CORRESPONDENTIE.
legen (leze heylige zielen gedurig uw laslergift uytbraekl. Gy,
en al (Ie kerels van uwen kaliber zyl tegen de paters en nonnen,
gy verfoeyd en vermaledyd ze, in princiep, omdat gy van den
goeden weg zvt afgedwaeld, omdat gy uwe calbolyke pligten
verlaten uw geloof verzaekl hebt en goddeloos geworden zyl.
Een goddeloos hert zoekt zoo veel het mogelyk is andere herten
nacr zich te trekken en ze ook Ie vergoddeloozen op dat ze aen
'l zelve zouden gelvk zyn; een goddeloos gemoed is vyand van
alle goed in ziclizélve, ntaer byzondcrlyk verbitterd legen dat-
gci e wacrdoor hel goed verspreid en gevestigd word, omdat dit
ziet alleen eene aen'houdende veroordeeling is van de booze daden
die dit gemoed, gelyk eenen verslindenden kanker, gedurig af
knagen.
Nu, wat doen de paters Wat doen de nonnen
De paters onderwyzen, prediken, hooren biecht, vermanen,
geven goeden raed, vórmen de jongheyd en werken geheel hun
leven aen de verzedclyking en verbetering der samenleving. Zy
worden veel aenhoord omdat zy wvs, geleerd, v'oorzigtig en heylig
van leven zyn hunne raedgevingen worden veel gevolgd, omdat
dezelve gesteund zyn op onveranderlyke principen van hel goed,
van den godsdienst, die alleen den mensch kan gelukkig maken
hunne vermaningen worden veel iu acht genomen omdat het
meestendeel der mensehen, alhoewel aen krankheden en missla
gen onderworpen, toch de regtveerdigheyd van hun hooren,
dezelve omhelzen en gedrukt door de onverganglyke en allesover-
w innende kracht der waerheyd, van hunne misslagen terugkeeren.
Deze alleen die aen de ondeugd, aen de verstokte boosheyd vast
geketend zyn, deze alleen die verhard zyn in iiel kwaed en, lol
hun grootste ongeluk, met eene zedelyke verblindheid geslagen
zyn, deze alleen ivederslaen aen de werkingen, aen den yver, aen
de poogingen der paters; veel meer, zy verwenseden en verina-
ledyden, zy haten en verfoeyën dezelve omdat der paters liabyt,
voor hun als eenen gloeyënden vinger is die het Slane Tlieccl,
Pliares van Balthazar op alle muren voor hun schryfl.
DEN SNORREBAERD. Dendcrbode, gy gaet er al wederom
zoo diep in en 'k en weel het niet hoe het komt, uwe woorden
zyn dikwils voor my harder dan de pvuclykste zweepslagen.
Gy ontstelt mv zoodanig, dal ik, niellegenslaende ik u met ntyae
uogeu zou willen verslinden, u moet gelyk geven. Noglans ik
zou begeeren dat ge dien thema wilde slaken en een ander punt
aeuroeren, want ik voorzie dat ge my meer en meer iu de pers
gaet nvpen.
DEN' DENDERBODE.— Dal gy ontrust word, dat uw geweten
ti vreeslyker geesselt dan Wannes zou konnen doen, dit geloof
ik, want de folieringen des gewetens zyn voor de boozen de
grootste, de hardste, de onverdragclykste straf die hun op aerde
kan treffen. Ik hel) u nogtans ntaer eene ligte schaduwe gegeven
van de uilgeslrektheyd van dit ongeluk, ik zou daer veel dieper
koiineu ingaen, tnaer 't is hier de plaels niet. Ik ga u nu zeggen
wat de nonnen doen.
DEN' SNORREBAERD.Lieven hemel daerovcr gaet ge nog
meer uwe tong scherpen en my nog hardere noten te kraken
geven. In Gods naem, üenderbode. lact dit puntje steken.
UtN DENDERBODE.— Gy zuil de waerheyd hooren, gv/uil
verkroppen 't geen gy noo'yt te verkroppen krygt omdat gy
u van kerk en kapel, van biecht- en predikstoel verwydert. Gv
zult my acnhooren lot het laetste toe.
WANNES. Meester, 'k en zou rnyn latyn aen dien boef niet
willen verslyten, gy zvt veel te goed tnel kwanten die n hier by
nachie komen den duy'vel aendoen. Indien ik rnyn goesle mogi
doen, 'k zou 'k hun sermoenljes onder hun broek geven dal ze
znttden sweeten.
DEN DENDERBODE. Zwyg, Wannes, 'kweet wat ik doen
moet. Als zy zich niet voegen, zal ik u kommanderen wat gy te
doen hebt.
WANNES. Ik zal zwygen, Meesier.
DEN SNORREBAERD. Dit zal 't beste zyn, want als g'uwen
mond opendoet 'l is allyd geweld en brutaliteyleu die er uyl
komeu
WANNES. (Zync vuyst ballende) g'en zyl bier nog niet weg,
'k zal met u nog wel eens kermis houden en onderzoeken ivat
hespen gy hebt. Den eersten keer dal mvn met ster eens moet
beneden gaen zuil g'er gestaen hebben, ivant 'k zal u oprollen
gelyk dfen lapyt'T vervolg hierna.
Moet men den Ohservateur gelooven, het ministerie,
wat men ook zegge, heeft nog niels besloten nopens de
wetsontwerpen die het in den aenstaendan zittyd de
Kamers zal vooordragen. De afwezigheyd van versclieydene
ministers, zegt lty, heeft niet toegelaten daer omtrent
eenig besluyt te nemen.
Wy weten niet of den Ohservateur goed ingelicht is
ntaer men mag verzekeren dat indien het ministerie aen
de eyschen der radikale party niet toegeeft, met de wetten
voor te dragen die bezonder legen de katholyken gerigt
zyn, deze party alles wat mogelyk is zal verrigten 0111 het
ministerie omverre te werpen. Met zyne oude vrienden
willen of niet moet het dan rekenen het heeft eenige
ipaetiden geleden, hun den vredekus gegeven, en nu is het
en uvant Tal moest het zich op weg den hals breken.
Volgens de Trihune de Liège vind liet vraegsluk van
liet verpligtend onderwys, in hel ministerie, voorstaenders
in MM. Kogier en De Vrière, terwyl M. Frère hetzelve
bestrvd. Dezelfde verdeeldheid besiuet voor de overeen
komst van Antwerpen maer ditmael komt de oneenigheyd
van den kant van M. Frère, die, gelyk men wed, er tegen
gestemd heeft. Ook, zegt een brusselsch blad, houd M.
den minister van finanlien zieh van kant. Moet men daeruvt
besluyten dat de ambtgenoten van M. Frère naer de hand
having der overeenkomst overhellen
De brusselsche briefwisseling der Meuse gewaegt van de
opening der leergangen van de vrye Universiteit en der
liberale Associatie. Zekere feytcn zyn in deze briefwisseling
aen te merken. Hetgeen ons eerst en voor al iu 't oog
springt, is de netelachtigheyd van den toestand van M.
Verhaegen.
Waerom heeft de heropening van de leergangen der
vrve Universiteyt plants gehad zonder de gewoonelyke
plëgtighcden T is, zfgt men, omdat de gebouwen nog
nie? voltrokken zyn. Maer den mihisterieelen briefwisselaer
der Meuse neemt dit voorwendsel niet aen, en hy beivyst
inderdaed, dat zulks niet aennemelyk is. De waerheyd is
dat den bestuerder-opzigtrr. M. Verhaegen, zyne volks
gunst voor de studenten der Universiteyt niet heeft durven
in de iv a eg stellen. Hv heeft misschien eene betooging ge
vreesd, de heropening is zonder p'egtigheyd geschicp.
Overigens, den briefwisselaer der Meuse zegt klaeruyl dat
sedert de kiezing van M. Defré, de studenten der vrye
Universiteyt met M. Verhaegen slecht slaen.
Het schvnt ook dat M. Verhaegen's zaken niet beter
staen in de Associatie van het Brouwershuis. Ik tivyfel
er grootelvks aen, zegt den briefwisselaer, of tusscben
dit en lange den achtbaren gedeputeerden van Brussel
nog plaets zal nemen achter den biljart die tot bureel
dient aen de liberale Associatie. Aldus zon de zon van
M. Verhaegen verduisterd wezen in de vrye Universiteyt
entevens ook in de liberale Associatie! Den man die, in
ntey 1837, door de bctooging-mahers der groote liberale
party met zegekreten bejegend, ja hemelhoog verheven
wierd, dezen zelfden man moet zich heden verdttyken, en
hy vreest zich nog te vertoonen in de sterkten derzelfde
party, 't is te zeggen in de vrye Universiteyt en in de
Associatie
T-XWflraT—
Vriend J. V. D S. uyl G. Wel bedankt voor uive attentie.
Eu gy vriend de M. uyl D. insgelyks. Ik ondervinde van tvd
lot lyd dal gv op my deukt. Mille gralias.
M. R. uyl B. De zaek moet voor 3 of 4 weken uytgesteld
worden. !k hen overlast van werk Myne zaken gaen vóór.
M. I). S. uyl G. Ik ben maeridag te Dendermonde, wilt gy my
daer komen vinden, gy moogt, maer gy moet zien dat gy alles
gereed hebt, ik ben gelast u te betalen, mits omstandige reke
ning.
M. V. H. uyt B. Zet uiven bril op en herlees mvnen brief gy
zult bevinden dat ik u toesta wat gy andermael vraegt.
By koninglyk besluyt worden benoemd
Onder-Voorzitter hy de reglbank van eersten aenleg van Den
dermonde, M. Jh. 11. Mulkcus, regter by dezelfde bank.
Regters by dezelfde reglbank
1° In vervanging van M. Mutkens voornoemd, M. H. De Pauiv,
vrederegtcr van bet kanton Ooslerzcele
2" M. .1. Scliellekens, advokael en gemeenle-sekretaris te Lo
keren 3" M. F. Janssens, advokael te Sl-Nikolaes.
Substituut van den prokureur des Konings by de zelfde regl
bank, M. flans, subsliluet van den prokureur des Konings te
Yeurne.
Regter bv de reglbank van eersten aenieg van Gend, i» vervan
ging van M. Lebroquy, overleden, 51. L. Mechelynek, sub
sliluet van den prokureur des Konings bv de zelfde reglbank.
Subsliluet van den prokurenrdes Konings by de reglbank van
eersten aenleg van Gend. in vervanging van voormelden beer
Mechelynek. M. Ad Dubois, advokael te Gend.
Voorzitter by de reglbank va» eersten aenleg van Audenarde,
in vervanging van M, Thienponl, ontslaggever, M. R. Liedts, in-
struktie-regter by dezelfde bank.
Regter by dezelfde reglbank, en vervanging van -M. Liedts,
voornoemd T. Liefmans. avoué en bygevoegden-regler derzelfde
bank.
Ondervoorzitter liv de reglbank van eersten aenleg van Brugge,
in vervanging van 51. Jooris, overleden 5t. G. Van Caloen, regter
by dezelfde bank.
Subsliluet van den prokurenrdes Konings by dezelfde regl
bank, iu vervanging van 51. Duinonl, tot andere bedieningen ge
roepen, 51. P. De Paepe, subsliluet van den prokureur des Konings
te Turnhout.
Substituel van den prokureur des Koniugs by de reglbank van
eersten aenleg van Korlryk, in vervanging van 51. Willems, ont
slaggever, 51. De Grave, advokael te Gend.
Voorzitter der reglbank van eersten aenleg van Veurne, in ver
vanging van 51. Van de Velde, lot andere bedieningen geroepen,
51. G. Despol, regter by dezelfde bank.
Regter by dezelfde bank van Veurne, in vervanging van 51.
Despot, 51. J. De Necker, vrederegter van het kanton Passclten-
daele.
Subsliluet van den prokureur des Konings, by dezelfde regl
bank, in vervanging van 51. Ilaus, voornoemd, M. J. 5laertens,
doktor in reglen, grillier by de koopliandels-reglbank van Os-
lende.
Griffier by de koopliandels-reglbank van Ostende. in vervan
ging van M.' Shortens, voormeld 51. J. IS. Lauwers. advokaet te
Ostende.
Griffier bv het vredegeregt van liet kanton Passchendaele, in
vervanging van 51. De Bottek, overleden, 51. L. Christiaeu, kom
mies-griflier by hetzelfde vredegeregt.
Den 9 dezer is te Bamhrugge eenen brand losgebotslen die
liet liyys der weduwe Oil. Goossens in assche gelegd heeft. De
schade bedraegl 2000 fr.
Den ft dezer is de gemeente Lebbeke ook het tooneel ge
weest eener brandramp, liet buys toebeltoorende aen den ge
noemden Ch -L. Wesemael, is den roof der vlammen geworden,
[lel geledeue verlies bedraegl 1550 fr.
Het gerucht loopt dal men in de verschillige departementen
bezig is met de lystcn op te maken der kandidaten voor bet
kruys der Eeopolds-Orde, en dal deze lysten aen 's Konings Itand-
teeken zullen onderwoipen worden, ter gelegenheyd van den
G8"1 verjaerdag Zyner Majesteyl.
Een beweenlyk ongeluk is zondag te Schellebelle gebeurd.
Den genoemden lï. Wiels die over den yzeren weg ging by het
voorby trekken van bet konvoy dal zich naer Aelst begaf, is door
hel sloomluyg verpletterd geworden. Wiels was doof, en hy had
liet geschuyfel van den sloontsleper niet gehoord.
Een blad zegt dat 51. Partoes, minister van 's lands werken,
nog al erslig lyd aen eene ziekte welke, zoo liet schvnt, hy in het
Oosten zou belraept hebben.
Latere tydingen melden dat M. Ghislain-Josepli Partoes,
minister van 's lands werken, dynsdag om ft uren's morgens
overleden is. Sedert eenige tnaendeu was de gezoudheyd van
M. Partoes een weynig ontsteld. Opliet tydslip dal den budget
van zyn departement in de Kamer bepleyt wierd, binst den
laetsten zittyd, was hy van de geelziekte aengedaen. Aen zyne
pligten verknocht, verwaerloosde den minister de zorgen welke
zyuen slael vereyschte. out zich eiken dag naer de Kamer te be
geven, en verergerde aldus zyne kwael. Sedert dien, alhoewel
hy wat ruste genomen had, binst de maend augustv, was hy nog
niet leenemael genezen. Hy hernam, overigens, veel te haeslig
zyne werkzaemlteden en, acltl dagen geleden, dwoug Item eene her
valling zich wederom te bed te leggen. Zondag echter, deed nog
niets een zoo noodlottig cn vooral 7.00 spoed g eynde voorzien
ntaer maendag verslechtte hy oogzienlyk. Hy begon te raeskalleu.
Dynsdag ïnorgend wierd by beregt, en eenige uren nadieu gaf
hy zyncn geest, nauwelyks 48 jaren oud zynde.
M. Pa noes was oflicier der Leopolds-orde, koinnmndeur van
het Eere-Legioen, en van versclteydene andere vreinde ridder-
orders.
5Iaendag morgend, beeft men in den beerpul van den ge-
naemden H. Nachlegael, te Audenaerde, het Ivk gevonden der
genaeinde C. Gelaebbeke. weduwe Van Daele. 5len vermoed dat
deze vrouw, die de gewoonte had van zieh sterre te drinken, den
avond te voren er in zal getuymcld zyn in bedronken stael.
Zondag avocd hadden eenige dronken boeren iu eene her
berg op de kermis Galmaerden, by Gceraersdbergen, geschil ge
kregen en waren aen hel vechten geraekl; eenen zoou uyl de
herberg dit willende beletten, had, zoo men zegt, zich daer lus-
schen geworpen. Door den drank verhit, tasteden de vechters den
genen aen, die hel gevecht beletten wilde, en braglen hem zes
messteken toe, waervan eenen in den onderbuyk, zoodal het inge
wand door de woude kwam, men Item dien avond nog moest
beregten en lty des anderendaegs gestorven is. Versclteydene van
de daders zyn aengehouden en ter beschikking van hel geregt
gesteld.
Den krygsraed van Antwerpen heeft zaterdag morgend tot
dry jareo gevang veroordeeld eenen onderluylenanl van het 5»
regiment jagers te voet, die eenen oflicier yan zyn regiment had
willen slaen.
Wy vernemen dat den brand der pachthoeve van den heer
J. De Groote, te Oostacker, aen kwaedwilliglieyd word toege
schreven. Zondag morgend zou er eene dienstmeyd uyt de hofs'teê
weggezonden zyn en zou dieswege liaer beklagt gedaen hebben
aen eenen knecht, die, gelooft men, onder de waekzaemheyd
der politie stond. Een uer nadien borst den brand met geweld
nvt en, naer men verzekert, op verschillige plaetsen te gelyk.
Bovengemeltlen knecht en meysseu zyn aengehouden en de jus-
licie heeft zich naer hel ramptooneel begeven.
Een later berigt meld dat den knecht en de dienstmeyd die
aengehouden waren onder betigting van het vuer gestoken te
hebben aen de hofstede van den heer J. De Groote, zyn na eene
strenge onderhooring losgelaten.
In de laetste zitting van den gemeenteraed van Doornyk,
heeft 51. Ed. Dubus een verslag afgelegd over de archieven der
stad. Onder andere merkweerdigheden die hy aenineld, zegt 51.
Dubus dat men in de archieven van Doornyk stukken heeft ont
dekt, die bewyzen dat de olieverw-schildering in deze slad be
stond honderd'jaren voor Van Eyck.
Laetsl bad een kind te Luyk eene brievenleseh gevonden,
waerin er voor eene som van 55 duyzend franks weerdyen zalen.
Don persoon aen wie deze brievenleseh toebehoorde heeft aen
dit kind eene belooning gegeven van50 centimen. Dal is een
voorbeeld van milddadigheyd en herkentelykheyd dal dient rucln-
baer geinaekt te worden.
Zondag heeft er te Charleroy, onder zeer buytengewoone
omstandigheden, eene moordpooging plaels gehad. Omtrent 2
uer des nachts kwamen vier steenkoolgravers van Montigni-sur-
Sambre, waer zy samen werken.
Bv de brug van de SamJier, aen de poort van Pliiiippevillc,
aengekomen, vielen dry dier mannen hunnen makker aen, en
wierpen hem in de rivier, na vooreerst zyne zakken doorzocht
te hebben, om Item zvnen vyfticndaegsclién loon le ontnemen,
waervan zy meenden dat hy drager was.
Hel slagtoffer van dien lagen acuslag is echter nvt liet water
kunnen konten, iloo.r zieli aen het gras vast te houden, dat op de
boorden der rivier groeyt, en heeft in de fabriek van 51. Haynin
eene schuylplaets gezocht. Het geregt doel onderzoek.
Merkweerdig is het dat in f458, f558 en f758 men gelyk
in 4858, zeer sclioone steeristerren gezien heeft. Plinius verhaélt
dal ten tyde van den slag van Salamine, er eene komeet ver
scheen die, gelyk de onze, een weynig de gedaenle van eenen
boom had.
5Ien schryfl uyt Korlryk
Wy vernemen dat 51. den pastor Arents, ter gelegenheyd
van zynen jnbiié van 25 jaren pastor van St. 5Iartens, aen hel
weldadigbeyds-birreel dezer slad eene som 500 franks gezonden
heeft, bestemd om twee brooddeeliogen te doen aen de armen
zyner parochie.
Men schryft uyt Luyk dal den wynoogst maendag begonnen in
de akkers van Vivegnis, nog niet geeyndigd isden overvloed
der druyven overtreft algemeenlyk de vooruylziglen der wyngaer-
diers, en hare sclioonheyd is zoodanig, dat men van thans af mag
slaet maken op eenen wyn van uylmuntende hoedanigheyd. De
liefhebbers van dezen wyn, die heden nog betaeld word aen
f fr. en f fr. 25 c. den ftakon, verhopende dat zy hem titans heler
koop zullen krygen voor dezen belaelde men iietn 60 tol 80 c.
De verledene week is er te Luyk een zonderling huwelvk
gesloten, dat voorzeker dient vermeld te worden. De nieuwge
bouwde bezitten onder hun beyde sleehls dry beenei, en twee
oogeu. Indien hel waer is dat de liefde blind is, zyn deze voor
zeker meer verliefd dan andere menschen welke twee oogen
hebben.
Den minister van juslicie brengt ter kennis der belang
hebbende. dat de kollekfieve staten voor de betaling van de jaei'.
wedden der geeslelyken van liet 5C kwartael 4858, betaelbaer zyn
by de agenten der schatkist. Monileur
Ontelbare benden wilde duyven, gemeenlyk ringduyven
genoemd, verrigten op dit oogenblik hare jaerlyksche land-
verlmyzing, langs ons land doortrekkende. Zoo menigvuldig zyn
deze benden, dat zy aen dikke wollen gelyken. Wee den land
bouwer op wiens koolzaedvelden deze zwermen, al voorby trek
kende, komen neerslaen om hunnen dollen honger te verzadigen
niet zeider. heeft men gezien, dat partyen van twee tol dry hek
laren groot, op wcynige stonden tvds, gansch door die uytge-
hongerde zwermen verwoest wierden.
De jagers en buytenlieden bevveeren dat de ringduyven de
voorloopers zyn der sneppen.
51en schryft uyt Bassevelde, 9 October Met genoegen mel
den wy, dat ook in deze streek den oogst der kostbare aerdappelen
byna vollooyd is hoeveelheyd en hoedanigheyd overtreffen zoo
zeer alle gedane voorspellingen, dal vry het jaer 4858 als een
der vruchlbaerste in aerdappelen mag worden gerekend. Laetst
zagen wy by den hoefsmid Doppegieter te Capryk, wyk Forljen,
eenen dier knollen, een waer monsterstuk, niet min dan 20 centi
meters hoog en 45 breed, en hebbende hel gewigt van 4 vlaemsche
pondenMen vertelde ons dat eenen werkman, die hetzelfde
gehucht bewoond, de byna ongelooflyke hoeveelheyd van 58 zakken
palaten had ingeoogsl op een stukje land van 60 toeden dus
rond eenen zak per roede Te Bassevelde, in den moesluyn van
den lieer Joseph de Wispelaere, heeft men onlangs eenen enkelen
struyk uytgedaen, die niels meer of min heeft opgebragt dan 5 1/2
kilos aerdappels. Zulke daedzaken bewyzen genoeg dal de over-
groote menigte en de leege pryzen der palaten, dezen winter,
onze ar'me natuergenoten zonder moeyte een gezond en overvloe
dig voedsel zullen verschaffen en ons van de verscheurende
tooneelert van ellende en hongersnood bevrydeu.