ZONDAG 22 JANUARY I860.
VEERTIENDEN JAERGANG. - Nr 700
Vertrekuren uyt de Statie Aelst AAER:
6 FRANKS 'S JAERS.
Vertrekuren uyt verschillige Statiën.
AELST, den 21 Januari 1860.
Iets dat veelbeleekenend is.
HET WORD LICHT.
Wat uytwerksel ziet men
DEN BUYTEM.
Denderm. 5-35 8-30 9-35 12-30 3-05 6-00 -».9>jGend, Brugge, Osteude 8-25 12-20 0-00
Lokerun 5 35 8-30 12-30 6-00 »-00
Brussel 7-54 9-30 11-0 3-05 5-30 8-10.
Mcch. Brus. Antw. 5-35 8-30 9-35 3-05 6-00
Leuv T hien Luyk 5-358-30 9-35 3-05 6-00
3-05 -6-00 le klas langs Dendermonde.
Kortrvk, Mouscroen, Ryssel (langs Lede) 8-25
12-20 0-00 3-05 - 6-00.
««v, ...x... uu,. x,., „x. x. -v, Doornvk, Ryssel (langs Alh 7-455-200-00
Verv Land StTruvën,5-35 8-30 9-35 3-05 6-00 Nin. Geerardsb. Ath, 7-45 2-15 5-30,
Gend 8-25—12-20—2-5U—3-05—6-00—8-05 j. Bergen, Quievrain 7-45—0 00—2-15-5-20
e Lede staen al de konvoys. Te IDEGEX staen deze vertrekkende van Ath 6-30 0-00
10 4-20 0-00 en deze vertrekkende van Denderleeuw al de convoys.
«Staen le gïsegem stil al de konvoys uytgenomen dezen vertrekkende van Aelst 9 35 des
morgens en 0-60 's avonds en van Dendermonde ten 0-00 's morgens en 0-00 's avonds.
Staen te Santbergen de vertrekken uyt Ath 6-30 0-00 10 's morg. 4-20 en 0-00 's avonds.
Van Denderleeuw 0-00 8-15 's morg. 2-40 5-45 en 0-00 des avonds.
VAN LOKERKN NAER
Dendermonde, Aelst 6-50 9-25 3-00 5-30 »-».
Ninovc, Ceerardsbergen, Ath G 50 9-25 -3-000-00.
VAN ATlt NAER
Geeraerdsbergen, Ninove, Aelst, Dendermonde, Lokeren 6-30 10-«4-20■-».
Lessen, Geeraerdsbergen, Ninove Aelst, 6-300-0010-»4-200-00.
Brussel (langs Denderleeuw) 6-30 10 4-20- »-»
Gend, Brugge, Ostende 6-30— (langs Lede.) 10-» 4-200-00.
VAN GEND NAER
Audenaerde 9-25 2-25 7-45. naer Aelst, 7-00 8-45 00-» 2-15 4-45 7-35.
VAN BRUSSEL NAER
Aelst, Gend 7-35 - 11-30—2 00 5-05—"-15
Ninove, Geeraerdsb, Ath (langs Denderleeuw) 7-35 2-00 5-05»-.
VAN DENDERMONDE NAER
Brussel 1. Aelst) "7-15 7-35 l-4l) 5-» »- (1. Mech.) 6-» 9-10 9-55 3-30 6-40.
Aelst, 7 15 7-55 -11-50 1-40 5-00 6-05
DEN DENDERBODE
vOnze geëerde inschryvers, die nog over 1859 en
vroeger niet voldaen hebben, worden vriendelijk verzocht ons
hunnen abonnementsprijs franko te doen geworden zoojiaest
mogelyk.
Men weet met welke hardnekkigheyd de liberale minis
ters en hunne sleepdragers den paragraef van het art. 84
der gemeentewet hebben bestreden en vernietigd, omdat
hy aen de stichters van (liefdadigheydswerken het regt
toekende van byzondere bestuerders te benoemen, die met
de uytvoering en de bewaring dezer fondatiën zouden
belast zyn. Nu, deze schandelyke vryheydsmoord komt
met eene openbare veroordeeling geslagen te worden, die
het bloedigste ailront bevat, dat eene party kan ont
vangen.
Z. M. den koning Leopold, zoo schryven al de belgischc
gazetten, komt een liefdadigheydswerk in de Staten van
zynen broeder te stichten, waeraen hv een bezet gegeven
ll ee ft -van IIONDEIUO - owvau-
en tevens den naem van KONDATIH-LHUPOLD. Den
doorlueiiligen geve:- heeft gewild dat deze fondatieals
buigerlyken persoon gehouden en dooi' BY/UiNUDKh,
BESTUERDERS, verheven tot den rang van Corporatie,
zou opgedreven worden. Tot nu toe heeft den Moniteur
deze hoogst gcwigtige tyding r.iet gelogenstraft.
Den Hertog van Coburg heeft zich verhaest deze gitte,
op de hooger vermelde conditiën, te aenveerden, en aen
den edelmoedigen gever alle waerborgen te verzekeren
ter uytvoering en vereeuwiging van dit uytstekende liefde
werk. Hy heeft eerst aen deze fondatie de hoedanigheyd
van burgerlyken persoon gegeven, dit is te zeggen dat
dees hospilie zal mogen goederen aenkoopen, giften aenveer
den en zich vereeuwigen ganscli buyten de oflicieele tns-
scbenkomst van het gouvernement van Coburg. Ten twee
den, den Hertog heeft goedgekeurd dat dit hospitie zal
bestemd worden door mannen, welke den doorluchtigen
"ever zelf zal benoemen, en niet door gouvernementele
ambtenaers, die de vryheydsmoordcnde wet aen de Belgen
oplegt. En cvndelyk, om "die byzondere bestuerders aen
te moedigen ên hunnen iever voor het welzyn des lydend
nienschdoms aen te prikkelen en voornamelyk om dit erf
goed den armen te doen aeugroeyen, zyn er aen de be
stuerders dezer fondatie byzondere privilegiën geschonken
die aen de Corporation verleend worden.
Corporation lloe slecht gaet dit woord in de ooren van
zekere ministers klinken Wy zyn verwonderd dat de
uiinisterieeie maconnieke drukpers niet al schandael
schreeuwt, of dat zy niet reeds samengespannen zy om
vloeden van tranen te storten over die beweenlyke neder-
laeg Maer zy zal wel te doen hebben, den bloedigen
kaekslag is gegeven en onmogelyk zal 't zyn de uytwerksels
van dees feyl te vernietigen, 't is eene openbare veroor-
deelin", eenen regstreeksehen blaem, eene schandvlekkende
afkeuring der vryhéydsmoordende wet, waermede de libe-
raters Belgiën bezet "hebben al den geest en de letter der
grondwet met de voeten te trappelenHet is luydop
tegen de liberatersparty zeggen Ik heb geen vertrouwen
in de bestuerlyke of goiivernementele liefdadigheyd, gelyk
zv ingerigt is door MM. Tesch-Frère-Rogier, en gelyk gy,
liberalen, dezelve, door uwe stemmen, bekrachtigd hebt,
want '1 is eene vryhevdsmoord, eene hutelyke dwingelandy,
die aen liet arm, ongelukkig en lydend menschdom alleen
atlernadeeligsl is.
Wy wenscheu den hertog van Coburg van herten geluk
over zyne genomene maetregels, hy begrypt dat.het lioogst
noodzakelvk is het erfgoed der armen te doen aengroeyën,
liy ziet dat de kiem van het socialismus zich uytbreyd en
dat het oogenblik nadert op 't welk de noodlydenden tot
de gouvernementen zullen zeggen geeft ons wat wy noodig
hebben, geeft ons een deel van den budget, dien gy
verkwist in mitlelooze uytgaven, om er u creaturen, aenhan-
gers eu vriendekeus mede te maken. G hebt u, lang genoeg
de openbare schatkist, ten uwen profyte, uytgeput, 't moet
nu onze beurt eens zyn enz. enz.
Er zyn twee middelen, die door de vyanden der Kerk
gebruykt worden om ze te bevechten. Deze twee middelen
zyn de listigheyd en 't geweld. Wy hebben dit ten allen
tyde gezien, wy hebben dit namelyk ontmoet voor den val
van Napoleon den I. Dezen gevoelende dat hy 't Opperhoofd
der Kerk in zyne politieke inzigten, door listige middelen,
niet kon doen deelen, heeft het geweld gebruykt en den
eerbiedweerden Pius VII van gevangenis naer gevangenis
doen slepen. Van daeg wilt men meer, men wilt aen den
Paus zyne tydelyke magt ontrooven, die Hy wetliglyk en
regtveerdiglyk, sedert meer dan duyzend jaren, bezit.
Om dit doel te bereyken, word hel geweld nog niet
gebruykt, 't zyn de listen die men in 't werk stelt en
daertoe schryft men eene brochuer, die eene gansch nieuwe
politiek bevat dan men eerst beloofd en openbaerlyk
beleden had.
Dit nieuw middel heeft echter niet gepakt, irt tegendeel,
het heelt veel bygedragen om de Catholyke zaek te bevoor-
deeligen en veler oogen te openen. Ook heeft de antwoord
zich niet laten wachten meer dan 120 schriften zyn
aenstonds in alle deelen der wereld verschenen, en 't 2yn
niet alleen bisschoppen en priesters, die in 't worstelperk
getreden zyn, maer verscheydene hooge wereldlyke geleerde
ïftfyDCW'ftuinrè ""rtyisieAcijut: luiemcu wei 18 maKcu
ten voordeele der tydelyke magt van den Paus.
M. Villemain, die zich uyt de letterkundige en politieke
wereld verwvderd had, is eensklaps uyt zyne ruslplaets
gesprongen en openbaerlyk in eene brochuer komen
protesteren tegen de politiek, in de eerste brochuer vervat,
welke dan ook letterlyk vergruysd is geworden.
Men kondigt ook eene antwoord aen van den beruchten
staetsman, M. Thiers, en men twyfelt geenzins of zy zal
verpletterend wezen. De zaken moeten wel eenen hoogst
ernstigen toestand aenbieden dan dat dezen oud-minister
van Vrankryk, hv die noch legitimist noch ultramontaen is,
noodig geoordeeld heeft tegen het revolutionnaire schrilt
te velde te trekken en er in zoo strenge bewoordingen
tegen uyt te vallen want, men schryft uyt Parys dat
M. Thiers zich uyt al de kracht van zyn gezond verstand
verzet tegen de ontwerpen die, al het Pausdom le be
is. dreygen, alles in Europa 't onderste boven keer en.
Te Brussel is ook eene antwoord verschenen onder titel
van Pius IX en zyn Pausdomdoor eenen staetsman.
Den schryver bewyst dat de brochuer Den Paus en 't Con
gres geen ander doel heeft dan het Pausdom gansch mag-
teloos te maken en de geestelyke en tydelyke magl van 't hoofd
der H. Kerk te vernietigen. De leerstelsels der keyzerlyke
brochuer zyn, zegt den staetsman in kwestie, gemeene
formulen van eerbied en achting en zelfs van verknochtheyd
en gehoorzaemheyd, maer die, gelyk het klaer blykt, een
genomen besluyt verbergen van namelyk dc Roomsche
Kerk in 't herte aen le randen,
Juyst bet tegenstrydige van 't geen de rampzalige staet-
kunde van keyzer Napoleon verwacht had nauwelyks is
zyne noodlottige brochuer verschenen, of al zyne vrienden
vallen hem af, die te voren zyne verdedigers waren, zyn
d'eerste en d'ergste om hem te beschuldigen, al de ware
vrienden van regt en waerheyd staen legen hem op en
nemen den schild' in d'hand om den H. Stoel te beschermen;
nooyt zag men meer geestdrift, nooyt zag iaën schoonere
proteslatie ten voordeele der Kerk, nimmer heeft men
eenstemmigere samenspanning ontmoet om de trouwlooze
ontwerpen der vyanden van de Kerk te beslryden, nimmer
heeft 't geloof zich schitterender opgedaen dan nu, zoodat
wy met trotschhéyd en dankbaerhevd mogen zeggen dat de
Kerk van Christus in 't midden der trouwloossle en boos-
aerdigste aenrandingen, zegevierend is.
Dit alles hebben wy le danken aen de deftige houding,
die den Grooten Pi us IX in deze hoogst moeyelyke. omslan-
heden aen den dag legt. Pius XI versleet wonder wel al de
i strikken die men hem spant. Dezen roemryken Paus heeft
de gelegenlieyd van het nieuvfjaervisiet waergenomen om
j zvne meening nvt te drukken over liet trouwloos schrift
en aen den 'franschen generael Goyon en geheel zynen
i oITiciersstafle Roomen in garnizoen, te zeggen dat
j liy vuriglijk wenscht dat het doorluchtig opperhoofd van
1 't franscli leger de valschlieyd moge erkennen van zekere
princtpendezer dagen, uytgegeven in eene brochuer
welke men een monument van jammerlyke schynheyligheyd
V heeten samenweefsel van tegenslrydiyheden mug
Dit was de strenge beoordeeling die den H. Vader
uytsprak als Generael Goyon lot Hem de volgnnde woorden
bad gezegd
Wy komen, Allerheyligsten Vader, op nieuw en ultt/d
''aetvurighe.yd aen de voeten van uwen dobbelen troon van
1 OPPERPhlhSmil EN VAN KONING, om aen Uwe
""y'meyd, ter gelegenlieyd van 't nieuwjaer, de nieuwe
verzekering te brengen van onzen diepen eerbied en van
onze verknochtheyd enz.
Wy onderlynen in 't dobbel de woorden van dobbelen
troon van Opperpriester en koning, omdat zy eene afdoende
antwoord zyn op de famcuse brochuer, eu omdat zy klaer-
Jyk bewyzen dat de politiek tegen den Paus door het leger
niet gedeeld word, gelyk wy ook mogen verzekeren dat zv
de goedkeuring niet heeft van het grootste deel der fransche
natie en van vele hooge stuelsmannen. De demissie van
munster Walewski, welken echter in nauwe verbintenis
met den keyzer slaet, is hiervan een luydsprekend bewys.
Overigens hebben de krachtdadige woorden van den
P^usaliemaskm^fgerukt, en heeft de moedige waerheyd.
dom'mag ër zicli over beroemen en moet de Alvoorzienig-
lievd bedanken,
Het is te hopen, byzonderlyk voor de fransche natie,
dat haer opperhoofd de oogen openc als het nog tyd is,
i'ooraleer de hand der Regtveerdigheyd met al haer gewigt
op hem valle; men heeft nog niet vergeten wat Z. H.
Pius VII zoo onregtveerdiglvk te verduren gehad heeft,
maer men heeft ook niet vergeten welke de straf geweest
is van hem, die zyne magt misbfuykende, dien edelen Paus
zoo onweerdiglyk vervolgd en liet instrument van zyn
marteldom geweest heeft. De geschiedenis is daer en allyd
heeft zy aen te stippen gehad dat dezen, die den Stad
houder Christi vervolgd heeft, tydens zyn leven zelf,
gestraft is geweest en de natiën 111 wee en droefheyd ge
dompeld heeft. De zelfde oorzaken hebben de zelfde
uytwerksels
Men schryft uyt Hcrzelc aen den Denderboie
Als de ouders onder hunne kinderen, als de onderwyzers
onder hunne leerlingen, de landbouwers onder hunne dienst
boden en de fabrikanten en ambagtmans onder hunne werk
lieden lieve kinders maken, 't is te zeggen den eenen, zonder
groote en klaerblykendc redens, meer beminnen en bevoordeeligen
als den anderen," dan hoort men aenstonds een geknor, dan ziet
men een gedurig misnoegen onder die kinders en leerlingen,
die dienstboden en werklieden. In plaets van liefde en vriend
schap, zyn er afgekeerdheyd en vyandschap, in plaets van zorg
en leerzaemheyd zyn er verkwisting en luyaerdy, in plaets van
vivt en iever, lafhertigheyd en verwaerloozing. Ce uylneming
van persoouen en de byzondere genegenheden, dewelke op niets
steunen dan op willekeurigheyd, zyn eene pest en ongeluk in de
famiiiën, in de pensionaten, in do collegien, in de fabrieken en
in alle liuyzen zy zyn d'oorzaek van verdeeldheden, van liact cn
nyd en dikwyls 'van schande en ondergang van magtige huyzen
en bloeyende gestichten.
Gelyk hel gaet in '1 kleyn onder de famiiiën zoo is 't ook in
't eroót onder hel volk ten opzichte van zyn gouvernement. Zoo
haesl het volk ziet dat zyn gouvernement een deel van het Land,
eene soort van persoouen, eene gezindlieyd raerkelyk bevoor-
deeligt, aenstonds begint dat volk te klagen en te knorren en
Daer middels te zoeken om het besluer tegen te werken en le
doen vallen.
Het is het geen men hedondacgs ziet en hoort op den liuyten.
De buvtenlieden zyn misnoegd en verbitterd omdat sedert 1830,
de steden in alles bevoordeeligd zyn in benoemingen, in
subsidiën, in belastingen, in wetten voornamelyk in de kieswet
en bwonderlvk in openbare werken. Inderdaed, onze wetgevers
Hebben, ten voordeele van de steden, al over de SffltS millioenen
gestemd voor het leggen van yzenvegen twee dozynen mil
lioenen voor dc Maes om Luyk te verfraeyen en do eygendommen
van zekere famiiiën te verbeteren enz. enz enz.
Al die millioenen of de croosen daer voor komen uyt de alge-
meene kas van liet Land. Wy buytenlieden, hebben daer in zoo
veel en zelfs meer moeten betalen als de stedelingen, want de
sleden moeten nooyt iels vooruytgeven als er ten haren voor
deele en gemak groole steenwegen, vaerten of yzenvegen door
onze gekozene toegeslaen worden.
