Patenten der Spelde werkschoten.
Schending der gewyde aerde
te Ai novo.
SS HET WAER?
Wy vernemen dat de agenten van den fiskus overal
rondloopen gelyk. verhongerde honden 0111 de klooster
zusters, door alle middelen, aen te zetten eene patent te
verklaren. Wy raden deze kloosterzusters aen zich sterk
te houden en geene patent te verklaren, indien zy wezenlyk
geenen handel 111 kanten dry ven. Indien deze agenten haer
te veel plagen en haer willen doen verklaren wat zy
wezenlyk niet zyn, te weten fabriekanten en verkoopsters
van kanten, de religieusen mogen ze laten alleen staen en
tegen stoelen en tafel laten klappen. Dit is den koristen
middel voor religieusen wy zeggen religieusen, omdat wy,
moesten de fiskusmannen met ons te doen hebben, wel
zouden welen wat andere middelen wy zouden gebruyken.
Kortom, indien het gomernement durft kop houden en
de religieusen wilt dwingen en pramen patent te nemen
voor eenen stiel dien zy wezenlyk niet uytoefenen, wy
raden haer dan aen zich met die patent niet te bekreunen,
ze maer seffens te nemen en dan wezenlyk fabrie
kanten en verkoopsters van kanten te worden. l)at de
religieusen dan zelve de kinderen voor hare tekening laten
werken en de profyten op den verkoop der kanten laten
strekken ten voordeele der kloosters. Deze dan die jegens
de kloosters zullen hebben willen zyn wat het woord
kloosters zonder de eerste S beleekent, zullen het wezenlyk
zyn, doch geenzins van de kloosters maer wel van de
koopmanswelke zich zullen moeten verhaastenmet
geroep, met geschreeuw, met getier, van het gouvernement
te verkrygen datgene wat de ministers nu in ft vriendelyk
niet willen toeslaen.
Yerstaet het wel, koopmans in kanten, het ministerie
gaet u in eene netelige positie stellen, gy gaet de dupe der
historie zyn, indien gy niet spoedig maelregels neemt om
die schandelyke willekeurigheyd, dit ongehoord ouregt,
die hatelyke afpersing, te doen ophouden. En welke zyn die
maetregels? Petiliouneren, keachldadiglyk petilionneren,
en hlyven petilionneren, aen ministers, kamers, senaet en
aen den koning zelf, want onthoud het wel, koopmans en
koopvrouwen, en haest u maer al zeere, er zyn zaken op
handen die u zujllen achter de ooren doen scharten
Wy zeggen niets meermaer wacht den uytslag af....
Den akt van kerklïOfsclienditig, waertegen wy in ons vori» Np
geprotesteerd hebben, heelt geheel 't land door eeuen allerpyn-
lykslen indruk gedaen en de hoogste verontwv< rdiging by alle
treffelyke roensclien doemontstaen. Au ziel hel publit k daedzafeen,
iiu ziet het publiek wat er van on/.e godsdienstige instellingen
zou geworden, indien de liberalers overal voor goed meester
waren. Als zy zoo openlyk de kerkelyke weiten durven schenden,
als zy zoo openlyk de herderlvke prptesiaiiêu der geestelyke
overheyd durven miskennen, alszv zoo roekeloos de godsdienstige
gevoelens der Belgen durven over'l hoofd zien, met een woord,
ais zy in 'l midden eener calholyke bevolking, een zoo rampzalig
sehandael van godsdieustversmading durven geven, wal zal hel
zyn als de Calholyke Belgen aen die wanden van de religie
gedurig meer en meer grond laten winnen en derzelver heersch-
zuchlige verdrukkings).lannen niet moediglyk tegenwerken Het
is deze overdenking die al de Calholyken moet aensporen om mei
meer kraclitdadigheyd hunne regien te doen gelden, om met meer
moed te werken, ten eynde al de aenhaugers van die godstergende
en maetschappyverdervende principen uyl alle foucllên en gezag-
gevende plaetsen te verbannen.
Hel is alsof aen het verbasterd liheralismus van hel stedeken
Ninove de hatelyke laek voorbehouden was 'l eerste voorbeeld
in 't land te geven van openharen opstand legen de voorschriften
der kerkelyke regeltucht, en van versmading van het geestelyk
gezag. Wy zeggen 't eerste voorbeeld, want wy hebben' te Gend
MM. Faider en Dufrane weten sterven, te Brussel AIM. Van
Meenen, Deslriveaux, te Geerardshcrgen Al. Stevens, enz. meest
al mannen, die, in de politieke en geleerde wereld, van gewigi
waren, doch in geene eene der sleden heeft de burgrrlyké over
heyd de stoutmoedige vermetenheyd pe'iad de onaihanglvkheyd
der kerkelyke magt te miskennen of op derzelver regien inbreuk
te maken. Het is maer le Ninove dat zulke gedrochtelvke akten
gepleegd worden, het is maer le Ninove dal men geweld doet aen
de godsdiensiige gevoelens, aen de godsdienstige viyhedeu van
levendenen dooden. Aen de gevoelens der levemei, met "deze
te pramen hunne ouders, broeders, zusters en bloedverwanten
te negraven onder deze die, binst hun leven, met den godsdienst
geene gemeenschap gewild hebben en die hem tot hunnen laetsten
adem vyandig geweest zyn aen de gevoelens der dooden, met
deze tegen hunne principen, tegen hunne openbare belvdenissen,
tegen hunnen dank in de zelfde aerde te hegraven die uylsluylelyk
aeu gehoorzame en aen de wetten der Kerk onderworpene
Catholvken voorbehouden is.
De liberators van Ninove hebben houderdmacl geschreeuwd en
geschreven dat den pastor moet in zyue kerk blyven, dat den
Siael gansch onafhanglyk is van de Kerk, en als 'l er op aenkoml
om zelve deze onaflismglvklieyd te eerbiedigen, z^n zy d'eerslc
om ze te schenden. En dan komen versianddooze.'windmakers
met eenen hoop kwakzalversgebaerden in domme en goddelooze
Ivkredens zeeveren over moinmeryên en kleytigeesljgheyd van
den godsdienst, over leerstelsels der menschelyke rede en navor-
sehing der eeuwige waerheyd, en meer ander praelziek gebabbel
zonder kop of sleert.
Wat er van zy, dat de libcratery van Ninove de gevolgen harer
akten onderga maer wy raden de inwooners van dit stadje aen'
in openbare schriften, tegen de aldaer begane geweldenarvën,
kiachldadiglyk te protesteren, om aldus hel gezag en de regien
van hunnen eerbied weerden en dcugdzamen herder te onder
steunen en de miskenning onzer godsdienslvrvheden nacr ver-
óicnsleue schandvlekken.
Van een bestuer, gelyk wy lieden hebben, is weynig onderstand
voor het catholicismus te verwachten, de calholyken konnen dan
niet heter doen dan zichzelve zooveel mogelyk, al in de palen der
wcüigheyd te blyven, regt te doen, en, voor hel overige, eenen
blik van afschuw en verfoeying te werpen op aktrn, die hunne
godsdiensiige gevoelens komen kwetsen, allyd in afwachting naer
den gunstigen ©ogenblik 0111 de schenders van hunne godsdienstige
regteu naer verdienste te beloonen.
Men heeft ons deze week gevraegd of het waer is dat
het onnoozel vogelken Fonteyn, in eene estaminet, gedu
rig geblagueerd en gezeeverd heeft dat Robespierken legen
den Uenderbodekomende van Ninove, by liet uytgaen der
statie, zou gezegd hebben: II faut ètre Idche pour aller
espionner d un enterrement
Wy verklaren rondafdat het niet waer is dat ditaeneenge-
dreegd kalvcrlyveken zulks tegen ons gezegd heeft, o! heeft
hy het gezegd, dat hy zeer wyslyken zeer voorzigtiglyk ge
daen heeft hel zoo slillekens te zeggen, dat wy het niet
hebben konnen hooren, want het kwantje zou met zulke
gezegdeus konnen kwalyk ft huys gekomen zyn.
Dat Robespierken dan niet ga stoeffen noch boeffen, dat
hy zich de moeyte spare even zoo belagehclyke ais geest-
bek rom pene styverikskens rond te zenden om onnoozelen
prielpraet te vertellen. Als hy iets te zeggen heeft, dat hy
het aen ons zegge, hy heeft daertoe dik wils genoeg de
gelegenheyd, hy zal dan ondervinden hoe het zal vallen.
Indien hy daertoe werkelyk goesting heeft, hy mag zich
doen vergezellen van gezegde botvink Fonteyn, en nog
bovendien zyn glazeken op zyne uvtgeholde oogskens stel
len, hy zal dan zien hoe den Uenderbode met soortgelyke
kwanljes te werk gaet.... Achter den rug praten, is wel
gemakkelyk, maer 'l is ft werk van eenen laffaerd, die
gelyk is aen de ganzen, welke wel blazen maer niet byten...
In de zitting der kamer van 8 dezer, heeft onzen
gewezen vrederegter, Jospphus Vietorianus Jouret, gedu
rende omtrent eene uer zoodanig gezeeverd en zulke on-
noozele praetziekle aen den dag gelegd, dat het meesten-
deel der leden van de kamer niet ophielden van geeuwen
en gapen. Het was alsof den zeeveraer eene groole dosis
lessenschen par da f genomen had, die aen zynen adem eene
sla opwekkende uytwazeming gaf, want veh; leden zyn
wezenlyk in slaep gevallen. Of den pardafdrinker dit
gewaer geworden is, weten wy niet, maer zich eyndelyk
wendende tot de liberalers der kamer, die hy wilde onl-
schuldigen van ongndsdienstighêyd en van deel te maken
van de tneerderheyd des oproers, riep hy uyl
Is het waer, MM. dat gy in het parlement de verachting
van den priester en den haet der religie hebt gebragt
het integendeel niet waer dat, als onafhankelijke en
verstandige mannen, gy de religie eene diepe en reytzinmge
genegenheyd toedraegt
Is het niet waer datindien den godsdienstindien de
godsdienstige vrijheden, die in de grondwet geschreven staen
kwamen bedreygd te worden, gy allen -oud opstaen om de
zelve te verdedigen?
Geen enkel lid der kamer heeft daerop een enkel woord
geantwoord, allen begrepen te wel dat dien onbesuysten
rammeiaer bezig was met er velen aen de galg te klappen
en, door zyne hersenlooze vragen, de slapende kat wakker
te maken. M. Jouret heeft dan maer een ding aen de kam» r
bewezen te welen dal de uylen wel schoone pluvmen
hebben, maer. dal hun vleesch zwart, mager en walgelyk
voorkomende, voor niets deugt, en zelfs door de verhon
gerde katten niet. gewild word.
.-. Den Uien Public doet aen M. Jouret de eer van eenen
artikel te schrvven om dezens schyuheyligcn rammel te
wederleggen. Wy maken een grief aen den Bien Public
van aen zulke domme ongerymdheden zoo veel aendacht
te verleenen, hy heeft wel gezien dat de kamer het dwaes
gezeever van Al. Jouret medelvdend en schokschouderend
bejegend heeft, omdat hel toch zoo onbermhertig onnoozel
was, waerom moest onzen gendschen konfrater dan zooveel
prys hechten aen eene gepapte redevoering, die meer aen
eenen versleten bierwagen geleek dan aen een parlemen
taire stuk? Had den Bien Public Meester Vietorianus
Josephus Jouret gekend gelyk hy hier te Aelst gekend is,
den opsteller van dit artikel zou hem liever de twee vingers
laten afkappen, dan eenen serieusen artikel te sehryven légen
het onnoozel gesjonwel van zoo nen representant. Als eenen
goeden jager eene snep in d'oog heeft, daertegen mag hy
zyn roer riglen, dit is ten minsten eene lekkere beet. maer
als hy slechts eenen wilden trekvogel of eenen ENNEN
in 't zigt heeft, betaemt liet niet dal hy zyn roer uytsteke,
deze zyn 'l poer niet weerd.
liet Verbond vertelt in zyn laetste IS*1 dat er eene
ontelbare menigte vrienden het lyk van den overleden
notaris De Deyn, in de eerbiedigste en meest ingetogen
houding, naer het graf vergezelde. Wy zeggen dal dit eene
formele leugen is behalve eenige alliancegasten van
Aelst (S) en liberalers van Gend, Brussel en Ninove,
hoogstens zestig of zeventig te samen, waren de overige
parochiebewooners niets anders dan nieuwsgierigen, die
aen de gendarmen veel spel leverden. Wal de eerbiedigste
en meest ingciogene houding der achter ft lyk gaende libe
ralers betreft, geheel de wereld heeft dit met ons aenschouwd
als eene wc.eniyke besehaemdheyd, als eene klaerblykende
verlegenheyd, die zienlyk in hunne manieren en op hunne
wezens te bemerken waren. Vele van de nieuwe aelstersche
lyk bidders hadden gemeend dat er liberalen van gewigt
zouden tegenwoordig geweest zyn, maer deze laetste
zyn slimmer geweest, zy weten wel de kaslaniën uyt
het vuer met andermans vingers te halen, maer als
ft er op aenkoml hunne eygene vingers te riskeren, zeggen
zy Al te luy, de onnoozelen zullen zot zien, en zv blyven
l'huys
GEVOELEN VAN M. DEHAUSSY M. Dehaussy,
dien onbermherligeu tegenkanter van de calholyken in
materie van Jiefdadigheyd, dien liberaler van zuyveren
'/.iel hier de namen di^r Aelslersche nlliancemannen
MM. Plaquet, Sisken Van der Smissen, 'Franks, Emile Gehot,
Vogelken Fonteyn^.Jan de Craecker, Robespierken, Vos Craecker,
Hyacinthe Leclercq, ileiv jongen van Jan Govaert, den droeve a
Servaes, Üurieux, controleur, calholyken kiezer onder het mi
nisterie De Decker, Gilon kapiteyn, den doctoor van het garnisoen,
Doken NoelPetrus en Paulus Van Branteghem en Sooken
Steleman.
Indien er nog andere zyn die wy niet gezien hebben, zy mogen
komen reklameren, wy zullen hunne namen ook afkondigeu.
bloede, is leenemael van gevoelen dal de burgerlyke over
heyd van Ninove de vryhevd van den catholvken godsdienst
geschonden heeft, met het dood ligchaem van den notaris
De Deyn in de gewyde aerde te doen begraven. Ziet hier
wat M. Dehaussy, gewezen justicieminister, in eene» om
zendbrief van 1845. openlvk zegt
HET ZOU EENE SCHENDING ZYN DER VRYHEYD
VAN DEN CATHOLVKEN GODSDIENST, indien men
de priesters van dien godsdienst verpligtle in het ge-
wydde deel van het catliolyk kerkhof persoonen te be
ft graven, die dezen godsdienst niet belyden, of, die hem
beleden hebbende, niet gestorven zyn in de vereeniging
met de Catholyke Kerk.
Is dit klaer genoeg, Meester Van Audenhove, of geeft
uwe groote liberale zonne misschien meer licht over de
regien der liberale burgemeesters
Ninove, 17 February 1859.
Mynheer.
Een rare vogel, die zich uit hel zuiden te Ninove is komen
nederzetten, in het gedacht verluierende dal de notarissen van
Ninove, veel versland toegeven als zy een huis verkoopen, heelt
reeds twee of dry brieven aen den goddeloozen National ge
schreven nopens de dood en de begraving van den notaris De
Deyn. In deze geknoeisels worden scbryftrant, tael en waerheid
om le meest mishandeld. Ik zal de eersie onverlet laten en rny
bepalen de laelste alleen trachten te herstellen; hierom verzoek
ik UEd. voor de volgende regelen eene plaels in uw geëerd blad.
Gedurende de langdurige ziekte van den notaris De Deyn heelt
onzen achtbaren Deken versciieide mael aen de nabeslaende,
pliglshalve de Godsdienst-vertroostingen doen aenbieden; den
broeder des overleden heeft die op eene onbetamelyke wyze
geweigerd en als eene wreedheid en onmensclielYkheyd behan
deld!... Dan hebben de geestejyken zich onthouden en zich be-
paeld aen de familie te zeggen dat zy 'tallen tyde 't hunnen
dienst waren indien den zieken hun vroeg.
Den clergé heeft geensints geweigerd dal den overleden op het
kerkhol begraven wierd, maer heeft vrugieloos getracht te he
ietien dal zulks op de gewyde aerde zou geschieden. Het stads-
bestuer heeft hel zoo gewiid en geloond dat het oogenhlikkelyk
meester was. M. den Deken heelt niémand afgeraden den stoet
hy te woonen, maer hy beeft aen verscheide persoonen verzocht
de wanorde trachten le voorkomen.
Al. den Deken heeft den stoet voorby de kerk niet konnen zien
gaen, voor de eenvoudige reden dal men daer niet omtrent is
gecasseerd met hei lyk.
Was er veel volk achter het lyk het is genoeg gekend dat
9/io uit nieuwsgierigen bestond en zoo groot was den eerbied,
dat niet alleen deze laelste met dit spel lachten en smoorden,
maer van de naeste bloedverwanten zelf zag men met de cigaer
in den mond hel lyk na gaen.
Den schryver zelf moest in slael van dronkenschap verkeeren
om alleen in zyne herssenschiminen die dronkebroers te zien die
gepoogd hebben hei order le stooren. Er waren geene andere
beesten omtrent dan hy die zynen naem aen anderen toewerpt.
Den scbryver noch zyne vrienden zyn aeu den gemeenteraed
dank over genomen t maelregels verschuldigd, want had men den
zei ven over hel te doene geraedpleegd, de zaken waren heel anders
ofgeloopen; de meerderheid is verre van den handel des schepen-
kol logic toe lë juichen.
M. den Deken had aeu den grafmaker bevolen dien put op de
O ïgewyde aerde le openen, en den burgemeester heeft hem zulks
verboden, en op zyne weigering, bel graf op de gewyde aerde
te delven heeft men des anderen dags twee werklieden genomen
om dit werk in tegenwoordigheid van den veldwachter te ver-
rigten. Deze waren in" hun werk zoo voorziglig en zoo ervaren,
dat zy een ander graf hebben geopend. Ik dage den schryver van
den National uit dit le ontkennen, of zyn leugenagtig verliael
staende te houden.
Den schryver zegt dal de familie geen gebeden, maer de be
graving op liet gemeen kerkhof gevraegd had. De waerheid is dat
de familie niets gevraegd heeft maer dat hel stadsbesluer van
den lieer Deken en van den heer onderpastor gëeischt heeft dat
zy niet alleen de begraving by woonden, maer zelf hun ministerie
leenden. Dit was verre van de gebeden te weigeren. Het
is valscb en onwaerachlig dal Al. den Deken, in zyn sernioou,
gezegd heeft dat hy en zyne onderpastors hel ambt van den
grafmaker zouden vervuld hebben indien hy de verpiaetsing van
het lyk, by de iwettelvke overheid, niet kan bekomen, dit is her-
berg-praet, dien treffelyke mensehen zich niet zouden toelaten.
Ik hope dat de briefwisseling lusschen M. den Deken en het
stadsbesluer zal openbaer gemaekt worden eu dan zal een ieder
konnen oordeelen van welken kam de regels van welgevoegd-
lieid en betamelykheid zyn onder den veel gelrapt. Ten slotte,
eenieder is in hel sermoen van den heer Deken veronlweerdigd
geweest niet over zyne woorden, maer over de persoonen die het
geweld en de valschheid liever dan het goed regi gebruiken.
Dat den korrespondent van den National weie dal de geeste-
lyken of de kalliolvke parly niet te vreezen hebben over den
indruk, dien deze begraving en hel in het weezenhuis voorgeval
lene alhier op het volk gemaekl hebben, dilza! in de eerstko
mende kiezing der maend mey zonueklaer blyken en zelf in mey
1890 met vergelen zyn.
Aenveerd Ai. de verzekering myuer achliug. XXX.
Den wel eerw. heer Deken van Ninove heeft eene klagt inge
diend aen den heer procureur des kouiiigs le Audenaerde, tegen
de schending van het katholyk kerkhof le Ninove gepleegd.
Indien dezen regterlyken ambtenaer van gevoelen is dat hy on
bevoegd is om die schending te vervolgen, dan heeft den eerw.
Deken nog toevlugl te nemen tol den justicieminister en lol de
kamer om die strafbare overtreding der godsdienslvryheyd te
doen herstellen.
Indien deze overheden de hoogst reglvecrdige reklanialiën van
het geestelyk gezag niet in acht nemen en zulke akten ongestraft
laten, dan is de geestelyke overheyd in haer volle regt de mid
dels te gebruyken die zy by d'haud heeft, om den hoon en den
smaed den Calholyken godsdienst aengedaeu, zelve le herstellen.
CORRESPONDENTIE.
Ontvangen van AI. T. te Nieuwkcrke G fr.Id. van M. Van
D. E. le Mechelen 0 fr. Van E. P. G. le Dronglien 6 fr. ld.
van Al. C. te Opbrakel franks.ld. van Al. D. R. ie Zele, 12 ir.
lot 51 december 1859. Wy bedanken dezen achtbaren vriend
over zynen hoogst welwilienden brief, aen welken wy zeer ge
voelig "geweest zyn. ld. van Al. F. le Sl, Martens-Lierde 6 fr.
ld. van Al. D. R. le Sl.-Liev.-Essche 6 lr. ld. van AI. H. te
Asscbe-ler-ileyden G fr. tot 1 Sept. 4859. ld. vau Mp Al. ie