Kenen goeden raed aen de geesfe-
lyklieyd.
laag tegen godsdienst en zeden gevoerd word, zoo lang er
godsdiensthaters, kerkvervolger's, volksbedervers in het
strydperk zyn, zoolang er vryheydsverdrukkende maetregels
en rëligiesehendende wetten zullen bestaen, genomen of
gemaekt worden. Dit is niet alleen voor de priesters eene
zaek van welbehagen, maer eene pligt, waeraen zy niet
konnen, niet mogen, niet zullen te kort blyven.
Onder dezen titel kondigt het Verbond van Aclsl eenige
zinsneden af uyt de redevoering van M. Deschamps, en
schynheyliger dan Tartulfe, bedankt liet schandblad M.
Deschamps, omdat dezen zoo wel in den zin der liberale
scliryvelaers gesproken heeft, en het hoopt dat de woorden
van M. Deschamps op den klergé eenen heylzamen indruk
zullen maken. Ziet hier de zinsneden die het Verbond uyt
die redevoering meedeelt
Wat dc tnsschenkomst van de geeslelykheyd betreft, ik
deuk dat, in den tyd van gedurige omwentelingen die wy
beleven, de priesters en de kerk meer en meer binnen de
palen hunner zending moeten blyven en zich met geene
politieke driften mogen bezig'houden. Ik denk dat
de priesters en de kerk niet moeten rekenen op de
bescherming van het bewind, maer wel op de vryheyd,
en dat de kerk in de tegenwoordige eeuw er belang by
heeft zich niet medeverantwoordelyk te maken met de
partyen die voorbygaen en de gouvernementen die
vallen.
Maer konfraler Verbond, waerom geeft gy niet wat meer
uyt dezelfde redevoering? Had gy wat verder gelezan, gy
zond nog schoonere dingen gevonden hebben, maer dingen,
waeraen gy u zoud verbrand hebben, dingen, die uwe
reeds zoo zwakke hersens geheel en al tot water zouden
gebragt hebben, dingen, met een woord, die aen uwe
lezers zouden hebben doen begrypen hoe sebandelyk de
libergters-drukpers hun bedriegt en fopt. Om u plaisir
te doen en 11 den arbeyd te sparen, zuilen wy, op onze
beurt, de belangryke redevoering van M. Deschamps wat
verder onder de oogen leggen. Zie hier, jongen, wat er
eenige paragrafen verder in de redevoering van M.
Deschamps in volle lettel s te lezen staet
M. DESCHAMPS. Is dit te zeggen, Mynheeren,
dat ik in alle omstandigheden den invloed der geestelyk-
lieyd in de politiek afkeur en veroordeel Verre van
daer Zoolang de politieke worstelingen op den gods-
n diensligen grond zullen blyven, en dal de godsdienstige
vraagstukken tot gedurig voedsel zullen dienen van onze
politieke verdeeldheden zoolang gy aen de partyën
godsdienstige benamingen zult geven; zoolang gy de
geestelvkheyd van overheersching zult beschuldigen
zoolang gy in de kiesworstelingen de goddeloozé en
onchristelvke driften als onderstand en medehulp zult
aenveerdtn zoolang gy zult toelaten dat men aen 't land
zegge, ik wil niet beweeren in uwen naem, maer achter
en nevens uwe rangen
Dien ziekenbroeder uyt het prison van ketst, dien plig-
tigen broeder der christelylce scholen, die vlekken zoo zeld-
i zaem op dit schitterend kleed, ziet daer de geestelijkheid
in het onderwijs den priester aen het bed der stervenden,
is de erfenisrooving den biechtstoel is de godsdienstige
persing op de gewetens, is de politieke verslavingde
a geestelyklieyd in de kiezing is de leugentael, de zedeloosheyd,
het kiesbederf en de meyneedigheydZoolang onze geeste-
lykheyd, onze Kerk, onze geliefde geloofsleeringen aldus
zullen gelasterd, aen den schandpac! gehecht en ten
prooy aen slechte en verblindde driften geworpen worden,
zoolang dit alles zal bestaen zonder uwe stellige afken-
ring oh weest niet verwonderd, gelvk onder 't liol-
landscli bestuer, gelvk in 1830, gelyk in Ierland en overal,
weest niet verwonderd dat de geeslelykheyd zich kome
verdedigen en wederstand bieden.
a Indien de geestelykheydlin de politiek tussclienkonit, 't is
omdat men er liaer roept en er haer toe uyldaegt. Maer
i wy zyn 't voorzeker niet. Ik zal my verblyden op den dag
op welken de tussehenkomsl der geeslelykheyd in de
kiezingen zal nutteloos en deniet tusschenliomst inogelyk
worden. Myne raedgevingen van onthouding aen de
geestetvken zullen niet onlbreken. Maer de priesters
zullen (leze raedgevingen niet noodig hebben, want zy
eenveerden die politieke rol slechts met tegenzin, met
droefheyd en als een sacrificie opgelegd door de gehey-
ligdste pligt.
Hewel Konfrater Verbond, wat dunkt n van dit pilleken?
Is dit zoo wel van uwen smaek Jan du vorige regels, die gy
zoo dwaeslvk hebt meêgedeeld Zult gy het. doorkrygèn
of er u aen verslikken? Wat er van zv, het zal 11 tot les
dienen, het zal doen gevoelen wat hateiyken en pirtydigen
kerel gy zyt, en wal staet het publiek op uwe aeuhalingen
mag maken
Wy vermeemen het volgende artikel uyt den Journal de
Bruxelles te innelen overnemen, eerstens ter aenmoediging
der schoone kunsten, en vervolgens, omdat het eenen
hoogst achtbaren stadsgenoot raekt, die zyne geboorteslad
Aelst met zoo veel luyster, door zyne uytstekèndetalenten
bekleed. Zie hier het artikel
/Venhoudend klagende kenners over liet verdvvynen der we
tenschap in hot vak der kunsten. Zy heslatigen in hunne opmer
kingen, dat de groote schilderwerken van onzen tvd buylen
allen geest van verbeelding en genie zyn verveerdigd", hoewel
doorgaens van eene schitterende uylvoering zynde. Wy zyn niet
van óedaclile, en den tyd ontbreekt ons om de oorzaek van dit
helreurenswecrdig verval op te spoien ook laten wy aen I
anderen over te verklaren, of zulks Ie wyten is aen de artisten
jj.in ot de onverschilligheyd des publieks voor werken van genie
er de oorzaek van is. Onze taek is van eenen beperkteren aerd
en ons doel is, die poogingeu aen te moedigen, welke er worden
i
aengewend om dit belreoreusweerdig spoor te verlaten, ten
minste wanneer dat poogen ernst is, en er aenhoudend word in
voortgevaren.
Als tot zulke gelukkige streving behoorende, willen wy heden
de openbare aendacht inroepen over een gevrocht van eene
onbetwistbare verdienste, ben heer Meganck heeft by het schil
deren van zyn tafereel den II. Blasius voor Agricolum, den
stempel der ware historische schildering op zynen arbeyd
willen drukken hier werken de strenge verordening van liet
onderwerp, de pracht van teekening en de sier en afwisseling
der persoonaedjes te samen om het tafereel deze verdienste by te
zetten.
In België bestaen er eene menigte schilderyen, welke ons
voorstellen den beroemden Bisschop van Sebaste (heden Sivas,
stad van kleyn Azië). Gasper Crayer hield zich bezig met bet
schilderen der marteldood van den H. Blasius, wanneer by door
de ziekte wierd overvallen welke hem ten grave rukte. De reden
dat zoo vele kunstenaren dit onderwerp hebben behandeld, taet
zich verklaren doorden grooten eerbied dien den Heyligen onder
ons, en vooral in Vlaenderen geniet. De legende van den H.
Blasius levert nogtans weynig gekende feylen op; alleenlyk
weet men, dat by ten tvde van Lieïnus, in 316, op bevel van
Agricola, gouvernenr van Cappado.ciö, de marteldood onderging.
De schryvers van zyn leven zeggen, dat de beulen hem met
yzeren kammen bet vleesch van de heupen scheurden, en tot
heugenis dezer gebeurtenis hebben de kaerders hem lot hunnen
patroon aangenomen. Het is 't gebruyk vooral in Duylschiand,
op St. Blasius-dag het brood te wyden, welke plegligheyd
bekend is onder den naem van Blasius-zegen. Nog weet men,
eyndelvk, dat er in Paleslinen eer.widder-orde heeft bestaen,
welke veel overeenkomst had mei die der Tempeliers, en den
naem van den martelaer droeg doch dit is alles.
Den schilder heeft het oogenblik verkozen, waerop den eer--
biedweerdigen belyder voor zynen regler verschynt. Den edelen
gryzaerd bevind zich op. den voorgrond Ier linker zyde, geplaatst
en wel in eene houding welke duydefyk een kalm gemoed
te kennen geeft. Hy sehynt bezig te zyn met de redenen uvl te
leggen die hem beletten zyn geloof te verzaken de bevvogene
menigte dringt zich rond den Heyligen te samen, en zigt'baer
ondergaet het volk den invloed zyner begeesterde woorden.
Het reukwerk walmt, en den opperpriester, in plegtgevvaed en
met de kroon op het hoofd, ondervraagt den christenen, welken
aen zyne viersehaer zonder verdediging is overgeleverd. Een
weynig vooruyt, ter regler zyde, zit 'den vertegenwoordiger des
Keyzers op zyn zynen troon zynen woesten blik geeft genoeg
te kennen, dat hy niet verwacht dat den opperpriester zal »eluk-
ken om den Heyligen tot afval te brengen, en dat hel doodvonnis
weldra zal uytgespnoken worden. Ook vatten die beulen wonder
wel de gedachte des regters, aen wiens voeten zy zich bevinden
en grypt eenen hunner reeds naer de werkluygen der marteling
welke verstrooyd op den grond liggen rondgespreyd.
Een schitterend liehl is over heel het tafereel verspreyd, nirrer
wat wezenlyk indruk doet, is de kracht waarmede den'schilder
de waerheyd op elks wezen heeft afgemaald. Ook twyfelen wy
of den heer Jleganck we! ooyt zulk merkweerdig tdfereel voort-
"gebragt hebbe. Dit nieuw produkt van den artist is bestemd voor
dc kerk van bet Begynhof te Aelst, welke reeds een zyncr
sehilderyen bezat.
De kerk waervan wy hier spreken, is sedert kort door de
zorgen van den vveleerw. Pastor en van zvne nederige paro
chianen hersteld geworden zy lokt thans liet bezoek van
talryke vrcmdelingen, en zulks niet zonder reden, want men kan
ze als een der heerlykste tempels van Iielgiën aenschouwen
Men kent inderdaed geen eenvoudiger cn tevens rvker kerge-
bouw dan dit behalve verschillende oude en nieuwe se'aHder-
werkeu die de aendacht verdienen, bestaet daer eene menigte
kostbare kunstvoorwerpen, welke den wyzen bestierder op zyn
gunstigste heeft welen te bezigen het is ons dan ook genoegelvk
dit kostbaer wonder aen bel publiek keubner le maken, hetwelk
zoo zeer verdient bezigtigt te worden. De kerk van hetBegynhof
is ook aen de buylenzyde hersteld, en dit werk is met veel
smaek verrigt geworden. Den gevel der kerk bekleed de rnvmo
plaets, die hel Begynhof uylmaekt, en welke door den vremde-
ling om toer zoo diep godsdienstig uylzigt, met genoegen aen-
schouwd word.
CORRESPONDENTIE.
Geëerde» vriend D. C. uyt D. in Amerika, ik heb uwen brief
wel ontvangen en my verstaen met den Z. E. H. en vriend dien
gy_zegd® te konnen beschikken over 300 fr. Het was slechts
237 Ir. 30 cent. Deze heb ik ontvangen, daervan afgehouden 69
franks en 't overige heb ik zelf te Dendermonde, na afgerekende
kosten, besteld aen wie het behoorde. Gelieve myne vriendelyke
groeteuis te doen uwe geëerde familie, de hand voor my te
drukken aen den E P. V. R. en voor u zeiven myne hertelyke
vyl le aenveerden. Maer als gy my, in 't vervolg, een briefke»
van over zee stuert, scbryf het toch wat langer en geef my wat
nieuws. Vale, carissime Petre
Vriend P. uyt N. het kan of het mag niet gebeuren.
Ontvangen van M. N. te E. 6 fr. Item van M. NV. D. B. te-
A. T. II. 6 fr. lot t april 1860. Item van M. D. G. te D 3 fr
Item van M. M. te S. I). B. 30 franks. Item van M. J B I) V te
St-C. H. 6 fr. Item van 11. E. uyt B. L. 9 fr. tot t July 1860
Item van M. V. C. te C. 12 fr. tot 1 july I860. - Item 6 fr 'va»
Joff. li. te Lokeren. Item 6 fr- van 11. M. tc M.
Besten vriend M. uwen brief heeft my wat pyn acngedaen
kunt gy daerin niet voorzien Ja, niet waer,. als gy wilt, en gv
zult willen, a's ik u dit vraegDe groetenis.
Zeer geachten vriend, die my eenen brief geschreven' hebt
mot een bybladje afgezonderde uylleggingen, het is mv aller-
moeyelykst om niet te zeggen onmogelyk op uwen brief te ant
woorden. Ik zit daermeê zoodanig in de pers, dat ik het niet
zeggen kan, omdat ik daaromtrent aen niemand mag raed vragen.
Gy gevoelt dat deze zaek van't grootste gewigt is emdatwv
daeroter te samen moeten onderhandelen, inter qjauuor oculos
Stel by den kleynen vriend, die laelst by HEd, geweest is met
zynen broeder, dus gy weet waer, eenen dag en ik zal er zyn
ids gy er my zult van onderrigt hebben. (By voorkeur eenen
Donderdag.)
ROEKEN HEOOü DEELING.
Het derde boekdeel van het groot Sermonair voor titel dra
gende Christelijke zedelcer der evangelische waerheden door 1'
llunolt, is onlangs van de pers gekomen. Hel moot niet wykeii
voor de twee boekdeeien die li. Goemaerc reeds in het "licht
heelt gegeven. Men vind er denzelvcu rykdom in van stof van
welgepaste bewysgronden, van del'tigheyd en klaerheyd in' den
seln yftrant, als in do andere boekdoelen. De voordragl van P
llunolt is altoos zuyver en wel geschikt om op-de aenhoorders
eenen heylzamen en diepen indrukte maken door eene verstan
dige aeneonschakeling van bewysgronden en voorbeelden De
vertalers van dit voortreffelyk werk verdienen by voortduring
bel vertrouwen wi dc dankbaerheyd van het geëerd publiek0
Men ziel dat zy dc Vlamingen een geschenk willen doen dat
onder de betrekking tot de vlaemsche lael, voor geen ander
boekwerk van zyn slach moet onderdoen.
Den taalkundigen Wilfcms zegt ievers in zyn belgisch museum
dat de redeemers van den vlaemsclien kansel veel bygebra«t
hebben om hunne moedertael in stand le houden en om°zo niet
te laten verbasteren dit is tot een ztker punt waer, maer het
zoude volkomenllyk waer zyn, indien de christene redenaers
in plaets van byna uytslu'ytelyk fransche sermoenen le bestuderen
zich hadden loegelegd op het lezen en herlezen van vlaemsche
sermonairen die zoo zuyver en siorlyk geschreven zvn of die
zoo wel verhield zyn als. liet Sermonair dat wy de vlaemsche
geestelvkheyd hier aenpcyzen. Indien eenen vlaemsclien lezer
eukelyk voor oogwit had, zvne moerh rtael in ganscli hare kracht
schoon lieyd en zuyverheyd aen te loeren, nóg zouden wy hem
het werk van P. llunolt durven aenbuveluu. Sedert eeuwen tvd
ziet men mol genoegen dat, inzondorheyd, de jonge geesfelvkèn
er op uyt zyn om hunne sermoenen in goed en opregt vlaemseli
voor te dragen. Zulks is hoogst prysbner. Het woord Gods kan
or maer by winnen als het iu eenen goeden vorm en behoorlyk
versierd, do aenhoorders word aengeboden, om die reden ook
wensehen wy dat Uitwerk van do geeslelykheyd zoo gelezen
worden.
Het boekdeel dat komt le versebynen heslaet 396 bladzvden
zeer schoon gedrukt, by den verdicnstvollen uytgever M H
Goemaere, tc Brussel. Geheel het werk zal bestaen uyt 24 decleii
in 8'*, waervan er jaerlyks vier in 't licht zullen komen ten
prvze van fr. 2-30 ieder
'Het derde boekdoel eyndigt het zeven-en-vvftigste sermoen
Een groot deel dezer sermoenen moeten by'middel van Iweé
of meer versefillige inlcydingen door denschryver achter aen
gevoegd, kunnen aen verscheidene zoii-en hevligdagen loe-enast
worden.
By koninglyk beslnyt is M. Ch. Van- Assehe, major der gardc-
eivique hier ter slede tot ridder der Leopolsorde benoemd
De yzeren wegen, posten en. telegraeflynen hebben in de
afgcloopene maend november eene totale opbrengst geleverd'
van 5,322,013-38 franks.
Een koninglyk beslnyt van 23 december luyd aldus
Den heer B. Vrambout is voor goed bevestigd" in zvne bedie
ningen van gouverneur der provintie West-Vlaenderen.
By koninglyk beslnyt va» 26 december word hetkiezers-
kollegie van liet distrikt Leuven byeengeroepen op donderdag
19 January 1860, ten til ure voormiddag, om twee Senateurs en
vier Vertegenwoordigers te kiezen.
EJkeem heeft hooren spreken van de erfenis van M. Evrard
oudeygenaer van bet hotel heden betrokken door de MaetschanDv
gezegd du Bac, te Brussel.
I Alhoewel M. Evrard sedert zes jaren dood is, is zvne erfenis
nog verre van vereffend te wezen. Tot (ten dag van heden weet
men nog niel wie de erfgenamen zyn van dien zoo oorspronke-
lyken als ryken gryzaerd.
In afwachting dat de de regt hebbenden worden toegelaten ont
«e fortuyn van hunnen afgestorven bloedverwant te gaen inza
melen, werkt de justitie om zekere moeyelykheden op te lossen
en,zoo hel sehynt, de nalatenschap wat gevoegelyker te maken
De reglbank van Dendermonde heeft onlangs eene uytspraek
gedaen, waerby zekere- mededingster toegelaten gewórden is
onder de vaderlyke erfgenamen van. Evrard hetzelfde vonnis
heeft de proces-kosten berekend op honderd veertiq duyzend
franks. Men vraegt zich door welke wondere» van vruehtople-
vcrende bevoegdheden de ministeriele officieren zulke schroom-
lvke verkwistingen hebben kunnen doen in beleekeningen be
kendmakingen, verschoten, enz, nog veel min kan men"uytle»-
gen hoe de reglbank zulke vernielende middelen voor de re-rt-
hoorigen niet belet heelt,
Men moet hier noglans aenmerken dat in die vervaerlyke som
van honderd veertig duyzend franks nog geenszins den eereloon
der heeren advokaten begrepen is. Nu men weet en wie hoeft
het niet ondervonden dat de verdedigers der weduwe en.
weezen zich niet vergenoegen met peperkoek aen hunne klienten
te vragen.
i En het feyt dat wy hier komen aen te halen is stellig en zeker
I De kwestie die moest opgelost worden was simpel en eenvoudig*
daer hebben noch onderzoekingen noch waerderingen moeten
plaets hebben de regtbank was enkel geroepen om te beslissen
of zekere aengewezene persoonen toebehoorden, ja of neen tot
de vaderlyke bloedverwanten die door het testament van II
Evrard opgeroepen waren.
Ontslag der Smaleurs van. Leuven. Den Sloniteur kondigt
twee brieven af, eenen van den heer De Ia Coste, den anderen
van baron d'Overschie de Neerysehe, senateurs van Leuven en
wier luezing goedgekeurd was geworden. Deze twee leden 'van
den senaet geven hun ontslag, omdat zy zich niet willen sebeydë*
van de representanten, met wie zy gekozen waren. Zy zulle»
zicli dus, even als de gedeputeerden, aen eene nieuwe kiezing
onderwerpen.
Vrydag, in den achternoen, had eenen der kondurteurs der
Messagerien Van Gendt en C'. van zyne reys terugkeerende
provisoirlyk op den koer van hel gesticht 'eene kist afgezet'
waerm gouden zakuerwerken en weerdyën in speciën besloten
waren voor omtrent 6000 fr. Eenen onbekenden, het oogenblik te
baet nemende dat hoogergemelden bedienden naer het kantoor
was gegaen, gaf eenen frank aen twee lastdragers die daer
stonden, zeggende dat zy daermede een glas bier zouden gaeH
drinken lil do gebuerte, en zoohaest waren zv niet weg of de»
kerel, alleen zynde, schouderde de kist op en spatte weg.'
Onmiddelyk wier-den de vlytigste nasporingen door de politie
in 't werk gesteld, en deze komen met den volledigslen uvts!a>-
bekroond te worden door de aenhouding van den stouten'dief
by zyne nenkomst te Namen, waer hy nog in 't bezit gevonden
wierd van byna alle de weerdyën die hy gestolen had. Dien roe-
keloozon nyveraer was er eerst in gelukt zynen buyt in de Villa-
Hermosastraet te dragen, en na er uylgehaeld te hebben wal er
zich eenen nieuwen paletot gekocht by eenen onzer byzomierste
kleêrkoopmans, en andere stukken die zvne oude pluvmen moes
ten vervangen.
Onzen held, van hoofd tot de voeten in 't nieuw gesteken
had nog de stoutheyd van naer de estaminet den Due de Brabant
te gaen daer dronk hy een glas bier en vertrok naer de statie
van den yzeren weg, alwaer hy een kaertje nam om tc- vertrek
ken, weynig denkende dat men reeds op zvn spoor zat Zoo
als wy het hooger zegden, is het te Namen dat by by de krae"
is gevat,
Men mag verzekerd zyn, dal men in I860 noch rupsen
noch druyfziekte zal hebben, en dat er geene vernielende kam-
pernoelien aen de aerdappelen zullen komen 13 tol 18 graden
koude vormen een volledig, krachtdadig, hulpmiddel vooral
die kwalen. Wanneer hetgraen met eene sneeuwvlaeg bedekt is
dan zeggen de landbouwers, dat de koude, die wy thans verdu
ren, goed weder is.