I5
Kan t we r kschol en,.
Patentregt.
Kiezing te Gend.
PILLEKENS.
Wie /.ou liet getoove» Het Verhond uurft zonder
liet minste bewys, ee.n kwaed vermoeden werpen op de
eerlyklievd, op' de regtveerdiglieyd, op de treffelykbeyd
der religieusen, die kuntwerkscliolen voor arme nieysjes
besturen. L)it lasterbhid durlt te verstaen geven dat de
geweten— wy' neuuen overnam» nci »i« /..en .«nc. um. nonnen „pheei den werkloon, die hun door de koopiuans
'Hollander, do,ar het voorloopig gouvernement, doorkal holyketi nf tnnnv°mlw,ln vom, iu,t werk der arme nieysjes ter hand
worden, wlat de liberalery vreeder en onmenschelyker gehandeld
heeft uier kinders en nonnen dan ecucn geus, dan deu koning
van Holland', die de wet gemaekt heelt.
'T is alsnu bykans veertig jaren dat de palente-wel 111 voegen
is wv held ieu spinscholeu, en sedert 18-27 speldewerkscholen
i hebben overhands het land zien regeren door den
en liberalen, en tot deze ure heeft niemand, niemand hoegeoaemd
gemeend dal de kaulscholen fabrieken cu palenllasling waren—
Luyten eenen alle en, buyien minister trère.
Wat "eluk voor .'ielgién een zoo fyn versland te bezitten;
Niet°ééuen libe, alen minister, niet één Kamerlid, niet éénen
kontroleur, niet ten ontvanger, niet éénen liberalen gazellier
hadooyt in de pate ntewet gelezen dat de nonnen fabriekanten
waren, hadden ze dat.' al geslapen
M b'rère bail reedis minister geweest van 1847 tot ISoS, en
noovt scheen hy liet ï.uinsle te vermoeden, ,Jai de wel hem do
maal gaf de nou nesehole o met eeue patente te slaen. 'T is maer
ceweesl korts nadat hv. kiydkeels geschreeuwd had; neg met de
kloosters dat hem iii ile.ii zin is gevallen, dal hy in de patent
vinden kou «en listig middel om die zoo nuttige gestichten om-
Ter te helpen en de kloosters ,mder den voet tc brengen.
*Daer is deu sleutel van lort onverschuldigd paiente-regt. Ln
de onnoozele scltaepkens van soeldewerkslers zullen den ottregt-
veerdigett i.loosterhaet van aen miuislei met haer zweel te Ue-
talett hekben VL Land-
In versdteydene gemeenten Leeft tuen reeds verklarin
gen voor het patentregt aen dt' kantwerkscholen, toege-
sfcierd, en duer deze aenmatigii.yy tegetistrydig is, aen de
wit, daei: zv strekt om. onreglveeril.'glyk. 1 werk van arme-
lieden te belasten, heeft men besloten van er zich door alle
wellekke middels tegen te verzetten.
Don iever der agenten van. den Ifskus gaet zoo verre dat
zy zelfs verklaringen van patente gedragen hebben in scho
len die als gemeentescholen aenveerd zynde, door de wel
«telliglvkvanallebelastiiigvrygesteldzy.il.
In Je buytengemeenten verwekt drerr willekeurige»
inaetregeL den gpootsten afkeur.
M. V. uyt H. ik heb uwe reclamatie gedaen er zal opgepast
worden.
Besten vriend J. C. uyt G. wel bedankt voor uwen deftigeu
brief. Wy verwachten u mèt'd?c3iste dagen. Hertelyke groelcuis-
sen aen de familie.
Ter oorzaek der benoeming van M. Van der' Stichelen,
als minister van openbare werken, is deze» afgev.eerdigden,
vqilgens de wet, aen eene herkiezing onderworpen.
Naer wv uyt de gendsche dagbladen vernemen, zou de
conservatenrsparly van Gend niet genegen zyn «mii eene
worsteling aen te gaen. Indien dit waer is, dan-beklagen
wy zulks niet alleenlyk ten bitterste maer wy keuren deze
wérk- en moedeloosheyd ten strengslen af.
Men zal ons zeggen bet is maer eene gedeeeltelyke
kiezinger moet maer eenen al'geveerdigden benoemd
worden. Maer wy zyn gereed om te antwoorden ge-
deellelyke kiezing of geheele kiezing, 't is den oogenblik
om nimmer aclilemyt te deyiizen, de oogen van vele zyu
epengegaeu, en't is meer dan hoogst lyd dat de conser-
wilenrs zieh voor alle kiezingen in 't slrydperk bevinden,
al was bet maer 01» eenen halven vertegenwoordiger te
kiezen. De-liberalere van Gend'neten dat zy kwaed Spel j
zouden beblien en zy vrcezcu inéer dan iemand wel weet 1
dat zy zouden geklept worden, indien de curisfrvaleurs j
met eenen, goeden kandidaat wilden afkomen.
Ja, de gendsche liberalere vreezendit zoo veel te meer,
omdat het tiienwgekozcn ministerken te Gend geeiien
invloed, beeft, in 't geheel niet populaire is, en omdat de
liberaterspurly daer zeer veej verloren heeft, sedert dat
elkeen overluygd is dat schandig zelfbelang, plhetszucbt
tg; andere vu.yge driften de voornaemste dryfveeren van al
die gendsche liberaters zyn. En nu daertegen niét worste
len i wy zeggen dat het eene zoo onbegrypelyke als onver-
j cgUveerdigbui'o werkeloosheyd zou zyn.
Als de conservateurs willen en krachldadiglyk willen,
zv kunnen, zv'moeien en zy zullen te Gend tiiompheren,
en al triotnplterende,' zullen zy aen de liberaters-macon-
uieke verdrnkkingspolitiek den klop van gratie geven.
Wy verzoeken onze vrienden van Gend, daerop wei te
payzen, op onze medewerking mogen zy rekenen en wy
zeggen het hun voorop, de liberalery. zal meer dan een
cv keu met ons te pellen hebben
of koopvrouwen voor liet werk der arme nieysjes ter
gesteld word, aen derzei ver ouders niet ter hand stellen,
maer er een deel van achter bonden voor zich zelve. Wy
zouden die zoo scliandvolle als eerroovende aentyging
ongemerkt laten voorbygaen, indien zy niet gerigt ware
tegen weerlooze vrouwspersoonentegen godvruchtige
religieusen, welke de pen niet konnen opvatten, cm de
eerlooze aenranditigen van eenen lalfaerd te beantwoorden.
Maer nu, zullen wy zelve liet woord nemen voor de nonnen
en 't Verbond stellig uytdagen liet minste bewys tot staving
zyner scbandclyke beschuldiging voor te brengenIndien
liet een enkel' bewys kan geven van achterhouding, wy
zullen de eerste zyn* om de handelwyze der nonnen- af te-
keuren en openbaerlyk te schandvlekken. Indien het Ver
bond aen dit bewys te kort blyi't, zullen wy ons goregligd
houden den sehryver van.dergelyke dingen,met den sohand-
naem van lasteraer te brandmerkenMaer wat is t,
de logentael betaelt geeue patent, uytnyd, uyt haet, uyt
afgunst; zou zy er de waerheyd willen doen betalen.
liet Verbond scbyut niét te konnen aennemen dat
liet mogelyk zy dat de religieusen of beggynljes den prys
van liet werk der arme kantwerksters uyt banden van den
koopman ontvangen, en denzelven geheel en al aen Se
ouders overhandigen, zonder er iets.van.achter te houden.
Indien wy dergelyke beschuldiging tegen de liberalen
moesten uytbrengen, bet land ware le-kleyn om luivyt,
bet getier, bet geschreeuw der liberale bladen te aenhoo-
ren;. en. nogtans liet Verbond en andere liberale scliur-i't-
bladen zyn scbaemteloos genoeg 0111 dergelyke vraekroe-
pende gedrochlelykheden naer 't lioofd van trelfelyke
geestelvke-dochters te werpen, die gelietfl hanen itiensch,.
hare rust, baer leven, en alles slachtofferen oin.de armen
te leeren, te onderwezen, tot liet goed te brengen.en
bovendien het brood te doen winnen
Doch zoo gaet bet, zommige nieiiseheri gelyken den
booswicht, die een ander altvd oordeelt volgens de boos-
heyd van zyn eygen hert, en die denkt in zynen mede-
mensch, het verpersoonlvkt afbeeldsel te zién van zyne
eygene wandaden.
.-. Zeg eens, konfrater Verbond, wat zoad gy.denken,,
wat zond gy doen, wat zotuf gv scliryven, indien wy u,
zondei' bewys, kwamen aerttygeii dat gy den verdienden
werkloon van uwe knechten achterhoud V Gy zond sellens
in woede schieten en ons toesnauwen Denderbode, gy zyt
eenen schandigen lasteraer, ik weet dat den loon der
arbeydersonthouden, eene der grootste zonden is dié deu
ntensch kan bedry.ven, eene der vier vraekroepende zonden,
die Gods regtveerdige gramschap van in deze wereld ver-
eysschen. L» gy zoud.gelyk hebben. Maer waerom durft
gy zulks scliryven tegen religieusen, die beter baren cate
chismus- moeten weten dan gy, en die hern ten minsten zoo
Men sehryft uyt, Milanen, dat de gisting aldaer schier
geheel en al gestild is* Den aertshertog Maximiliaen, stad
houder, gouvenienr-generael van liet Lombardo-Veneti-
aensclie koningryk, had eene menigte iraemlooze brieven
ontvangen, waerin nien hem verzoekt zich niet van Milanen
te venvyderen, maer zicli te betrouwen op de goede trouw
der bevolking,
Yersebovdene aenduydingen bewyzen nu dat de bietste
genomen iinaneiëfe inaetregels, de" verduring der sigaren-
en de lotings-wct,- door vremde zendelingen trouweloos
aengewendzyn geworden om de bevolkingen in beweging
te bréngen.
Men had derhalve de hoop, dat alles terug zou keereis
naer den normalen toestand.
wel inoefen naleven dan gy Zultgy op deze vragen ant
woorden. Wv verwachten er ons niet aen; maer onthoud
wel dat een princiep van regtveerdiglieyd u verpligt uwe
faemschcudende beschuldigingen te herroepen,onder straf
van dezelve nu of, later duer te betalenMaer wat willen
wy zeggen aen zommige kerels over regtveerdiglieyds-
principeu spreken, of roozen stroeyën vqor deverkens,
komt gelyk uyt. Wy zuilen er dan eene spelde aen steken
en denken dat het onmogelyk is eau de Cologne uyt eenen
virylnisput te scheppen....
.-. Sedert eenige weken heeft het Verbond van Aelst
zyne dungezaeyde lezers, voor alle hoofdartikels opgedisclit
esne verbrandde en vuyle stovery van alle soorten van
vervalschte of verminkte foyten uyt de geschiedenis, welke
een prufblad van Lier, den Lieremer, uyt partydige en
van alle gezag ontblootte boeken gevischt 'heeft, éeniglyk
om de catholyke religie liatelyk te maken.
Of de lezers van 't Verbond kontent zyn die verwarmde
Stoveryên tegen zes franks 's jaers te betalen, dit weten wy
„iel, maer wat wy zeer wel weten, is dat zy zeer weynig
kennis van de geschiedenis toonen, indien zy al dien opge-
raspten bras met den minsten smaek konnen lezen.
'Wat er van zy, wy willen niet langer met den neus over
die walgelvklieden blyveu, indien 't Verbond goed vind
voortdurend alle schandmiddelen te gebruyken om de
Kerken alles waer toehoort te bemorsen, het moet zulks
weten, zy zal daervoor niet min heyiig, liet min schoon,
niet min troostvol zvtr voor diegene welke ze beminnen,
en deze zuilen denken, by het lioöJ'en of vernemen van al
dit schimp- schamp- en fastergezeevêl', dat de liberale
broodscliryvelaers aen de walgvrrwekkeirde slokken ge
kken. die <le. schoonste bloemen mpf haersljTU besmetten,
ofwel aen de afscliuwelykc spiiiiielyoppen die iiicfs anders
dan vergift en venyn uyt het beste en zoetste zpp (rekken.
M.MJ' die beyde, meestal op 't onverwachts, met voet
eens doodgetrappeld worden....
Ontvang)
van onzen vri
G. ir. ld
Nicolaesö
CORRESPONDENTIE
a van M. B. te Maiia-kerke 6 franks. Id. 18 fr
V. D. B. te Evnc. Id. van M. V. A. le Zele
aü van Al. De K. lè AJelle. ld. van M. D. te St.-
;d. G fr. vau onzen geochten vriend Al. Cv>Vl te Gend
De Nr9"v«n Dywsdag en Vrydag van het Vlaemchc Land zyn ons
niet toegekomen. WyGeriglen zulks aen den-heer uytgever opdat
hy 7,ou weten wat er hem te doen staei indien hetzelve aen zyne
andere insehryvers gebeurt.
Den eerw. heer Delaroyère, pastor te Maria-Lierde is
benoemd-in de zelfdelioedanigheyd le Oosierzeele, in vervanging
van den eerw Braeke overleden.
Ah P. Teirlinek, onderpastor le-Denderhautem, is benoemd
tot pastor le Ste. ïMaria-Lierde.
M. li Sonneville, bestuurder van het bissdioppelyk Semi-
narie van Gend, komt benoemd te worden lót geestelykeit
op/.igter dor lagere scholen voor de kantons-van Gend.
M. Eduard Goossens, onderpastor van II. Kerst le Gend,
is benoemd lol pastor te Eeeke.
By koninglyk beshivt van jannapy word M. J. Van der
Sticheiseti, lid" "der Vertegenwoordigers-kamer bènoemd lot
minister van 's lands werken.
Wy vernemen-dat;-Mgr. den bisschop van Gend gelnkkiglyk
te Monipellier is aengekomen, alvvaer zich insgelyks bevinden
.Mgr. Gtnoiilbiac, bisschop van Grenoble, en Mgr. de Saint-Palais,
bisschop van Vincennes, (Vereenigde Siaten). De gezondheyd
Zyner Hoogweerdigbevd blyft by voortduring uvtmuntend, in
weerwil des winters die zieh in het ziiyden van Yraukryk doet
gevoelen.-Te Orleans heelt Mgr. de voldoening, gehad den kleyn-
neef te ontmoeten van eenen zyner doorluehligsle voorzaten op
den bisschop,polyken stoel*van Gend, Mgr. de Broglie. Hy heeft
insgelyks bezoek afgelegd by den neef van eencn-anderen zyner
voorzalen. Mgr. Fallot de Beaumont. Zyne Hoog.weerdigheyd
schiktenaer Bordeaux, te vertrekken langs Carcassoue en'Tou
louse. De terugkomst vau Mgr. zal rond half lebruary plaets
hebben.
D< n 15 dezer, den genaemden Pieters lenrants' van Oom-
bergen, -vermaekte zich le samen mei eenen andereu jongeling
der/elfde gemeente met-naer de schyl' te schieten, toen ongeluk-
kiglyk den eersten gansch de lading van een met lood geladen
geweer in de linker wang kreeg. Zyne dood was oogenblikkelyk.
Te Sehellebelle is donderdag de tweewoonst afgebrand,
betrokken door A. De Paepe en P. Blanquaert. Uet verlies be-
draegt 1700 franksalles was verzekerd. Die ramp word aen
kwaedwillighevd toegeschreven.
- Men sehryft uyt Antwerpen Volgens een in onze stad I
algemeen veïspreyde gei Slit zou L. M. Umi koning geweygerd
hébben den brevet te teekenen die de vlaemsche ma«lscliappy
de Drtf/cnrard'magtigl den titel van Koninglykc le dragen.
Men weel dab mei hel inzigt om den titel in kwestie te be--
komen, deze vlaemsche maetschappy bet eere-voorzitters,chap
had opgedragen aen den achtbaren M. Outendirck.
.Men beeft twee kerels aengeliouden welke men vermoed
de moordenaets-te wezen van den boschwacbier-van Mt v. d^
prinses de Cislerna. Zy zyu naer de gevangenis van Dinaiit
gebragt.
M.Alexander Bodenbach, wiens-afwezigheyd in de kam'r'
ter oor/;u'K van ziekte, was opgemerkt en als eene betreurens-
weerdigo omstandigheyd. was aengeslipt geworden, beeft zyne
bediening van vertegenwoordiger hernomen, lly heeft hel woord
gevoerd lèu voordeelè dee drukpers, en zulksufogi men verwachters
vau dien moedigen verdediger der vryheyd die, 'm hoedanigheyd
van lid des- kongres, heeft'medegevrocht aen het werk onzer
constitutie.
Men schryfl uyt Antwerpen, 18 dézer Stellig heeft-eenen
stouten dief de Augusiyueu-kcrk tol- hebbyzonderste tooneel en
liet Lieve-Vrouwebeeld tot het bevoorrogte- voorwerp - zyner
oneerlyke ven igiingen gekozen. Eenen derden diefstal, gisteren
nanoen, in genoemde kei k gepleegd, zou-zulks - althans met
eenigen grond doen veronderstellen. Ditmael heeft men bel twcee
maei besloten Mariabeeld-zyne zilveren kroon ontroofd;
Wy. vernemen dat, dooreen koninglyk besluyt van 2 january
de verblyfplaets der brigade van de nationale gendarmerv van
Vyve Sl-Eloi, naer Waereghem is overgebragt.
Een vreeslyk ongeluk is den 18 januar.y gebeurd inde
suvkeraflinery van MM. Huieu en Decat, le Perennes by Bergen.
T.wee werklieden zaten bezig met van binnen eenen ketel le
kuyschen den mekanicien die meende dal zy er reeds lang uyt;
waren, opende de kraen om er hel kokende water te laten instroo-
men, en verbrandde aldus de beyde werklieden zoodanig, dat
den eenen op den slag dood bleefden anderen is tien of twaelf
uren nadien overleden in de ysselvkste smerten.
Een dagblad zegt, dal de administratie van den zegel sinds
eenigen tyd eene zeer slechte soort van papier gebruyktindien
men vyf of zes malen hel zegelpapier vouwt, breekt men het
letterlyk in stukken. De ernstige aendachl van het gouvernement
dient gevestigd te worden op dit misbruyk, dat de gewigtigste
gevolgen in de toekomst zou kunnen hebben, indien er niet
spoed'ig in voorzien word.
Óp Kersdag is de morgendmisse ir. de hoofdkerk van dén
II. Jacobus, te BilbaOi met echt meldensweerdige omstandig
heden gevierd. Volgens een dagblad dier stad, het brood en den
wyn die voor de konsekratie moesten dienen, kwamen voort,,
hél brood, van eene tarwe te Jerusalem geoogst, en den w.vn, van
druvven tc Bethleem geplukt, liet water dat tot bet Misoffer
moést dienen, was geput geweest in de Jordaen, niet ver van
Jericho en de keers die op den oogen blik der konsekralie am-
stoken wierd, was eeneder gene welke men geelt aen de persoonen
die voor de eerste tnael de grol vau Bethleem bezoeken. Al-re
deze voorwerpen waren gegeven geweest door eenen goovrpclr*
ligen inwooner van liilSho, die in den* loop des jaers eeue bede-
vaert naer hel H. Land gedaen had.
Rcetis itiecr dan eens hebben wy de aendaeht ingeroe-
pen O de' maendeiyksche aenEondiging van den Moniteur,
opzi^teiis de brieven, waer van de adressen onleesbaer zyn.
In de atgeloopene riiaend beliep dit getal niet minder dan
5451 stuks.Rus aHemaelbrieven, waervan-er geenen enke
len aen zyn adres gekomen is-.
Men spreekt veel en zelfs gedurig over het verbeteren
van den postdienst voor de mindere klas; maer ziedaer een
punt hetwelk zeker wel; eens verdiénde behandeld en op
gelost te wordei»want de overgroote meerderheyd van
die brieven kopit'Q van de werkende klas, welkèsleeht
sehryft en de n a me u van dorpen en steden of hunne plaet-
ligging niet genoeg kent.
Zon het dan zoo onmogelyk zyn eenen der bedienden op
den post directelyk aen te duyden, tot wien de geringe
menschen zich zouden kunnen rigten, om de adressen dei-
brieven te laten verbeteren zells des noods deze te
laten schryven. Dan ten minsten zou de onleesbaerheyd.
niet meer" in aenmerking kunnen komen.
Den Moniteur meld niet meer welke weerde er m die
brieven gevonden zyn, maer wy mogen veronderstellen,
dat die som nog al eenige hondorde franks zal beloopen
en cl it is andermael eene zware belasting op de mindere
klas geheven.
De weerden, in soortgelyke brieven besloten, zyn meest
al van die, welke de werkende moeder zend naer den zoon
die in eene andere stad dient, naer den rekruet onder het
jerrer;— ofwel het is integendeel den spaerpenning van het
kind.'hetwelk het voor den gebrekkelyken vader, voor eene
arme moeder, voor eenen rampzaligen weldoener bestemt.
Het zyn kleyne schulden, kieyne gelden van aenkoop of
verkoop het is kortom gel'd, waeraen het bloedig zweet
van de kinderen des volks kleeft, en om dit ten regte te
doen komen, zou het gouvernement geene moeyte, geene wyn die voor de konsekralie moesten dienen, JwaiMn^voorK
kosten mogen ontzien.
