghem, en dat don uytgang gem of gheen waermede den
naem van een groot getal gemeenten eyndigl, niets anders he-
leekenende dan verblyf, womplaets, enz., zoo dal Golteghem niet
anders wil zeggen dan verblyf der Gothen.
Men schryfl uyl Sl-Laureyns, 19 mey
Den genoemden Bernard De Melsenaere en Jan Verhuist,
dagldouers, ivoonende in onze gemeente, wierden aengehouden
onder beschuldiging van het vuer gestoken te hebben in de hof-
slede van Pieler Hermie, landbouwer. Den eersten is onlangs
overleden in het Rasphuys le Gend, den tweeden is over eenige
dagen iu vryheyd gesteld. Volgens de verklaring van Verhuist,
heeft De Melsenaere, op zyn doodsbed, bekend dal hy alleen
pliglig is aen de brandstichting, die de oorzaek huuner aenhou-
ding was,
Den 12july zal er te St-Nikolaes eene tentoonstelling van
beesten en landbouiv-werktuygen plaets hebben. Daer zal eenen
kampslryd zyn voor peerden, hoornbeesten, schapen, enz. Eene
som van 209 fr. zal uylgedeeld worden aen de tentoonstel Iers
van nieuwe en verbeterde lanilbouw-weiktuygen.
Men leest in een weekblad
re Dat wy goeve, zeer goeye, ja doorgoeye jongens zyn, weet
alleman. Maer dat wy toch zoo dom zyn, als wy eygentlyk zyn,
dal wisten wy toch niet. Ziel hier de zaek. Uyl helêefdheyd had
het hesluer van den yzeren weg van Lichlervelde op Veurne, by
de inhuhling van den weg, eene uytnoodiging gezonden aen twee
lïansche dagbladsohryvers, waervan den eenen, M. de la Bedoil-
licre, opsteller is der Siècle. Dezen, om zynen dank te betooneu
aeu de vlaemsche bevolking, die, in meest al de statiën een
transch kleed had aengelrokken om de fransehe wellevendheyd
11a te apen, alsof er iets schoonder is dan eygen tael en eygen
dragt, heeft haer in zyn blad uytgescholden voor al wat stom et»
dom is. a Den Vlaming, zegt hy, men leest het op zyn gezigt, is
is hel domste volk dat ik nog in myne reyzen heb tegen geko-
v men. Daer iu zit noch levendigheid, noeh geestware hel niet
dat wyze een deel van onzen geest mede deelen, dau zou dit
«volk in zyne beestigheyd verslikken IZyt dan beleefd op zyn
frausch Wy mogen ons gelukkig achten maer domme Vlamingen
gebleven te zyn, want anders mogten die schoenen ons ook wel
passen. Aliyeér eeu lesken voor de franskiljons; dat het hun
wel smake
Men schryfl uyl Brussel, 21 mey
Gy herinnert u dat den franschen 1Voniteur onlangs heeft
aengekondigd dat M. Ambroes, regter van inslruklie te Brussel,
tot ridder was benoemd geworden van hel Eere-Legioen. Dezen
aehtbaren magistraet de magtiging gevraegd hebbende om de
eereteekens van dit orde te mogen dragen, heeft het ministerie
hem dezelve, 7.00 men zegt, geweygerd. Men weel dat M. Ambroes
gelast ivas geivcést de processen tegen de schandbladen den
Drapeau, den Prolclaire en de Crocodile le onderzoeken.
Men schryft uyl Brussel aen de Gazette van Augsburg, dat
den graef van Vlaenderen geenszins Zou tróuwen, zooals het ge
rucht verspreyd was, met de prinses dona Anlonia van Portugacl
maer wel met eene dochter van den Koning van Saxen, wier
hand den hertog van Braband voor zynen broeder zou bekomen
hebben, bv zyne laelste reys naer Dresden.
De 4' kamer van het hof von appel te Brussel, komt het
vonnis te bekrachtigen der korreklionnele reglbank van Antwer
pen, dat den kapileyn en den sluertnan van het schip Anrra ver
wezen heeft, den eersten tot 6 maenden en den tweeden lot 4
maenden gevang, wegens de afschuwelyke mishandelingen door
hen gepleegd op eenen armen kajuyljongen. De veroordeel-ing;
lol 400 fr. schadeloosstelling ten laste van den kapileyn is- insge-
lyks bekrachtigd geworden. Op aenzoek van M. Mesdag, substi
tuet van den prokureur-generael, is den kapileyn die rn vryheyi
gelaten was, binst de zitting zelve aengehouden en uaer het ge
vang der Kleyne Karmelieten geleyd.
Maendag morgend is er eene klok gevallen uyl den torera
der prochiekerk van Ostende. op het oogenblik dat men ze bego»
te luyden. Gelukkiglyk heeft men geen onheyl te betreuren; do
luyders zyn het met den schrik ontkomen.
In den morgend van maendag, den genoemden Eodewyk
Vormeseele, van Cleicken, hetigt van diefle, is uyt het gevangen-
huys van Veurne ontsnapt, na de poort geopend te hebben met
den sleutel dien hy heymelyk in de kamer van den hoofdwachter
des gevangs genomen had. Het schynt dat Vormeseele zyne rig-
ting'genomen heeft naer Vrankryk.
Eene moordpooging die grooten indruk gemaekt heeft op
den ivvk waer zy bedreven wierd, heeft zaterdag rond twee uren
plaets gehad, in de Fonleyuslrael, by den boulevard van het
Zuyden te Brussel. Ziehier hoe men de feyten veriraelt die deze
treurige gebeurtenis veroorzaekt hebben.
Zekeren heer G...., gewezen treynwachter op den Zuyder-spoor-
iveg, was reeds sedert eenigen tyd geleden, van deze bediening
ovèrgegaen tot degene van oversten der kommissionnarissen
van de statie derzelfde linie. G...„ onlangs deze plaels ver
loren hebbende, vatte naer het schynt, ten dien gevolge eenen
geweldigen liaet op tegen M. S...., oversten van het bureel der
reysgoederen. Nudan, onder den invloed van dezen haet, G
wetende dal M. S.... alle dagen tea 2 uren langs de Fonteynstraet
moest trekken om naer zyn werk ie gaen, begaf zich naer ge
melde straet om er hem te ontmoeten, en op het oogenblik dat
zy tegenover elkaêr kwamen bragt hy hem in don rug eenen ge
weldigen steek toe met eene gescherpte vvl.
M. Sgevaerlyk gekwetst, hoewel wy nog niet juyst kunnem
zeggen tot hoe verre, is naer zyn bureel overgedragen, en van
daer naer zyne wooning.
Wat den moordenaer betreft, dezen zou, zoo het schynt, zich
van zelfs gevangen gaen stellen zyn in het politiebureel van de
2' afdeeling.
Zondag laetst, tusschen middag en 1 ure, is er over de
stad Mechelen een allergeweldigst onweder uytgeborsten. Eene
hevige regenvlaeg stortte neer en den wind blies uyt het oosten
met eéne zulkdanige ivoede dat verscheydene persoonen omver
geworpen wierden. In de staliestraet en namelyk by de herberg
La Cournnne, zyn de tafels en de zware banken die op het voet
pad stonden, door den wind opgenomen en tot op eenen verren
afstand geworpen. Behalve menigvuldige ruylen die verbryzeld
geworden zyn, vernemen ivy geene verdere ernstige ongelukken.
Het onweder heeft maer vyflien minuten lang geduerd.
Te Lier, daerenlegen, heeft het meer dan eene gansche uer
gewoed. In deze stad heeft het zoo overvloedig geregend, dat «p
eenen oogenblik alle de stralen gelyk beken waren. Den storm,
zoo hei schynt, heeft maer over dit gedeelte dsr provimie ge-