oen recbtersbof of gevanghuys, eene knsorne 01 zo! buys
"ebouwd, men is aen 't zeggen het is iour de _>iaa i-eue
versiering, menig beerken zal er een brpodwinniiigskcn en
gemak door bekomen, de koopmans en nyveraers, winkels
en herbergen zullen er by winnen-
Waren de steden dan nog te vreden S Maer neen zyn ze
wel, ten koste van den buylen, zy moeten nog beter zyn
hebben ze veel prolyl nvt 't land, zy willen nog meer
hebben ze groot voordeel en gemak, voorregt en eer,
zy willen nog grooler zy zyri nooyt voldaen hoe meer zy
krygen boe meer zy eysschen.
Hebben ze eene vaert zy moet verdiept, verwyd, geregt
en verbeterd worden. Hare kostelyke gebouwen moeten
met 't geld van de buytenlieden hersteld, versierd, ver
anderd en vergroot Svorden. Menige wetten en schikkingen
nopens den koophandel en nyverheyd, de inkomregten,
de hedelary de verblyfpiaets der arme enz. bestaen ten
voisrdeele van de steden.
Wy hebben in ons kiesdistrikt wel geene steden van den
eersten rang, maer hierom niet min slechten 0111 egtveèrdig»
Inderdaed, onze dry steden, Aelst, Geeraerdshergen en
iS'inove (liet wilt ook passeren voor eene stad niet eene poort)
hebben hier ook byna gansch alleen al hel gemak en voor
deel alhoewel zv op den oenen kant van ons distrikt gelegen
zvn.' 7-y hebben groote steenwegen mier malkanderen,
naer Lessen, Eughien, Dendermonde. Bonsse en Aude-
naerde, Gend en Brussel, Henegauw en Braband; zy hebben
den Dender, die ineer als voldoende is om de voortbrengsels
van nyverheyd, Koophandel en landneiring aen leege pryzen
te verzenden en te ontvangen. Eu met al dat zyn zy nog
niet voldaen. Zy peyzen op nieuwe yzerwegen hunnen
Dender moet verdiept, verkort en merkeiyk verbeterd
worden, hetgeen verscheyde tuillioenen zal kosten.
En wy wy buvtentWden, die altyd g-el rouwe en vreed
zame Belgen" zyn", worden vergelen, voor ons is er seiner
niets te bekomen, wv blyven in 't modder steken, wy krygen
HO" geene parochies'teenwegen of wy moeten de 2fö vooruyt
bekostigen. Er zyn drv statiën of halten te.Santbergen,
Ideeera'dn Sehendelhekë op den yzerweg "tusschen Piiuove
en Geeraerdsbergen en de parochiën krygen nog geenen
steenweg van de V klas om naer die statiën te konnen
"aeu en ryden. Waer.toe dienen die dry statiën als zy
Wy ontvangen, zegt heL Vlaemsche Laiul, regtstreeks uyt Syrien
de volgende byzonderbeden wegens de moord waervan Mgr.
Planchet, bisschop van Mesopotainien, het slagtoffer is geweest.
Het zyn deze verdere inlichtingen welke onzen bricfwisselaer ons
in zynen laetsten bribf beloofde
Al<*p (Sjrien), 14 ociober 18o9.
De moord vnn den hoogvreerden prfilaet. Mgr. Planchet, bisschop ij*
PARTïbds van Theodosipolt en aposlelyke» afgeveerdigde naer Moussoul,
in Mesopotauiien, is ongelukkig k wner. Wy komm er ioo even de volle
bevestiging va.» te ontvangen. Ziehier in welke droevige omstandigheden
deie gobeuitenis heefl plnets gehad.
3tyr. Planchet was aengeweien om den post te vervullen van opostolyken
afgeveeidigden in Syrien, met verblyf te Beyrouth, tot groote vreugd der
inwóoners dier streek, en in 't bvionder van nl degenen die hel voordeel
hadden persoonlik dien weerden prelaet te kennen,welken door tyne laeht-
nioedigheyd en zynen iever alle de herten had weten aen te winnen. Ten
dien eynde was hy naer Roomcn ontboden geworden. De reys van Moussoul
naer Ab-p,voor dewelke men gewoonlyk eene maend karavaentogt gebruykt
was uytgesteld geworden ter oorzaek der o»ergroote hitte; muer van zoo-
haest de luchtgesteldheid wat begon te verzachten, had Mgr. zich op weg
begeven, vergezeld van zvnen vikaiis-generael, den Eerw. P. l.udovicus
zynen sekretnris, den Eerw. P. Jos.-phn», en vier jengelingen bestemd om
hunne studiën te gaen voleyndigen in het kollegie der Eerw. PP„ Jesuvten
te Gazir, in den Libanus.
Te Orpha gekomen zynde, hadden zy gdukkiglyk geen baenstroopera
ontmoet, maer in de omstreken van Scnénk, hovond Mgr. Planchet zich
©en weynig vermoeyd, en was genoodiaekt stil te houden by eeneu walei-
put en de karavaen te laten voorireyzen. tNauwelyks was deze uyt het zigt
of zy zagen vier baenstroopers, Rurden genoemd, op hen afkomen noch
de eenen noch de anderen waren gewapend. De brigands naderden en wil
den de eerbiedige revzigeis uvtslroopcn zy begonnen met eenen revszak
to nemen Mgr. poogde hun zulks te beletten, on eon gunstig cvgenhhk
waernemendo, sprong hy te peerd en stelde hot op du vlugtmaer de
baonstroopers achtervolgden hem met steenworpen, en een dezer werptui
gen mekte den prelaet in de zvde en een in den nek deze laetste deed hem
va.» zvn peerd '.allen alsdan namen de brigands do vlugt. De reisgezellen
van Mgr. Planchet kwamen bygesneld. plaetsten hem weer op zyn'peerd,
en gelevdden hem traegznem on voorziglig naer het dorp Scuérik.
Eene folie koorts kwam zich hy deze wonden vervoegen en bragten den
hoogweerdigen prelaet in zulken erbarnilyken toestand, dat hy 's nnderen-
daegs overleed. By gebrek aen andere gevoeg- lyke plaets, heeft men hem
begraven in de kerk der Armenianen-schismatieken, te Scuénk.
Den Eerw. P. sokretaris, die ook gekwetst geworden was, heeft insge-
i Wks heel óp zyn uyterste gelegen en is beregt geweest. Maer reeds is hy
i buylen gevaar.
M.den zaekjpdasligden van het konsulael van Vrankryk te Orpha heeft zich
ter plaets begeven, en den gouTerneur-kaimacan bevolen de pligtig 'u op te
*tusst'heil INillOVe zoeken flil Ie straffen doch dezen heeft geantwoord dat,dewyl hy maer een
tiental mannen onder zyne bevelen had, hy tegen dc moordenaers met
durfde opueden, uyt vrees van zich de wraek der baenstroopers over den
hals te halen.
Zie doer een fcjt onder duyxcndc die onoplioudelyk in ome slreken 5e-
opmakkelvken en reqtslrtieltschcn töennng hebben? keuren; liedaer lot hoever de mlwj.' in dit treuiensvreerillg land fiebiogt
aeenen geuiahKCiyht - y o wa(,r men alle uren .au den doe in t geroer is van oengerand, uylge-
Onze millioenen zullen inden Dender hegraven worden IOO[d eo „ej00j tonor(ten door bmrsiroupers die, door den schrik die» xy
en wv buytenlieden zullen wederom vergeten blyven ik
zou moeten zeggen met verachting verstouten worden. Onze
dry steden konnen alles krygen en verzenden door steen-
en yzerwegen, langs den dender en de schelde en zy zyn
no" niet kontent, zv eysschen nog meer en toch, wy
buvtenvolk, die de 'magtigste in getal en in kiezers, in
uvtgestrekthevd en in rvkdom zyn, wy zwygen daer wy
alle regt hebben van spreken. Onze wetgevers, hebben al
rond de dry millioenen gestemd voor den den dender en
wv durven nog geen half millioentje vragen om steenwegen
te maken.
De kostelyke werkingen aen den dender zullen maer aen
een kleyn getal persoonen vonrdeelig zyn daer de steen-
we"en voor iedereen noodzakelyk zyn en daerby de
inkomsten van 't land merkeiyk komen vergrooten, want
door 't gemak van de steenwegen zou er meer gereysd
worden en liygevolg zouden de ontvangsten van den yzeren
weg vermeerderen.
Het word tvd dat wy spreken en dat onze gekozene
helpen een eynde stellen aen die schreeuwende unregtveer-
di"hedeii en onze regten doen gelden. Elk een moet gelyk
zyn voor de wet. Al voor steden en weynig voor den hnyten
is een slecht bestuer en een oiiverdragelyk onregl.
Wv willen wel belastingen betalen en veel betalen en
meer betalen als d'heerkens uyt de steden, maer wy
eysschen dat de wetgevers ons toch eenig gemak en
voordeel verschaffen.
Wv vragen geene paleyzen noch prachtige schoolge
bouwen, geene rivieren noch yzerwegen van dorp tot dorp,
maer wy vragen dat men ons, gansch en geheel ten kosle van
den staet en de provincie, steenwegen make (al waert 't maer
van de S"10 klas), naer de klevne statiën en van parochie
tot parochie
In den Universel, een brussetsch dagblad, lezen wy het vol
gende nopens de werkingen der onderzoeks kommissie:
u Eene belangryke zaek is zaterdag veropenbaard geweest voor
de parlementaire' kommissie gelast met het onderzoek over de
kiezingën van Leuven, door eenen der negentien getuygen die
dien dag gehoord geweest zyn,.M. Peemans, advokaet, heeft
verklaerd dat de zoogezegde liberale associatie van Leuven,
waervan hy deel maokl, voor 0050 fr, heeft, bygedragen -in de
onkosten der kiezingen, liet cyter der onkosten gedaen door de
assoeiatien van hetzelfde slaeh en die haren zetel hebben in de
andere voorname steden van het distrikt, dit cyfer heeft hy niet
aengeduyd. Wanneer men die som van 6050 franks verdeeld in
stukken van 5 franks, vindt men Jol de mutisterieele kotory van
Leuven, zy alleen, 1210 stukken van 5 franks heeft uytgedeeld.
De'®mi/r petitiën hadden zich zorgvuldig ontbonden van de
Kamer bekend te maken met dit nog al hobbelige punt der kwes
tie Het was eene kunstgreep die eere doel aen de beheodigheyd
der makers van het nieuwe politiek; inderdaed, luidde men aen
bet Parlementfeezegd dat de ministeriele associatie van Leuven
alleen 1210 stukken van 5 franks aen dc kiezers heeft uytgedeeld,
ter "clegcnheyd der kiezingen, het is meer dan waerscliynlyk
dat de mèerderheyïl eens wel geaarzeld zou hebben alvorens het
onderzoek lo gebieden.
Nu, men vikle liet onderzoek ten allen pryze, vooreerst, met
de "en'mhte van het gceslelyk en de bewarende party in minach
ting te doen vallen vervolgens, om op nieuw de deur der Kamer
te openen voor M. He Luesemnns, welken de ki'snioerderheyd
vail het distrikt er uyt kwam te verdryven. Hot onderzoek, in liet
opdacht der mannen die liet hebben voorgestaen en te weeg
v, hr kon en mogl geen ander doelwit, geene andere uytkomst
iiehbon doi.'h alles laet toe te gêlooven dat hunne plannen zullen
mi-reki'ml zynis liet wol mogelyk dat hel onderzoek waennedo
ie kommissie thans bezig is, ten vooid-cle kunne koeren der
ar"li'ti"e kuy lory die men beeft uytgedaelit.om de Kamer hare
good keuring 'e doen weyeeren aen don uytslag der kieziiigen
van Leuven? Wy gelooveu hel niet.
roofd en gedood to worden door bm-iisttoopers
I injagen en de stoutmedigheyd die ty aen den dag le-gen, het tnrksch
gouvernement en desielfs vertege.nwoordigers in ontzag houden.
De zendingen van het Oosten verliezen in Mgr. Planchet eenen ievervollen
mission naris',Frankryk eenen zyner eet Liedvreerdigste onderdanen, en het
order der Jesniten een zvner schoonste sieraden.
i "Met genoegen zullen dé Europeanen vernemen dal Mgr. Samhiri, svrischen
patiiark, die'zyn verblvf heeft te Mctline, in Mesopotamien, en tweo of dry
1 jaren t,eleden Europa' bezocht, tegenwoordig bezig is met verschillige
1 kerken'op te regten en te herstellen met de oven loedige oelnioesen die hy
nldger verzameld heeft; deze werken worden uy tgevoerd in zes verschillige
i plaetse:i *\ns gebièils, namelyk 1© Medine, te Dgesire, te Diarbekir, to
Moussnnl. to Orphn en in Egyplen.
Een ministerieel dagblad zegt dat Hen ktjning uyt zyne reys naer
Vrankryk geene volledige voldoening heeft medegebaagt, en de
i Patrie.'vaii i'arvs, sehryft het volgende; Hvnsdag, S november,
zal in België de opening der Kamers plaets hebben. Men rekende,
i ter dier gelegenheid, óp eene troonrede; die zekere dingen zou
i gezegd of doen versteen hebben. De hoop der nieuwsgierigen is te
leur' grsteld. Welke zyn de dingen die, volgens bet half-
otbciee'l jiarvsch dagblad, wy moesten vernemen uit de troonrede?
I 'T is ons onbekenddoch diesaongaendc zullen er allerhande
"issingeii gemaektworden, en wat altyd zeker voorkomt, is dat
wy in Frankryk maer op een slecht bladje geleekend staen
Den Senaet heeft dynsdag zyn bureel samengesteld, en zyne
bestendige kommissiën benoemd van landbouw, koophandel,
nyverheyd, buytenlandsche zaken, openbare werken, justitie en
oorlog.
Al do uyttredendo leden van het vorige bureel zyn herkozen
geworden, te welen voorzitter, M. prins de Ligne; ondervoor
zitters. MM.de Renesse en d'Omalius d'Halloy; sekretarissen,
MM. Spitaols en de Tliuinbygevoegde sekretarissen, MM. du
Triou de ïerdonck en de Rasse; kwestors, MM. Vau Schoor en
de Rode3.
Den Senaet is vervolgens onbepaeldelyk uyteen gegaen.
De Vertegenwoordigers-Kamer heeft dynsdag haren voorzitter
en eer ten ondervoorzitter benoemdslechts 58 leden voor den
ondervoorzitter gestemd liebbendg: is de Kamer, die niet meer
in genoegzaeiii getal was, uiteen moeten scheyden.
M. Oris is tot voorzitter herkozen met 47 stemmen op 64
M. Dolez, lot eerste# onder-voorzitter gekozen, bekwam er 45
op 61
MCrombcz beeft de eer geweygerd van op nieuw tot sekretaris
gekozen te worden.
Gisteren is, ter slede aen de gevolgen eener langdurige en
pynelvke ziekte' overleden den wel eerw. Keer De Vilder, oud
Onderpastor alhier, thans sedert etlelyke jaren, Regent der
Weeshuvzen dezer stad.
M. Do' Vilder was van God en van de menschen bemind en
zyne geheugenis zal alhier in groote zegening blyven,
By koninglyk besiuyt van 8 november wordt M. II. Mulle,
advokaet en byvoegelyken regter te Tliielt, benoemd tot vrede-
regler van het kanton öosterzeele, in vervanging van 51. De Pauw
tot andere bedieningen geroepen.
By besluvlon van 8 november worden benoemd
Tot notaris ter residentie van Soliegem, in vervanging van
M. Ruysschaerl, overleden, J'. C.-L. Van Mergel, kandidaet-riolaris
te Flobecq; ln vervanging van M. C.-L. Galle, overleden, M. Vital
Gulle, kandidaat- notaris to Sottcgem.
51. Adriaen-Louis d'Haeseleer, geboren te Heldergem, den
19 mei 1796, pastorie Rooborst sedert 1845, is aldaer den 8
dezer overleden, na eene langdurige ziekte.
M. Johaii-Leonard-Hendrik Ganser, procureur- generacl
by het hof van appel van tiend, kommandeur der Leopolds
orde. is is zondag avond overleden in den ouderdom van 68
jaren.
Men sclirvft uvt Wettercn, 5 november
M. J. B. Ronibauts, welligt den oudsten der gemeente sekre
tarissen des rvks, is gisteren overleden in den ouderdom van
- 85 jaren. Hy bediende zyn ambt sedert het jaer 1800. Gedurende
17 jaren is' hy ten zelfden tyd statie-overste alhier geweest.
NieUcgenstnenJe zynen lioogen ouderdom, bevond hy zich alle
dagen met de stiptste nauwkeurïglieyd op zyneu post; daegs voor
zyne dood vervulde hy nog zyne bedieningen.
Een droevig ongeluk is vrydag gebeurd op den weg vast
Goud naer Wettercn, niet ver van de herberg de /".oen. tenen
inwooner dezer laetste gemeente, zekeren Cli. Huyghen, voer
man van beroep, van Gend naer Wettercn gaende met zynen
geladen wagen, waer hy van voren inzat, zag er een pak uyt-
rollen hy wilde het in de vlugt weervaren, doch in zynen drift
viel hy uyt den wagen op den grond, met het ongelukkig gevolg
dat de wielen hem over bet lyf reden. Men heeft nog slechts een
yslyk verminkt liehaem opgeraepl.
Men sehryft uyt Geerardsbergen, 5 november
Dezen nacht rond 3 uren, wierden de bewooners onzer stad
uyt hunnen slaep gewekt, door het geroep Brand Het vuer was
uytgeborsteu in den st,eenen windmolen gcUaemd den Hollander
gelegen op het grondgebied van Oyerboeiaere,welken nugebruvkt
word door 51. Josepu Menschaeri onzer stad, en toebehoort aen
51. Van der Donckt, burgemeester van Nederboulaere.
Gansch den molen met ai wat hy bevatte is de prooy der vlam
men geworden er waren in denzelven rond de 150 zakken graen
die allen uytgcnomen eeuige, door de vlammen verteerd zvn.
Aeu redden of blusscllen viel niet te denken daer de zeylt.n'ee
pietteystecnenalle oogebblikkeu dreygden neer te komen el',
groote ongelukken konden veroorzaken. Hen brand is begoniie."
ueu de kap men vermoed dat den bliksem denzelven heelt ver-
oorzachtgisteren avom, en een deel van den uaclit hebben wy
weer een stormweder gehad regen, donder, en de bliksem
schichten verspreydden bare kluerte zoo hevig als of wy in het
midden van den zomer waren. Van gansch den molen zyn alleen
tie muren staentle gebleven loefn de zeylen nederkwaiuen,
vielen zy met zulk een geweld op de yzere balustrade welke den
molen omringt, dat dezelve op verscheydene plaelsen gebroken
wierd. Het verlies is zeer groot. Den molen was verzekerd.
Het oiistuyniig weder, hóéft hier verscheyde ongelukken ver-
oo.rzaekt. Een jong meysje, welke zich ter gelegenkeyd van dea
hoogdag van Allerheyligen, des namiddags naer den dienst in do
de kerk begar, is op de groote markt door den w ind omgeworpen
en was op den slag dood. Eene bejaerde vrouw is, toen zy uvt de
kerk kwam, door den wind opgenomen eii van de trappen der-
zelve geworpen zy had zich hierby zoodanig bezeerd dat inca
baer in een nabyzynde huys heeft moeten dragen. Haren toestand
is echter niet gevaerlyk
Stoa spreekt van nieuwe veranderingen in het uniform van
liet bëlgiseh leger. Ook het uniform der aelmoeseniers zou ver
anderd worden zy zouden namelyk eene soutaen dragen mei
eenen collet in 't goud gebordüerd eenen sluyer van do national#
kleuren met gouden iïaniën,
In zyn verboor van zaterdag, heeft het hof van appel van
Brusselzyn arrest uytgebragt in zake van den lieer Coppin, uyt-
gevel en drukker van den Beig, te Leuven, door de korrektiorj-
nele reglbaqk dezer laetste stad veroordeeld tot 50 fr. boete era
de kosten, en in geval van niet betaling, tot 15 dagen gevang,
uvt hoofde van belediging jegens de politie-agenlen die den
13 juny lestleden, daegs voor de kieziiigen, gelast waren met
t'zynent eene huyszoeking te doen, bevolen door het parket vau
Leuven,
Het hof heeft dit vonnis bekrachtigd en M. Coppin tot de kosten
van beyde regtsgedingen verwezen. 51. Coppin heeft zich, iu het
belang'der drukpers-vryheyd, in cassatie voorzien,
Volgens eene mcdedeoling van den heer Ridder Leo ds
Burbure, aen de koninglyke akademie van Belgiên, bestond er,
ten jare 1117. eenen drukker te Antwerpen, alzoo niet min dan 40
jaren voor het tot hiertoe gekende tydstip.
- Vrydag morgend beeft de vrouw van Louis Spillemaeckers,
to Boom, die over veertien dagen van dry zonen bevallen is'
haren kerkgang gedaen. Zy was door verschèydeno leden barer
familie vergezeld. Moeder en zoons zyn zeer welvarend.
Den 5 dezer is te Eleno een Jeel van het metselwerk der in
aenbouw zynde kerk ingestort. Dry metsers, L. Winters, P. De,
smaele en J.-B 5lelkenbeke, hébbeu ernstige wouden bekomen.
Mgr. do bisschop van Luyk komt zyno stem te vervoegen by
die der andere belgisehe bisschoppen, ten voordeelo der behou
denis van den. pauzelyken troonmaer hy heeft zyne meeding
ontvouwd in een vlugschrift van 27 bladzyden in 8".
de heeren pastors zyns bisdoms moeten maer alleenlyk de schik-
hingen van dit mandement aen de geloovigen aflezen.
Wy hebben reeds gemeld dat do Aationale Bank te Ronsse
een hulpkantoor heeft ingerigt, welk den 7 dezer geopend is,
Wy vernemen ook dat hetzelide voordeel gaet verleend worden
aen de stad Audenaerdo. Het kantoor aldaer zal bediend worde®
door 51. Velghe.
Sed» rt de geweldige stormen die dezer dagen op zee ge
woed hebben, vermist men een Belgisch schip dal in het Kanael
is te zien geweest, en waervan sedert tien dagen men niets meer
vernomen heefl. Dit schip is du Lion Beige. Men vreest dat dit
schoone vaertuyg met man en muys zal vergaen zyn.
M. den minister vanfliianiiën laet tegenwoordig alle gedacht
vaii leening gaen deze tyding komt ons uyt goede bron.
Welnu, de versterkingsvverken van Antwerpen en al de andere
werken van algemeeiie nuttigbeyd, zonder leening doen is onmo-
gelyk. Zou 51. Frére misschien niet zyno handen aeu de lucht
willen komenDe werken van Antwerpen beginnen, zondereen
van de andere te beginnen, zou eene daed zyn welke al de ge
moederen van het bind zouden veroordeelen. Wilt 51. Frère door
het land veroordeeld zyn?
Men leest in l'Union van Kortryk
De ontslaggevingen in het korps der burgerwacht onzer stad
komen digt opeen af. Behalve een grQot getal officieren hebben
een dertigtal serjauten, vier foerifers en meer dan zestig koporaels
ook hun ontslag gegeven: Onder onze oogen hebben wy een®
lyst liggen van meer dan 200 garden die, ten hunnen voördeele
het artikel der Konstitutie AI de Belgen zyn gelyk voor de wet
toepassende, geloovcn niet langer meer Lo mogen deel maken
van een korps dat in volle wanorde uyteengeloopen is, en beslo
ten hebben den Uiylenant-kolonel te verzoeken dat hy hun ont
lasten zou van de eer van langer lot de burgerwacht te behoorea.
In vergelding van den dienst dien zy van do regtveerdigheyd
des opperbevelhebbers verlangen, zyn zyalle beschikt om edel-
moediglyk huil uniform te slagtoffercn op het autaer des Vader
lands,
Den Beurshandel heeft de verloopenc week meer vertrouwen
«•etoond in den toestand, en de pryzen van het grootste deel der
Stactspapiere», stedelyke leening-titels en andere goede weer-
dyen voor geldplaetsing, zyn ook gerezen. Ook in spoorweg-titel»
is er meer omgegaen, aen stevige koersen, dan in nyverheyds-
vveerdyen. Devremde Beurzen hebben dezi Iftie neyging getoond.
Men sehryft uyt Charleroy
Daer zitten thans zes persoonen in de gevangenis onzer stad,
voor de moord van den lieer Falleur, te Jumet. Vier dezer persoo
nen maken een enkel huysgeziii uytis eenen broeder van het
sb. "toffer, met zyne vrouw, zyne dochter en schoonzoon; de twee
andere, eenen man en eene vrouw, zyn ook bloedverwanten van
I den vermoordden, doch in eenen verderen graod.
