Kenen goeden raed aen de geesfe- lyklieyd. laag tegen godsdienst en zeden gevoerd word, zoo lang er godsdiensthaters, kerkvervolger's, volksbedervers in het strydperk zyn, zoolang er vryheydsverdrukkende maetregels en rëligiesehendende wetten zullen bestaen, genomen of gemaekt worden. Dit is niet alleen voor de priesters eene zaek van welbehagen, maer eene pligt, waeraen zy niet konnen, niet mogen, niet zullen te kort blyven. Onder dezen titel kondigt het Verbond van Aclsl eenige zinsneden af uyt de redevoering van M. Deschamps, en schynheyliger dan Tartulfe, bedankt liet schandblad M. Deschamps, omdat dezen zoo wel in den zin der liberale scliryvelaers gesproken heeft, en het hoopt dat de woorden van M. Deschamps op den klergé eenen heylzamen indruk zullen maken. Ziet hier de zinsneden die het Verbond uyt die redevoering meedeelt Wat dc tnsschenkomst van de geeslelykheyd betreft, ik deuk dat, in den tyd van gedurige omwentelingen die wy beleven, de priesters en de kerk meer en meer binnen de palen hunner zending moeten blyven en zich met geene politieke driften mogen bezig'houden. Ik denk dat de priesters en de kerk niet moeten rekenen op de bescherming van het bewind, maer wel op de vryheyd, en dat de kerk in de tegenwoordige eeuw er belang by heeft zich niet medeverantwoordelyk te maken met de partyen die voorbygaen en de gouvernementen die vallen. Maer konfraler Verbond, waerom geeft gy niet wat meer uyt dezelfde redevoering? Had gy wat verder gelezan, gy zond nog schoonere dingen gevonden hebben, maer dingen, waeraen gy u zoud verbrand hebben, dingen, die uwe reeds zoo zwakke hersens geheel en al tot water zouden gebragt hebben, dingen, met een woord, die aen uwe lezers zouden hebben doen begrypen hoe sebandelyk de libergters-drukpers hun bedriegt en fopt. Om u plaisir te doen en 11 den arbeyd te sparen, zuilen wy, op onze beurt, de belangryke redevoering van M. Deschamps wat verder onder de oogen leggen. Zie hier, jongen, wat er eenige paragrafen verder in de redevoering van M. Deschamps in volle lettel s te lezen staet M. DESCHAMPS. Is dit te zeggen, Mynheeren, dat ik in alle omstandigheden den invloed der geestelyk- lieyd in de politiek afkeur en veroordeel Verre van daer Zoolang de politieke worstelingen op den gods- n diensligen grond zullen blyven, en dal de godsdienstige vraagstukken tot gedurig voedsel zullen dienen van onze politieke verdeeldheden zoolang gy aen de partyën godsdienstige benamingen zult geven; zoolang gy de geestelvkheyd van overheersching zult beschuldigen zoolang gy in de kiesworstelingen de goddeloozé en onchristelvke driften als onderstand en medehulp zult aenveerdtn zoolang gy zult toelaten dat men aen 't land zegge, ik wil niet beweeren in uwen naem, maer achter en nevens uwe rangen Dien ziekenbroeder uyt het prison van ketst, dien plig- tigen broeder der christelylce scholen, die vlekken zoo zeld- i zaem op dit schitterend kleed, ziet daer de geestelijkheid in het onderwijs den priester aen het bed der stervenden, is de erfenisrooving den biechtstoel is de godsdienstige persing op de gewetens, is de politieke verslavingde a geestelyklieyd in de kiezing is de leugentael, de zedeloosheyd, het kiesbederf en de meyneedigheydZoolang onze geeste- lykheyd, onze Kerk, onze geliefde geloofsleeringen aldus zullen gelasterd, aen den schandpac! gehecht en ten prooy aen slechte en verblindde driften geworpen worden, zoolang dit alles zal bestaen zonder uwe stellige afken- ring oh weest niet verwonderd, gelvk onder 't liol- landscli bestuer, gelvk in 1830, gelyk in Ierland en overal, weest niet verwonderd dat de geeslelykheyd zich kome verdedigen en wederstand bieden. a Indien de geestelykheydlin de politiek tussclienkonit, 't is omdat men er liaer roept en er haer toe uyldaegt. Maer i wy zyn 't voorzeker niet. Ik zal my verblyden op den dag op welken de tussehenkomsl der geeslelykheyd in de kiezingen zal nutteloos en deniet tusschenliomst inogelyk worden. Myne raedgevingen van onthouding aen de geestetvken zullen niet onlbreken. Maer de priesters zullen (leze raedgevingen niet noodig hebben, want zy eenveerden die politieke rol slechts met tegenzin, met droefheyd en als een sacrificie opgelegd door de gehey- ligdste pligt. Hewel Konfrater Verbond, wat dunkt n van dit pilleken? Is dit zoo wel van uwen smaek Jan du vorige regels, die gy zoo dwaeslvk hebt meêgedeeld Zult gy het. doorkrygèn of er u aen verslikken? Wat er van zv, het zal 11 tot les dienen, het zal doen gevoelen wat hateiyken en pirtydigen kerel gy zyt, en wal staet het publiek op uwe aeuhalingen mag maken Wy vermeemen het volgende artikel uyt den Journal de Bruxelles te innelen overnemen, eerstens ter aenmoediging der schoone kunsten, en vervolgens, omdat het eenen hoogst achtbaren stadsgenoot raekt, die zyne geboorteslad Aelst met zoo veel luyster, door zyne uytstekèndetalenten bekleed. Zie hier het artikel /Venhoudend klagende kenners over liet verdvvynen der we tenschap in hot vak der kunsten. Zy heslatigen in hunne opmer kingen, dat de groote schilderwerken van onzen tvd buylen allen geest van verbeelding en genie zyn verveerdigd", hoewel doorgaens van eene schitterende uylvoering zynde. Wy zyn niet van óedaclile, en den tyd ontbreekt ons om de oorzaek van dit helreurenswecrdig verval op te spoien ook laten wy aen I anderen over te verklaren, of zulks Ie wyten is aen de artisten jj.in ot de onverschilligheyd des publieks voor werken van genie er de oorzaek van is. Onze taek is van eenen beperkteren aerd en ons doel is, die poogingeu aen te moedigen, welke er worden i aengewend om dit belreoreusweerdig spoor te verlaten, ten minste wanneer dat poogen ernst is, en er aenhoudend word in voortgevaren. Als tot zulke gelukkige streving behoorende, willen wy heden de openbare aendacht inroepen over een gevrocht van eene onbetwistbare verdienste, ben heer Meganck heeft by het schil deren van zyn tafereel den II. Blasius voor Agricolum, den stempel der ware historische schildering op zynen arbeyd willen drukken hier werken de strenge verordening van liet onderwerp, de pracht van teekening en de sier en afwisseling der persoonaedjes te samen om het tafereel deze verdienste by te zetten. In België bestaen er eene menigte schilderyen, welke ons voorstellen den beroemden Bisschop van Sebaste (heden Sivas, stad van kleyn Azië). Gasper Crayer hield zich bezig met bet schilderen der marteldood van den H. Blasius, wanneer by door de ziekte wierd overvallen welke hem ten grave rukte. De reden dat zoo vele kunstenaren dit onderwerp hebben behandeld, taet zich verklaren doorden grooten eerbied dien den Heyligen onder ons, en vooral in Vlaenderen geniet. De legende van den H. Blasius levert nogtans weynig gekende feylen op; alleenlyk weet men, dat by ten tvde van Lieïnus, in 316, op bevel van Agricola, gouvernenr van Cappado.ciö, de marteldood onderging. De schryvers van zyn leven zeggen, dat de beulen hem met yzeren kammen bet vleesch van de heupen scheurden, en tot heugenis dezer gebeurtenis hebben de kaerders hem lot hunnen patroon aangenomen. Het is 't gebruyk vooral in Duylschiand, op St. Blasius-dag het brood te wyden, welke plegligheyd bekend is onder den naem van Blasius-zegen. Nog weet men, eyndelvk, dat er in Paleslinen eer.widder-orde heeft bestaen, welke veel overeenkomst had mei die der Tempeliers, en den naem van den martelaer droeg doch dit is alles. Den schilder heeft het oogenblik verkozen, waerop den eer-- biedweerdigen belyder voor zynen regler verschynt. Den edelen gryzaerd bevind zich op. den voorgrond Ier linker zyde, geplaatst en wel in eene houding welke duydefyk een kalm gemoed te kennen geeft. Hy sehynt bezig te zyn met de redenen uvl te leggen die hem beletten zyn geloof te verzaken de bevvogene menigte dringt zich rond den Heyligen te samen, en zigt'baer ondergaet het volk den invloed zyner begeesterde woorden. Het reukwerk walmt, en den opperpriester, in plegtgevvaed en met de kroon op het hoofd, ondervraagt den christenen, welken aen zyne viersehaer zonder verdediging is overgeleverd. Een weynig vooruyt, ter regler zyde, zit 'den vertegenwoordiger des Keyzers op zyn zynen troon zynen woesten blik geeft genoeg te kennen, dat hy niet verwacht dat den opperpriester zal »eluk- ken om den Heyligen tot afval te brengen, en dat hel doodvonnis weldra zal uytgespnoken worden. Ook vatten die beulen wonder wel de gedachte des regters, aen wiens voeten zy zich bevinden en grypt eenen hunner reeds naer de werkluygen der marteling welke verstrooyd op den grond liggen rondgespreyd. Een schitterend liehl is over heel het tafereel verspreyd, nirrer wat wezenlyk indruk doet, is de kracht waarmede den'schilder de waerheyd op elks wezen heeft afgemaald. Ook twyfelen wy of den heer Jleganck we! ooyt zulk merkweerdig tdfereel voort- "gebragt hebbe. Dit nieuw produkt van den artist is bestemd voor dc kerk van bet Begynhof te Aelst, welke reeds een zyncr sehilderyen bezat. De kerk waervan wy hier spreken, is sedert kort door de zorgen van den vveleerw. Pastor en van zvne nederige paro chianen hersteld geworden zy lokt thans liet bezoek van talryke vrcmdelingen, en zulks niet zonder reden, want men kan ze als een der heerlykste tempels van Iielgiën aenschouwen Men kent inderdaed geen eenvoudiger cn tevens rvker kerge- bouw dan dit behalve verschillende oude en nieuwe se'aHder- werkeu die de aendacht verdienen, bestaet daer eene menigte kostbare kunstvoorwerpen, welke den wyzen bestierder op zyn gunstigste heeft welen te bezigen het is ons dan ook genoegelvk dit kostbaer wonder aen bel publiek keubner le maken, hetwelk zoo zeer verdient bezigtigt te worden. De kerk van hetBegynhof is ook aen de buylenzyde hersteld, en dit werk is met veel smaek verrigt geworden. Den gevel der kerk bekleed de rnvmo plaets, die hel Begynhof uylmaekt, en welke door den vremde- ling om toer zoo diep godsdienstig uylzigt, met genoegen aen- schouwd word. CORRESPONDENTIE. Geëerde» vriend D. C. uyt D. in Amerika, ik heb uwen brief wel ontvangen en my verstaen met den Z. E. H. en vriend dien gy_zegd® te konnen beschikken over 300 fr. Het was slechts 237 Ir. 30 cent. Deze heb ik ontvangen, daervan afgehouden 69 franks en 't overige heb ik zelf te Dendermonde, na afgerekende kosten, besteld aen wie het behoorde. Gelieve myne vriendelyke groeteuis te doen uwe geëerde familie, de hand voor my te drukken aen den E P. V. R. en voor u zeiven myne hertelyke vyl le aenveerden. Maer als gy my, in 't vervolg, een briefke» van over zee stuert, scbryf het toch wat langer en geef my wat nieuws. Vale, carissime Petre Vriend P. uyt N. het kan of het mag niet gebeuren. Ontvangen van M. N. te E. 6 fr. Item van M. NV. D. B. te- A. T. II. 6 fr. lot t april 1860. Item van M. D. G. te D 3 fr Item van M. M. te S. I). B. 30 franks. Item van M. J B I) V te St-C. H. 6 fr. Item van 11. E. uyt B. L. 9 fr. tot t July 1860 Item van M. V. C. te C. 12 fr. tot 1 july I860. - Item 6 fr 'va» Joff. li. te Lokeren. Item 6 fr- van 11. M. tc M. Besten vriend M. uwen brief heeft my wat pyn acngedaen kunt gy daerin niet voorzien Ja, niet waer,. als gy wilt, en gv zult willen, a's ik u dit vraegDe groetenis. Zeer geachten vriend, die my eenen brief geschreven' hebt mot een bybladje afgezonderde uylleggingen, het is mv aller- moeyelykst om niet te zeggen onmogelyk op uwen brief te ant woorden. Ik zit daermeê zoodanig in de pers, dat ik het niet zeggen kan, omdat ik daaromtrent aen niemand mag raed vragen. Gy gevoelt dat deze zaek van't grootste gewigt is emdatwv daeroter te samen moeten onderhandelen, inter qjauuor oculos Stel by den kleynen vriend, die laelst by HEd, geweest is met zynen broeder, dus gy weet waer, eenen dag en ik zal er zyn ids gy er my zult van onderrigt hebben. (By voorkeur eenen Donderdag.) ROEKEN HEOOü DEELING. Het derde boekdeel van het groot Sermonair voor titel dra gende Christelijke zedelcer der evangelische waerheden door 1' llunolt, is onlangs van de pers gekomen. Hel moot niet wykeii voor de twee boekdeeien die li. Goemaerc reeds in het "licht heelt gegeven. Men vind er denzelvcu rykdom in van stof van welgepaste bewysgronden, van del'tigheyd en klaerheyd in' den seln yftrant, als in do andere boekdoelen. De voordragl van P llunolt is altoos zuyver en wel geschikt om op-de aenhoorders eenen heylzamen en diepen indrukte maken door eene verstan dige aeneonschakeling van bewysgronden en voorbeelden De vertalers van dit voortreffelyk werk verdienen by voortduring bel vertrouwen wi dc dankbaerheyd van het geëerd publiek0 Men ziel dat zy dc Vlamingen een geschenk willen doen dat onder de betrekking tot de vlaemsche lael, voor geen ander boekwerk van zyn slach moet onderdoen. Den taalkundigen Wilfcms zegt ievers in zyn belgisch museum dat de redeemers van den vlaemsclien kansel veel bygebra«t hebben om hunne moedertael in stand le houden en om°zo niet te laten verbasteren dit is tot een ztker punt waer, maer het zoude volkomenllyk waer zyn, indien de christene redenaers in plaets van byna uytslu'ytelyk fransche sermoenen le bestuderen zich hadden loegelegd op het lezen en herlezen van vlaemsche sermonairen die zoo zuyver en siorlyk geschreven zvn of die zoo wel verhield zyn als. liet Sermonair dat wy de vlaemsche geestelvkheyd hier aenpcyzen. Indien eenen vlaemsclien lezer eukelyk voor oogwit had, zvne moerh rtael in ganscli hare kracht schoon lieyd en zuyverheyd aen te loeren, nóg zouden wy hem het werk van P. llunolt durven aenbuveluu. Sedert eeuwen tvd ziet men mol genoegen dat, inzondorheyd, de jonge geesfelvkèn er op uyt zyn om hunne sermoenen in goed en opregt vlaemseli voor te dragen. Zulks is hoogst prysbner. Het woord Gods kan or maer by winnen als het iu eenen goeden vorm en behoorlyk versierd, do aenhoorders word aengeboden, om die reden ook wensehen wy dat Uitwerk van do geeslelykheyd zoo gelezen worden. Het boekdeel dat komt le versebynen heslaet 396 bladzvden zeer schoon gedrukt, by den verdicnstvollen uytgever M H Goemaere, tc Brussel. Geheel het werk zal bestaen uyt 24 decleii in 8'*, waervan er jaerlyks vier in 't licht zullen komen ten prvze van fr. 2-30 ieder 'Het derde boekdoel eyndigt het zeven-en-vvftigste sermoen Een groot deel dezer sermoenen moeten by'middel van Iweé of meer versefillige inlcydingen door denschryver achter aen gevoegd, kunnen aen verscheidene zoii-en hevligdagen loe-enast worden. By koninglyk beslnyt is M. Ch. Van- Assehe, major der gardc- eivique hier ter slede tot ridder der Leopolsorde benoemd De yzeren wegen, posten en. telegraeflynen hebben in de afgcloopene maend november eene totale opbrengst geleverd' van 5,322,013-38 franks. Een koninglyk beslnyt van 23 december luyd aldus Den heer B. Vrambout is voor goed bevestigd" in zvne bedie ningen van gouverneur der provintie West-Vlaenderen. By koninglyk beslnyt va» 26 december word hetkiezers- kollegie van liet distrikt Leuven byeengeroepen op donderdag 19 January 1860, ten til ure voormiddag, om twee Senateurs en vier Vertegenwoordigers te kiezen. EJkeem heeft hooren spreken van de erfenis van M. Evrard oudeygenaer van bet hotel heden betrokken door de MaetschanDv gezegd du Bac, te Brussel. I Alhoewel M. Evrard sedert zes jaren dood is, is zvne erfenis nog verre van vereffend te wezen. Tot (ten dag van heden weet men nog niel wie de erfgenamen zyn van dien zoo oorspronke- lyken als ryken gryzaerd. In afwachting dat de de regt hebbenden worden toegelaten ont «e fortuyn van hunnen afgestorven bloedverwant te gaen inza melen, werkt de justitie om zekere moeyelykheden op te lossen en,zoo hel sehynt, de nalatenschap wat gevoegelyker te maken De reglbank van Dendermonde heeft onlangs eene uytspraek gedaen, waerby zekere- mededingster toegelaten gewórden is onder de vaderlyke erfgenamen van. Evrard hetzelfde vonnis heeft de proces-kosten berekend op honderd veertiq duyzend franks. Men vraegt zich door welke wondere» van vruehtople- vcrende bevoegdheden de ministeriele officieren zulke schroom- lvke verkwistingen hebben kunnen doen in beleekeningen be kendmakingen, verschoten, enz, nog veel min kan men"uytle»- gen hoe de reglbank zulke vernielende middelen voor de re-rt- hoorigen niet belet heelt, Men moet hier noglans aenmerken dat in die vervaerlyke som van honderd veertig duyzend franks nog geenszins den eereloon der heeren advokaten begrepen is. Nu men weet en wie hoeft het niet ondervonden dat de verdedigers der weduwe en. weezen zich niet vergenoegen met peperkoek aen hunne klienten te vragen. i En het feyt dat wy hier komen aen te halen is stellig en zeker I De kwestie die moest opgelost worden was simpel en eenvoudig* daer hebben noch onderzoekingen noch waerderingen moeten plaets hebben de regtbank was enkel geroepen om te beslissen of zekere aengewezene persoonen toebehoorden, ja of neen tot de vaderlyke bloedverwanten die door het testament van II Evrard opgeroepen waren. Ontslag der Smaleurs van. Leuven. Den Sloniteur kondigt twee brieven af, eenen van den heer De Ia Coste, den anderen van baron d'Overschie de Neerysehe, senateurs van Leuven en wier luezing goedgekeurd was geworden. Deze twee leden 'van den senaet geven hun ontslag, omdat zy zich niet willen sebeydë* van de representanten, met wie zy gekozen waren. Zy zulle» zicli dus, even als de gedeputeerden, aen eene nieuwe kiezing onderwerpen. Vrydag, in den achternoen, had eenen der kondurteurs der Messagerien Van Gendt en C'. van zyne reys terugkeerende provisoirlyk op den koer van hel gesticht 'eene kist afgezet' waerm gouden zakuerwerken en weerdyën in speciën besloten waren voor omtrent 6000 fr. Eenen onbekenden, het oogenblik te baet nemende dat hoogergemelden bedienden naer het kantoor was gegaen, gaf eenen frank aen twee lastdragers die daer stonden, zeggende dat zy daermede een glas bier zouden gaeH drinken lil do gebuerte, en zoohaest waren zv niet weg of de» kerel, alleen zynde, schouderde de kist op en spatte weg.' Onmiddelyk wier-den de vlytigste nasporingen door de politie in 't werk gesteld, en deze komen met den volledigslen uvts!a>- bekroond te worden door de aenhouding van den stouten'dief by zyne nenkomst te Namen, waer hy nog in 't bezit gevonden wierd van byna alle de weerdyën die hy gestolen had. Dien roe- keloozon nyveraer was er eerst in gelukt zynen buyt in de Villa- Hermosastraet te dragen, en na er uylgehaeld te hebben wal er zich eenen nieuwen paletot gekocht by eenen onzer byzomierste kleêrkoopmans, en andere stukken die zvne oude pluvmen moes ten vervangen. Onzen held, van hoofd tot de voeten in 't nieuw gesteken had nog de stoutheyd van naer de estaminet den Due de Brabant te gaen daer dronk hy een glas bier en vertrok naer de statie van den yzeren weg, alwaer hy een kaertje nam om tc- vertrek ken, weynig denkende dat men reeds op zvn spoor zat Zoo als wy het hooger zegden, is het te Namen dat by by de krae" is gevat, Men mag verzekerd zyn, dal men in I860 noch rupsen noch druyfziekte zal hebben, en dat er geene vernielende kam- pernoelien aen de aerdappelen zullen komen 13 tol 18 graden koude vormen een volledig, krachtdadig, hulpmiddel vooral die kwalen. Wanneer hetgraen met eene sneeuwvlaeg bedekt is dan zeggen de landbouwers, dat de koude, die wy thans verdu ren, goed weder is.

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Denderbode | 1860 | | pagina 2