Kijkt door den bril.
EENEN BORGER.
't bier zich lieten wachten, en in eene drooge schaemte,
met peirsblauwe lippen van haet en spyt, met t'hoopgetrok-
kenegelaetstrekken van oneer en veroordeeling, moest het
liberalismus zyne dobbele schande verkroppen en zwygend
belyden dat deze laelste kiezing juyst geschied was gelyk
de eerste, met dees enkel verschil, dat de kiezers, door
hunne plechtige stemming, gezegd hadden Wech met de
hypocrietery Wech met den liberatersboel Wech met
de Bonifaciussen Wy kennen ze nu, zy hebben hunnen
tyd gehad gelyk de braeinbeziën en den stokvisch.
Hoe meer wy de overliaesting van liet ministerie en der
liberale meerdèrheyd in het goedkeuren der laetste kie
zingen van Leuven, overwegen hoe min wy ze verstaen.
Het is waer, de reden die \yy hooger aenhulen als nvt eene
nog al zekere bron komende, is nog al doorslaende, maer
wy koenen niet gelooven dat zy alleen magtig genoeg
geweest hebbe om zulke plechtige, zulke openbare, zulke
ontëerende belydenis en zulke subietc omkeering te weeg
te brengen.
Er moet dan eene bedekte oorzaek bestaen, die wy niet
kennen, eene oorzaek van geheymenis, eene oorzaek die
den kwant van Arras misschien in zvn bestaen bedreygt.
Wat het zy, wy willen er niet naer zoeken, den uytslag is
ons genoeg, liet is wel waer, het ministerie kan gedacht
hebben dat het met deze buytengewoone welwillendheyd,
met deze oubegrypelyke toegeving, met deze rouwhertige
schuldbekentenis den onvergeeflvken misslag zal bedekken
van uyt de schatkist een half mil'lioen te hebben laten ver
spillen, om- schandael te verwekken, om Belgiên en zyne
nationale wetgeving te eomprometteren, maer dien schand-
aktzal blyven bestaen zoolang wy een onafhanglyk volk
zullen zyn, hy zal ten eeuwigen dage bewyzen hoe wille-
keuriglyk, hoe tyranniekelyk het arrondissement Leuven
in I80Ó onder een l'ramacons-kasseyministerie van zyne
volksverbeelders is beroofd gebleven gedurende al den'tyd
dat de rampzaligste, de noodlottigsle wetten zyn gemaekt
geweest, dien sehandakt zal onophoudelyk doen zien dat
het onbetitelbaer ostracismus tegen de achtbare gekozenen
van Leuven, eene openbare, eene onverregtveerdigbare,
eene onuytleggelyke schending der grondwet is geweest.
Altyd zal 't land zich errinneren en het verslag van Boni
face Defré, en de eerschendende beschuldigingen, en de
lasteringen, en de leugens, die in de Kamer gewêergalmd
hel,hen, het schreeuwend onregt van het onderzoek en van
de vernietiging der eerste kiezing, zal als een onuytwisch-
baer brandmerk op het voorhoofd van 't liberalismus
geprint blyven. De stemming heeft aen de gekozenen van
juny eene veel grootere meerderheyd gegeven, zy hrefl
bovendien bewezen dat, als de goeden, als de catholvken
zich willen verstaen en elkander de hand leenen, het hun
meer dan gemakkelyk is om de intriguen der liberatery
te vervdelen, om 't geweld der boozen te overwinnen, om
de revolulionnaire princiepen te verpletteren en 'l vader
land tegen de. regei ingslooslieyd en bygevolg tegen zynen
val te vrywarenVerstaen de catholvken dit nu niet,
dan is 't verloren geschreven om liet hun heter te doen
verstaen
Men schryft uyt Geeraerdsbergen aen den Venderbode
Ik heb in uw geëerd hlad verscheyde artikels gelezen die
geschreven waren om de verbeteringen te vragen der Communi-
eaticn voor den Buy ten.
Ik beken met den schryver dier artikels dat liet noodzakelyk is
van naer alle statiën, zoo veel mogelyk reglstreeksche steen
wegen te maken ten voordeele van den Btiylen, op dat elk een
«enen geuiakkelyken toegang zou hebben tot d'vzerwegen, die
gelevd zyn voor" het algemeen welzyn. Ik ben zelfs van gedaciit
dat die wegen moeten gemaekt worden, gansch en geheel ten
koste van de Provinciën en liet Gouvernement, en dat liet eene
«nregtveerdigheyd is van de buytenlieden hier voor de 2/5 der
bekostiging ii te doen vooruyt lietalen, om raden dat vvy slede-,
lingen, bok niets vooruyt belaeld hebben in onze menigvuldige
en kostelyke middels vuil communicatie.
Maer 't en is niet noodzakelyk dat er zoo veel statiën zyn
tusschcn onze stad en Ninove. ben afstand tusschen Geeraerds
bergen en Ninove is niet grooter als den afstand tusschen Aelst
en Ninove Nogtans is er maer eene slatie (te Deuderleeuw)
tusschen AelsL en Ninove en daer zyn er dry (te Santbergen,
hlegoin en Scliendclbeke) tusschen Geeraerdsbergen en Ninove.
Dry'statiën is toch wat veel! ofwel eene toch wat weynigtus
schen Aelst en Ninove. Er is hier ongetwyffetd eene faut of
misgreep begaen, die moet hersteld worden. Het is te pevzen
dal het Gouvernement de statie van Idegem zal vviHen afschaffen
omdat zy maer 2 a 3 kilometers algelegen is van Santbergen en
Soliendeiheke. In dees geval zou het voor den oogenblik niet
noodzakelyk zyn van eeuen steenweg te maken van Weiteren naer
Idegem langs Hautem,Hcrzele, Essch'.SteenhnyseenVloerzogem.
Deze zaek inoot vooraf onderzocht en vastgesteld Worden,
want als de steenwegen zullen geleyd zyn naer Santbergen,
idegem en Sehendelbeke, dan zal hel te laet zyn om d'ecne of
d'andei'C slatie af te schaffen. Ik heb deze regelen geschreven
omdat de studie van den steenweg van Watteren naer Idegem
aireede begoust is, den welken niet reg en reden aenzicn word
als eene der uoodzakelyksle werken, die moeten 'gedaen worden
indien de slatie van kle'gein behouden word. Borger Louis.
BOERENBEOORDEELING.
Hen geleerden kanonik de Haerne, volksvertegenwoordiger,
komt een werkje van 73 bladzyden in 't licht te geven. Het draegt
voor titel Orer Chinabeschouwd in zich zelf en in zijne betrek-
Unqi n met Europa.
Pil schril! zal ongetwyfeld by liet geleerd publiek veel byval
yimh n. Niet alleenlyk is het in eenen goeden scliryflrant opge-
steld, maer het onderscheyd zieh nog door een aantal merkweer-
diffe b> zonderheden en opmerkingen die' iodoreuns nieuwsgie-
ri'die'd opwekken en voel belang opleveren, onder het opzigt
Heb "ion ige veranderingen die China seliynl ie moeten onder
rum" door" den drang van byzoudere. omstandigheden. M. de
Haerne doet ons hel bestier kennen van dit wonderbaer land
hy handelt breedvoudig over zyne zeden, gebruyken, gewoonten,
godsdienst en tael. Hy leert ons in wcike betrekkingen China
verkeert opziglens de monarchiën van Europa, en wat men moet
verwachten van den invloed der christcne beschaving aen welker
beheer het zich niet meer ontrekken kan. Hy loont de hinder
palen aen, die men overkomen moet wilt er eene beschaefde
natie van maken.
Den aenstaenden oorlog waerraede China bedreygd word, van
den kant der Engelschen en Franschen, welken oorlog niet
missen kan van in dit overgroot keyzerryk grondige verande
ringen te verwezenlyken, geeft aen liet werk eene byzondere
weerde, en wekt noodzakelyk de uieawsgieriglieyd op. Men voelt
dat de aendacht van het publiek niet meer vremd kan blyven aen
de aenstaende en, zoo liet seliynt, onvcrmydelyke lotgevallen
eener natie, die meer dan dry honderd millioen ingezetenen telt.
Eene zekerer en breedvoudiger kennis van China is by de ge
leerde eene noodzakelykheyd geworden. Het werkje van den
geleerden representant voldoet ruymscbools aen deze nood-
wendigheyd.
Dit boekje in 8° is niet schoone letter gedrukt by M. H.
Goemaere, te Brussel.
CORRESPONDENTIE.
Ontvangen van M. C. te Zeveren 18 fr. M. en geschten vriend
C. zyn die 18 franks voor myne dry inscliryvers uwer parochie
Indien ja, dan zal uwe stilzwygendheyd my tot berigt dienen
zoo neen, een woordje als 't u belieft. Voor 't overige zal ik
zorgen.
Ontvangen van onzen liertvrieDd V. D. V. te Brussel 6 fr. Ik
ook, M. V. D. V. wensche u alles wat gy kom verlangen. Mille,
gratias.Idem van M. D. te Diekeie il franks. Idem van
M. 1. S. J. te Antwerpen 6 fr. Idem van jofvr. B. C. te Caleken
6 fr. Idem van M. De R. te Maeter 6 fr.
Een ministerieel besluyt van 25 january luyd aldus
Art. 1. Alle slach vanjagt zal ophouden toegelaten te zyn, te
beginnen van 3t dezer maend, te middernacht.
Art. 2. By afwyking van voorgaende artikel, blyft dejagtop
hel water en het trekwild in de moerassen en langs" do stroomen
en rivieren, open tot en niet medebegrepen den 1 mey, in alle
de provmtiën.
En de jugt met windhonden (jagt met hoorn en geroep zonder
vuerwapetis), tot den 15 april aenstaende, niet begrepen in de
provintion Antwerpen, Braband, West-Vlaenderen, Oosl-Vlaende-
ren, Henegouwen, Limburg, Luxemburg en Namen.
De kiezing van MM. Van Dormael en Beeckman, van Leuven
is goedgekeurd, en de vier vertegenwoordigers hebben den
vereyschlen eed afgelegd.
Onder de verzoekschriften die dynsdag in de Vertegen
woordigers-Kamer ontledigd geworden" zyn door eenon der
sekretarissen, is er een dat hoogst de aendacht dient to
boeyen.
Wy willen spreken van het vertoogschrift waerby een zeker
getal inwooners van Selieidevvirideke zicli beklagen, om dat er
sedert den 27 October 185/ nog geenen burgemeester aen hunne
gemeente gegeven is geworden.
De bedieningen van burgemeester worden er oytgeoefend door
eenen schepen daer is ook geenen tweeden schepen en nog-
tans waren al de gemeenteraadsleden by eenparigheid gekozen
geweest bv de Iticzingen van 27 October 1857, iets waoruyt'men
mag besluyten dat de party-oneenigheden in die gemeente nog
eene onbekende zaek zyn.
Wy gelooven te weten dat er al niei min dan 100 gemeenten
zyn in gansch het land, die zich in den zeilden toestand bevinden
als Scheldewindekc.
M. H. Dumorlier heeft.ovcr deife petitie een spoedig verslag
gevraegd, welk bevolen is geworden.
Men schryft uyt Dendermondc
Wy hebben in den beginne dezer week een beklagelyk schouw
spel bygewoond. Eenen matroos van eet? engel'selï schip, dal
alhier in lossing heeft gelegen, had by eenen winkelier eenige
oranje-appels gestolen. Hen dader wierd op het schip gevat en,
nadat men hem eerst met eene geknoopte koord wel et singe n
had, wierd hy met eene ketting onder de armen van's middags
lot omtrent 1 uren nadien aen den mast opgehangen.
Alle slechte daden verdienen naer behooren gestraft te worden
maer de straffen moeten in evenredigheyd zyn, en de reglbanken
zyn daer 0111 deze toe ie passen maer vvy gelooven dat eenen
seheepskapiteyn, zoo min als eenen officier, hier 111 Belgie het
regt lieert eenigen hoogenaemden persoon Ie mishandelen, al is
dezen matroos of soldael. De daders van slraHtare feyten moeten
aen het geregt overgeleverd worden, en de reglbanken alleen
mogen straffen toepassen. De willekeurigheytl word in België
niet gedoogd, en wy verwonderen ons dat eene openbare mis
handeling, zoo als den zeekapiteyn aen zynen matroos heeft doen
ondergaen, geen vervolg heeft Ie weeg gebr gt.
De engelsche natie, die zich over hare instellingen en vooruyt-
gaug zoo hoog beroemt, is ons ai wederom een staelken van
dien vooruytgang en hare dwingende handelvvyze komen geven.
Maandag rond 11 des avonds, was Ie Gend gansch de
Artcveldeplaets in rep en roer; de nachtwaker» hadden'brand ge
blazen en spoedig was de politie te boen. Elkeen kwant buyten'en
begaf ziclt naer de Visschery, van waer men van tyd lot tyd eeni
ge ligte vuerspfankels zag afgedreven komen. Maer eenen politie
agent die voorop geloopen was, keerde ai spoedig terug met de
tyd mg dat er geenen hoegenaemclën brand te zien was! be vtter-
sprankels die men had zien opslygen kwamen voort van stroo
dat nten op eenen hoop kali, had gelegd, in eene schuer achter
de nieuwe Sie-Annakerkcrk, om denzclfden legen den regen
te beschutten; den kalk echter was beginnen blusschen, liet
slrooy was in brand gekomen enden vviild blies de vonken in
de lucht.
Men schryft uyt Gend, 18 janimry
A propos van karnaval Eene miietseliappy stelt zieh voor, in
het openbaer een spiegelgevecht te houden van Chinezen, de
broek opgestroopt, en de .lanteernë op bet hoofd, gelyk 111 het
Hcmelseh Keyzerryk den slrydword aengegaen.
Aspercien. j- Om eenon overvioedigen oogst van asper
sion te hebben, moet men rond het eyndo van maert, de bedden
met zout bestrooyen. Dit middel werkt ook voor andere planten
goed.
De korreklionnele regtbank van Gend heeft in hare zillin-
gen van 19,20 en 21 dezer de volgende veroordeelingen uylgo-
sproken.
Karel-Louis Meiresonne, oud 23 jaren, weVer te Waerschool,
tot eene maend gevang, voor diefto. Bruno Gillis, landbou-
wour lo Ooslerzele, tot 11 dagen gevang, voor vrywilligo slagen.
Maria Buyle, wed. Walgraeve, oud 60 jaren, werkvrouw te
Moerebeke, tot 8 dagen gevang, voor houtdiefle. Leopold
Van der Bruggen, oud 27 jaren, slotmaker te Gend, lot 6 dagen
gevang, voor vrywillige slagen. Domien Van Damrae, oud
41 jaren, werkman te Meirebeke, tot 6 dagen gevang, voer diefto
van steenen. Karei De .laegher, oud 30 jaren, wever, zonder
vaste wooning, lot 15 dagen gevang,,voor vervreemding van
bergbriefkens. Catherine Van Lokere», 16 jaren oud mode-
maekster, en Catherine De Vos, vrouw Van Lokeren, oud 47
jaren, zonder bedryf, beyde te Gentl, de eerste tot eene maend
gevang voor medepligligheyd in de diefte door hare dochter be
gaen. Pieter De Boevcr, oud 27 jaren, houtzager, te Genti
tot 2 maenden gevang, voor planken te stellen. Ivo Vaii
Veerdegem en Pieter Van dë Velde, beyde werklieden 'te
Eecloo, tot, 6 maenden gevang ieder, om geerst gestolen te
hebben.
Het hof van Cassatie1 beeft maendag, 23 dezer, de voor-
ziemngverworpen van Willem Van Driessehe, oudschermmeesler
te Brussel, door de assisen van Braband ter dood verwezen'
voor pooging tot brandstichting en moorj gepleegd in het St'
Michiels-kollegie te Brussel, in 1858 en 1859, op den Eerw. P
De Coster, oversten des gestiebts.
De korreklionnele regtbank van Bergen heeft gisteren
morgend haer vonnis uytgesproken in de zaek der vreeslyke
ranip die den-31 mey 1858 heeft plaets gehad op den yzeren
weg van Bergen naer Manage. Den konvoy wachter De Witte is
veroordeeld geworden tot 1 jaer gevang, 500 fr. boete, voor de
burgerlyke party (huysgezin Sohier), die eene som van 40,000 fr
bad geeyscht.
By toepassing vat» art. 1384 van het bnrgerlyk wetboek, is de
Kompagnie van voormelden spoorweg burgelyk verantwoorde-
lyk verklaerd van het ongeluk gebeurd door ,de onvoorzi«tig-
iieyd van De Rudder, een harer bedienden.
Men gelooft algemeeniyk dat M. de pFokurenr des Konings
tegen dit vonnis in beroep zal gaen, dewyl hy zich voor de vrv-
spraek der beyde beligtten verktaerd had.
liet kollegie van burgemeester en schepenen van Aude-
naerde heeft eenen brief ontvangen van wege den minister van
's lands werken, hy welken dezen hoogen ambtenaer laet weten
dat by maendag de deputatie van den gemeenleraed in gehoor
zal ontvangen, ten eynde aldaer in zyne tegenwoordigheyd met
de bestuerders van don yzeren weg Heriegouwen-Vlaenderen
over het daeralellen der slatie te handelen.
Men weel dat het sledelyk bestuer van Audenaerde een aen-
bood van 30,000 franks heeft gedaen. teil eynde de slatie op
het grondgebied der stad te zien plaetsen.
De deputatie door den rand benoemd zal aen de uytnoodi-
ging van den heer minister volkomen.
De Universitoyl van Leuven komt een groot en onherslel-
baer verlies te doen in den persoon van M. E.-J. Delfortrie, voor
zitter van 't kollegie Maria-Theresia, professor der fakultêyt van
wysbegeerte en lelteren. M. Delfortfie is aldaer ten 1 ure
overleden.
Zaterdag laetst is te Waereghem overleden in den ouder
dom van 80 jaren. M. Ferdinand Storme, in zyn leven notaris
oud-burgemeester en oud lid der provinliale'Staten van Hol
land.
Onlangs hebben wy gemeld dat booswichted buyten de
Aiitwerpschepooi'l, te Diest, den beer G. Wellems, van" Molen
stede, aeugerand, en hem het geld dat hy op zich had ontno
men hebben. Thans meld men uyt Diest eenen tweeden soortge-
lyken aènslag.
Zekere L. Hacken is de verleden» week buyten de Hassellsehe
poort, te Diest, om 7 uren des avonds, aeugerand geworden. De
booswichten waren dry in getal. Terwyi den eenen aen Mackcn
5 Ir., vroeg, sloegen de twee andere hem met stokken op het
hoofd, dat hy het bewuslzyn verloor en ter aerde stortte. Men
heeft hem vervolgens 150 Ir., die hy op zich had,1 afgenomen:
Hv kent geenen enkelen der kwaeddoeners, doch het geregt
schynt op hun spoor te zyn.
Wy gelooven het publiek te moeten waerscbouwen tegen
zekere bedriegers, die van tyd tot tyd onze omstreken bezoeken
met geen ander doel dan onze goedwillige lieden ie foppen.
Ziehier eenen nieuwen trek
Eene dame, dio niet anders dan duytsch schynt te spreken, en
van eenen laelman vergezeld is, bied zich met veel beleefdheyd
aen 111 voorname huyzeu, en vraegt madame te mogen spreken.
Madame komt te \oorschyn weldra bied de vremdelinge zie!»
aen als lynwaed-koopvrouw, regtslreeks uyt Sileziën komende
met eene groole party koopwaren, die zy in liolgiën wilt ver-
koopen, maer, eene buytengewoone omslandigheyd dwingt liaer
spoedig naer beur land terug te keeren, en om al Uit goed niet
te moeten medenenien, iets wat groole kosten te weeg zou
brengen, heeft zy besloten alles te verknopen aon eenen ge-
riugen prys.
Alsdan opent zy hare pakken, neemt er stalen uyt enz., tot dat
eyndelyk dö vrouw des luiyzes, verbaesd over de fabelachtige
pryzen, eenen keus (loet in slaeplakens, neusdoeken, enz., e»
niet gereed geld belaeld.
Maer bv het eersle wassohen ziet zy, helaesdoch te laet,
hoe zy bedrogen is de schoone silesisclic linnen zyn niet ander»
dan eën slecht goedkoop gegomd katoen.
Dit spel word onder allerlcy gcdaenlen gespeeld somtvds
word de doytsche jufl'cr eenen jongen heer, maer den grond der
zaek en vooral de oplossing, blyft dezelfde.
Aerdafpkls en booken. -t Men verzekert dat de volgende
wyze van aerdappelenteelt hëerlyke vruchten voortbrengtMea
plant op eenen voet tussehenruyinle stuks palater of wel gansche
kleyne aerdappelen, waerin eene boon gestoken is, die met een
mes is gekloven De oog der boon moet buytemvaerls gestoken
zyn en de kloof welke de boon behelst, moet naer boven ge
keerd wezen. De boon alleen schiet uyt den grond op en brengt
eenen krachtigen stam voort, welke in overvloed goede prodtik-
ten levert. Den aerdappel kiemt, insgelyks, doch zonder loof
boven den grond te laten komen al de ontkiomingskraeht ont
wikkelt zieh in knollen, die men op don oogenblik van den oogst
in veel grooter getal wedervind dat by de gewoone teelten
men rekent dat men 1/9 meer aen aerdappelen wint en men be
komt ook eenen sohooneren oogst van boor/en.
De engelsche bladen melden dat M. Cobden byna geheel
zyne forluyn heeft verloren, met ze le plaetsen in aendeelen op
de amerikaensche yzeren wegen. Hel Ajhenwum zegt cellier dat
de talryke vrienden van den beroemden staclsman reeds inge
schreven hebben voor 40,000 p. st., om den heer Cobden "er
hulp te komen.
Binst den nacht van 22 tot 23 dezer maend, heeft er een
zeer hevig gevecht plaets gehad te Vyve-Sl-Bael's. Den genaemde»
Constant Vcrschae, werkman te Wacken, hooft by middel van
stokslagen, zeer zware wonden ontvangen aen hel hoofd, hy
zoo verre dat hy zich in eenen staet. bevind van eene volkomens
gevoelloosheyd cn onbekwaem is aen eenige ondervraging le
antwoorden.
