PRYSDEELUVGEY.
PILLEKENS.
gestelde ondervinden. Wy protesteren dus uyt al onze
krachten tegen deze aenlyging en raden aen de hetren
pastors van ons distrikt die religieusen scholen in hunne
gemeente bestieren, er insgelyks in het openbaer en by
het gouvernement tegen te protesteren. Deze prolestatie is
hoogst noodzakelyk, hunne eer en die der scholen staet
hier op het spel, de beschuldiging is te boosaerdig, de
waerhevd moet gekend en tegen eene zoo schandelyke
verkrenking beschermd wordenWy zullen hierop
terugkeeren.
Verleden Maendag wierd deze jaerlyksche plegtigheyd
met eenen buytengewoonen luyster in liet kollegie van
St Nicolaes gevierd. 250 a 500 geestelvken van alle be
dieningen, benevens een uytgelezen en allerlalrykst publiek
woonden dezelve by, onder het voorzitterschap van onzen
Hoogweerden Bisschop. De oefeningen van declamatie en
gezang waren hoogst merk weerdig en beantwoordden ten
vollen aen den roem dien dit belangrvk gesticht in ons
land verworven heeft. Nimmer woonden wy een statiger
feest by, nimmer waren wy getuygen van meer indruk
wekkende oefeningen waermede de schooljaren in de
onderwysgestichten gesloten worden.
Wy zien ongeerne af van de omstandige brschryving
dezer deftige letterfeest omdat wy vreezen onze geëerde
lezers door te veel woordenprael te vervelen, nogtans wy
gevoelen ons inwendig aengespoord een woord in het
byzonder te reppen over de verrukkende Cantate, door
den eerw. heer Cooreman, professor in dit collegie ver-
veerdigd, en waermede de feest is geëyndigd. Dees kosle-
lyk muziekstuk, 't welk door de menigvuldigheyd zyner
variatiën, door de welluydendheyd zyner accoorden en de
heerlykheyd der gedachten als een voortbrengsel van eenen
voltrokken artist mag aenzien worden, is door de leerlin
gen uytgevoerd geweest.inet zooveel kunde en juystheyd,
dat zy gemakkelyk allen lof konnen onlbeeren; ook ont
houden wy er ons .van en bepalen ons by eene enkele
maer welgemeende gelukwensching zoo jegens den geleer
den componist als jegens de leerlingen die zich beyde in
samenstel en uylvoering overtroffen hebben.
Dynsdag was het de beurt van de leerlingen in het
pensiannaet der jongelingen IcGhysegem. Sedert de herin-
rigting van dees gesticht hebben 'wy alle jaren het genoe
gen gehad deszelfs prvsdeeling bytewoonpn. Alle jaren
bemerkten wy veel voortgang in de leerlingen, elk jaer
ondervonden wy dat de achtbare professors buvtengewoone
poogingen hadden moeten inspannen om hunne leerlingen
met zulke rasse schreden te doen voorderen; maer dees
jaer, wy zeggen het ronduyt, heeft het pensionnaet van
Ghysegem eene hoogte bereykt die aen alle ware vrienden
van studie en goede opvoeding tot troost en verwondering
moet strekken.
Inderdaed, de zuyvere nytspraek, de deftige houding,
het gemak en natuertykheyd in hel uyvoeren der decla
matie- en muziekstukken waren onverbelerlyk; er was een
aplomb of vastberadenlicyd onder de akteurs alsof zy,
aengemoedigd door het buytengewoon talryk publiek,
hadden willeu zeggen: ditmaelggen wy UEd.eeii feest geven
dat gy van ons niet verwacht. En 't is zeker zoo geweest,
want sedert de herinrigling van dit zoo bloeyënd gesticht
heeft deze prysdeeling hare weérga niet gehad. Hiervan
overtuvgd gelyk wy, heeft onzen zeer eerweerden heer
Deken, welken met den zeer eerweerden heer Deken van
Ifonsse en 75 geestelyken deze plegtigheyd voorgezeten en
bygewoond hadden, na het middagmaej', eenen gezonds-
dronk ingesteld, om den achtbaren en wel eetw. heer
bestuerder van het geslicht, alsmede zyne yverige heeren
professors herielyk over hunnen onvermoeyelyken yver te
bedanken en geluk te wcnschen over den buytengewoonen
voortgang der leerlingentevens den vu'rigen wensch
uytende dat dees gesticht, in het belang der jongheyd en
goede opvoeding, gedurig meer en meer in uylbreyding
aenwinne.
Aen de verwezénlyking van dezen wensch mag Ghvsegem
zich verwachten, wy durven het voorzeggen,'want al wie
deze prysdeeling heeft bygewoond zal zich bevlytigeh om
het voorhandig pensionnaet zooveel mogelyk te beguns
tigen.
Den derden dag dezer week woonden wy met groote
voldoening de prysuytreyking by in onze stadsschool, be-
stuerd door de eeric. Broeders der Christelyke Scholen.
Alhoewel alles daer eenvoudig en volgens den stand der
leerjeugd was, was de feest eene ware en hoogst nuttige
veruiakelykheyd, omdat zy aen den aendachtigpn toeschou
wer leert kennen eerstens wat een wel ingerigt onderwys
kan te weeg bréngen op de minst»beschaefde klas dér
samenleving, tweedens omdat zy duvdelyk doet zien dat
de ware christelyke opvoeding de basis of den grondsteen
is van hetmaetschappelyk leven, en zich in alle standen
zoo gevoelig doet gewaer worden.
Als wy hier boven zeggen dat wy met groote voldoening
deze prysdeeling bywoonden, dan 'zeggen wy dit met veel
overtuyging, want nog de hiervorengaende bemerkingen
ter zyde latende, moeten wy bekennen dat de kleyne leer
lingen van dit geslicht het eygenaerdig stu je waermede
zy het talryk gezelschap vergast hebben, op de natuerlykste
wyze hebben afgegeven. Meer dan eens was het onmogelyk
de lachspieren stil te houden, meer dan eens ontstond er
eene beweging van algeineene goedkeuring ondpr de aen-
hoorders, zoodanig dat het publiek wezenlyk te vrede,
wensch te dal dees feestje wat langer zou geduerd hebben
en vertrokken is met de gebenedyding op de lippen voor
de achtbare en nooyt volprezenc religieusen, die zich met
eene zoo bewonderensweerde zelfsopoffering aen het goes-
lelvk en tvdelyk welzyn der behoeftige kinderen toewyden.
Dit is wat in onze stad ook nog al begrepen word en om
een bewys daarvan te geven, hebben onzen zetr eerw. heer
Deken, met zyne eerw. heeren Onderpastors, de eerw.
paters Jesuiten, de heeren Burgemeester, verscheydene
Raedsleden en talryke achtbare persoonen dezer stad de
prysdeeling in de stadsschool willen bywoonen.
Donderdag, eyndelyk, zyn de leerlingen uyt het
pensionnaet van de eerw. ttroeders der Christelijke Scholen
alhier, ter gelegenheyd hunner prysdeeling, een luydspre-
kend bewys komen geven dat dit gesticht thans tot het
punt gekomen is waernaer de tredëlyke inwooners dezer
stad zoo lang getracht hadden. Onvermoeyelyk in hunnen
yver voor de ware deftige opvoeding, ervaren in hunne
leerwyze om de bevordering der studiën te verhaesten,
hebben de eerw. bestuerder en processors, door de letter
oefeningen en houding der hun toevertrouwde jongelingen,
dees jaer voor goed den duer van hun gesticht gevestigd.
De stukken van uytgaluiing, van zang enz. kenmerkten
zich byzonderlyk door preeiesheyd, aplomb en naluerlyk-
heyd die niets te wenschen overlieten daerby bemerkten
wy onder de akteurs dit gemak dat alleen evgen is aen deze
die, zeker van hun stuk, ook gevoelen wat zy aen de ver
gadering, welke hun de eer aeudoet ze te komen hoor n,
verschuldigd zyn. Kortom het kunstfeest dat wy hebben
bygewoond heeft ons ten vollen voldaen, te meer omdat) de-
hooge tevredenheid zienlyk te lezen stond op het gelaet
der talryke aenwezigen, waeronder onze geestelvke over
heden en het uylgezochtste puyk der stad geleld wierden-,
In het programma der pryzen hebben wy bemerkt dats
al de leertakken tot eene volledige opvoeding van midden-
onderwys noodzakelyk, in het pensionnaet der eerw. Broe
ders onderwezen worden. Voor die byzondere leertakken»
aenzien wy onder andere: de geschiedenis, de algebra, of
hooge cyl'erkunde, de meetkunde, het boekhouden, de
handclsoperatiën, de duylsche, engelsche en fransche talen
enz. Met deze en meer andere wetenschappen- verrykt,
mag den jongeling, 'l is gelyk van wat stand, zich zonder
schaemte in de inaetschappy begeven, hy inoet niet vreezen
dat hy van achter zal staen.
Eenen vriend die zich belast had ons een verslag te geven
over de prysdeeling in ons kollegie, feest die wy niet heb
ben kunnen bywoonen, deelt ons de volgende regelen
mede
Maendag 16 dezer, heeft hier plaets gehad de pleglige
prysdeeling aen de talryke leerlingen van onswyd en breed
vermaerd Kollegie, bestuerd door de Eerw. Paters der
Sociteit Jesu.
De voorafgaende redenaerskunstige oefening Baudouin
da Bourg, vergezeld van zang, muziekstuk van den Eerw.
P. de Doss,§ is door een vyf en twintigtal leerlingen mees-
terlyk uitgevoerd en door allen aenwezigen gulhertig
toegejuicht geweest.
Al de leerlingen die byzonder in hunne klassen uitge-
gemunt hebben op te noemen, ware voorzeker te langdradig
doch iels heeft ons voornamelyk getroffen, en zulks moeten
wy, tot eer en lof onzer stad melden, en dat is, dat van de
7 eersten f Aelstenaers, die gewis het minste in getal zyn,
die eer bekomen hebben, doch vooral dient gemeld te
worden de heer Albertns Lienart van Aelst, die by het
eindigen zyner studiën is gekroond geweest, omdat hy van
het begin af zyner wetenschappelyke loopbaen in alle
klassen den eersten prys heeft behaeid.
Zulke kweekelingen van zulke leermeesters doen de bes
te hoop opvatten voor de toekomstdeze zullen, 't is gelyk
in welk vak, kundige, brave en voor Kerk en Staet aller
nuttigste mannen worden immers, zy hebben by hel gron
dig onderwys in alle noodzakelyke kennissen, nog de beste
opvoeding ontvangen hun hert en karakter zyn gevormd
door persoonen met welke huerlingen niet kunnen wed-
yveren.
.-.Groot nieuws!Dal de kwakzalversstreken aen de
frangoui-poliliek van Meester Rogier eigen zyn dit heeft de
ondervinding ons geleerd, liet is immers onder die politiek dat de
exposition van rapen, pryën, savoyën, knollen, ajuinen, verkens,
kalvers, ossen, slieren, konynen etc. uitgevonden zyn, Dit alles kon
nog al passeren, wy begrepen dit, de inensclien moesten met iels
geamuseerd en geblinddoekt worden terwyl den grooten man bun
inet gepraemde geldleeningen, met verzwaring van alle contribu
tion,* met aeneenfoel'eling van tiskale bloedzuygerswetlen enz.
overzweepte. Maer nu is er wal anders op handen er is thairs
geette kwestie meer van ajuyn- rarp- of beeslenexpositiën, den
'ouden schoolvos heeft in den bol gekregen eene groote expositie
van schooljongens te houden Ten dien ejntle kotnl hv eenen
brief aen al de bestiierders der middelbare scholen en kollegiên
ie zenden om hun le vragen dat zy tydens de septemberfeesten
zooveel schoolknapen als'l mogelyk is naer Brussel zouden sturen,
den koning, zegt Rogier, zou ze in revue passeren Wat
dunkt u, landgenoten, is dit niet een slim gedacht, of liever zou
men niet mogen zeggen dat er meer dat: eene vys in de hersenpan
van Rogier losgeraakt is? Maer wal is 't, men zal ons zeggen dat
hel eeite arme muys die maer een gal en eenen slechten
tandentrekker die maer eenen sleutel heeft. De Rogierspoliliek
gact op den gist en er moet wat nieuws uylgevonden worden
Men verzekert ons dat Meester Flaukaerl, op In t vernemen
dal hy niet zyne schooljongens mag naer Brussel gaen, zoo bly
was, dal hy zich seffens een splinternieuw rood baeyen slaeplyf
met groote witte boenen knoppen heeft aengekochl. Wat groote
aerdighevd onzen dubbel gebvilden directeur in dees lyfsluk te
midden in den zomer vind, dit konnen wy niet bevatten, en nog
minder verslaen wy waerom hy zich daervan voorziet om met zyne
jongens naer Brussel te gaen. .Maer wat zullen de Brusselaers
lagchen als zy die reusachtige vleeschmassa ten halven lyve in
dh rood gedoen zullen geknopt zien Voorzeker zullen zy denken
dat den generael der nialroozen of der huppelpeerden afgekomen
is om den faro te keuren. Maer alle lagchen ter .zyde, wy hebben
lang gepeysd en herpeysd om de reden le konnen ontdekken om
welke onzen man alzoo gehuuseld w ilt naer de hoofdstad trekken,
en wy hebben geene andere gevonden dal hy zonder frak zal
optrekken om zich niet meer bloot le stellen nogmaels zyne
llankaerls te verliezen. In dit geval, keuren wy gemeld kleedsel
goed, omdat vremde vogels allyd vremde pluymen en vieze lianen
vieze' poo'en moeten hebben. Er zal veel volk kómen naer kyken.
Als al de middelbare scholen van 't land zyn gelyk de onze
le iveten opgepropt uiel kleyne ja zeer kleyne kinderen, die zich
zelve niet konnen behelpen, dan zullen de bestuerders en pro
fessors niet genocgzaem in getal Zyn om die kleine jongskens
gade le slaen of op te passen, byzondei lyk als dit spel wal lang
zou duren. In dit geval ware er geen ander middel dan een zeker
getal kindermeyssens in requisilie le nemen om in de noodwen
digheden der kinderen te voorzien. Den minister zal misschien
wel legen die onnoozelheyd protesteren, maer dan moet hy andere
middelen aeuwyzen opdat de directeurs der liberale scholen in
geene confusie komen. Die taerlen bakken wilt tnotl eerst de
panne siueeren, eu een dwazerik is'l die den tobben uyizel als den
regeu voorby is... Alles moet op tyd voorzien worden, en dit
zal hier zeer gemakkelyk zyn, maer den hoer zal 't al betalen
Wy hebben, zegt het Uundelsblad, eene opmerking ge
mankt, die niet tot eere strekt van de liberale dagbladen,
en waerdoor zy bewyzen, dal de regtveerdjgheyd by hen
niet als eene deugd aengeschrevcit staet.
Men zal zich erinneren, dat den Progrès, een liberael
blad le Leuven, zekeren priester beschuldigde, door slink-
sche middelen de erfenis van zekere jonge jufvrouw le
hebben binnengepalmd.
De kollegas van den Progrès haestten zich dil geval wyd
en breed meê te deelen, en men overlaedde den geeste
lyken met de lafste beschuldigingen lerivyl er gazellen
waren die zulke schoone gelegenheyd niet lieten voorby-
gaen, om al wat geestelyk is, andermael met hunnen haet
te vervolgen.
Den Progrès wierd voor het tnbunael gedaegd voor
laster, en de regtbank van Leuveu heeft het blad dezer
dagen veroordeeld.
Waerom zivygen nu de liberale dagbladen over die ver
oordeeling Waerom doelen zy ze niet meê en doen ze
hierdoor niet zien, dat dien geestelyken niet piigtig is aen
het Item ten last gelegde, en dat den Progrès hem valsche-
iyk beligtte
Al die dagbladen hebben den priester met naem en
voornaem genoemd; zy hebben Item onbermherlig aen de
pael gesteld, en zyne eer dus door het slyk der schande
gesleept het zou dus eene pligt zyn hem nu ook in eere
te herstellen.
Of is hun de eer eens priesters niet zoo heylig, als die
van eenen anderen burger?
Regl is regl en indien men regtveerdig wilde zyn, 7.ou
men met denzelfden iever de eerherstelling, moeten meê-
deelen, waermeê men de aénranding heeft afgekondigd.
Voor de lezers der liberale gazetten, en die geene andere
lezen, blyft het nu nog altyd eene twyfelachtige zaek, of
die priester niet eenen schurk is....
Wat zegt gv er van, konfraler Verbond Gy ook wist er
zoo over te jammeren, zult gy nu ook uyt uw bedde komen
om uw schandig gejammer te herroepen Het zal toch
heden niet zyn, dit weten wy voorop, maer binnen acht
dagen als ge van de zweep g'had hebt. In alle geval hebben
wy u dan nog een pilleken te slokken te geven, zttlde,
wy zullen uwe maeg, toch goed maken met lyd, patiëntie
en pillen.
Men leest in de Pdtrie van Brugge
In de redevoering, waerin M. Dolèz zoo geestdriftig
het ministerie vleydde, zegde hy onder ander Hel is meer
dan eens gebeurd, in myn parlementair leven, dat ik voor
my de moeyelykheden en het smertelyke van het gezag te
vreezen had.
Het geval is waer, en men vertelde inden tyd. het
volgende curieus geval
Eens wierd M. Dolez by Z. M. geroepen die lietn wilde
gelasten liet ministerie te vervangen, hetwelk, door eene
samenspanning gevallen was, waervan M.. Dolez had: deel
gemaekt.
«—Ach, Sire, antwoordde den achtbaren gedeputeer
den, laet my aen myne familie en aen myne kinderen I
Goed, antwoordde den koning glimlachend, maergy
van uwen kant, laet my dan ook myne ministers'*eis
M. Dolez wierd doorgezonden.
Veritas odium parit-
l)e waerheid is de bron van afgunst, h iet en twisten,.
Tan onderkiuipery, en allerhande listen,
Van onregtvaerdigheid. van kommerspy t,. verdriet,.
En menig ander kwaud. dat men op aerde ziet.
Hoe kan de waerheid toch, die vreê zou moeien makeo>.
De droevige oorzaek zyn vau al die lage zaken
Gemakkelyk, myn vriend, en wil gy dil verstuen?
Gy moei het wakend' oog uil nw gebuurt niet slaen.
Gy *yl geacht, geëerd, zoo veel als men kan wenschen,
Oin uwe Lilly kbeid m«-n ziel de brave men.schen
Rondom uw huis vergaerd u wa<-rdig' hulde bién;
Maer, vervloekte nyd de knagende afgunst 's liêo
Zien nooit de zeg' prael b looneu anders deugden,
Of sloiten bitter gal in d'allergrootste v eugden.
Omdat de haet niet kan ontveinzen uwe daên,
Daeiom verkeert hy al, wat door uw hand moet gae».
Omdat gy waerheid spreekt, die niemand ooii kan „hindren,
Daerom ziet men het spyt uw gouden naem vermindren;
Maer tnoed, myn vriend, schep moed men kan voor d'helder z»«
Niet schuiven een gordyn tot aen den tlehkon
Een wys en deugdzaem inan zal nooit uit ligtigheden
Zich laten overgaen door snoode lasterreden
Maer hv zal rvpelyk, toen iemand wordt be.tigt,
De beide kanten zien met bilivk evenwigt.
En dan zal 't slang-gebroed de deugden nimmer lastren,
Pioch ooit verkeerdelyk de waerheid m-er verbaslren;
Dan zal het inenschen-regt en oordeel hier gewis
Gelvk z«n met Gods regl, omdat het waerheid is.
P.A.X.
CORRESPONDENTIE.
Z. A. uyt B. ik zal Zaterdag -28 dezer uyt G. vertrekken
mei hel konvoy van 2 uren 50 minuien.
Beminden vriend R. uyt G er zal heden aen uw verzoek
voldaen zyn. Het is een mlsverslaen van mynen kan; geweest,
daeraeu ziet gy dat ik Ijegin oud te worden; maer zeg aen den
iviuen hoed dat ik nogtans voor u de uytdaging activeerde en
dat er mei d'eerste gelegenheyd, dacrvour wil, geel en rood Gloed
zal vergoten worden, hoe ouder hoe liever. Aen uw liveede
vriendclyk verzoek zal waerschyulyk niet kunnen voldaen
worden.
Ceêerdcn vriend uyt O. Gy moogt niet doen wat gy my
